Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "of belarus" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Паэзія ў Вялікім Княстве Літоўскім сярэдзіны XVI ст.
Poezja w Wielkim Księstwie Litewskim z połowy XVI w.
Autorzy:
Kavalyow, Syarhyey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953926.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
epoka renesansu
wielojęzyczna poezja Białorusi
system gatunkowy
bohater poematu
the epoch of Renaissance
multilingual poetry of Belarus’
genre system
the hero of poem
Opis:
Artykuł ten jest poświęcony poezji Wielkiego Księstwa Litewskiego z połowy XVI w., którą to badacze białoruscy nie darzą większym zainteresowaniem, ponieważ jej autorzy byli przeważnie przybyszami, nie mającymi pochodzenia białoruskiego: Hiszpan P. Royzjusz, Niemiec J. Mylius, Polak Sz. Budny. Autor niniejszej pracy dowodzi, że nie jest to słuszna postawa, boweim wędrowni humaniści z Hiszpanii oraz Niemiec, teolodzy protestanci z Francji oraz Polski w latach 50-70. XVI w. wnieśli znaczący wkład do rozwoju kultury Białorusi i Litwy, jak nieco wcześniej humaniści z Włoch oraz Niemiec własną twórczością wzbogacili kulturę renesansową Polski. Zwraca uwagę na gatunkowo-tematyczną różnorodność łacińskojęzycznych wierszy oraz poematów P. Royzjusza, J. Myliusa, Sz. Budnego, na pozytywny wpływ ich poezji na twórczość młodszych autorów miejscowych: B. Hiacyntusa, F. Gradowskiego, J. Radwana. Podkreśla, że większa część napisanych przez przybyszów utworów poetyckich w Wielkim Księstwie Litewskim jest związana tematyczne z Litwą i Białorusią (jest poświęcona wydarzeniom wojny WKL z Moskwą), że bez opanowania tych utworów nie da się zrekonstruować ogólnej panoramy rozwoju polilingwistycznej literatury białoruskiej epoki renesansu.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 7; 105-117
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Жанравая спецыфіка і палітычны падтэкст «Ляманту няшчаснага Рыгора Осціка» (1580)
Specyfika gatunkowa i podtekst polityczny „Lamentu nieszczęsnego Hrehora Ościka” (1580)
Autorzy:
Kavalyow, Syarhyey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954172.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wielojęzyczna poezja Białorusi
motywy funeralne
problematyka polityczna
bohater poematu
renesansowy indywidualizm
multilingual poetry of Belarus’
funeral motives
political problems
the hero of poem
Renaissance individualism
Opis:
W artykule analizowany jest utwór zajmujący ważne miejsce w wielojęzycznej poezji Białorusi epoki Renesansu – poemat „Lament nieszczęsnego Hrehora Ościka”. Napisany przez niejakiego Stanisława Laurenciego i wydany w Wilnie w 1580 r. poemat jest przykładem wyjątkowego połączenia motywów funeralnych z aktualną problematyką społeczną. Utwór ten miał pełnić różnorodne funkcje, zwłaszcza zaś agitacyjno-polityczną i religijno-parenetyczną. Analiza porównawcza „Lamentu...” z innymi utworami funeralnymi Renesansu i wczesnego Baroku pozwoliła wyodrębnić w poemacie S. Laurenciego szereg genotypowych elementów: 1) psychologiczny portret bohatera; 2) zwroty bohatera do Boga, nieba, ziemi i osób bliskich; 3) refleksje i komentarze autorskie; 4) literackie sentencje i aforyzmy; 5) pytania retoryczne i powtórzenia; 6) styl ekspresywny. W obrazie Hrehora Ościka odzwierciedlony został ogólny kryzys renesansowego indywidualizmu, a także to, do czego może doprowadzić nieograniczona swoboda, pogarda dla obowiązków społecznych i zaniedbywanie tradycji przodków. „Lament...” został napisany w odpowiedzi na konkretne wydarzenie: ukaranie białoruskiego szlachcica Hrehora Ościka za zdradę Ojczyzny i miał konkretny cel polityczny: usprawiedliwienie pospiesznego sądu króla Stefana Batorego i przekonanie szlachty do konieczności kontynuowania wojny z Moskwą.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 7; 117-130
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cучасная беларуская драматургія ў Польшчы: пераклады і даследаванні
Modern Belarusian Playwriting in Poland: Translations and Studies
Współczesny dramat białoruski w Polsce: przekłady i opracowania
Autorzy:
Kavalyow, Syarhyey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879598.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dramaturgia białoruska
teatr współczesny
wielojęzyczność w literaturze Białorusi
dramat historyczny
tematyka społeczna
świadomość narodowa
kosmopolityzm
Belarusian drama
modern theater
multilingualism in the literature of Belarus
historical drama
social issue
national identity
cosmopolitanism
Opis:
В статье анализируется процесс художественного перевода и научного изучения современной белорусской драматургии в Польше. Автор статьи отмечает возросший интерес польских исследователей и переводчиков к пьесам современных белорусских драматургов. Связано это с успехами белорусской драматургии за рубежом и с развитием славистики в Польше, появлением новой генераци исследователей и переводчиков. Польские исследователи отмечают, что в результате процессов русификаци в Беларуси большинство молодых авторов пишет на русском языке, а на родном языке пишут представители среднего и старшего поколения. Большинство польских переводчиков и исследователей (Андрей Москвин, Агнешка-Любомира Петровская, Каролина Невядомская, Якуб Адамович и др.) обращают свое внимание именно на рускоязычную драматургию Беларуси, но благодаря усилиям Беаты Сивек, Малгожаты Бухалик, Агнешки Гораль польский читатель имеет возможность познакомиться и с творчеством белорусскоязычных авторов.
The article analyzes the process of literary translation and the scientific study of Modern Belarusian playwriting in Poland of nowadays. The author notes the growing interest of Polish researchers and translators to the modern plays of the Belarusian writers. This fact is due to the success of Belarusian Drama Art abroad as well as with the development of Slavic studies in Poland, the advent of a new generation of researchers and translators. Polish researchers have noted that as a result of the Russification process in Belarus, the majority of young authors writes in Russian, however middle and older generations of the play writers prefer to use their native language. Most Polish translators and researchers (Andrei Moskvin, Agnieszka-Lubomira Petrovskaya, Carolina Niewiadomska et al.) are concentrated on Russian language drama in Belarus, but thanks to the efforts of Beata Siwek, Malgorzata Buhalik, Agnieszka Goral Polish readers have the opportunity to get acquainted with the works of Belarusian authors.
Artykuł podejmuje analizę procesu przekładu literackiego i badań naukowych poświęconych współczesnemu dramatowi białoruskiemu w Polsce. Autor artykułu dostrzega wzmożone zainteresowanie polskich badaczy i tłumaczy sztukami współczesnych dramatopisarzy białoruskich. Jest to związane z sukcesami białoruskiej dramaturgii za granicą oraz z rozwojem slawistyki w Polsce, pojawieniem się nowej generacji badaczy i tłumaczy. Polscy badacze zauważają, że w wyniku procesu rusyfikacji na Białorusi większość młodych autorów pisze w języku rosyjskim, natomiast do ojczystego języka zwracają się przedstawiciele średniego i starszego pokolenia. Większość polskich tłumaczy i badaczy (Andriej Moskwin, Agnieszka Lubomira Piotrowska, Karolina Niewiadomska, Jakub Adamowicz i in.) koncentruje swoją uwagę właśnie na rosyjskojęzycznej dramaturgii Białorusi, ale dzięki staraniom Beaty Siwek, Małgorzaty Buchalik, Agnieszki Goral polski odbiorca ma możliwość zaznajomienia się także z twórczością autorów białoruskojęzycznych.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 179-200
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powieść Niki Rakitiny „Gonitwa” w kontekście rozwoju gatunku fantasy w literaturze białoruskiej
Autorzy:
Kowalow, Siergiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624957.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Russian-language literature of Belarus
fantasy genre
alternative history
adventure novel
national tradition
intertextual connections
rosyjskojęzyczna literatura Białorusi
gatunek fantasy
historia alternatywna
powieść przygodowa
tradycja narodowa
związki intertekstualne
рускамоўная літаратура Беларусі
жанр фэнтэзі
альтэрнатыўная гісторыя
прыгодніцкі раман
нацыянальная традыцыя
інтэртэкстуальныя сувязі
Opis:
The article deals with fantasy, a new genre in Belarusian literature. The origins of this genre can be found in the literature of the nineteenth century (Nobleman Zavalnya, or Belarus in Fantastic Stories by Jan Borshchevsky). Researchers note certain elements of fantasy in the works of Vaclav Lastovsky (Labyrinth) and Vladimir Karatkevich (Boat of Despair, The Legend of the Poor Devil and Satan’s Advocate). But it is only at the end of the 20th century and the beginning of the 21st century that Belarusian literature witnesses the appearance of a number of works representing the original varieties of the genre: classical, folk, mythological, technocratic, feminist and anti-fantasy. The author of the article analyzes in detail Nika Rakitina’s fantasy novel Gonitva (Chase) written in Russian in 2008. Nika Rakitina’s novel is characterized by the productive use of the national literary traditions and cultural codes, as well as the bold postmodern play upon these traditions and codes.
Artykuł został poświęcony nowemu dla literatury białoruskiej gatunkowi – fantasy. Początki tego gatunku można odnaleźć już w dziewiętnastowiecznej literaturze (Szlachcic Zawalna, czyli Białoruś w fantastycznych opowiadaniach Jana Barszczewskiego), elementy fantasy badacze dostrzegają w utworach Wacława Łastowskiego (Labirynty) oraz Uładzimira Karatkiewicza (Statek Rozpaczy, Legenda o biednym diable i adwokatach Szatana). Dopiero jednak pod koniec XX i na początku XXI wieku w literaturze białoruskiej pojawia się szereg utworów, przedstawiających cały przekrój odmian tego gatunku: klasyczną, mitologiczną, technokatyczną, feministyczną, antyfantasy. Autor artykułu szczegółowo analizuje powieść fantasy Niki Rakitiny Gonitwa (2008). Cechy wyróżniające powieści Rakitiny to wykorzystanie narodowych tradycji literackich oraz kodów kulturowych, odważna gra postmodernistyczna tymi tradycjami oraz kodami.
Артыкул прысвечаны новаму для беларускай літаратуры жанру – фэнтэзі. Вытокі гэтага жанру можна знайсці ўжо ў літаратуры ХІХ стагоддзя (Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях Яна Баршчэўскага), элементы фэнтэзі даследчыкі адзначаюць у творах Вацлава Ластоўскага (Лабірынты) і Уладзіміра Караткевіча (Ладдзя Роспачы, Легенда аб бедным д’ябле і аб адвакатах Сатаны). Але толькі толькі ў канцы ХХ – пачатку ХХІ ст. у беларускай літаратуры ўзнікае цэлы шэраг тэкстаў, якія прадстаўляюць адметныя разнавіднасці гэтага жанру: класічную, фальклорна-міфалагічную, тэхнакратычную, феміністычную, антыфэнтэзі. Аўтар артыкула падрабязна аналізуе рускамоўны раман–фэнтэзі Нікі Ракіцінай Ганітва (2008). Раман Нікі Ракіцінай адметны плённым выкарыстаннем нацыянальных літаратурных традыцый і культурных кодаў, смелай постмадэрністычнай гульнёй з гэтымі традыцыямі і кодамі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Handel alkoholem w Wielkim Księstwie Litewskim i udział w nim Żydów (koniec XІV wieku – 1572 rok)
Autorzy:
Шыбека, Захар
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687112.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania, Belarus, trade, alcohol, karchma (tavern), Jews, the economic antisemitism
Wielkie Księstwo Litewskie, Białoruś, handel, alkohol, karczma, Żydzi, antysemityzm gospodarczy
Вялікае Княства Літоўскае, Беларусь, гандаль, алкаголь, карчма, яўрэі, эканамічны антысемітызм
Opis:
The article “Trade in alcohol in the Grand Duchy of Lithuania and participation Jews in it (in the end of XIV – 1572)” the author used numerous published sources. He explores: the emergence of alcoholic beverages, legal conditions for such trade, taxation and its and profitability, activity alcohol trade institutions, competition between traders of alcohol, the composition of the merchants alcohol, extension of drunkenness. The author found that the number of Jewish institutions alcohol trade increased, but most of them were in the hands of Christians. Nonetheless, manifestations of economic antisemitism took place.
W artykule przeanalizowano początek produkcji napojów alkoholowych, warunki prawne dla jego handlu, opodatkowanie i jego dochodowość, działalność instytucji nim handlujących, konkurencję pomiędzy handlarzami, skład handlarzy, rozpowszechnienie pijaństwa – na podstawie licznych źródeł piśmienniczych. Autor stwierdził, że liczba żydowskich instytucji handlu alkoholem wzrastała w tamtym czasie, jednak większość z nich znajdowała się w rękach chrześcijan. Oskarżenia Żydów o kultywowanie pijaństwa wśród chrześcijan jeszcze nie było, niemniej jednak miały miejsce przejawy antysemityzmu gospodarczego.
У артыкуле “Гандаль алкаголем у Вялікім Княстве Літоўскім і ўдзел у ім яўрэяў (канец XІV ст. – 1572 г.)” аўтар выкарыстаў шматлікія апублікаваныя крыніцы. Ён даследуе: зараджэнне вытворчасці алкагольных напіткаў, прававыя ўмовы для такога гандлю, яго падаткаабкладанне і прыбытковасць, дзейнасць устаноў гандлю алкаголем, канкурэнцыю паміж гандлярамі алкаголем, склад гандляроў алкаголем, ашырэнне п’янства. Аўтар высветліў, што колькасць яўрэйскіх устаноў гандлю алкаголем узрастала, аднак, большасць з іх знаходзілася ў руках хрысціян. Абвінавачванняў яўрэяў у культываванні п'янства сярод хрысціян яшчэ не было. Хоць праявы эканамічнага антысемітызму мелі месца.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2017, 3, 1
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пра традыцыі Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай, „Kresy Wschodnie” і ролю Польшчы і палякаў у гісторыі беларусаў і літоўцаў
Autorzy:
Смалянчук [Smalianchuk], Аляксандр [Aliaksandr]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676446.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
traditions of the Grand Duchy of Lithuania
history
political history
Polska
Lithuania
Belarus
Opis:
About the tradition of the Grand Duchy of Lithuania, the Polish‑Lithuanian Commonwealth, “Kresy Wschodnie” and the role of Poland and Poles in the history of Belarusians and LithuaniansSeveral prominent historians and researchers of historical memory from Poland, Lithuania and Belarus have focused on some questions concerning traditions of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth, as well as the role of the close neighbors in the history of Poles, Lithuanians, and Belarusians. This insight give us an idea about the main directions of historical research in these countries for which the history of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish‑Lithuanian Commonwealth is a common heritage. This also allows us to understand the level of public and political interest in this problem, and reveal important trends in the historical memory of these three countries. O tradycjach Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej, „Kresach Wschodnich” oraz roli Polski i Polaków w historii Białorusinów i LitwinówZnani historycy i badacze problematyki pamięci z Polski, Litwy oraz Białorusi odpowiedzieli na pytania dotyczące tradycji Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz Rzeczypospolitej, a także roli bliskich sąsiadów w historii Polaków, Litwinów i Białorusinów. Odpowiedzi pokazują, jakie są podstawowe kierunki badań historycznych w krajach, dla których historia Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej stanowi wspólne dziedzictwo, pozwalają zrozumieć, jaki jest poziom społecznego oraz politycznego zainteresowania tą problematyką, oraz ujawniają ważne tendencje związane z pamięcią historyczną tych trzech państw.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2017, 41
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дзейнасць польскага войска на беларускіх землях падчас Лістападаўскага паўстання 1830–1831 гг.
Activities of the Polish army in the Belarusian lands during the November Uprising of 1830–1831
Działalność wojska polskiego na ziemiach białoruskich w czasie powstania listopadowego 1830–1831
Autorzy:
Швед, Вячаслаў
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932734.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
November uprising
revolutionary Diet
partisan detachments
Polish troops
lands of Belarus
the Central Polish Council in Lithuania
powstanie listopadowe
sejm rewolucyjny
oddziały partyzanckie
wojska polskie
ziemie białoruskie
Centralna Rada Polski na Litwie
Лістападаўскае паўстанне
рэвалюцыйны сейм
партызан¬скія атрады
польскія войскі
беларускія землі
Цэнтральная польская рада ў Літве
Opis:
At the beginning of the article, the author describes how the “Belarusian / Liсvin” issue was raised at the sessions of the revolutionary Sejm and the state of the partisan rebel units in Belarus, which the Polish troops were supposed to help. The main content of the article is devoted to the analysis of the actions of the Polish regular troops on the territory of Belarus: the routes of the troops of D. Khlapovsky, A. Giełgud, H. Dembińsky; their battles on the lands of Belarus; new expeditions after the defeat of the previous ones (found in the department of manuscripts of the BUV).
Na początku artykułu autor opisuje, jak podnoszona była kwestia „bia-łoruskа/lićwinska” i stan oddziałów partyzanckich na ziemiach białoruskich, którym miały pomagać polskie oddziały. Główna treść artykułu poświęcona jest opisaniu działań polskich wojsk regularnych na terytorium ziem białoruskich: szlaki wojsk D. Chłapowskiego, A. Giełguda, H. Dembińskiego; ich bitwy na ziemiach białoruskich; nowe wyprawy po klęsce poprzednich (odnalezione w dziale rękopisów BUW).
На пачатку артыкула аўтар апісвае пастаноўку "беларускага / ліцвінскага" пытання на пасяджэннях рэвалюцыйнага сейма і стан партызанскіх атрадаў паўстанцаў у Беларусі, дапамагчы якім і павінны былі польскія войскі. Асноўны змест артыкула прысвечаны апісанню дзеянняў польскіх рэгулярных войскаў на беларускіх землях: маршруты войскаў Д. Хлапоўскага, А. Гелгуда, Г. Дэмбінскага; іх баявыя дзеянні; праекты новых экспедыцый пасля паражэння папярэдніх (знойдзеныя ў аддзеле рукапісаў БУВ).
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2021, 21; 265-277
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Паэма Янкi Купалы «Сон на кургане» ў кантэксце еўрапейскай рамантычнай традыцыi
Poemat Janka Kupały „Son na kurhanie” w kontekście europejskiej tradycji romantycznej
Yanka Kupala’s poem “The Dream on the Mound” in the context of European romantic tradition
Autorzy:
Tyczko, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118321.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
сiмволiка-алегарычная паэма
драма “адкрытай формы”
страчаны скарб
незалежнасць
вобраз Беларусi
матыў вяселля
хрысцiянская iнтэрпрэтацыя
symbolizm
utwór alegoryczny
“forma otwarta”
dramat
utracony skarb
niepodległość
obraz Białorusi
motyw weselny
chrześcijańska interpretacja
symbolism – an allegorical poem
“open form” drama
lost treasure
independence
image of Belarus
wedding motive
Christian interpretation
Opis:
Сiмволiка-алегарычная паэма Янкi Купалы «Сон на кургане» мае сiнкрэтычны характар. У творы прадстаўлены два светы: рэальны i мiстычны – створаныя на аснове паяднання элементаў народнай мiфалогii i культуры з вобразамi i сiмваламi сусветнай мастацкай практыкi. Паэма Янкi Купалы паводле будовы адпавядае прынцыпам драмы «адкрытай формы», якая карыстаецца тэхнiкай зменных пунктаў бачання, фрагментарнымi сцэнамi без выразнай прычынна-вынiковай сувязi. Галоуны герой твора Сам – выключная асоба, гiпатэтычны Збаўца – адзiн (сам) спрабуе вярнуць агульнанародны страчаны скарб – незалежнасць краiны i свабоду народа. Асаблiвасцю нацыянальнай лiтаратуры пачатку ХХ ст. была асацыятыўная повязь вобраза жанчыны -мацi з вобразам Беларусi. У творчасцi Купалы гэты вобраз паяднаны з хрысцiянскiм матывам – Маладой (царквы), што чакае свайго Жанiха (Хрыста) i вяселля (другое прышэсце). У Купалы Маладая – гэта Беларусь, а Жанiх – тыя вызвольныя сiлы, што прынясуць ёй доўгачаканую незалежнасць. Асаблiвасць адлюстравання вяселля ў творах Янкi Купалы – яго няскончанасць i дваiстасць.
Symboliczno-alegoryczny poemat Janka Kupały „Son na kurhanie” posiada charakter synkretyczny. W utworze przedstawiono dwa światy – realny i mistyczny, utworzone na podstawie połączenia elementów narodowej mitologii i kultury z obrazami i symbolami światowej praktyki twórczej. Poemat Kupały pod względem kompozycyjnym odpowiada zasadom dramatycznej „formy otwartej”, która korzysta z techniki zmiennych punktów widzenia, fragmentarycznych scen bez dokładnej więzi przyczynowo-skutkowej. Główny bohater utworu Sam – postać wyjątkowa, hipotetyczny Zbawca – sam (samodzielnie) próbuje zwrócić ogólnonarodowy utracony skarb, jakim jest niepodległość kraju i wolność narodu. Cechą szczególną narodowej literatury na początku XX wieku była więź asocjacyjna obrazu kobiety – matki z obrazem Białorusi. W twórczości Kupały obraz ten związany jest z chrześcijańskim motywem Narzeczonej (cerkwi) czekającej na Narzeczonego (Chrystusa) i ślubem (drugie przyjście). U Kupały Narzeczona to Białoruś, a Narzeczony – siły wyzwoleńcze, które przyniosą jej długo oczekiwaną niepodległość. Ceremonia ślubna w utworach Kupały jest dwoista i nieskończona.
The symbolic-allegorical poem by Yanka Kupala “The Dream on the Mound” has a syncretic character. The work presents two worlds: the real and the mystical – created on the basis of combining elements of folk mythology and culture with images and symbols of world art practice. The poem of Yanka Kupala in terms of composition complies with the principles of the drama “open form”, which uses the technique of variable points of view, fragmentary scenes without a clear causal connection. The protagonist of the work Sam is an exceptional person, the hypothetical Savior – alone (he) is trying to return the nationwide lost treasure – the independence of the country and the freedom of the people. The associative relationship of the image of a woman mother and the image of Belarus was a special feature of the early 20th century national literature. In the work of Kupala, this image is connected with the Christian motif – Bride (church)), waiting for her Bridegroom (Christ) and wedding (second coming). For Kupala, the Bride is Belarus, and the Groom is represented by liberation forces that will bring her long-awaited independence. The peculiarity of the reflection of the wedding in the works of Yanka Kupala is shown in its incompleteness and duality.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 53-71
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дом як Радзiма ў лiрыцы беларускiх паэтэс другой паловы ХХ стагоддзя
Dom jako ojczyzna w liryce białoruskich poetek drugiej połowy XX wieku
Home as fatherland in the lyrics of the Belarusian poetesses in the second half of the 20th century
Autorzy:
Шматкова, Iрына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944946.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos of home
fatherland
women poets
house
family
Belarus
universe
topos domu
ojczyzna
poezja kobieca
chata
rodzina
polesie
białoruś
wszechświat
Opis:
W artykule omówiono topos domu jako ojczyzny w twórczości najwybitniejszych przedstawicielek literaturze białoruskiej drugiej połowy XX wieku, a w szczególności Eugenii Janiszczyc, Niny Matiasz i Raisy Barawikowej, urodzonych na Polesiu. Omówiono wartości duchowe toposu. Na podstawie liryki poetek dokonano analizy porównawczej identyfikowania toposu w kobiecym modelu świata.
The article deals with the identification of the topos of home as fatherland in the works of outstanding Belarusian women poets in the second half of the 20th century such as Eugenia Yanishchits, Nina Matyas and Raisa Borovikova, who are natives of a separate region of Belarus – Polesie. Semantic content of the topos has been discussed and comparative analysis of its identification in women model of the world based on their lyrics has been made.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дом як Радзiма ў лiрыцы беларускiх паэтэс другой паловы ХХ стагоддзя
Dom jako ojczyzna w liryce białoruskich poetek drugiej połowy XX wieku
Home as fatherland in the lyrics of the Belarusian poetesses in the second half of the 20th century
Autorzy:
Шматкова, Iрына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116514.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos domu
ojczyzna
poezja kobieca
chata
rodzina
Polesie
Białoruś
wszechświat
topos of home
fatherland
women poets
house
family
Belarus
universe
Opis:
W artykule omówiono topos domu jako ojczyzny w twórczości najwybitniejszych przedstawicielek literaturze białoruskiej drugiej połowy XX wieku, a w szczególności Eugenii Janiszczyc, Niny Matiasz i Raisy Barawikowej, urodzonych na Polesiu. Omówiono wartości duchowe toposu. Na podstawie liryki poetek dokonano analizy porównawczej identyfikowania toposu w kobiecym modelu świata.
The article deals with the identification of the topos of home as fatherland in the works of outstanding Belarusian women poets in the second half of the 20th century such as Eugenia Yanishchits, Nina Matyas and Raisa Borovikova, who are natives of a separate region of Belarus – Polesie. Semantic content of the topos has been discussed and comparative analysis of its identification in women model of the world based on their lyrics has been made.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 181-192
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Беларуска-польскiя лiтаратурныя сувязi: метадалагiчныя аспекты даследавання
Białorusko-polskie związki literackie: aspekty metodologiczne
Belarusian-Polish literary relationship: methodological aspects
Autorzy:
Бахановiч, Наталля
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109153.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
metodologia
badania kontrastywne
literatura polskojęzyczna na Białorusi
kryterium przynależności narodowej
methodology
comparative studies
Polish speaking literature in Belarus
criterion of national belonging
Opis:
W artykule omówiono aktualne problemy metodologii badania porównawczego, w szczególności analizy porównawczo-typologicznej literatury białoruskiej i literatury polskiej oraz literatury polskojęzycznej na Białorusi. Dokonano analizy podejść metodologicznych, które zostały zaproponowane zarówno przez białoruskich badaczy, jak i pisarzy. Wskazano najbardziej efektywne podejścia i metody. Została rozpatrzona kwestia terminologii literaturoznawczej, w szczególności na zwy kierunków literatury polskojęzycznej na Białorusi, którą badacze łączą z literaturą białoruską. Stwierdzono, że obiektywizm badań zapewnią zasady analizy naukowej, w tym także historyczna zmienność kryteriów przynależności narodowej twórców.
The article discusses current problems in the methodology of contrastive analysis, and in particular comparative-typological analysis of Belarusian and Polish literature and Polish speaking literature in Belarus. Methodological approaches proposed by Belarusian scholars and writers are analyzed and the most effective methods and techniques are suggested. The question of literary terminology used to name Polish speaking literary directions is also considered. The objectivity of the analysis cooperates with a variety of scientific rules and approaches, and the historical variability of criteria of national belonging of people and literary art.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 215-225
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Беларуска-польскiя лiтаратурныя сувязi: метадалагiчныя аспекты даследавання
Białorusko-polskie związki literackie: aspekty metodologiczne
Belarusian-Polish literary relationship: methodological aspects
Autorzy:
Бахановiч, Наталля
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944575.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
metodologia
badania kontrastywne
literatura polskojęzyczna na Białorusi
kryterium przynależności narodowej
methodology
comparative studies
polish speaking literature in belarus
criterion of national belonging
Opis:
W artykule omówiono aktualne problemy metodologii badania porównawczego, w szczególności analizy porównawczo-typologicznej literatury białoruskiej i literatury polskiej oraz literatury polskojęzycznej na Białorusi. Dokonano analizy podejść metodologicznych, które zostały zaproponowane zarówno przez białoruskich badaczy, jak i pisarzy. Wskazano najbardziej efektywne podejścia i metody. Została rozpatrzona kwestia terminologii literaturoznawczej, w szczególności na zwy kierunków literatury polskojęzycznej na Białorusi, którą badacze łączą z literaturą białoruską. Stwierdzono, że obiektywizm badań zapewnią zasady analizy naukowej, w tym także historyczna zmienność kryteriów przynależności narodowej twórców.
The article discusses current problems in the methodology of contrastive analysis, and in particular comparative-typological analysis of Belarusian and Polish literature and Polish speaking literature in Belarus. Methodological approaches proposed by Belarusian scholars and writers are analyzed and the most effective methods and techniques are suggested. The question of literary terminology used to name Polish speaking literary directions is also considered. The objectivity of the analysis cooperates with a variety of scientific rules and approaches, and the historical variability of criteria of national belonging of people and literary art.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 215-225
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Міф царыцы Кацярыны ў беларускай прасторы
Katherine tsarina myth in Belarusian spaces
Mit carycy Katarzyny II w przestrzeni białoruskiej
Autorzy:
Zianiuk, Raisa
Radziuk, Aliaksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430807.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
historical myth
Catherine II of Russia
Belarus
microtoponyms
toponymic legends
mit historyczny
Katarzyna II
Białoruś
mikrotoponimy
legendy toponimiczne
гістарычны міф
Кацярына ІІ
Беларусь
мікратапонімы
тапанімічныя легенды
Opis:
The article is an attempt to study the process of creation, introduction and transformation of Katherine’s myth in modern Belarusian spaces. The authors analysed various types of legends concerning this historical character. Special attention is paid to the understanding of the mechanisms of her mythicizing. The article deals with different types of legends, which are finally classified into two major subtypes: toponyms which are in different ways related to the tsarina, and legends that tell us about different events and actions she took part in within the Belarusian territories. The article is provided with numerous examples to illustrate these cases.
W artykule został zbadany proces powstawania, wprowadzania, transformacji mitu o carycy Katarzynie II we współczesnej przestrzeni białoruskiej oraz jego formy. W tym celu dokonano analizy różnego rodzaju legend poświęconych tej postaci historycznej, jak również mechanizmów ich powstawania i rozpowszechnienia. Autorzy zwracają uwagę na główne przejawy utrwalenia tego mitu w społeczeństwie. W artykule stwierdza się, że w ogólnej liczbie legend i opowieści o Katarzynie II można wyróżnić dwa główne bloki: toponimy w taki czy inny sposób powiązane z Katarzyną II oraz legendy o wydarzeniach historycznych, w których brała ona udział lub miała z nimi coś wspólnego. Przykłady takich legend i tradycji ilustrują tezy zawarte w tekście.
У артыкуле даследуецца працэс узнікнення, укаранення, трансфармацыі і формы міфу пра царыцу Кацярыну ІІ у сучаснай беларускай прасторы. Дзеля гэтага аўтарамі былі прааналізаваны розныя віды паданняў і легенд, прысвечаных гэтай гістарычнай постаці, а таксама даследаваны механізмы іх з’яўлення і пашырэння. Аўтары звяртаюць увагу на асноўныя праявы гэтага міфу ў грамадстве. У артыкуле вызначана, што ў агульнай колькасці легенд і паданняў пра Кацярыну ІІ можна вылучыць два асноўныя блокі: тапонімы, якія так ці інакш звязаныя з Кацярынай ІІ, і легенды пра гістарычныя падзеі, у якіх яна прымала ўдзел альбо мела да іх нейкае дачыненне. Прыклады такіх легендаў і паданняў ілюструюць прыведзеныя ў тэксце тэзісы.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 293-313
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Антрапалогія калабарацыі: вобраз дапаможнай паліцыі ва ўспамінах вяскоўцаў паўночнай Беларусі пра нацысцкую акупацыю 1941–1944 гг.
Antropologia kolaboracji: obraz policji pomocniczej w pamięci mieszkańców wsi północnej Białorusi o okupacji nazistowskiej w latach 1941–1944
Autorzy:
Lobach, Uladzimir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222734.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Nazi occupation
police
villagers
northern Belarus
oral history
anthropology of war
okupacja nazistowska
policja
mieszkańcy wsi
północna Białoruś
historia mówiona
antropologia wojny
нацысцкая акупацыя
паліцыя
вяскоўцы
паўночная Беларусь
вусная гісторыя
антрапалогія вайны
Opis:
The article is devoted to the analysis of the oral history materials which reflect the attitude of the villagers of northern Belarus to the local police during the Nazi occupation. The research shows local people’s interpretation of the motives and reasons for joining the police, evaluation of the activities of collaborators and opinions about their methods of punishment. With the generally negative attitude of the villagers towards the police, the main emphasis within the local rural communities was placed on the specific actions and behaviour of the police towards the local community. Those collaborators who took part in punitive actions and robberies left in the memory features categorically negative ("worse than the Germans"). In anthropological terms, such a harsh assessment is based on the absolute rejection of the person, who was "theirs", but went to the side of "others", for violence against fellow residents, neighbours, and even relatives. The research methodology is interdisciplinary and is based on the theoretical and practical approaches to field ethnography, oral history, anthropology of war and microhistory.
Artykuł jest poświęcony analizie materiałów historii mówionej, które odzwierciedlają stosunek mieszkańców wsi północnej Białorusi do funkcjonariuszy policji spośród miejscowej ludności w okresie okupacji nazistowskiej. Badanie prezentuje ludową interpretację motywów wstępowania w szeregi policji, ocena działań kolaborantów oraz opinię na temat ich karania. Przy generalnie negatywnym nastawieniu mieszkańców wsi do policjantów, w lokalnych społecznościach wiejskich główny nacisk położono na konkretne działania i zachowania policjantów w stosunku do lokalnej społeczności. Tych kolaborantów, którzy brali udział w akcjach karnych i rabunkach, charakteryzowano we wspomnieniach zdecydowanie negatywnie („gorsi niż Niemcy”). W wymiarze antropologicznym taka surowa ocena opiera się na absolutnym odrzuceniu osoby, która była „swoją”, ale przeszła na stronę „obcych”, stosując przemoc wobec współmieszkańców, sąsiadów, a nawet krewnych. Metodologia badań ma charakter interdyscyplinarny i opiera się na teoretycznych i praktycznych podejściach etnografii terenowej, antropologii wojny, historii mówionej i mikrohistorii.
Артыкул прысвечаны аналізу матэрыялаў вуснай гісторыі, якія адлюстроўваюць стаўленне вяскоўцаў паўночнай Беларусі да паліцэйскіх з ліку мясцовага насельніцтва ў часе нацысцкай акупацыі. Даследванне паказвае народную інтэрпрэтацыю матываў і прычын уступлення асобных людзей у шэрагі паліцыі, ацэнку дзейнасці калабарантаў і меркаванне адносна іх пакарання. Пры агульна негатыўным стаўленні вясковых жыхароў да паліцэйскіх, у межах лакальных вясковых супольнасцяў асноўны акцэнт рабіўся на канкрэтных учынках і паводзінах паліцэйскіх у дачыненні да мясцовай грамады. Катэгарычна адмоўную характарыстыку ва ўспамінах („горш за немцаў”) маюць тыя калабаранты, якія ўдзельнічалі ў карных акцыях і рабунках. У антрапалагічным вымярэнні такая жорсткая ацэнка грунтуецца на абсалютным непрыняцці чалавека, які быў „сваім”, але перайшоў на бок „чужых” дзеля гвалту над аднавяскоўцамі, суседзямі і нават сваякамі. Метадалогія даследвання мае міждысцыплінарны характар і грунтуецца на тэарэтычных і практычных падыходах палявой этнаграфіі, вуснай гісторыі, ваенна-гістарычнай антрапалогіі і мікрагісторыі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 11-26
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies