Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "precedens" wg kryterium: Temat


Tytuł:
On Precedents in General and in a Statutory Legal System
Autorzy:
Bröstl, Alexander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618981.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
quasi-precedent
source of law
precedens
quasi-precedens
źródło prawa
Opis:
The article touches upon the issue of precedent (in both the codified law and common law systems) as a source of law. The author presents concepts of the law philosophers, often contradictory to one another, which refer to the understanding of the very term ‘source of law’. The possibility of qualifying judicial rulings, including precedents, as a source of law, is also examined. The author compares the functioning of precedents (quasi-precedents) in legal systems of a number of countries (including the USA, England, Slovakia, Poland, Germany, and Sweden), with special emphasis on Slovakia. It is also emphasised that the rulings of the Constitutional Tribunal of the Slovak Republic have a binding power for courts, provided they are petitioners of the proceedings. The Supreme Court rulings have two kinds of a binding power. The first of them is a cassation power (in a case being the subject of the proceedings), and the second one is a precedential binding power, which is characterised by the lack of obligation of being applied by common courts.
W artykule poruszono problematykę precedensu (w systemie common law i systemie prawa stanowionego) jako źródła prawa. Autor przedstawia koncepcje filozofów prawa, często przeciwstawne, dotyczące rozumienia samego terminu „źródło prawa”. Ponadto analizuje możliwość kwalifikacji orzeczeń sądowych (w tym precedensowych) jako źródła prawa oraz dokonuje porównania funkcjonowania precedensu (quasi-precedensu) w systemach prawnych kilku państw (m.in. Stanów Zjednoczonych, Anglii, Słowacji, Polski, Niemiec i Szwecji), z położeniem nacisku na Słowację. Autor podaje, iż orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego Republiki Słowackiej mają moc wiążącą dla sądów, jeżeli były one wnioskodawcą postępowania. Orzeczenia Sądu Najwyższego posiadają dwa rodzaje mocy wiążącej. Pierwsza to moc kasacyjna (w sprawie będącej przedmiotem rozpatrzenia), druga zaś – precedensowa moc wiążąca, charakteryzuje się brakiem obowiązku zastosowania przez sądy powszechne.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola precedensu w porządku prawa stanowionego w Polsce – wprowadzenie do problematyki
The role of precedent in the order of statutory law in Poland
Autorzy:
Gross, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339087.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
a precedent in the Polish legal system
established jurisprudence
the role of judgments in Polish law
precedens w polskim systemie prawa
utrwalona linia orzecznicza
rola orzeczeń w prawie polskim
precedens fałszywy
precedens pozorny
precedens de iure
precedens de facto
Opis:
Celem niniejszego opracowania jest podkreślenie istnienia elementów precedensu w polskiej praktyce orzeczniczej, a tym samym w porządku prawa stanowionego w Polsce, a w szczególności próba odpowiedzi na pytanie, czy w miarę postępującej informatyzacji precedens znany z porządku prawnego common law lub inna jego forma zostały niejako zaimplementowane do kultury prawa stanowionego i mogą zostać pod pewnymi warunkami uznane za niezbędne lub przydatne do prawidłowego funkcjonowania porządku prawnego. Analizie poddano przede wszystkim stanowiska wyrażane w publikacjach polskich prawników w latach 2001–2020, podejmując próbę stworzenia komparatystyczno-analitycznego kompendium odzwierciedlającego w wysokim stopniu kształtowanie się jednolitego stanowiska polskich jurystów w analizowanym temacie. Precedens w porządku prawa stanowionego teoretycznie nie powinien istnieć. Jest elementem systemu anglosaskiego (common law), który w systemie kontynentalnym nie posiada ugruntowanej tradycji, nigdy nie był i nie stał się zwyczajem. Regułą w systemie prawa stanowionego jest wręcz to, że każde rozstrzygnięcie orzecznicze powinno być od siebie inne, powinno być wydawane indywidualnie do konkretnego stanu faktycznego, którego nawet nieznaczna modyfikacja spowoduje równoczesną modyfikację orzeczenia. Od wielu lat sądy stosują jednak instytucję „utrwalonej linii orzeczniczej” – niewiążącej w odniesieniu do serii wyroków sądów powszechnych lub wiążącej w przypadku wyroków Sądu Najwyższego. Na to, że orzecznictwo w Polsce od lat odgrywa coraz ważniejszą rolę podczas rozstrzygania nowych sporów, zwracają uwagę już niemal wszyscy prawnicy. Profesorowie prawa mówią o braku jakiejkolwiek systematyki w stosowaniu „utrwalonej linii orzeczniczej” przez sądy, w tym Sąd Najwyższy, albo wręcz doszukują się w niej tzw. precedensu niewłaściwego – formy niemal patologicznej. Z upływem lat nie pojawiają się istotne rozwiązania, a często następuje jeszcze większy chaos. Przenikanie się interpretacji z tworzeniem prawa z czasem może doprowadzić w Polsce do poważnego wzrostu znaczenia władzy sądowniczej, która może nie otrzyma prerogatyw stricte prawotwórczych, ale jako władza niezależna, biegła w prawie i doktrynie prawnej, a przede wszystkim niezwiązana w swoich ocenach aktualną sytuacją polityczną ani gospodarczą, będzie nie tylko stać na straży przestrzegania prawa, lecz także czynnie uczestniczyć w jego tworzeniu, wykorzystując prawo precedensu, które następnie znajdować będzie odzwierciedlenie w prawie stanowionym. Ważne jednak, aby w tym czasie polska władza sądownicza pozostała możliwie wolna od wciąż aktualnych problemów: widocznych coraz mocniej dążeń politycznych do podległości władzy sądowniczej wobec władzy wykonawczej, zbytniego obciążenia sędziów i pracowników sądów oraz rozbieżności w orzeczeniach, nad czym pieczę sprawować powinien niezawisły Sąd Najwyższy.
Theoretically, precedence in the order of statutory law should not exist. It is an element of the Anglo-Saxon (common law) system, which in the continental system does not have an established tradition, has never been and never has become a custom. It is even a rule in the statutory law system that each judgment should be different from each other, it should be issued individually to a specific factual state, even a slight modification of which will result in a simultaneous modification of the judgment. And yet, for many years the courts have used the institution of established “line of jurisprudence” – not binding, if we are talking about a series of judgments of common courts, or binding – if we are talking about judgments of the Supreme Court. Almost all lawyers have been paying attention to the fact that the jurisprudence in Poland has been playing an increasingly important role in the resolution of new disputes for many years. Professors of law have been talking for years about the lack of any systematics in the application of the “established line of jurisprudence” by courts, including the Supreme Court, or even look for the so-called “Wrong precedent” – an almost pathological form. The passage of years – six and twelve years have passed since the publications indicated above – do not bring solutions, but often even greater chaos. The interpenetration of interpretations with law-making over time may lead to a serious increase in the importance of the judiciary in Poland, which may not receive strictly law-making prerogatives, but as an independent authority, expert in law and legal doctrine, but above all not related to the current political situation in its assessments. nor economic, it will not only uphold the law, but also actively participate in its creation using the law of precedent, which will then be reflected in the statutory law. It is important, however, that at that time the Polish judiciary should be as free as possible from its still-current problems: increasingly visible political aspirations for subordination of the judiciary to the executive, excessive burden on judges and court employees, and discrepancies in judgments, which should be supervised by an independent Supreme Court.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 38; 109-121
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How Polish Courts Use Previous Judicial Decisions?
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Zeifert, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618743.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
case law
argumentation
precedent
orzecznictwo
argumentacja
precedens
Opis:
In this article, the authors analyse the manners of applying prior rulings in the process of law enforcement by the Polish courts. Three aspects of this issue are examined in sequence. Firstly, the manner of referring to rulings (e.g., quote, paraphrase, etc.). Secondly, situations, in which courts refer to other rulings (e.g., as a reference point, as an evidence of interpretative doubts, as a tool removing vagueness or ambiguity of a provision, as a methodological tip, as a legal basis of a ruling, etc.). Thirdly, the reasons for those acts of reference to appear. In conclusions, the authors juxtapose the analysis results with the practice of referring to judicial rulings, which is characteristic for countries applying the precedential law, and they also indicate basic differences between them.
W niniejszym artykule autorzy analizują sposoby wykorzystania wcześniejszych orzeczeń w procesie stosowania prawa przez polskie sądy. Rozważają kolejno trzy aspekty tego zagadnienia. Po pierwsze, sposób, w jaki orzeczenia są powoływane (np. cytat, parafraza itd.). Po drugie, sytuacje, w których sądy odwołują się do innych orzeczeń (np. jako punkt wyjścia, jako dowód wątpliwości interpretacyjnych, jako narzędzie usuwające nieostrość czy wieloznaczność przepisu, jako wskazówka metodologiczna, jako podstawa prawna orzeczenia itd.). Po trzecie, powody, dla których odwołania te się pojawiają. We wnioskach autorzy zestawiają wyniki analizy z praktyką powoływania orzeczeń sądowych charakterystyczną dla krajów prawa precedensowego i wskazują na podstawowe różnice.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Precedent as an Element of Shaping Public Administration Policies
Autorzy:
Szot, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619237.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
administrative policies
decision lines
precedens
polityka administrowania
linie decyzyjne
Opis:
The aim of this publication is to answer the question why and to what extent the arguments expressed in previous decisions issued in the result of law application processes (precedents) – both from the administration itself as well as from the judiciary – may influence the development and shape (content) of public administration policies. In addition, the limitations of this phenomenon in the rule of law will be discussed.
Celem niniejszego opracowania jest próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego i w jakim stopniu argumenty wyrażone w poprzednich decyzjach stosowania prawa (precedensach) – zarówno pochodzących od samej administracji, jak i od władzy sądowniczej – mogą wpływać na rozwój i kształt (treść) polityk administracji publicznej. Dodatkowo omówiono ograniczenia tego zjawiska w państwie prawa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Does the Plenary Session of the Italian State Council Become a Common Law Judge?
Autorzy:
Pesce, Giovanni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618947.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Council of State
precedent
administrative proceedings
Rada Stanu
precedens
postępowanie administracyjne
Opis:
The article embraces the question of competence of the Italian Council of State (Consiglio di Stato) in the light of orders referred to in Article 99 of the Italian Administrative Procedure Code. The Council of State is a consultative legal-administrative organ, which guarantees the legality of the public administration. It is considered a bastion of the rule of law. Therefore, the author asks questions regarding the transformation of the system of justice in administrative cases towards common law. Conclusion: the administrative jurisdiction applies its competences for the benefit and protection of a citizen. Based on Article 99 of the Administrative Procedure Code, the mechanism consisting in applying the precedential practice imposes the forms of institutional cooperation in the administrative jurisdiction system. The author claims that a binding precedent is fully consistent with the principle of the rule of law and legality.
Artykuł obejmuje problematykę kompetencji włoskiej Rady Stanu (Consiglio di Stato) w świetle postanowień art. 99 kodeksu postępowania administracyjnego. Rada Stanu jest organem konsultacyjnym prawno-administracyjnym i zapewnia legalność administracji publicznej. Uznawana jest za bastion rządów prawa. Wobec powyższego autor zadaje pytania dotyczące przekształcenia wymiaru sprawiedliwości w sprawach administracyjnych w kierunku procesu common law. Konkluzja: sądownictwo administracyjne wykorzystuje swoje kompetencje w kierunku ochrony i korzyści obywatela. Mechanizm polegający na wykorzystaniu praktyki precedensowej, mający swoje podstawy w art. 99 kodeksu postępowania administracyjnego, narzuca formy współpracy instytucjonalnej w sądownictwie administracyjnym. Autor uważa, że wiążący precedens jest w pełni zgodny z zasadą praworządności i legalności.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argument from Precedent in Legal Interpretation of Texts of Legal Acts from the Perspective of a Derivative Concept of Legal Interpretation
Precedens jako argument w interpretacji prawniczej z perspektywy derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
Autorzy:
Choduń, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140858.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
precedens
wykładnia prawa
role wykładni prawa
precedent
legal interpretation
roles of interpretation
Opis:
The aim of this article is to ascertain whether in the Polish legal culture in which precedent is not a legislative fact, it can become an argument in the process of judicial interpretation. The article posits that an analysis of precedent as an argument in judicial interpretation must be carried out in relation to a particular concept (or theory) of legal interpretation. Hence, it adopts the Maciej Zieliński’s (derivative) concept of legal interpretation as a point of reference for understanding “legal interpretation”. The choice is based on the following reasons: 1) this concept offers a complex approach to legal interpretation (which assumes that interpretation can be concluded if three directives have been applied by an interpreter: linguistic, systemic and functional); 2) this concept considers the realistic elements of legal interpretation in the form of directives linked to the interpretative findings achieved in judicial practice; 3) this concept stipulates that legal interpretation has certain roles, which allow establishing whether the outcome of legal reasoning is within the scope of the interpretation or whether it constitutes a “normative novelty”. As a result of this analysis, it can be concluded that depending on the content of the directives of interpretation adopted in a given legal culture, the proceedings of the entity applying a law will have either an interpretative or a legislative character and will consequently determine how invoking earlier court judgments in legal interpretation will be classified.
Celem artykułu jest ustalenie, czy w polskiej kulturze prawnej, w której precedens nie jest faktem prawotwórczym, może być on argumentem w procesie interpretacji prawniczej. W artykule przyjęto, że ustalenia na temat precedensu jako argumentu w interpretacji prawniczej należy zrelatywizować do konkretnej koncepcji wykładni prawa. Dlatego jako punkt odniesienia dla pojmowania „wykładni prawa” przyjęto derywacyjną koncepcję wykładni prawa. Wybór ten podyktowany był tym, że jest to: 1) koncepcja prezentująca kompleksowe podejście do wykładni prawa (zakładającej, że wykładnia kończy się po zastosowaniu trzech typów dyrektyw interpretacyjnych: językowych, systemowych i funkcjonalnych); 2) uwzgledniająca elementy realistyczne wykładni w postaci dyrektyw związanych wprost z ustaleniami interpretacyjnymi sądowej praktyki prawniczej; 3) przyjmująca, że wykładnia odgrywa określone role, ze względu na które można ustalić czy wynik przeprowadzonego rozumowania prawniczego mieści się w zakresie wykładni, czy też stanowi „nowość normatywną”. W wyniku przeprowadzonych rozważań ustalono, że w zależności od treści dyrektyw interpretacyjnych przyjętych w danej kulturze prawnej zależy, czy postępowanie organu stosującego prawo będzie miało charakter interpretacji czy prawotwórstwa, a w konsekwencji przesądzi o tym, jak kwalifikowane będzie powołanie się w procesie wykładni na wcześniejsze orzeczenia sądowe.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 19-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
To Overrule or Not? Precedent and the United States Supreme Court
Autorzy:
Segall, Eric J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619019.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
stare decisis
overruling
U.S. Supreme Court
precedens
przełamanie
Sąd Najwyższy Stanów Zjednocznych
Opis:
The principle of stare decisis in United States courts appears in two aspects – the courts of lower jurisdiction are bound by the rulings issued by the courts of higher jurisdictions and as a horizontal binding of the Supreme Court by its own rulings. The latter ‘binding’ is not as strong as the former one, which is reflected in the Supreme Court judges’ opinions and actions, which consist in both overruling their own precedents and highlighting the need for maintaining them. The changes of the Justices’ attitudes leads to a negative answer to the question whether precedent – which is binding only when the Supreme Court’s justices want it to be to be so – is binding precedent at all.
Formuła stare decisis w porządku common law występuje w dwóch aspektach – jako związanie sądów niższych orzeczeniami sądów wyższych oraz jako horyzontalne związanie Sądu Najwyższego własnymi decyzjami. To drugie „związanie” nie jest tak mocne, jak to pierwsze, co przejawia się w przekonaniach i działaniach sędziów tego sądu, które polegają tak na przełamywaniu swoich precedensów, jak i na podkreślaniu potrzeby ich podtrzymywania. Dają się zauważyć w tym kontekście zmiany stanowiska sądu w różnych okresach jego funkcjonowania, co prowadzi jednak do negatywnej odpowiedzi na pytanie, czy precedens, który wiąże jedynie wówczas, gdy chcą tego sędziowie Sądu Najwyższego, jest w ogóle precedensem wiążącym.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Discretion of Judges and the Analogical Application in Japanese Legal Practice
Autorzy:
Suehisa, Toshihiko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618907.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
discretion of judges
ratio decidendi
Japanese legal practice
precedens
dyskrecjonalność sędziowska
japońska praktyka prawna
Opis:
The Japanese legal system has been radically changed after the Meiji Restoration. Moreover, after the unconditional surrender of Japan, the American law has been partially adopted. The law sources in Japan are – first and foremost – acts, or customary law, such as trade or regional practices. A particular role in the Japanese legal system is played by precedents. The author analyses the precedent issues in the context of the judicial discretion and explains the nature of its exceptionally broad scope. Furthermore, the article examines the process related to applying analogy (per analogiam reasoning) by courts as a possible manner of law development.
Japoński system prawny radykalnie zmienił się po rewolucji Meiji, a po bezwarunkowej kapitulacji – częściowo przez przyjęcie prawa amerykańskiego. Źródłami prawa w Japonii są przede wszystkim ustawy, a także prawo zwyczajowe, takie jak zwyczaje handlowe lub regionalne. Szczególną rolę w japońskim systemie prawa odgrywają precedensy. Autor analizuje problematykę precedensów w kontekście dyskrecjonalności sędziowskiej i wyjaśnia, dlaczego ma ona tak szeroki zakres. Ponadto w artykule wskazano na proces związany ze stosowaniem analogii przez sądy jako możliwy sposób rozwoju prawa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Precedent and United States Administrative Law
Autorzy:
Edmundson, William A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618803.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
stare decisis
division of powers
American administrative law
precedens
podział władz
amerykańskie prawo administracyjne
Opis:
In the common law order, precedent is not only a matter of applying law but also of making law. The crucial function of stare decisis is to relieve the appearance of judicial arbitrariness. Precedent also applies in the domain of administrative law in the context of judicial control of administrative policy making. Federal courts treat administrative agencies as having precedent-setting powers comparable to their own, under what is referred to as the Chevron doctrine. This doctrine determines the scope of judicial control of the decisional process performed by an administrative agency, particularly when the court is called upon to enforce a limitation to the administrative discretion delegated by the agency’s governing statute.
Precedens w porządku common law jest nie tylko elementem stosowania, ale też środkiem tworzenia prawa, niezależnie od trudności, jakie w tym kontekście płyną z zasady podziału władz. Decydujące znaczenie dla przyjęcia tej tezy ma ograniczenie arbitralności sędziowskiej, wynikające z formuły stare decisis, wpływającej na konkretny proces decyzyjny. Dotyczy to także stosowania prawa administracyjnego w kontekście sądowej kontroli działań administracji. W jej ramach sądy posługują się precedensami w sposób, który jest określony jako doktryna Chevron, określająca zakres sądowej kontroli procesu wykładni dokonanej przez organ administracyjny, zwłaszcza w sytuacji konieczności limitowania swobody administracyjnej wykreowanej przez ustawę.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Impact of the Judicial Precedents on the Normative Content of Human Rights
Autorzy:
Biernat, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618885.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
normative approach
human rights
women’s rights
precedens
przestrzeń normatywna
prawa człowieka
prawa kobiet
Opis:
The major objective of this article is to emphasise the importance and the role of precedent – understood in broad terms – in forming the normative reality, exerting an impact on the content of normative elements, including human rights, particularly women’s rights. Being an essential part of the normative reality, precedents are a particular kind of normative messages of a considerable power. Taken into account their narrative form, comprehensiveness of the content, media hype and possibilities of a mass broadcasting, precedents constitute an important element and play a significant role in forming the normative reality, which is characteristic for the present-day society. Being a phenomenon characteristic for a post-modernist society, the normative reality is understood in contrast to static conceptions of a normative or axionormative order, which have a given structure and distinct boundaries. The analysis of precedent rulings, stemming from various law orders, regarding women’s equal rights in the employment process, aims at highlighting their importance both in forming the content of human rights and their impact on law and law enactment.
Głównym tematem artykułu jest wskazanie na znaczenie i rolę szeroko rozumianego precedensu w kształtowaniu przestrzeni normatywnej, oddziaływanie na treści normatywnych elementów, w tym praw człowieka, a w szczególności na prawa kobiet. Precedensy, będąc istotną częścią składową przestrzeni normatywnej, są szczególnego rodzaju komunikatami normatywnymi, o znacznej sile oddziaływania. Ze swej istoty, a zwłaszcza ze względu na narracyjną formułę, zrozumiałość treści, medialność i możliwości szerokiego upowszechnienia, stanowią ważny element i odgrywają istotną rolę w kształtowaniu przestrzeni normatywnej, charakterystycznej dla współczesnego społeczeństwa. Pojęcie przestrzeni normatywnej, zjawiska charakterystycznego dla społeczeństwa postmodernistycznego, jest rozumiane w opozycji do statycznych koncepcji ładu normatywnego lub aksjonormatywnego, o określonej strukturze i wyraźnie zaznaczonych granicach. Analiza precedensowych orzeczeń, pochodzących z różnych porządków prawnych, a odnoszących się do równouprawnienia kobiet w zatrudnieniu, ma ukazać ich wagę zarówno w formułowaniu treści praw człowieka, jak i oddziaływaniu na prawo i jego tworzenie.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Authority of Precedents in Civil Law Systems
Autorzy:
Spaić, Bojan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619263.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
authority of precedents
precedential practice
epistemic authority
practical authority
precedens
autorytet precedensu
praktyka precedensowa
Opis:
In this paper, precedents are analysed in terms of reasons that they can give to judges in various legal systems, with the purpose of identifying the ways in which precedents can be authoritative in judicial reasoning. The analysis starts with the distinction between two kinds of precedents – precedents of solution and precedents of interpretation. The ways in which both precedents of solution and precedents of interpretation affect the reasoning of future courts are identified and described, in order to focus on instances in which this affection can be considered practically and epistemically authoritative. Finally, conditions for considering under which it can be justified to treat precedents as authoritative are laid down, with a special emphasis on the possibility of justifying the epistemic authority of interpretative precedents.
W artykule omówiono teoretycznoprawne aspekty wpływu precedensów na praktykę stosowania prawa w systemach prawnych należących do kręgu civil law jako modelu przyszłych decyzji prawnych. W tym kontekście analizie poddano samo pojęcie precedensu i wskazano różnice pomiędzy precedensem decyzyjnym i interpretacyjnym. Na gruncie tych ustaleń prowadzone są rozważania dotyczące źródeł „autorytetu” precedensu oraz podstaw i sposobu jego wpływu na późniejsze orzeczenia. W efekcie prowadzi to do wyodrębnienia i dostrzeżenia specyfiki praktycznego i epistemicznego ujęcia oraz uzasadnienia autorytetu precedensu.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Precedent as the transposition of a normative act
PRECEDENS JAKO TRANSPOZYCJA AKTU NORMATYWNEGO
Autorzy:
Kotowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1389993.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
precedent
language/linguistics
law interpretation
theory of law
precedens
język/lingwistyka
wykładnia prawa
teoria prawa
Opis:
Artykuł porusza problematykę orzeczeń precedensowych w porządku prawa stanowionego. Autor wychodzi z założenia, że z istoty specyfiki i przyjętych rozwiązań konstrukcyjnych kontynentalnej kultury prawnej nie można twierdzić, że w systemach prawa stanowionego występują orzeczenia typu precedensowego w tożsamy sposób względem tej instytucji znanej prawu anglosaskiemu. Z istoty rzeczy, w porządku prawa stanowionego orzeczenie sądu nie przynależy do katalogu źródeł prawa. W artykule podjęto natomiast refleksję, poprzedzoną syntetycznym sprawozdaniem z dotychczasowego dorobku doktryny w tym zakresie, nad pewnymi mechanizmami działania organu sądowego, które odpowiadają cechom precedensu. Autor poszukuje w tej kwestii analogii do mechanizmu transpozycji semantyki i przedstawia formułę precedensu wzorowaną na badaniach z dziedziny nauk o języku. W tym znaczeniu tekst stanowi przedstawienie zarysu, wstępnych założeń koncepcji precedensu odwołującej się do powielania przez sądy znaczenia prawa pod określonymi kryteriami, które przedstawione zostają w tym opracowaniu. W ramach podsumowania, autor dokonuje zestawienia zalet i wad proponowanej koncepcji.
This paper deals with precedents in civil law. The author’s assumption is that the specificity and constructs of the legal culture developed in continental Europe do not give grounds for claiming that precedents in the civil law systems occur in the same way as they do in the Anglo-Saxon system. In the civil law systems, a court decision is intrinsically not a source of law. Following a brief summary of relevant views of legal academics and commentators, this paper reflects upon certain mechanisms of a judicial authority’s action, which fulfils the criteria of a precedent. Parallels are sought between the semantic transposition mechanisms and the precedent formula modelled on research in linguistics is presented. Thus, the article outlines preliminary assumptions for the concept of a “precedent”, which builds on the courts’ practice to duplicate the meaning of law based on specific criteria set forth in this paper. Finally, pros and cons of the concept are summarized.
Źródło:
Ius Novum; 2017, 11, 4; 24-46
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Concept of Stare Decisis in the German Legal System – a Systematically Inconsistent Concept with High Factual Importance
Autorzy:
Stainer, Peter
König, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619107.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
stare decisis
precedent
German legal system
Federal Constitutional Court
precedens
niemiecki system prawny
Federalny Sąd Konstytucyjny
Opis:
It is worth mentioning that the German legal system is based on the codified law. This system lacks in stare decisis and precedents in general, which – in principle – does not raise doubts. The role of precedent in the decisional process is relative and dependent on the question as to whether the case may be resolved pursuant to a legal act. In that case, precedents would not play any or almost any role at all. However, the role of precedents increases, when there is a lack of appropriate legal rights, or if legal rights require interpretation. It should be emphasised that stare decisis understood as a formally binding precedent refers only to rulings issued by the Federal Constitutional Court, whereas precedents of higher courts have a significant meaning to everyday judicial practice in Germany, despite the fact that they are not formally binding.
Należy wskazać, że niemiecki system prawa opiera się na prawie skodyfikowanym. W systemie tym brak stare decisis oraz precedensów w ogóle, co do zasady nie budzi to wątpliwości. Rola precedensu w procesie decyzyjnym sądów jest względna i zależy od tego, czy sprawa może zostać rozstrzygnięta zgodnie z brzmieniem ustawy. Wówczas precedensy nie będą odgrywać żadnej roli lub będzie ona marginalna. W przypadku, gdy brak jest odpowiedniego prawa ustawowego lub jeśli ustawowe prawo wymaga interpretacji, rola precedensów wzrasta. Należy podkreślić, że stare decisis w sensie formalnie wiążącego precedensu odnosi się tylko do orzeczeń Federalnego Trybunału Konstytucyjnego. Natomiast precedensy wyższych sądów, choć nie są formalnie wiążące, mają istotne znaczenie dla codziennej praktyki prawniczej w Niemczech.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Role of Precedents and Legal Certainty in German Private Law
Autorzy:
Oppermann, Bernd H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619303.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
legal certainty
German legal system
legal method
interpretatio logica
precedens
słuszność prawa
niemiecki system prawny
metoda prawna
wykładnia logiczna
Opis:
The article discusses the role of precedents in the German judicial practice. In the European continental tradition, law enactment is within the legislature, whereas the role of the judiciary is to enforce law. In the continental system, precedent does not constitute a source of law sensu stricto, that is, a formal source of law. In order to guarantee the law utility and, ultimately, the legal certainty, courts interpret legal provisions in a unified manner. It is noteworthy that during the recent years the coherent interpretation of legal provisions and, by the same token, the commitment to law development, have increased. That means that a unified interpretation of law performed by courts may be considered a precedent. In this context, precedents and stare decisis have been replacing the logical interpretation of law in German courts. 
W artykule poruszono kwestię roli precedensów w niemieckiej praktyce prawniczej. W europejskiej tradycji kontynentalnej stanowienie prawa leży w kompetencji władzy ustawodawczej, podczas gdy władza sądownicza polega na stosowaniu prawa. Precedens w systemie kontynentalnym nie stanowi źródła prawa sensu stricto, czyli formalnego źródła prawa. W systemie tym w celu zapewnienia jednolitości prawa, a ostatecznie – pewności prawa, sądy dokonują jednolitej interpretacji przepisów prawnych. Wskazać należy, że w ostatnich latach wzrosło dokonywanie przez sędziów spójnej interpretacji przepisów i przyczynianie się tym samym do rozwoju prawa. Oznacza to, że jednolita wykładnia dokonywana przez sądy może być traktowana jako precedens. W tym znaczeniu coraz częściej w sądach niemieckich precedens i stare decisis zastępują wykładnię logiczną.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Precedent in the Decision-Making Process. Point of Legal Theory and Judicial Practice
Autorzy:
Leszczyński, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619231.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
precedent
the Polish science of law
judicial practice
codified law order
precedens
polska nauka prawa
praktyka sądowa
porządek prawa stanowionego
Opis:
This publication encompasses the presentation of precedent as a legal category in the context of practical (judicial) approach and in the light of the theory of law. After introducing the term “precedent”, which is both universal and relevant to the codified law order, the question of distinguishing its particular kinds is described, which appears in the Polish science of law, mainly in the theory and philosophy of law. In the practical part, precedent is treated as a part of judicial practice, which in case of the codified law order constitutes a qualified form of applying a prior judicial decision. The most significant features of this practice are covered within the framework of the legal reasoning (with regard to validation and interpretation), which occurs during the decisional process, as well as the quality of justification of the judicial decision as regards law enforcement.
Opracowanie obejmuje prezentację precedensu jako kategorii prawnej w kontekście zarówno teoretycznoprawnym, jak i praktycznym (sądowym). Po wyprowadzeniu uniwersalnego i relewantnego dla porządku prawa stanowionego pojęcia precedensu, rozważana jest pojawiająca się w polskiej nauce prawa (głównie w teorii i filozofii prawa) problematyka wyodrębniania poszczególnych jego rodzajów. W części praktycznej precedens potraktowany został jako składnik praktyki sądowej, która w porządku prawa stanowionego stanowi kwalifikowaną postać wykorzystania wcześniejszej decyzji sądowej. Najważniejsze właściwości tej praktyki zostały ujęte w ramach występujących w procesie decyzyjnym rozumowań prawniczych (walidacyjnych i interpretacyjnych) oraz argumentacyjnej jakości uzasadnienia sądowej decyzji stosowania prawa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies