Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XVIII w." wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
The power of the Russian Empire – the military aspect in the work of selected Russian painters from the 18th until the early 20th century
Autorzy:
Krokosz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654109.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Imperium Rosyjskie
wojny Rosji w XVIII–XIX w.
rosyjskie malarstwo batalistyczne
malarze rosyjscy XVIII – pocz. XX w.
armia i flota rosyjska w XVIII–XIX w.
The Russian Empire
Russia’s wars in the 18th and 19th centuries
Russian battle paintings
Opis:
Artykuł poświęcony jest tematyce militarnej przedstawionej na obrazach malarzy rosyjskich żyjących w XVIII – na początku XX w. Batalistyczne dzieła artystów podkreślały bohaterstwo carskich żołnierzy biorących udział w licznych zmaganiach wojennych prowadzonych w owym czasie przez Rosję na lądzie i morzach, a także sławiły samych panujących rozszerzających granice państwa. Jednakże zasadnicze przesłanie płócien, zamawianych najczęściej przez władców rosyjskich, posiadało wymiar na wskroś propagandowy, gdyż miało w pełni ukazać potęgę Imperium Rosyjskiego. The article focuses on the military themes presented in the paintings of Russian artists living in the period from the 18th until the early 20th century. Battle scenes painted by the artists highlighted the heroism of the Tsar’s soldiers participating in numerous wars and conflicts pursued by Russia at that time both on land and at sea; these paintings also celebrated the rulers, who expanded the borders of their country. However, the key message of these paintings, which were ordered most frequently by Russian rulers, focused on the aspect of propaganda, because these works were supposed to demonstrate in full the power of the Russian Empire.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 3
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pregnancy, childbirth and postpartum in wealthy noble families in the first half of the 18th century in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Penkała-Jastrzębska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11541822.pdf
Data publikacji:
2022-01-07
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
motherhood
birth
postpartum period
childhood
18 th century
macierzyństwo
narodziny
okres poporodowy
dzieciństwo
XVIII w.
Opis:
The article deals with the experience of pregnancy and early motherhood in relation to the milieu of the magnates and nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the first half of the 18th century. The analysis covers extensive source material which includes the preserved collections of private correspondence of  representatives of wealthy nobility and magnates, with particular emphasis on the female half of this population. In turn, this material has been split by selected key issues, such as: trying to have children, pregnancy, birth, postpartum period, and early motherhood. Problems resulting from these stages of motherhood have been analysed in a broad context, considering both mental issues - fulfilling the socially expected role of wife and mother, dealing with new situations and diffi culties, building relationships with new-born children - and physical elements, such as health, sickness, dealing with weakness and new responsibilities.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2021, 13; 22-41
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The city of Nola in Campania (Italy) in Stanisław Kostka Potocki’s manuscripts
Autorzy:
Cesarano, Mario
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057819.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Tematy:
Nola
Stanisław Kostka Potocki
wazy attyckie
Neapol
Johann Joachim Winckelmann
odkrycia archeologiczne w XVIII w.
Anna Potocka
Opis:
In 1786, Stanisław Kostka Potocki and Izabela [Elżbieta] Lubomirska stayed in the Kingdom of Naples, where Potocki conducted archaeological excavations in the town of Nola. This city, which in the past lied under the jurisdiction of Władysław IV Vasa, in the 18th century was well known to the inhabitants of the Polish-Lithuanian Commonwealth not only from historical sources, but also as the destination of increasing number of expeditions in search of valuable Attic vases. Stanisław Kostka Potocki travelled to Nola from Naples. The short journey and first impressions of both the landscape and the ruins noticed on the site were described in accordance with the contemporary travel literature convention in his - unfinished - handwritten travel journal Voyage de Nola. Potocki's disappointment with the view of the modern city of Nola, which has only retained some of its former glory, is comparable to the experience of other European aristocrats visiting Italian cities at the time, including Anna Potocka, Stanisław Kostka's daughter-in-law. The article presents the importance of Nola as an archaeological site in the period in question, and, above all, outlines the background of Potocki's visit and the factors that made up his complex assessment of the city.
W 1786 roku Stanisław Kostka Potocki wraz z Izabelą [Elżbietą] Lubomirską przebywali w Królestwie Neapolu, gdzie Potocki prowadził wykopaliska archeologiczne w miejscowości Nola. Miasto to, w przeszłości podlegające jurysdykcji Władysława IV Wazy, w XVIII wieku było dobrze znane mieszkańcom Rzeczpospolitej nie tylko z historycznych przekazów, lecz także jako cel coraz liczniejszych wypraw, w ramach których poszukiwano cennych attyckich waz. Stanisław Kostka Potocki do Noli wyruszył z Neapolu. Niedługą podróż oraz pierwsze wrażenia dotyczące zarówno krajobrazu, jak i dostrzeżonych na miejscu ruin, opisywał zgodnie z ówczesną konwencją literatury podróżniczej w swoim – niedokończonym – rękopiśmiennym dzienniku podróży Voyage de Nola. Rozczarowanie Potockiego widokiem współczesnego miasta Nola, które zachowało jedynie część dawnej świetności, porównywalne jest z doświadczeniem innych europejskich arystokratów odwiedzających wówczas włoskie miasta, w tym Anny Potockiej, synowej Stanisława Kostki. Artykuł przedstawia znaczenie Noli jako stanowiska archeologicznego w omawianym okresie, a przede wszystkim rysuje tło wizyty Potockiego oraz czynniki, które składały się na jego złożoną ocenę tego miasta.
Źródło:
Studia Wilanowskie; 2021, XXVIII; 73-97
0137-7329
2720-0116
Pojawia się w:
Studia Wilanowskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Noble estates and their owners in the Orłów county in the second half of the 18th century
Dobra szlacheckie i ich właściciele w powiecie orłowskim w drugiej połowie XVIII wieku
Autorzy:
Kobierecki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689079.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
polska szlachta w XVIII w.
powiat orłowski
własność szlachecka
Polish nobility in the 18th century
Orłów country
noble estate
Opis:
Powiat orłowski, należący do najmniejszych pod względem powierzchni w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wchodził w skład województwa łęczyckiego. Miasta, wsie i inne nieruchomości istniejące w tym powiecie należały jedynie do szlachty i Kościoła katolickiego. Współcześni historycy badający własność owych dóbr w XVI i XVII stuleciu ustalili jednoznacznie, że na obszarze owego powiatu nie doszło do kumulacji i utworzenia kilkunastowioskowych bądź jeszcze większych majątków. Z drugiej strony właściciele dóbr szlacheckich nie byli zbyt zamożnymi w kraju, jak również w województwie. Sytuacja nie zmieniła się w następnym stuleciu, co potwierdzają wyniki badań rejestrami podymnego z 1775 r. i pogłównego z 1790 r., które objęły całe województwo łęczyckie. W tym czasie do najbogatszych należeli wojewoda łęczycki Szymon Dzierzbicki, posiadający miasto Bielawę i osiem wsi, czy wojewoda witebski Józef Sołłohub, właściciel miasta Żychlina oraz sześciu i części wsi. W 1790 r. największy majątek, liczący sześć wsi, należał do generała wojsk rosyjskich Jana Sołłohuba. To potwierdza, że na obszarze powiatu orłowskiego nie było majątków szlacheckich składających się z więcej niż 10 miejscowości. Dominowały majątki niewielkie, składające się z jednej, dwu bądź części wsi, należących w większości do ubogiej szlachty. W niektórych przypadkach wsie miały po dwóch–trzech właścicieli, a zdarzały się przypadki, że nawet 13. W ciągu 15 lat nie nastąpiła zdecydowana zmiana, ponieważ nie dokonał się proces scalania dóbr. Ta grupa właścicieli nie zmniejszyła się, a analiza liczby dymów we wsiach powiatu orłowskiego z 1790 r. wykazała, że spora część orłowskiej szlachty zajmowała się pracą na roli i była również zwolniona z płacenia podatków ze względu na zbyt mały majątek.
The Orłów county, being one of the smallest in the Polish-Lithuanian Commonwealth, was a part of the Łęczyca voivodship. The towns, villages and other real estate in this county belonged exclusively to the nobility and to the Catholic Church. The contemporary historians investigating the ownership of these properties in the 16th and 17th centuries unambiguously determined that the accumulation of properties and creation of large estates made up of a dozen or more villages did not occur in the said county. The owners of noble estates were not too wealthy, neither in the country nor in the voivodship. The situation did not change in the next century, as confirmed by the study into the records of the chimney tax in 1775 and the head tax in 1790, which covered the entire Łęczyca voivodship. At the time, the most affluent was the voivode of Łęczyca, Szymon Dzierzbicki, being in possession of the town of Bielawa and eight villages, as well as the voivode of Vitebsk, Józef Sołłohub, the owner of Żychlin, six full villages and a part. In 1790, the largest property, including six villages, belonged to the general of the Russian army, Jan Sołłohub. It confirms that no noble estate that would be composed of over ten towns existed in the Orłów county. The area was dominated by small estates, consisting of one or two villages, or their parts, which mainly belonged to the less affluent nobility. In some cases, a village was owned by two or three noblemen, but sometimes even by thirteen. Over the next 15 years, the situation has not changed significantly since the process of property consolidation did not take place. The group of landowners did not grow smaller, and the analysis of the number of chimneys in the villages of the Orłów county in 1790 indicated that a considerable part of the Orłów nobility was working the land and was also tax exempt for having small estate.  
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 3
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumental Music Repertoire of the Piarist Ensemble from Podolínec
Repertuar muzyki instrumentalnej kapeli pijarów z Podolińca
Autorzy:
Smolarek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040384.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
muzyka instrumentalna XVII i XVIII w.
kompozytorzy XVII i XVIII w.
kultura muzyczna kościołów i klasztorów
muzyka kościelna
pijarzy
Podoliniec
instrumental music in seventeenth and eighteenth centuries
composers in seventeenth and eighteenth centuries
musical culture of churches and monasteries
church music
Piarists
Podolínec
Opis:
Europejskie archiwa kościelne zawierają oprócz utworów wielogłosowej muzyki wokalno- -instrumentalnej również utwory instrumentalne noszące nazwę: sinfonia, sinphonia, synfonia, synphonia, symfonia, symphonia, simphonia, sonata, duetto, trio, terzetto, trietto, quadro, kwartet, octetto, divertissement, divertimento, serenada, cassatio, uwertura, concerto. Ta sytuacja dotyczy także kościelnych ośrodków w Polsce (m.in. klasztoru paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie, klasztoru dominikanów w Gidlach, opactwa cystersów w Krakowie-Mogile), których zasoby archiwalne zawierają sporą liczbę tego rodzaju muzyki pochodzącej z XVII, a zwłaszcza z XVIII wieku. W ten fenomen wpisuje się zakon Szkół Pobożnych, czyli pijarów, który swoją działalnością objął Włochy, Austrię, Czechy, Słowację i Polskę. W kolegiach tego zakonu, znajdujących się w granicach ówczesnej Rzeczpospolitej, również rozbrzmiewała muzyka instrumentalna, m.in. w Łowiczu, Rzeszowie, Piotrkowie, Złoczowie, Wieluniu oraz Podolińcu. Repertuar muzyki instrumentalnej pochodzący z byłego klasztoru i kolegium pijarów w Podolińcu, zanotowany w inwentarzach oraz zachowany w postaci rękopisów i druku, obejmuje: sonaty kościelne, barokowe koncerty skrzypcowe, tria przedklasyczne i klasyczne, symfonie przedklasyczne, uwertury do oper, utwory na instrumenty klawiszowe. Utwory instrumentalne wykorzystywano w celach pedagogicznych, podczas rekreacji, do szkolnych przedstawień teatralnych, były również wykonywane podczas liturgii. Prawdopodobnie w Podolińcu, tak jak to było ówczesną praktyką w Europie w XVIII wieku, zastępowano śpiewy Proprium Missae muzyką instrumentalną.
European church archives contain, in addition to polyphonic vocal and instrumental music, also instrumental compositions bearing the names of: sinfonia, sinphonia, synfonia, synphonia, symfonia, symphonia, simphonia, sonata, duetto, trio, terzetto, trietto, quadro, quartet, octetto, divertissement, divertimento, serenada, cassatio, overture, concerto. This phenomenon applies also to church centres in Poland (e.g. Pauline monastery at Jasna Gora in Czestochowa, Dominican monastery in Gidle, Cistercian abbey in Cracow-Mogila), the archival collection of which includes a large amount of this type of music from the seventeenth and especially from the eighteenth century. The order of Scholarum Piarum, that is Piarists, active in Italy, Austria, Czech Republic, Slovakia and Poland, was also a part of this phenomenon. In the colleges of this order, located within the boundaries of the then Polish-Lithuanian Commonwealth e.g. in Lowicz, Rzeszow, Piotrkow, Zloczow, Wielun and Podolínec, there also sounded instrumental music. The repertoire of instrumental music originating from the former monastery and Piarist College in Podolínec, recorded in the inventories and preserved in the form of manuscripts and printing includes as follows: church sonatas, baroque violin concertos, pre-classical and classical trios, pre-classical symphonies, overtures to operas, keyboard instrument music. Instrumental pieces were used for the purposes of teaching, during recreation, in school theater performances and during the liturgy. In Podolínec, Proper Missæ chants were probably replaced with instrumental music, as it was commonly practised in Europe in the eighteenth century.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 13; 137-175
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Functional Analysis of Garments in 18th Century Burials from St. Michael’s Crypt in Vienna, Austria
Analiza funkcjonalna odzieży z XVIII-wiecznych pochówków z krypty św. Michała w Wiedniu, w Austrii
Autorzy:
Grömer, Karina
Ullermann, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1031991.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
krypta
odzież
strój pogrzebowy
analiza funkcjonalna
XVIII w.
Wiedeń
crypt
clothing
funeral garments
functional analysis
18th century AD
Vienna
Opis:
The Michaelergruft in Vienna (St. Michael’s crypt), Austria, is located near the imperial palace Vienna and has been used between 1560 and 1784 by the local nobility of the city center in Vienna. The inventory of a large number of coffins has been preserved due to favorite environmental conditions, it offers the possibility to study specific details about the funeral customs of the 17th and 18th century in Central Europe. Selected burials dating to the 18th century from the Michaelergruft serve as case studies for developing new theoretical and methodological approaches in investigating the textiles and garments found in the coffins. Garments found in crypts usually are analysed due to costume history, aspects of conservation and preparation. Also textile analysis and modern analytical methods are applied to the material. In discussing the garments from St. Michael’s crypt, questions about the interpretation of the costume arise such as if they are “normal” daily life (or festivy) garments or specific funeral costumes. In the following paper criteria are discussed which enable to distinguish between “functional garments” worn also in daily life, “adapter garments” (daily life clothing that has been re-sewn, cut or altered to be used as garment for the dead), and “funeral costumes” that have been deliberately made.
Michaelergruft (krypta św. Michała) w Wiedniu (Austria) położona jest w pobliżu pałacu cesarskiego i wykorzystywana była w latach 1560–1784 przez miejscową szlachtę z centrum Wiednia. Duża liczba trumien, zachowana ze względu na korzystne warunki otoczenia, daje możliwość przeprowadzenia szczegółowych badań zwyczajów pogrzebowych panujących w Europie Środkowej w XVII i XVIII w. Wybrane pochówki z Michaelergruft datowane na XVIII w. stanowią studia przypadku pozwalające rozwijać nowe podejścia teoretyczne i metodologiczne w zakresie badań tkanin i strojów znajdowanych w trumnach. Odzież z krypt zazwyczaj analizowana jest pod kątem historii kostiumologicznej, stopnia zachowania i przygotowania. Ponadto, materiał poddawany jest analizie z wykorzystaniem nowoczesnych metod. Dyskusja na temat odzieży z krypty św. Michała rodzi pytania o interpretację kostiumów, np. czy są to stroje „normalne”, codzienne (czy odświętne), czy może specjalne stroje pogrzebowe. Niniejszy artykuł omawia kryteria pozwalające odróżnić „stroje funkcjonalne”, noszone na co dzień, od „strojów adaptowanych” (codziennych ubrań, które zostały uszyte ponownie, obcięte lub przerobione, tak by stały się strojem dla zmarłego) oraz „strojów pogrzebowych”, które stworzone zostały w tym właśnie celu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2020, 35; 123-135
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Open-back Shoes from the Southern Crypt in Piaseczno, Pomerania Province
Obuwie z wolną piętą z południowej krypty w Piasecznie, woj. pomorskie
Autorzy:
Kulesz, Aleksandra
Grupa, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1031990.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
skórzane obuwie z wolną piętą
mule
pantofle
kapcie
XVIII w.
Piaseczno
Polska
open-back leather shoes
pantables
mules
slippers
eighteenth century
Polska
Opis:
A discussion on modern shoes is limited on account of the scarcity of sources provided by archaeological research. This gap is to a certain extent filled by museum collections and iconography. This is why it is so important to publish new finds as one can only initiate discussion on isolated artefacts of open-back shoes based on such publications. Such a pair was found in the southern crypt of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Piaseczno. These are unique objects as it is possible to identify all their elements and to determine the quality of leather, which was rather thick. Their general state of preservation is good. The condition of the leather on the soles, heels, and uppers indicates that the shoes were intensively used when their owner was alive. There is no difference in cut between the left and the right shoe, however, deformations resulting from wearing allow to say which shoe was worn on which foot. The pair of shoes found in Piaseczno and described above represents a valuable contribution to the discussion on open-back shoes. When interpreting such finds, the basic difficulty is the determination of their function. In specific circumstances, functions of overshoes and home shoes could to a certain extent overlap. However, it seems that in the modern era separate pairs of shoes were made to serve these different purposes. Unfortunately, the only evidence that would allow to lean towards one of the options involves the categories of massiveness and size of the shoes, and the diversity of the materials used. The paper uses a number of names for open-back shoes (pattens, mules, chopines, slippers, pantables) to reflect the linguistic richness. There is no doubt that different designs used to have individual names, however, the scarcity of accounts makes it very difficult to reconstruct the linguistic reality of old.
Dyskusja na temat nowożytnego obuwia jest dość ograniczona ze względu na szczupłość źródeł pozyskiwanych w czasie badań archeologicznych. Jednak tę lukę uzupełniają w jakiejś mierze kolekcje muzealne i ikonografia. Dlatego tak istotne jest publikowanie kolejnych znalezisk, bo tylko w oparciu o nie można podjąć dyskusję na temat pojedynczych egzemplarzy obuwia z wolną pietą. Taka właśnie para została znaleziona w południowej krypcia kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Piasecznie. Należy ona do unikatowych obiektów, ponieważ można określić jej wszystkie elementy oraz jakość skóry, która raczej należała do grubych. Ogólny stan zachowania obuwia można określić jako dobry. Powierzchnia skóry na podeszwach, obcasach oraz przyszwach świadczy o intensywnym użytkowaniu wyrobu za życia właściciela. Zostały one wykonane bez rozróżnienia kroju dla prawej i lewej stopy, ale odkształcenia wynikające ze znoszenia pozwalają ocenić, który pantofel noszono, na której stopie. Opisywana powyżej para pantofli odnaleziona w Piasecznie stanowi ciekawy przyczynek do dyskusji na temat obuwia z wolną piętą w ogóle. Podstawową trudność w interpretacji takiego znaleziska może sprawiać określenie funkcji, jaką pełniło. Funkcje obuwia ochronnego i obuwia domowego do pewnego momentu lub w specyficznych okolicznościach mogły przenikać się. Jednak wydaje się, że w czasach nowożytnych konstruowano oddzielne pary obuwia służącego jednym i drugim celom. Niestety, jedynymi przesłankami pozwalającymi skłaniać się ku którejś z tez są raczej subiektywne kategorie masywności i wielkości obuwia oraz różnorodność zastosowanych surowców. W artykule posłużono się szeregiem określeń obuwia z wolną piętą (patynki, mule, mulety, kapcie, pantofle), by unaocznić bogactwo językowe. Z pewnością w latach minionych określone modele miały swoje nazwy, niestety szczupłość przekazów nastręcza wielkie trudności w rekonstruowaniu dawnej rzeczywistości językowej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2020, 35; 137-149
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The proto-industrial family and the perspectives of its demographic research in the 18th and the first half of the 19th century (an example of the village Stružinec in north-eastern Bohemia)
Autorzy:
Nekvapil Jirásková, Šárka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037063.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
protoindustrializacja
rodzina
demografia historyczna
rekonstrukcja rodzin
Stružinec
XVIII w.
XIX w.
Czechy
proto-industrialisation
family
historical demography
reconstruction of families
18th century
19th century
Bohemia
Opis:
Proto-industrialization is an interesting phenomenon that has been discussed for more than half a century. The most disputed part of this theory is the demographic aspects. The submitted article focuses on research opportunities of the proto-industrial family in the 18th and 19th centuries; the research focuses on Stružinec u Lomnice nad Popelkou, a village in north-eastern Bohemia. Only a comprehensive study of demographic indicators makes it possible to establish the basic differences between the family in proto-industrial and agriculture-based areas.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2022, 1 (32); 137-161
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Polish take on Hamburg silvers. Notes on the specialization of Hamburg goldsmithing workshops of the modern era
Srebra hamburskie z polskiej perspektywy. Uwagi o specjalizacji hamburskich warsztatów złotniczych doby nowożytnej
Autorzy:
Kilijańska, Alicja
Nowacki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31003171.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
srebra hamburskie
warsztat złotniczy
polskie muzea
XVII i 1 poł XVIII w.
Hamburg silvers
goldsmithing workshop
Polish museums
17th and 1st half of the 18th century
Opis:
The aim of this study is to present one of the most important defining features of modern Hamburg goldsmithing, namely the specialization of the workshops operating in 17th and first half of 18th century. With the widespread replication of the characteristic examples of Hamburg artwork, the features differentiating local products from those made in other goldsmithing centres became more and more recognizable. The article briefly describes several Hamburg silvers preserved in the country, both in private and museum collections. In view of the fact that most of the silvers from the great godsmithing centre of our interest can only be found in Hamburg itself or in Russia - Polish artefacts, though not comparable in quantity, can shed some light on the correct understanding of the artistic merit and character of one of the most important centres of goldsmithing in modern history.
Celem artykułu jest ukazanie jednej z najistotniejszych kwestii definiujących nowożytne złotnictwo hamburskie, jaką jest specjalizacja warsztatów działających w XVII i 1.połowie XVIII stulecia. Multiplikowane dzieła typowe utrwaliły specyficzne dla Hamburga schematy odróżniające tamtejsze wyroby od produkcji innych ważnych centrów złotniczej wytwórczości. W artykule pokrótce scharakteryzowano kilka hamburskich sreber zachowanych w krajowych zbiorach, zarówno muzealnych jak i prywatnych. Zważywszy na fakt zachowania się większej ilości sreber z interesującego nas wielkiego centrum wytwórczości złotniczej jedynie w samym Hamburgu oraz w Rosji – polskie zasoby, choć ilościowo skromne, mogą dać prawidłowe pojęcie o artystycznych walorach i specyfice jednego z ważniejszych centrów złotniczych doby nowożytnej.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2021, 27, 1; 111-135
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiktor Schramm’s voice in the discussion on the use of the Josephine cadastre in the study of agriculture and agricultural technology in Galicia in the 18th century (W. Schramm, “Rolnictwo polskie u schyłku XVIII wieku na tle metryk józefińskich,” Poznań
Wiktora Schramma głos w dyskusji na temat wykorzystania katastru józefińskiego w badaniach nad rolnictwem i techniką rolniczą w Galicji w XVIII wieku (W. Schramm, „Rolnictwo polskie u schyłku XVIII wieku na tle metryk józefińskich…,” Poznań 1951)
Autorzy:
Łapa, Małgorzata
Latocha, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27285315.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
metryka józefińska
kataster
Wiktor Schramm
Galicja XVIII w.
historia rolnictwa
źródło historyczne
etnografia historyczna
Jerzy Fierich
Josephine metric
cadastre
18th-century Galicia
agricultural history
historical source
historical ethnography
Opis:
Wiktor Schramm (1885–1958) was a scholar and educator born in Olchowa and living in Poznań. He was a professor at the University of Poznań, its pro-rector, as well as the founder (1919) and head of the Department of Agricultural Economics (initially, Zakład Ekonomii Rolniczej and after 1945 – Katedra). His research interests included agriculture and agricultural economics, accounting, economic history and the organization and methodology of university teaching as well as the natural sciences and ethnography. The article summarizes the current state of knowledge about Schramm’s scholarly activities and presents his hitherto unpublished article as a voice in the discussion of the use of the cadastre, known as the Josephine metric, which was created in the late 18th century in the area of Galicia. It also discusses the metric itself, which is a contemporary source for researching the past and the changes that took place in Galicia from the 18th–21st centuries. Nowadays, the materials produced during the implementation of land surveys in the Austro-Hungarian monarchy of Joseph II are stored at the Central State Historical Archive of Ukraine in Lviv. The article points out the untapped potential of the Josephine metric in the study of such sciences as economic history, historical ethnography, demography, geography, natural sciences and others.
Wiktor Schramm (1885–1958) to urodzony w Olchowie i mieszkający w Poznaniu naukowiec i dydaktyk. Był profesorem Uniwersytetu Poznańskiego, jego prorektorem oraz twórcą (1919) i kierownikiem Zakładu, a po 1945 r. Katedry Ekonomii Rolniczej. Jego zainteresowania naukowe obejmowały: rolnictwo i ekonomię rolniczą, rachunkowość, historię gospodarczą oraz organizację i metodykę nauczania uniwersyteckiego, a także nauki przyrodnicze i etnografię. Artykuł podsumowuje aktualny stan wiedzy o działalności naukowej W. Schramma oraz prezentuje jego niepublikowany dotąd artykuł będący głosem w dyskusji na temat wykorzystania powstałego w końcu XVIII w. na obszarze Galicji katastru, zwanego metryką józefińską. Omawia także samą metrykę, stanowiącą współcześnie źródło do badań nad przeszłością i zmianami, jakie zachodziły na terenie Galicji w XVIII–XXI w. Współcześnie materiały wytworzone podczas realizowania w monarchii austro-węgierskiej Józefa II pomiarów gruntów są przechowywane w Centralnym Państwowym Archiwum Historycznym Ukrainy we Lwowie. W artykule zwrócono uwagę na niewykorzystany potencjał metryki józefińskiej w badaniach takich nauk, jak: historia gospodarcza, etnografia historyczna, demografia, geografia, nauki przyrodnicze i inne.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2023, 29; 155-209
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish old printings dedicated to the Unite bishop and metropolitan Atanazy Szeptycki (1715-1746) in the light of Uniate moral theology
Polskojęzyczne starodruki dedykowane biskupowi i metropolicie unickiemu Atanazemu Szeptyckiemu (1715-1746) w świetle Unickiej teologii moralnej
Autorzy:
Tatianina, Iuliana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472151.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
panegyric
baroque
Józef Narolski
Atanazy Szeptycki
Uniate bishop
Uniate church
18th century
Slavia Unita
Uniate moral theology.
panegiryk
barok
biskup unicki
cerkiew unicka
XVIII w.
moralna teologia unicka
Opis:
Panegyrics dedicated to the 18th century Uniate bishops and metropolitans represent specific Polish-Ukrainian cultural borderland of that time. From the one hand, bishops represent famous Polish (Sarmatian) families, from the other: as shepherds of the Uniate church. Authors of these literary works were well-educated people. Panegyrics in honour of Atanazy Szeptycki (1715-1746), the Lviv Uniate bishop, were written by well-known theologians and a sermon author Józef Narolski. These panegyrics were written according to common rhetorical rules (common themes or toposes, like an immortal fame, a good shepherd, a nobile family, virtues, humility). Typical way of narration about a famous person (history of a family, birth, teaching, death) under an influence of Uniate moral theology led to creation of an unique picture of the Uniate bishop of the 18th century.
Panegiryki dedykowane biskupom unickim są ciekawymi przykładami dzieł polsko-ukraińskiego pogranicza kulturowego w XVIII w. Z jednej strony biskupi są prezentowani w nich jako należący do polskiego sarmackiego świata, z drugiej – jako pasterze unickiej cerkwi. Autorzy tych panegiryków byli dobrze wykształceni. Teksty pochwalne na cześć biskupa lwowskiego oraz metropolity unickiego Atanazego Szeptyckiego (1715-1746) stworzyli np. znani autorzy kazań, teolodzy, w tym Józef Narolski. Panegiryki poświęcone A. Szeptyckiemu napisano zgodnie z regułami retoryki, przy użyciu toposów: nieśmiertelnej sławy, pasterza, rodziny, cnót, skromności autora. Typowy sposób opowiadania o znanej osobie (historia rodziny, narodzenie, nauczanie, śmierć) w połączeniu z teologią moralną Cerkwi unickiej pozwalał zarysować oryginalny obraz unickiego biskupa z XVIII w.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 223-228
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinsberg House, a place fit for a prince to live in... Grodno Castle in modern times ($16^{th}$ and $18^{th}$ centuries) in the light of historiographic sources and field research
Dom Kinsberg, w którym książę nie powstydziłby się zamieszkać... Zamek Grodno w czasach nowożytnych (XVI–XVIII w.) w świetle źródeł historiograficznych i badań terenowych
Autorzy:
Gryglewska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028639.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
architecture of 16th century
architecture of 17th century
architecture of 18th century
Grodno Castle
von Logau
Silesia
Zagórze Śląskie
architektura XVI w.
architektura XVII w.
architektura XVIII w.
zamek Grodno
Śląsk
Opis:
The subject of the article is the early modern remodeling and extensions of the medieval Grodno Castle (Kinsberg) at the time when it was the seat of the von Logau family, i.e. Matthäus, Kaspar and Georg, in the years 1545-1595, and its subsequent transformations until 1823. Purchased then by Johann Gustav Gottlieb Büsching, the castle was secured and turned into a romantic ruin. The studies were based on the analysis of German historical research, mainly from the $19^{th}$ and the beginning of the $20^{th}$ century, using the sources which were either incomplete or lost in 1945. Historical descriptions of buildings and an attempt at interpreting them were presented. Preserved iconographic materials and the field research, which was conducted in the years 2019-2021 by a team of scientists from the Department of History of Architecture, Art and Technology of Wrocław University of Science and Technology, were also taken into consideration. The aim of the article was to present the architecture of the castle in its heyday. The discussed early modern phase of its remodeling turned out to be a consistently implemented and completed concept of rebuilding the late-gothic castle from the beginning of the $16^{th}$ century into an elegant Renaissance residence which consisted of a three-winged body of the upper castle closed with a curtain wall, crowned with a high roof surrounded by an attic, with an internal courtyard and a tower; then the middle castle, outer bailey and lower castle. In terms of the quality of architecture and its design, Grodno Castle could compete with Silesian princely residences at the end of the $16^{th}$ century.
Tematem artykułu są nowożytne przebudowy i rozbudowy średniowiecznego zamku Grodno (Kinsberg) w czasach, gdy był siedzibą rodziny von Logau, Matthäusa, Kaspara i Georga, w latach 1545-1595, oraz jego późniejsze przemiany – do 1823 r. Zakupiony wówczas przez Johanna Gustava Gottlieba Büschinga zamek został zabezpieczony i przekształcony w romantyczną ruinę. Studia zostały oparte na analizie niemieckich opracowań historycznych, przede wszystkim z XIX i początku XX w., wykorzystujących obecnie niekompletne lub zaginione w 1945 r. źródła. Zaprezentowano historyczne opisy budowli oraz próbę ich interpretacji z uwzględnieniem zachowanych materiałów ikonograficznych oraz badań terenowych, prowadzonych w latach 2019-2021 przez zespół naukowców z Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej. Celem artykułu było przedstawienie architektury zamku w okresie jego największej świetności. Omówiona nowożytna faza jego przebudowy okazała się konsekwentnie realizowaną i skończoną koncepcją przebudowy późnogotyckiego zamku z początku XVI w. w wytworną renesansową rezydencję, składającą się z trójskrzydłowej bryły zamku górnego zamkniętej ścianą kurtynową, zwieńczonej wysokim dachem otoczonym attyką, z wewnętrznym dziedzińcem, wieżą i przedbramiem; średniego zamku, międzymurza i dolnego zamku. Pod względem jakości architektury i jej wystroju zamek Grodno mógł w końcu XVI w. rywalizować ze śląskimi rezydencjami książęcymi.
Źródło:
Architectus; 2021, 4 (68); 49-62
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Private Aristocratic Library of Jozef Esterházi (1682-1748) in His Čeklís Mansion (Bernolákovo, Slovakia). Pilot Research
Autorzy:
Špániová, Marta Špániová
Lichnerová, Lucia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314528.pdf
Data publikacji:
2023-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
history of book culture
aristocratic library
Esterházi Jozef (1682–1748)
eighteenth century
Kingdom of Hungary
Čeklís (present-day Bernolákovo
Slovakia)
historia kultury książki
biblioteka magnacka
XVIII w.
Królestwo Węgier
Čeklís (dzisiejsze Bernolákovo
Słowacja)
Opis:
This study is a piece of pilot research on the aristocratic library of Count Jozef Esterházi in his Čeklís Mansion (the present-day Bernolákovo in Slovakia). The main source for the research comprises the extant catalogue of this library from the year 1749, currently deposited in the National Széchényi Library in Budapest, and its published transcription. The authors present some basic biographical data of Jozef Esterházi and, in this context, discuss the character, development, and orientation of his library from various perspectives. They also inform about Poland-related items in Esterházi's collection, including a seventeenth-century print related to Poland, which the authors of this study identified among the holdings of the University Library in Bratislava.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2023, 17, 3; 357-375
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The royal blood. Polish descendants of Sigismund I the Old and Katarzyna Telniczanka in the old Polish times
Królewska krew. Polscy potomkowie Zygmunta Starego i Katarzyny Telniczanki w czasach staropolskich
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689663.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Zygmunt I Stary
Katarzyna Telniczanka
genealogia
potomkowie nieślubnych córek Zygmunta Starego w XVI–XVIII w.
Sigismund I the Old
genealogy
descendants of Sigismund I the Old’s illegitimate daughters in 16th–18th century
Opis:
Przedmiotem badań podjętych przez Autora jest zbiorowość polskich potomków Reginy, starszej z dwóch córek króla Zygmunta I Starego i jego długoletniej kochanki – Katarzyny Telniczanki. Do tej pory przyjmowano, że ostatnimi potomkami króla byli żyjący w pierwszej połowie XVII w. jego praprawnukowie – Władysław i Krystyna z Białaczowa Straszowie. Dzięki odnalezionym przez Autora dokumentom udało się jednak ustalić, że matka wspomnianych Władysława i Krystyny Straszów – Urszula z Krezów Straszowa miała siostrę – Zofię, która poślubiła Baltazara Lutomirskiego. Od jej córki, Zofii z Lutomirskich 1o v. Trembińskiej (Trębińskiej) 2o v. Szamowskiej pochodzą wszyscy, tak historyczni, jak i żyjący do dziś potomkowie Zygmunta Starego i Katarzyny Telniczanki. W artykule przedstawiono listę wszystkich descendentów króla żyjących od początku XVI do przełomu XVIII i XIX w. W sumie było to 113 osób (57 mężczyzn i 56 kobiet). Zwraca uwagę to, że do końca pierwszej ćwierci XVII w. potomkowie Zygmunta I i Katarzyny Telniczanki wyznawali kalwinizm. W całym badanym okresie byli to niemal wyłącznie przedstawiciele zamożnej i średniej szlachty. Nie było wśród nich senatorów, a tylko nieliczni pełnili urzędy ziemskie. Autor zwraca też uwagę na to, że sporządzona przez niego lista potomków przedostatniego Jagiellona na polskim tronie nie jest bynajmniej zamknięta. W kilku przypadkach nie udało się bowiem znaleźć źródłowego potwierdzenia na to, czy wspomniana w artykule para małżeńska miała dzieci. Wiele razy Autor musiał zatem poprzestać na stwierdzeniu, że dalsze losy jakiejś osoby są mu nieznane. Otwiera to przed następnymi badaczami szansę na znaczące uzupełnienie jego ustaleń.
The research undertaken by the Author concentrates on Polish descendants of Regina, the elder of two daughters of King Sigismund I the Old and his long time mistress – Katarzyna Telniczanka. Until now, it was assumed that the last descendants of the king were his great-grandsons – Władysław Strasz of Białaczów and his sister Krystyna who lived in the first half of the 17th century. Thanks to the documents found by the Author, it was possible to establish that the mother of the above-mentioned Władysław and Krystyna – Urszula Strasz née Kreza, had a sister – Zofia, who married Baltazar Lutomirski. From her daughter, Zofia née Lutomirski 1st married Stanisław Trembiński (Trębiński), 2nd married Franciszek Szamowski, come all descendants of Sigismund I the Old and Katarzyna Telniczanka, both historical and living ones. The article presents a list of all the king’s descendants from the beginning of the 16th to the turn of the 18th and 19th century. In total, it was 114 people (58 men and 56 women). It is worth noting that until the end of the first quarter of the 17thcentury, the descendants of Sigismund I and Katarzyna Telniczanka were Calvinists. They were almost exclusively representatives of wealthy and middle-class nobles. There were no senators among them and only a few were land officers. Yet, the Author’s list of descendants of the penultimate Jagiellon on the Polish throne is by no means complete. In a few cases it was impossible to find a source that would confirm whether a married couple mentioned in the article had children. Many times the Author had to underline that the fate of a certain person is unknown to him. This stands a chance for further researchers to fill that gap.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 3; 29-66
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sejmiks in the Land of Liw 1780–1786
Sejmiki ziemi liwskiej 1780–1786
Autorzy:
Filipczak, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689258.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ziemia liwska
sejmiki
parlamentaryzm
Mazowsze w XVIII wieku
the land of Liw
sejmiks
parliamentarism
Mazovia in the 18th century
Opis:
Artykuł dotyczy sejmików ziemi liwskiej wchodzącej w skład województwa mazowieckiego. W latach 1780–1786 szlachta na obradach w Liwie wybierała posłów na sejm, a także rozstrzygała problemy o charakterze samorządowym. W tekście przedstawione zostały przygotowania do sejmików, ich przebieg oraz podjęte uchwały. Ziemia liwska była zdominowana przez stronnictwo regalistyczne, w którym czołowe role odgrywały rodziny Cieszkowskich i Cieciszowskich. Najaktywniejszym parlamentarzystą był sędzia ziemski liwski Ignacy Cieciszowski, który w latach 1780–1786 trzykrotnie był wybierany posłem na sejm. Na jego pozycję wpłynęło wsparcie brata Adama, w okresie 1780–1783 kierującego Gabinetem Stanisława Augusta. Związki liderów miejscowej szlachty ze stronnictwem regalistycznym nie miały dużego wpływu na treść instrukcji poselskich, natomiast znajdowały wyraz w działalności reprezentantów ziemi liwskiej w parlamencie.
The article concerns sejmiks in the land of Liw, which was located in the voivodship of Mazovia. In the years 1780–1786 the noblemen who took part in the debates in Liw elected their envoys and resolved issues connected with self-government. The article discusses preparations for the sejmiks, their course and resolutions adopted there. The land of Liw was dominated by the royalist party, whose main representatives belonged to the Cieszkowski and Cieciszowski families. The iudex terrestris of Liw, Ignacy Cieciszowski, who had been elected an envoy to the Sejm for three times in the years 1780–1786, was the most active parliamentary member. His status was influenced by the support of his brother, Adam, who was in charge of Stanisław August’s private chancellery in the years 1780–1783. The connections between leaders of the local nobility and the royalist party did not have a major impact on the content of instructions for envoys, but they could be seen in the activity of the representatives of Liw in the parliament.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 3; 123-155
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies