Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "16th-century Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Świętosław Orzelski – XVI-wieczny działacz parlamentarny, mówca i historyk
Świętosław Orzelski – a 16th-century parliamentary activist, orator and historian
Autorzy:
Kaczorowski, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697422.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
16th-century Poland
Świętosław Orzelski
parliamentarian
historian
orator
Opis:
Świętosław Orzelski (1549–1598), Starost of Radziejów, actively participated in the political life of the noblemen’s Republic of Poland as a parliamentary activist and Member of Parliament. As a deputy he participated in 13 sessions of Parliament, including 6 sessions during the rule of Stefan Batory and 7 ones in the reign of Sigismund III Vasa. He was a talented politician, continuing the best traditions of the execution faction. As one of the seniors of the Augsburg denomination, he belonged to the group of leaders in the fight for religious tolerance. His historical work under the title Acta interregni post obitum nimirum Sigismundi Augusti remained in the form of manuscript for many years. It was not published in the Polish translation until the 19th century by Włodzimierz Spasowicz, and in its original form by Edward Kuntze in 1917. At present, a new edition of the work by Świętosław Orzelski is being prepared. In the first place, an introductory volume will be published, containing Orzelski’s biography, his speeches and letters dedicated to public matters.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2019, 17, 2; 55-81
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The First Polish-French Rendez-Vous of Cultures. Henry III of France’s (Henri de Valois’) Polish Episode
Autorzy:
Półćwiartek-Dremierre, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807087.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dialogue of cultures, Henry III of France, Desportes, Kochanowski, Ballet des Polonais, Antiquity in the Renaissance, 16th century, Poland, France
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 63 (2015), issue 1. A complex political game, differences in the level of development of the political, social and aesthetic thought, different customs, and also frequently a language gap—all these conspired against the Polish-French dialogue in the sphere of culture in the years 1573-1574. The article analyzes the opportunities for both parties to get to know each other during the Polish episode of Henri de Valois: a visit by the Polish group of envoys to Paris in the summer of 1573, and a poetical exchange between Philippe Desportes and Poles, including Jan Kochanowski, that closed the Henri period. The exchange, up till the recent times called univocally a “duel,” turns out to be, in the case of Adieu à la Pologne and Gallo crocitanti ἀμοιβή the starting of a real, albeit ephemeral dialogue beyond the political and everyday reality, one on the level of art.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 1 Selected Papers in English; 73-91
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atlas historyczny Polski XVI wieku. Fundamentalne dzieło polskiej kartografii historycznej
Historical Atlas of Poland of the Sixteenth Century. A fundamental work of Polish historical cartography
Autorzy:
Konopska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18055669.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
geografia historyczna
mapy historyczne
kartografia historyczna
HGIS
mapy cyfrowe
Atlas historyczny Polski XVI w.
historical geography
historical maps
historical cartography
digital maps
Historical Atlas of 16th-century Poland
Opis:
Imponująca zawartość merytoryczna Atlasu historycznego Polski. Seria A: Mapy szczegółowe XVI w. jest przedmiotem refleksji wokół tezy, że atlas ten jest fundamentalnym dziełem polskiej kartografii historycznej. U podstaw tej tezy leży fakt opracowania ze wszech miar obszernego dzieła, wydanego drukiem i w formie cyfrowej bazy źródeł. Fenomen prac nad atlasem polega na ich realizacji przez kolejne pokolenia badaczy z pełnym poszanowaniem idei pomysłodawców. Forma cyfrowa w naturalny sposób zwiększyła dostęp do treści Atlasu i ułatwiła wgląd w źródła historyczne. AtlasFontium.pl jako aplikacja WebGIS jest ponadterytorialny i dostępny bez ograniczeń czasowych.
The impressive factual content of the Historical Atlas of Poland. Detailed Maps of the 16th Century is the subject of reflection around the thesis that this Atlas is a fundamental work of Polish historical cartography. The thesis is based on the fact that an all-encompassing work has been produced, published in print and in the form of a digital source base. The extraordinariness of the work on the Atlas consists in the fact that the work is carried out by successive generations of researchers with full respect for the ideas of the originators. The digital form has naturally increased the availability of the content of the Atlas and facilitated access to historical sources. AtlasFontium.pl, as a WebGIS application, is cross-territorial and accessible without time limits.
Źródło:
Studia Geohistorica; 2022, 10; 155-171
2300-2875
Pojawia się w:
Studia Geohistorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieciństwo w mieście na ziemiach polskich w XVI–XVIII wieku – możliwości źródłowe i perspektywy badawcze
Childhood in a Town in the Polish Territories in the 16th–18th Centuries – Available Sources and Research Perspective
Autorzy:
Żołądź-Strzelczyk, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955182.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Childchood, Poland, 16th–18th Century
Opis:
The issues of a child and childhood in the Polish territories have been neglected by historians for a long time. One of the reasons for this situation was the lack of appropriate sources for such studies. On one hand, the sources for analysing the history of childhood are relatively scarce; on the other hand, the sources that exist do not often provide much information. Thus, in order to reconstruct the functioning of a child in those times a researcher must confront numerous sources concerning various aspects of town life. The sources include the legal sources (statutes, constitutions) as well as court, iconographic, school, personal/private, statistical, archeological and material sources. Their diversity and informative value depends on the size and wealth of a particular town. Bigger and more affluent cities produced more sources but they also did more for children, especially those who found themselves in a difficult situation – abandoned, orphaned or harmed.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2011, 27; 7-17
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Seasonal pastoral exploitation of forests in the area of Subcarpathia in the 15th and 16th century
Autorzy:
Jawor, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909995.pdf
Data publikacji:
2016-02-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Ius Valachicum
Wallachian pastoralism
transhumance
Poland in the 15th-16th century
Opis:
The arguments included in the article were based on a small number of information preserved in the sources, which concern a seasonal presence of the Wallachian shepherds in the areas situated north of the line designating the scope of permanent (year-round) rural settlements founded on the Wallachian law. It was practised both in forests belonging to the king as well as in private estates throughout all seasons. This research resulted in the thesis stating that groups of the Wallachian shepherds led a seasonal grazing of their herds in the submontane areas already in the 15th century. Various factors, primarily of an economic nature, made these pastoral activities disappear or, at least, made them significantly limited at the turn of the 16th and 17th century. Pastoralism of a transhumance type existed throughout the entire period under discussion, in modern sources referred to as koszarnictwo (transhumance herding), consisting in periodic migrations of pastoral groups from permanent villages. Similarly to what I have claimed in my previously published research on the Wallachian pastoralism in the Carpathian areas, there are no indications in the sources, which would justify a thesis for a long time widespread in historical studies, on the presence of a nomadic phase in the history of the Wallachian colonization in the Polish areas. Also in the case of the areas currently studied, its existence can be given no confirmation.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2016, 23, 1; 175-181
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przynależności wyznaniowej „Psałterza Dawidowego” Mikołaja Reja w świetle nowych ustaleń chronologii pierwodruku (1543)
The religious background of Psalterz Dawidow by Mikolaj Rej in the light of new chronological findings of its first edition
Autorzy:
Kowalska, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083716.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Mikołaj Rej
Psałterz Dawidów
Reformation in Poland
16th century
reformacja w Polsce
XVI w.
Opis:
W artykule podjęto problematykę związaną z przynależnością wyznaniową Psałterza Dawidowego Mikołaja Reja w kontekście odkrytego przez S. Siessa-Krzyszkowskiego w 2019 r. w Bibliotece Uniwersyteckiej w Erlangen w Niemczech kompletnego egzemplarza pierwodruku, z wytłoczoną datą i miejscem wydania (1543). Przedstawiono dotychczasowy stan badań w tym zakresie oraz wskazano nowe fakty, które mogą być pomocne w ustaleniu cech konfesyjnych przekładu.
The article discusses religious belonging of Psalterz Dawidow by Mikolaj Rej in the light of a complete original copy discovered by S. Siess-Krzyszkowski in 2019 in the University Library of Erlangen in Germany, which contains impressed date and place of publication (1543). It also presents existing research in this area as well as points to new facts, which might be useful in establishing the religious background of the translation.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2022, 17; 35-50
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia zakonnego w pismach polemistów kalwińskich w Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
The Picture of the Monastic Life in the Letters of the Calvinist Polemists in Poland in 16 th and 17 th Century
Autorzy:
Wodziński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532339.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
reformatory evangelism
history of Poland in the 16th and 17th century
polemical religious essays in the 16th and 17th century
Polish history of the Reformation
Calvinist literature, Poland
Ewangelicyzm reformowany historia Polska XVI – XVII w.
polemika wyznaniowa XVI- XVII w.
reformacja
historia polska
literatura kalwińska Polska
Opis:
W prezentowanym artykule został przedstawiony temat stosunku kalwinistów polskich wobec katolickich zgromadzeń zakonnych w XVI oraz pierwszej połowie XVII wieku. Spośród wielu przedstawicieli konfesji helweckiej w Rzeczypospolitej wybrano trzech autorów, którzy zarówno w obszerny jak również wnikliwy sposób powzięli w swoich dziełach ten temat. Zgromadzenia zakonne były niewątpliwie obiektem zainteresowania ze strony protestantów polskich. Jak wykazano, znali oni również procedurę kanoniczną dotyczącą powoływania zakonów do życia w Kościele. Krytyka, zarówno fundamentalnych kwestii teologicznych jak również społecznych, związanych z funkcjonowaniem zakonów, utrzymana była najczęściej w ostrym tonie, nie pozbawionym jednak mocnych argumentów teologicznych.
The relationship between Polish Calvinists and Catholic religious congregations in the 16th  and the first half of the 17th century was featured in this article. And among many representatives of Helvetic Confession in the Commonwealth three authors were chosen, who broached this subject in their pieces of work both in a comprehensive and insightful way. Religious congregations were unquestionably a matter of interest from Polish Calvinists. It was proved that they also knew the canonical process by which new congregations were approved in the Church. Both fundamental theological and social issues, which were associated with congregations and the way they were run, came usually under heavy criticism but not deprived of valid theological arguments.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 46; 151-165
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad historią kobiet w Polsce XVI–XVIII wieku w latach 2011–2020. Niezmienna atrakcyjność, ale czy nowe pytania?
Autorzy:
Kuklo, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912436.pdf
Data publikacji:
2020-08-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia kobiet
przegląd badań
wydawnictwa źródłowe
opracowania
Polska XVI–XVIII wieku
women’s history
research review
primary source publications
studies
Poland of the 16th–18th century
Opis:
Badania nad miejscem kobiet w historii, feminizmem i gender prowadzone są w wielu krajach świata, mają obecnie szeroki zasięg i charakteryzują się już wręcz lawinowym przyrostem literatury. Na tym tle artykuł charakteryzuje dorobek badań dotyczących historii kobiet na ziemiach polskich we wczesnej dobie nowożytnej, powstały w drugim dziesięcioleciu XXI w. Autor dokonuje w nim przeglądu różnych grup wydawnictw źródłowych zarówno poświęconych kobietom, jak i przez nie wytworzonych w XVI–XVIII w. (pamiętniki, diariusze i dzienniki podróży, korespondencja, testamenty), które zawsze wpływają na intensywność badań historycznych. Z kolei przegląd monograficznych osiągnięć historiografii kobiecej ostatniego dziesięciolecia został zaprezentowany w trzech umownych, rozbudowanych, blokach tematycznych: kobiety w rodzinie i poza nią (ciało, seksualność, miłość i emocje oraz relacje wewnątrzrodzinne); ich edukacja i wiedza, praca w miastach i na wsi oraz konflikty z prawem, i jako trzeci – udział kobiet w polityce, kulturze i religii. Praca wskazuje na dalszy rozwój studiów kobiecych w sensie przyrostu liczby prac i poruszanej problematyki. Zwraca także uwagę na potrzebę stosowania nowych metod badawczych w warsztacie historyka, jak np. metody analizy sieci społecznych (Social Network Analysis – SNA), zaproponowanej przez socjologów, i z powodzeniem stosowanej już w zachodniej nauce historycznej. Autor sygnalizując niektóre luki badawcze w historii kobiet w dobie staropolskiej, których nie brakuje także dla dwóch następnych stuleci, wskazuje na pilną potrzebę napisania naukowej syntezy dziejów kobiet na ziemiach polskich.
Research into the place of women in history, feminism and gender is conducted in many countries of the world, now has a wide reach and is already characterized by an avalanche of literature. The article discusses the achievements of research on the history of women on Polish lands in the early modern period, in the second decade of the 21st century. It reviews several groups of source publications devoted to women in the 16th–18th century (memoirs, diaries and travel journals, correspondence, wills), which always affect the intensity of historical research. The review of monographic achievements of women’s historiography of the last decade is presented in three conventional, extensive theme blocks: women in the family and beyond it (body, sexuality, love and emotions as well as intra-family relations); their education and knowledge, work in towns and in the country, as well as conflicts with law; and the third: women’s participation in politics, culture and religion. The work suggests the further development of women studies in terms of the number of studies and the research problems. It also draws attention to the need for new research methods in the historian’s workshop, such as social network analysis (SNA), proposed by sociologists, and successfully applied already in Western historical science. The author signalizes certain gaps in research in the history of women in the old-Polish period, which are also quite numerous for the next two centuries, and suggests an urgent need for writing a research-based synthesis of the history of women in Polish lands.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 107; 13-57
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany uzbrojenia wojska polskiego na przełomie średniowiecza i nowożytności (1454–1572) jako przejaw (r)ewolucji militarnej
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603200.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
rewolucja wojskowa
historia wojskowości
Królestwo Polskie na przełomie XV i XVI w.
uzbrojenie
military revolution
history of warfare
Kingdom of Poland in the 15th–16th century
armament
Opis:
W artykule poddano analizie przemiany uzbrojenia indywidualnego wojska polskiego na przełomie średniowiecza i nowożytności z punktu widzenia teorii rewolucji militarnej. Dowiedziono, że w omawianym okresie miała miejsce tzw. gunpowder revolution. Jest to jedna z cech dystynktywnych rewolucji militarnej, co więcej, można ją zaobserwować wcześniej niż w Europie Zachodniej. Mimo to na dłuższą metę nie przyniosła zmian w strukturze administracji wojskowej, a w dalszej konsekwencji w administracji państwowej.
The article features an analysis of the changes in the armament of the Polish Army soldiers at the turn of the Middle Ages and the early modern period from the point of view of the theory of military revolution. It is demonstrated that the so-called gunpowder revolution occurred in the discussed period. It is one of the characteristic features of the military revolution, with the changes in Poland preceding similar transformations in Western Europe. Nonetheless, in the long term the revolution did not bring about changes in the administrative structure of the military and, consequently, in the state administration.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2019, 80
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewangelicko-reformowany katechizm krakowski a katechizmy wileńskie Stanisława Sudrowiusza i Jana Zygrowiusza
Reformed Protestant Krakow Catechism and the Vilnius Catechisms by Stanisław Sudrowiusz and Jan Zygrowiusz
Autorzy:
Siess-Krzyszkowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/946354.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
reformacja w Polsce
katechizmy ewangelicko-reformowane
antytrynitaryzm
XVI i początek XVII w.
Reformation in Poland
Reformed Protestant catechisms
antitrinitarianism
16th and beginning of 17th century
Opis:
Comparison of Reformed Protestant catechisms printed for the Lesser Poland Congregation and the Lithuanian Congregation highlights the theological differences, which were splitting these two communities till the beginning of the 17th century. The Lithuanian Congregation was influenced by the antitrinitarian propaganda, which manifested in the rigorous avoidance of the phrase “Holy Trinity” in the community’s teachings (and, most probably, in sermons). This period of the hidden antitrinitarian influence on the Lithuanian Congregation was ended by the catechism by Jan Zygrowiusz, published in Lubcz in 1618.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, 13; 95-123
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podział dawnego latyfundium kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca Jordana (1518-1568) w 1597 roku. Studium z dziejów młodszej gałęzi rodziny Jordanów herbu Trąby
The division of the former latifundium of the castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec Jordan (1518-1568) in 1597. A study from the history of the younger branch of the Jordan family, Trąby coat of arms
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050719.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Spytek Wawrzyniec Jordan herby Trąby
młodsza gałąź rodziny Jordanów
polska szlachta
własność ziemska
Królestwo Polskie w XVI w.
potomkowie Spytka Wawrzyńca Jordana w XVI i XVII w.
genealogia
Spytek Wawrzyniec Jordan
Trąby coat of arms
the younger branch of Jordan family
Polish nobility
land property
Kingdom of Poland in 16th century descendants of Spytek Wawrzyniec Jordan in 16th and 17th century
genealogy
Opis:
Artykuł poświęcony jest dziejom rodziny Jordanów h. Trąby od XIV do XVI w. Szczególną uwagę zwrócono na dokonania kasztelana wojnickiego Mikołaja (1467–1521) i jego syna, kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca (1518–1568). Mikołaj był bliskim współpracownikiem królów Aleksandra i Zygmunta I. Pod ich panowaniem zrobił wielką karierę, stając się jednym z małopolskich możnowładców. Jeszcze więcej osiągnął Spytek Wawrzyniec, zaufany doradca Zygmunta Augusta, który został pierwszym senatorem świeckim – kasztelanem krakowskim. Był on jednym z najważniejszych ludzi w państwie ostatniego Jagiellona w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XVI w. Obaj Jordanowie użytkowali liczne królewszczyzny. Mieli jednak również rozległe dobra prywatne. Latyfundium Spytka Wawrzyńca Jordana obejmowało 4 miasta i ponad 85 wsi i było porównywalne z dobrami starych rodów możnowładczych – Tarnowskich i Tęczyńskich. Kasztelan krakowski nie pozostawił jednak męskiego dziedzica, a jego dobra zostały podzielone w 1597 r. pomiędzy jego trzy żyjące córki i spadkobierców dwóch innych, nieżyjących już wtedy córek. W opracowaniu przedstawiono uczestników i warunki dokonanego wówczas podziału. Omówiono też dalsze losy każdego ze spadkobierców oraz dzieje objętych przez nich w 1597 r. majątków do połowy XVII w. Wraz ze śmiercią Anny Sieniawskiej, wdowy po Spytku Wawrzyńcu Jordanie, rodzina Jordanów zniknęła z szeregów małopolskiego możnowładztwa. Dobra zaś zgromadzone przez najwybitniejszego jej przedstawiciela, kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca poprzez jego córki i wnuki przeszły natomiast we władanie Ligęzów, Skotnickich, Zebrzydowskich, Orzelskich, Przerembskich, Tarłów i Zborowskich. Część tych majątków pozostała na dłużej w posiadaniu jego potomków, część zaś trafiła w obce ręce.
The article is devoted to the history of the Jordan family Trąby coat of arms from the 14th to the 16th century. Particular attention was paid to the achievements of the castellan of Wojnicz Mikołaj (1467–1521) and his son, the castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec (1518–1568). Mikołaj was a close associate of kings Alexander and Sigismund I. Under their reign, he made a great career, becoming one of the magnates of Małopolska. Spytek Wawrzyniec, a trusted advisor to Sigismond August, who became the first secular senator – the castellan of Kraków, achieved even more. He was one of the most important people in the state of the last Jagiellonian in the fifties and the sixties of the 16th century. Both Jordans, father and son, possessed numerous royal lands. However, they also had extensive private landed estates. The latifundium of Spytek Wawrzyniec Jordan included 4 towns and over 85 villages and was comparable to the property of the old magnates families – Tarnowski and Tęczyński. The castellan of Kraków, however, did not leave a male heir, and his property was divided in 1597 between his three living daughters and the heirs of two other, then deceased daughters. The study presents the participants and the conditions of the division made in 1597. The further fate of each of the heirs and the history of the estates taken by them until the mid-17th century was discussed. With a death of Anna Sieniawska, the widow of Spytek Wawrzyniec Jordan, the Jordan family disappeared from the ranks of Małopolska magnates. On the other hand, the landed estates accumulated by its most outstanding representative, castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec, trough his daughters and grandchildren, passed into hands of the Ligęza, Skotnicki, Zebrzydowski, Orzelski, Przerembski, Tarło and Zborowski families. Some of these estates remained in the possession of his descendants for a long time, while others were transferred to foreign hands.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 2; 9-70
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokumentacja skarbowo-wojskowa z czasów Wielkiego Księstwa Litewskiego a rejestry poborowe województwa podlaskiego z lat 1578–1580
Treasury and military records from the times of the Grand Duchy of Lithuania and conscription registers from the Province of Podlasie between 1578 and 1580
Autorzy:
Boroda, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519712.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia nowożytna
system podatkowy XVI w.
Królestwo Polskie
Wielkie Księstwo Litewskie
Podlasie
early modern history
tax system of the 16th century
Kingdom of Poland
Grand Duchy of Lithuania
Opis:
Celem artykułu jest próba oceny skali wpływu stosowanego na Podlasiu do 1569 r. litewskiego systemu skarbowo-wojskowego na dokumentację aktową powstającą po wprowadzeniu w tymże roku polskiego systemu skarbowego.
The article aims to assess the extent of the influence of the Lithuanian fiscal and military system, which was used in Podlasie until 1569, on records created after the introduction of the Polish treasury system in 1569.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2022, 83, Spec.; 151-173
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strzały zatrutego powietrza „na ludzie i na każdą rzecz”. Wczesnonowożytne kształtowanie doświadczenia zarazy
Arrows of Poisoned Air for the “People and All That Lives:” Shaping the Epidemic Experience in the Early Modern Era
Autorzy:
Staniszewski, Andrzej Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/54179600.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
XVI wiek
XVII wiek
dżuma
epidemia
religia
równość
strzały zarazy
średniowieczna i wczesnonowożytna medycyna
wczesnonowożytna Europa
wczesnonowożytna Polska
zaraza
16th century
17th century
early modern Europe
early modern Poland
equality
epidemic
medieval and early modern medicine
plague
plague arrows
religion
Opis:
Artykuł stanowi krótki przegląd sposobów, w jaki wczesnonowożytna medycyna i kultura religijna interpretowały i kształtowały doświadczenie zarazy i życia w jej czasie. Część pierwsza przedstawia średniowieczne i nowożytne wyjaśnienia medyczne dotyczące pochodzenia i rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Autor w drugiej części tekstu omawia nowożytne sposoby ukazania niesionej powietrzem zarazy jako zagrożenia powszechnego i wszechogarniającego oraz rekapituluje dawne teorie łączące zatrucie powietrza z działaniem gwiazd. Trzecia część artykułu jest refleksją nad tym, w jakim stopniu doświadczenie zarazy było czymś wspólnym, dotykającym w podobny sposób wszystkich mieszkańców nowożytnej Europy. Wskazuje też, że choć zaraza była zjawiskiem stale obecnym w dawnej Europie, istniały spore różnice w jej doświadczeniu w zależności od stanu społecznego. Następna część tekstu przedstawia, jak na akceptację takiego stanu rzeczy mógł wpływać proces nadawania epidemii wymiaru moralnego i religijnego. Artykuł podsumowuje zakończenie, wskazujące, jak indywidualizacja doświadczenia zarazy – symbolizowana przez strzałę – jednocześnie przynosiła ludziom otuchę i pozwalała objaśnić niszczony zarazą świat w znajomych kategoriach, a także uniemożliwiała wyobrażenie sobie innego modelu wspólnoty przeżywania zarazy.
The paper offers a brief overview of the ways in which both early modern medical knowledge and religious culture interpreted and shaped the experience of the pestilence. The first part of the text presents medieval and early modern medical theories on the origins and spread of the plague and other infectious diseases. The second part of the text discusses how the idea of airborne plague shaped the image of pestilence as not only a universal bane but also a somehow egalitarian experience. It also summarises the theories on the astrological origin of the disease, which were widespread in the early modern period. The third part of the text explores to what extent the early modern experience of the plague was truly egalitarian. The author points out that although the plague was commonplace at that time, the foundational inequality of the early modern society effectively differentiated the experience of the disease for its various members. The subsequent part of the text analyses how the process of ascribing a moral – and, specifically, religious – dimension to the plague and all the suffering it caused promoted acceptance of this state of affairs in the early modern society. The concluding part of the text discusses how the concept of the plague arrow served as a tool for the individualization of the experience of the disease and its consequences, which on the one hand provided some relief to the affected and helped rationalize the destruction brought to the world by the plague, but on the other successfully proscribed any potential attempts to reimagine the social order in the wake of such a disastrous experience.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2020, 17, 3; 255-272
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaginiony sumariusz dokumentów miasta Krakowa z 1545 r.
The lost excerpts register of municipal documents of Cracow from 1545
Autorzy:
Okniński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520818.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Cracow in the 16th century
municipal chancery
municipal archives
archival registers
bourgeois culture in Poland
Kraków w XVI w.
kancelaria miejska
archiwum miejskie
rejestry archiwalne
kultura mieszczańska w Polsce
Opis:
Najstarszy znany sumariusz dokumentów miasta Krakowa, zniszczony w trakcie II wojny światowej, został spisany ok. 1545 r. przez Waleriana Pernusa, wybitnego przełożonego krakowskiej kancelarii miejskiej. Autor artykułu porządkuje i uzupełnia ustalenia odnoszące się do genezy i historii użytkowania kodeksu Pernusa, rozproszone w dawnej literaturze przedmiotu.
The oldest known excerpts register of municipal documents of Cracow, destroyed during World War II, was written down around 1545 by Walerian Pernus, a prominent supervisor of the Cracow municipal chancery. The author of this article organises and supplements the findings relating to the genesis and history of the use of the so-called Pernus Codex, scattered in the former literature on the subject.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2023, 61; 127-138
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Simone Simoni: Stefan Batory’s ‘vita medica’
Simone Simoni: Stefana Batorego „vita medica”
Autorzy:
Ryczek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087769.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Poland in the 16th century
Stefan Batory, King of Poland (1576–1586)
the king's health and royal doctors
Simone Simoni (1532–1602)
medicine and natural philosophy
Aristotelianism
Rzeczypospolita w XVI wieku
Stefan Batory, król Polski (1576–1586)
nadworni lekarze Batorego
medycyna i filozofia naturalna
arystotelizm
Opis:
Simone Simoni (1532–1602) was an Italian philosopher interested primarily in early modern Aristotelianism and court physician to King Stefan Batory of Poland. After the king's sudden death at Grodno on 12 December 1586, Simoni was accused of having made serious mistakes while attending his royal patient. In a bitter dispute with his rival, Niccolo Bucello, he came up with a spirited defence of his diagnosis and the adequacy of the treatment in view of the circumstances which played a crucial role in the last days of his patient. This article examines Simoni's argument concerning the king’s health, diseases and death, entitled Divi Stephani Primi Polonorum Regis Magnique Lithuanorum Ducis etc. sanitas, vita medica, aegritudo, mors (Nyssa 1587). Simoni fleshes out his polemic with a wide range of rhetorical devices, including many forms of irony and arguments ad personam. He also brings into it the larger context of interrelations between medicine and early modern philosophy, especially natural philosophy, summed up in the adage ubi desinit physicus, ibi medicus incipit (where the philosopher finishes, there the physician begins). Basically a vita medica of the king in his last days, it is also a fascinating portrait of a monarch with a passion for game hunting.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 4; 341-357
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies