Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "pozytywizm" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Oh, Void Complaints
Autorzy:
Asnyk, Adam
Współwytwórcy:
Choromańska, Paulina
Zawadzki, Jarek
Data publikacji:
2013-03-05
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Pozytywizm
Wiersz
Liryka
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Materiał źródłowy pobrany ze strony http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Źródło:
Polish Poetry in English, tłum. Jarek Zawadzki [online], [dostęp: 04.03.2013]. Dostępny WWW: http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
To the Young
Autorzy:
Asnyk, Adam
Współwytwórcy:
Choromańska, Paulina
Zawadzki, Jarek
Data publikacji:
2013-03-05
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Pozytywizm
Wiersz
Liryka
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Materiał źródłowy pobrany ze strony http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Źródło:
Polish Poetry in English, tłum. Jarek Zawadzki [online], [dostęp: 04.03.2013]. Dostępny WWW: http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
A Sonnet (One Heart)
Autorzy:
Asnyk, Adam
Współwytwórcy:
Choromańska, Paulina
Zawadzki, Jarek
Data publikacji:
2013-03-04
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Pozytywizm
Wiersz
Liryka
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Materiał źródłowy pobrany ze strony http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Źródło:
Polish Poetry in English, tłum. Jarek Zawadzki [online], [dostęp: 04.03.2013]. Dostępny WWW: http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
No, Nothing Happened There
Autorzy:
Asnyk, Adam
Współwytwórcy:
Choromańska, Paulina
Zawadzki, Jarek
Data publikacji:
2013-03-05
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Pozytywizm
Wiersz
Liryka
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Materiał źródłowy pobrany ze strony http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Źródło:
Polish Poetry in English, tłum. Jarek Zawadzki [online], [dostęp: 04.03.2013]. Dostępny WWW: http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Law as justice? Rawlsian foundations of non-positivism
Prawo jako sprawiedliwość? Rawlsowskie podstawy nie-pozytywizmu
Autorzy:
Rupniewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912066.pdf
Data publikacji:
2021-08-28
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
John Rawls
non-positivism
jurisprudence
nie-pozytywizm
filozofia prawa
Opis:
Background: This paper offers an interpretation of John Rawls’s philosophy as applied to jurisprudence. Research purpose: The purpose is to interpret the ideal of the original position as a device of non-positivist jurisprudence, which help us to better understand the theoretical bond between justice and law, as well as make a case for non-positivism. Methods: Analytical jurisprudence, conceptual analysis, reflective equilibrium Conclusions: The paper argues that Rawlsian original position can be applied in constructing a non-positivist conception of law, and that within the Rawlsian scheme moral considerations are indispensable when determining legal validity.
Przedmiot badań: Artykuł stanowi filozoficzno-prawną interpretację filozofii Johna Rawlsa. Cel badawczy: Zadaniem realizowanym w artykule jest reinterpretacja idei sytuacji pierwotnej jako narzędzia nie-pozytywistycznej jurysprudencji, co pomaga w lepszym zrozumieniu i uargumentowaniu związku sprawiedliwości i prawa. Metoda badawcza: analiza pojęć, analityczna jurysprudencja, refleksyjna równowaga. Wyniki: Teza o stosowalności Rawlsowskiej idei sytuacji pierwotnej do skonstruowania nie-pozytywistycznego pojęcia prawa, teza o niezbędności moralnej interpretacji prawa przy ustalaniu treści normy prawnej.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2021, 119; 91-106
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Possible Applications of Paul Ricoeur’s Thought in Legal Theory
O możliwych zastosowaniach myśli Paula Ricoeura w teorii prawa
Autorzy:
Pieniążek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927306.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Paul Ricoeur
legal positivism
legal interpretation
pozytywizm prawniczy
wykładnia prawa
Opis:
The paradigm of legal positivism, historically the most important attempt at turning law into science, has been subject to thorough criticism in past decades. The criticism has concerned the most important features of legal positivism, and especially the assumption of separation of law and morality, the dogma of statue being the only source of law, and the linguistic methods of interpreting legal texts. With a crisis of the positive paradigms, the demand for new, humanistic grounds for analysing philosophical and legal questions is intensifying. This is the reason for this article’s attempt to point to the application of Paul Ricoeur’s achievements to the key questions of the philosophy of law. It must be emphasised that his works, and especially Soimême comme un autre, may serve as a foundation for a philosophy of law rejecting the problematic claims about the dualism of being and obligation, the distinction of descriptive and prescriptive languages, and also the separation of law and morality. Thanks to this, the legal topos pacta sunt servanda (agreements must be kept) finds a reinforcement in the ontology of the subject applying law and can be understood as an ethically significant pattern of identity of the self. Equally fruitful seems the possibility of combining the questions of the ontology of the subject applying law with the question of a legal text and its interpretation. The assumption of Ricoeur’s perspective leads to a reduction in the distance between the legal text and its addressee, emphasised by the critics of legal positivism. This rapprochement becomes possible thanks to the connection of the question of the narrative that a legal text is with the question of narrativisation of the subject (i.e. the interpreter of a legal text), being itself in the ipse sense, i.e. applying the law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 1(10); 79-88
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Trial of Materialism
Próba materializmu
Autorzy:
Żukowska, Urszula Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366849.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
materialism, Lucretius, positivism
scientism
Bolesław Prus
Ignacy Dąbrowski
materializm
Lukrecjusz
pozytywizm
scjentyzm
Opis:
The purpose of this paper is to present the main stream of the reception of Lucretius’ materialistic philosophy in Poland based on the works of the positivist period, as well as the stances of scholars who take up this subject. It outlines how positivism remains faithful to the Romantic spirit concerning the primacy of spirit and God over materialism and scientism. Additionally, the paper presents the arguments used against the materialistic philosophy in the works of Bolesław Prus and Ignacy Dąbrowski. This has led to the conclusion that there was no place for an alternative to Christian doctrine.
Celem artykułu jest przedstawienie głównego nurtu recepcji filozofii materialistycznej Lukrecjusza w Polsce na przykładzie dzieł z epoki pozytywizmu, a także stanowisk badaczy, którzy ten temat podejmują. Ukazano, w jaki sposób pozytywizm pozostaje wierny romantycznemu duchowi w kwestii prymatu ducha i Boga nad materializmem i scjentyzmem. Ponadto w artykule zaprezentowano argumenty z dzieł Bolesława Prusa oraz Ignacego Dąbrowskiego, którym filozofia materialistyczna w Polsce musi się oprzeć. To doprowadziło do konkluzji o braku miejsca dla alternatywy wobec doktryny chrześcijańskiej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 1; 69-79
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Law – From the Perspective of Philosophy and in Reference to the Constitutional Concept – Herbert L.A. Hart’s Defense of Utilitarianism
O prawie – w perspektywie filozofii i w nawiązaniu do konstytucyjnej koncepcji – Herberta L.A. Harta obrona utylitaryzmu
Autorzy:
Doliwa, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940893.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
H.L.A. Hart
legal positivism
utilitarianism
natural rights
pozytywizm prawniczy
utylitaryzm
uprawnienia naturalne
Opis:
The article aims at reconstructing the defense of utilitarianism, a philosophical doctrine being the basis for legal positivism (which is the foundation of the constitutional concept of sources of law), undertaken by H.L.A. Hart. Hart took up this defense in the face of a significant increase in the interest of legal theorists in concepts related to natural law. Discussing the views of his master, J. Bentham, Hart also expresses his own deep doubts about the ideology of natural law, the adoption of which leads to the rejection of legal positivism deeply rooted in utilitarianism. Presented more than four decades ago, Hart’s remarks remain relevant today; modern thinkers still search an appropriate, other than referring to natural law, philosophical justification for a specific code of fundamental human rights.
Celem artykułu jest rekonstrukcja podjętej przez H.L.A. Harta obrony utylitaryzmu, doktryny filozoficznej będącej gruntem dla pozytywizmu prawniczego, który jest fundamentem konstytucyjnej koncepcji źródeł prawa. Obrony tej podjął się Hart w obliczu znaczącego wzrostu zainteresowania teoretyków prawa koncepcjami nawiązującymi do prawa natury. Omawiając poglądy swego mistrza, J. Benthama, Hart wyraża też własne, głębokie wątpliwości dotyczące ideologii praw naturalnych, której przyjęcie prowadzi do odrzucenia głęboko ugruntowanego w utylitaryzmie pozytywizmu prawniczego. Uwagi Harta sprzed ponad czterech dekad nie tracą dziś na aktualności, współcześni myśliciele wciąż szukają odpowiedniego, innego niż nawiązujące do prawa natury, filozoficznego uzasadnienia dla swoistego kodeksu podstawowych ludzkich praw.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 445-458
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reflective Legal Positivism
Refleksyjny pozytywizm prawniczy
Autorzy:
Dyrda, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140834.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
legal positivism
reflective methodology
holistic pragmatism
law as planning critical legal positivism
institutional theory of law
pozytywizm prawniczy
refleksyjna metodologia
holistyczny pragmatyzm
teoria prawa jako planu
krytyczny pozytywizm prawniczy
instytucjonalna teoria prawa
Opis:
Argument sporów teoretycznych uznawany jest współcześnie za główne zagrożenie dla tradycyjnych sposobów pojmowania prawa przez praktyków i akademików, zresztą nie wyłącznie w paradygmacie pozytywistycznym. Argument ten wskazuje na głęboko sporny charakter dyskursu prawoznawczego. Obecnie jest to jeden z najczęściej dyskutowanych argumentów w ramach tzw. prawoznawstwa ogólnego. W niniejszym artykule podążam za ideą S. Shapiro, że pozytywiści powinni uznać siłę tego argumentu. Rekonstruuję krótko argument i dyskutuję trzy nowe podejścia pozytywistyczne, które akomodują spory teoretyczne jako centralne zjawisko w prawoznawstwie. Argumentuję, że główną cechą wspólną dyskutowanych ujęć pozytywistycznych jest przynajmniej milcząca akceptacja holistycznej i metafilozoficznej metodologii, dzięki której spory teoretyczne mogą zostać systematycznie i pojęciowo wpisane w pejzaż prawno-instytucjonalny. Ten holistyczny zwrot nie jest zaskakujący, bowiem metodologia Dworkina jest także zasadniczo holistyczna. Na końcu wskazuję powody, dla których holistycznie podrasowany pozytywizm prawniczy – będący już bardzo bliskim krewnym realizmu prawniczego – jest lepszą „refleksyjną” teorią prawa niż teoria Dworkina.
The argument of theoretical disagreement has been deemed the most serious contemporary challenge to the traditional views of law, not merely for academic legal positivists but for all lawyers and scholars. Although coined by Ronald Dworkin for the specific purpose of opposing conventionalist and positivist theories of law, the argument recognises the general truth that jurisprudence is an inevitably agonistic enterprise. Nowadays, it is one of the most discussed arguments in general jurisprudence. In this paper, I follow Shapiro’s idea that legal positivists have to accept the challenge and accommodate the argument – they simply cannot dismiss it as conceptually irrelevant. I briefly reconstruct the argument and discuss three positivist accounts that accommodate the phenomenon of theoretical disagreement. I also argue that one of the common features of these positivistic responses is a tacit acceptance of a holistic and meta-philosophical perspective that allows theoretical disagreements to fit within the boundaries of the legal‒institutional framework. The holistic turn is no surprise given that Dworkin’s methodology is also in principio holistic. I conclude, however, that holistically pimped legal positivism – being a conscious close neighbour of legal realism – is a more reflective theory of law than the Dworkinian one.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 34-48
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reception of the Warsaw Przyjaciel Dzieci (Children’s Friend) in Przegląd Tygodniowy (The Weekly Review) in 1866–1876
Autorzy:
Chrobak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421718.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
czasopisma dla dzieci, czasopisma dla młodzieży, „Przyjaciel Dzieci”, pozytywizm warszawski, dyskurs pedagogiczny, „Przegląd Tygodniowy”
Opis:
This is a study of the reception of the periodical for school children Przyjaciel Dzieci (Children’s Friend) in Przegląd Tygodniowy (The Weekly Review) in the aftermath of the January 1861 Rising. On the basis of selected publications in the years 1866–1876 the article attempts to analyze the editorial line of Przyjaciel Dzieci in the context of the progressive programme of the ‘Young’ Warsaw Positivists and the pedagogicaleducational discourse adopted by the publicists of Przegląd Tygodniowy (The Weekly Review).
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2014, 17, 4
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elements of positivism in the Ukrainian philosophy and culture of the second half of the 19th century
Elementy pozytywizmu w ukraińskiej filozofii i kulturze drugiej połowy XIX wieku
Autorzy:
Artyukh, Vyacheslav Artyukh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783434.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
history
Mykhailo Drahomanov
Ivan Franko
philosophy
positivism
progress
Pantlejmon Kulish
Ukraine
filozofia
historia
pozytywizm
postęp
Panteleimon Kulish
Ukraina
Opis:
This article addresses the appropriation of positivist thought by Ukrainian intellectuals in the second half of the nineteenth century, in particular in the field of philosophy of history. By discussing elements of positivist thought in the works of Mykhailo Drahomanov, Ivan Franko and Pantaleimon Kulish, the author argues that all three were under direct influence of positivist thought, but none of them was a blind adherent of positivism. Positivism particularly influenced their thinking about history and the issue of determinism. Importantly, it was not the French positivism of Auguste Comte whose ideas were adopted, but rather the English positivism of Henry Thomas Buckle and John Stuart Mill.
Artykuł omawia recepcję myśli pozytywistycznej przez ukraińskich intelektualistów w drugiej połowie XIX wieku, szczególnie w dziedzinie filozofii historii. Na podstawie analizy elementów pozytywistycznej myśli w dziełach Mykhailo Drahomanova, Iwana Franki oraz Panteleimona Kulisha, artykuł dowodzi, że wszyscy autorzy byli pod bezpośrednim wpływem myśli pozytywistycznej, ale żaden z nich nie był ślepym zwolennikiem pozytywizmu. Pozytywizm wpłynął zwłaszcza na ich myślenie o historii i kwestię determinizmu. Co ciekawe, nie był to pozytywizm francuski Auguste’a Comte’a, którego idee zostały przyjęte, ale raczej angielski pozytywizm Henry’ego Thomasa Buckle’a i Johna Stuarta Milla.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2017, 16; 269-301
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elijah, Elisha and Polish independence
Eliasz, Elizeusz i Polska Niepodległość
Autorzy:
Merecz, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167958.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Elijah
Elisha
Jezebel
Polska
independence
opposition
insurrection
romanticism
positivism
Eliasz
Elizeusz
Izebel
Polska
niepodległość
ruch oporu
powstanie
romantyzm
pozytywizm
Opis:
Biblical Books of Kings depict Jezebel, daughter of Ethbaal, king of Sidon, who through the marriage with King Ahab became a queen over Israel. According to the Bible, the foreign monarch had, as her goal, destroying Yahwistic religion that was the backbone of the Israelite society. Such an attempt raised two forms of opposition. Addressing Jews, who at that time lived under foreign occupation, the author used Elijah and Elisha, two prophets opposing Jezebel, to discuss two different models of fight against foreign invaders. What is interesting, the very same models are present in Polish literature and philosophy of the time when Poland was ruled by foreign powers. It is a romantic and positivistic approach. The article shortly discusses the two models and then shows which model was preferred by the biblical author and which by the Polish elite.
Biblijne Księgi Królewskie opisują Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, która poprzez małżeństwo z królem Achabem stała się królową Izraela. Według Biblii ta cudzoziemska monarchini postawiła sobie za cel przetrącić kręgosłup społeczeństwa izraelskiego, jakim była wiara w Boga JHWH. To w rezultacie zrodziło dwie formy opozycji. Pisząc do Żydów, którzy w tym czasie żyli pod okupacją, autor Ksiąg użył Eliasza i Elizeusza – dwóch proroków przeciwstawiających się Izebel – do dyskusji nad dwoma odmiennymi modelami walki z obcym najeźdźcą. Interesujący jest fakt, iż te same dwa modele są widoczne także w literaturze i filozofii Polski podczas zaborów – jest to podejście romantyczne i pozytywistyczne. Artykuł pokrótce omawia dwa rodzaje walki patriotycznej i przedstawia, jaki model był preferowany przez autora biblijnego, a jaki przez polską elitę pod zaborami.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2018, Zeszyt, XXXII; 285-292
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophical controversy: positivism or metaphysics
Filozoficzny spór: pozytywizm albo metafizyka
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097160.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
philosophy and science
metaphysics
Lvov-Warsaw School
positivism
scientism
Bogusław Wolniewicz
filozofia a nauka
metafizyka
Szkoła Lwowsko-Warszawska
pozytywizm
scjentyzm
Opis:
Pozytywizm jest rodziną kierunków filozoficznych wysoko ceniących naukę i poznanie naukowe. Charakterystyczne dla pozytywizmu są tezy, że jedynie nauka dostarcza poznania wartościowego oraz że filozofia nie ma metody innej niż naukowa. Zamiarem pozytywistów było usunięcie metafizyki z obszaru filozofii. Profesor Bogusław Wolniewicz, jeden z bardziej oryginalnych polskich filozofów analitycznych drugiej połowy XX wieku, był stanowczym przeciwnikiem antymetafizycznych tendencji w filozofii. Autor omawia i poddaje dyskusji problem relacji nauki i filozofii oraz stanowisko Wolniewicza i jego argumenty skierowane przeciwko pozytywizmowi i scjentyzmowi.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 199-222
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Futurology and utopia in Bolesław Pruss short story “Phantoms”
Futurologia i utopia w „Widziadłach” Bolesława Prusa
Autorzy:
Barski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087929.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature at the turn of the 19th century
realism
futurology
utopia
Bolesław Prus (1847–1912)
futurologia
pozytywizm
Bolesław Prus
fantastyka
Opis:
This article examines Bolesław Prus's use of futurology and utopia in his short story Phantoms (Widziadła). A closer look at the story's images and their sequence not only gives us an insight into the author's philosophy of history but also reveals a utopian vision which can hardly be squared with the realism of his previous work. Thus ‘Widziadła’, written in 1911, can be seen as an important piece of evidence of a change in the writer's beliefs and worldview. It was at that late stage of his life that Prus, a hard-nosed realist and critic of the Romantics, turned into an impassioned idealist who, disillusioned with the world around him, sought refuge in literature. It was to be, however, a fiction like ‘Widziadła’, looking beyond the conventions of realism, unashamedly eclectic and visionary.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 2; 115-128
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne bazy danych i ich funkcje w procesie wykładni i stosowania prawa
Legal Databases and Their Functions in the Process of Interpreting and Applying the Law
Autorzy:
Staśkiewicz, Wiesław
Stawecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531699.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
prawne bazy danych
wykładnia prawa
hybrydowa wykładnia prawa
pozytywizm prawniczy
sylogistyczny model stosowania prawa
legal database
legal interpretation
hybrid interpretation of law
legal positivism
syllogistic model for application of the law
Opis:
Artykuł podejmuje zagadnienie wpływu szeroko rozpowszechnionej praktyki korzystania z prawniczych baz danych w polskiej praktyce sądowej. Niezależnie od niezaprzeczalnie pozytywnych efektów rozwoju cywilizacji elektronicznej, w tekście rozważane są negatywne skutki korzystania z baz danych. Wynika to z konfliktu między możliwościami oferowanymi przez najnowszą technologię w postaci łatwego dostępu do tekstów prawnych, komentarzy i tysięcy wyroków sądowych – a wyjątkowym doświadczeniem historycznym judykatury w byłym państwie komunistycznym, metodami wykładni prawa opartymi na pozytywizmie prawniczym oraz dominacją sylogistycznego modelu stosowania prawa. Wszystko to powoduje dysfunkcyjność prawniczych baz danych. Powstaje rodzaj „hybrydowej wykładni prawa”, będącej z jednej strony kombinacją spuścizny, skutków transformacji gospodarki i systemu, a także nowych reguł prawa, z drugiej zaś strony ideologii związanej decyzji sądowej. Natura „hybrydowej wykładni prawa” przejawia się w niezliczonej liczbie cytowanych orzeczeń sądowych i komentarzy dostępnych w bazach danych, przy braku szerszego teoretycznego namysłu. W braku argumentów powoływanie się na orzeczenie staje się podstawą dla rozstrzygnięcia sprawy. Pytanie, czy możliwości oferowane przez elektroniczne bazy danych spowodują, że tego rodzaju wykładnia przerodzi się w nową formę retoryki prawnej, czy też pozostanie jedynie środkiem adaptacji dyskrecjonalnej władzy sędziowskiej do doktryny pozytywistycznej, a tym samym sofizmatem z okresu transformacji, pozostaje otwarte.
This article deals with the implications of the widespread practice of use of legal databases in Polish judicial practice. Apart from the undeniable positive effects of development of an electronic civilization, the article deals with the negative effects of use of databases. This is because a conflict arises between the possibilities offered by the latest technology in the form of easy access to legal texts, commentaries and thousands of judicial rulings, and the unique historical experience of the judiciary in a former communist country, methods of legal interpretation sustained by legal positivism, and domination by a syllogistic model for application of the law. All results in dysfunction of legal databases. A kind of “hybrid interpretation of law” is formed, which is a combination of a legacy, the effects of transformation of the economy and the system, as well as the new rules of law, on the one hand, and the ideology of bound judicial decision on the other. The nature of the “hybrid interpretation of law” is the infinite scope for citing judicial rulings and commentaries available in the databases without taking a broader theoretical view – without supporting arguments, and so the citing of a ruling has become the basis for adjudication. The question of whether the possibilities that electronic databases offer will cause interpretation of this kind to turn into a new form of legal rhetoric, or whether it will remain merely a means of adaptation of the discretionary power of judges to legal positivism doctrine, and thus the sophism of the period of transformation, remains an open one.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 1(4); 84-105
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies