Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "3-4" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 292
Tytuł:
Synteza niektórych azotowych układów hetero cyklicznych oraz ich zastosowanie w komórkach elektroluminescencyjnych
Synthesis of some heterocyclic compounds and application thereof inelectroluminescent cells
Autorzy:
Daniel, A.
Daniel, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1287264.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
komórki elektroluminescencyjne
1H-pirazolo[3,4-b]chinoksaliny
1H-pirazolo[3,4-b]chinoliny
bis-pirazolo[3,4-b; 4',3'-e]pirydyny
electroluminescent devices
bis-pyrazolo[3,4-b;4',3'-e]pyridines
1H-pyrazolo[3,4-b]quinolines
1H-pyrazolo[3,4-b]quinoxalines
Opis:
W pracy omówiono syntezę i zastosowanie układów heterocyklicznych, pochodnych 1H-pirazolo[3,4-b]chinolin, 1H-pirazolo[3,4-b]chinoksalin, bis-pirazolo[3,4-b;4',3'-e]pirydyn oraz benzoksazoli w postaci prostych molekuł, oligomerów i polimerów dla urządzeń elektroluminescencyjnych. Zbudowano jedno- lub wielowarstwowe komórki (filmy osadzane próżniowo lub nanoszone za pomocą techniki spin-coating) oraz zbadano ich podstawowe charakterystyki. Uzyskane komórki emitowały światło niebieskie i zielone.
Some nitrogen heterocycles such as 1H-pyrazolo[3,4-b]quinolines, 1H-pyrazolo[3,4-b]quinoxalines, bis-pyrazolo[3,4-b; 4',3'-e]pyridines and benzoxazoles were synthesized. Multilayer devices were fabricated using these dyes. The films were vacuum evaporated or spin-coated from solutions. The devices provided a bright blue, blue-green or green emission.
Źródło:
Chemik; 2010, 64, 7-8; 511-522
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
3,4-Dichloroanilina. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
3,4-Dichloroaniline. Documentation
Autorzy:
Sapota, A.
Skrzypińska-Gawrysiak, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137565.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
3,4-dichloroanilina
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
3,4-dichloroaniline
toxicity
occupational exposure
MAC
Opis:
,4 Dichloroanilina (3,4-DCA) jest substancją stałą tworzącą brązowe kryształy lub igły o charakterystycznym zapachu, sklasyfikowaną jako substancja toksyczna, działająca toksycznie: przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu. Może powodować uszkodzenie oczu i uczulenie w kontakcie ze skórą. Produkcja 3,4-dichloroaniliny jest wielkotonażowa. W UE substancja ta jest produkowana i/lub importowana przez siedem kompanii chemicznych w trzech państwach. Praktycznie cała ilość wyprodukowanej 3,4-dichloroaniliny jest przekształcana do izocyjanianu - 3,4-dichlorofenylu, związku wyjściowego do produkcji herbicydów fenylomocznikowych (propanilu, diuronu i linuronu). Pozostała ilość jest zużywana w produkcji azowych barwników dyspersyjnych do włókien poliestrowych. W Polsce jest stosowany linuron w postaci pięciu preparatów, natomiast rejestracja diuronu w Polsce wygasła i nie ma zezwolenia na jego stosowanie (informacja PZH).Produkcja 3,4-dichloroaniliny jest prowadzona w układach zamkniętych, w związku z tym zawodowe narażenie na 3,4-dichloroaralinę A występuje głównie podczas poboru i analizy próbek oraz czyszczenia i naprawy urządzeń produkcyjnych. Procesy produkcji i przerobu 3,4-dichlo- roaniliny są prowadzone w podwyższonej temperaturze (około 90 °C). Możliwymi drogami narażenia na ten związek jest wchłanianie par lub cząstek tworzonych przez kondensację z fazy gazowej i przez kontakt ze skórą. Mierzone stężenia 3,4-dichloroaniliny w powietrzu środowiska pracy nie przekraczały 0,07 mg/m3. Największe zanotowane stężenie wynosiło 0,57 mg/m3 i było stężeniem chwilowym. Nie ma w dostępnym piśmiennictwie danych o narażeniu zawodowym na 3,4-dichloroanilinę w Polsce. Nie ma danych w dostępnym piśmiennictwie dotyczących objawów klinicznych narażenia na 3,4 dichloroanilinę ludzi, nie ma także informacji O badaniach epidemiologicznych. Głównym skutkiem toksycznym ostrego działania 3,4-dichłoroaniliny jest tworzenie methemo-globiny (MetHb). Klinicznymi objawami ostrego zatrucia u zwierząt są: sinica, wyczerpanie, duszność i osłabienie siły mięśniowej. Obserwowano także: biegunkę, sinicę, osłabienie odruchów i paraliż kończyn. Podczas sekcji zwierząt nie obserwowano widocznych zmian w narządach wewnętrznych. Innymi skutkami obserwowanymi było również działanie nefrotoksyczne i hepato- toksyczne. W teście maksymalizacji Magnussona-Kling- mana przeprowadzonym na świnkach morskich u 75% zwierząt (15/20) obserwowano dodatni wynik reakqi alergicznej na 3,4-dichloroanilinę. Podprzewlekłe narażenie szczurów i królików na 3,4 dichloroanilinę drogą inhalacyjną lub der- malną skutkowało wzrostem poziomu MetHb związanymi z tym objawami uszkodzenia śledziony. Testy na genotoksyczność 3,4-dichloroaniliny prowadzone w warunkach in vitro dały ujemne wyniki dla mutacji genowych i chromosomowych, słabo pozytywny wynik otrzymano w teście wymiany chromatyd siostrzanych oraz dodatni wynik w uszkodzeniu wrzeciona mitotycznego. W warunkach in vivo w teście mikrojądrowym otrzymano wyniki ujemne. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych dotyczących działania rakotwórczego 3,4-di- chloroaniliny na ludzi i na zwierzęta, a także informacji o wpływie 3,4-dichloroaniliny na rozrodczość u ludzi. W badaniach na szczurach wykazano szkodliwy wpływ 3,4-dichloroanihny na męski układ rozrodczy. U samców stwierdzono zmniejszenie liczby i jakości plemników. Na podstawie wyników badań toksyczności rozwojowej wykazano, że 3,4-dichloroanilina nie wykazuje szkodliwego działania na rozwój płodu w dawkach nietoksycznych dla matek. Istnieją ilościowe dane dotyczące wchłaniania 3,4 dichloroaniliny z przewodu pokarmowego. Nie znaleziono danych dotyczących wchłaniania 3,4 dichloroaniliny innymi drogami. Na podstawie skutków toksycznych (tworzenie MetHb, splenotoksyczność) obserwowanych, zarówno po narażeniu inhalacyjnym, jak i dermalnym, można wnioskować, że substancja ta wchłania się również w drogach oddechowych i przez skórę. 3,4-Di- chłoroanilina nie ulega kumulacji w ustroju, tworzy jednak addukty z hemoglobiną. Po podaniu szczurom per os 3,4-dichloroaniliny 81% dawki uległo wydaleniu z moczem, a 26% z kałem. Największa ilość została wydalona w czasie 24 h po podaniu. Po podaniu królikom 3,4-dichloroaniliny drogą pokarmową w moczu stwierdzono występowanie orto- i para-hydroksylowanych związków. W badaniach in vitro stwierdzono następujące metabolity 3,4-dichloroaniliny: 2- i 6-hydroksy-3,4 dichloroanilinę (produkty C-hydroksylacji), N-hydroksy-3,4-dichloroanilinę (produkt N-hy- droksylacji) oraz N-(3,4-dichlorofenylo)acetamid i N-(3,4-dichlorofenylo)formamid (produkty N-ace- tylacji). Za krytyczne skutki toksyczne po powtarzanym narażeniu na 3,4-dichloroanilinę uznano tworzenie MetHb. Stężenie 3,4-dichłoroaniliny w pod- przewlekłym doświadczeniu inhalacyjnym na szczurach, które powodowało wzrost MetHb do 1,6%, lecz bez objawów klinicznych, wynosiło 45 mg/m3. Stężenie to przyjęto za wartość NOAEL 3,4 dichloroaniliny. Po zastosowaniu współczynników niepewności o łącznej wartości 8, zaproponowano przyjęcie stężenia 5,6 mg/m3 za wartość najwyższego do-puszczalnego stężenia (NDS) 3,4-dichloroaniliny. Proponuje się także oznaczenie tego normatywu literami: „Sk" - substancja wchłaniająca się przez skórę oraz, ze względu na obserwowane działanie uczulające, literą „A" - substancja o działaniu uczulającym. Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 3,4-dichloroaniliny.
3,4 Dichloroaniline (3,4-DCA) is a solid substance that appears as light-brown crystals or needles with a characteristic odor. It is classified as a toxic substance exerting toxic effects via inhalation, through the skin and by ingestion. 3,4-Di- chloroaniline can cause damage to the eyes and induce allergy by dermal contact. 3,4 Dichloroaniline is produced in large quantities. In the European Union, it is produced and/or imported by seven chemical companies, operating in three countries. Almost the whole production of this substance is transformed into 3,4-dichlo- rophenyl- isocyanate, an initial compound for the production of phenylurea herbicides (propanil, diuron and linuron). The remaining amount is used in the production of azo disperse dyes for polyester fibers. In Poland, linuron is used in the form of five preparations, while the registration of diuron has expired and its application is no longer allowed (information provided by the National Institute of Hygiene). 3,4 Dichloroaniline is produced in closed systems so that occupational exposure to this compound occurs mainly when collecting and analysing samples, and when maintaining devices used in its production. 3,4-Dichloroaniline production and processing take place at an elevated temperature (about 90 °C). Inhalation of fumes or particles produced by gas phase condensation and dermal contact are possible routes of exposure to 3,4-di- chloroaniline. The recorded 3,4-dichloroaniline concentrations in workplace air do not exceed 0.07 mg/m3. The highest, but only temporary, concentration record¬ed is 0.57 mg/ m3. In the available literature, there are no data on occupational exposure to 3,4-DCA in Poland, exposure-related clinical symptoms in humans or information on epidemiological studies. The major toxic effect of 3,4-dichloroaniline is manifested by the production of methemoglobin (MetHb). Clinical symptoms of acute intoxication in animals are cyanosis, fatigue, dyspnea and muscle weakness. Diarrhea, reduced reflexes and paralysis of extremities have also been observed. During the autopsy of animals, no evident lesions in the internal organs have been found. Nephrotoxic and hepatotoxic effects as other consequences of 3,4-dichloroaniline exposure have also been observed. The guinea pig maximisation test (Magnusson- Klingman method) revealed a positive result of an allergic reaction to 3,4-dichloroaniline in 75% of tested guinea pigs (15/20). Subchronic exposure of rats and rabbits to 3,4-di- chloroaniline via inhalation or dermal contact resulted in an increased level of MetHb and related symptoms of a damaged spleen. In vitro tests for 3,4-dichlorociniline genotoxicity produced negative results for gene and chromo¬some mutations, slightly positive for sister chromatid exchange and positive for damage to mitotic spindle. In vivo micronuclear test produced negative results. In the available literature, there are no data on 3,4 dichloroaniline carcinogenic effects in humans and animals or information on its effect on reproduction in humans. Studies on rats have revealed a harmful effect of this compound on the male reproductive system. A lower sperm count and poor quality of sperm have been found in males. Developmental toxicity studies showed that 3,4-di- chloroaniline, in doses not toxic to mothers, does not exert harmful effects on the fetus development. There are quantitative data on 3,4-dichloroaniline absorption from the alimentary tract; however, there are no findings on its absorption via other routes. Based on the toxic effects (MetHb production, splenotoxicity) observed at both inhalation and dermal exposure, it may be inferred that this substance is also absorbed into the airways and through the skin. 3,4-Dichloroaniline is not accumulated in the body but it produces hemoglobin adducts. After per os administration of 3,4-dichloroaniline to rats, 81% of the dose was excreted with urine and 26% with feces. The largest part of the dose was excreted during 24 h following its administration. After intragastrical administration of 3,4-dichlo-roaniline to rabbits, the presence of orto- and para- hydroxylated compounds was revealed in urine. In vitro studies showed the presence of the following 3,4-dichloroaniline metabolites: 2- and 6-hy- droxy-3,4-dichloroaniline (C-hydroxylation products), N-hydroxy-3,4-dichloroaniline (N-hydroxy- lation product), N-(3,4-dichlorophenyl) acetamide and N-(3,4-dichlorophenyl) formamide (N-acety- lation products). The production of MetHb has been regarded as critical toxic effects of 3,4-dichloroaniline exposure. In an experiment of subchronic inhalation expo¬sure to rats, 3,4-dichloroaniline concentration increased the MetHb level up to 1.6%, but without clinical symptoms it accounted for 45 mg/ m3. This concentration has been adopted as the NOAEL value for 3,4-dichloroaniline.After applying the coefficients of uncertainty (total value of 8), it was suggested to adopt the concen-tain of 5,6 mg/m3 as the maximum admissible Concentration (MAC) value for this compound. Ith ‘has also been recommended to mark this standard value with "Sk" - a substance absorbed through the skin, as well as with "A" - a substance with allergic effect, in view of these properties observed in the studies. Thus far, there has been no ground for defining the short-term exposure limit (STEL) or the biological exposure index (BEI) for 3,4-dichloroaniline.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2013, 2 (76); 57-72
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syntezy pochodnych układu pirazolo[4,3-c]heterocyklicznego
Synthesis of pyrazolo[4,3-c]heterocyclic derivatives
Autorzy:
Wójcicka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171606.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
pochodne pirazolo[4,3-c]heterocykliczne pirazolo[4,3-c]pirydyny
pirazolo[4,3-c]chinoliny
pirazolo[4,3-c]naftyrydyny
synteza
pyrazolo[4,3-c]heterocyclic derivatives pyrazolo[4,3-c]pyridine
pyrazolo[4,3-c]quinoline pyrazolo[4,3-c]naphthyridine
synthesis
Opis:
The broad spectrum of biological activity of pyrazolo[4,3-c]heterocyclic derivatives is the main of reason for the preparation of new compounds containing this scaffold. This review presents most of the literature data on the synthesis of pyrazolo[ 4,3-c]heterocyclic derivatives. This isomer system containing pyrazole moiety condensed with a heterocyclic ring can be synthesized from a different substrates, but that synthesis may be classified into two main categories: annulation of the pyrazole ring onto heterocyclic derivatives or annulation of the heterocyclic ring onto pyrazole analogs. The main goal of this study is the presentation of various methods for the preparation of the pyrazolo[4,3-c]pyridine (Rys. 2) [1–15], pyrazolo[4,3-c] quinoline (Rys. 3) [16–63], pyrazolo[4,3-c]isoquinoline [64, 65], pyrazolo[4,3-c] naphthtyridine [66–68], pyrazolo[4,3-c]thiazine [69–72], pyrazolo[4,3-c]cinnoline [73, 74], pyrazolo[4,3-c]quinolizine [75], and pyrazolo[4,3-c]pyridazine [76] derivatives.
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2013, 67, 11-12; 1075-1104
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Investigations on Fungicidal Properties of 1,3,4-Thiadiazole Derivatives
Badania właściwości grzybobójczych pochodnych 1,3,4-tiadiazoli
Autorzy:
Rauckyte, T.
Szejnuk, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389249.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Candida albicans
aktywność fungistatyczna
pochodne 1,3,4-tiadiazoli
antifungicidal activity
1,3,4-thiadiazole derivatives
MIC
Opis:
The results of the research concerning the effect of 1,3,4-thiadiazole derivatives on fungicidal Candida albicans are discussed. In all the conducted tests the reference strain of Candida albicans ATCC 10231 was used. To obtain the desired results, the following standard and synthesized thiadiazole derivatives were tested: 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazolo-5-sulfonamide; 2-acetylamino-5-chloro-1,3,4-thiadiazole; 2-amino--1,3,4-thiadiazole; 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazole; 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazolo-5-sulfonic acid and bis(2--acetylamino-1,3,4-thiadiazolo)-5,5’-disulfonamide. In all the examined compounds the increase in the Candida albicans inhibition zone proportional to the increase of the compound concentration was observed. The only exception is 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazole demonstrating the opposite tendency. While carrying out the research, it was found that 2-amino-1,3,4-thiadiazole proved to be the most effective of all the compounds within the tested group. It was also found that the higher the concentration of the compound, the higher the growth control zone (y) of Candida albicans. This phenomenon can be described by means of the equation: y = 0.9167x3 – 7.4286x2 + 10.655x + 23.1 (where: x – concentration of 2-amino-1,3,4-thiadiazole).
W prezentowanej pracy okreoelano działanie grzybobójcze pochodnych 1,3,4-tiadiazoli. We wszystkich testach używano referencyjnego szczepu Candida albicans ATCC 10231. W tym celu przetestowano następujące syntetyzowane i wzorcowe związki heterocykliczne: 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo-5-sulfonamid; 2-acetyloamino-5-chloro-1,3,4-tiadiazol; 2-amino-1,3,4-tiadiazol; 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazol; kwas 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo-5-sulfonowy oraz bis(2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo)-5,5’-disulfonamid. Badane związki proporcjonalnie ze zwiększeniem stężenia zwiększają strefę zahamowania wzrostu grzyba Candida albicans. Wyjątkiem jest 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazol, który wykazuje odwrotną tendencję. Najskuteczniejszym z badanej grupy związków okazał się 2-amino-1,3,4-tiadiazol. Wykazano, że ze zwiększeniem stężenia tego związku rośnie rozmiar strefy zahamowania wzrostu (y) Candida albicans zgodnie z równaniem y = 0,9167x3 – 7,4286x2 + 10,655x + 23,1 (gdzie: x – stężenie 2-amino- -1,3,4-tiadiazolu).
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 10; 1339-1348
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synthesis and antimicrobial activity of oxadiazole nucleus containing 2,5-substituted 1,3,4-oxadiazole derivatives
Autorzy:
Gajera, Jayesh L
Sutariya, Jignesh K.
Rakesh Gothwal, Rakesh
Sharma, Vinay S.
Ram, Haresh
Godhaviya, Pankaj K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1839273.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
Tematy:
cyclohexanecarbohydrazide
antibacterial
antifungal
1,3,4-oxadiazole
Opis:
In this study, we report the synthesis of 2,5-substituted 1,3,4-oxadiazole derivatives using condensation of cyclohexanecarbohydrazide derivatives and carbon disulfide. In present study, we have prepared total seven derivatives based on 1,3,4-oxadiazole core further functionalized with thiol moieties. The structures of synthesized compounds (C1-C9) were confirmed by the 1H NMR, and Mass spectrometry. These synthesized molecules were subjected to antibacterial and fungal activity against selected microbial and fungal strains. Some of derivatives showed good biological behaviour against gram positive and gram negative bacteria.
Źródło:
World Scientific News; 2021, 162; 75-86
2392-2192
Pojawia się w:
World Scientific News
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synteza i aktywność biologiczna pochodnych pirolo [3,4-c]pirydyny
Synthesis and biological activity of pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives
Autorzy:
Wójcicka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/172668.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
pochodne pirolo[3,4-c]pirydyny
synteza
aktywność biologiczna
pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives
synthesis
biological activity
Opis:
Pyrrolo[3,4-c]pyridine is one of the six structural isomers of the bicyclic ring system containing pyrrole moiety condensed with a pyridine nucleus. This review presents most of the literature data about synthetic pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives and their biological activity. S. Gabriel and J. Colman [4] discovered this isomer for the first time and named it “merimine” [Fig. 3]. The main goal of this study is the presentation of various methods for the preparation of pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives. Compounds containing the pyrrolo[3,4-c]pyridine scaffold can be synthesized from different substrates, but the syntheses may be classified into two main categories: annulation of pyrrole ring onto pyridine derivatives or annulation of pyridine ring onto pyrrole derivatives. Biological investigations have shown that pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives have a wide spectrum of actions. Most of them have been studied as analgesic and sedative agents [35–40]. Antitumor [19, 42, 45], antiviral [27], antituberculostatic [43] activities have been found. Pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives can also be used in the treatment of nervous [20, 41] and immune [19, 42] system diseases.
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2013, 67, 3-4; 251-276
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A study of the influence of newly synthesized acyclonucleosides and 1,2,3,4-tetrahydroisoquinoline derivatives on deoxythymidine and deoxycytidine kinase activities in human neurofibrosarcoma and ovarian cancer.
Autorzy:
Modrzejewska, Hanna
Brzezińska, Elżbieta
Dramiński, Marcin
Zgit-Wróblewska, Anna
Krzykowska, Katarzyna
Rozpończyk, Elżbieta
Greger, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043410.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Biochemiczne
Tematy:
deoxynucleoside kinases
1,2,3,4-tetrahydroisoquinoline
acyclonucleosides
Opis:
The influence of nine newly synthesized uracil acyclonucleosides, and 36 derivatives of 1,2,3,4-tetrahydroisoquinoline on the activity of enzymes catalysing dTMP and dGMP synthesis, on the content of dTTP and dGTP in acid soluble fraction and on the incorporation of [14C]dThd and [14C ]dGuo into DNA in tumour homogenates was studied. The influence of the compounds was studied in the cytosol from intraoperatively excised human tumours - neurofibrosarcoma and ovarian cancer. It was shown that dTMP and dGMP synthesis is inhibited competitively by 34.1±4.0% in both types of tumours by 0.2 mM 1-N-(3'-hydroxypropyl)-6-methyluracil (1) and 0.2 mM 1-N-(3'-hydroxypropyl)- 5,6- tetramethyleneuracil (2). The mentioned acyclonucleosides reduced the content of dTTP and dGTP in the acid soluble fraction of tumours (59.7±3.1% of control). 1-(4-chlorophenyl)-6,7-dihydroxy- 1,2,3,4-tetrahydroisoquinoline (3), 1-(2,3-dichlorophenyl)-6,7-dihydroxy 1,2,3,4-tetrahydroisoquinoline (4) and 1-(3-methoxyphenyl)-6,7-dihydroxy 1,2,3,4-tetrahydroisoquinoline (5) at 0.2 mM concentration caused a mixed type inhibition of the synthesis of dTMP and dGMP by, on average, 33.2±4.4%, and reduced the content of dTTP and dGTP in the acid soluble fraction (52.6±3.7% of control) but were active only in the cytosol of neurofibrosarcoma. While acyclonucleosides undergo phosphorylation in the cytosol by cellular kinases, with their triphosphates being active acyclonucleoside metabolites, active 1,3,4,5-tetrahydroisoquinoline derivatives (compounds not containing a deoxyribose moiety), cannot be phosphorylated. ACN and THI derivatives which inhibit dThd and dCyd kinase activities, inhibit also the incorporation of [14C]dThd and [14C]dGuo (ACN - 50.2±2.7%, THI - 53.4±3.9% of incorporation inhibition) into tumour DNA. The obtained results point to the mechanism of uracil acyclonucleosides and 1,2,3,4-tetrahydroisoquinoline biological activity consisting in inhibiting the synthesis of DNA components.
Źródło:
Acta Biochimica Polonica; 2003, 50, 4; 1175-1185
0001-527X
Pojawia się w:
Acta Biochimica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of 1,3,4-Thiadiazole Derivatives on the Biological Activity of the Selected Environmental Bacteria
Wpływ pochodnych 1,3,4-tiadiazoli na aktywność wybranych bakterii środowiskowych
Autorzy:
Rauckyte-Żak, T.
Szejniuk, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388891.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
pochodne 1,3,4-tiadiazolu
badania mikrobiologiczne
wskaźnik sanitarny środowiska
1,3,4-thiadiazole derivatives
microbiological research
sanitary status indicator
Opis:
The paper presents the results of microbiological research carried out with the living microorganisms participation and in the domestic sewage and sludge from municipal sewage treatment plants environment. The influence of the selected heterocyclic compounds – the derivatives of 1,3,4-thiadiazole on susceptibility of aerobic Gram-positive and Gram-negative bacteria was investigated. For the research of biological activity the following environmental bacterial strains were selected: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Bacillus cereus, Proteus mirabilis, Enterococcus faecium, Salmonella senftenberg, and Salmonella typhimurium. For the group of the tested bacteria, 2-amino-1,3,4-thiadiazole turned out to be the most active chemical compound. It was found that evenly matched concentrations of this compound allow for the selective elimination of such microorganisms as: Salmonella senftenberg, Bacillus cereus, Staphylococcus aureus and Enterococcus faecium. In the case of Escherichia coli, the minimum inhibitory concentration (MIC) was detected at the level of 12.5 mg/cm3 (determined in relation to 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazole-5-sulfonamide, bis(2-acetylamino-1,3,4-thiadiazole)-5,5’-disulfonamide), and for 2-amino-1,3,4-thiadiazole: 0.5 mg/cm3. Similar results were observed in case of Enterococcus faecium bacterium: MIC for 2-amino-1,3,4-thiadiazole was less than 0.25 mg/cm3, and MIC for bis(2-acetylamino- -1,3,4-thiadiazole)-5,5’-disulfonamide this level was equal to 25.0 mg/cm3.
Przedstawiono wyniki badań mikrobiologicznych, prowadzonych z udziałem mikroorganizmów, występujących m.in. w środowisku biologicznym ścieków gospodarczo-bytowych oraz w osadach ściekowych z komunalnych oczyszczalni. Badano wpływ wybranych związków heterocyklicznych pochodnych 1,3,4-tiadiazolu na wrażliwość bakterii aerobowych Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Do badań aktywności biologicznej wytypowano szczepy bakterii środowiskowych: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Bacillus cereus, Proteus mirabilis, Enterococcus faecium, Salmonella senftenberg i Salmonella typhimurium. Dla badanej grupy bakterii najbardziej aktywnym związkiem chemicznym okazał się 2-amino-1,3,4-tiadiazol. Stwierdzono, że odpowiednio dobrane stężenia tego związku pozwalają na selektywną eliminację takich drobnoustrojów, jak: Salmonella senftenberg, Bacillus cereus, Staphylococcus aureus i Enterococcus faecium. W przypadku Escherichia coli najniższe stężenie hamujące wzrost bakterii (MIC) stwierdzono na poziomie 12,5 mg/cm3 (wyznaczone względem 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo-5-sulfonamidu i bis(2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo)-5,5'-disulfonamidu), a dla 2-amino-1,3,4-tiadiazolu 0,5 mg/cm3. Podobne wyniki uzyskano w przypadku bakterii Enterococcus faecium z tym, że dla 2-amino-1,3,4-tiadiazolu MIC < 0,25 mg/cm3, a dla bis(2-acetylamino-1,3,4-tiadiazolo)-5,5'-disulfonamidu MIC = 25,0 mg/cm3.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 12; 1691-1704
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
3,4-Bis(4'-nitrofurazan-3'-yl)furoxan: a Melt Cast Powerful Explosive and a Valuable Building Block in 1,2,5-Oxadiazole Chemistry
Autorzy:
Stepanov, A. I.
Dashko, D. V.
Astrat'ev, A. A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/358174.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Przemysłu Organicznego
Tematy:
3,4-bis(4'-nitrofurazan-3'-yl)furoxan
furazan
furoxan
1,2,5-oxadiazole
azepine
Opis:
The results of our studies on the reactivity of 3,4-bis(4'-nitrofurazan-3'- yl)furoxan (BNFF), with some O- and N-nucleophiles are presented. It is shown that both nitro groups of BNFF can be easily replaced by nucleophiles. Depending on the identity of the nucleophile, BNFF may be transformed into two types of 1,2,5-oxadiazole derivatives, notably 4-R substituted bis(4-R-furazan-3-yl) furoxanes or 7-R substituted 7H(7R)-tris[1,2,5]oxadiazolo[3,4-b:3',4-d:3",4"-f]]azepine-1-oxides - a new heterocyclic system comprised of an azepine ring annelated with three 1,2,5-oxadiazole rings.
Źródło:
Central European Journal of Energetic Materials; 2012, 9, 4; 329-342
1733-7178
Pojawia się w:
Central European Journal of Energetic Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of Fertilization with Entec-26 and Ammonium Nitrate on the Changes in Selected Chemical Soil Properties after Carrot Cultivation
Wpływ nawożenia ENTEC-26 i saletrą amonową na zmiany wybranych chemicznych właściwości gleby po uprawie marchwi
Autorzy:
Smoleń, S.
Sady, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388873.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
wymywanie azotu
inhibitor nitryfikacji
3,4-dimetylopyrazolofosfat (DMPP)
metale ciężkie
nitrogen leaching
nitrification inhibitor
3,4-dimethylpyrazol phosphate (DMPP)
heavy metals
Opis:
In the research carried out in 2004-2005 with carrot cultivation the following combinations were applied: 1 - Control (without N fertilization), 2 - ENTEC-26 35 + 35 kg N, 3 - ENTEC-26 70 + 70 kg N, 4 -ENTEC-26 105 + 105 kg N, 5 - ammonium nitrate 35 + 35 kg N, 6- ammonium nitrate 70 +70 kg N, 7 -ammonium nitrate 105 + 105 kg N o ha-1; where 35 + 35, 70 + 70 and 105 + 105 kg N o ha-1 denote nitrogen doses applied for presowing fertilization and top dressing, respectively. In case of ENTEC-26 [a fertilizer with nitrification inhibitor, 3,4-dimethylpyrazol phosphate (DMPP)], in both years of the research a tendency of lowering the content NH4-N in both analyzed layers of the soil with increasing nitrogen dose was observed. These interrelations were not noted in case of fertilization with ammonium nitrate. In the individual years of the experiments nitrogen fertilization had a dissimilar effect of the content of NH4-N, NO3-N, Cd, Cu, Pb and Zn after the cultivation and percentage change of these chemical properties in the soil layers of 0-30 cm and 30-60 cm in relation to the values measured prior to carrot cultivation. No significant effect of applied fertilization on soil reaction (pH) was noted.
Badania wykonano w latach 2003-2005. W uprawie marchwi zastosowano: 1 - kontrola (bez nawożenia azotem), 2 - ENTEC-26 35 + 35 kg N, 3 - ENTEC-26 70 + 70 kg N, 4 - ENTEC-26 105 + 105 kg N, 5 - saletrę amonową 35 + 35 kg N, 6 - saletrę amonową 70 + 70 kg N, 7 - saletrę amonową 105 + 105 kg N o ha-1; gdzie 35 + 35, 70 + 70 i 105 + 105 oznacza dawkę azotu w kg N o ha-1 zastosowaną odpowiednio przedsiewnie i pogłównie. W przypadku ENTEC-26 [nawóz z inhibitorem nitryfikacji 3,4-dimetylopyrazolofosfateni (DMPP)], w obydwu latach badań wraz ze wzrostem dawki azotu odnotowano tendencję do obniżenia zawartości NH4-N w obydwu analizowanych warstwach gleby, natomiast nie stwierdzono takich zależności w przypadku nawożenia saletrą amonową. W poszczególnych latach prowadzenia badań wykazano odmienny wpływ nawożenia azotem na zawartość: NH4-N, NO3-N, Cd, Cu, Pb i Zn po uprawie oraz na wartości zamian tych parametrów w warstwach 0-30 cm i 30-60 cm gleby w stosunku do wartości zmierzonych przed rozpoczęciem uprawy marchwi. Nie stwierdzono istotnego wpływu zastosowanego nawożenia azotem na odczyn gleby (pH).
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 1; 97-103
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synthesis and Property of 1,4-Diamino-3,6- dinitropyrazolo[4,3-c]pyrazole and Its Derivatives
Autorzy:
Li, Y.-N.
Wang, B.-Z.
Shu, Y.-J.
Zhang, S.-Y.
Lian, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/358674.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Przemysłu Organicznego
Tematy:
3,6-dinitropyrazolo[4,3-c]pyrazole (DNPP)
1,4-diamino-3,6- dinitropyrazolo[4,3-c]pyrazole (DADNP)
4,4’-(triaz-1-ene-1,3-diyl)bis(1- amine-3,6-dinitropyrazolo[4,3-c]pyrazole) (TBADNP)
N-amination reaction
synthesis
property
Opis:
A synthetic procedure has been developed for the synthesis of 1,4-diamino- 3,6-dinitropyrazolo[4,3-c]pyrazole (DADNP) via N-amination reaction. Its derivatives, 4,4’-(triaz-1-ene-1,3-diyl)bis(1-amine-3,6-dinitropyrazolo[4,3-c] pyrazole) (TBADNP) and 1,4-dinitramino-3,6-dinitropyrazolo[4,3-c]pyrazole (DNADNP), were first designed and synthesized by the diazotization and nitrification of amino group, and their structures were characterized by IR, 1H NMR, 13C NMR, elementary analysis and MS. The thermal properties of target compounds were studied by means of differential scanning calorimetry (DSC) and thermogravimetry (TG). The thermal decomposition peak temperatures of DADNP, TBADNP and DNADNP are 227, 236 and 288 °C, respectively. Results show that the derivatives of 1,4-diamino-3,6-dinitropyrazolo[4,3-c]pyrazole have better thermal stability.
Źródło:
Central European Journal of Energetic Materials; 2016, 13, 2; 321-331
1733-7178
Pojawia się w:
Central European Journal of Energetic Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
3,4 – Dichloroanilina. Chromatograficzne oznaczanie
3,4 – Dichloroaniline. Determining 3,4-dichloroaniline with chromatography
Autorzy:
Jeżewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137820.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
3,4-dichloroanilina
metoda analityczna
metoda chromatografii cieczowej
powietrze na stanowiskach pracy
3,4-dichloroaniline
determination method
workplace air
liquid chromatographic analysis
Opis:
Opracowano metodę oznaczania 3,4-dichloro- aniliny (DCA) w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) z detektorem diodowym (DAD), która polega na: adsorpcji 3,4-dichloroaniliny na żelu krzemionkowym, ekstrakcji metanolem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Metoda umożliwia oznaczanie 3,4-dichloro- aniliny w zakresie stężeń 0,56 + 11,2 mg/m3 dla próbki powietrza o objętości 30 1. Granica oznaczalności (LOQ) metody wynosi 0,53 ug/m3. Opracowaną metodę oznaczania 3,4-dichloro- aniliny zapisano w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w Załączniku.
A new procedure has been developed for the assay of 3,4-dichloroaniline (DCA) using high- performance liquid chromatography with diode array detector. This method is based on the ad-sorption of DCA on a silica gel, extraction with methanol and chromatographic analysis of the obtained solution. The working range is 0.56 to 11,2 mg/m3 for a 30-L air sample. Limit of quantification (LOQ): 0.53 ug/ m3. The developed meth-od of determining 3,4-dichloroaniline has been recorded as an analytical procedure, witch is available in the Appendix.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2014, 1 (79); 83-93
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ink based on poly(3,4-ethylene dioxythiophene), poly(sulfonostyrene) and silver nanoparticles (PEDOT/PSS/SNP) blends for fabrics printing
Atrament na bazie mieszaniny poli(3,4-etylenodioksytiofenu), poli(sulfonostyrenu) i nanocząstek srebra (PEDOT/PSS/SNP) do drukowania tkanin
Autorzy:
Shahrim, Nur’Aishah Ahmad
Hafiz, Nur Nadia Mohd
Ahmad, Zuraida
Azman, Amelia Wong
Buys, Yose Fachmi
Sarifuddin, Norshahida
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2200486.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:
poly(3,4-ethylenedioxythiophene)
poly(sulfonostyrene)
silver nanoparticles
inkjet printing
fabric
poli(3,4-etyleno dioksytiofen)
poli(sulfonostyren)
nanocząstki srebra
druk atramentowy
tkanina
Opis:
The influence of co-solvents such as: dimethylsulfoxide (DMSO), isopropyl alcohol (IPA), ethylene glycol (EG), ethanol (EtOH) and deionized water (DI) on the properties of ink based on poly(3,4--ethylene dioxythiophene), poly(sulfonostyrene) and silver nanoparticles (PEDOT/PSS/SNP) blends was investigated. The ink was obtained by the ultrasonic dispersion method by mixing PEDOT, PSS and SNP and then adding co-solvents. The ink was applied to the cotton fabric by printing method. The structure, electrical and functional properties of fabrics were investigated. The increase in electrical conductivity was found as a result of the phase separation between PEDOT and PSS due to the use of co-solvents. SEM micrographs showed good adhesion of the ink to the cotton fiber, which was confirmed by the FTIR method. The developed ink has great application potential, especially in electronic devices for biomedical purposes.
Zbadano wpływ współrozpuszczalników, takich jak: dimetylosulfotlenek (DMSO), alkohol izopropylowy (IPA), glikol etylenowy (EG), etanol (EtOH) i dejonizowana woda (DI) na właściwości atramentu otrzymanego na bazie mieszaniny poli(3,4-etyleno dioksytiofenu), poli(sulfonostyrenu) i nanocząstek srebra (PEDOT/PSS/SNP). Atrament otrzymano metodą dyspersji ultradźwiękowej poprzez wymieszanie PEDOT, PSS i SNP, a następnie dodanie współrozpuszczalników. Na tkaninę bawełnianą atrament nanoszono metodą druku. Zbadano strukturę, właściwości elektryczne i funkcjonalne tkaniny. Stwierdzono zwiększenie przewodnictwa elektrycznego jako efekt rozdziału faz między PEDOT i PSS na skutek zastosowania współrozpuszczalników. Mikrofotografie SEM wykazały dobrą adhezję atramentu do włókna bawełnianego, co potwierdzono metodą FTIR. Opracowany atrament ma duży potencjał aplikacyjny, zwłaszcza w urządzeniach elektronicznych do celów biomedycznych.
Źródło:
Polimery; 2022, 67, 6; 249--254
0032-2725
Pojawia się w:
Polimery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synthesis and characterization of novel 2-oxo-4-((4-(3-oxomorpholino)phenyl)amino)-2H-chromene-3-carbonitrile derivatives
Autorzy:
Jilariya, Krushnakumar J.
Chodvadiya, Vijay D.
Patel, P. K.
Babariya, Jayesh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075711.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
Tematy:
3-cyano-4chlor coumarin
4-(4-aminophenyl)morpholin-3-one
antimicrobial activity
Opis:
A highly functionalized heterocyclic library were synthesized, and characterized by common spectroscopic methods. This novel synthetic rout involves nucleophilic substitution reaction of 3-cyano-4chloro coumarin with 4-(4-aminophenyl)morpholin-3-one in the presence of base and methanol as a solvent in good yield and high purity. Key starting material 4-(4-aminophenyl)morpholin-3-one synthesized from aniline. The reaction of aniline with ethylene oxide gives INT-1 which on reaction with Chloroacetyl chloride yield INT-b. Nitration of INT-b gives INT-c, which on reduction with Sn/HCl gives int-D. Further INT-3 was synthesized from 4-hydroxy coumarin. The Vilsmeier-haack reaction of 4-hydroxy coumarin gives INT-01 which on reaction with hydroxylamine hydrochloride and sodium acetate furnished INT-03. All the synthesized compound of libraries characterized using 1H NMR, Mass, and IR spectroscopic technique.
Źródło:
World Scientific News; 2019, 119; 231-237
2392-2192
Pojawia się w:
World Scientific News
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1,2,3,4,5,6-Heksachlorocykloheksan (techniczny)
1,2,3,4,5,6-Hexachlorocyclohexane
Autorzy:
Struciński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137586.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1,2,3,4,5,6-heksachlorocykloheksan
HCH
BHC
narażenie zawodowe
1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane
occupational exposure
maximum allowable concentration
Opis:
Techniczny heksachlorocykloheksan (HCH) uzyskuje się w procesie chlorowania benzenu pod wpływem katalitycznego działania promieniowania UV. Produkt techniczny jest mieszaniną do ośmiu izomerów przestrzennych, z których tylko izomer γ-HCH, znany jako lindan, ma właściwości owadobójcze. Podstawowym zastosowaniem technicznego HCH jest otrzymywanie czystego izomeru γ-HCH. W Polsce, jak i w większości rozwiniętych państw w strefie umiar-kowanej, wycofywanie lindanu ze stosowania w rolnictwie rozpoczęto w 70. latach. Obecnie HCH (zarówno techniczny, jak i lindan) jest stosowany jedynie w państwach o klimacie tropikalnym, przede wszystkim w Indiach. Synteza HCH (przeznaczonego do produkcji lindanu) w Zakładach Chemicznych Organika-Azot w Jaworznie, została wstrzymana w 1982 r. Obecnie techniczny HCH nie jest ani produkowany, ani konfekcjonowany w Polsce i nie wydaje się możliwe, aby sytuacja ta miała się zmienić. Toksyczność poszczególnych izomerów HCH jest różna. W przypadku toksyczności ostrej, najsilniej działającym izomerem jest izomer γ. W objawach zatrucia dominują symptomy pobudzenia układu nerwowego (pozostałe izomery, tj.: α, β i δ mają działanie przeciwne). W przypadku toksyczności przewlekłej najsilniejsze działanie wywiera izomer β, co jest związane z jego wyjątkową trwałością (persystencją) i zdolnością do biokumulacji. U ludzi ostremu zatruciu technicznym HCH towarzyszą: uczucie zmęczenia, bóle i zawroty głowy, parestezja twarzy i dłoni, nudności, wymioty, biegunka, drgawki kloniczno-toniczne, wreszcie w przypadku ciężkich zatruć śmierć, będąca następstwem niewydolności układu oddechowego bądź zapaści sercowo-naczyniowej. Objawy u osób narażonych zawodowo są podobne do wcześniej opisanych, ale występują w odpowiednio mniejszym nasileniu. Ponadto, u narażonych stwierdzano zwiększenie częstości nieprawidłowego zapisu pracy serca (EKG) i mózgu (EEG). Techniczny HCH jest substancją o umiarkowanej toksyczności ostrej. Wartości LD50 wynoszą dla różnych gatunków zwierząt od około 60 do ponad 3700 mg/kg m.c. (narażenie p.o.), od 900 do > 8000 mg/kg m.c. (narażenie dermalne) i 690 mg/m3 (narażenie drogą oddechową). W badaniach toksyczności przewlekłej podstawowym skutkiem toksycznego działania technicznego HCH u zwierząt były objawy neurotoksyczne (drgawki, trudności w oddychaniu oraz porażenie łap), zwiększenie względnej i bezwzględnej masy narządów (wątroby i nerek), zmiany w obrębie wątroby, nerek i jąder oraz zmiany aktywności enzymów i profilu białek osocza świadczące o funkcjonalnym uszkodzeniu wątroby. Omawiana substancja nie wykazuje działania mutagenego i genotoksycznego. Na podstawie wyników badań na zwierzętach wykazano, że techniczny HCH powoduje powstawanie nowo-tworów wątroby, a gatunkiem najbardziej wrażliwym na jego działanie są myszy. Izomerem, którego udział w aktywności kancerogennej technicznego HCH jest prawdopodobnie największy, jest izomer α. W 1987 r. grupa heksachlorocykloheksanów (w tym techniczny HCH) została zaklasyfikowana przez IARC do grupy 2B. Oceniono, że nie ma wystarczających dowodów rakotwórczego działania tej grupy związków u człowieka, natomiast w odniesieniu do zwierząt laboratoryjnych są one dostateczne (dla technicznego HCH i izomeru α) bądź ograniczone (dla izomerów β i γ). Zarówno techniczny HCH, jak i jego izomery nie wykazują działania teratogennego, a działanie embrio- i fetotoksyczne obserwuje się po podawaniu dawek toksycznych dla matek. Z dostępnych danych wynika jednak, że narażenie na HCH może mieć wpływ na funkcje rozrodcze, przede wszystkim samców. Izomery wchodzące w skład technicznego HCH szybko wchłaniają się do organizmu zarówno przez układ pokarmowy, jak i przez skórę oraz płuca. Po wchłonięciu są rozmieszczane praktycznie we wszystkich tkankach i narządach, przy czym największe powinowactwo wykazują do tkanki tłuszczowej. Łatwo przenikają przez barierę krew-łożysko oraz przenikają do mleka. Izomery HCH, z wyjątkiem izomeru β, są w porównaniu z innymi związkami chloroorganicznymi względnie szybko metabolizowane i wydalane z organizmu. Izomer β charakteryzuje się bardzo dużą trwałością i zdolnością do biokumulacji w tkance tłuszczowej – jego połowiczny okres wydalania u człowieka oceniono na ponad 7 lat. Metabolizm HCH zachodzi przede wszystkim w wątrobie za pośrednictwem oksydaz o mieszanej funkcji związanych z cytochromem P-450. Podstawowymi kierunkami przemian HCH są: odwodorowanie, odchlorowodorowanie, odchlorowanie i hydroksylacja. Obecnie jest znanych około 100 produktów przemiany metabolicznej HCH. Są one wydalane z organizmu, przede wszystkim w moczu, zarówno jako wolne związki, a także związane z glutationem, resztami kwasu glukuronowego, siarkowego czy merkapturowego. Mechanizm toksycznego działania HCH jest złożony i wielokierunkowy. Izomery HCH mogą m.in.: zaburzać neuroprzekaźnictwo, hamować aktywność ATP-azy sodowo-potasowej, magnezowej i wapniowej, zaburzać gospodarkę wapniową, zaburzać równowagę fosfolipidowych błon komórkowych, a także wywoływać stres oksydacyjny w wątrobie. Ponadto, izomery HCH, podobnie jak i inne insektycydy chloroorganiczne, działając pobudzająco na cytochrom P-450, mogą wielokierunkowo modyfikować metabolizm innych związków, zarówno endogennych, jak i egzogennych, co szczególnie w przypadku przewlekłego narażenia może być jednym z istotniejszych mechanizmów toksycznego działania. W ostatnich latach coraz częściej sugeruje się, że HCH, a zwłaszcza jego najtrwalszy izomer β, mogą zaburzać równowagę hormonalną organizmu. Izomer ten jest zaliczany do grupy tzw. endocrine disruptors, EDs. W większości państw normatyw higieniczny dla technicznego HCH wynosi 0,5 mg/m3. W Polsce wartość NDS (najwyższego dopuszczalnego stężenia) wynosi 0,05 mg/m3, natomiast wartość NDSCh (najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego) – 0,4 mg/m3, lecz dotychczas nie została opracowana dokumentacja dla tej substancji. Autor niniejszej dokumentacji zaproponował, na podstawie przeglądu piśmiennictwa, przyjęcie stężenia 0,17 mg/m3 za wartości NDS technicznego HCH. Podstawą ustalenia wartości NDS związku są wyniki rocznego doświadczenia paszowego na szczurach przeprowadzonego przez Dikshith i in. (1991a), na podstawie którego przyjęto wartość NOAEL wynoszącą 0,4 mg/kg/dzień. Wartość ta jest zgodna z wynikami innych badań toksyczności przewlekłej, zarówno technicznego HCH, jak i pojedynczych izomerów. Ze względu na brak silnego działania drażniącego, proponowanie wartości NDSCh związku nie znajduje uzasadnienia. Nie ma też podstaw merytorycznych do ustalania wartości DSB (dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym) technicznego HCH.
Technical grade 1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane is a mixture of eight stereoisomers. Only one of them, the γ isomer, known as lindane, is the insecticidally effective one. Both technical HCH and lindane were heavily used in agriculture as an insecticide in Europe and in other parts of the world until the 1970s. Currently, the use of HCH is limited to some tropical countries. Production of HCH in Poland ended in 1982. The other uses of HCH were human and veterinary medicine. Technical HCH demonstrates moderate oral, dermal and inhalation toxicity. Reported acute oral LD50 values in various species and strains of laboratory animals range from 60 to over 3700 mg/kg b.w., while acute dermal LD50 values range from 900 to over 9000 mg/kg b.w., and acute inhalation LC50 is 690 mg/m3. HCH isomers differ qualitatively and quantitatively in biological activity. They are reported to exert multifarious effects on the central nervous system (CNS). Some are CNS stimulants (isomer γ) causing violent epileptiform convulsions and hyperexcitability, whereas the others (β and δ) are mainly depressant. The toxicity of technical HCH varies and is related to the amount of lindane present, which is the most acutely toxic isomer. Similarly to other organochlorine compounds, hexachlorocyclohexane isomers are inducers of liver microsomal enzymes. Technical HCH have no mutagenic or genotoxic potential. Tests on laboratory animals have shown that technical HCH as well as α and γ isomers are carcinogenic in mice, producing liver-cell tumours following oral administration. In 1987 IARC classified hexachlorocyclohexanes (including technical HCH) into group 2B. Evidence of its carcinogenicity to humans is insufficient, whereas of carcinogenicity to animals is sufficient. Embryo- and fetotoxicity of hexachlorocyclohexanes has been observed at maternally toxic dos-es without any teratogenic effects. Hexachlorocyclohexanes, especially the most persistent and bioaccumulative isomer β, may disrupt the endocrine system of mammals. Hexachlorocyclohexane isomers are rapidly absorbed following oral intake, via the respiratory tract and skin. After uptake they are distributed to various tissues and organs but they are pre-ferentially stored in adipose tissue. HCH can be transferred to the foetus via the placenta. The compounds are metabolized by hepatic microsomal P-450 microsomes and excreted from the body with urine and faeces. They tend to bioaccumulate in adipose tissue (especially isomer β). The recommended health-based maximum exposure concentration (MAC) for technical grade 1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane of 0.17 mg/m3 is based on the NOAEL value (0.4 mg/kg/day) derived from 1-year feeding experiment on rats, and relevant uncertainty factors. No STEL and BEI values have been proposed.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 3 (61); 75-126
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 292

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies