Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Royal Prussia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Luteranie, katolicy, kalwiniści w Gdańsku. Bilans konfrontacji i koegzystencji w trzech pierwszych wiekach od wystąpienia Marcina Lutra
    Lutherans, Catholics and Calvinists in Gdansk. The balance of confrontation and coexistence in the first three centuries after Martin Luther’s address
    Autorzy:
    Kościelak, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/425328.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
    Tematy:
    Reformation
    Second Reformation
    Counter-Reformation
    Royal Prussia
    statistic of religions
    city elites
    Opis:
    The article presents a report on the relations between the three main religious groups of Gdańsk: Lutherans, Catholics and Calvinists in the period of the first three centuries after the proclamation of Martin Luther’s theses in Wittenberg (1517). The report includesthe periods of the Polish-Lithuanian Commonwealth (until 1793), Napoleonic epoch (1807-1814) and first years of the Prussian partition (until 1817). At that time the Lutherans were the dominant religious group in Gdańsk, but they failed to take the total control of the city. The Catholics lost their precedence soon after the Reformation, but they increased their number until the beginning of the 19th century and strengthened social and cultural influences at that time. The Calvinists were the biggest losers in that confrontation, because they didnot manage to dominate the city (at the turn of 16th and 17th centuries), lost believers and finally were subordinated to the Lutherans within the Evangelical Union (1817). The religions under discussion sometimes formed alliances, but it was not always the alliance between both groups of Protestants. Especially during the expansion of Calvinism in the city, the Lutherans looked for help from the Catholics and sometimes the latter provided them a real support.
    Źródło:
    Gdański Rocznik Ewangelicki; 2017, 11; 9-25
    1898-1127
    Pojawia się w:
    Gdański Rocznik Ewangelicki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pochodzenie, środowisko rodzinne i początki fałszerskiej działalności Krzysztofa Stanisława Janikowskiego
    Background, relatives and the origin of the counterfeit activity of Krzysztof Stanisław Janikowski
    Autorzy:
    Kościelak, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1193913.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Royal Prussia
    Ladislaus IV
    the judicial system
    forgers of documents
    minor gentry – the social promotion and demotion
    Opis:
    The origin and the course of the criminal activity of Krzysztof Stanisław Janikowski, one of the most famous forgers of documents in the history of the Rzeczpospolita in the period prior to the partitions have not been fully examined yet. This article presents the background and family connections of the 17th century swindler, the circumstances which led him to crime, including a long-lasting economic conflict with the Town Council and the burghers of Gdansk, which eventually led his family to bankruptcy. A debt spiral, prevaricating in front of various judicial instances, forced marriages, robberies, beatings and assassinations constituted the resources frequently used by the relatives of the forger (including Stanislaw Janikowski, his father, and his eldest brother – Jan Stanislaw Janikowski). The latter even made a career as an official and politician – he became a town councillor of Tczew, a member of Parliament and a deputy to the Radom Tribunal. Living beyond his means led to his estate being taken over by a family of burghers from Gdansk – the Pusches. Fighting for the legacy of his father and other estates, Krzysztof Stanislaw Janikowski turned to forgery. He even falsified the documents from the royal chancery. It was the king and his officials who protected him against the severity of the law long before he revealed to the public his extensive forgery activity.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2016, 81, 1; 63-96
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Brytyjskie grupy wyznaniowe w Gdańsku w XVII – XVIII (XIX) wieku
    British religious groups in Gdańsk in the 17th-18th (19th) centuries
    Autorzy:
    Kościelak, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147337.pdf
    Data publikacji:
    2020-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Prusy Królewskie
    koegzystencja międzywyznaniowa
    mniejszości religijne
    mieszczaństwo
    Gdańsk
    Royal Prussia
    British Isles
    Scots
    interfaith coexistence
    religious minorities
    middle class
    Opis:
    Niniejszy artykuł przedstawia religijne aspekty funkcjonowania w Gdańsku społeczności emigrantów z Wysp Brytyjskich, przede wszystkim Szkotów. O zaopatrzenie swoich potrzeb religijnych zabiegali oni już w średniowieczu, o czym świadczy istnienie kaplic i ołtarzy w niektórych z gdańskich kościołów. Po sukcesie reformacji osiedlali się w Gdańsku przede wszystkim szkoccy prezbiterianie. Do ich posługi sprowadzono duchownych z kraju macierzystego. Zarówno prezbiteriańscy duchowni jak i zamożna szkocka elita kupiecka tego wyznania zdominowała pozyskany w 1707 r. obiekt sakralny, tzw. Kościół Angielski. Tylko część zamieszkałych w Gdańsku prezbiterian identyfikowała się jednakże z tym obiektem – zgodnie z prawnymi ustaleniami, mającym charakter świątyni „etnicznej” – symultanicznej z anglikanami. Większość Szkotów – zawierając związki familijne – wtapiała się powoli w społeczność miasta nad Motławą, korzystając z innych obiektów kalwińskich. Obok prezbiterian oraz śladowo występujących tu anglikanów i katolików próbowali osiedlić się w Gdańsku również angielscy radykałowie, chiliaści i kwakrzy, ale nieprzychylne im ustawodawstwo miejskie oraz akcje prewencyjne skutecznie uniemożliwiły ten transfer.
    The article presents religious aspects of the functioning of the emigrant community from the British Isles in Gdańsk, especially the Scots. They strove for their religious needs from the Middle Ages, as evidenced by the existence of chapels and altars in some of Gdansk’s churches. After the success of the Reformation, mainly Scottish Presbyterians settled in Gdańsk. Clergy from their home country were brought to their service. Both Presbyterian clergy and the wealthy Scottish merchant elite (also Presbyterian) dominated the religious object obtained in 1707, the so-called English Church. However, only some of the Presbyterians living in Gdańsk identified with this object, which in accordance with legal arrangements was having the character of an „ethnic” temple simultaneous with Anglicans. Most Scots slowly merged into the community of Gdańsk by creating family relationships was usingother Calvinist objects. In addition to Presbyterians and few Anglicans and Catholics also English radicals like Chiliasts and Quakers tried to settle in Gdańsk but unfavourable citylegislation and preventive actions effectively prevented this transfer.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2020, 21; 27-46
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Katolicka społeczność Gdańska w świetle ksiąg metrykalnych z drugiej połowy XVIII wieku. Nowe spojrzenie na przemiany demograficzne w wielowyznaniowym, protestanckim ośrodku
    The Catholic Community of Gdańsk in the Light of Record Books from the Second Half of the 18th Century. A New Look at Demographic Changes in the Multi-faith Protestant Center
    Autorzy:
    Kościelak, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367953.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Royal Prussia
    Gdańsk
    interfaith relations
    statistic of religions
    registry books
    city cloisters
    Prusy Królewskie
    stosunki międzywyznaniowe
    statystyka wyznań
    księgi metrykalne
    klasztory miejskie
    Opis:
    W artykule niniejszym postuluje się rewizję dotychczasowych ustaleń odnośnie do przemian demograficznych w nowożytnym Gdańsku, opracowanych przed blisko trzydziestu laty przez zmarłego przedwcześnie w 1989 r. gdańskiego badacza, Jana Baszanowskiego, a zawartych w wydanej pośmiertnie monografii jego autorstwa. Wyliczenia te, oparte wyłącznie na sporządzanych przez miejskie agendy tabelach ruchu naturalnego, powinny być porównane z wpisami w zachowanych stosunkowo dobrze dla okresu nowożytnego księgach metrykalnych z parafii gdańskich (tak ewangelickich, jak i katolickich). Analiza ksiąg metrykalnych dostarczy przy okazji wielu dodatkowych danych. Nie kwestionując zarysowanych w ustaleniach Baszanowskiego ogólnych trendów statystycznych, uznaje się za absolutnie konieczny powrót do badań nad demografią Gdańska i innych ośrodków Prus Królewskich.
    This article postulates revising the previous arrangements for demographic change in modern Gdańsk, which were devised nearly 30 years ago by the Gdańsk researcher Jan Baszanowski, who died prematurely in 1989, and which appeared in a posthumously-published monograph. Baszanowski’s calculations, based only on tables of vital statistics drawn up by municipal agencies, should be compared with entries in the registers (relatively wellpreserved for the modern period) from Gdańsk parishes (both Protestant and Catholic). Analysis of the registers will also provide new data. Without questioning the general statistical trends outlined in Baszanowski’s findings, it is absolutely imperative to return to research on the demography of Gdańsk and other cities in Royal Prussia.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2018, 40; 83-103
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od tez Marcina Lutra do kazań Jacoba Heggego. Kościół w Gdańsku w przededniu pierwszych wystąpień reformacyjnych
    Autorzy:
    Kościelak, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/602886.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Royal Prussia
    early modern towns
    crisis of the Church
    reasons for Reformation
    diocesan clergy
    ecclesiastical judiciary
    Prusy Królewskie
    miasta wczesnonowożytne
    kryzys Kościoła
    przyczyny reformacji
    duchowieństwo diecezjalne
    sądownictwo duchowne
    Opis:
    The subject of analysis is situation of the Church in Gdańsk in 1517–1522, on the eve of first manifestations of Reformation in this town, urban centre important for Royal Prussia and Poland. Basing on the literature on the subject, but mostly with the use of original self-existent documents preserved until our times: writings, letters and records on activities of the Bishop of Włocławek, the local ordinary, the author reconstructs in the article the course of events preceding actions of the first reformer of Gdańsk, Jacob Hegge. The essential goal of research is an answer to the question whether Reformation ferment initiated by Martin Luther had any influence on the situation of the Church in Gdańsk. The case of this town is compared with the situation in several others, in Poland and the Reich, such as Cracow, Lübeck, Hamburg.
    Przedmiotem niniejszej analizy jest sytuacja Kościoła w Gdańsku w latach 1517–1522, w przededniu pierwszych wystąpień reformacyjnych w tym ważnym dla Prus Królewskich i Polski ośrodku miejskim. W artykule na podstawie literatury przedmiotu, a przede wszystkim zachowanych dokumentów, pism, listów oraz akt działalności biskupa włocławskiego, ordynariusza miejsca, zrekonstruowano przebieg wydarzeń poprzedzających działalność pierwszego reformatora Gdańska, Jacoba Heggego. Istotnym celem badań jest odpowiedź na pytanie, czy zapoczątkowane wystąpieniem Marcina Lutra reformacyjne wrzenie miało jakikolwiek wpływ na sytuację Kościoła w Gdańsku. Przypadek Gdańska zestawiono z sytuacją w kilku miastach Polski i Rzeszy, m.in. w Krakowie, Lubece, Hamburgu.
    Źródło:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2019, 63
    0029-8514
    Pojawia się w:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mobilia ze skasowanych klasztorów dominikanów i karmelitów w inwentarzach zbiorczych akt kasacyjnych pruskiego Ministerstwa Wyznań w Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz w Berlinie
    Movable Property from Dissolved Dominican and Carmelite Monasteries in the Collective Inventories of Cassation Files of the Prussian Ministry of Religious Affairs in the Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz in Berlin
    Autorzy:
    Kościelak, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050920.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    furnishing of churches
    cult of saints
    secularization of clergy goods
    Catholicism in Royal/West Prussia
    katolicyzm w Prusach Królewskich/Zachodnich
    wyposażenie kościołów
    kult świętych
    sekularyzacja dóbr duchownych
    Opis:
    Artykuł zawiera omówienie inwentarzy ruchomości w klasztorach dominikanów i karmelitów w Gdańsku, sporządzonych na potrzeby akcji kasacyjnej, wdrożonej po 1817 roku. Chociaż inwentaryzacji dokonano w obu klasztorach w tym samym czasie, posłużono się odmiennymi kategoriami spisywanych przedmiotów. W klasztorze dominikanów było łącznie trzynaście kategorii inwentarzowych, w klasztorze karmelitów czternaście. Tylko obrazy były ewidencjonowane przez obie komisje w zbliżony sposób. W niniejszym artykule dane odnośnie do obu klasztorów wewnątrzmiejskich zestawiono z danymi inwentarzowymi z podmiejskiego kościoła św. Ignacego, należącego do 1780 r. do zakonu jezuitów, poddanego inwentaryzacji w okresie napoleońskim, w 1810 roku. Zwraca uwagę w niektórych grupach przedmiotów (np. pośród tzw. sreber i przedmiotów ozdobnych) znaczne zubożenie wyposażenia kościołów znajdujących się wewnątrz murów miejskich, niewątpliwie efekt dwóch oblężeń, jakie przeszedł w tym czasie Gdańsk. Jednak w niektórych kategoriach, np. pośród ornatów i szat liturgicznych świątynie dominikanów i karmelitów zachowały przewagę w stosunku do pojezuickiego obiektu. Wynikało to zapewne z o wiele dłuższego okresu istnienia tych ośrodków. Treść zachowanych w obu klasztornych kościołach obrazów może natomiast posłużyć do badań nad kultem i religijnością na przełomie XVIII i XIX wieku. W aneksie na końcu artykułu zamieszczono  (w języku oryginału) oba inwentarze.  
    The article contains a discussion of inventories of movable property in Dominican and Carmelite monasteries in Gdańsk, prepared for the needs of the cassation action implemented after 1817. Although the inventory was carried out in both monasteries at the same time, different categories of items were used. In the Dominican monastery there were a total of thirteen inventory categories, in the Carmelite monastery there were fourteen. Only paintings were recorded by both commissions in a similar way. In this article, data regarding both inner-city monasteries are compared with inventory data from the suburban church of St. Ignatius, belonging to the Jesuit order until 1780, inventoried during the Napoleonic period in 1810. What is noteworthy in some groups of items (e.g. among the so-called silver and decorative items) is the significant impoverishment of the furnishings of churches located inside the city walls, undoubtedly the effect of two sieges that Gdańsk underwent at that time. However, in some categories, e.g. among chasubles and liturgical vestments, the Dominican and Carmelite temples retained an advantage over the former Jesuit structure. This was probably due to the much longer period of existence of these centers. The content of the paintings preserved in both monastery churches can be used for research on cult and religiosity at the turn of the 18th and 19th centuries. Both inventories are included (in the original language) in the annex at the end of the article.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2023, 53; 123-143
    0137-4338
    2720-7102
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies