Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Niedoba, T." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
A geometric approach to evaluating the results of Polish copper ores beneficiation
Geometryczna ocena wyników wzbogacania polskich rud miedzi
Autorzy:
Foszcz, D.
Niedoba, T.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216151.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wzbogacalność rudy miedzi
ruda miedzi
krzywa wzbogacalności
optymalne wzbogacanie
copper upgradeability
copper ore
upgrading curve
optimal beneficiation
Opis:
The separation or beneficiation processes are conducted in many devices and concern many various types of minerals and raw materials. The aim of conducting these processes is always to achieve the best possible results allowing as much of the useful component as possible to be obtained by maintaining reasonable costs of the process. Therefore, it is important to have the possibility to monitor the process effects and to have efficient tools to evaluate the course of it. Generally, the ore’s ability to partition into concentrate and tailings is called its efficiency, upgradeability etc. It can be said that there is no unambiguous measure of upgradeability and there are many factors in use which enable to evaluate it qualitatively. Among them are such commonly known parameters as: recovery, losses, yield, upgrading ratio and many others. They are based on three principal parameters that is the average content of the useful component α, the contents of this component in concentrate β and the contents of this component in tailings ϑ. For a given ore (assuming that α = constant), the multi-product separation results can be treated as points of a trajectory located on the surface of factor w in a three dimensional space (β, ϑ, w). The course of the trajectory depends on the ore petrographic and mineralogical properties preparation for the process. For these reasons, searching for optimal (potential) possibilities of the ore is relative, which is presented in the example of Halbich, Fuerstenau and Madej upgrading curves. Such curves are efficient tools to evaluate the course of a separation (beneficiation) process and each of their types allow the effects to be shown in different perspective. Apart from this, they allow also the optimal feed conditions to conduct a certain process with aim of achieving the expected results to be found. Furthermore, the effect of the ore preparation on the flotation results, on the sum of recoveries of the useful component in concentrate and residual recovery in tailings is presented in the paper. The results indicated that any additional contamination of concentrate should be taken into account during the organization of the flotation process. In this way, the results of fractionated flotation have much valuable information to establish the course of the process.
Procesy rozdziału czy wzbogacania prowadzone są za pomocą wielu typów urządzeń i dotyczą wielu różnorodnych minerałów i surowców. Celem prowadzenia tych procesów jest zawsze uzyskanie możliwie najlepszych wyników, które umożliwią uzysk tak dużej ilości składnika użytecznego, jak tylko jest to możliwe, przy utrzymaniu rozsądnych kosztów prowadzenia procesu. Zatem istotne jest, aby istniała możliwość monitorowania efektów procesu oraz aby dysponować efektywnymi narzędziami oceny jego przebiegu. Ogólnie, zdolność rudy do rozdziału na produkty, którymi są koncentrat i odpad nazywa się jego wzbogacalnością. Można powiedzieć, że nie istnieje jedna uniwersalna miara wzbogacalności, a w użyciu jest wiele wskaźników, które umożliwiają jej jakościową ocenę. Między nimi są tak powszechnie znane wskaźniki, jak uzysk, straty, wychód, wskaźnik wzbogacania oraz wiele innych. Bazują one na trzech głównych parametrach, którymi są średnia zawartość składnika użytecznego w nadawie α, zawartość tego składnika w koncentracie β oraz zawartość tego składnika w odpadzie ϑ. Dla konkretnej rudy (przy przyjęciu, że α = constant) wyniki rozdziału na wiele produktów można traktować jako punkty na trajektorii, zlokalizowane na powierzchni wskaźnika w trójwymiarowej przestrzeni (β, ϑ, w). Przebieg trajektorii zależy od przygotowania właściwości petrograficznych i mineralogicznych rudy do procesu. Z tych powodów poszukiwanie optymalnych (potencjalnych) możliwości wzbogacania rudy jest relatywne, co można zaobserwować na przykładzie krzywych wzbogacalności Halbicha, Fuerstenau’a i Madeja. Takie krzywe są efektywnymi narzędziami oceny przebiegu procesu rozdziału (wzbogacania) i każdy z ich typów pozwala na przedstawienie efektów z innej perspektywy. Ponadto, pozwalają one również na znalezienie optymalnych warunków nadawy do prowadzenia danego procesu z celem osiągnięcia oczekiwanych wyników. Co więcej, wpływ przygotowania rudy na wyniki flotacji, sumę uzysków składnika użytecznego w koncentracie oraz uzysk reszt w odpadach zostały zaprezentowane w artykule.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2018, 34, 2; 55-66
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza możliwości prognozowania wyników wzbogacania polskich rud miedzi uwzględniającego stosowaną technologię
Analysis of possibilities of forecasting the results of Polish copper ores beneficiation with applied technology taken into account
Autorzy:
Foszcz, D.
Niedoba, T.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349274.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wzbogacanie
krzywe wzbogacalności
prognozowanie
beneficiation
beneficiation curves
forecasting
Opis:
W artykule zaproponowano metodykę prognozowania wyników wzbogacania polskich rud miedzi. Omówiono stosowane powszechnie typy krzywych wzbogacalności, które stanowiły podstawę do opracowania prognozy. W tym celu zastosowano cztery różne aproksymacje zależności lambda = lambda(Beta). Stwierdzono, że dają one jednak różne efekty przy przejściu na krzywą eta = eta(Beta), co spowodowane jest dużą wrażliwością eta na zmiany Beta. Druga zastosowana metoda bazowała na uzależnieniu parametrów opisujących określoną krzywą wzbogacalności od udziałów typów litologicznych w nadawie. Zastosowano w tym celu krzywe Della oraz Fuerstenaua. Otrzymane wyniki poddano ocenie, stwierdzając, że pełna prognoza wyników jest w zasadzie niemożliwa gdyż zależy od zbyt wielu czynników.
The paper presents the proposal of methodology of Polish copper ores beneficiation results forecasting. The widely applied types of beneficiation curves were discussed, which were the basis for forecast. To this purpose, four various approximations of relations lambda = lambda(Beta) were taken into consideration. It was stated that they give various effects by transferring to curve eta = eta(Beta) what is caused by high sensitivity of eta on changes of Beta. The second applied method based on dependency of parameters describing certain beneficiation curve on contents of lithology types in feed. The Dell and Fuerstenau curves were applied to this purpose. The obtained results were then evaluated, indicating that the full forecast of the results is practically impossible to obtain because it depends on too many factors.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 25-36
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy bilansowania produktów wzbogacania rud miedzi
Chosen problems of balancing of copper ores beneficiation products
Autorzy:
Foszcz, D.
Niedoba, T.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349693.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wzbogacanie rud miedzi
błędy pomiarów
bilans produkcji
metoda Grumbrechta
copper ores beneficiation
measurement errors
production balance
Grumbrecht method
Opis:
Prawidłowa ocena rozdziału nadawy na koncentrat i odpad jest kluczowym zagadnieniem w przeróbce surowców mineralnych. W pracy dokonano analizy bilansu produktów wzbogacania rud miedzi z Legnicko-Głogowskiego okręgu miedziowego. Uwzględniono błędy wyznaczania wychodów i uzysków, które są skutkiem niedokładności wynikających z poboru prób, niedokładności analiz chemicznych, jak również błędów będących efektem przesunięć czasowych powstawania produktów, które mogą być największe. Jako miary bezpośrednie dla oszacowań wychodu wybranego produktu i jego uzysku zastosowano wektory gradientu oraz ich błędy kwadratowe uzyskane metodą różniczki zupełnej. Następnie, za pomocą metody Grumbrechta oszacowano średnie wychody za okres podlegający bilansowaniu dla minimalizacji sum przyrostów Delta alfa, Delta beta oraz Delta v. Otrzymane wyniki porównano i poddano ocenie; omówiono niektóre możliwości rozliczania produkcji metalu w warunkach przemysłowych.
The adequate evaluation of feed separation into concentrate and waste is the crucial problem of mineral processing. The paper presents the analysis of copper ores, originating from Legnica and Głogów copper deposit area, beneficiation products balance. The errors of yields determination, which are the effect of improper sample collections, inexactness of chemical analyzes, as well of errors being the effect of products arising time shifts (which can be the highest ones) were taken into consideration. As the measures of the direct errors of chosen product yield estimation, the gradient vectors and its quadratic errors given by total differential method were applied. Then, by Grumbrecht method, the mean values of yields for the balanced period were calculated for minimization of the sums of increments Delta alpha, Delta betha and Delta v. The given results were compared and evaluated; some of the possibilities of metal production calculations in industrial conditions were discussed.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 4; 71-80
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matematyczne aspekty opisu i oceny wzbogacalności rud miedzi
Mathematical aspects of the description and estimation of copper ore benefications
Autorzy:
Tumidajski, T.
Saramak, D.
Niedoba, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350798.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wzbogacanie rud
krzywe wzbogacalności
aproksymacja krzywych wzbogacalności
stopnie uwolnienia
ore enrichment
selectivity curves
approximation of selectivity curves
level of mineral liberation
Opis:
Badania wzbogacalności rud są podstawą projektowania układów ich wzbogacania oraz mogą być pomocne przy wprowadzaniu zmian warunków pracy poszczególnych procesów. Zasadniczym problemem jest wskazanie zasad prognozowania wyników wzbogacania przemysłowego na podstawie wyników badań laboratoryjnych. Pomocą w tym zakresie mogą być badania statystyczne oparte na aproksymacji krzywych wzbogacalności oraz dokładna specyfikacja parametrów charakteryzujących wzbogaconą nadawę. Artykuł poświęcony jest wybranym zagadnieniom związanym z właściwym wykorzystaniem krzywych wzbogacalności.
The investigations over ores selectivity are the basis for designing of technological systems of its enrichment, and also can be helpful at introducing changes of operating conditions for specific enrichment processes. The key problem is working out the principles of industrial enrichment results forecasting on the basis of laboratory results. In this matter useful can be statistical investigations based on the approximation of selectivity curves as well as specification of parameters characterizing the enriched feed. The article is devoted to chosen issues connected with suitable use of selectivity curves.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 4; 97-106
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Attempt of Determining Optimal Values of Mineral Raw Materials Beneficiation Factors
Próba określenia wartości optymalnych wskaźników wzbogacania surowców mineralnych
Autorzy:
Foszcz, D.
Niedoba, T.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/319212.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
wskaźniki wzbogacania surowców
krzywa Halbicha
krzywa Fuerstenaua
krzywa Madeja
minerals beneficiation factor
Halbich curve
Fuerstenau curve
Madej curve
Opis:
The methods of determining so-called optimal conditions of mineral raw materials beneficiation were presented in the paper. The copper ore from deposits of KGHM Polska Miedź, region Polkowice as well one of hard coals originated from Upper Silesia, coal mine Janina were selected to the research. It was stated that on the basis of balance equation is possible to determine optimal characteristics of beneficiated material. To determine the optimal point, Authors used commonly known upgrading curves, i.e. Halbich, Fuerstenau and Madej curves. For all of them the criteria of selecting optimal point were accepted as the point of the largest curvature. However, it occurred that for relation between sums of recovery in concentrate and sums of residuals recovery in tailings is possible to determine the extreme point which can be treated as the technological optimum. Accepting that α = const we face the problem of determining a conditional extreme of function of sums of useful component recovery in concentrate and sums of residuals recovery in tailings of two variables β and ϑ. This methodology was used for chosen copper ore and chosen hard coal. However it occurred that selection of the optimal point in the method of sums of recoveries is also ambiguous. It is worthy to notice that selection of technological optimum for researched raw material is also evaluation of its susceptibility to beneficiation. The whole paper was ended with conclusions.
W artykule przedstawiono techniki określenia tzw. optymalnych warunków wzbogacania surowców mineralnych. Jako materiał do doświadczeń została wybrana ruda miedzi, pochodząca ze złóż KGHM Polska Miedź S.A., rejon Polkowice oraz jeden z węgli kamiennych Górnego Śląska, pochodzący z ZG Janina. Stwierdzono, że wychodząc z równania bilansu możliwe jest ustalenie optymalnych charakterystyk wzbogacanego materiału. Do wyznaczenia optymalnego punktu, autorzy zastosowali powszechnie stosowane krzywe wzbogacalności, tj. krzywą Halbicha, krzywą Fuerstenaua oraz krzywą Madeja. Dla wszystkich zastosowano kryteria wyboru punktu optymalnego, za który uznano punkt największej krzywizny. Okazało się jednak, że dla zależności sum uzysku w koncentracie i uzysku reszt w odpadach możliwe jest wyznaczenie ekstremum, które można potraktować jako optimum technologiczne. Przyjmując, że α = const mamy w tym przypadku do czynienia z problemem wyznaczania ekstremum warunkowego funkcji sum uzysku składnika użytecznego w koncentracie oraz uzysku reszt w odpadzie o dwóch zmiennych β i ϑ. Metodykę tą zastosowano dla wybranej rudy miedzi oraz wybranego węgla kamiennego. Okazało się jednak, że wybór punktu optymalnego w metodzie sumy uzysków również nie jest jednoznaczny. Należy przy tym zwrócić uwagę, że wskazanie optimum technologicznego badanego surowca jest zarazem oceną jego podatności na wzbogacanie. Całość pracy zakończono wnioskami.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2015, R. 16, nr 2, 2; 283-292
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Introduction to mathematical statistics of grained materials
Wprowadzenie do statystyki matematycznej materiałów uziarnionych
Autorzy:
Tumidajski, T.
Niedoba, T.
Saramak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348543.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
statystyka materiałów uziarnionych
populacja generalna
krzywe wzbogacalności
opróbowanie
statistics of grained materials
general population
beneficiation curves
sampling
Opis:
Mineral processing called also minerallurgy concerns mainly separation of grained materials so, generally speaking sets of individual particles. The main subject of interest of minerallurgy is the application of particles sets segregated because of certain feature or group of features. The statistical description of grained materials and separation processes connected with them may be called as mathematical statistics of grained materials or minerallurgostatistics. The paper presents group of problems connected with adequate determination of basic definitions of such understood statistics like general population, methods of probability determination, definition of distribution curves, description of separation processes with application of mass balance law. Furthermore, the purposes of cycle of publications signaled by the paper which will precise language of statistics of grained materials, definitions and theorems. All of these works lead to unification of the language of description and its modernization.
Przeróbka surowców mineralnych, nazywana także mineralurgią zajmuje się, generalnie rzecz biorąc, rozdziałem materiałów uziarnionych, czyli zbiorami pojedynczych ziaren. Przedmiotem zainteresowania mineralurgii jest wykorzystanie zbiorów ziaren posegregowanych ze względu na określoną ich cechę lub cechy. Opis statystyczny materiałów uziarnionych oraz procesów rozdziału z nimi związanych można nazwać statystyką matematyczną materiałów uziarnionych lub mineralurgostatystyką. W artykule przedstawiono zespół problemów związanych z prawidłowym określeniem podstawowych pojęć tak rozumianej statystyki, czyli pojęć populacji generalnej, sposobów określania prawdopodobieństw, definiowana krzywych składu, opisu procesów rozdziału z wykorzystaniem prawa zachowania masy (bilansu). Przedstawiono także cele, zapowiadanego przez artykuł, cyklu publikacji dopracowujących język statystyki materiałów uziarnionych, definicje i twierdzenia. Wszystkie te prace zmierzają do unifikacji języka opisu oraz daleko idącego jego uwspółcześnienia.
Źródło:
AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2012, 36, 4; 167-177
1732-6702
Pojawia się w:
AGH Journal of Mining and Geoengineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of the visualisation of multidimensional data using PCA to evaluate possibilities of the division of coal samples space due to their suitability for fluidised gasification
Zastosowanie wizualizacji wielowymiarowych danych za pomocą PCA do oceny możliwości podziału próbek węgla ze względu na ich przydatność do zgazowania
Autorzy:
Jamróz, D.
Niedoba, T.
Surowiak, A.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219788.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
analiza PCA
wizualizacja wielowymiarowa
zgazowanie węgla
wzbogacanie w osadzarkach
principal component analysis (PCA)
multidimensional visualisation
coal gasification
jigging
Opis:
Methods serving to visualise multidimensional data through the transformation of multidimensional space into two-dimensional space, enable to present the multidimensional data on the computer screen. Thanks to this, qualitative analysis of this data can be performed in the most natural way for humans, through the sense of sight. An example of such a method of multidimensional data visualisation is PCA (principal component analysis) method. This method was used in this work to present and analyse a set of seven-dimensional data (selected seven properties) describing coal samples obtained from Janina and Wieczorek coal mines. Coal from these mines was previously subjected to separation by means of a laboratory ring jig, consisting of ten rings. With 5 layers of both types of coal (with 2 rings each) were obtained in this way. It was decided to check if the method of multidimensional data visualisation enables to divide the space of such divided samples into areas with different suitability for the fluidised gasification process. To that end, the card of technological suitability of coal was used (Sobolewski et al., 2012; 2013), in which key, relevant and additional parameters, having effect on the gasification process, were described. As a result of analyses, it was stated that effective determination of coal samples suitability for the on-surface gasification process in a fluidised reactor is possible. The PCA method enables the visualisation of the optimal subspace containing the set requirements concerning the properties of coals intended for this process.
Proces zgazowania węgla jest jedną z technologii, które zyskują coraz szerszą uwagę wśród technologów zajmujących się jego przeróbką i utylizacją. Ze względu na typ zgazowania wyróżnia się dwa główne sposoby: zgazowanie naziemne i podziemne. Każdy z tych typów można jednak przeprowadzić za pomocą różnych technologii. W przypadku zgazowania naziemnego, jedną z takich technologii jest zgazowanie w reaktorze fluidalnym. Do tego typu zgazowania zostały opracowane wytyczne w ramach projektu NCBiR nr 23.23.100.8498/R34 pt. „Opracowanie technologii zgazowania węgla dla wysokoefektywnej produkcji paliw i energii” w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych pt. „Zaawansowane technologie pozyskiwania energii” (Marciniak-Kowalska, 2011-12; Sobolewski et al., 2012; 2013; Strugała et al., 2011; 2012). Autorzy wybrali główne z tych wytycznych, dotyczących zalecanych poziomów określonych cech węgla. W celu zbadania węgla pod kątem ich przydatności do zgazowania pobrano próbki dwóch węgli: pochodzących z Zakładu Górniczego Janina oraz z Kopalni Węgla Kamiennego Wieczorek. Każdy z tych węgli został poddany procesowi wzbogacania w laboratoryjnej osadzarce pierścieniowej (10 pierścieni, węgiel w klasach wydzielonych z przedziału 0-18 mm). Po zakończeniu procesu rozdziału materiał podzielono na 5 warstw (po 2 pierścienie) i każdy z nich rozsiano na sitach na 10 klas ziarnowych, ustalając wychody warstw i klas. Następnie, tak otrzymane produkty – klasy ziarnowe, po wydzieleniu analitycznych próbek, poddano chemicznej analizie elementarnej i technicznej węgla, w celu scharakteryzowania właściwości wpływających na procesy zgazowania. Łącznie z obu kopalń uzyskano 99 próbek (50 z kopalni Janina oraz 49 z kopalni Wieczorek – w jednej z warstw nie uzyskano klasy 16-18 mm) charakteryzowanych przez następujące parametry: zawartość siarki całkowitej, zawartość wodoru, zawartość azotu, zawartość chloru, zawartość węgla całkowitego, ciepło spalania oraz zawartość popiołu. Przykładowe dane dla jednej z otrzymanych warstw przedstawiono w tabeli 1. Dodatkowo wykorzystano kartę przydatności technologicznej węgla (Sobolewski et al., 2012; 2013), w której opisano parametry kluczowe, istotne oraz dodatkowe, mające wpływ na proces zgazowania. Na jej podstawie oznaczono próbki węgla, które w sposób efektywny poddają się procesowi zgazowania. W celu wizualizacji danych zastosowano jedną z nowoczesnych metod wielowymiarowej statystycznej analizy czynnikowej – metodę PCA (ang. Principal Component Analysis). W metodzie tej dokonuje się rzutu prostopadłego wielowymiarowych danych na płaszczyznę reprezentowaną przez specjalnie wybrane wektory V1,V2. Są to wektory własne, odpowiadające dwóm największym (co do modułu) wartościom własnym macierzy kowariancji zbioru obserwacji. Opisany dobór wektorów V1,V2 pozwala uzyskać obraz na płaszczyźnie prezentujący najwięcej zmienności danych. Algorytm i zasady tej metody zostały szczegółowo zaprezentowane w podrozdziale 3 artykułu. Za pomocą metody PCA dokonano trzech typów analiz. Pierwszy obraz miał na celu rozpoznanie, czy możliwa jest identyfikacja pochodzenia węgla, czyli rozdział węgla pochodzącego z ZG Janina od węgla z KWK Wieczorek. Odpowiedź była twierdząca. Na tak przygotowane dane narzucono następnie warunki wynikające z nałożenia wymogów określonych w karcie przydatności technologicznej węgla. Okazało się, że przy wzięciu pod uwagę wszystkich warunków jedynie 17 próbek z ZG Janina i zaledwie jedna z KWK Wieczorek spełnia wszystkie kryteria, co przedstawiono na rysunku 2. Stwierdzono, że dzieje się tak głównie z powodu zawartości chloru, która wykracza poza nałożone limity. Cecha ta nie wpływa jednak w kluczowy sposób na sam proces zgazowania a istotna jest ze względu na aspekt ochrony środowiska. Dlatego dokonano podobnej analizy, ale przy odrzuceniu warunku dotyczącego tej cechy. Po odrzuceniu wymogów dotyczących zawartości chloru okazało się, że 37 próbek z ZG Janina oraz 41 próbek z KWK Wieczorek spełnia pozostałe zalecenia odnośnie naziemnego zgazowania w reaktorze fluidalnym. Jest to potwierdzenie wcześniejszych obserwacji autorów w tym zakresie. W obu przypadkach wizualizacja wielowymiarowa przy użyciu PCA pozwoliła stwierdzić, że obrazy punktów reprezentujących próbki węgla bardziej podatnego na zgazowanie oraz mniej przydatnego do zgazowania zajmują osobne podobszary przestrzeni oraz gromadzą się w skupiskach, które można łatwo od siebie odseparować. Stwierdzono więc, że metoda PCA pozwala podzielić przestrzeń próbek na obszary o różnej przydatności do procesu zgazowania fluidalnego zarówno gdy przyjęto ograniczenie dotyczące zawartości chloru jak i przy jego pominięciu. Zastosowanie metody PCA w celu identyfikacji przydatności próbek węgla do zgazowania jest nowatorskie i nie było wcześniej stosowane. Istnieje możliwość zastosowania również innych metod w tym zakresie. Należy jednak podkreślić, że niewątpliwą zaletą metody PCA jest fakt, że w trakcie wizualizacji nie ma konieczności doboru żadnych parametrów w przeciwieństwie do wielu innych metod wizualizacji wielowymiarowych danych.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 3; 523-535
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognozowanie stężeń zanieczyszczeń powietrza w GOP-ie modelami statystycznymi
Prediction of air pollutants concentrations in GOP using statistical models
Autorzy:
Siewior, J.
Tumidajski, T.
Foszcz, D.
Niedoba, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819572.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
model statystyczny
zanieczyszczenie powietrza
GOP
prognozowanie zanieczyszczeń powietrza
forecasting of air pollution
statistical model
air pollution
Opis:
Propagację zanieczyszczeń powietrza można opisywać za pomocą modeli deterministycznych, wykorzystujących równania różniczkowe fizyki atmosfery lub modeli fenomenologicznych analizujących statystycznie zebrane dane pomiarowe. Zgodność obu typów modeli z danymi rzeczywistymi jest różna, zakres i sens ich stosowalności także są inne i wielokrotnie wybór modelu jest określony celem jego stosowania oraz posiadanym zbiorem danych. W przypadku analizy propagacji zanieczyszczeń w dużych aglomeracjach przemysłowych stosowanie modeli deterministycznych jest praktycznie niemożliwe ze względu na potrzeby w zakresie danych (charakterystyka źródeł topografii terenu, charakterystyk meteorologicznych itp.) i dlatego próbuje się wykorzystać fenomenologiczne podejście do problemu opisu propagacji z zastosowaniem różnych technik obliczeniowych - od prostych metod statystycznych do sieci neuronowych.
Predicting of pollutants concentrations is very crucial for big cities and industrial agglomerations. It allows introduction of possible preventive activities with purpose of prevention to accumulation of concentrations as well warning people of possible states being dangerous to health for people from risk group, i.e. elders, people with cardiovascular diseases or people with respiratory system diseases. Upper Silesian Industrial Region (GOP) is one of the most polluted regions in Poland. Because of the location of several important heavy industrial plants it is necessary to constantly monitor concentrations of various dust and gas pollutants in this area. The paper presents the possibilities of stochastic modeling of air pollutants on the basis of data collected by monitoring stations and their application to pollutants concentrations forecasting. The data from following heating seasons from monitoring station in Zabrze concerning SO2 concentrations was applied to the analysis. The obtained models were statistically evaluated. Efficient modeling of daily SO2 concentrations should be based on regressive models with weights as well on adaptive approach to concentrations modeling dependably on forecasted synoptic situations. Documented heuristically statistical models allow to state that at unambiguous synoptic situation distinguished by low temperatures and windless weather, average limit values of concentrations of pollutants are expected to be exceeded. It is a manifestation of the compatibility of models with reality. An example of this is smog in Cracow recorded before the end of 2010, at meteorological conditions described above. The use of statistical methods of description of measurement data from the station allows for more accurate interpretation and documentation of the existing quantitative and even qualitative dependencies, which is not provided by purely numerical methods of modeling and predicting (e.g. neural networks).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1261-1274
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modele stochastyczne zanieczyszczeń powietrza w aglomeracjach przemysłowych
Stochastic models of air pollution in industrial agglomerations
Autorzy:
Tumidajski, T.
Foszcz, D.
Niedoba, T.
Siewior, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819793.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zanieczyszczenie powietrza
modele stochastyczne
aglomeracja przemysłowa
air pollution
industrial agglomeration
stochastic models
Opis:
The Upper Silesian Industrial Region (GOP) is one of the most polluted regions in Poland. Because of the location of several important heavy industrial plants it is necessary to permanently monitor the various sort of dust and gas pollutantsconcentrations in this area. The paper presents the possibilities of stochastic air pollution modeling on the basis of data collected by monitoring stations. Several types of models were shown, including models applied in regions of big cities, like Stockholm, Vienna and Madrid, with special impact to so-called adaptive models. It was statistically proved that the formulae of the SO2 propagation model for the GOP S(t)=a+bS(t-1)+c(T-T0)2+d(v-v0)2+eQ1=eQ2. This equation was applied practically on the basis of the empirical data collected by selected monitoring stations.For the chosen monitoring station the directions of pollution flows and winds wereshown graphically (fig. 1). Nest step was derivation of the SO2 propagation model bytraditional regressive techniques (models from equations 6, 7 and 8), taking into considerationdirections of air flows, and adaptive models (fig. 3) basing on the previous model formulae. The obtained models were statistically evaluated. It occurred that the models considering air flows directions show changes of pollution propagation characteristics The advantage of adaptive models, which take into consideration data from previous periods of time, was proved, as they forecast concentration of pollution far better than the traditional regressive models.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 543-554
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie algorytmów genetycznych do modelowania procesów przeróbki surowców mineralnych
Application of genetic algorithms to modeling of mineral processing operations
Autorzy:
Gawenda, T.
Niedoba, T.
Przybycień, K.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349695.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
algorytmy genetyczne
modelowanie matematyczne
hydrocyklony
genetic algorithms
mathematical modelling
hydrocyclones
Opis:
Dynamiczny rozwój nauk technicznych i związanych z nimi problemów ekonomicznych wymaga stosowania nowych, bardziej odpowiednich i precyzyjnych metod badawczych oraz pogłębionych analiz ilościowych. Istnieje wiele metod optymalizacyjnych, które znalazły zastosowanie w analizie układów procesów technologicznych przeróbki surowców mineralnych. W ostatnich latach w celach projektowania, symulacji oraz optymalizacji efektów pracy układów operacji zastosowano techniki obliczeniowe oparte na algorytmach genetycznych. W prezentowanym artykule wykorzystano tą metodę do estymacji współczynników wzoru opisującego pracę hydrocyklonu w oparciu o wyniki doświadczeń. Okazało się, że z zaprezentowanych czterech podejść do aproksymacji (estymacji) współczynników wzoru Plitta, metoda algorytmów genetycznych okazała się minimalnie najlepsza. Wykorzystanie algorytmów genetycznych w symulacji pracy urządzeń i układów procesów przeróbczych daje znakomite rezultaty pod warunkiem, że wykorzystywane przez nie modele heurystyczne dobrze odzwierciedlają warunki i efekty pracy urządzeń.
The dynamic development of technical sciences and economical problems relied to it requires new, more appropriate and more precise researching methods and more detailed quantitative analyzes. There are many optimizing methods, which can be applied in analyzes if technological systems of mineral processing. Recently, the calculation methods based on the genetic algorithms were applied in purpose of designing, simulation and optimization of operation systems work effects. In the presented paper, this method was used to estimate coefficients of formulae describing hydrocyclone work on the basis of empirical results. It occurred that from the four presented approximation ways (estimation) of Plitt equation coefficients, the method of genetic algorithms was minimally the best. The application of genetic algorithms in simulation of devices and mineral processing systems is a very good solution if the applied heuristic models describe sufficiently well conditions and work effects of devices.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 4; 101-111
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Accuracy of separation parameters resulting from errors of chemical analysis, experimental results and data approximation
Autorzy:
Foszcz, D.
Duchnowska, M.
Niedoba, T.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/109371.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
upgrading curve
approximation
copper ore
flotation
selectivity
Opis:
Accuracy of determination of different separation parameters and selectivity indicators depends on the error of chemical analysis of feed and separation products as well as experimental and approximation errors. In this paper different selectivity parameters were considered which formulae was based on the content of useful component in the feed, concentrate and tailing. It was shown that the impact of chemical analysis on the selectivity parameters was small and the error determined by means of partial derivative approach for a copper ore upgraded by flotation was negligible. Also experimental errors were found to be insignificant. The largest errors occurred for approximation of the upgrading data with inadequately selected selectivity indicators.
Źródło:
Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2016, 52, 1; 98-111
1643-1049
2084-4735
Pojawia się w:
Physicochemical Problems of Mineral Processing
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Multi-criteria evaluation of coal properties in terms of gasification
Wielokryterialna ocena właściwości węgla w kontekście jego zgazowania
Autorzy:
Marciniak-Kowalska, J.
Niedoba, T.
Surowiak, A.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218775.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zgazowanie węgla
podatność na zgazowanie
wielokryterialna analiza danych
macierz korelacji
coal gasification
suitability for gasification
multivariate data analysis
correlation matrix
Opis:
This paper presents a comparative analysis of two types of coal taken from the ZG Janina and ZG Wieczorek coalmines. The aim of this study has been to analyze the suitability of the coal in the context of the gasification process. The types of coal vary considerably in terms of their characteristics. Each of them was subjected to treatment in a ten-ringed annular jig. A particle size of 0-18 mm constituted the feed. The separated coal was divided into five layers, each of them containing material from two additional annular jigs. Analysis of their characteristics was carried out for each of the five layers and for both types of coal obtained, taking into account both their physicochemical properties as well as chemical ones. Each of these characteristics was then presented in three-dimensional surface diagrams, where the ordinate (or Y-axis) and abscissa (X-axis) was the particle size and height in which the material ended up in the jig (expressed as a percentage of the total height of the device). On the basis of observations, it was found that the types of coal have different potential for gasification, although both types are within the limits specified on the basis of previous studies. A correlation analysis between particle size and remaining characteristics of coal was carried out for each of the layers, allowing to determine which of the studied characteristics induced changes significant from the point of view of the coal gasification process. The entire research and observation was supported by conclusions and findings, which shall form the basis for further, in-depth analysis of coal.
Proces zgazowania węgla technologią naziemną jest coraz częściej rozważanym rozwiązaniem na całym świecie. Przyczyną tego stanu jest zarówno kwestia ochrony środowiska, jak i logistyki zagospodarowania produktów przeróbki węgla. Nie inaczej jest również w Polsce, gdzie od kilku lat proces zgazowania jest jednym z głównych tematów badawczych w dziedzinie polskiego górnictwa węglowego. Efektem tego jest szereg badań i doświadczeń, jak również publikacji naukowych. W artykule dokonano analizy porównawczej dwóch typów węgla kamiennego, które pobrane były w Zakładach Górniczych Janina (typ węgla 31.2) oraz Zakładach Górniczych Wieczorek (typ węgla 32). Węgle te znacząco się różnią pod względem charakterystyk. Każdy z nich został poddany rozdziałowi w osadzarce pierścieniowej o 10 pierścieniach. Nadawę stanowił węgiel o uziarnieniu 0-18 mm. Rozdzielony węgiel został podzielony na 5 warstw, z których każda zawierała materiał z dwóch kolejnych pierścieni osadzarki. Dla każdej z otrzymanych w ten sposób pięciu warstw dla obu typów węgli dokonano następnie analizy ich charakterystyk, biorąc pod uwagę zarówno cechy fizykochemiczne, jak i czysto chemiczne. Do tych pierwszych zaliczono takie parametry, jak zawartość węgla pierwiastkowego, zawartość popiołu oraz ciepło spalania, do drugich zaś zawartość azotu, zawartość chloru, zawartość siarki oraz zawartość wodoru. Szczegółowe dane dla dwóch skrajnych warstw przedstawiono w tabelach 1-4. Każdą z omawianych cech przedstawiono następnie na trójwymiarowych wykresach powierzchniowych, gdzie osiami rzędnych i odciętych były wielkość ziarna oraz wysokość, na której znalazł się materiał w osadzarce (wyrażona w procentach wysokości urządzenia). Wykresy te (rys. 1-8) stanowiły bazę do analizy porównawczej obu węgli pod kątem ich przydatności do procesu zgazowania naziemnego. Wyraźnie widać, że węgle te mają inny potencjał do zgazowania, choć oba typy mieszczą się w granicach wartości ograniczających (tab. 5), określonych na podstawie wcześniejszych badań. Następnie dokonano jeszcze analizy korelacji pomiędzy wielkością ziarna a pozostałymi charakterystykami badanych węgli dla każdej z warstw. Wyniki zobrazowano w tabeli 6. Przykładowo stwierdzono, że: – wraz ze wzrostem wielkości ziaren w warstwach zmieniają się ich związki z charakterystykami pierwiastkowymi węgli (w kolumnach (warstwach) następuje zmiana znaku współczynnika korelacji oraz miary jego istotności); – zasadnicze różnice występują dla siarki – dla KWK Wieczorek współczynniki te są ujemne, co świadczy o tym, że siarka w tym węglu jest prawdopodobnie siarką organiczną (w warstwach najcięższych poziom siarki maleje). Przeciwnie jest w ZG Janina, gdzie dla najcięższych warstw zawartość siarki nie zmienia się (co może być spowodowane znaczącym udziałem zrostów pirytowych). Chlor w ZG Janina koncentruje się zwłaszcza w klasach najdrobniejszych niezależnie od warstwy. Inaczej układają się współczynniki dla ZG Janina, ich istotność spada a dla warstw najcięższych ilość chloru nieznacznie wzrasta wraz z wielkością ziaren. Stopień uwęglenia w warstwach najlżejszych rośnie wraz ze wzrostem wielkości ziaren dla warstw najcięższych maleje. Można powiedzieć, że w KWK Wieczorek tylko ostatnia warstwa zawiera niewielkie zrosty węgla. Analiza współczynników korelacji dla ciepła spalania i zawartości popiołu prowadzi do analogicznych wniosków (ze względu na naturalne powiązania fizyczne tych właściwości). Współczynniki korelacji pomiędzy wielkością ziarna a zawartościami azotu w obu kopalniach układają się podobnie, przy czym zależności te są bardziej znaczące dla węgli z ZG Janina; dla obu węgli współczynniki są dodatnie dla trzech najlżejszych warstw i ujemne dla warstw najcięższych (azot występuje w większych i cięższych kawałkach węgla). Na podstawie dokonanych analiz można stwierdzić, iż oba węgle są dostatecznie dobre aby można je było poddać procesowi zgazowania, choć więcej cech sprzyjających temu procesowi posiada węgiel z KWK Wieczorek. Dalsze badania w tym aspekcie trwają i będą przedmiotem kolejnych publikacji.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 3; 677-690
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielowymiarowe charakterystyki węgli jako podstawa do oceny i korekty technologii ich wzbogacania
Multidimensional coal characteristics as the basis to evaluation and adjustment of its beneficiation technology
Autorzy:
Olejnik, T.
Surowiak, A.
Gawenda, T.
Niedoba, T.
Tumidajski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349452.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
energia
węgiel
wzbogacanie
analiza wielowymiarowa
coal
energy
beneficiation
multidimensional analysis
Opis:
Jakość produktów handlowych (sortymenty grube i średnie oraz miały węglowe) powstających w cyklu produkcyjnym zależy przede wszystkim od jakości i stanu złóż węglowych, metod urabiania pokładów węglowych i technologii wzbogacania urobku. Wysoka jakość procesów wzbogacania węgla przyczynia się do powstawania lepszych koncentratów, a jakość i stan złóż węglowych, poprzez poprawienie sposobów urabiania pokładów węglowych mogą doprowadzić do zmniejszenia ilości odpadów powstających w kopalni oraz do zmniejszenia obciążenia maszyn i urządzeń ciągu technologicznego zakładu przeróbczego. Wpłynie to na mniejszą awaryjność maszyn i ograniczenia kosztów produkcji węgla. Generalnie rzecz biorąc, rozróżnia się cztery podstawowe układy wzbogacania węgli [12] w zależności od stopnia ich uwęglenia (klasyfikacji węgli), przy czym najbogatszym układem wzbogacania jest układ związany z węglami koksującymi. W pracy zaprezentowano wielowymiarową analizę węgla na przykładzie węgla energetycznego oraz węgla pochodzącego, między innymi, z kopalni "Bielszowice".
Quality of trade products (thick and medium assortments and fine coals) being produced in production cycle depends mainly on quality and state of coal deposits, methods of treating coal fields as well technologies of yield beneficiation. The high quality of coal beneficiation processes causes production of better concentrates and adjustment of quality and state of coal deposits by introduction proper methods of coal fields processing may lead to lowering amounts of wastes produced by mine as well lowering the charge for devices and machines of technological system. This may influence on lower failure rate and limitation of coal production costs. Generally, there are four basic coal beneficiation systems [12] taking into consideration their coal contents (coals classification), while the most complex beneficiation system is the one connected with coking coals. The paper presents the multidimensional analysis of coal on the basis of energetic coal and coal originated, among others, from mine "Bielszowice".
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 207-216
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości poprawy dokładności aproksymacji krzywych składu materiałów uziarnionych
Possibilities of adjusting the adequacy of grained materials particle size distribution approximation
Autorzy:
Foszcz, D.
Saramak, D.
Tumidajski, T.
Niedoba, T.
Gawenda, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349276.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
aproksymacja
analiza statystyczna
skład ziarnowy
approximation
statistical analysis
particle size distribution
Opis:
Dokładność matematycznego opisu krzywych składu materiałów uziarnionych jest bardzo istotna w przeróbce kopalin. W artykule opisano różne statystyczne podejścia do tego zagadnienia, wskazując na ich zalety i wady podejść. Dla przykładowych składów ziarnowych użyto nie tylko znane równania GSA czy Weibulla, ale też inne. Wykazano ważność doboru w tych równaniach maksymalnego rozmiaru ziarna, które podczas rutynowych analiz sitowych jest trudne do określenia i prowadzi do stosowania tzw. rozkładów cenzurowanych. W pracy zastosowano także tzw. nieparametryczne metody opisu krzywych składu ziarnowego za pomocą szeregów Fouriera oraz funkcji jądrowych. Zastosowanie ich daje zazwyczaj lepszą dokładność matematycznego opisu krzywych składu ziarnowego, ale nie mogą być one podstawą interpretacji technologicznej. Ponadto w pracy przeprowadzono aproksymację krzywych składu ziarnowego metodą najmniejszych kwadratów z użyciem wag dla wychodów poszczególnych klas ziarnowych w próbce. Najlepsze wyniki aproksymacji uzyskano dla rozkładu logistycznego.
The approximation adequacy of particle size distribution curves for various grained materials is very significant in many industrial processing investigations. The authors propose in the paper various approaches to this issue, indicating advantages and disadvantages of classical and non-classical statistical analyzes. On the basis of selected results of particle size distributions of certain grained material, the classical forms of approximated formulas were presented, i.e. GSA, Weibull and log-norm distribution functions. It was indicated that the acceptance of proper maximum particle size is difficult to determine and leads to application of the so-called censored distribution functions. Furthermore, the non-parametrical methods of approximation were applied, such as orthogonal Fourier series and kernel methods. Their application results usually in better adequacy of approximation, but they cannot be the basis for technological interpretation. Furthermore, the approximation by the least squared method was performed with application of weights. The best approximation results were obtained for the logistic distribution function.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 37-47
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of multi-parameter data visualization by means of multidimensional scaling to evaluate possibility of coal gasification
Wykorzystanie wizualizacji wielowymiarowych danych przy użyciu skalowania wielowymiarowego do oceny możliwości zgazowania węgla
Autorzy:
Jamróz, D.
Niedoba, T.
Surowiak, A.
Tumidajski, T.
Szostek, R.
Gajer, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219920.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zgazowanie węgla
wizualizacja wielowymiarowa
skalowanie wielowymiarowe
MDS
wielowymiarowe dane
wzbogacanie w osadzarkach
coal gasification
multidimensional visualization
multidimensional scaling
multidimensional data
Opis:
The application of methods drawing upon multi-parameter visualization of data by transformation of multidimensional space into two-dimensional one allow to show multi-parameter data on computer screen. Thanks to that, it is possible to conduct a qualitative analysis of this data in the most natural way for human being, i.e. by the sense of sight. An example of such method of multi-parameter visualization is multidimensional scaling. This method was used in this paper to present and analyze a set of seven-dimensional data obtained from Janina Mining Plant and Wieczorek Coal Mine. It was decided to examine whether the method of multi-parameter data visualization allows to divide the samples space into areas of various applicability to fluidal gasification process. The “Technological applicability card for coals” was used for this purpose [Sobolewski et al., 2012; 2013], in which the key parameters, important and additional ones affecting the gasification process were described.
Metody służące do wizualizacji złożonych, wielowymiarowych danych poprzez transformację przestrzeni wielowymiarowej do dwuwymiarowej umożliwiają prezentację tych danych na ekranie komputera. Tym samym są przystępnym instrumentem analizy zbiorów danych, pozwalającym wykorzystać połączenie naszego wzroku z mocą naszej osobistej sieci neuronowej (mózgu) do wyodrębnienia z danych cech, których zauważenie przy pomocy innych metod może być bardzo trudne. W artykule zastosowano jedną z takich metod – skalowanie wielowymiarowe – w celu sprawdzenia, skuteczności tej metody do analizy próbek węgla ze względu na jego przydatność do procesu zgazowania w kotle fluidalnym. W tym celu pobrano próbki dwóch węgli, z KWK „Wieczorek” (węgiel typu 32) oraz ZG „Janina” (węgiel typu 31.2), które następnie miały być poddane testom pod względem ich przydatności do zgazowania. Każda z próbek została zbadana ze względu na cechy, których określone poziomy są kluczowe oraz wskazane w kontekście procesu zgazowania według „Karty przydatności węgli do zgazowania” (Sobolewski et al., 2012; 2013). Każdy z węgli został rozdzielony na osadzarce pierścieniowej (10 pierścieni, uziarnienie węgla 0-18 mm) w wyniku czego powstało pięć warstw (po 2 pierścienie każda). Następnie każda z warstw została rozsiana na 10 klas ziarnowych. Tak otrzymane produkty zostały poddane technicznej oraz chemicznej analizie (ogółem 50 próbek z ZG „Janina” oraz 49 próbek z KWK „Wieczorek” – klasa ziarnowa 16-18 mm w tej drugiej kopalni nie została uzyskana i pomiar był niemożliwy do zrealizowania. Tym samym otrzymano takie parametry do analizy jak: zawartość siarki, zawartość wodoru, zawartość azotu, zawartość chloru, zawartość węgla organicznego, ciepło spalania oraz zawartość popiołu. W wyniku przeprowadzonych badań oraz porównania ich z wymogami prezentowanymi w „Karcie przydatności węgli do zgazowania” okazało się, że tylko 18 próbek spełnia wszystkie wymogi, z czego aż 17 pochodziło z KWK „Wieczorek”. Postanowiono poddać ocenie wszystkie próbki bardziej złożonej obserwacji – wielowymiarowej analizie danych za pomocą skalowania wielowymiarowego. W rozdziale 3 przedstawiono szczegółowo zastosowaną metodologię analizy wraz z opisem algorytmu. Następnie, w rozdziale 4 przedstawiono wyniki obserwacji przeprowadzonych za pomocą opracowanego w tym celu programu komputerowego, napisanego w języku C++. Rysunki 1-3 przedstawiają sytuację, gdzie dane reprezentujące próbki węgla mniej lub bardziej przydatne do zgazowania zaczynają tworzyć podgrupy. Proces grupowania został przedstawiony etapowo, tzn. rys. 1 prezentuje sytuację wyjściową, Rys. 2 sytuację przy bardzo małej wartości parametru ITER = 5, zaś Rys. 3 najlepszy możliwy widok, otrzymany przy wartości parametru ITER = 340. Widać na tym rysunku, że obrazy punktów reprezentujących próbki węgla bardziej oraz mniej podatnego na zgazowanie zajmują osobne podobszary. Widać, że na całym obszarze rysunku, podobszary te można łatwo od siebie odseparować. Przez to możemy na podstawie tego rysunku stwierdzić, że skalowanie wielowymiarowe pozwala podzielić przestrzeń próbek na obszary o różnej przydatności do procesu zgazowania fluidalnego. Dzięki temu analizując następne, nieznane próbki możemy poprzez ich wizualizację zakwalifikować je do grupy bardziej podatnych na zgazowanie lub mniej podatnych na zgazowanie. Ważne jest to szczególnie dlatego, ponieważ w analizowanej sytuacji próbki węgla bardziej podatnego na zgazowanie zajmują wnętrze siedmiowymiarowego prostopadłościanu – co jest znacznym uproszczeniem. Wynika to bezpośrednio z faktu, iż przyjęte warunki określające przynależność do tej grupy („Karta przydatności Technologicznej węgla”) to proste nierówności przy pomocy których łatwo można sprawdzić taką przynależność. W rzeczywistości, może się jednak okazać, że obszar przynależności może mieć znacznie bardziej skomplikowany kształt. Wtedy na podstawie większej ilości próbek, których przynależność do klasy węgla bardziej podatnego na zgazowanie zostanie stwierdzona empirycznie, można będzie próbować przy pomocy skalowania wielowymiarowego uzyskać podział przestrzeni na obszary reprezentujące próbki węgla bardziej oraz mniej podatnego na zgazowanie. Rys. 4 przedstawia podobny podział, ale bez wzięcia pod uwagę parametru „zawartość chloru”. Również i w tym przypadku próbki węgla mniej lub bardziej podatnego na zgazowanie tworzą wyraźne podgrupy. Przy pominięciu parametru „zawartość chloru” już 78 próbek (37 z ZG „Janina” oraz 41 z KWK „Wieczorek”) z analizowanych 99-ciu spełniałoby wymogi zawarte w „Karcie przydatności węgla do zgazowania”. Rys. 5 przedstawia inne podejście do analizowanych próbek węgla. Tym razem za kryterium podziału przyjęto pochodzenie węgla z KWK „Wieczorek” lub ZG „Janina”, bez rozpatrywania ich w kontekście przydatności do zgazowania. Również i tym razem okazało się, że zastosowana metodologia pozwala stwierdzić możliwość efektywnego rozdzielenia, a tym samym prawidłowego rozpoznania analizowanych próbek węgla. Tym samym dowiedziono, że metoda skalowania wielowymiarowego może być bardzo przydatnym narzędziem podczas wieloparametrycznej analizy próbek różnego typu węgli.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 3; 445-457
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies