Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the I" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Wpływ koniunktury gospodarczej – kryzysu i depresji na eksport polski do krajów EWG w latach 70. XX wieku
    The impact of the economic situation – the financial crisis on Polish exports to EEC countries in the 1970s
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145628.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    EWG
    eksport
    konkurencyjność eksportu
    proeksportowy charakter gospodarki
    import
    popyt importowy
    wrażliwość eksportowa i importowa gospodarki
    koniunktura gospodarcza
    fazy cyklu koniunkturalnego
    EEC
    export
    export competitiveness
    export-oriented nature of the economy
    import demand
    the sensitivity of the export and import of the economy
    economic conditions
    the business cycle
    Opis:
    W polskim eksporcie do krajów EWG w latach 70. XX wieku nie było wyrobów przemysłowych, które ze względu na swoją wysoką konkurencyjność byłyby całkowicie odporne na wpływ koniunkturalnych wahań popytu importowego w Europie Zachodniej. Potencjalnie największe szanse na zaliczenie do takich silnych pozycji eksportowych miały w przypadku Polski: statki, tabor kolejowy, łożyska toczne, obrabiarki – w grupie wyrobów przemysłu elektromaszynowego, wyroby farmaceutyczne – w grupie wyrobów przemysłu chemicznego, oraz wyroby dziewiarskie w przypadku wyrobów przemysłu lekkiego. Położenie nacisku na podniesienie jakości wymienionych towarów oraz nadanie ich produkcji prawdziwie proeksportowego charakteru miało w przyszłości dać efekty w postaci wyższej odporności koniunkturalnej całości polskiego eksportu. Było to szczególnie ważne w przypadku wyrobów przemysłu elektromaszynowego, których udział w całości polskiego eksportu wykazywał stałą tendencję wzrostową i których eksport, obok wyrobów przemysłu metalurgicznego, należał do najbardziej wrażliwych na koniunkturę grup towarowych w polskim eksporcie do krajów EWG.
    In Polish exports to EEC countries in the 1970s there were no industrial products, which, due to its high competitiveness, would be resistant to the impact of cyclical fluctuations in import demand in Western Europe. In the case of Poland, ships, railway rolling stock, rolling bearings, and woodworking machines within the electro-mechanical industry, pharmaceuticals within the chemical industry and knitting products within the light industry were the most likely to be included among such strong export items. The emphasis on improving the quality of these goods and giving them a truly pro-export production character was in future to result in higher economic resistance of total Polish exports. This was particularly important in the case of the electro-mechanical industry products, the share of which in the total Polish exports showed a steady increasing trend, and the export of which, as well as the steel industry, was included among commodity groups that were the most sensitive to economic trends in Polish exports to EEC countries
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2016, 8, 2; 25-54
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie się polsko-niemieckich stosunków gospodarczych w latach 1918–1928
    Shaping Polish-German economic relations in the years 1918–1928
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2159185.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Polska
    Niemcy
    stosunki handlowe i gospodarcze
    okres międzywojenny
    umowy i porozumienia gospodarcze
    wojna handlowa
    dodatni i ujemny bilans handlowy
    Klauzula Najwyższego Uprzywilejowania
    Polska
    Germany
    trade and economic relations
    the Most Favored Nation clause
    the interwar period
    economic agreements and agreements
    trade war
    positive and negative trade balance
    Opis:
    Pierwszymi dokumentami otwierającymi historię bezpośrednich polsko-niemieckich stosunków gospodarczych po I wojnie światowej były układ gospodarczy wraz z układem tranzytowym zawarte 22.10.1919 r. Podpisanie układów było poprzedzone kilkumiesięcznymi rozmowami. Inicjatorem i protektorem układów były Główne Mocarstwa Sprzymierzone. W myśl postanowień traktatu Niemcy miały dostarczyć Polsce miesięcznie 75 tys. t węgla z Górnego Śląska, przy czym dostawy te miały wzrastać aż do osiągnięcia przeciętnych dostaw, jakie Polska otrzymywała z Górnego Śląska w latach 1911–1913. Ponadto Niemcy zobowiązały się postawić do dyspozycji Polski 50 tys. t węgla składowanego na hałdach pod warunkiem, że zostanie on zabrany przy pomocy polskiego taboru kolejowego. Do połowy lat 20. handel z Niemcami stanowił blisko połowę wolumenu polskiego handlu zagranicznego. Niemcy były odbiorcą prawie 80% węgla wydobywanego w Polsce. Stosunki polityczne między oboma państwami utrzymywały się w stanie nieustannego napięcia na tle rozbieżności interesów, w szczególności sporu terytorialnego o polską część Pomorza i Wolne Miasto Gdańsk. W styczniu 1925 r. wygasła nałożona na Niemcy w traktacie wersalskim klauzula najwyższego uprzywilejowania wobec towarów z państw Ententy, w tym z Polski. W czerwcu zakończyło się zwolnienie z cła produktów z województwa śląskiego, głównie wydobywanego tam węgla kamiennego, które regulowała Konwencja Genewska o Górnym Śląsku z 1922 r. W połowie 1925 r. strona niemiecka wystosowała do Polski szereg roszczeń politycznych, które rząd Władysława Grabskiego stanowczo odrzucił. Polska odmówiła także przyznania Niemcom zniżek celnych na ich towary, ze względu na brak zgody Niemiec na przyznanie takich ulg na polskie produkty w Niemczech. W odwecie Niemcy jednostronnie wstrzymały import polskiego węgla z województwa śląskiego, przyczyniając się w ten sposób do znaczących strat ekonomicznych strony polskiej. Jednocześnie strona niemiecka podniosła cła na polskie produkty i ustanowiła embargo na część towarów. W odpowiedzi polski rząd podwyższył cła na towary importowane z Niemiec i wprowadził zakaz importu wielu produktów. Polska jako dostawca surowców i jako rynek zbytu dla gotowych towarów w okresie międzywojennym znajdowała się w strefie zainteresowań handlowych Niemiec. Rynek polski i niemiecki były w większym stopniu rynkami kompensacyjnymi niż konkurencyjnymi. Niemcy posiadały dodatni bilans w handlu produktami gotowymi, ujemny we wszystkich innych grupach. Polska przeciwnie, miała ujemny bilans w handlu wyrobami gotowymi, dodatni w zakresie artykułów spożywczych, zwierząt żywych, surowców i półfabrykatów.
    The first document that opened the history of direct Polish-German economic relations after World War I was the economic agreement with the transit agreement concluded on October 22, 1919. The conclusion of the agreements was preceded by several months of talks. The initiator and protector of the pacts were the Main Allied Powers. Pursuant to the provisions of the treaty, Germany was to provide Poland with 75 thousand zlotys a month. tons of coal from Upper Silesia, and these deliveries were to increase until the average deliveries that Poland received from Upper Silesia in the period 1911–1913 were achieved. In addition, Germany undertook to put at the disposal of Poland 50,000. tonnes of coal stored in heaps, provided that it will be collected with the help of Polish rolling stock. Until the mid-1920s, trade with Germany accounted for nearly half of the volume of Polish foreign trade. Germany was the recipient of almost 80% of the coal mined in Poland. Political relations between the two countries continued in a state of constant tension over the background of divergent interests, in particular the territorial dispute over the Polish part of Pomerania and the Free City of Gdańsk. In January 1925, the most-favored-nation clause imposed on Germany by the Treaty of Versailles expired in relation to goods from the Entente countries, including Poland. In June, the duty exemption for products from the Śląskie Voivodeship, mainly coal mined there, which was regulated by the Geneva Convention on Upper Silesia of 1922, ended in June. Poland also refused to grant Germany customs discounts on their goods due to Germany’s refusal to grant such discounts to Polish products in Germany. In retaliation, Germany unilaterally suspended the import of Polish coal from the Śląskie Voivodeship, thus contributing to significant economic losses for the Polish side. At the same time, the German side increased customs duties on Polish products and imposed an embargo on some goods. In response, the Polish government increased customs duties on goods imported from Germany and introduced a ban on the import of many products from Germany. Poland, as a supplier of raw materials and as a market for finished goods, was in the area of commercial interest of Germany in the interwar period. The Polish market and the German market were more compensatory than competitive markets. Germany had a positive balance in trade in finished products, negative in all other groups. On the contrary, Poland had a negative balance in trade in finished products, positive in terms of food products, live animals, raw materials and semi-finished products.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2022, 2(71); 83-106
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Główne założenia i tezy szkoły monetarystycznej w ekonomii
    The main assumptions and theses of the monetarist school in economics
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050792.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-10
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    doktryna makroekonomiczna
    monetaryzm
    keynesizm i neokeynesizm,
    ilościowa teoria pieniądza
    podaż i popyt na pieniądz
    inflacja
    podejście pieniężne do bilansu płatniczego
    monetarystyczna interpretacja bezrobocia
    stagflacja
    mechanizm transmisji
    macroeconomic doctrine
    monetarism
    Keynesianism and neo-Keynesianism
    quantity theory of money
    money supply and demand
    inflation
    monetary approach to the balance of payments
    the monetarist interpretation of unemployment
    stagflation
    transmission mechanism
    Opis:
    Termin monetaryzm jako określenie doktryny makroekonomicznej związanej i utożsamianej jednoznacznie z Miltonem Friedmanem i Uniwersytetem w Chicago został wykreowany przez Karla Brunnera w 1968 r. Nabrał on znaczenia na gruncie teoretycznym na przełomie lat 60. i 70. XX w., a największy wpływ na politykę gospodarczą uzyskał w końcu lat 70. i na początku lat 80. Swoją popularność zawdzięczał panującej stagflacji w okresie lat 70. Tak jak wielki kryzys spowodował zachwianie wiary w rynek i liberalizm, tak stagflacja spowodowała odwrót od ekonomii keynesowskiej i odrodzenie idei klasycznych. Na gruncie teoretycznym z monetaryzmu wyrosła nowa i bardziej radykalna szkoła – nowa ekonomia klasyczna. Jednakże to monetaryzm stał się częścią głównego nurtu i punktem odniesienia dla większości dyskusji toczących się wokół kluczowych kwestii teoretycznych i roli państwa w gospodarce.Twórcą monetaryzmu był M. Friedman urodzony w 1912 r. w Nowym Jorku, jeden z najwybitniejszych i kontrowersyjnych ekonomistów XX w. Był on od samego początku swojej kariery naukowej gorącym zwolennikiem liberalizmu gospodarczego i z tych pozycji konsekwentnie i przy każdejokazji krytykował keynesizm, a także neokeynesizm. Jego zdaniem, niedoskonałości rynku wynikają z ingerencji państwa w gospodarkę kraju, a także z monopolistycznej pozycji związków zawodowych. Uważał również, że wszelkie wydatki na poprawę koniunktury, jak również ochrona socjalna najuboższych grup społecznych, są nieuzasadnione. Państwo powinno ograniczać swoją działalność do utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego i stać na straży prawa, a zwłaszcza prawa prywatnej własności. Patrząc na szkołę monetarystyczną przez pryzmat jej historycznego rozwoju, widzimy wyraźnie trzy etapy. Zaczęło się od ewolucji, jaką przeszło podejście oparte na ilościowej teorii pieniądza w okresie od połowy lat 50. do połowy lat 60., poprzez analizę krzywej Philipsa wspartej oczekiwaniami, którą analiza monetarystyczna przyswoiła sobie w drugiej połowie lat 60., a kończąc na podejściu pieniężnym do bilansu płatniczego i wyznaczania kursu walutowego, które zostało włączone do analizy monetarystycznej na początku lat 70. Badacze związani ze szkołą monetarystyczną podkreślają procykliczną rolę podaży pieniądza (tj. wyprzedzający w czasie ruch pozostałych zmiennych takich, jak płace, ceny, produkcja - zarówno w ujęciu nominalnym, jak i realnym). Dlatego też bank centralny powinien zapewnić stałe tempo przyrostu podaży pieniądza (tzw. reguła k-procent), określając ją na poziomie 3-5% rocznie dla gospodarki. Propozycja takiego właśnie tempa przyrostu podaży wynikała stąd, że tyle wynosiła naturalna stopa wzrostu potencjału podażowego gospodarki. Zdaniem monetarystów gospodarka w długim okresie zbliża się do stanu pełnego wykorzystania potencjału produkcyjnego, jeśli zatem ilość pieniądza w obiegu rośnie w identycznym tempie jak produkcja, przeciętny poziom cen nie zmienia się, więc nie zachodzi inflacja.
    The term monetarism as a term for the macroeconomic doctrine associated and identified explicitly with Milton Friedman and the University of Chicago was coined by Karl Brunner in 1968. It gained importance on theoretical grounds in the late 1960s and early 1970s, and achieved its greatest impact on economic policy in the late 1970s and early 1980s. It owed its popularity to the prevailing stagflation of the 1970s. Just as the Great Depression had shaken faith in the market and liberalism, stagflation caused a retreat from Keynesian economics and a rebirth of classical ideas. On theoretical grounds, a new and more radical school - the new classical economics - grew out of monetarism. However, it was monetarism that became part of the mainstream and the reference point for most of the discussions revolving around key theoretical issues and the role of the state in the economy. M. Friedman, born in 1912 in New York, one of the most prominent and controversial economists of the 20th century was the founder of monetarism. From the very beginning of his academic career, he was an ardent supporter of economic liberalism, and from these positions he consistently and on every occasion criticized Keynesianism, as well as neo-Keynesianism. In his opinion, market imperfections resulted from state interference in the country’s economy, and also from the monopolistic position of trade unions. He also believed that all expenditures for the improvement of the economy, as well as social protection of the poorest social groups, were unjustified. The state should limit its activities to the maintenance of public order and safety and uphold the law, especially the right to private property. Looking at the growth of the monetarist school through the lens of its historical development, we clearly see three stages. It began with the evolution of the quantity theory of money approach from the mid-1950s to the mid-1960s, through the expectations-supported Phillips curve analysis that monetarist analysis assimilated in the second half of the 1960s, and ended with the monetary approach to balance of payments and exchange rate determination that was incorporated into monetarist analysis in the early 1970s. Researchers associated with the monetarist school emphasize the pro-cyclical role of the money supply (i.e. the ahead of time movement of other variables such as wages, prices, production - both in nominal and real terms).Therefore, the central bank should ensure a constant rate of increase in the money supply (the so-called k-percentage rule) setting it at the level of 3-5% per year for the economy. The proposal of such a growth rate of supply resulted from the fact that this was the natural growth rate of the supply potential of the economy. According to monetarists, in the long run the economy approaches the state of full exploitation of production potential, so if the amount of money in circulation grows at the same rate as production, the average price level does not change, so there is no inflation.
    Źródło:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2021, 13; 143-184
    0860-5637
    2657-7704
    Pojawia się w:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ograniczenia systemowe i czynnikowe eksportu wyrobów przemysłu przetwórczego Polski w latach 70. i na początku lat 80. XX wieku. (Część I)
    System and Factor Limits Export of Products of Processing Industry in Poland in the 70. Years and at the Beginning of the 80. Years of the 20th Century (Part I)
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146107.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    przemysł przetwórczy
    strategia gospodarcza
    handel zagraniczny
    wielkość eksportu
    wielkość importu
    gospodarka otwarta
    postęp naukowo-techniczny
    zagraniczna myśl techniczna
    bariery systemowe
    bariery taryfowe i pozataryfowe
    ceny urzędowe i regulowane
    kurs walutowy
    struktura gałęziowa gospodarki
    processing industry
    economic strategy
    foreign trade
    size exports
    the size of the import
    open economy
    scientific and technical progress
    foreign thought technical
    system barriers
    tariff and non-tariff barriers
    official and regulated prices
    exchange rate
    branch structure of the economy
    Opis:
    W strategii gospodarczej lat 70. handel zagraniczny był traktowany jako podstawowy czynnik intensyfikacji gospodarki i źródło zwiększenia jej efektywności. Chodziło o szybszy rozwój gałęzi specjalizujących się w eksporcie i ich produkcji niż całej gospodarki, co miało zapewnić dynamikę eksportu przewyższającą globalne tempo produkcji i dochodu narodowego. Od tego zależała możliwość importu technologii, modernizacja całego krajowego aparatu wytwórczego, a także wzbogacenie rynku wewnętrznego. Były to przyczyny zerwania w latach 70. z poprzednią polityką lat 60. gospodarki zamkniętej i wejścia na drogę szerokiego jej otwierania wobec zagranicy. Następował systematyczny wzrost udziału handlu zagranicznego we wzroście dochodu narodowego. Podjęte na początku lat 70. próby przestawienia polskiej gospodarki na tory proeksportowego rozwoju nie dały jednak pozytywnych rezultatów. Przemysł nadal produkował głównie na potrzeby rynku wewnętrznego, a ponieważ wielkość tego rynku była ograniczona, to w konsekwencji seryjność produkcji była zbyt mała, zaś asortyment wyrobów bardzo duży. Taka sytuacja nie sprzyjała rozwojowi eksportu. Również struktura polskiego przemysłu nie była najkorzystniejsza, o czym świadczył wysoki jego stopień materiało- i importochłonności oraz transportochłonności. W pierwszej połowie lat 70. przyjęto koncepcję pełnego otwarcia gospodarki narodowej. Należy jednak dodać, że było to w istocie pełne otwarcie na import, zwłaszcza na import zagranicznej myśli technicznej, która uzależniła w konsekwencji polską gospodarkę od importu zagranicznego. Udział Polski w światowym eksporcie zmalał w 1979 r. do 1,01% (wobec 1,14% w 1970 r.) i pozostawał znacznie w tyle za udziałem Polski w produkcie światowym. Tempo wzrostu eksportu, które w latach 1958-1970 wynosiło średnio 12,1% rocznie, zmniejszyło się w dziesięcioleciu 1971-1980 do 8,6% rocznie. Załamanie nastąpiło w 1975 r., a więc wówczas, gdy należało spodziewać się poważnych efektów przyspieszenia inwestycyjnego. Oczekiwane efekty nie nadeszły. W latach 1975-1980 wielkość eksportu Polski wzrastała w tempie zaledwie 6,6%, a więc prawie dwa razy wolniej niż w poprzednim okresie lat 60.
    In the economic strategy of the 1970s, foreign trade was treated as a basic factor intensification of the economy and a source of increasing its effectiveness. It was about faster development of special branches in exports and their production than the entire economy, which was to ensure export dynamics surpassing the global rate of production and national income. The possibility depended on it technology imports, modernization of the entire national manufacturing apparatus, as well as enriching the market procedure. These were the reasons for the break in the 1970s with the previous policy of the 1960s closed and entering the road of its wide opening to foreign countries. It was systematic increase in the share of foreign trade in the growth of national income. Taken at the beginning of the 1970s attempts to turn the Polish economy into pro-export development paths, however, have not been positive results. Industry continued to produce mainly for the needs of the internal market, and because the size of this market was limited, consequently the production series was too small, while product range very large. This situation was not conducive to the development of exports. Also the structure polish industry was not the best, as evidenced by its high degree of material and import intensity and transport intensity. In the first half of the 1970s, a full concept was adopted the opening of the national economy. However, it should be added that it was essentially a full opening to imports, especially for the import of foreign technical thought, which, as a consequence, made the Polish economy dependent from foreign imports. Poland’s share in global exports decreased in 1979 to 1.01% (compared to 1.14% in 1970) and was significantly behind Poland’s share of the global product. The growth rate of exports, which in the years 1958-1970 amounted to an average of 12.1% per annum, decreased in the decade 1971-1980 to 8.6% per annum. The collapse took place in 1975, so when serious investment acceleration effects were to be expected. Expected effects no they came. In the years 1975-1980, the volume of Polish exports increased at a rate of only 6.6%, hence almost twice as slow as in the previous 60’s.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2017, 9, 4; 47-74
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ograniczenia systemowe i czynnikowe eksportu wyrobów przemysłu przetwórczego Polski w latach 70. i na początku lat 80. XX wieku (część II)
    System and Factor Limits Export of Products of Processing Industry in Poland in the 70. Years and at the Beginning of the 80. Years of the 20th Century (Part II)
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146121.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    przemysł przetwórczy
    strategia gospodarcza
    handel zagraniczny
    wielkość eksportu
    wielkość importu
    gospodarka otwarta
    postęp naukowo-techniczny
    zagraniczna myśl techniczna
    bariery systemowe
    bariery taryfowe i pozataryfowe
    ceny urzędowe i regulowane
    kurs walutowy
    struktura gałęziowa gospodarki
    processing industry
    economic strategy
    foreign trade
    size exports
    the size of the import
    open economy
    scientific and technical progress
    foreign thought technical
    system barriers
    tariff and non-tariff barriers
    official and regulated prices
    exchange rate
    branch structure of the economy
    Opis:
    W strategii gospodarczej lat 70. handel zagraniczny był traktowany jako podstawowy czynnik intensyfikacji gospodarki i źródło zwiększenia jej efektywności. Chodziło o szybszy rozwój gałęzi specjalizujących się w eksporcie i ich produkcji niż całej gospodarki, co miało zapewnić dynamikę eksportu przewyższającą globalne tempo produkcji i dochodu narodowego. Od tego zależała możliwość importu technologii, modernizacja całego krajowego aparatu wytwórczego, a także wzbogacenie rynku wewnętrznego. Były to przyczyny zerwania w latach 70. z poprzednią polityką lat 60. gospodarki zamkniętej i wejście na drogę szerokiego jej otwierania wobec zagranicy. Następował systematyczny wzrost udziału handlu zagranicznego we wzroście dochodu narodowego. Podjęte na początku lat 70. próby przestawienia polskiej gospodarki na tory proeksportowego rozwoju nie dały jednak pozytywnych rezultatów. Przemysł nadal produkował głównie na potrzeby rynku wewnętrznego, a ponieważ wielkość tego rynku była ograniczona, to w konsekwencji seryjność produkcji była zbyt mała, zaś asortyment wyrobów bardzo duży. Taka sytuacja nie sprzyjała rozwojowi eksportu. Również struktura polskiego przemysłu nie była najkorzystniejsza, o czym świadczył wysoki jego stopień materiało-importochłonności oraz transportochłonności. W pierwszej połowie lat 70. przyjęto koncepcję pełnego otwarcia gospodarki narodowej. Należy jednak dodać, że było to w istocie pełne otwarcie na import, zwłaszcza na import zagranicznej myśli technicznej, która uzależniła w konsekwencji polską gospodarkę od importu zagranicznego. Udział Polski w światowym eksporcie zmalał w 1979 r. do 1,01% (wobec 1,14% w 1970 r.) i pozostawał znacznie w tyle za udziałem Polski w produkcie światowym. Tempo wzrostu eksportu, które w latach 1958-1970 wynosiło średnio 12,1% rocznie, zmniejszyło się w dziesięcioleciu 1971-1980 do 8,6% rocznie. Załamanie nastąpiło w 1975 r., a więc wówczas, gdy należało się spodziewać poważnych efektów przyspieszenia inwestycyjnego. Oczekiwane efekty nie nadeszły. W latach 1975-1980 wielkość eksportu Polski wzrastała w tempie zaledwie 6,6%, a więc prawie dwa razy wolniej niż w poprzednim okresie lat 60.
    In the economic strategy of the 1970s, foreign trade was treated as a basic factor intensification of the economy and a source of increasing its effectiveness. It was about faster development of special branches in exports and their production than the entire economy, which was to ensure export dynamics surpassing the global rate of production and national income. The possibility depended on it technology imports, modernization of the entire national manufacturing apparatus, as well as enriching the market procedure. These were the reasons for the break in the 1970s with the previous policy of the 1960s closed and entering the road of its wide opening to foreign countries. It was systematic increase in the share of foreign trade in the growth of national income. Taken at the beginning of the 1970s attempts to turn the Polish economy into pro-export development paths, however, have not been positive results. Industry continued to produce mainly for the needs of the internal market, and because the size of this market was limited, consequently the production series was too small, while product range very large. This situation was not conducive to the development of exports. Also the structure polish industry was not the best, as evidenced by its high degree of material and import intensity and transport intensity. In the first half of the 1970s, a full concept was adopted the opening of the national economy. However, it should be added that it was essentially a full opening to imports, especially for the import of foreign technical thought, which, as a consequence, made the Polish economy dependent from foreign imports. Poland’s share in global exports decreased in 1979 to 1.01% (compared to 1.14% in 1970) and was significantly behind Poland’s share of the global product. The growth rate of exports, which in the years 1958-1970 amounted to an average of 12.1% per annum, decreased in the decade 1971-1980 to 8.6% per annum. The collapse took place in 1975, so when serious investment acceleration effects were to be expected. Expected effects no they came. In the years 1975-1980, the volume of Polish exports increased at a rate of only 6.6%, hence almost twice as slow as in the previous 60’s.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2018, 10, 1; 45-66
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rolnictwo jako podstawa uprzemysłowienia i rozwoju gospodarczego. Wnioski wynikające z doświadczeń historycznych krajów rozwijających się w drugiej połowie XIX i pierwszej połowie XX wieku
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034259.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    rolnictwo
    przemysł
    kraje słabo rozwinięte
    produkty rolne i przemysłowe
    zależność przemysłu od rolnictwa
    rolnictwo jako podstawa uprzemysłowienia
    agriculture
    industry
    underdeveloped countries
    agricultural and industrial products
    industry dependence on agriculture
    agriculture as the basis of industrialization
    Opis:
    Specyficzną cechą większości krajów słabo rozwiniętych, określanych po II wojnie światowej jako Kraje Trzeciego Świata, była historycznie ich duża zależność od rolnictwa oraz wysoki odsetek ludności zatrudnionej w produkcji rolnej i hodowlanej. W krajach rozwiniętych natomiast (kraje Europy Zachodniej oraz kraje anglosaskie) udział rolnictwa w PNB był niewielki, a odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie kształtował się na stosunkowo niskim poziomie i wykazywał tendencję malejącą. Wyciągnięto z tego błędny wniosek, że wysiłek rozwojowy powinien zmierzać w kierunku uprzemysłowienia, niekiedy połączony z zaniedbywaniem rolnictwa. Wzrost efektywnego popytu na produkty przemysłowe ze strony rolnictwa stanowił jego istotny wkład do procesu uprzemysłowienia. We wczesnych fazach rozwoju gospodarczego przy przewadze ludności rolniczej brak było poza rolnictwem masowego rynku. Oznaczało to, iż powstający sektor przemysłowy musiał znajdować oparcie w popycie pochodzącym i kreowanym w rolnictwie. Im szybciej zatem rosła wydajność i dochody w tym dziale gospodarki oraz im szybciej rolnictwo przestawiło się na formy wymiany pieniężnej, tym były korzystniejsze warunki dla rozwoju rzemiosła, a później uprzemysłowienia. Ponadto wysoka stopa urodzeń i postęp techniczny w rolnictwie sprawiały, że pewna część siły roboczej na wsi stawała się z technologicznego punktu widzenia zbędna. Pomyślny rozwój rolnictwa połączony ze wzrostem dochodów rolników był możliwy tylko wówczas, gdy siła robocza została z niego odprowadzona i znalazła produkcyjne zatrudnienie w innych działach gospodarki. Na przełomie lat 50. i 60. XX w. również wzrost dochodów z eksportu produktów rolnych był powolny, co oznaczało, że kraje rozwijające się stanęły przed problemem ciasnoty rynków eksportowych i spadku cen w eksporcie. Niepokojącą cechą tych zmian był fakt, iż zastój w zakresie popytu i spadek cen wielu artykułów rolnych występował jednocześnie ze wzrostem dochodów realnych w krajach rozwiniętych, co pociągało za sobą zasadnicze zmiany w strukturze popytu.
    A specific feature the most of the underdeveloped countries, referred to as Third World Countries after World War II, was their historically high dependence on agriculture and a high percentage of the population employed in agricultural and livestock production. In developed countries (Western European countries and Anglo-Saxon countries), the share of agriculture in GNP was small, and the percentage of the population employed in agriculture was at a relatively low level and showed a decreasing tendency. The wrong conclusion was drawn from this that the development effort should be towards industrialization, sometimes with neglect of agriculture. The increase in effective demand for industrial products from agriculture was its significant contribution to the industrialization process. In the early stages of economic development, with the predominance of the agricultural population, there was no mass market apart from agriculture. This meant that the emerging industrial sector had to be based on the demand that originated and created in agriculture. Thus, the faster the productivity and income in this sector of the economy grew, and the faster agriculture switched to forms of monetary exchange, the more favorable conditions were for the development of craftsmanship and, later, industrialization. Moreover, the high birth rate and technological advances in agriculture made a certain proportion of the rural workforce technologically redundant. The successful development of agriculture combined with an increase in farmers’ income was possible only when the labor force was diverted from it and found productive employment in other sectors of the economy. At the turn of the 1950s and 1960s, the growth of income from exports of agricultural products was also slow, which meant that developing countries faced the problem of the tightness of export markets and a drop in export prices. A disturbing feature of these changes was the fact that the stagnation in demand and the fall in prices of many agricultural products coincided with the increase in real incomes in developed countries, which entailed fundamental changes in the structure of demand.
    Źródło:
    Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 7-29
    1506-6541
    Pojawia się w:
    Zeszyty Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Economic Mobilization in Germany prior to and during World War II
    Mobilizacja gospodarcza Niemiec przed i w czasie II wojny światowej
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1835337.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Niemcy
    gospodarka wojenna
    produkcja zbrojeniowa
    mobilizacja ekonomiczna
    system planowania
    centralne zarządzanie
    kontrola cen i kosztów
    Plan Czteroletni
    Germany
    war economy
    arms production
    system of planning
    central management
    price regulation and costs
    The Four Year Plan
    Opis:
    Konsekwencją strategii Blitzkriegu i jej początkowych sukcesów był brak nastawionego na określone cele centralnego planowania produkcji krajowej, który był cechą charakterystyczną pierwszych 6 lat rządów Hitlera. Stan ten utrzymał się w czasie wojny. Długotrwały system regulowania cen przez rząd i reglamentacji rozszerzono na większą ilość towarów, ale pod innymi aspektami system gospodarki wojennej niewiele odróżniał się od totalitarnej „gospodarki pokojowej”. Planowanie, jak i wykonanie założeń nie nadążało za wymogami zakrojonej na wielką skalę wojny napastniczej, jaką prowadzono. Strategia wojenna Hitlera wymagała dokładanego planowania produkcji i zamówień na podstawie priorytetów obejmujących całą gospodarkę i wykorzystujących tak nagłaśniane niemieckie talenty organizacyjne. W praktyce nie powstała lista priorytetów ani agencja planowania posiadająca odpowiednio szeroki zakres uprawnień. W zamian wiele ośrodków („Bedarfstrager”) rywalizowało ze sobą o wykorzystanie surowców oraz mocy wytwórczych. Jak się okazało, Wehrmacht i zaopatrujące go działy przemysłu były tak przekonane o swych priorytetach, że problemy podaży wydawało się, że są rozwiązywane w sposób automatyczny. Reprezentanci Wehrmachtu wręczali zamówienia pracującym na rzecz armii wykonawcom, którzy z kolei żądali – i szybko otrzymywali – stal, ropę, węgiel, chemikalia itd. (zwykle w ilościach przekraczających zapotrzebowanie). Tym samym wiele surowców tracono na produkcję niepotrzebnych towarów, a następnie brakowało ich na bardziej istotne cele. Niedostatek i obfitość współistniały ze sobą. Błędem byłoby wnioskować z pomyłek i niedociągnięć planowania, że porażkę Niemiec w drugiej wojnie światowej można wyjaśnić szeregiem niewykorzystanych możliwości. Ani planowanie produkcji, ani mobilizacja na czas wszystkich potencjalnych rezerw nie uratowałyby Niemiec przed ostateczną katastrofą. Cokolwiek zrobiłyby Niemcy, wojnę wygrałaby strona dysponująca większymi zdolnościami produkcji samolotów, czołgów, okrętów wojennych. Tym samym od początku działań wojennych Niemcy nie miały szans powodzenia. Nie było tajemnicą, że Wielka Brytania, Rosja i USA mogły razem wyprodukować trzykrotnie więcej dowolnych artykułów militarnych niż Państwa Osi. Tylko niewiarygodny brak ekonomicznego zdrowego rozsądku i zasługująca na karę arogancja mogły skłonić przywódców Trzeciej Rzeszy do wiary w możliwość zwycięstwa w tej agresywnej wojnie.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2007, 35, 3; 133-175
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie rolnictwa, polityki finansowej oraz instytucji finansowych w stymulowaniu wzrostu i rozwoju gospodarczego Japonii w latach 1868–1914
    The importance of agriculture, financial policy and financial institutions in stimulating the growth and economic development of Japan in the period 1868–1914
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2142375.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Japonia
    Restauracja Meiji
    finansowanie wzrostu i rozwoju gospodarczego
    akumulacja kapitału
    podatek gruntowy
    instytucje bankowe i pozabankowe
    wewnętrzne i zewnętrzne źródła finansowania
    proces uprzemysłowienia
    zmiany w strukturze gospodarczej
    popieranie i ekspansja eksportu
    Japan
    Meiji Restaurant
    financing economic growth and development
    capital accumulation
    land tax
    banking and non-banking institutions
    internal and external sources of financing
    industrialization process
    changes in the economic structure
    support and expansion of exports
    Opis:
    Współczesna historia gospodarki Japonii rozpoczęła się od przełomowego wydarzenia, jakim była Restauracja Meiji w 1868 r., która zapoczątkowała głębokie przemiany społeczne, polityczne i gospodarcze. Przedmiotem analizy w artykule są źródła finansowania wzrostu i rozwoju gospodarczego w Japonii w latach 1868–1914 oraz rola wyspecjalizowanych instytucji bankowych i pozabankowych, które, mobilizując kapitał oraz jego zasoby, razem wspierały procesy rozwojowe. Zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami podzielono źródła finansowania wzrostu gospodarczego na wewnętrzne (krajowe) oraz zewnętrzne (zagraniczne). Celem opracowania jest wykazanie znaczenia, jakie dla wzrostu gospodarczego Japonii miały jedne i drugie źródła finansowania, przy czym przy omawianiu pierwszych wyeksponowana została rola rolnictwa oraz skutecznie służący akumulacji publicznej – podatek gruntowy. Należy również pamiętać o powstaniu Banku Japonii. Bank centralny Japonii został założony dużo wcześniej niż wiele banków centralnych w Europie. Rozpoczął działalność już w październiku 1882 r. W jego statucie zawarte zostały zapisy dotyczące kontroli, wspierania systemu kredytowego oraz regulacji systemu walutowego. Do wybuchu I wojny światowej stworzono w Japonii mocne podstawy przemysłu oparte na rosnącym imporcie nowoczesnych technologii oraz wykorzystaniu wiedzy i kwalifikacji zagranicznych specjalistów. Szczególnie dynamicznie rozwijał się przemysł bawełniany i energetyczny w połączeniu z powiększającym się udziałem sektora prywatnego. Nadal jednak dominującą pozycję w strukturze gospodarczej zajmowało w tym okresie rolnictwo dostarczające żywności rosnącej liczbie ludności oraz coraz większej populacji mieszkającej w miastach.
    The modern history of the Japanese economy began with a landmark event, the Meiji Restaurant in 1868, which initiated profound social, political and economic changes. The subject of the analysis in the article are the sources of financing economic growth and development in Japan in the period 1868–1914 and the role of specialized banking and non-banking institutions which, by mobilizing capital and its resources, jointly supported development processes. In line with generally accepted principles, the sources of financing economic growth have been divided into internal (domestic) and external (foreign). The aim of the study is to show the importance of both sources of financing for the economic growth of Japan, while discussing the former, the role of agriculture and land tax effectively serving public accumulation are emphasized. One should also remember about the creation of the Bank of Japan. Japan’s central bank was founded much earlier than many central banks in Europe. It started operating as early as October 1882. Its statute contains provisions concerning the control, support of the credit system and regulation of the currency system. Until the outbreak of World War I, a strong industrial foundation had been established in Japan, based on the growing import of modern technologies and the use of knowledge and qualifications of foreign specialists. The cotton and energy industry developed particularly dynamically, along with the increasing share of the private sector. Still, agriculture, which provided food to the growing number of people and the increasing population living in cities, was still dominant in the economic structure in this period.
    Źródło:
    Zeszyty Wiejskie; 2022, 28; 7-35
    1506-6541
    Pojawia się w:
    Zeszyty Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies