- Tytuł:
- Formy przestępczości zorganizowanej w Polsce przed 1990 r. i jej zwalczanie
- Autorzy:
- Mądrzejowski, Wiesław
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1933028.pdf
- Data publikacji:
- 2020-01-21
- Wydawca:
- Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
- Tematy:
-
przestępczość zorganizowana
grupy kryminalne
napady rabunkowe
oszustwo fi nansowe
policja kryminalna
służba śledcza
prawo karne - Opis:
- Zjawisko przestępczości zorganizowanej w Polsce nie jest, wbrew często wyrażanym poglądom, charakterystyczne tylko dla sytuacji zaistniałej po 1990 r. Sięgając do źródeł historycznych, można wskazać na dobrze zorganizowane grupy przestępców dokonujących przestępstw kryminalnych już w Polsce średniowiecznej. Związki przestępcze charakteryzujące się określoną hierarchią i strukturą zagrażały przede wszystkim bezpieczeństwu podróżnych, dokonywały napadów na wsie, były utrapieniem mieszkańców miast. W okresie zaborów zorganizowane struktury przestępcze występowały przede wszystkim w zaborze rosyjskim oraz austriackim. W kronikach sądowych występują sprawcy tworzący zarówno grupy bandyckie, jak i silne struktury kieszonkowców, ale też zajmujący się różnego rodzaju oszustwami i wyłudzeniami w gospodarce. Problem przestępczości zorganizowanej nasilił się w 1918 r. po odzyskaniu niepodległości. Niespójność systemu prawa i słabe instytucje ochrony porządku stwarzały duże możliwości w dokonywaniu zarówno przestępstw kryminalnych, jaki i gospodarczych. Od lat 20. XX w. wielkie nakłady na rozwój obszarów nowoczesnej gospodarki (Gdynia, Centralny Okręg Przemysłowy ) stały się pokusą dla dobrze zorganizowanych grup wykorzystujących to dla własnych korzyści. W strukturach instytucji ochrony prawa nie utworzono do 1939 r. żadnej wyspecjalizowanej jednostki do walki z grupami przestępczymi. Zajmowały się tym przede wszystkim centralne i terenowe komórki służby śledczej. Po drugiej wojnie światowej na kształtowanie się środowiska przestępczego wpłynęły w pierwszym okresie przede wszystkim ogromne przemieszczenia mieszkańców wysiedlonych z dawnych polskich kresów wschodnich, ogólne rozprężenie spowodowane działaniami wojennymi oraz słabość organów ścigania. Stąd początkowo najmocniejsze grupy przestępcze miały charakter kryminalny. Oderwanie gospodarki polskiej od otwartych rynków i brak równowagi gospodarczej spowodowały powstawanie różnorodnych grup zajmujących się przestępczością gospodarczą, począwszy od przemytu, nielegalnego obrotu dewizami, po wielkie grupy przestępcze na styku pomiędzy gospodarką uspołecznioną a prywatną. W milicji, która odpowiadała za zwalczanie przestępczości kryminalnej, aż do 1990 r. nie wydzielono żadnych jednostek wyspecjalizowanych w walce z przestępczością zorganizowaną. W ramach swoich właściwości zajmował się tym pion kryminalny do walki z przestępczością gospodarczą oraz śledczy.
- Źródło:
-
Przegląd Policyjny; 2019, 135(3); 81-96
0867-5708 - Pojawia się w:
- Przegląd Policyjny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł