Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kapitalizm kognitywny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Nowe szaty healthismu. Self-tracking, neoliberalizm i kapitalizm kognitywny
    The healthism’s new clothes. Self-tracking, neoliberalism, and cognitive capitalism
    Autorzy:
    Wróblewski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/651682.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    healthism
    self-tracking
    Quantified Self
    neoliberalizm
    kapitalizm kognitywny
    neoliberalism
    cognitive capitalism
    Opis:
    Self-tracking refers to all kinds of ways to measuring and analyzing one’s biological condition. Self-trackers use various kinds of mobile technologies (smart phones, bands, buttons, rings etc.) and applications. Using this devices, it is possible to measure heart rate, distance traveled every day or to monitor sleep phases. Generally speaking, self-tracking is contemporary expression of healthism ideology, described by Robert Crawford in his famous paper. This article put the phenomenon of self-tracking in two contexts: neoliberal ideology and cognitive capitalism. Self-tracking devices can produce certain type of subjectivity which is individualistic, self-disciplining, enterprising and concerned with control in daily life. At the same time quantification practice fits well into new regime of capitalist production, which are based on creativity, ingenuity and concentration.
    Self-tracking odnosi się do wszelkich sposobów monitorowania i analizowania stanu własnego organizmu za pomocą urządzeń mobilnych (telefonów, opasek, przypinek, obręczy itp.) i powiązanych z nimi aplikacji. Dzięki nim użytkownicy technologicznych gadżetów mogą sprawdzać na bieżąco swoje tętno, mierzyć przebyty w ciągu dnia dystans czy monitorować fazy snu. Ogólnie rzecz ujmując, self-tracking jest nowym wcieleniem ideologii zdrowia, o której pisał Robert Crawford. W artykule poddano analizie to zjawisko, umieszczając je w dwóch kontekstach: ideologii neoliberalnej i kapitalizmu kognitywnego. Używanie gadżetów do self-trackingu pozwala na wytwarzanie określonego rodzaju podmiotowości: skupionej na sobie, samodyscyplinującej się, przedsiębiorczej, dążącej do maksymalizacji kontroli w codziennym, naznaczonym niepewnością życiu. Jednocześnie praktyki monitorowania siebie doskonale wpisują się w nowe reżimy produkcji, oparte na pomysłowości, kreatywności i koncentracji.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2016, 58; 5-23
    0208-600X
    2353-4850
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Człowiek dwubiegunowy. Marcuse, akrazja i psychopatologia populizmu
    The Bipolar Man. Marcuse, Akrasia and the Psychopathology of Populism
    Autorzy:
    Kuźniarz, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30147095.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Herbert Marcuse
    akrasia
    akratic
    populism
    cognitive capitalism
    reflexivity
    akrazja
    akratyk
    populizm
    kapitalizm kognitywny
    refleksyjność
    Opis:
    W 1964 roku Herbert Marcuse postawił słynną tezę o jednowymiarowości współczesnego człowieka. Stanowi ona jedną z jego najważniejszych koncepcji teoretycznych, a także rozwinięcie tezy postawionej przez Marcusego już w 1937 roku w eseju O afirmatywnym charakterze kultury. Celem mojego artykułu jest krytyczna rewizja tej koncepcji. Z jednej strony kapitalizm kognitywny wzmocnił mechanizmy kontroli zachowań konsumenckich. Z drugiej strony społeczeństwo ponowoczesne jest jednak refleksyjne: produkcja wiedzy i samowiedzy ma w nim charakter systemowy. Połączenie tych dwóch procesów prowadzi – jak twierdzę – do wytworzenia raczej dwubiegunowej niż jednowymiarowej jednostki oraz kultury. Represywna desublimacja idzie dziś w parze z refleksyjnością. W rezultacie, podmiot ponowoczesny to akratyk – człowiek systematycznie postępujący wbrew własnej woli. W drugiej części tekstu dowodzę, że dwubiegunowa struktura ponowoczesnego podmiotu tworzy warunki sprzyjające rozwojowi współczesnego populizmu.
    In 1964, Herbert Marcuse made a famous thesis about the one-dimensionality of late-capitalist subject. It is one of his most important theoretical concepts, as well as an extension of the thesis put forward by Marcuse in 1937 in his essay Affirmative Character of Culture. The purpose of my article is to critically revise this concept. On the one hand, it is true that cognitive capitalism has strengthened the mechanisms of controlling consumer behavior. But on the other, the postmodern society is reflexive: its production of knowledge and self-knowledge is institutionalized and systemic. The combination of these two processes leads, as I claim, to the creation of a bipolar rather than one-dimensional man and culture. Repressive desublimation today goes hand in hand with reflexivity. As a result, the postmodern subject is an acratic – a human being systematically acting against his or her will. In the second part of the text, I argue that the bipolar structure of the postmodern subject creates conditions conducive to the development of contemporary populism.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2022, 59; 97-115
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pięć tez o dobru wspólnym
    Five Theses on the Common
    Autorzy:
    Roggero, Gigi
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1012235.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Common
    Class Composition
    Cognitive Capitalism
    Financialization
    Operaismo
    dobro wspólne [common]
    skład klasowy
    kapitalizm kognitywny
    finansjeryzacja
    operaismo
    Opis:
    Przedstawiam pięć tez o dobru wspólnym w kontekście transformacji kapitalistycznych stosunków społecznych, jak również ich współczesnego globalnego kryzysu. Rama teoretyczna, w której osadzam swój tekst, odnosi się do „kapitalizmu kognitywnego”, nowych procesów składu klasowego oraz produkcji żywej wiedzy i podmiotowości. Mnogie dobra wspólne [the commons] omawiane są zwykle w odniesieniu do prywatyzacji i utowarowienia „wspólnych bogactw” [common goods]. Sugeruje to naturalistyczny i konserwatywny obraz tego, co wspólne, oderwany od stosunków produkcji. Odróżniam zatem dobra wspólne od dobra wspólnego: pierwszy model odnosząc do Karla Polanyiego, drugi do Karola Marksa. Zgodnie z rozstrzygnięciami debaty toczonej w kręgu postoperaismo, dobro wspólne wiąże się z antagonistycznym podwójnym statusem: jest zarazem planem autonomii żywej pracy i elementem podległym kapitalistycznemu „przechwytywaniu”. W konsekwencji, tym, o co toczy się gra, nie jest zachowywanie „dóbr wspólnych” [commons], ile raczej produkcja dobra wspólnego i jego organizacja w ramach nowych instytucji, która wyprowadziłaby nas poza wyczerpaną dialektykę tego, co publiczne, i tego, co prywatne.
    I present five theses on the common within the context of the transformations of capitalist social relations as well as their contemporary global crisis. My framework involves ‘‘cognitive capitalism,’’ new processes of class composition, and the production of living knowledge and subjectivity. The commons is often discussed today in reference to the privatization and commodification of ‘‘common goods.’’ This suggests a naturalistic and conservative image of the common, unhooked from the relations of production. I distinguish between commons and the common: the first model is related to Karl Polanyi, the second to Karl Marx. As elaborated in the postoperaista debate, the common assumes an antagonistic double status: it is both the plane of the autonomy of living labor and it is subjected to capitalist ‘‘capture.’’ Consequently, what is at stake is not the conservation of ‘‘commons,’’ but rather the production of the common and its organization into new institutions that would take us beyond the exhausted dialectic between public and private.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2011, 4; 69-83
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uziemienie. Filozoficzne marginalia do The Stack i O antropolizie Benjamina Brattona
    The Earthing. Some Philosophical Marginalia to Benjamin Brattons’ The Stack and On Anthropolysis
    Autorzy:
    Wolak, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15598339.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Benjamin Bratton
    political geography
    design theory
    Anthropocene
    cognitive capitalism
    Carl Schmitt
    geografia polityczna
    teoria dizajnu
    antropocen
    kapitalizm kognitywny
    Opis:
    Tekst stanowi komentarz do publikowanego przekładu tekstu O antropolizie autorstwa Benjamina Brattona, kalifornijskiego teoretyka dizajnu i twórcy nowego modelu geografii politycznej. W związku z tym, że Bratton nie był dotychczas tłumaczony na język polski, podejmuję się krótkiego przedstawienia jego postaci i dokonań, koncentrując się przede wszystkim na książce The Stack: On Software and Sovereignty (2016). Krytycznie omawiając koncepcję Stosu (ang. The Stack), która w zamierzeniu autora ma zrewolucjonizować myślenie o władzy i suwerenności, przedstawiam miejsce Brattona w najnowszej historii intelektualnej, założenia teoretyczne leżące u zrębów jego myśli, a także identyfikuję jego inspiracje. Następnie omawiam tekst O antropolizie, pokazując, w jaki sposób pojęcie antropolizy rozwiązuje niektóre trudności wynikające z lektury The Stack.
    The presented text is a commentary on a Polish translation of Benjamin Bratton’s On anthropolysis. I introduce Benjamin Bratton, a Californian design theorist attempting to create a new model of political geography, to the Polish public. I delve mostly into Bratton’s The Stack: On Software and Sovereignty (2016) and critically discuss the content of this book, particularly the author’s notion of The Stack, with which he aims to revolutionize how power and sovereignty are conceived. I identify Bratton’s position in the newest intellectual history and discuss his most important theoretical inspirations. Finally, I comment on his notion of anthropolysis, in which I see a potential to solve some serious theoretical difficulties which result from The Stack.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2021, 41, 3; 169-190
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityki pracy i zabawy w popkulturowym przemyśle sieciowych gier komputerowych
    The Politics of Labor and Play in Popcultural Industry of On-Line Video Games
    Autorzy:
    Felczak, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1013258.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    on-line video games
    playbour
    digital labor
    cognitive capitalism
    sieciowe gry wideo
    pracozabawa (playbour)
    praca cyfrowa
    kapitalizm kognitywny
    Opis:
    Artykuł dotyczy funkcjonowania w kapitalistycznym obiegu rynkowym sieciowych gier komputerowych segmentu AAA, rozumianych jako produkty podlegające wymianie towarowej. Autor analizuje metody kapitalizacji produktywności graczy, takie jak wykorzystywanie nieodpłatnej pracy fanów, stawiając tezę o dostosowywaniu mechanik gier do paradygmatu pracozabawy. Wymienione i opisane zostają mechanizmy modelowania odbioru i dystrybucji gier na przykładzie działania aplikacji Steam oraz metod eksploatacji walutowego domu aukcyjnego w grze Diablo III. Automatyzacja procesu rozgrywki zostaje uznana za najbardziej efektywny model interakcji, wypierający tradycyjnie rozumianą eksplorację i budowanie relacji z innymi graczami.
    The article deals with the functioning of the on-line AAAgames in capitalist market circulation, with games understood as productssubject to trade exchange. The author analyzes the method of capitalizationof players’ productivity, such as the use of unpaid digital laborof fans, arguing that the game mechanics are often adjusted to the playbourparadigm. The mechanisms of modeling the reception and distributionof games are listed and described based on the example of Steamand methods of exploitation of the Real-Money Auction House in DiabloIII. Automating the process of the game is considered to be the mostefficient model of play, displacing traditionally understood explorationand interaction with other players.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2014, 14, 4; 111-130
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od sprawiedliwości do warunku transformacji. Dochód podstawowy w kapitalizmie kognitywnym
    From Justice to the Condition of Transformation. Basic Income in Cognitive Capitalism
    Autorzy:
    Szlinder, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1009860.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    unconditional basic income
    financing
    cognitive capitalism
    productivity
    radical reformism
    value
    bezwarunkowy dochód podstawowy
    finansowanie
    kapitalizm kognitywny
    produktywność
    radykalny reformizm
    wartość
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie argumentacji teoretyków i teoretyczek kapitalizmu kognitywnego na rzecz bezwarunkowego dochodu podstawowego, wskazanie na jej oryginalny wkład do debaty nad tym rozwiązaniem, także wykazanie pewnych teoretycznych niespójności i niedociągnięć. Oryginalność przedstawianego podejścia polega na przydaniu szczególnego znaczenia tezie o kryzysie prawa wartości opartej na pracy i hegemonii pracy niematerialnej/biopolitycznej w kapitalizmie kognitywnym. Teza tego artykułu głosi, że niezależnie od pojawiającej się w pismach tej grupy rewolucyjnej retoryki, należący do niej badacze i badaczki postrzegają dochód podstawowy jako kluczowy element programu reform, który miałby stanowić odpowiedź na aktualny stan walki klas. Ponadto konkretne propozycje źródeł jego finansowania, a także argumenty odnoszące się do stabilizowania systemu i bezpośredniej poprawy sytuacji osób zajmujących najgorsze pozycje w strukturze społecznej wskazują, że argumentacja badaczy i badaczek posługujących się pojęciem kapitalizmu kognitywnego nie ma charakteru rewolucyjnego, ale reformistyczny.
    The aim of this article is to present the argumentation of the cognitive capitalism theoreticians for unconditional basic income, to point out its original input into the debate on this solution, and to demonstrate some of its theoretical inconsistencies and shortcomings. The originality of this approach lies in lending special significance to the thesis on the crisis of the labour theory of value and the hegemony of immaterial/biopolitical labour in cognitive capitalism. The argument of this article is that in spite of the revolutionary rhetoric sometimes present in writings of this group, researchers who belong to it perceive basic income as a crucial element of the program of reforms, which could be an answer to the current state of class struggle. Furthermore, concrete proposals of the sources of its financing, as well as arguments related to the stabilization of the system and direct improvement of the situation of people occupying the worst positions in the social structure indicates that the argumentation of the researchers using the notion of cognitive capitalism is not revolutionary, but rather reformist.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2014, 12, 2; 105-142
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dochód podstawowy a wydajność w kapitalizmie kognitywnym
    Basic Income, Productivity and Cognitive Capitalism
    Autorzy:
    Fumagalli, Andrea
    Lucarelli, Stefano
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1009867.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    basic income
    productivity
    cognitive capitalism
    crisis
    Regulation School
    post-Fordism
    knowledge
    dochód podstawowy
    wydajność
    kapitalizm kognitywny
    kryzys
    szkoła regulacji
    postfordyzm
    wiedza
    Opis:
    W niniejszym artykule dochód podstawowy (DP) nie będzie rozważany jako środek podnoszenia standardów życia czy społecznego dobrostanu. Zostanie raczej zaprezentowany jako niezbędna strukturalna polityka zmierzająca do osiągania zdrowszego i bardziej sprawiedliwego kompromisu między kapitałem a pracą. Przyjmując podejście francuskiej szkoły regulacji, utrzymujemy, że taki kompromis oparty jest na redystrybucji wzrostów wydajności. Opisywanie dynamiki wydajności pozwala na lepsze zrozumienie głównych cech rozwoju współczesnego kapitalizmu. Rozwijając naszą argumentację, koncentrujemy się na transformacji społeczno-gospodarczej, która w obrębie krajów Zachodu wykroczyła poza paradygmat fordystyczny i proponujemy, aby ten nowy system gospodarczy nazywać „kapitalizmem kognitywnym”. Twierdzimy również, że DP może być postrzegany jako realizowalny element polityki gospodarczej zdolny do przeciwstawienia się niestabilności stworzonej przez obecne formy akumulacji, gdyż jest on w stanie zwiększyć wydajność poprzez procesy sieciowe i procesy uczenia się.
    In this article, basic income (BI) will not be considered as a measure to raise living standards and social well-being. Rather, it will be presented as an indispensable structural policy for achieving a healthier social order governed by a more equitable compromise between capital and labor. Embracing the French Regulation School approach, we maintain that such a compromise is founded on the redistribution of productivity gains. Describing the dynamics of productivity enables a better understanding of the main features and development of contemporary capitalism. In advancing our argument, we focus on the socioeconomic transformation that has overtaken the Fordist paradigm within Western countries and propose the term ‘‘cognitive capitalism’’ to describe the new economic system. We argue that BI can be seen as a viable economic policy able to contrast the instability generated by the present form(s) of accumulation, as it increases productivity through network and learning processes.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2014, 12, 2; 79-104
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wprowadzenie do teorii kapitalizmu kognitywnego: kapitalizm kognitywny jako reżim akumulacji
    Introduction to the theory of cognitive capitalism: cognitive capitalism as a regime of accumulation
    Autorzy:
    Ratajczak, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1015529.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    cognitive capitalism
    accumulation
    value
    financial capital
    immaterial labor
    general intellect
    externalities
    political economy
    Vercellone
    Marazzi
    Moulier-Boutang
    kapitalizm kognitywny
    akumulacja
    wartość
    kapitał finansowy
    praca niematerialna
    intelekt powszechny
    efekty zewnętrzne
    ekonomia polityczna
    Opis:
    Artykuł stanowi zarazem historyczne, jak i systematyczne oraz problemowe wprowadzenie do teorii kapitalizmu kognitywnego. Rekonstruuje najważniejsze stanowiska i debaty w danym polu, od pierwszych publikacji na temat prac niematerialnych oraz postfordyzmu przez analizy kryzysu finansowego 2001 roku po najnowsze publikacje teoretyków i teoretyczek kapitalizmu kognitywnego. Systematyzuje rozproszone w debacie nad kapitalizmem kognitywnym analizy, od wzrastającej roli efektów zewnętrznych i renty we współczesnym kapitalizmie, przez przekształcenia intelektu powszechnego po wykształcenie się nowych form wartości i nowych mechanizmów jej akumulacji. To właśnie to ostatnie zagadnienie, nowe mechanizmy akumulacji wartości, stanowi główny problem, na którym skupia się artykuł. Ukazując funkcje kapitału finansowego w ukształtowaniu się kapitalizmu kognitywnego jako pewnego reżimu akumulacji, artykuł nie tylko analizuje kapitalizm kognitywny jako niestabilny reżim akumulacji, ale stara się w systematyczny sposób przedstawić sprzeczności tegoż reżimu akumulacji.
    Article presents a historic, systematic and critical introduction to the theory of cognitive capitalism. It reconstructs the most important positions and debates within the field, from the first publications on the questions of immaterial labor and post-Fordism to the analyses of the financial crisis of 2001 to the recent publications of theoreticians of cognitive capitalism. It systematizes the debates on the hypothesis of cognitive capitalism, from the increasing role of the externalities and rent to the transformation of general intellect to the emergence of the new forms of value and the new mechanisms of its accumulation. It is this last issues, the new mechanisms of value accumulation, that constitutes the main interest of the article, which tries to present the functions of the financial capital in the formation of cognitive capitalism as a regime of accumulation and to analyze cognitive capitalism not only as an unstable regime of accumulation, but also to formulate the main contradictions of cognitive capitalism.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2015, 15, 1; 57-94
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miasta (nie)doskonałe. Utopia i dystopia w wybranych reprezentacjach nowoczesnej przestrzeni miejskiej
    (Im)Perfect Cities. Utopia and Dystopia in Selected Representations of Modern Urban Space
    Autorzy:
    Mazurek, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/467004.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-13
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    architektura
    blok
    utopia
    dystopia
    miasto idealne
    literatura
    rewolucja przemysłowa
    epoka wiktoriańska
    spektakl
    symulakrum
    kapitalizm kognitywny
    miasto wirtualne
    tożsamość
    architecture
    appartment block
    ideal city
    literature
    industrial revolution
    Victorian era
    spectacle
    simulacrum
    cognitive capitalism
    virtual city
    identity
    Opis:
    Marcin MazurekInstitute of English Cultures and LiteraturesFaculty of PhilologyUniversity of Silesia in KatowicePoland (Im)Perfect Cities. Utopia and Dystopia in Selected Representations of Modern Urban Space Abstract: The article’s departure point is an assumption of a close relationship between the construction of urban space and the projected identity of its inhabitants. Within the context of late-modern architecture this relationship opens up a discursive space for ideologically-motivated and often utopian visions inspired by the modernist desire to produce  a new subject liberated from the socio-historical bias and hierarchical entanglements. Yet upon closer analysis utopian architectural projects – including those represented by literature and the arts – reveal their totalizing aspirations thus blurring the boundary between utopia and dystopia. In the article, the latter is illustrated through a historical analysis of selected literary texts and by particular postulates of modernist architecture included in the Athens Charter and in practical terms represented by large-scale urban housing projects, such as Katowice’s Millennial Housing Estate whose critical evaluation takes place against the background of broader cultural operations reflected in the concept of cognitive capitalism. The last part of the paper is devoted to the phenomenon of virtualization of urban space and its translocation to the virtual sphere, which – following both postmodern critics and virtual culture theorists – becomes a new model of individualized urban existence. Keywords: architecture, appartment block, utopia, dystopia, ideal city, literature, industrial revolution, Victorian era, spectacle, simulacrum, cognitive capitalism, virtual city, identity
    For an abstract in English, scroll down.Marcin MazurekInstytut Kultur i Literatur AnglojęzycznychWydział FilologicznyUniwersytet Śląski w Katowicach Miasta (nie)doskonałeUtopia i dystopia w wybranych reprezentacjach nowoczesnej przestrzeni miejskiejAbstrakt: Punkt wyjścia artykułu stanowi założenie o ścisłym związku pomiędzy procesem konstruowania przestrzeni miejskiej a kształtowaniem tożsamości jej mieszkańców. W kontekście architektury późno-nowoczesnej związek ten otwiera dyskursywną przestrzeń dla podbudowanych ideologicznie i nierzadko utopijnych wizji związanych z modernistycznym pragnieniem stworzenia nowego podmiotu wyzwolonego z historycznych zaszłości i społeczno-hierarchicznych uwikłań. Poddane bliższej analizie architektoniczne projekty o utopijnym podłożu – również te obecne w reprezentacjach i literackich i artystycznych – ujawniają jednak swoje totalizujące aspiracje zacierając tym samym granicę pomiędzy utopią a dystopią. Artykuł ilustruje tę ostatnią poprzez analizę historycznych przykładów literackich oraz wybranych postulatów architektury modernistycznej zawartych w Karcie Ateńskiej i w praktyce reprezentowanych wielkomiejskimi projektami budowlanymi jaki stanowi katowickie Osiedle Tysiąclecia, którego omówienie zostaje dokonane w szerszym kontekście współczesnych zmian kulturowych odzwierciedlonych w koncepcji kapitalizmu kognitywnego. W końcowej części artykułu analizie poddane zostaje także zjawisko wirtualizacji przestrzeni miejskiej oraz jej translokacja do sfery wirtualnej, która – podążając tropem myśli zarówno wybranych teoretyków postmodernizmu jaki i badaczy kultury wirtualnej - stanowi nowy model zindywidualizowanej miejskiej egzystencji.Słowa kluczowe: architektura, blok, utopia, dystopia, miasto idealne, literatura, rewolucja przemysłowa, epoka wiktoriańska, spektakl, symulakrum, kapitalizm kognitywny, miasto wirtualne, tożsamość (Im)Perfect Cities. Utopia and Dystopia in Selected Representations of Modern Urban Space Abstract: The article’s departure point is an assumption of a close relationship between the construction of urban space and the projected identity of its inhabitants. Within the context of late-modern architecture this relationship opens up a discursive space for ideologically-motivated and often utopian visions inspired by the modernist desire to produce  a new subject liberated from the socio-historical bias and hierarchical entanglements. Yet upon closer analysis utopian architectural projects – including those represented by literature and the arts – reveal their totalizing aspirations thus blurring the boundary between utopia and dystopia. In the article, the latter is illustrated through a historical analysis of selected literary texts and by particular postulates of modernist architecture included in the Athens Charter and in practical terms represented by large-scale urban housing projects, such as Katowice’s Millennial Housing Estate whose critical evaluation takes place against the background of broader cultural operations reflected in the concept of cognitive capitalism. The last part of the paper is devoted to the phenomenon of virtualization of urban space and its translocation to the virtual sphere, which – following both postmodern critics and virtual culture theorists – becomes a new model of individualized urban existence. Keywords: architecture, appartment block, utopia, dystopia, ideal city, literature, industrial revolution, Victorian era, spectacle, simulacrum, cognitive capitalism, virtual city, identity
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2017, 36
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies