Abundance and biomass of earthworms [Lumbricidae] in hydrogenous soils under various degree of mucking

The studies were conducted in vegetative seasons of 1987 and 1988 at 7 experimental sites. 10 samples were taken at each site four times every season. Earthworms were extracted from soil by formalin method. The present results show a close similarity of the examined meadows in respect of earthworm density and biomass. In the view of the persent findings, the studied habitats cannot be regarded as degraded habitats where earthworms practically do not occur. Depending on season and site, earthworms excrete 10-100 t/ha d.w. of casts in vegetative season, it seems that 3.5-35% of soil in 0-10 cm layer pass yearly through alimentary canal of earthworms.

Badania prowadzono na 7 stanowiskach zlokalizowanych w pobliżu Zakładu Doświadczalnego Biebrza. Większość z nich stanowiły łąki użytkowane kośnie lub wypasane kwaterowo, a tylko dwa z nich wykorzystywano jako pastwiska stałe. Dla oceny liczebności i biomasy Lumbricidae zastosowano metodę formalinową. Próby pobierano czterokrotnie w sezonie 1987 i 1988. Stwierdzono istotnie wyższe zagęszczenia i biomasy dżdżownic na wszystkich stanowiskach w 1987 w porównaniu do 1988 r. Prawdopodobnie, przyczyną była przedłużająca się susza wiosenna w sezonie 1988 r. Dynamika zmian liczebności i biomasy Lumbricidae w ciągu sezonu wykazuje dużą zmienność, szczególnie na łatwo przesychających torfach olesowych. Łąki położone na słabo rozłożonych torfach mechowi- skowych utrzymują dłużej wysoką wilgotność, a wahania badanych cech zespołu dżdżownic mają mniejszy zakres zmian. Porównanie liczebności i biomas Lumbricidae badanych stanowisk z innymi podobnego typu oraz z łąkami mineralnymi nie pozwala uznać ich za łąki zdegradowane biologicznie. Gatunkiem dominującym w glebach hydrogenicznych jest epigeiczny Lumbricus rubellus. W niektórych okresach stanowi on prawie 100 % biomasy i liczebności całego zespołu Lumbricidae. Na podstawie znanej z literatury dobowej „produkcji" koprolitów oszacowano przybliżoną ilość odchodów wydalanych w ciągu sezonu wegetacyjnego. W zależności od sezonu i stanowiska dżdżownice wydalają od 10 do 100t/ha suchej masy odchodów w okresie wegetacyjnym. Oznacza to, że 3.5 % do 35 % gleby w warstwie 0-10 cm przechodzi przez przewód pokarmowy Lumbricidae. Przeważającą część tej wielkiej masy stanowi zmacerowany materiał roślinny, który zostaje wprowadzany w ten sposób do wierzchniej warstwy profilu glebowego.