Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Jugosławia" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Megleno-Wołosi (Megleno-Rumuni) w Serbii: społeczność na krawędzi wyginięcia
    Autorzy:
    Sorescu-Marinković, Annemarie
    Măran, Mircea
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631677.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Meglen Vlachs, invisible minority, Yugoslavia, endangered language
    Megleno-Wołosi, niewidzialna mniejszość, Jugosławia, język zagrożony
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie społeczności megleno-wołoskiej w Serbii, zamieszkującej kilka wsi położonych nieopodal granicy z Rumunią. Z powodu niewielkiej liczby mieszkańców społeczność ta nie była do tej pory znana środowisku naukowemu czy większości mieszkańców [Serbii]. Megleno-Wołosi przybyli tutaj w latach pięćdziesiątych XX stulecia z miejscowości Huma (obecnie na obszarze Byłej Jugosławiańskiej Republiki Macedonii) i pozostawali “niewidzialni” w oficjalnych statystykach, będąc “ukrytymi” wśród macedońskich kolonistów, a ich zadanie polegało na ponownym zasiedleniu, wspólnie z innymi Jugosłowianami, dawnych wsi niemieckich. Jednakże już wkrótce wielu spośród nich powróciło do domów, osiedliło się w innych miejscowościach na terenie Macedonii lub wyemigrowało do państw zachodnioeuropejskich. Dzisiaj dialektem megleno-wołoskim czynnie posługuje się kilkoro ludzi (terminal speaker, wedle terminologii lingwistycznej), urodzonych w okresie międzywojennym. W artykule postarano się udzielić odpowiedzi na pytanie, czy dialekt ten pozostaje mocno zagrożony, czy też już stał się językiem zdezaktualizowanym. Pokazano też, że lingwistyczna i kulturowa przyszłość Megleno-Wołochów w Serbii nieuchronnie zmierza ku akulturacji i asymilacji.
    Źródło:
    Res Historica; 2016, 41
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Megleno-Wołosi (Megleno-Rumuni) w Serbii: społeczność na krawędzi wyginięcia
    Autorzy:
    Sorescu-Marinković, Annemarie
    Măran, Mircea
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/632364.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Meglen Vlachs, invisible minority, Yugoslavia, endangered language
    Megleno-Wołosi, niewidzialna mniejszość, Jugosławia, język zagrożony
    Opis:
    The paper aims at presenting the Meglen Vlach community of Serbia, situated in a few villages near the border with Romania. Because of the very small number of members, this community has so far not been known to the scientific community or to the majority population of Serbia.The Meglen Vlachs arrived there in the 1950s from Huma (today in the FY Republic of Macedonia) and were “invisible” in official statistics as they were “concealed” among the Macedonian colonists, intended to repopulate, together with other Yugoslavs, the former German villages. However, many of them left shortly after, to return home, settle in other Macedonian localities or to migrate to Western European countries. Today, the Meglen Vlach dialect is actively spoken in Serbia by only a few people (terminal speakers, in linguistic terms), born in the inter-war period. The paper tries to determine whether their idiom is severely endangered (like the Meglen Vlach dialect in the other countries where it is spoken) or has already become an obsolete language. Finally, the article shows that the linguistic and cultural future of the Meglen Vlachs in Serbia inevitably leads to acculturation and assimilation.
    Celem artykułu jest przedstawienie społeczności megleno-wołoskiej w Serbii, zamieszkującej kilka wsi położonych nieopodal granicy z Rumunią. Z powodu niewielkiej liczby mieszkańców społeczność ta nie była do tej pory znana środowisku naukowemu czy większości mieszkańców [Serbii]. Megleno-Wołosi przybyli tutaj w latach pięćdziesiątych XX stulecia z miejscowości Huma (obecnie na obszarze Byłej Jugosławiańskiej Republiki Macedonii) i pozostawali “niewidzialni” w oficjalnych statystykach, będąc “ukrytymi” wśród macedońskich kolonistów, a ich zadanie polegało na ponownym zasiedleniu, wspólnie z innymi Jugosłowianami, dawnych wsi niemieckich. Jednakże już wkrótce wielu spośród nich powróciło do domów, osiedliło się w innych miejscowościach na terenie Macedonii lub wyemigrowało do państw zachodnioeuropejskich. Dzisiaj dialektem megleno-wołoskim czynnie posługuje się kilkoro ludzi (terminal speaker, wedle terminologii lingwistycznej), urodzonych w okresie międzywojennym. W artykule postarano się udzielić odpowiedzi na pytanie, czy dialekt ten pozostaje mocno zagrożony, czy też już stał się językiem zdezaktualizowanym. Pokazano też, że lingwistyczna i kulturowa przyszłość Megleno-Wołochów w Serbii nieuchronnie zmierza ku akulturacji i asymilacji.
    Źródło:
    Res Historica; 2016, 41
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Slovenian Territorial Defense in the Ten-Day War
    Słoweńska Obrona Terytorialna w wojnie dziesięciodniowej
    Autorzy:
    Chmielewski, Maciej
    Powiązania:
    Scientific Journal of the Military University of Land Forces 2021, nr 3, s. 585-601
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Rozpad Jugosławii (1991-2003)
    Wojna
    Wojska obrony terytorialnej
    Artykuł problemowy
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Artykuł z czasopisma wojskowego
    Opis:
    Autor artykułu opisuje, jak działała Słoweńska Obrona Terytorialna podczas tzw. wojny dziesięciodniowej – konfliktu zbrojnego pomiędzy Słowenią a Jugosławią, spowodowanego ogłoszeniem słoweńskiej deklaracji niepodległości. Konflikt trwał 10 dni, od 27 czerwca do 7 lipca 1991 roku, zapoczątkował proces rozpadu Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii. W celu przywrócenia ładu konstytucyjnego, pod koniec czerwca do Słowenii zostały skierowane jednostki Sił Zbrojnych Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii. Napotkały one opór w postaci słoweńskiej Obrony Terytorialnej, która mimo swojej niewielkiej liczebności, ale wysokiemu morale żołnierzy i właściwym doborze działań wygrała z wojskami federalnymi.
    Bibliografia, netografia, wykaz aktów prawnych na stronie 600.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Referendum as a direct democracy tool in successor states of former Yugoslavia
    Referendum jako narzędzie demokracji bezpośredniej w państwach byłej Jugosławii
    Autorzy:
    Musiał-Karg, Magdalena
    Lubik-Reczek, Natasza
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083322.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    referendum
    direct democracy
    Bosnia and Herzegovina
    Croatia
    Montenegro
    Kosovo
    North Macedonia
    Serbia
    Slovenia
    former Yugoslavia
    demokracja bezpośrednia
    Bośnia i Hercegowina
    Chorwacja
    Czarnogóra
    Kosowo
    Macedonia Północna
    Słowenia
    była Jugosławia
    Opis:
    Changes that have occurred in 1989–1991 ended the bipolar division of the world and commenced a new wave democratic transformation. In the early 1990s, the dissolution of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (SFRY) brought a number of changes to the region. Some of the changes were decided via the referendum which seems to be an exceptionally important tool in the process of democratic transformations in CEE. The article focuses on the institution of a nation-wide referendum in successor states of former Yugoslavia: Bosnia and Herzegovina, Croatia, Montenegro, Kosovo, North Macedonia, Serbia, and Slovenia. The main purpose is to provide an answer to the question about the role of this particular tool in these states and define directions for further use of referendum in this part of Europe. To meet its research objective, the article uses systemic analysis and institutional and legal approach, and statistics on results of national referendums in the countries concerned.
    Zmiany, które nastąpiły w latach 1989–1991, zakończyły dwubiegunowy podział świata i zapoczątkowały nową falę demokratycznych przemian. Na początku lat 90. rozpad Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii (SFRJ) przyniósł szereg zmian w regionie. O niektórych z nich zadecydowano w drodze referendum, które wydaje się być niezwykle ważnym narzędziem w procesie przemian demokratycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Artykuł koncentruje się na instytucji referendum ogólnokrajowego w państwach sukcesorach byłej Jugosławii: Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Czarnogórze, Kosowie, Macedonii Północnej, Serbii i Słowenii. Głównym celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie o rolę tego szczególnego narzędzia w tych państwach oraz określenie kierunków dalszego wykorzystania referendum w tej części Europy. Aby zrealizować cel badawczy, w artykule wykorzystano analizę systemową i podejście instytucjonalno-prawne oraz dane statystyczne dotyczące wyników referendów ogólnokrajowych w omawianych państwach.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2022, 2; 49-63
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transgenerational Memory: From Pre-Holocaust to Post-Yugoslavia
    Pamięć międzypokoleniowa: od czasów przed Holokaustem do okresu postjugosłowiańskiego
    Autorzy:
    Vidaković-Petrov, Krinka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339646.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Holokaust
    Jugosławia
    pamięć międzypokoleniowa
    pamięć komunikacyjna
    gender
    biografa
    autobiografa
    hybrydyczność gatunku
    Holocaust
    Yugoslavia
    transgenerational memory
    communicative memory
    biography
    autobiography
    hybrid genres
    Opis:
    The study focuses on Fanika as an example of documentary writing by firstand second-generation survivors, i.e. women in the mother-daughter relationship (Hanna Altarac/Fanika Lučić and Branka Jovičić), both from Sarajevo, Yugoslavia. The timeline of the life story of Hanna/Fanika, born in 1922 in a Sephardic family from Sarajevo, coincides on the macro level with the history of Yugoslavia (the establishment of the state and the interwar period, World War Two and the Holocaust, the postwar socialist period, the break-up of the country and post-Yugoslavia), which is important for the contextualization of the narrative. We have analyzed the motivation of first-generation survivor Fanika Lučić to present her memories of the Holocaust, highlighting the importance of communicative memory as an instrument of their transmission to a second-generation survivor as well as the process involved in their transfer from private to public narrative. Further analysis refers to the generic frames of the narrative, its hybrid character, and its liminal position at a point where biography and autobiography meet and interact. Mediation is a key procedure in Fanika, so attention has been dedicated to determining the degrees of mediation, their variation throughout the narrative and their impact on the substructures (narrative segments). Finally, we have identified, interpreted, and contextualized several gender markers appearing at various levels of the text. In conclusion, the book was designed not only to transmit the Holocaust testimony of Fanika Lučić, but also to provide a biographical account of her life in socialist Yugoslavia, her experience of the war in Bosnia, and the final phase of her life as a Canadian immigrant. Transgenerational memory and gender play a key role in the hybrid structure of this book, which is a welcome contribution to Yugoslav Holocaust literature.
    Artykuł analizuje książkę Fanika jako przykład prozy dokumentalnej, autorstwa dwóch kobiet należących kolejno do pierwszego i drugiego pokolenia ocalałych z Holokaustu. Są to pochodzące z Sarajewa matka i córka – Hanna Altarac/Fanika Lučic i Branka Jovičic. Ramy czasowe historii życia Hanny/Faniki (ur. 1922 w sefardyjskiej rodzinie) zbiegają się z historią Jugosławii (powstanie państwa i okres międzywojenny, II wojna światowa i Holokaust, powojenny socjalistyczny okres, rozpad kraju i okres postjugosłowiański), co stanowi istotny punkt wyjścia dla kontekstualizacji narracji. W artykule poddano analizie zarówno motywację ocalałej z pierwszego pokolenia Faniki Lučić do przedstawienia swoich wspomnień z Holokaustu, podkreślając znaczenie pamięci komunikacyjnej jako narzędzia służącego do przekazywania wspomnień ocalałemu z drugiego pokolenia, jak i proces transferu wspomnień z narracji prywatnej do publicznej. Dalsza analiza odnosi się do ogólnych ram narracji, jej hybrydowego charakteru i jej pozycji liminalnej w punkcie, w którym biografia i autobiografia spotykają się i współdziałają. Ponieważ mediacja jest procedurą kluczową w Fanice, zwrócono uwagę na określenie stopnia mediacji, jej zmienności poprzez narrację, a także jej wpływu na narracyjne podstruktury (segmenty narracyjne). Wreszcie zidentyfikowano, zinterpretowano i osadzono w kontekście kilka wyznaczników płci pojawiających się na różnych poziomach tekstu. Podsumowując, książka miała na celu nie tylko przekazanie świadectwa o Holokauście Faniki Lučić, ale także przedstawienie biograficznego opisu jej życia w socjalistycznej Jugosławii, jej doświadczeń wojny w Bośni i ostatniej fazy jej życia jako imigrantki w Kanadzie. Pamięć międzypokoleniowa i płeć odgrywają kluczową rolę w hybrydowej strukturze tej książki, która wnosi istotny wkład do jugosłowiańskiej literatury Holokaustu.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2020, 9; 33-54
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „The spirit of AVNOJ in language policy“: language policy from the end of World War II to mid-1950s in Yugoslavia and Croatia
    “Duch AVNOJ-u w polityce językowej“: Polityka językowa od końca II wojny światowej do połowy lat 50. XX wieku w Jugosławii i Chorwacji
    Autorzy:
    Mićanović, Krešimir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475595.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    Jugosławia
    Chorwacja
    polityka językowa
    języki standardowe
    ortografia
    Yugoslavia
    Croatia
    language policy
    standard languages
    orthography
    Opis:
    Kwestia językowa w wielonarodowej i wielojęzycznej federacji jugosłowiańskiej była nierzadko traktowana jako ważki problem polityczny. Niniejszy artykuł analizuje politykę językową w okresie powojennym, kiedy ukształtowała się polityka językowa nie dająca żadnemu z języków oficjalnego statusu, a praktyka parlamentarna potwierdzała rozróżnienie między czterema językami ludności jugosłowiańskiej – chorwackim, serbskim, słoweńskim i macedońskim. Szczególną uwagę poświęcono przepisom dotyczącym języka w zapisach konstytucyjnych i dyskusjach filologicznych. Podnoszono w nich pytanie, czy powinny istnieć dwa podręczniki ortograficzne – chorwacki i serbski – lub, czy językoznawcy chorwaccy i serbscy powinni stworzyć wspólny podręcznik, który służyłby jako normatywny standard obowiązujący na terytorium czterech jednostek federacji.
    The language issue in the multi-national and multi-language Yugoslav federation was oftentimes valued as a vital and political problem. This article analyses language policy in the post-war period, when such a language-politics system was formed that assigned no language de iure official status, and parliamentary practice confirmed the differentiation between the four languages of the Yugoslav peoples – Croatian, Serbian, Slovenian and Macedonian. Particular attention is given to language-related provisions in constitutional texts and philological discussions problematizing the question of whether there should exist two orthographic handbooks – Croatian and Serbian – or Croatian and Serbian linguists should create a unitary common handbook which would serve as a normative standard in the territory of the four federal units.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2018, 32; 23-37
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lessons from the Past: The Right to Abortion in Three Pictures
    Lekcja z przeszłości. Prawo do aborcji w trzech obrazach
    Autorzy:
    Milinković, Jelena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33302012.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    COVID-19 pandemic
    right to abortion
    Yugoslavia (1918–1941)
    "Ženski pokret" (1920–1938)
    Julka Hlapec Djordjević
    Andjelija Lazarević
    pandemia COVID-19
    prawo do aborcji
    Jugosławia (1918–1941)
    Opis:
    The starting point in this paper is the current situation in several countries regarding the prohibition or permission of abortion. In parallel with the pandemic, i.e., the COVID-19 crisis in European countries, there is also a crisis of women’s rights and freedoms. Within the already won rights and freedoms, and as a consequence of the traditionalization of state policies, the right to abortion is most endangered during crises. To show what the struggle for women’s rights might look like, an example from the past is taken: the struggle of Yugoslav women for the right to abortion during the 1920s and 1930s. Three aspects are analyzed: 1) the legal regulation of the right to abortion, 2) the discussion regarding this issue in the Ženski pokret [Women’s Movement] (1920–1938) journal, and 3) the topic of abortion in literature.
    Punktem wyjścia w artykule jest aktualna sytuacja w kilku krajach dotycząca zakazu lub zezwolenia na aborcję. Równolegle z pandemią, czyli kryzysem COVID-19 w krajach europejskich, następuje również kryzys praw i wolności kobiet. W ramach wywalczonych już praw i wolności oraz w wyniku tradycjonalizacji polityki państwa prawo do aborcji jest najbardziej zagrożone w czasie kryzysów. Aby pokazać, jak mogłaby wyglądać walka o prawa kobiet, posłużono się przykładem z przeszłości dotyczącym walki kobiet jugosłowiańskich o prawo do aborcji w latach 20. i 30. XX wieku. Analizie poddane zostały trzy kwestie: 1) prawne uregulowanie prawa do aborcji, 2) dyskusja na ten temat w czasopiśmie „Ženski pokret” [„Ruch kobiet”] (1920–1938), 3) temat aborcji w literaturze.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2022, 22
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Jewish Community and Antisemitism in the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes/Yugoslavia 1918-1941
    Społeczność żydowska i antysemityzm w Królestwie Serbów, Chorwatów i Słoweńców/Jugosławii 1918-1941
    Autorzy:
    Koljanin, Milan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339643.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Jugosławia
    Żydzi
    tożsamość
    lojalność
    antysemityzm
    tradycja
    narodowy socjalizm
    druga wojna światowa
    Yugoslavia
    Jews
    identity
    loyalty
    antisemitism
    tradition
    National Socialism
    World War II
    Opis:
    The Jews in the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes/Yugoslavia made up about 0.5 percent of the total population. The new national framework provided the ability to accept the new state and national idea, but also gave impetus to strengthening their own identity embodied in Jewish nationalism, Zionism. Jews adapted to the new political circumstances relatively quickly and without major turmoil, at least as a whole. A liberal political foundation enabled the Jews to identify relatively easily with the new state. However, over a shorter or longer period, there were earlier national identifications as well. The spread and acceptance of antisemitism in Yugoslavia was affected by different traditions of the  attitude towards the Jews in the political culture, political relations in the country and international circumstances. These factors were cumulative, although international circumstances certainly had a crucial impact, especially the coming to power of National Socialists in Germany. The manifestation of antisemitism in Yugoslavia can be divided into three main periods: 1918-1933, from the establishment of the Yugoslav state to the intensification of antisemitic propaganda, 1934-1938, from the intensification of antisemitic propaganda to the start of Jews’ conditioned loyalty, and 1939-1941, from the start of Jews’ conditioned loyalty to the Axis powers’ invasion of Yugoslavia in April 1941. Hostility towards Jews was manifested much more strongly in the Habsburg Monarchy than in the Kingdom of Serbia. Therefore, the new state in the former monarchy territories inherited latent and sometimes open antisemitism. The spread of antisemitic propaganda and legislation in Yugoslavia should be associated with the state leaders’ attempts to find a modus vivendi with the totalitarian revisionist neighbors, primarily Germany. As a result, in early October 1940 the government adopted two anti-Jewish decrees. The destruction of the Yugoslav state in April 1941 heralded the beginning of the Holocaust there.
    Żydzi w Królestwie Jugosławii stanowili około pół procenta całej populacji. Nowe ramy narodowe dały im możliwość zaakceptowania nowego państwa i idei narodowej, ale jednocześnie wytworzyły impuls do umocnienia własnej tożsamości ucieleśnionej w żydowskim nacjonalizmie, syjonizmie. Żydzi, jeśli się patrzy całościowo, stosunkowo szybko i bez większych wstrząsów przystosowali się do nowych okoliczności politycznych. Liberalne podstawy polityczne sprawiły, że utożsamienie Żydów z nowym państwem było stosunkowo łatwe. Jednak przez krótszy lub dłuższy okres istniały wcześniejsze identyfikacje narodowe. Na rozprzestrzenianie się i akceptację antysemityzmu w Jugosławii miały wpływ kultura polityczna, stosunki polityczne w kraju oraz uwarunkowania międzynarodowe. Czynniki te działały łącznie, ale z pewnością kluczowe były okoliczności międzynarodowe. Chodzi tu przede wszystkim o dojście do władzy narodowych socjalistów w Niemczech. Manifestację antysemityzmu w Jugosławii można podzielić na trzy okresy: 1918-1933, od powstania państwa jugosłowiańskiego do wzmocnienia propagandy antysemickiej; 1933-1938, od wzmocnienia propagandy antysemickiej do początków warunkowania lojalności Żydów; oraz 1939-1941, od momentu warunkowania lojalności Żydów do ataku państw Osi na Jugosławię w kwietniu 1941 r. Wrogość wobec Żydów była znacznie silniejsza w Monarchii Habsburskiej niż w Królestwie Serbii. Dlatego nowe państwo odziedziczyło przejawy ukrytego, a niekiedy otwartego antysemityzmu na terenach dawnej monarchii. Rozprzestrzenianie się propagandy antysemickiej w Jugosławii i ustawodawstwo należy wiązać z próbą ustanowienia przez kierownictwo państwa modus vivendi z totalitarnymi rewizjonistycznymi sąsiadami, przede wszystkim z narodowosocjalistycznymi Niemcami. W rezultacie na początku października 1940 r. rząd przyjął dwa antyżydowskie dekrety. Zniszczenie państwa jugosłowiańskiego w kwietniu 1941 roku oznaczało jednocześnie początek w nim Holokaustu.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2020, 9; 139-152
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Studying the Post-Socialist City in Yugoslavia: An Examination of Multi-Disciplinary Methodologies and Theoretical Approaches
    Badanie przestrzeni miasta postsocjalistycznego na obszarze byłej Jugosławii: analiza wielodyscyplinowych metodologii i perspektyw teoretycznych
    Autorzy:
    Babić, Maja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339668.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    architektura socjalizmu
    architektura postsocjalistyczna
    Jugosławia
    kraje byłej Jugosławii
    ideologia i architektura
    dziedzictwo kulturowe
    Zachodnie Bałkany
    socialist city
    post-socialist city
    Yugoslavia
    Yugoslav successor states
    ideology and architecture
    socio-cultural heritage
    Western Balkans
    Opis:
    Since the end of the state-socialist era in the early 1990s – and effectively, since the end of the Yugoslav federation and the subsequent wars that had engulfed the Western Balkans for almost a decade – the study of the twentieth-century South-Eastern Europe has intensified. The scholarship on the region’s twentieth-century architecture has been prolific since the early years of the new millennium, and the new generation of urban and architectural scholars has further amplified this trend. However, an inquiry into the post-socialist city in Western Balkans has been relegated largely to the secondary position to the study of the Yugoslav modernist architecture and its role within the socio-political mechanisms of the Cold War era. In this discourse, the study of the post-socialist urban space remains lacking in architectural and urban history – it is mainly conducted within the methodological and theoretical frameworks of sociology, socio-cultural anthropology, and urban geography. To bridge this scholarly gap and identify possible new trajectories of inquiry, I probe into the different scholarship dealing with the post-socialist city and the urban, ideological, and social remnants of the state-socialist era in former Yugoslavia. I argue that the study of the multi-disciplinary nature of the scholarship examining the state-socialist and post-socialist city serves as a vital step in the more comprehensive understanding of the (post-)Yugoslav architectural space, its particulars, and idiosyncrasies. Methodologically, I identify and outline the different disciplinary strands in the study of the post-socialist space in general, and post-Yugoslav space in particular, followed by an analysis of the established discourses and their points of interference and overlap. By investigating qualitative methodologies and different theoretical approaches in the study of the Central-East European and Yugoslav post-socialist city, I explore the post-socialist urban space in former Yugoslavia in a wide-ranging manner, ultimately identifying conduits for future research.
    Od upadku ładu komunistycznego w Europie na początku lat 90. XX wieku, czemu towarzyszył rozpad Jugosławii i wojna, która naznaczyła ostatnią dekadę minionego stulecia na Bałkanach, intensywnie rozwijają się badania naukowe poświęcone Europie Południowo-Wschodniej. Od początku nowego tysiąclecia pojawiają się projekty akademickie dotyczące dwudziestowiecznej architektury, zaś nowe pokolenie historyków architektury i urbanistyki z rosnącym zainteresowaniem rozwija poruszaną dotąd tematykę. Jednakże badania nad architekturą okresu postsocjalistycznego w miastach zachodnich Bałkanów odgrywają drugorzędną rolę w porównaniu z aktywnością naukową poświęconą architekturze modernizmu w Jugosławii, jak też miejscu architektury w przemianach społeczno-politycznych podczas zimnej wojny. Badania przestrzeni miejskiej w okresie postsocjalistycznym zajmują marginalne miejsce w dyskursie historii architektury i urbanistyki, zaś projekty naukowe o tej tematyce rozwijają się głównie w perspektywie socjologii, antropologii społecznej i geografii miasta. Celem artykułu jest analiza dotychczasowej literatury dotyczącej architektury postsocjalistycznej oraz miejskiego, ideologicznego i socjologicznego dziedzictwa socjalistycznej Jugosławii; przedstawione przeze mnie prace starają się również określić możliwe kierunki dalszych studiów nad tą problematyką. Uważam, że analiza wielodyscyplinowych badań naukowych dotyczących architektury socjalizmu i okresu post-socjalistycznego może być kluczowym krokiem w procesie odkrywania znaczeń jugosłowiańskiej i postjugosłowiańskiej przestrzeni miejskiej, jak też w próbach scharakteryzowania jej specyfiki. Pod względem metodologicznym artykuł rekonstruuje sposoby badania typowe dla poszczególnych dyscyplin oraz ich punkty wspólne, jak też dokonuje analizy istniejącego już dyskursu naukowego. Ponadto dzięki badaniu różnorodnych perspektyw metodologicznych i teoretycznych w studiach na temat miast Europy Środkowej w artykule zaproponowano możliwe kierunki dalszych prac badawczych nad architekturą i urbanistyką okresu postsocjalistycznego w krajach byłej Jugosławii.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2021, 10; 1-22
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nataša Jagdhuhn, “Post-Yugoslav Metamuseums: Reframing Second World War Heritage in Postconflict Croatia, Bosnia and Hercegovina, and Serbia”, Palgrave Macmillan, 2022, 259 pp.
    Nataša Jagdhuhn, „Post-Yugoslav Metamuseums: Reframing Second World War Heritage in Postconflict Croatia, Bosnia and Herzegovina, and Serbia”, Palgrave Macmillan, 2022, 259 ss.
    Autorzy:
    Trajanovski, Naum
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52157915.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Jugosławia
    Chorwacja
    Bośnia i Hercegowina
    Serbia
    druga wojna światowa
    muzea
    metamuzea
    Yugoslavia
    Croatia
    Bosnia and Herzegovina
    World War II
    museums
    metamuseums
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe. Seria nowa; 2023, 55
    1230-1698
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe. Seria nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies