Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "copper content" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Modifications in the content of available zinc and copper in soil fertilized with bio-waste composts
Zmiany zawartosci przyswajanych form cynku i miedzi w glebie uzyznianej kompostami z bioodpadow
Autorzy:
Bowszys, T
Wierzbowska, J.
Bowszys, J.
Bieniek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16008.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
soil
fertilization
biowaste compost
compost
zinc content
copper content
modification
sewage sludge
Opis:
The aim of this study has been to determine the indirect and direct effects of farmyard manure and sewage sludge composts, produced in the north-eastern part of Poland, on the content of 1 mol HCl⋅dm-3 soluble forms of zinc and copper in soil. In 2004-2007, a field experiment was carried out at the Experimental Station in Bałcyny near Ostróda. The experiment was established on proper grey-brown podzolic soil originating from light boulder clay, which was rich in P, moderately abundant in K and low in Mg. It comprised a four-field crop rotation system (potato, spring barley, winter oilseed rape and winter wheat. The design of the experiment, set up according to the random block method, involved 8 objects (2 x 4): 1) farmyard manure, 2) compost (sewage sludge + straw), 3) dried and granulated sewage sludge, 4) composted sewage sludge. The composts and FYM were introduced to soil once (in 2004) at a rate of 10 t d.m.⋅ha-1 or 2 × 5 d.m.⋅ha-1 (under potato and winter oilseed rape). In 2004, nitrogen in the soil enriched with natural fertilizers was balanced to 150 kg⋅ha-1 according to the N-total content. In 2005, soil cropped with spring barley received only mineral fertilization, whereas winter oilseed rape received the second rate of organic fertilizers (in the series consisting of 2 × 5 d.m.⋅ha-1) and nitrogen was balanced to 120 kg⋅ha-1. In 2006, soil under winter wheat received only mineral fertilization. Prior to the establishment of the experiment, soil, manure and compost samples were taken. Having been averaged, the samples were subjected to determination of their content of Cu and Zn in 1 mol HCl dm-3. The soil, whose reaction was 5.04 in 1 mol HCl dm-3, was moderately abundant in available zinc and low in copper. After four years of the trials, the levels of available forms of copper and zinc in the soil fertilized with sewage sludge composts, compared to the soil enriched with FYM, were higher. In the first and fourth year of the experiment, the content of both elements was found to increase significantly in the objects fertilized with dry, granulated and composted sludge. Sludge composted with straw significantly raised the content of Zn and Cu in the second and third year of the experiment. However, fertilization of grey-brown podzolic soil with sewage sludge did not change its classification according to the abundance of available forms of copper and zinc.
Celem badań było określenie bezpośredniego i następczego wpływu obornika i kompostów z osadów ściekowych, pochodzących z Polski północno-wschodniej, na zawartość w glebie form cynku i miedzi rozpuszczalnych w 1 mol HCl⋅dm-3. W latach 2004-2007, w Zakładzie Produkcyjno-Doświadczalnym Bałcyny k. Ostródy, na glebie płowej typowej wytworzonej z gliny lekkiej zwałowej, o wysokiej zawartości P, średniej K i niskiej Mg, przeprowadzono doświadczenie z 4-polowym płodozmianem (ziemniak, jęczmień jary, rzepak ozimy, pszenica ozima). Schemat doświadczenia, założonego metodą losowanych bloków, obejmował 8 obiektów (2x4): 1) obornik, 2) kompost (osad ściekowy+ słoma), 3) osad ściekowy suszony i granulowany, 4) osad ściekowy kompostowany. Komposty i obornik zastosowano jednorazowo (2004 r.) w dawce 10 t s.m.⋅ha-1 lub 2 × 5 t s.m.⋅ha-1 (pod ziemniak i rzepak ozimy). W 2004 r. na obiektach z nawozami organicznymi i obornikiem azot został zbilansowany do 150 kg⋅ha-1, w zależności od zawartości w nich N-ogółem. W 2005 r. pod jęczmień jary zastosowano tylko nawożenie mineralne, a pod rzepak ozimy – drugą dawkę nawozów organicznych (w serii 2 × 5 t s.m.⋅ha-1) i zbilansowano azot do 120 kg⋅ha-1. W 2006 r. pod pszenicę ozimą stosowano tylko nawożenie mineralne. Przed założeniem doświadczenia pobrano próbki gleby, obornika i kompostów. W próbkach, po uśrednieniu, oznaczono zawartość Cu, Zn w 1 mol HCl⋅dm-3. Gleba o pH=5,04 w 1 mol HCl⋅dm-3 charakteryzowała się średnią zasobnością w przyswajalny cynk i niską w miedź. Po czterech latach badań wzrosła zawartość przyswajalnych form miedzi i cynku w glebie użyźnianej kompostami z osadów ściekowych, w porównaniu z glebą nawożoną obornikiem. W pierwszym i czwartym roku istotny wzrost zawartości tych pierwiastków stwierdzono na obiektach z osadem suszonym i granulowanym oraz kompostowanym. Osad kompostowany z dodatkiem słomy istotnie zwiększał zawartość Zn i Cu w drugim oraz trzecim roku badań. Użyźnianie gleby płowej osadami ściekowymi nie zmieniało jednak klasy zasobności w przyswajalne formy miedzi i cynku.
Źródło:
Journal of Elementology; 2009, 14, 1; 33-41
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content of copper, iron, manganese and zinc in typical light brown soil and spring triticale grain depending on a fertilization system
Zawartość miedzi, żelaza, manganu i cynku w typowej lekkiej glebie brunatnej i w ziarnie pszenżyta jarego w zależności od systemu nawożenia
Autorzy:
Wojtkowiak, K.
Stepien, A.
Warechowska, M.
Raczkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13904.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
copper content
iron content
manganese content
zinc content
light brown soil
triticale
spring triticale
grain
fertilization system
microelement
Opis:
The impact of mineral fertilization with or without multi-component fertilizers on the content of microelements in soil and spring triticale grains was investigated in field trials, in 2009-2011. The experiment was carried out on 8 fertilizing treatments with three replications, which included two varieties of spring triticale: Andrus and Milewo. The content of available zinc and manganese was higher on plots cropped with the cultivar Andrus and nitrogen fertilization with urea or with urea and ammonium nitrate. It was also found out that the content of available manganese, zinc and iron in the analyzed soils was within the natural average range. A higher content of manganese and zinc in grains was detected after the application of multi-component fertilizers. Nitrogen fertilization at a dose of 120 kg.ha-1 together with Azofoska and Ekolist resulted in an increase in the iron content in cv. Andrus. The regression analysis between the content of the analyzed microelements in soil and in triticale grains revealed a significant increase in the iron, manganese and zinc content in grains together with an increase in the content of these elements in soil under cv. Milewo. With respect to the zinc content in soil and in grain from this variety, the coefficient of determination was the closest to the coefficient of a linear correlation (R2 = 0.9105). It was shown that an increase in the content of microelements in soil was not always accompanied by an increase in the content of these elements in spring triticale grains.
W latach 2009-2011 w doświadczeniu polowym badano wpływ nawożenia NPK stosowanego bez nawozów wieloskładnikowych lub łącznie z nimi na zawartość mikroelementów w glebie i ziarnie pszenżyta jarego. Doświadczenie obejmowało 8 obiektów nawozowych w 3 powtórzeniach z uwzględnieniem 2 odmian pszenżyta jarego: Andrus i Milewo. Stwierdzono, że gleba zawierała więcej przyswajalnego cynku i manganu w przypadku nawożenia azotem w formie mocznika lub mocznika i saletry amonowej w uprawie odmiany Andrus. Stwierdzono ponadto, że zasobność badanych gleb w przyswajalny mangan, cynk i żelazo kształtowała się w granicach ich zasobności na poziomie średnim. W ziarnie zaobserwowano przede wszystkim większe nagromadzenie manganu i cynku po zastosowania nawozów wieloskładnikowych. Nawożenie azotem w dawce 120 kg ha-1 łącznie z azofoską i ekolistem przyczyniło się również do zwiększenia zawartości żelaza w ziarnie odmiany Andrus. Analiza regresji między zawartością badanych mikroelementów wykazała istotny wzrost zawartości żelaza, manganu i cynku w ziarnie w miarę zwiększania się zasobności gleby w uprawie pszenżyta jarego odmiany Milewo. W przypadku zawartości cynku w glebie i w ziarnie tej odmiany, współczynnik determinacji był najbliższy współczynnikowi korelacji liniowej (R2 = 0,9105). Wykazano, że wraz ze zwiększeniem się zawartości mikroelementów w glebie nie zawsze następował wzrost zawartości tych składników w ziarnie pszenżyta jarego.
Źródło:
Journal of Elementology; 2014, 19, 3
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contents of Cu, Zn, Cd, Pb and Fe in rainwater effluents discharged to surface waters in the city of Poznan
Zawartość Cu, Zn, Cd, Pb i Fe w ściekach deszczowych odprowadzanych do wód powierzchniowych miasta Poznania
Autorzy:
Szpakowska, B.
Swierk, D.
Goldyn, R.
Baralkiewicz, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16182.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
copper content
zinc content
cadmium content
lead content
iron content
rain water
effluent
surface water
water pollution
Poznan city
Opis:
Progressing urbanization results in the potential increase of pollution sources such as wastes, industrial or municipal sewage, which may contain hazardous inorganic pollutants such as e.g. metal ions and their compounds. Urbanization has a negative effect also on soil, as a consequence of an increasing share of impermeable surfaces such as pavements, parking lots, housing developments and public buildings. The area of a hardened (impermeable) surface is exposed to intensive surface runoff during rain and as a result pollutants are transported through the storm drainage system directly to surface waters. The aim of this study was to determine the effect of metals contained in rainwater discharged from subcatchments of various land use types on the quality of surface waters (the Cybina River and the Antoninek reservoir) in the city of Poznań, as well as investigate whether metal contents in rainwater effluents depend on the relief and character of the immediate catchment. Investigations were conducted in 2009 along the lower section of the Cybina River. Water samples from the river and reservoir were collected each time when collecting rain water samples. Water and sewage samples were collected 15 times within a year. Analyses were conducted on 5 selected catchments (with different land uses) drained by storm water drainage system discharged to the Cybina River and the Antoninek reservoir. Water was collected from 13 sampling points (5 of which were sewer outfalls and 8 were situated on the river or the reservoir above and below the sewage discharge). Higher concentrations of all tested elements were recorded in rainwater in comparison to the water samples coming from the river or the reservoir. Canonical Variate Analysis (CVA) model presenting differences between water concentrations of Cu, Zn, Cd, Pb and Fe and environmental variables (rainfall intensity measured in a four-point scale, location as divided into industrial areas multi- and single-family housing as well as location of sewage discharge to the river on the reservoir) showed elevated concentrations of these elements especially in water collected directly from the storm water sewer. Elevated metal concentrations in storm system effluents did not have a significant effect on the content of these pollutants in the river or the reservoir. It could have been caused by the intensive immobilization of elemental ions in bottom deposits followed by the metal uptake by aquatic organisms, mainly plants.
Postępujący proces urbanizacji powoduje potencjalne zwiększenie źródeł zanieczyszczeń, jak odpady, ścieki przemysłowe czy komunalne, które mogą zawierać groźne zanieczyszczenia nieorganiczne, m.in. jony metali oraz ich związki. Proces ten oddziałuje niekorzystnie także na glebę, powodując zwiększenie udziału powierzchni nieprzepuszczalnych, jak chodniki, parkingi, budynki mieszkalne i użytkowe. Teren o powierzchni utwardzonej (nieprzepuszczalnej) jest narażony na intensywny spływ powierzchniowy podczas deszczu i transport substancji zanieczyszczających kanalizacją deszczową bezpośrednio do wód powierzchniowych. Celem badań było określenie wpływu metali zawartych w wodzie deszczowej odpływającej ze zlewni cząstkowych o różnym użytkowaniu gruntów na jakość wód powierzchniowych (rzeki Cybiny i zbiornika Antoninek) na terenie Poznania, a także zbadanie, czy zawartość metali w ściekach deszczowych zależy od ukształtowania i rodzaju zlewni bezpośredniej. Badania prowadzono w 2009 r. wzdłuż dolnego odcinka rzeki Cybiny. Próbki wody pobierano z rzeki i ze zbiornika Antoninek podczas opadów deszczu, 15 razy w ciągu roku. Do badań wybrano 5 zlewni (o odmiennym sposobie użytkowania) odwadnianych kanalizacją deszczową uchodzącą do rzeki Cybiny i zbiornika Antoninek. Wodę pobierano z 13 stanowisk (5 to wyloty z kanałów, 8 usytuowano na rzece lub zbiorniku powyżej i poniżej ujścia ścieków). W wodzie deszczowej stwierdzono większe stężenie wszystkich badanych pierwiastków w porównaniu z wodą pochodzącą z rzeki lub zbiornika. Analiza CVA (Canonical Variate Analysis), która umożliwia określenie zależności między stężeniami Cu, Zn, Cd, Pb i Fe oraz zmiennymi środowiskowymi (intensywność opadów atmosferycznych mierzona w 4-stopniowej skali, lokalizacja uwzględniająca tereny przemysłowe, zabudowa wielo- i jednorodzinna, lokalizacja punktów poboru wody deszczowej) jednoznacznie wskazała na wyższe stężenie badanych pierwiastków w wodzie pobranej bezpośrednio z kolektorów deszczowych. Podwyższone stężenie metali w ściekach deszczowych nie wpłynęło znacząco na zawartość tych zanieczyszczeń w rzece i zbiorniku. Mogło to być spowodowane intensywną immobilizacją jonów pierwiastków w osady denne, a następnie pobraniem metali przez organizmy wodne, głównie rośliny.
Źródło:
Journal of Elementology; 2014, 19, 3
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content and removal of Cu and Zn with harvested crops grown on soil fertilized with composted municipal sewage sludge
Zawartosc i wynos Cu i Zn z plonem roslin uprawianych na glebie uzyznianej kompostami z komunalnych osadow sciekowych
Autorzy:
Bowszys, T
Wierzbowska, J.
Bowszys, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13649.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
soil
fertilization
compost
sewage sludge
crop
removal
copper content
zinc content
crop rotation system
municipal sewage sludge
Opis:
The purpose of the study has been to determine the direct and residual effect of farmyard manure and composts made from sewage sludge on the content and uptake of copper and zinc by crops growing in a four-field crop rotation system. In 2004-2007, a field experiment was established on proper grey-brown podzolic soil, originating from light boulder clay, rich in P, moderately abundant in K and low in Mg, whose reaction was pH = 5.04. The experiment involved a four-field crop rotation cycle with the following crops: potato, spring barley, winter oilseed rape and winter wheat. The design of the experiment, set up according to the random block method, consisted of 8 object (2 x 4): 1) FYM, 2) composted sewage sludge, 3) compost (sewage sludge + straw), 4) dried and granulated sewage sludge. The composts and farmyard manure were applied once in the rotation system (under potato) at a rate of 10 t d.m. ha-1 or twice, each time 5 t d.m. ha-1 (under potato and under winter oilseed rape). In the objects fertilized with organic fertilizers and manure, nitrogen was balanced to 150 kg⋅ha-1 (under potato) and to 120 kg⋅ha-1 (under oilseed rape) depending on their total content of nitrogen. Spring barley and winter wheat received only mineral fertilizers. Before the experiment was set up, samples of soil, manure and composts had been collected for determination of Cu and Zn in 1 mol HCl dm-3 by atomic absorption spectrophotometry. The content of zinc and copper in the crops was modified by the form of sewage sludge and sewage sludge composts to a greater extent than by the way these fertilizers were applied in the crop rotation system. Soil fertilization with dried and granulated sewage sludge or composted sludge increased the content of copper and its removal with harvested potato and winter rape, but the analogous values were higher when the cereals were grown on FYM fertilized soil. The strongest influence on the content and removal of zinc was exerted by soil fertilization with dried and granulated sewage sludge. The index of copper and zinc uptake was to a greater degree conditioned by the species of a crop than by the type of fertilizers or their application method. Municipal sewage sludge and sewage sludge composts can be used as a substitute of manure in farms which do not keep farm animals.
Celem badań było określenie bezpośredniego i następczego wpływu obornika oraz kompostów z osadów ściekowych na zawartość oraz pobranie miedzi i cynku przez rośliny uprawiane w czteropolowym zmianowaniu. W latach 2004-2007 na glebie płowej typowej, wytworzonej z gliny lekkiej zwałowej, o wysokiej zawartości przyswajalnego P, średniej K, niskiej Mg i pH=5,04, przeprowadzono doświadczenie z czteropolowym płodozmianem: ziemniak, jęczmień jary, rzepak ozimy, pszenica ozima. Schemat doświadczenia założonego metodą losowanych bloków obejmował 8 obiektów (2x4): 1) obornik, 2) osad ściekowy kompostowany, 3) kompost (osad ściekowy+słoma), 4) osad ściekowy suszony i granulowany. Komposty i obornik zastosowano 1 raz w zmianowaniu (pod ziemniak) w dawce 10 t s.m.⋅ha-1 lub 2 razy po 5 t s.m.⋅ha-1 (pod ziemniak i rzepak ozimy). Na obiektach z nawozami organicznymi i obornikiem azot został zbilansowany do 150 kg⋅ha-1 (pod ziemniak) i do 120 kg⋅ha-1 (pod rzepak), w zależności od zawartości w nich N-ogółem. Pod jęczmień jary i pszenicę ozimą stosowano tylko nawożenie mineralne. Przed założeniem doświadczenia pobrano do analizy próbki gleby, obornika i kompostów, i oznaczono w nich zawartość Cu, Zn w 1 mol HCl⋅dm-3 metodą ASA. Zawartość cynku i miedzi w roślinach uprawnych była w większym stopniu modyfikowana formą osadów ściekowych i kompostów produkowanych z ich udziałem, niż sposobem stosowania w zmianowaniu. Użyźnianie gleby osadem ściekowym suszonym i granulowanym lub tylko kompostowanym zwiększało zawartość i wynos miedzi z plonem ziemniaka i rzepaku ozimego, a wartości te były wyższe, gdy rośliny zbożowe uprawiano na obiektach nawożonych obornikiem. Największy wpływ na zawartość i wynos cynku z plonem roślin miało nawożenie gleby osadem ściekowym suszonym i granulowanym. Indeks zbioru miedzi i cynku w większym stopniu zależał od gatunku rośliny niż od rodzaju i sposobu użyźniania gleby. Komunalne osady ściekowe, zwłaszcza komposty z ich udziałem, mogą być stosowane jako substytut obornika w gospodarstwach bezinwentarzowych.
Źródło:
Journal of Elementology; 2009, 14, 1; 23-32
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Concetration of copper, zinc, lead and cadmium in plants cultivated in the surroundings of Zelazny Most copper ore tailings impoundment
Zawartość miedzi, cynku, ołowiu i kadmu w roślinach uprawnych w rejonie składowiska odpadów po flotacji rud miedzi Żelazny Most
Autorzy:
Medynska, A.
Kabala, C.
Chodak, T.
Jezierski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14839.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
impoundment
Zelazny Most surroundings
cadmium content
cereal
copper content
lead content
plant cultivation
potato
trace element
zinc content
heavy metal
Opis:
Regular monitoring of soil and plants in the surroundings of Żelazny Most tailings impoundment has been held since 1996. The results presented in this paper refer to potatoes and grains of cereals such as wheat, barley, triticale and oats, which are the most popular crops planted in that area in 2004-2006. The average content of heavy metals in 2006 in cereals and potatoes was approximately: Cu – 3.7 and 1.3 mg kg-1 of fresh mass; Zn – 20.6 and 3.5 mg kg-1; Pb – 0.14 and 0.04 mg kg-1; Cd – 0.055 and 0.011 mg kg-1, respectively. All those concentrations are well below threshold limit values accepted in Poland. No significant differences in Cu, Pb and Cd concentrations between the tested cereals were found. Zinc concentration in wheat and oat was significantly lower than in barley and triticale. The copper ore tailings impoundment in Żelazny Most, although very large, at present has no negative impact on the quality of crops and species of cereals and pasture plants cropped in its surroundings.
W celu oceny ryzyka związanego z uprawą roślin konsumpcyjnych i paszowych na terenach znajdujących się pod wpływem składowiska odpadów po flotacji rud miedzi Żelazny Most, od 1996 r. prowadzony jest regularny monitoring jakości gleb i roślin uprawnych. W pracy przedstawiono zawartości Cu, Zn, Pb i Cd w ziarnie zbóż (pszenicy ozimej, jęczmienia ozimego, pszenżyta i owsa) i w bulwach ziemniaka, w latach 2004-2006. Stwierdzono następujące średnie zawartości metali (odpowiednio w ziarnie zbóż i w bulwach): Cu – 3,7 i 1,3 mg⋅kg-1 św. m., Zn – 20,6 i 3,5 mg⋅kg-1 św. m., Pb – 0,14 i 0,04 mg⋅kg-1 św. m. oraz Cd – 0,055 i 0,011 mg⋅kg-1 św. m. Nie stwierdzono istotnych różnic w zawartości Cu, Pb i Cd w ziarnie różnych gatunków zbóż. Zawartość Zn była istotnie niższa w pszenicy i owsie w porównaniu z pszenżytem i jęczmieniem. Nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych zawartości pierwiastków śladowych, co świadczy o dużej skuteczności działań ograniczających negatywny wpływ składowiska na środowisko otaczających obszarów i warunki produkcji rolniczej.
Źródło:
Journal of Elementology; 2009, 14, 4
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of impact of fertilization with manure, municipal sewage sludge and compost prepared from sewage sludge on content of Mn, Zn, Cu, and Pb, Cd in light soil
Ocena wplywu nawozenia obornikiem, komunalnym osadem sciekowym i kompostem z osadu sciekowego na zawartosc Mn, Zn, Cu, oraz Pb i Cd w glebie lekkiej
Autorzy:
Izewska, A
Krzywy, E.
Woloszyk, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15321.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
light soil
fertilization
manure
municipal sewage sludge
compost
sewage sludge compost
pot experiment
manganese content
zinc content
copper content
lead content
cadmium content
Opis:
The aim of the research was to estimate the impact of fertilizing with manure, sewage sludge and compost prepared from sewage sludge on the content of total and soluble forms of Mn, Zn, Cu as well as Pb and Cd in light soil. A pot experiment was set up with the split plot method in 2006. The first factor objects were types of fertilizers: manure, municipal sewage sludge, compost prepared from sewage sludge. The second factor consisted of doses of manure and organic fertilizers incorporated into the soil, expressed as amounts of nitrogen (0.26 and 0.52 g N per pot). In the second year mineral fertilizing was applied in a dose of 0.30 g N⋅pot-1 and 0.72 g K⋅pot-1. Soil used in the experiment was taken from Ap level and had grain size distribution of light loamy sand. The soil was acidic (pH in 1 mol KCl⋅dm-3 – 5.13) and moderately abundant in available phosphorus, potassium and magnesium. The content of microelements in soil before the experiment was below the permissible concentrations given in the Ordinance of the Minister of Environment of 9.09.2002 on quality standards of soils and ground (Journal of Law, 2002, no. 165 item 1359). As regards the contamination of soil with Cu, Mn, Ni, Pb, Zn, the content of these heavy metals, according to IUNG classification, was 0, which stands for natural content, although the content of Cd was raised up to Io. It has been found out that fertilizing with manure, sewage sludge and compost prepared from sewage sludge increased, in direct and successive effect, the content of total and soluble in 1 mol HCl⋅dm-3 forms of microelements. In the case of soil fertilized with organic fertilizers, first degree contamination with cadmium and nickel occurred (exceeding natural content in soil). The application of manure and sewage sludge, in turn, raised the content of lead. On the basis of the mean share of soluble forms in the total content in soil from objects fertilized with organic fertilizers, the microelements could be ranked as follows: Cu > Pb > Ni > Cd > Mn > Zn in the first year of the research, and Cd > Pb > Cu > Mn > Zn > Ni in the second year.
Celem badań była ocena wpływu nawożenia obornikiem, komunalnym osadem ściekowym i kompostem z osadu ściekowego na zawartość form ogólnych i rozpuszczalnych: Mn, Zn, Cu, oraz Pb i Cd w glebie lekkiej. W 2006 r. założono metodą split plot doświadczenie wazonowe. Obiektami pierwszego czynnika były rodzaje nawozów: obornik, komunalny osad ściekowy, kompost z niego wyprodukowany, obiektami II czynnika – dawki obornika i nawozów organicznych zastosowane do gleby w przeliczeniu na ilość wniesionego azotu (0,26 i 0,52 g N na wazon). W drugim roku badań zastosowano nawożenie mineralne w dawce 0,30 g N na wazon, 0,24 g P na wazon oraz 0,72 g K na wazon. Gleba użyta w doświadczeniu pobrana została z warstwy Ap i miała skład granulometryczny piasku gliniastego lekkiego pylastego. Odczyn gleby był kwaśny (pH w 1 mol KCl⋅dm-3 – 5,13), zawartość fosforu, potasu i magnezu przyswajalnego była średnia. Zawartość mikroskładników w glebie przed założeniem doświadczenia była poniżej wartości dopuszczalnych stężeń w glebie podanych w RMOE z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (DzU z 2002 r. nr 165 poz. 1359). Pod względem zawartości Mn, Zn, Cu, Ni, Pb stopień zanieczyszczenia gleb tymi pierwiastkami według klasyfikacji IUNG wynosił 0, co oznacza zawartość naturalną, natomiast zawartość Cd była podwyższona i stanowiła Io. W badaniach stwierdzono, że po nawożeniu obornikiem, osadem ściekowym i kompostem z osadu ściekowego zwiększyła się w glebie – w działaniu bezpośrednim i następczym – zawartość form ogólnych i rozpuszczalnych w 1 mol KCl⋅dm-3 mikroskładników oraz Pb i Cd. W przypadku nawożenia gleby nawozami organicznymi nastąpiło zanieczyszczenie I stopnia kadmem i niklem (przekroczenie naturalnej zawartości w glebie), natomiast po zastosowaniu obornika i osadu ściekowego nastąpił wzrost zawartości ołowiu. Na podstawie średniego udziału formy rozpuszczalnej w formie ogólnej z obiektów nawożonych nawozami organicznymi pierwiastki można było uszeregować następująco: I rok badań – Cu > Pb > Ni > Cd > Mn > Zn, II rok badań – Cd > Pb > Cu>Mn > Zn > Ni.
Źródło:
Journal of Elementology; 2009, 14, 3; 457-466
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The impact of manure, municipal sewage sludge and compost prepared from municipal sewage sludge on crop yield and content of Mn, Zn, Cu, Ni, Pb, Cd in spring rape and spring triticale
Wplyw obornika, komunalnego osadu sciekowego i kompostu z niego wyprodukowanego na wielkosc plonu i zawartosc mikroskladnikow Mn, Zn, Cu, Ni, oraz Pb i Cd w rzepaku jarym i pszenzycie jarym
Autorzy:
Izewska, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13791.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
manure
municipal sewage sludge
compost
crop yield
manganese content
zinc content
copper content
nickel content
lead content
cadmium content
rape
spring rape
triticale
spring triticale
bioaccumulation index
Opis:
The aim of the research was to estimate the impact of manure, municipal sewage sludge and compost prepared from municipal sewage sludge on crop yield and content of microelements (Mn, Zn, Cu, Ni) as well as Pb, and Cd in spring rape and spring triticale and also to specify the bioaccumulation indexes of microelements in test plants. A pot experiment was set up in the Vegetation Hall of the University of Agriculture in Szczecin 2006. Manure, raw sewage sludge and compost prepared from sewage sludge with the GWDA method were used. The pot experiment was set up with the split plot method in three repetitions. Objects of the first factor were types of fertilizers (manure, municipal sewage sludge and compost prepared from sewage sludge) and objects of the second factor were the doses of individual fertilizers introduced to soil in conversion to the amount of incorporated nitrogen (85 and 170 kg N⋅ha-1 i.e. 0.26 and 0.52 g N per pot). The results indicate that the best yields of spring rape seeds and spring triticale grains were obtained from the object fertilized with a double dose of sewage sludge. Fertilization with manure, sewage sludge and compost prepared from sewage sludge increased the content of microelements as well as Pb and Cd in seeds and grains of the test plants. These contents did not exceed permissible values for industrial plants. The calculated bioaccumulation indexes of microelements indicate that spring rape and spring triticale were accumulating moderate amounts of manganese and zinc.
Celem badań było określenie wpływu nawożenia gleb obornikiem, komunalnym osadem ściekowym i kompostem z niego wyprodukowanym na wielkość plonu i zawartość mikroskładników (Mn, Zn, Cu, Ni) oraz Pb i Cd. w rzepaku jarym i pszenżycie jarym oraz określenie wskaźników bioakumulacji tych pierwiastków w roślinach uprawianych. W 2006 r. założono doświadczenie wazonowe na terenie hali wegetacyjnej AR w Szczecinie. Do badań użyto obornik, surowy osad ściekowy i wyprodukowany metodą GWDA kompost z osadów ściekowych. Doświadczenie wazonowe założono metodą split plot w trzech powtórzeniach. Obiektami pierwszego czynnika były rodzaje nawozów (obornik, komunalny osad ściekowy, kompost z osadu ściekowego), a obiektami II czynnika – dawka poszczególnych nawozów wprowadzana do gleby w przeliczeniu na ilość wniesionego azotu (85 i 170 kg N⋅ha-1, tj. 0,26 i 0,52 g N na wazon). Uzyskane wyniki badań wskazują, że największy plon nasion rzepaku jarego i ziarna pszenżyta jarego zebrano z obiektów nawożonych podwojoną dawką osadu ściekowego. Nawożenie osadem ściekowym oraz kompostem spowodowało zwiększenie zawartości mikroskładników oraz Pb i Cd w nasionach oraz ziarnie roślin testowych. Zawartości te jednak nie przekroczyły dopuszczalnych wartości dla roślin przemysłowych. Obliczone wskaźniki bioakumulacji wskazują, że rzepak jary i pszenżyto jare w stopniu średnim akumulowały mangan i cynk.
Źródło:
Journal of Elementology; 2009, 14, 3; 449-456
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content of Ca, Mg, Na, K, P, Fe, Mn, Zn, Cu in soils developed from the Holocene deposits in north-eastern Poland
Zawartosc Ca, Mg, Na, K, P, Fe, Mn, Zn, Cu w glebach wytworzonych z osadow holocenskich w Polsce Polnocno-Wschodniej
Autorzy:
Orzechowski, M
Smolczynski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15289.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
calcium content
magnesium content
sodium content
potassium content
iron content
manganese content
zinc content
copper content
soil
Holocene
deposit
Polska
macroelement
microelement
alluvial soil
deluvial soil
muck soil
peat-muck soil
Opis:
Mineral alluvial and deluvial soils, mineral-organic mucky soils and organic peat-muck soils were developed from the Holocene deposits in northern Poland. The total content of Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn and Cu was analysed in the following soils: alluvial soils which were formed from riverine deposits in delta and riverine landscapes, deluvial soils which were developed from slope deposits in a landscape of moraine hills and plains and in a riverine landscape as well as in mucky soils and peat-muck soils located in a landscape of moraine hills and plains and delta landscape. The aim of the paper was to determine total amount of the elements in a soil profile and catena sequence in the mentioned landscapes. Total content of analysed elements in the soils developed from the Holocene deposits varied considerably among the soil types, in a soil profile, among catena sequences and landscapes. The highest content of Fe, Mn, Mg, K, Zn and Cu was reported in alluvial soils whereas Ca reached the highest level in peat-muck soils. In the riverine landscape, the highest accumulation of total Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn and Cu was stated for alluvial soils, having the lowest location in the catena. In the landscape of moraine hills and plains, total content of K, Zn and Cu was the highest in deluvial soils and mucky soils located in the lower part of the slope. The total content of Ca and P was the highest in peat-muck soils having the lowest location in the catena. Statistically significant differences in the content of Ca, Mg, K, and Cu were stated between alluvial soils in the riverine and delta landscapes. The differences in the content of analysed elements, excluding Cu, were also statistically significant between alluvial and deluvial soils.
Z holoceńskich osadów na terenie północnej Polski wykształciły się mineralne gleby aluwialne i deluwialne, mineralno-organiczne gleby namurszowe oraz organiczne gleby torfowo-murszowe. Badania całkowitej zawartości Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn, Cu prowadzono w glebach aluwialnych wytworzonych z osadów rzecznych w krajobrazie deltowym i dolin rzecznych. Gleby deluwialne powstały z osadów stokowych w krajobrazie równin i wzniesień morenowych oraz krajobrazie dolin rzecznych. Analizowane gleby namurszowe i torfowo-murszowe były położone w krajobrazie równin i wzniesień morenowych oraz deltowym. Celem podjętych badań było określenie całkowitej zawartości pierwiastków — w ujęciu profilowym i katenalnym — w wymienionych krajobrazach. W glebach wytworzonych z osadów holoceńskich stwierdzono duże zróżnicowanie całkowitej zawartości badanych pierwiastków między wydzielonymi typami gleb, w układzie profilowym oraz w obrębie wydzielonych katen i krajobrazów. Największą całkowitą zawartość Fe, Mn, Mg, K, Zn i Cu stwierdzono w glebach aluwialnych, natomiast Ca — w glebach torfowo-murszowych. W krajobrazie dolin rzecznych największą kumulację całkowitego Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn i Cu stwierdzono w glebach aluwialnych położonych najniżej w katenie. W krajobrazie równin i wzniesień morenowych całkowita zawartość K, Zn i Cu była największa w glebach deluwialnych i namurszowych położonych w dolnej części stoku, natomiast Ca i P — w glebach torfowo-murszowych usytuowanych najniżej w katenie. Stwierdzono statystycznie istotne różnice w zawartości całkowitego Ca, Mg, K i Cu między glebami aluwialnymi w krajobrazie deltowym i dolin rzecznych oraz w zawartości wszystkich badanych pierwiastków, oprócz Cu, między glebami aluwialnymi i deluwialnymi. Słowa kluczowe: makro- i mikroelementy, gleby aluwialne, gleby deluwialne, gleby namurszowe, gleby torfowo-murszowe.
Źródło:
Journal of Elementology; 2010, 15, 1; 149-159
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cynk i miedz w dietach pensjonariuszy z domu pomocy spolecznej w Bialymstoku
Zinc and copper in diets of people living in the social nursing home in Bialystok
Autorzy:
Markiewicz, R
Socha, K.
Borawska, M.
Gutowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/871343.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
Bialystok
Dom Pomocy Spolecznej w Bialymstoku
pensjonariusze
zywienie czlowieka
dieta
cynk
miedz
zawartosc cynku
zawartosc miedzi
oznaczanie
Bialystok town
nursing home
human nutrition
diet
zinc
copper
zinc content
copper content
determination
Opis:
Celem pracy było oznaczenie metodą analityczną i obliczeniową zawartości cynku i miedzi w dietach pensjonariuszy z Domu Pomocy Społecznej w Białymstoku. Zawartość cynku i miedzi w dietach oznaczono metodą analityczną (ASA) i obliczeniową (Dieta.2). Diety w okresie zimowym zawierały istotnie mniej cynku - średnio 3,904 ± 0,62 niż w okresie letnim - 4,684 ± 0,78 mg/kg. Średnie dzienne pobranie cynku z dietą zimą (metoda analityczna) wynosiło 10,037 ± 1,59 i było istotnie niższe niż latem - 12,303 ±2,17 mg/osobę/dobę. Metodą obliczeniową uzyskano wyższe wyniki pobrania cynku z dietą. Średnia zawartość miedzi w dietach w okresie zimowym (0,380 ± 0,07 mg/kg) była istotnie niższa niż latem (0,454 ± 0,06 mg/kg). Średnie dzienne pobranie miedzi z dietą wyznaczone metodą analityczną było istotnie niższe zimą (0,975 ± 0,15) w porównaniu do okresu letniego (1,187 ± 0,12 mg/osobę/dobę). Podaż miedzi z dietą (metoda obliczeniowa) wynosiła zimą 1,650 ± 0,47 oraz 1,464 ± 0,25 mg/osobę/dobę latem. Badane diety były prawidłowo zbilansowane pod względem wartości energetycznej oraz ilości cynku, ale nie pokrywały w pełni zapotrzebowania na miedź.
The aim of the work was the estimation zinc and copper content in collected diets of people from social nursing home in Białystok by analytical and calculating_method. The content of microelements in diets was estimated by analytical method ASA and using computer program Food2. Diets in a winter period had statistically significantly less zinc, on the average 3.904 ± 0.62 than in the summer time, 4.684 ± 0.78 mg/kg. The average daily intake of zinc estimated in analytical method in the winter diet was 10.037 ± 1.59 and it was statistically significantly lower than in the summer time, 12.303 ±2.17 mg/person/day. Theoretical method gave higher results. The average content of copper in diets in winter time (0.380 ± 0.07 mg/kg) was statistically significantly lower than in the summer time (0.454 ± 0.06 mg/kg). Daily intake of copper from diet was statistically significant lower in winter (0.975 ±0.15) comparing to the summer time (1.187 ± 0.12 mg/person/day). Theoretical consumption of copper was 1.650 ± 0.47 in winter and 1.464 ± 0.25 mg/person/day in the summer time. The analyzed diets were properly balanced taking into account the energetic and zinc values but did not achieve the recommended level for copper.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 4; 415-420
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość miedzi, cynku, manganu i żelaza w glebach sadów jabłoniowych w 27. i 30. roku ich użytkowania
Copper, zinc, manganese and iron concentrations in soils of 27 and 30-year-old apple tree orchards
Autorzy:
Kobierski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364436.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
zawartosc miedzi
sady jabloniowe
gleby
mikroelementy
rok uprawy 30
uzytkowanie
rok uprawy 27
zawartosc zelaza
zawartosc manganu
zawartosc cynku
apple orchard
copper content
cultivation year
iron content
manganese content
microelement
orchard utilization
soil
zinc content
Opis:
Ocena wpływu wieloletniego użytkowania sadowniczego na całkowitą zawartość Cu, Zn, Mn i Fe w glebie oraz zawartość tych metali ekstrahowanych DTPA była celem niniejszych badań. Do badań wytypowano 3 sady jabłoniowe założone na glebach brunatnych wytworzonych z gliny zwałowej w regionie Doliny Brdy. Poziomy próchniczne badanych gleb charakteryzowały się znacznie wyższą całkowitą zawartością Cu i Zn w porównaniu do koncentracji tych metali w skale macierzystej. Udział miedzi ekstrahowanej roztworem DTPA w stosunku do jej całkowitej zawartości był wysoki i dochodził w poziomie próchnicznym do 24,6%. Stwierdzono istotną dodatnią korelację między całkowitą zawartością Cu i Zn oraz zawartością tych metali ekstrahowanych DTPA a zawartością węgla organicznego. Kwaśny odczyn w poziomach próchnicznych badanych gleb miał istotny wpływ na wzrost zawartości Cu, Mn i Fe ekstrahowanych DTPA, co potwierdziły dodatnie, statystycznie istotne współczynniki korelacji między tymi parametrami. Stwierdzone zawartości Cu, Zn, Mn oraz Fe nie przekroczyły dopuszczalnych norm przyjętych dla gleb nie zanieczyszczonych tymi metalami.
The aim of this study was to estimate the long-term effect of orcharding utilization on the total content of Cu, Zn, Mn, Fe and their available forms in soils. For the investigation three apples tree orchards planted on the Cambisols from the Brda Valley Region were selected. The content of Cu and Zn in the humus horizon was much higher than in parent material due to the anthropogenic pollution. In the analyzed soils it was observed that, total Cu and Zn content and DTPA-extractable Cu, Zn, Mn, Fe was statistically positively correlated with the content of organic carbon. The content of DTPA-extractable Cu to the total content of Cu was high and reached up to 24,6% at the humus horizon. It was stated, that available forms of copper, manganese and iron was statistically positively correlated with the acid reaction. The total content of Cu, Zn, Mn and Fe did not exceed acceptable concentrations for uncontaminated soils.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2004, 03, 2; 161-170
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zawartości wybranych pierwiastków w różnych rodzajach czekolad
Assessing contents of selected elements in different types of chocolates
Autorzy:
Olechnowicz, J.
Staniek, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/826492.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:
czekolada
czekolada biala
czekolada mleczna
czekolada gorzka
pierwiastki chemiczne
wapn
magnez
miedz
zelazo
mangan
cynk
zawartosc pierwiastkow
zawartosc wapnia
zawartosc magnezu
zawartosc miedzi
zawartosc zelaza
zawartosc manganu
zawartosc cynku
chocolate
white chocolate
milk chocolate
dark chocolate
chemical element
calcium
magnesium
copper
iron
manganese
zinc
elemental composition
calcium content
magnesium content
copper content
iron content
manganese content
zinc content
Opis:
Celem pracy była ocena zawartości wybranych pierwiastków (Ca, Mg, Cu, Fe, Mn i Zn) w różnych rodzajach czekolad. Analizie poddano 20 czekolad, w tym: białe (B), mleczne (M) i gorzkie (G) o różnej zawartości masy kakaowej. Pogrupowano je według zawartości suchej masy kakaowej następująco [%]: G6 – 60, G7 – 70, G8 – do 85, G9 – 90. Suchą masę w próbkach oznaczono metodą suszarkowo-wagową. Oznaczenie zawartości Ca, Mg, Cu, Fe, Mn i Zn wykonano metodą płomieniowej atomowej spektrometrii absorpcyjnej (F-AAS) przy użyciu spektrometru AAS-3 Carl-Zeiss po uprzedniej mineralizacji próbek techniką spopielenia w piecu muflowym. Zaobserwowano istotnie większą zawartość Mg, Fe, Zn, Mn oraz Cu w czekoladach gorzkich w porównaniu z czekoladami mleczną i białą. Zawartość tych pierwiastków była tym większa, im większy był udział kakao w czekoladzie. W czekoladach gorzkich zawartość magnezu wynosiła 1545,40 ÷ 2862,55 μg/g s.m. Wykazano także znaczne ilości cynku (356,70 ÷ 511,35 μg/g s.m.) i żelaza (127,47 ÷ 155,74 μg/g s.m.), a mniejsze – miedzi (16,49 ÷ 25,37 μg/g s.m.) i manganu (15,85 ÷ 21,46 μg/g s.m.). Z kolei w czekoladach mlecznych i białych przeważał wapń, którego zawartość wahała się w granicach 3396,21 ÷ 4313,44 μg/g s.m. Czekolady gorzkie o większej zawartości suchej masy kakaowej mogą być dobrym źródłem Mg, Fe, Zn oraz Mn i Cu w diecie. Natomiast znaczącymi nośnikami wapnia mogą być czekolady białe i mleczne.
The objective of the research study was to assess the contents of some selected elements (Ca, Mg, Cu, Fe, Mn, and Zn) in different types of chocolates. 20 chocolates were analyzed, including: white chocolates (B), milk chocolates (M), and dark chocolates (G) with various contents of cocoa mass. Based on the content of dry cocoa mass, they were grouped as follows [%]: G6: 60; G7: 70 %; G8: up to 85; G9: 90 %. The dry mass in the samples was determined using a dry oven test. The contents of Ca, Mg, Cu, Fe, Mn, and Zn were determined by a flame atomic absorption spectrophotometry (F-AAS) method using an AAS3 Carl-Zeiss spectrometer (Jena, Germany) after the “dry” method mineralization of samples in a muffle furnace. It was found that the contents of Mg, Fe, Cu, Mn, and Zn were significantly higher in the dark chocolates than in the milk and white chocolates. The content of those elements was the higher the greater the cocoa content therein was. In the dark chocolates, the content of magnesium was between 1545.40 μg/g and 2862.55 μg/g d.m. There were shown considerable contents of zinc (356.70 ÷ 511.35 μg/g d.m.) and iron (127.47 ÷ 155.74 μg/g s.m.) and lower contents of copper (16.49 ÷ 25.37 μg/g d.m.) and manganese (15.85 ÷ 21.46 μg/g s.m.). Then, calcium was prevalent in the milk and whites chocolates and its content ranged between 3396.21 μg/g d.m. and 4313.44 μg/g d.m. The dark chocolates with a higher content of dry matter can be a good source of Mg, Fe, Zn, Mn, and Cu in the diet. And white and milk chocolates can be significant carriers of calcium.
Źródło:
Żywność Nauka Technologia Jakość; 2017, 24, 1
1425-6959
Pojawia się w:
Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies