Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "folk art" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Współczesna plastyka ludowa jako konwencja – uzupełnienia po latach
Autorzy:
Robotycki, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644482.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
folk art
convention
traditional folk culture
Opis:
This article is an attempt to answer the question of how folk art existence in contemporary society. The first part presents the broad context European tradition of the study of art. Conceptual frame of thinking about art has been developed primarily by philosophers and art historians. In the nineteenth century art begins to function in a new context, as a result of the transformation of civilization, social and economic. For this change is highly influenced by surrealist ideological program. It is his case was undermined dichotomy: high art and low art. In the second part the author presents the mutual influences of surrealism and ethnology, which resulted in interest in primitive art, and her new research perspective. The third part of the article is the diagnosis: difficult to define term „folk art” has become a convention. It is a symptome of changing meaning and decay of traditional folk culture.
Źródło:
Prace Etnograficzne; 2013, 41, 1; 1-13
0083-4327
2299-9558
Pojawia się w:
Prace Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieło sztuki na granicy przeszłości i przyszłości. Historia i patriotyzm w sztuce nieprofesjonalnej
Autorzy:
Jarysz, Aleksandra Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678079.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish history
outsider art
professional painters
folk art
primitivism
Opis:
A work of art – a link between the present and the past. History and patriotism in non-professional art In her article, the author discusses art of non-professional artists who shape the national identity in an original way. In the former professional art, the works which illustrated and uplifted history were very popular. This phenomenon is still present among folk, naive, intuitive artists, generally speaking – non-professionals. The work of their hands and imagination is a tool serving the purpose of national values and ideas, and is sometimes the basis for broader considerations on the human condition. They balance between historical facts and ahistorical generalities. The martyrdom of the Polish nation with emphasis on the events of WWII has been inspiring artists, stimulating their imagination and artistic creation. Therefore numerous ‘monuments of patriotic art’ can be found in the wood sculpture, ceramics, painting, and glass painting works from the art collection of the Toruń Maria Znamierowska-Prüfferowa Ethnographic Museum. Dzieło sztuki na granicy przeszłości i przyszłości. Historia i patriotyzm w sztuce nieprofesjonalnejW swoim artykule autorka prezentuje sztukę twórców nieprofesjonalnych, którzy w sposób oryginalny kształtują tożsamość narodową. W dawnej sztuce profesjonalnej dzieła, które ilustrowały i uwznioślały historię były bardzo popularne. To zjawisko jest nadal aktualne wśród twórców ludowych, naiwnych, intuicyjnych, ogólnie nazywając – nieprofesjonalnych. Dzieło ich rąk i wyobraźni jest narzędziem w służbie wartości i idei narodowych, a niekiedy stanowi podstawę do szerszych rozważań nad kondycją człowieka. Balansują oni między konkretem historycznym a ahistoryczną ogólnością. Martyrologia narodu polskiego z naciskiem na wydarzenia II wojny światowej inspirowała i inspiruje twórców, pobudza ich wyobraźnię i zmusza do twórczej kreacji. Stąd też zarówno w rzeźbie w drewnie, w ceramice, na obrazach, w malarstwie na szkle, w zbiorach sztuki toruńskiego Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prűfferowej możemy odnaleźć bogatą reprezentację „pomników sztuki patriotyzmu”.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2015, 47
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zofia Danielak. Przyczynek do portretu twórczyni ludowej z Krzczonowa
Zofia Danielak. A contribution to the portrait of a folk artist from Krzczonów
Autorzy:
Kowalik, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142369.pdf
Data publikacji:
2022-10-14
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sztuka ludowa
Zofia Danielak
biografia
Krzczonów
folk art
biography
Opis:
Niniejszy tekst jest pierwszym opracowaniem biografii twórczyni ludowej Zofii Danielak. Obecnie należy ona do najstarszego pokolenia twórczyń ludowych pochodzących z Krzczonowa. Jej działalność była jak do tej pory dość skąpo opisywana, mimo iż jej aktywność twórcza była znacząca dla życia kulturalnego Krzczonowa oraz zachowania dziedzictwa kulturowego regionu. Najlepiej poznaną częścią działalności artystycznej Z. Danielak jest ta plastyczna i z zakresu tworzenia stroju ludowego. Mniej poznanym aspektem twórczości pozostają natomiast występy sceniczne i muzyczne. Na podstawie wywiadu, literatury przedmiotu i zachowanych obiektów artystycznych ukazany został w artykule portret jednej z nestorek krzczonowskiej sztuki ludowej, która mimo trudów życia, krzewiła edukację z zakresu sztuki ludowej i lokalnych tradycji. Dziś pozostaje natomiast wzorem do naśladowania dla przyszłych pokoleń.
This text is the first study of the biography of the folk artist Zofia Danielak. Currently, she belongs to the oldest generation of folk artists from Krzczonów. So far, her activity has been rather poorly described, despite the fact that her creative activity was significant for the cultural life of Krzczonów and the preservation of the cultural heritage of the region. The best known part of the artistic activity of Z. Danielak is folk costume. On the other hand, stage and musical performances remain a less known aspect of her creation Based on an interview, literature and preserved art objects, the article presents a portrait of doyen of folk art. From Krzczonów, which, despite the hardships of life, promoted education in the field of folk art and local traditions. Today, however, she remains a role model for future generations.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2022, 28; 167-186
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińskie przysłowia i porzekadła w polskim przekładzie Eneidy Iwana Kotlarewskiego
Ukrainian proverbs in Polish translation of Eneyida Ivan Kotlyarevsky’s
Autorzy:
Czetyrba-Piszczako, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482338.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
translation strategy
proverb
adage
cultural connotation
oral folk art
Opis:
Ivan Kotlyarevsky’s Eneyida is a poem rich in paremic elements. The poem was considered a breakthrough in Ukrainian literature, not only because it was written in lively Ukrainian language, but, thanks to the author’s fascination with the folk culture and artistic traditions of previous eras, it also constituted a link between old and new Ukrainian literature. The aim of this article is to investigate the types of translation strategies used by Piotr Kupryś in the translation of Eneyida, especially those concerning paremic elements that are heavily influenced by cultural connotations. The analysis shows that Kotlarewski introduced existing proverbs, and also introduced new ones by processing others. In the Polish translation, Kupryś was not only obliged to preserve the content of the proverbs, but also to reproduce the plasticity of the images on which they were built. The techniques most widely used in his translation include domestication, exotication and tracing. It seems that the translator did manage to extract the meaning of the proverbs; he did not, however, always preserve their expressive and stylistic value, which was the basic element of building the satirical effect of the poem.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2018, 2, XXIII; 31-42
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunikacyjne i wspólnotowe funkcje wytworów sztuki ludowej funkcjonujących w przestrzeni wirtualnej
Communicative and community functions of creations of folk art functioning in cyberspace
Autorzy:
Janus, Anna
Rutkowska, Karolina Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1108235.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
Internet
sztuka ludowa
twórca
wspólnota
komunikacja.
folk art
creator
community
communication
Opis:
Globalising communication, the Internet has not only facilitated communication between people, but also it has had its share in popularising all types of creation. The peculiarity of interpersonal relations in cyberspace has become a particularly interesting phenomenon in recent years in the context of the functioning of folk art in it. This article focuses its attention on two types of creating and building the methods of social interaction vital for this environment, undertaking an analysis of both communicative and community functions of texts and objects classified as folk art published on the Internet
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2018, 4, 29; 173-185
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamiątka, Zabawka, Talizman” czyli Żydzi fantomowi
Autorzy:
Wilczyk, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643775.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
anti-Semitism
folk art
Holocaust
phantom memory
post-memory
Jew with a coin
Opis:
Souvenir, Talisman, Toy or phantom JewsThe exhibition Souvenir, Talisman, Toy, prepared by Erica Lehrer and shown in Cracow’s Ethnographic Museum in Summer 2013, deals with the phenomena of Jew figures production and currently extremely popular the "Jew with a coin" image. The phenomenon bears full characteristics of folk art. However, it is Holocaust that took place in Poland during the German occupation that should be its valid reference. This historical context that results in, for example, stereotypical way of portraying the exterminated neighbours (this way is often perceived as intentionally anti-Semitic), is not fully analysed or worked through at the exhibition. The rich ethnographic material shown in Cracow is calling for a comment that would include scientific descriptions of Polish-Jewish relations that are being formulated at, for example, the Polish Centre for Holocaust Research. The phenomena of the evoked images production, which became more intense in the last twenty or thirty years, has all the qualities of "phantom memory" or post-memory, which character, as well origins, should be thoroughly analysed. Pamiątka, Zabawka, Talizman, czyli Żydzi fantomowiPrzygotowana przez Ericę Lehrer wystawa Pamiątka, Zabawka, Talizman, którą można było oglądać w salach krakowskiego Muzeum Etnograficznego latem 2013 roku, traktuje o fenomenie produkcji figurek Żydów i niezmiernie popularnych dzisiaj wizerunków „Żyda z pieniążkiem”. Zjawisko to ma wszelkie cechy twórczości ludowej, jednakże istotnym odniesieniem jest dla niego Zagłada, która rozegrała się na terenie Polski w czasie okupacji niemieckiej. Ten historyczny kontekst, którego efektem jest np. stereotypowy sposób prezentowania wyglądu zgładzonych sąsiadów (odbierany często jako tendencyjnie antysemicki), nie został w pełni na przywołanej ekspozycji zanalizowany czy też przepracowany. Pokazany w Krakowie niewątpliwie bogaty etnograficzny materiał domaga się komentarza uwzględniającego naukowe opracowania dotyczące polsko-żydowskich relacji, jakie powstają np. w Centrum Badań nad Zagładą Żydów. Fenomen produkcji wspomnianych wizerunków, którego nasilenie obserwować można w ostatnich dwudziestu, trzydziestu latach, posiada wszelkie cechy „pamięci fantomowej” czy ewentualnej post-pamięci, której charakter (a także źródła) powinien być poddany gruntownej analizie.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2015, 3–4
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O koncepcjach prymitywizmu, sztuki ludowej i twórczości dziecięcej w pismach Stefana Szumana
On the notion of the primitive, folk art and children’s art in the writings of Stefan Szuman
Autorzy:
Juszkiewicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034017.pdf
Data publikacji:
2021-12-08
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
primitive art
children’s art
folk art
Stefan Szuman
personalistic pedagogy
sztuka prymitywna
sztuka dziecka
sztuka ludowa
pedagogika personalistyczna
Opis:
Artykuł poświęcony jest koncepcjom estetycznym polskiego filozofa i teoretyka pedagogiki, Stefana Szumana (1898–1972). Jego zainteresowanie twórczością dziecka i sztuką ludową wpisuje się w szeroki w kulturze europejskiej początków XX w. zwrot ku „prymitywowi”, będący pochodną tyleż krytycznej oceny procesów modernizacyjnych i regeneracyjnych tęsknot, co ówczesnych badań antropologicznych nad strukturą społeczeństw pierwotnych i ich twórczością. Podobnie jak Franz Boas, który w swej teorii sztuki prymitywnej odrzucił model ewolucjonistyczny i utożsamienie „prymitywu” z niższym stadium rozwoju, Szuman podkreślał swoistość twórczości dziecięcej i sztuki ludowej. Nawiązując do etnologa neoewolucjonisty Maxa Richarda Verworna (pojęcie „ideoplastyki”) i do psychologicznych hipotez Jeana Piageta, w sztuce dziecka widział związek z organicznym rozwojem zdolności poznawczych i potrzebą ich uzewnętrzniania. Proponowana przez Szumana koncepcja wychowania przez sztukę, zakładająca nie tyle gotowy program kształcenia, co wspomaganie indywidualnego rozwoju uczniów, stała się częścią silnego w polskiej tradycji nurtu pedagogiki personalistycznej, reprezentowanej m.in. przez Henryka Rowida, Janusza Korczaka czy Antoniego Kenara.
The article is devoted to the aesthetic concepts of the Polish philosopher and pedagogical theorist, Stefan Szuman (1898-1972). Szuman’s interest in the work of children and folk art was in line with the shift towards the “primitive” in European culture at the beginning of the 20th century, which resulted from the critical assessment of the processes of modernization and longings for regeneration, as well as from the anthropological research on the structure of primitive societies and their creativity. Like Franz Boas, who in his theory of primitive art rejected the evolutionist model and the identification of “primitive” with a lower stage of development, Szuman emphasized the specificity of children’s creativity and folk art. Referring to the neo-evolutionist ethnologist Max Richard Verworn (the concept of “ideoplastic”) and to the psychological hypotheses od Jean Piaget, Szuman saw in the art of children a connection with the organic development of cognitive abilities and the need to externalize them. The concept of education through art proposed by Szuman, which assumed not so much a ready curriculum as supporting the development of students, has become a part of the trend of personalistic pedagogy, represented in Poland among others by Henryk Rowid, Janusz Korczak and Antoni Kenar.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2021, 39; 11-22
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Різьба Шкрібляків у сучасному соціокультурному середовищі
Shkriblyak’s Carvings in the Modern Socio-Cultural Environment
Autorzy:
Курик, Остап
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519498.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Юрій Шкрібляк
різьба
виставки
народне мистецтво
Гуцульщина
Галичина
Yuriy Shkriblyak
carving
exhibitions
folk art
Hutsulshchyna
Halychyna
Opis:
The relevance of the study lies in the fact that at the present stage of development of the modern young generation and higher art education changes are taking place. Based on the acquired and preserved folk traditions in the field of science and artistic activity in the western regions of Ukraine and not only. The interest and encouragement of the younger generation to traditional folk art is one of the main tasks that arise in the process of studying in art institutions and institutions of Ukraine as a whole.
Aктуальність дослідження полягає в тому, що на сучасному етапі розвитку сучасного молодого покоління та вищої мистецької освіти відбуваються зміни, базуючись на надбаних та збережених народних традицій у сфері науки та мистецької діяльності в західних областей України і не тільки. Зацікавлення та заохочення молодого покоління до традиційного народного мистецтва є одним із основних завдань, які виникають в процесі навчання в мистецьких закладах та закладах України в цілому.
Źródło:
Viae Educationis; 2023, 2, 4; 51-54
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamiątka, Zabawka, Talizman / Souvenir, Talisman, Toy” (wystawa w Muzeum Etnograficznym w Krakowie, 2013 rok, kuratorka: Erica Lehrer)
Autorzy:
Cała, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643787.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
images of Jews
Jew with a coin
folk art
magic
anti-Judaism/anti-Semitism
the Holocaust
Opis:
Pamiątka, Zabawka, Talizman / Souvenir, Talisman, Toy (an exhibition in Cracow’s Ethnographic Museum, 2013, prepared by Erica Lehrer)The article is a review of the exhibition Pamiątka, Zabawka, Talizman / Souvenir, Toy, Talisman, which opened at the Seweryn Udziela Ethnographic Museum in Cracow on 30 June 2013, during the Jewish Culture Festival. The exhibition was curated by Erica Lehrer.Pamiątka, Zabawka, Talizman / Souvenir, Talisman, Toy (wystawa w Muzeum Etnograficznym w Krakowie, 2013 rok, kuratorka: Erica Lehrer)Jest to recenzja wystawy Pamiątka, Zabawka, Talizman / Souvenir, Talisman, Toy, która została otwarta podczas Festiwalu Kultury Żydowskiej w Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie 30 czerwca 2013 roku. Jej kuratorem była Erica Lehrer.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2015, 3–4
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українські витинанки кінця ХІХ–початку ХХІ ст.: проблеми вивчення, еволюція стилістики
Ukrainian Paper Cuttings of the Late 19th–Early 21st Century: Problems of Studying, Development of Stylistics
Autorzy:
Kosytska, Zinaida
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32304191.pdf
Data publikacji:
2023-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
українські витинанки
етапи розвитку
традиції
народне мистецтво
народний майстер
професійний художник
мистецтвознавство
Ukrainian paper cuttings
stages of development
traditions
folk art
professional artist
Art Studies
folk craftsman
Opis:
У статті представлено ретроспективний огляд розвитку паперових хатніх оздоб – витинанок, що посідають яскраве місце в народному мистецтві України від кінця ХІХ і до сьогодні. Різноманітні прикраси з паперу раніше селяни виготовляли для власного житла переважно перед великими святами, орнаментуючи традиційними композиціями покуть, піч, вікна, стіни, стелю, полиці тощо. Вітчизняні науковці хатній паперовий декор почали вивчати від кінця ХІХ і продовжують дослідження у наші дні. У всі часи активізація і спад розвитку витинанок залежали від історичних умов, суспільних тенденцій, а також діяльності окремих майстрів і дослідників. В останні десятиліття в художньому просторі України завдяки творчості професійних художників витинанки набули рівнозначного поцінування з творами інших видів образотворчого мистецтва. Нині українські витинанки відомі не лише серед співвітчизників, їх знають і цінують у багатьох країнах Європи і світу.
A retrospective review of the development of paper home decorations – paper cuttings – is submitted in the article. They have been taking a bright place in folk art of Ukraine from the late 19th century till nowadays. Earlier the peasants have made various decorations out of paper for own homes mainly before great holidays, ornamenting icon corner, stove, windows, walls, ceiling, shelves, etc. with traditional compositions. Ukrainian scholars started studying home paper decor in the late 19th century. They continue research is continued nowadays. The activation and decline of the paper cuttings development have depended on historical conditions, social trends, and also the activities of separate craftsmen and researchers during all periods. The paper cuttings have acquired an equal appreciation with the articles of other kinds of the Visual Arts in the artistic space of Ukraine during the last decades owing to the works of professional artists. At present Ukrainian paper cuttings are well-known not only among the compatriots but they are popular and estimated worldwide.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2023, 11; 95-108
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kreowanie regionu poprzez wartooeci kulturowe
The development of the region according to the cultural values
Autorzy:
Oleszek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185513.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
region
dziedzictwo kulturowe
dialekt językowy
sztuka ludowa
tradycja
obyczaje
budownictwo regionalne
cultural heritage
folk art
custom
tradition
regional building
Opis:
Although there appear nowadays new approaches to viewing the region, the fundamental role in its creation should be that of the cultural environment. However, are the elements of the local tradition known and, moreover, used in promoting a particular area? Observations and analysis of the geographically isolated Kłodzko region proven that its cultural environment used to be very explicit and rich. Today the most specific feature of this area is the outline of the buildings and settlements-their forms and architectural details - harmoniously placed in the countryside. The fact that the tower on Śnieżnik mountain was closed and the characteristic plant - European Globeflower (Trollius europaeus) - is almost unknown to the local communities, shows that the development of the area ceased to be conducted according to the historically established symbols. Moreover - in the wake of the recent transformations, traditional farming is not able to sustain the rural economy as it once has done, leaving many agricultural buildings empty and decaying. Making use of former agricultural buildings can create very attractive spaces that can be put to commercial use, without detracting from the surrounding environment. The means to maintain the cultural value of the region is to preserve the traditional style of the existing houses and to develop the new buildings according to the regional features of architecture. It is also important to educate the local community and make it aware of the role of its tradition, especially if the tourism plays the main role in the local plans of social and economical development.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2003, 3-4; 4-11
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz obcego, innego i wroga w sztuce ludowej - analiza wybranych przykładów
The Image of the Different, the Other, and the Enemy in Folk Art. An Analysis of Selected Examples
Autorzy:
Kowalik, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231913.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Volkskunst
der Andere
der Fremde
Stereotyp
Dämonologie
folk art
different
stranger
stereotype
demonology
sztuka ludowa
inny
obcy
stereotyp
demonologia
Opis:
W społeczności dawnej wsi wiele rzeczy z otaczającego ją świata było wielką niewiadomą. Rodzące się ze strachu przed nieznanym lęki, przenoszono często na siły nadprzyrodzone, osoby o specyficznych cechach fizycznych lub chorobach, a także na przybyszów spoza danej społeczności. Istotną kwestią dla badacza jest odpowiedź na pytanie jak tego rodzaju koncepcje były ukazywane w sztuce ludowej, a także w jakich jej dziedzinach. Na podstawie badań literatury przedmiotu oraz wiedzy praktycznej jako twórcy ludowego przedstawiana jest analiza (wraz ze studium wybranych przykładów) kwestii szeroko ujętej inności w polskiej sztuce ludowej, zarówno w wąskim rozumieniu odnoszącym się do innych ludzi, jak w szerszym – do istot demonicznych uosabiających pewne cechy ludzkie, lub siły przyrody. Mimo że sztuka ludowa w dużej mierze skupia się na funkcji zdobniczej, obrzędowej i religijnej, to możemy odnaleźć w niej i przykłady przedstawień np. diabła, czarownicy czy żydowskich sąsiadów, czyli różnych kategorii inności. Wraz z rozwojem wiedzy, wizerunki bazujące w dużej mierze na stereotypach powoli zanikały, stając się co najwyżej częścią lokalnego folkloru, traktowane jako relikt dawnych czasów lub nieszkodliwa tradycja. Skupienie uwagi na kwestiach inności w sztuce ludowej pozwala na lepsze zrozumienie kultury ludowej, która w różnych formach trwa do dzisiaj, a także na pokazanie, jak pewne schematy myślowe i społeczne są adaptowane i przetwarzane przez twórców ludowych.
In der Dorfgemeinschaft der Vergangenheit waren viele Dinge in der umgebenden Welt eine große Unbekannte. Die aus der Furcht vor dem Unbekannten geborenen Ängste wurden oft auf übernatürliche Kräfte, Menschen mit bestimmten körperlichen Merkmalen oder Krankheiten und Fremde außerhalb der Gemeinschaft übertragen. Für den Forscher ist es wichtig, die Frage zu beantworten, wie und in welchen Bereichen der Volkskunst solche Konzepte dargestellt wurden. Auf der Grundlage eines Studiums der Literatur zum Thema und praktischer Kenntnisse als Volkskünstler wird eine Analyse (zusammen mit einer Untersuchung ausgewählter Beispiele) des Themas der weit gefassten Andersartigkeit in der polnischen Volkskunst erstellt, sowohl im engeren Sinne, der sich auf andere Menschen bezieht, als auch auf dämonische Wesen, die bestimmte menschliche Eigenschaften oder Naturkräfte verkörpern. Obwohl sich die Volkskunst weitgehend auf dekorative, rituelle und religiöse Funktionen konzentriert, finden wir auch Beispiele für Darstellungen von z. B. dem Teufel, einer Hexe oder jüdischen Nachbarn, d. h. verschiedenen Kategorien von Andersartigkeit. Mit der Entwicklung des Wissens verschwanden allmählich die größtenteils auf Stereotypen basierenden Darstellungen und wurden allenfalls Teil der lokalen Folklore, die als Relikt aus alten Zeiten oder als harmlose Tradition behandelt wurde. Die Beschäftigung mit Fragen des Andersseins in der Volkskunst ermöglicht ein besseres Verständnis der Volkskultur, die in verschiedenen Formen bis heute fortbesteht, und der Art und Weise, wie bestimmte Denk- und Gesellschaftsmuster von Volkskünstlern angepasst und verarbeitet werden. 
In the community of the former village, many things from the world around it were a great unknown. Fears born from the fear of the unknown were often transferred to supernatural forces, people with specific physical features or diseases, as well as to newcomers from outside a given community. An important issue for the researcher is how these types of concepts were presented in folk art, and in what areas. Based on the secondary literature and practical knowledge as a folk artist, an analysis (together with the study of selected examples) is offered of the issue of broadly understood otherness in Polish folk art, both in the narrow sense referring to other people and in the broad sense including demonic beings embodying certain human features or forces of nature. Although folk art largely focuses on decorative, ritual, and religious functions, we can also find representations of, for example, the devil, a witch, or Jewish neighbours, i.e. of various categories of otherness. With the development of knowledge, images based largely on stereotypes slowly disappeared, becoming at most a part of the local folklore, treated as a relic of old times or a harmless tradition. Focusing on the issues of otherness in folk art allows for a better understanding of folk culture, which in various forms persists to this day, as well as of how certain thought and social patterns are adapted and processed by folk artists.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2023, 36; 33-51
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W stronę kultur współczesnych i ludowych. Podstawy twórczości Mieczysława Górowskiego
Towards Modern and Folk Cultures: The Basis of Mieczysław Górowski’s Work
Autorzy:
Górowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850571.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
travel
painting
alternative design
collecting
folk art
technological progress
poster
podróże
malarstwo
projektowanie alternatywne
kolekcjonerstwo
sztuka ludowa
postęp techniczny
plakat
Opis:
Artykuł jest w pewnej mierze fragmentem pracy doktorskiej, przygotowanej pod kierunkiem prof. dr. hab Lechosława Lameńskiego w Katedrze Historii Sztuki Nowoczesnej Instytutu Nauk o Sztuce Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie. Mieczysław Górowski zajmował się wieloma aspektami pracy twórczej, którą pojmował bardzo szeroko: malarstwo, projektowanie, teoria sztuki, psychologia, kolekcjonerstwo. U źródeł tego wszystkiego było miejsce pochodzenia – wieś, a zatem: ludowość, obrzędowość i prostota. Niezależnie od tego czym się zajmował, w centrum stawiał człowieka. I nie chodzi o jego zewnętrzne piękno – to go zbytnio nie interesowało. Ciekawił go człowiek jako pewna konfiguracja myśli i emocji. Pochylał się nad każdym i każdego był ciekaw. W artykule omówione aspekty, które stały się podstawą jego twórczości.
The article is, to some extent, an excerpt from a doctoral thesis prepared under the supervision of Prof. Lechosław Lameński at the Department of Modern Art History of the Institute of Art Sciences of the John Paul II Catholic University of Lublin. Mieczysław Górowski was involved in many kinds of creative work, which he understood very broadly: painting, design, art theory, psychology, and collecting. At the root of it all was the countryside and the folklore, rituals, and simplicity related to it. No matter what he did, he put the human being at the center of his interest. Rather than being interested in physical appearance, he paid attention to man as a certain configuration of thoughts and emotions. He studied and was curious about everyone. The article discusses the aspects that formed the basis of his work.
Źródło:
Facta Simonidis; 2022, 15, 1; 97-117
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
F.X. Kroetz’ Oberösterreich und C.J. Setz’ Vereinte Nationen in der Konsumtheorie
Oberösterreich by F.X. Kroetz and Vereinte Nationen by F.J. Setz in consumption theory
Oberösterreich F.X. Kroetza i Vereinte Nationen C.J. Setza w teorii konsumpcji
Autorzy:
Feliszewski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627454.pdf
Data publikacji:
2019-12-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Franz Xaver Kroetz
Clemens J. Setz
Konsumtheorie
das neue Volksstück
engagierte Literatur
teoria konsumpcji
nowa sztuka ludowa
literatura zaangażowana
consumption theory
new folk art
engaged literature
Opis:
Oberösterreich (1972) von Franz Xaver Kroetz ist ein Stück in der Gattung des neuen Volksstücks, dessen Autoren die Einleitung der Emanzipationsprozesse in der Gesellschaft auf ihre Fahnen schrieben. Grundsätzlich zeichnet sich diese Dramaturgie durch ein großes Subversionspotential aus, das gegen die bestehende Ordnung, verstanden als politisches und soziales System, darunter die in diesem Zeitraum entstehende Konsumgesellschaft, gerichtet ist. Das Drama Vereinte Nationen (2017) des österreichischen Autors Clemens J. Setz exploriert ähnliche Themen, wenngleich diekünstlerischen Mittel grundsätzlich unterschiedlich sind. Beide Stücke verbindet das Sujet der Verdinglichung eines Kindes. In Anlehnung an die Konsumtheorien von Jean Baudrillard, Zygmunt Bauman und Norbert Bolz verfolge ich im vorliegenden Artikel das Ziel, Ähnlichkeiten, Unterschiede und Wandlungen in der Denk- und Handlungsweise einer Konsumgesellschaft zu analysieren.
Górna Austria (1972) Franza Xavera Kroetza jest sztuką spod znaku gatunku nowej sztuki ludowej, którego autorzy stawiali sobie za cel zainicjowanie procesów emancypacyjnych w społeczeństwie. Zasadniczo dramaturgia lat 70. ma spory ładunek subwersji wobec istniejącego porządku. Dotyczy to w równym stopniu systemów politycznych i społecznych, w tym rodzącego się w RFN-ie w tym okresie społeczeństwa konsumpcyjnego. Współczesna dramaturgia niemieckojęzyczna, której reprezentantem w niniejszym artykule jest dramat Vereinte Nationen (Zjednoczone Narody (2017)) austriackiego pisarza Clemensa J. Setza, w niemniejszym stopniu eksploruje podobne tematy, choć środki do osiągnięcia celu zdają się zasadniczo różne. Obie sztuki łączy temat utowarowienia dziecka w celu krytycznego wyostrzenia struktur rządzących społeczeństwem opartym na przesłankach filozofii konsumpcji. Opierając się na teoriach konsumpcji stworzonych przez Jeana Baudrillarda, Zygmunta Baumana i Norberta Bolza autor próbuje w niniejszym artykule prześledzić podobieństwa i zmiany w podejściu do sposobów myślenia i środków postępowania społeczności opartej na zasadach konsumpcji.
Oberösterreich [Upper Austria] (1972) by Franz Xavier Kroetz is a play belonging to the genre of new folk art, whose authors aimed at initiating emancipatory processes in society. Essentially, the dramatic art of the 1970s is characterized bya considerable amount of subversion to the existing order. It applies equally to political and social systems, including the emerging consumer society in West Germany at that time. Contemporary German-language dramaturgy, represented in this article by the drama Vereinte Nationen [United Nations] (2017) written by the Austrian writer Clemens J. Setz, explores similar problems in no lesser extent, although the means undertaken to achieve the goal seem to be fundamentally different. Both plays address the topic of child commodification in order to critically sharpen the structures that govern a society based on the assumptions of consumption philosophy. On the basis of the theory of consumption developed by Jean Baudrillard, Zygmunt Bauman, and Norbert Boltz, the author in the present article tries to trace similarities and differences in the approach to the ways of thinking and patterns of behaviour of the consumption-based society.
Źródło:
Wortfolge. Szyk Słów; 2019, 3; 45-60
2544-4093
Pojawia się w:
Wortfolge. Szyk Słów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Петриківка – давній осередок витинанки в Україні
Petrykivka, an ancient centre of paper cutting art in Ukraine
Autorzy:
Kosytska, Zinaida
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343298.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
витинанки
петриківська витинанка
вирізування з паперу
традиційні мотиви
авторська манера виконання
народне мистецтво
традиції
новації
paper cutting art pieces
Petrykivka paper cutting art
paper cutting
conventional motifs
auctorial manner of performance
folk art
traditions
innovations
Opis:
У вивченні народного мистецтва України важливе значення мають розвідки про мистецькі традиції окремих осередків. У статті розглянуто традиційні мотиви й композиції народних витинанок, створених майстрами села Петриківка Дніпропетровської області – давнього осередку з декоративного розпису й витинанки. Проаналізовано паперові твори Василя Вовка, Поліни Глущенко, Ганни Гречанової, Антоніни Авдієнко, Наталі Авдєєнко та інших майстрів. Розглянуті авторські твори демонструють поєднання глибинних традицій народного мистецтва із особистісними естетичними смаками кожного митця, що зумовлює щораз відмінну неповторну стилістику. Важливо, що власний досвід вони передавали й продовжують передавати наступним поколінням.
While studying the Ukrainian folk art, it is important to explore artistic traditions of individual centres. The article considers traditional motifs and compositions of folk paper cutting art pieces, common in the village of Petrykivka (Dnipropetrovsk Region), an ancient core of paper cutting art. Such home paper decorations have become widespread in the centre since the late XIXth to early XXth centuries. Among the well-known masters – fellow villagers who created paper cutting art pieces were Vasyl Vovk, Pelaheya Hlushchenko, Hanna Hrechanova, Antonina Avdieyenko, Nataliya Avdieyenko and other masters. The auctorial paper cutting art pieces under study demonstrates the combination of deep traditions of folk art and personal aesthetic tastes of each of the artists, which determined each time a distinct unique style. It is important that they have been passing on their experience to next generations. It is important that modern masters continue to pass on their experience to next generations.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2021, 9; 87-101
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies