Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dzdzownice" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Survival rate of redworms and woodlice in soil contamined with petrol, diesel oil and engine oil
    Przeżywalność dżdżownic i prosionków przy skażeniu gleby benzyną, olejem napędowym i olejem silnikowym
    Autorzy:
    Gospodarek, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388256.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    oil derivatives
    soil pollution
    redworms
    woodlice
    ropopochodne
    skażenie gleby
    dżdżownice równonogie
    Opis:
    The investigations aimed at an assessment of representatives of Isopoda and Lumbricidae sensitivity to soil pollution with oil derivatives from the perspective of their use as bioindicators. The laboratory experiment, conducted in 3 replications, comprised the following objects: soil contaminated with unleaded petrol; soil contaminated with diesel oil; soil contaminated with used engine oil; control. Doses of 3000 mg, 6000 mg and 10 000 mg of oil derivative per 1 kg soil d.m. were applied. The test animal most sensitive to soil pollution with petrol, diesel and engine oil were redworms. They revealed a rapid and clear response in the objects contaminated with these pollutants in comparison with the control. Woodlice proved the most sensitive to soil contamination with petrol and diesel oil. Used engine oil revealed the weakest effect on the tested invertebrate species among all three applied pollutants, whereas petrol had the most toxic effect.
    Celem badań była ocena wrażliwości wybranych grup bezkręgowców (przedstawicieli Isopoda, Lumbricidae) na zanieczyszczenia gleby substancjami ropopochodnymi pod kątem możliwości ich wykorzystania jako biowskaźników. Doświadczenie laboratoryjne przeprowadzono w 3 powtórzeniach i obejmowało ono następujące obiekty: gleba skażona benzyną bezołowiową, gleba skażona olejem napędowym, gleba skażona przepracowanym olejem silnikowym, kontrola. Zastosowano dawki 3000, 6000 i 10 000 mg substancji ropopochodnej na kg s.m. gleby. Zwierzęciem testowym najbardziej wrażliwym na zanieczyszczenia gleby benzyną oraz olejami (napędowym i silnikowym) były dżdżownice. Cechowała je szybka i wyraźna odpowiedź w obiektach skażonych tymi polutantami w stosunku do obiektów kontrolnych. Stonogi okazały się najbardziej wrażliwe na skażenie gleby benzyną i olejem napędowym. Najsłabszym działaniem na testowane gatunki bezkręgowców spośród wszystkich trzech zastosowanych polutantów charakteryzował się zużyty olej silnikowy, natomiast najbardziej toksycznie oddziaływała benzyna.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 11; 1369-1374
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Abundance and biomass of earthworms [Lumbricidae] in hydrogenous soils under various degree of mucking
    Liczebnosc i biomasa dzdzownic [Lumbricidae] w glebach hydrogenicznych w roznym stanie zmurszenia
    Autorzy:
    Makulec, G
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/795408.pdf
    Data publikacji:
    1993
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    dzdzownice
    dynamika populacji
    gleby
    Lumbricidae
    fauna glebowa
    biomasa
    gleby hydrogeniczne
    liczebnosc
    Opis:
    The studies were conducted in vegetative seasons of 1987 and 1988 at 7 experimental sites. 10 samples were taken at each site four times every season. Earthworms were extracted from soil by formalin method. The present results show a close similarity of the examined meadows in respect of earthworm density and biomass. In the view of the persent findings, the studied habitats cannot be regarded as degraded habitats where earthworms practically do not occur. Depending on season and site, earthworms excrete 10-100 t/ha d.w. of casts in vegetative season, it seems that 3.5-35% of soil in 0-10 cm layer pass yearly through alimentary canal of earthworms.
    Badania prowadzono na 7 stanowiskach zlokalizowanych w pobliżu Zakładu Doświadczalnego Biebrza. Większość z nich stanowiły łąki użytkowane kośnie lub wypasane kwaterowo, a tylko dwa z nich wykorzystywano jako pastwiska stałe. Dla oceny liczebności i biomasy Lumbricidae zastosowano metodę formalinową. Próby pobierano czterokrotnie w sezonie 1987 i 1988. Stwierdzono istotnie wyższe zagęszczenia i biomasy dżdżownic na wszystkich stanowiskach w 1987 w porównaniu do 1988 r. Prawdopodobnie, przyczyną była przedłużająca się susza wiosenna w sezonie 1988 r. Dynamika zmian liczebności i biomasy Lumbricidae w ciągu sezonu wykazuje dużą zmienność, szczególnie na łatwo przesychających torfach olesowych. Łąki położone na słabo rozłożonych torfach mechowi- skowych utrzymują dłużej wysoką wilgotność, a wahania badanych cech zespołu dżdżownic mają mniejszy zakres zmian. Porównanie liczebności i biomas Lumbricidae badanych stanowisk z innymi podobnego typu oraz z łąkami mineralnymi nie pozwala uznać ich za łąki zdegradowane biologicznie. Gatunkiem dominującym w glebach hydrogenicznych jest epigeiczny Lumbricus rubellus. W niektórych okresach stanowi on prawie 100 % biomasy i liczebności całego zespołu Lumbricidae. Na podstawie znanej z literatury dobowej „produkcji" koprolitów oszacowano przybliżoną ilość odchodów wydalanych w ciągu sezonu wegetacyjnego. W zależności od sezonu i stanowiska dżdżownice wydalają od 10 do 100t/ha suchej masy odchodów w okresie wegetacyjnym. Oznacza to, że 3.5 % do 35 % gleby w warstwie 0-10 cm przechodzi przez przewód pokarmowy Lumbricidae. Przeważającą część tej wielkiej masy stanowi zmacerowany materiał roślinny, który zostaje wprowadzany w ten sposób do wierzchniej warstwy profilu glebowego.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1993, 406; 119-127
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Microflora and enzymatic activity of earthworm [Lumbricidae] casts in hydrogeneous soil
    Mikroflora i aktywnosc enzymatyczna koprolitow dzdzownic [Lumbricidae] w glebie hydrogenicznej
    Autorzy:
    Chmielewski, K
    Makulec, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/801241.pdf
    Data publikacji:
    1993
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    dzdzownice
    gleby
    aktywnosc enzymatyczna
    Lumbricidae
    fauna glebowa
    gleby hydrogeniczne
    liczebnosc
    mikroflora
    koprolity
    Opis:
    In the present work a comparison was made of microflora abundance and activity of two enzymes in earthworm casts and in hydrogenous soil. The studies were conducted on variously mucked sedge-moss and alder peat at Kuwasy in the Biebrza river valley. Biomass of eathworms ranged from 42.7 to 119.7 g/m² season, whereas production of casts varied from 38 to 107 t/ha/season. Abundance of fungi in earthworm casts was 2-6 times greater than in mucked soil. Also greater development of cellulolytical microorganism and a higher activity of urease was recorded. On all the examined meadows there was noted a smaller (by ca 10-76 %) abundance of actinomycetes in casts than in soil.
    W pracy porównano liczebność mikroflory i aktywność dwóch enzymów w koprolitach dżdżownic i w glebach hydrogenicznych. Badania prowadzono na Kuwasach, w dolinie rzeki Biebrzy, na torfach mechowiskowych i olesowych, o różnym stopniu zmurszenia. Biomasa dżdżownic wynosiła od 42.7 do 119.7 g/m² sezon, a produkcja koprolitów od 38 do 107 t/ha/sezon. W koprolitach było 2 do 6-krotnie więcej grzybów w porównaniu z glebą murszową. Obserwowano również większy rozwój mikroflory celulolitycznej i wyższą aktywność ureazy. Na wszystkich łąkach stwierdzono niższą (od 10 do 76 %) ilość promieniowców w koprolitach niż w glebie.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1993, 406; 135-138
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procedure for detoxication of linuron contaminated soil based on ozonation and fluidization process
    Metoda oczyszczania gleby zanieczyszczonej linuronem poprzez ozonowanie w fazie fluidalnej
    Autorzy:
    Józefczyk, Radosław
    Antos, Piotr
    Pieniążek, Marcin
    Balawejder, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2203118.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    linuron degradation
    soil contamination
    detoxication
    earthworms
    Eisenia foetida
    linuron
    zanieczyszczenie gleby
    skażenie gleby
    dżdżownice
    detoksykacja
    Opis:
    The linuron contaminated soil was subjected to remediation using ozone as an oxidant. The experiments were performed both in laboratory and pilot plant installations. Kinetics of linuron degradation was determined for both systems. Moreover, main linuron metabolites were identified, and possible degradation pathway was proposed. The soil remediation was found to be successful, which was verified by chemical and biological tests. The half-life time of linuron in the pilot scale installation was no more than 7.5 h. To verify the efficiency of soil detoxification, a toxicity test was performed, which utilized Eisenia foetida earthworm. The test organisms were exposed for 14 days to the linuron contaminated soil prior and after the remediation procedure. It was observed that in the control group and the group of organisms exposed to the ozonated soil, the survivability was 100%, whereas the earthworms exposed to the linuron contaminated soil that was not ozonated did not survive at all.
    Zanieczyszczoną linuronem glebę poddano remediacji z użyciem ozonu jako utleniacza. Eksperymenty przeprowadzono zarówno w instalacji laboratoryjnej, jak i instalacji pilotażowej. Dla obu systemów wyznaczono kinetykę degradacji linuronu. Ponadto zidentyfikowano główne produkty rozkładu linuronu i zaproponowano możliwy szlak degradacji. Remediacja gleby okazała się skuteczna, co zweryfikowano testami chemicznymi i biologicznymi. Okres półtrwania linuronu w instalacji w skali pilotażowej nie przekraczał 7,5 godziny. W celu sprawdzenia skuteczności detoksykacji gleby przeprowadzono test toksyczności, w którym wykorzystano dżdżownicę Eisenia foetida. Organizmy testowe były wystawione na działanie gleby skażonej linuronem przez 14 dni przed i po procedurze remediacji. Zaobserwowano, że w grupie kontrolnej i grupie organizmów narażonych na kontakt z glebą poddaną remediacji przeżywalność wyniosła 100%, natomiast dżdżownice narażone na kontakt z glebą skażoną linuronem nie przeżyły.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2022, 48, 3; 48--56
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The impact of earthworms on collembolan (Collembola) communities in grass mono- and polycultures
    Wpływ dżdżownic na zespoły skoczogonek (Collembola) w uprawach trawiastych jedno- i wielogatunkowych
    Autorzy:
    Olejniczak, Izabella
    Makulec, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1062634.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    dżdżownice
    skoczogonki
    różnorodność gatunkowa
    monokultura trawiasta
    trawiasta uprawa wielogatunkowa
    earthworms
    springtails
    species diversity
    grass monoculture
    grass polyculture
    Opis:
    In 2004-2005, a lysimetric experiment was designed to determine whether and how plant diversity and earthworms could influence diversity and densities of collembolan communities. We compared two types of crops: monoculture of Festuca rubra L. and a polyculture, the mixture of grasses (8 species) commonly used in agriculture. In addition to two plant communities of different diversity, we used in our experiments an engineering species of earthworm – Aporrectodea caliginosa (Sav.). The experiment was initiated in May 2004, when the lysimeters were sown with F. rubra or with a mixture of grasses. The following year, in May 2005, we introduced 6 individuals (that correspond with average densities of 200 ind. m-2 in the natural environment) of A. caliginosa to half of the lysimeters. Soil samples were taken at the depths of 0-5 cm, 5-10 cm, 10-15 cm and 15-20 cm, before introducing earthworms and after 60, 120 and 180 days from introducing earthworms. We found that soil layer (Kruskal-Wallis test: N=432, H=18.25, P=0.0004), biodiversity of grass culture (N=432, H=14.59, P=0.0001) and the period of the season (N=432, H=24.24, P=0.0000) had an important effect on densities of collembolan communities independently of earthworms presence (N=432, H=1.99, P=0.16). We found 18 species of springtails and the number of species decreased with soil layer. The most abundant were Proisotomodes bipunctatus and Isotomodes productus.
    W latach 2004-2005 przeprowadzono eksperyment wazonowy, w którym badano wpływ zróznicowania roslinnosci oraz obecności dżdżownic glebowych na zespoły skoczogonek. Porównano dwa typy upraw trawiastych: monokultura kostrzewy czerwonej Festuca rubra L. oraz trawiasta uprawa wielogatunkowa (mieszanka 8 gatunków traw). Ponadto w każdej z upraw zbadano wpływ obecności dżdżownic należących do gatunku Aporrectodea caliginosa (Sav.). W maju 2004 roku doświadczalne wazony obsiano po połowie kostrzewą czerwoną oraz mieszanką traw. W lipcu 2005 roku do połowy wazonów z każdej uprawy wprowadzono dzdzownice, po 6 osobników, co odpowiada średniemu zagęszczeniu 200 osobników na metr kwadratowy w środowisku naturalnym. Próby glebowe pobrano na głębokości: 0-5 cm, 5-10 cm, 10-15 cm i 15-20 cm, przed wprowadzeniem dżdżownic oraz po 60, 120 and 180 dniach od wprowadzenia dżdżownic. Wykazano, że warstwa gleby (test Kruskala-Wallisa: N=432, H=18.25, P=0.0004), róznorodność traw (N=432, H=14.59, P=0.0001) oraz sezon (N=432, H=24.24, P=0.0000) miały istotny wpływ na zagęszczenie zespołów skoczogonek niezależnie od obecności dżdżownic (N=432, H=1.99, P=0.16). Ogółem stwierdzono 18 gatunków skoczogonek, a ich liczebności w wierzchniej warstwie gleby były istotnie wyższe niż w wastwach głębszych. Najliczniej występowały gatunki Proisotomodes bipunctatus i Isotomodes productus.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2020, 18, 5; 283-291
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Plants with known antagonistic properties against pests: how they influence non-target free-living soil fauna?
    Rośliny o znanych antagonistycznych właściwościach przeciwko szkodnikom: w jaki sposób wpływają na wolnożyjące gatunki fauny glebowej?
    Autorzy:
    Ilieva-Makulec, Kassimira
    Bielecki, Michał
    Makulec, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/470904.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    ekstrakty roślinne
    nicienie bakteriożerne
    wazonkowce
    dżdżownice
    biotesty
    eksperymenty mikro- i mezokosmosowe
    plant extracts
    bacterial-feeding nematodes
    potworms
    earthworms
    biotests
    micro- and mesocosms
    Opis:
    Praca dotyczy badań nad wpływem trzech gatunków roślin na wybrane wolnożyjące gatunki fauny glebowej. Zbadano bezpośredni wpływ wyciągu wodnego z liści konopi siewnych i miazgi czosnku na przeżywalność nicieni, wazonkowców i dżdżownic oraz w przypadku nicieni na płodność, dynamikę produkcji jaj i skuteczność wylęgania się jaj. W eksperymentach mikro- i mezokosmosowych natomiast oceniano pośrednie oddziaływanie ściółki z liści konopi oraz uprawy rącznika pospolitego na liczebność nicieni. Wyniki biotestów potwierdziły antagonistyczne działanie ekstraktów wybranych roślin. Najbardziej wrażliwe na substancje czynne wyciągu z liści konopi okazały się bakteriożerne nicienie Acrobeloides nanus, mniej wrażliwe wazonkowce Enchytraeus sp., a najbardziej odporne dżdżownice Dendrobaena sp. W przypadku nicieni i wazonkowców stwierdzono zależność toksycznego działania od stężenia wyciągu oraz czasu ekspozycji. Inkubacja samic A. nanus w wyciągach o różnym stężeniu wpływała na tempo składania jaj, długość okresu reprodukcji, skuteczność wylęgania się osobników młodocianych, natomiast nie miała wpływu na ich całkowitą płodność. Obecność ściółki z konopi w glebie jak i uprawa rącznika pospolitego wpływały pozytywnie na liczebność nicieni. Nasze wyniki pokazały, że pośredni efekt badanych roślin (zarówno w postaci ściółki, jak i poprzez system korzeniowy) różnił się od bezpośredniego działania zarówno intensywnością jak i kierunkiem wywołanych zmian.
    The aim of the study was to investigate the effect of three plant species with known antagonistic properties against pests on selected free-living species of soil fauna. The direct effects of aqueous extracts (from hemp leaves and garlic pulp) on the survival of representatives of nematodes, potworms and earthworms were studied. In the case of nematodes, the effects of hemp extracts on the egg production, total fertility and juvenile hatching efficiency were also assessed. Moreover the indirect plant impact (in the form of hemp litter added to the soil or through the root system during planting of castor bean) on soil nematodes was studied. The results of the bioassays confirmed the antagonistic effect of the plant extracts. The most sensitive to the hemp extract toxicity were nematodes, less potworms and at least earthworms. The toxicity of the hemp extract showed a clear dependence on its concentration. The garlic extract showed less toxicity to nematodes than the hemp extract did. The incubation of nematode females in the hemp extracts of different concentrations affected the rate of egg laying, the length of reproduction period and the hatching efficiency but did not affect their overall fertility. In soil, both the hemp litter and the castor plants had a positive indirect effect on the numbers of nematodes at least during the experiment.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2017, 15, 4; 41-53
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of Selected Insecticides on Vermicomposting of Wastes with Participation of the Earthworm Dendrobaena veneta
    Wpływ wybranych insektycydów na wermikompostowanie odpadów z udziałem dżdżownicy Dendrobaena veneta
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Garczyńska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389136.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    dżdżownice D. veneta
    skrzynka ekologiczna
    Nomolt 150SC
    Dimilin 25WP
    Dar 2,5GR
    earthworm Dendrobena veneta
    ecological box
    Dimilin 25 WP
    Dar 2.5 GR
    Opis:
    The studies concerned the possibility of vermicomposting organic wastes separated from kitchen wastes. Vermicomposting was conducted with the presence of the earthworm Dendrobena veneta. The occurrence of dipteran Sciaridae was reduced by application of Nomolt 150SC, Dimilin 25WP and Dar 2.5GR preparations into the substrate (in environmentally safe doses recommended by the producers). The aim of the studies was to determine the influence of these preparations on D. veneta characterististics and also on the rate of vermicomposting. The nutritional value of the vermicomposts produced was also recognized. During 3-months of vermicomposting, no influence of Nomolt 150SC and Dimilin 25WP on earthworms was found. Dar 2.5GR brought about a significant increase in the number and biomass of cocoons laid by earthworms. The rate of vermicomposting did not depend on the presence of insecticides. The characteristics of the vermicomposts produced were as follows: pH in H2O (min. 6.2–max 6.3); salt concentration (min. 3.9–max 4.1 g NaCl dm–3), abundance of phosphorus (min. 175–max 193 mg dm–3); potassium (min. 1267–max 1395 mg dm–3); calcium (min. 2418–max 2561 mg dm–3) and magnesium (min. 265–max 278 mg dm–3) and did not differ. Comparing the content of vermicomposts with the addition of insecticides in nitrate nitrogen to its content in the vermicompost from the control containers, a substantially higher content was indicated in the vermicompost produced by the largest population in contact with Dar 2.5GR.
    Badania dotyczyły możliwości wermikompostowania w skrzynkach ekologicznych odpadów organicznych wydzielonych ze strumienia odpadów kuchennych. Wermikompostowanie prowadzono z udziałem dżdżownicy D. veneta, a występowanie muchówek Sciaridae ograniczano przez stosowanie do podłoży preparatów Nomolt 150SC, Dimilin 25WP i Dar 2,5GR, w bezpiecznych dla środowiska dawkach sugerowanych przez producentów. Celem badań było określenie wpływu tych preparatów na cechy dżdżownic D. veneta, a także tempo wermikompostowania odpadów i cechy wyprodukowanych wermikompostów. W okresie 3 miesięcy prowadzonych badań nie stwierdzono wpływu insektycydów Nomolt 150SC i Dimilin 25WP na dżdżownice, a najkorzystniej oddziaływał na nie preparat Dar 2,5GR (powodował istotny wzrost liczby składanych kokonów i ich biomasy). Tempo wermikompostowania nie zależało od obecności insektycydów. Cechy wyprodukowanych wermikompostów: pH w H2O (min. 6,2-max 6,3); stężenie soli (min. 3,9-max 4,1 g NaCl dm-3), zasobność w fosfor (min. 175-max 193 mg dm-3); potas (min. 1267-max 1395 mg dm-3); wapń (min. 2418-max 2561 mg dm-3) i magnez (min. 265-max 278 mg dm-3) nie różniły się. Porównując zasobność wermikompostów z dodatkiem insektycydów w azot azotanowy z jego zawartością w wermikompoście z pojemników kontrolnych, wykazano istotnie wyższą zawartość tylko w wermikompoście wytworzonym przez najliczniejszą populację w kontakcie z insektycydem Dar 2,5GR.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 9-10; 1263-1270
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies