- Tytuł:
-
Kariera naukowa w Polsce. Czy obecny model sprzyja wyłanianiu i awansowaniu ‘najlepszych’ naukowców?
Scientific Careers in Poland. Is the Current Model Conducive to the Selection and Advancement of the ‘Best’ Scientists? - Autorzy:
- Wagner, Izabela
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/412930.pdf
- Data publikacji:
- 2014
- Wydawca:
- Łódzkie Towarzystwo Naukowe
- Tematy:
-
kariery naukowe
wartości w nauce
dynamika zmian sektora szkolnictwa wyższego i nauki
scientific careers
values in science
dynamics of changes in the Higher Education and Science - Opis:
-
Artykuł poddaje analizie przemiany modeli karier wykształcane w efekcie dynamicznych
zmian, jakim jest poddane polskie środowisko naukowe. Ramą tych mechanizmów są tendencje
obserwowane w krajach rozwiniętych (USA i Francja), w których nauka funkcjonuje według
specyficznego dla każdego z tych państw systemu. Analiza przypadku polskiego wskazuje na
konkretne zapożyczenia z obu tych systemów i stworzenie modelu hybrydowego. Kontekst funkcjonowania
tego modelu powoduje, iż selekcje, którym są poddani młodzi naukowcy, wspierają
osoby o odmiennym profilu, niż jest to pożądane w klasycznym modelu pracy naukowej. Główna
analiza skupia się na przypadku większości naukowców działających w naukach przyrodniczych
i parających się badaniami podstawowymi, jednak rezultaty tejże analizy mogą być aplikowane
w przypadkach karier realizowanych w innych dziedzinach nauki. W artykule wykorzystane zostały
narzędzia socjologii pracy, a perspektywa z zakresu socjologii wiedzy postrzegająca Naukę jako
działalność ludzką o cechach specyficznych zapożyczona jest od Ludwika Flecka.
Konkluzja wykazuje sprzeczności pomiędzy promowanym przez władze modelem zbudowanym
na konkurencji i indywidualnym postrzeganiu dorobku, w którym uwaga konkurujących
skupiona jest na zebraniu jak największej ilości punktów i przetrwaniu w systemie typowym dla
świata freelancerów, a więc polegającym na samofinansowaniu własnej posady i indywidualnym
(lub w ramach grupy partnerskiej) zdobywaniu środków na wykonywanie swej profesji. Analiza
socjologiczna wykazuje, iż tego typu warunki pracy są nieadekwatne do wymagań pracy naukowej,
która powstaje jako wynik działalności zespołowej, w grupie osób darzących się bezgranicznym
zaufaniem, szacunkiem i nie będących w relacji konkurencji. Ponadto stabilność dobrych zespołów
gwarantuje wysokie efekty pracy, ale w obecnym systemie stałe kontrakty pracy są postrzegane
jako przeżytek nieefektywnej przeszłości. Jest to wyraz braku wiedzy i niezrozumienia specyfiki
pracy naukowej przez decydentów.
Article examines transformations of career models that emerged as result of dynamic changes This article examines transformations of career models that have emerged as result of the dynamic changes taking place inside the Polish scientific community. The mechanisms in question have evolved in relation to particular trends observed in developed countries, where scientific activities are framed by locally-specific systems. Two such cases are analyzed: the United States and France, and compared with the Polish case. The Polish case study demonstrates concrete borrowings from both the US and French systems. As a result, Poland constitutes a hybrid model. As a consequence, in the context in which this model operates it promotes the selection of young scientists having a different personality profile than the one sought after in the classical model of scientific activity. The main analysis focuses on the majority of contemporary scientists who are working in the natural sciences and engaged in basic research projects - but results of the analysis can be applied to career development in any scientific discipline. The article employs the tools of sociology of work and the approach to science as a human activity borrowed from Ludwik Fleck’s works. The conclusion shows the contradictions in the model promoted by the authorities, based on competition even among members of the same team and an individual perception of achievement, where the focus is on collecting points and survival strategy is the main goal of each researcher. This strategy is typical for the world of freelancers, where people self-finance their own employment and search individually for the financial support necessary to perform their profession. Sociological analysis shows that such working conditions are inadequate for scientific work, which typically develops as a result of a teamwork among groups of people who deeply trust each other, have profound mutual professional respect and are not competition-focused relationships. In addition, the stability of good research teams ensures the high quality effects of their work. However, in the current system long-term contracts are perceived as an inefficient relic of the past (mainly reserved for almost-retired professionals). This is a sign of a lack of knowledge and a deep misunderstanding on the part of decision makers of the specificity of scientific work. - Źródło:
-
Przegląd Socjologiczny; 2014, 63, 3; 39-65
0033-2356 - Pojawia się w:
- Przegląd Socjologiczny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł