Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "wola" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Czy i dlaczego Arystotelejski słaby wolą (ακρατής [akratēs]) nie wybiera?
Does Aristotle’s Akratēs Not Choose and If Not, Why Not?
Autorzy:
Żełaniec, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488166.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Arystoteles
G.E.M. Anscombe
wola
słaby wolą (akratēs)
mocny wolą (enkratēs)
wybór
Aristotle
will
weak-willed (akratēs)
strong-willed (enkratēs)
choice
Opis:
G.E.M. Anscombe znalazła w Etyce nikomachejskiej Arystotelesa pewną niekonsekwencję: Arystoteles zdaje się twierdzić, że cokolwiek wynika z namysłu, jest wyborem, i że słaby wolą (akrates) może się skutecznie namyślać, ale i że — z drugiej strony — on (nawet wtedy) nie wybiera. Anscombe znajduje rozwiązanie tej sprzeczności: Arystoteles powinien był, jej zdaniem, zaznaczyć, że by z namysłu wynikał wybór, to, ze względu na co się namyślamy (cel, do którego namyślamy się, jakie zastosować środki), musiałby sam być przedmiotem uprzedniego wyboru. Badam to rozwiązanie i znajduję jego słabe strony, jak niebezpieczeństwo nieskończonego regresu, trudność prześledzenia genealogii wyborów i nieosiągalność pierwotnego celu. Pomimo to próbuję je ulepszyć, poddając pod dyskusję, czy tego rodzaju pierwotne wybory, jakich wymaga rozwiązanie Anscombe, nie są jednak czasem naprawdę podejmowane (w świetle żywionej koncepcji dobrego życia) i czy ich cele nie są rozkładalne na takie, które można realistycznie mieć nadzieję osiągnąć.
G.E.M. Anscombe put her finger on an inconsistency in Aristotle’s Nicomachean ethics: Aristotle seems to claim that whatever results from deliberation is the object of choice, and he admits that the akratēs deliberates at times quite successfully, yet he denies that the akratēs makes a choice. She provides a solution: A choice (she thinks Aristotle should have said) is not just whatever results from deliberation but only if the goal at which the deliberation aims was itself chosen, which she interprets as constituting object of the agent’s will (βούλησις [boulēsis]). I examine this Anscombian solution, point out its diverse shortcomings (infinite regress, the inscrutability of the lineage of choices, the unachievability of the primordial goal) and yet I attempt to improve upon it. To this aim I put up for consideration whether such (post-)primordial choices as Anscombe seems to require are not, after all, sometimes made, viz. in the light of one’s idea of living well, and if they are not at least in principle translatable into goals that we can reasonably hope to achieve.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 3; 5-32
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wola and wolność in Polish
Autorzy:
Dziwirek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145850.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
semantic change
freedom
will
zmiana znaczenia
wolność
wola
Opis:
W artykule zostały zanalizowane powody, dla których w języku polskim powstał termin wolność, mimo że istniały dwa inne słowiańskie prasłowa o podobnym znaczeniu: swoboda i wola. Autorka artykułu uważa, że słowo to było potrzebne z powodu zmian semantycznych swobody i woli, a jego ostateczne znaczenie ukształtowało się na podstawie pozalingwistycznych uwarunkowań geopolitycznych. W języku polskim prasłowiańska wola z czasem zaczęła oznaczać głównie intencję, natomiast swoboda – lekkość, łatwość, brak skrępowania, brakowało więc słowa, które jednoznacznie odnosiłoby się do koncepcji autonomii, niezależności itp. Również zmiana znaczenia woli sprawiła, że przymiotnik wolny, który choć stworzony od tego samego rdzenia, od zawsze znaczył ‘autonomiczny’, a nie ‘wolicjonalny’, potrzebował korespondującego rzeczownika. Wydarzenia historyczne (rozbiory, wojny) spowodowały, że z czasem wolność zaczęła nabierać znaczenia narodowej suwerenności i niezależności. Artykuł jest oparty na badaniach korpusowych.
This paper considers two Polish words: wola ‘will’ and wolność ‘freedom’ and, more tangentially, their Slavic counterparts. In English, the two words are morphologically quite distinct and thus also seem distinct conceptually. The two Polish terms are clearly morphologically related and there are contexts in which wola does still mean freedom, though not vice versa. The main question I want to focus on here is why did Polish need the word wolność when it had wola as well as swoboda, another Slavic proto word which means freedom.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2023, 22; 5-15
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytyczna rola filozofii w ukazywaniu selektywnego kształcenia i wychowania młodzieży na przykładzie fenomenologii Dietricha von Hildebranda
A critical role of a philosophy in the presentation of a selective education and youth upbringing on the basis of the phenomenology of Dietrich von Hildebrand
Autorzy:
Lendzion, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811196.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
uczucia
wartości
rozum
wola
emotions
values
reason
will
Opis:
The following article includes an analysis of human emotions concept, according to The Phenomenology of Dietrich von Hildebrand. This phenomenology is an example of an explanatory and critical role of the philosophy in an evaluation of upbringing and educational attitudes. A neglect of inward feelings leads to the selective formation of a person in the educational and upbringing process, based on the reductionist concept of man. A rehabilitation of human emotions is connected with an appreciation of higher feelings in upbringing, in which an enculturation, socialization and personalization are considered complementary. The three basic forms of contribution in values (i.e.: values embodiment, unification and creation) also have a significant meaning in upbringing. An analytic and pragmatic reason overgrowth and will overestimation lead to an emotional reduction. A “humble, righteous and loving I” is the source of the feelings which are adequate to cognised values. Issues of the human emotions complexity, an attitude towards values, an inharmonious development of human cognitive, aspiring and emotional spheres as well as the personal “I” are analysed in the phenomenological approach that emphasises an intentionality in human – world relations, an objective character of the values existing in a non-subjective world and essential dimension of the experience of a person.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2013, 5(41), 1; 026-039
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzna analiza doświadczenia woli i jej słabości
A Philosophical Analysis of the Experience of Will and Its Weaknesses
Autorzy:
Wiśniewski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048561.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
doświadczenie woli
wola
słaba wola
lenistwo (próżniactwo)
niepowściągliwość (akrasia)
aksjologia
experience of will
will
weak will
sloth(idleness)
incontinence(acrasia)
axiology
Opis:
The starting point of the analysis of the will and its weaknesses is the experience of the will, which the author brings first to experiencing morning awakening and undertaking daily activities. He does this in order to capture the different forms of manifestation of the will and the ways of its operation, especially weakening. Such forms are: (1) automated, habitual, enslaved will; (2) weak, sluggish, lazy will, (3) autonomous, bossy will, implementing the provisions in a certain distance from their adoption; (4) strong will, persistently focused on overcoming weaknesses, putting out a challenge to them; (5) willfulness, will undergoing desires unacceptable by reason, the extreme lack of self-control. The author notices that the first and fifth form of the participation of the will in the management of human behavior show certain resemblance because in fact they are weakening as we are giving in to habits and addictions. The second form of the will is discussed in the context of the theory of sloth. The third one is treated as the power responding to tasks and duties assigned by the mind, but also motivated by the awareness of evil hurting the subject as a result of not-undergoing orders of reason. The strong will is associated with the need to protect values as well as with the need to strive after perfection and to overcome barriers. The author is comparing the above interpretations of experiencing the will with the classical and contemporary analysis of it, with the discovery of its relationship to the intellect and with identifying the causes of the inability of implementing its precepts. It results from these analyses that the weakness of the will is an indication of the axiological disintegration of man and that overcoming the axiological chaos is the way to improve the will.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2013, 10; 7-21
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Entre puissance et faiblesse, en proie au désir. "L’Heure sexuelle" de Rachilde
Autorzy:
Staroń, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083841.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Rachilde
symbolism
power
weakness
will
symbolizm
moc
słabość
wola
Opis:
The protagonists of Rachilde's novels often have unwavering will and great strength of character. However, they are not free from the desires they sometimes succumb to. The paper tackles the analysis of will, strength and desire in the novel L’Heure sexuelle (1898), in order to compare them to the theory of creative excellence presented in the novel, and to the concepts based on the philosophy of Nietzsche and Schopenhauer.
Bohaterowie powieści Rachilde często odznaczają się niezłomną wolą i wielką siłą charakteru. Nie są jednak wolni od pragnień, którym czasem ulegają. Wszystkie trzy pojęcia znajdziemy w powieści L'Heure sexuelle (1898). Ich wyjściowa analiza pozwala następnie skonfrontować je zarówno z teorią doskonałości twórczej przedstawioną w powieści, jak i z koncepcjami opartymi na filozofii Nietzschego i Schopenhauera.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 2; 222-229
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’(im)puissance de la volonté dans "Pierres noires : les classes moyennes du salut" de Joseph Malègue
Autorzy:
Litwinowicz-Krutnik, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083858.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Malègue
Bergson
will
powerlessness
"Pierres noires"
wola
niemoc
Pierres Noires
Opis:
The aim of this article is to examine the interrelations between the notions of will, power and desire in Pierres noires : les classes moyennes du salut, a novel by Joseph Malègue (1876-1940), published posthumously in 1958. The analysis, focused on the notion of powerlessness, englobes two main aspects of the problem: the philosophical one (Bergson’s influence on Malègue, in particular that of Les deux sources de la morale et de la religion, 1932), and the socio-historical (the prism of Halévy’s La fin de notables, 1930).
Celem artykułu jest zbadanie relacji pomiędzy pojęciami woli, mocy oraz pożądania w powieści Josepha Malègue’a (1876-1940) Pierres noires: les classes moyennes du salut, opublikowanej pośmiertnie w 1958 r. Analiza, skupiona na pojęciu niemocy, proponuje dwie odsłony problemu: filozoficzną (wpływ Dwóch źródeł moralności i religii Henri’ego Bergsona z 1932r.) oraz historyczno-socjologiczną (pryzmat La fin de notables Daniela Halévy’ego z 1930r.).
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 2; 275-283
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’inutilité de la volonté – les protagonistes masculins de l’univers désespéré de Barbey d’Aurevilly
Autorzy:
Sadkowska-Fidala, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083870.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
will
strength
defeat
loss
revolution
wola
siła
porażka
strata
rewolucja
Opis:
The male protagonists of Barbey’s Norman novel cycle are characterized by a strong, even steadfast will. Despite this, regardless of the circumstances, each of them is defeated, contributing to the misfortune of others. They fail to achieve happiness, fulfill even the most noble mission or achieve a goal. This is because their fate is inseparably connected with Barbey's vision of the world and the philosophy of history.
Męscy bohaterowie normandzkiego cyklu powieści Barbey’a d’Aurevilly charakteryzują się silną, wręcz niezłomną wolą. Pomimo to, niezależnie od okoliczności, każdy z nich ponosi klęskę, przyczyniając się przy tym do nieszczęścia innych. Nie udaje im się ani zaznać szczęścia, ani wypełnić nawet najbardziej szczytnej misji czy osiągnąć celu. Dzieje się tak dlatego, że ich los związany jest nierozerwalnie z Barbey’owską wizją świata i filozofią historii.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 2; 204-212
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model duszy wieloczęściowej jako starożytny horyzont pytania o ludzką wolę w świetle Etyki nikomachejskiej 1111b i Politei 437B – 440D
The Model of the Multipartite Soul as the Antic Horizon of the Question of the Human Will in the Light of the Nicomachean Ethics 1111b and the Republic 437B – 440D
Autorzy:
Pasterczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791168.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wola
dusza
pożądliwość
pożądanie
decyzja
rozum
will
soul
desire
decision
mind
Opis:
Analiza pojęcia postanowienia (προαίρεσις) i rozumnego pożądania (βούλησις) w trzeciej księdze Etyki Nikomachejskiej 1111B prowadzi Arystotelesa do dyskusji problemu słabości woli (ἀκρασία) w kontekście stosunku między rozumem, pożądliwością i gniewem. Filozoficznym źródłem możliwości takiej dyskusji jest najprawdopodobniej tekst czwartej księgi Politei, w którym Platon dokonuje fundacji teorii wieloczęściowej duszy, umożliwiając tym samym odpowiedź na pytanie o różne od rozumu źródła motywacji ludzkiego działania. Tym samym Platon rozwiązuje aporię sokratejskiego intelektualizmu, w świetle której odpowiedzialny za ludzkie motywacje rozum znajduje się w sprzeczności do fenomenów działania pozbawionych cech rozumności i opanowania. Zestawienie tekstu Etyki 111B oraz Politei 437B – 440D otwiera horyzont pytania o możliwość platońskiej genezy ludzkich aktów wolitywnych, a w dalszej perspektywie także pojęcia ludzkiej woli. Owocem tego zestawienia jest bowiem próba interpretacji platońskiej teorii duszy w świetle arystotelesowskiego pojęcia ὄρεξις, za którego pomocą Stagiryta wyodrębnia trzy analogiczne do platońskiego rozumu, pożądliwości i gniewu (λογισμός – ἐπιθυμία – θυμός) elementy duszy, takie jak rozumne pożądanie, pożądliwość i gniew (βούλησις – θυμοειδές – ἐπιθυμητικόν). Dostrzeżenie możliwości platońskiej genezy aktów wolitywnych zdefiniowanych później przez Augustyna w kontekście pojęcia woli (voluntas) opiera się na stwierdzeniu związku między rozumnym pożądaniem interpretowanym przez Arystotelesa jak akt wolitywny (βούλησις) a interpretacją rozumu przez Platona nie tylko jako intelektu, ale także jako dynamiki jawiącej się z jednej strony w postaci siły erotycznej (Sympozjon, Fajdros), z drugiej strony zaś w postaci rozumnego pożądania (Hippiasz Mniejszy, Gorgiasz).
An analysis of the concept of resolution (προαίρεσις) and rational desire (βούλησις) in the third book of the Nicomachean Ethics 1111B leads Aristotle to discuss the problem of weakness of will (ἀκρασία) in the context of the relationship between reason, lust and anger. The philosophical source of the possibility of such a discussion is most likely the text of the fourth book of Politea, in which Plato founded the theory of the multipartite soul, thus making it possible to answer the question about the sources of motivation for human action that are different from reason. Thus, Plato resolves the aporia of Socratic intellectualism, in the light of which the reason responsible for human motivations is in contradiction to the phenomena of action devoid of the features of rationality and self-control. The juxtaposition of the text of Nicomachean Ethics 111B and Politea 437B–440D opens the horizon of the question about the possibility of the Platonic genesis of human volitional acts and, in the longer term, also the concept of human will. The fruit of this juxtaposition is an attempt to interpret the Platonic theory of the soul in the light of the Aristotelian concept of ὄρεξις, by means of which the Stagirite distinguishes three elements of the soul analogous to Platonic reason, lust and anger (λογισμός — ἐπιθυμία — βμολς), such as rational desire, θυμοειδές — ἐπιθυμητικόν). The perception of the possibility of the Platonic genesis of volitional acts defined later by Augustine in the context of the concept of the will (voluntas) is based on the finding of a relationship between rational desire interpreted by Aristotle as a volitional act (βούλησις) and Plato’s interpretation of reason not only as an intellect, but also as a dynamics that appears on the one hand in the form of erotic power (Symposium, Phaedrus) and on the other hand in the form of rational desire (Hippias Minor, Gorgias).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 131-158
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce woli w zagadnieniu ludzkiego działania w ujęciu św. Tomasza z Akwinu
A place of will in the problem of human’s action in Thomas Aquinas view
Autorzy:
Zapisek, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452407.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
intellect
will
feelings
liberum arbitrium
free action
intelekt
wola
uczucia
wolne działanie
Opis:
When we talk about human`s action in view of Thomas Aquinas, in the first place is a concept of „intelectualism”. The most of well known continuators of Aquinas thought underline that the key of understanding problem of free action first of all is knowing the action of intellect, because intellect is highest of human`s potencies. In fact in Aquinas opinion intellect is the most perfect potency of human being. However the problem of action of will seems to be the starting point in explanation of humans` free action. In the views of polish thomistic philosophers for example J. Woroniecki, M.A. Krąpiec, S. Swieżawski, this question is presenting and explaining by schema of process of making free decision (liberum arbitrium). Nevertheless when we study the Aquinas texts, we can make the conclusion that the most important in explanation of what is human`s free action are principles of this action that is intellect and will. For Aquinas essentials are principles of cooperation of intellect and will, range of interaction these potencies and field of autonomy both potencies.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2012, 1; 109-121
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postmetafizyczny klimat ponowoczesnej konsumpcji. Rzecz o (nie)zrównoważonym rozwoju człowieka
The postmetaphysical climate of postmodern consumption. A matter of (un)sustainable human development
Autorzy:
Łażewska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451806.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
Tematy:
consumption
metaphysics
rationality
irrationality
reason
will
konsumpcja
metafizyka
racjonalność
irracjonalność
rozum
wola
Opis:
The article is an attempt at a philosophical overview of the contemporary phenomenon of consumption. The purpose of this reflection is, therefore, the recognition of what makes us interested in the “it is and what it is” phenomenon. Thus, the method of philosophical analysis applied here will be identification as the search for the direct cause for a given effect. It seems that the cause for the contemporary phenomenon of consumption is the “rule of irrational passions” (Bauman). Hence, the reason for the existence of the consumer society lies in the desires, wishes and needs of its citizens, which are first created by the media and, then, kept in the state of unfulfillment by the mechanisms of economy. The reason behind the strengthening of the appetitive power (the will) is, in fact, the weakening of the cognitive power (the intellect). The decline of the metaphysical reflection on the purpose and meaning of human existence and the increased development of the hedonistic lifestyle with no reference to the transcendence testifies to that phenomenon. In this sense, one can say that contemporary consumption takes places in the postmetaphysical climate.
Artykuł stanowi próbę filozoficznego oglądu współczesnego fenomenu konsumpcji. Celem niniejszej refleksji jest rozpoznanie tego, co sprawia, że interesujące nas zjawisko „jest i czym jest”. Metodą analizy filozoficznej będzie tu identyfikacja jako poszukiwanie bezpośredniej przyczyny dla danego skutku. Na podstawie danych skutków można wywnioskować, iż przyczyną współczesnego zjawiska konsumpcji są „rządy irracjonalnych namiętności” (Bauman). Rację bytu społeczeństwa konsumpcyjnego stanowią pragnienia, życzenia i potrzeby jego obywateli – wpierw wykreowane przez media, następnie zaś utrzymywane przez gospodarcze mechanizmy w stanie niezaspokojenia. Powodem wzmocnienia władzy pożądawczej (woli) jest bowiem osłabienie władzy poznawczej intelektu, który utracił wiarę w swoje poznawcze możliwości. Świadczy o tym zanik metafizycznego namysłu nad celem i sensem ludzkiej egzystencji oraz wzmożony rozwój hedonistycznego stylu życia bez odniesienia do transcendencji. W związku z tym można mówić, iż współczesne konsumowanie przebiega w klimacie postmetafizycznym.
Źródło:
Journal of Modern Science; 2016, 28, 1; 11-26
1734-2031
Pojawia się w:
Journal of Modern Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane sposoby interpretacji procesów wolicjonalnych i wolności woli we współczesnej psychologii. Realizacja motywów ja jako podstawa rozwoju dyspozycji wolicjonalnych.
Selected Models of Interpretation of Volition Process and Freedom of Will in Contemporary Psychology. Fulfillment of Self-motives as a Base of Development of Volitional Dispositions.
Autorzy:
Gasiul, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048554.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
wola
wolność
własne motywy
perspektywa personalistyczna
will
freedom
self-motives
personalistic perspective
Opis:
It is an attempt to show how the contemporary psychology interprets the volition acts and the problem of freedom of will. The author tries to determine what conditions are necessary in order to develop the skillfulness of the will and its freedom. Some psychologists try to avoid the notion of will, some others use it together with the notion of decision and intention, subject and person. Freedom of will can increase or decrease.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2013, 10; 23-45
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deontologiczne fundamenty bezinteresowności
Deontological foundations of selflessness
Autorzy:
Wolman, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409432.pdf
Data publikacji:
2021-10-08
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
czyn
odpowiedzialność
bezinteresowność
wola
norma moralna
act
responsibility
selflessness
will
moral norm
Opis:
Artykuł wpisuje się w szeroki nurt filozofii odpowiedzialności. Analizuje i opisuje podstawowe elementy ludzkiej działalności w perspektywie antropologicznej oraz etycznej. Szczególną cechą omawianą w artykule jest bezinteresowność, która analizowana jest w perspektywie głównych nurtów etycznych. W filozofii personalistycznej odpowiedzialność i bezinteresowność są wynikiem woli, natomiast w filozofii deontologicznej wynikają one z przyjętej przez podmiot normy moralnej. Koncepcją opisującą charakter i fundamentalne elementy czynu jest teoria czynu supererogatywnego. Według niej czyn bezinteresowny to akt wolny, świadomy i wynikający z realizacji immanentnej dla podmiotu normy.
The article is a part of the broad current of the philosophy of responsibility. It analyses and describes the basic elements of human activity in the anthropological and ethical perspective. A particular feature discussed in the article is selflessness, which is analysed in the perspective of the main ethical currents. In personalistic philosophy, responsibility and selflessness result from the will, whereas in deontological philosophy they result from the moral norm adopted by the subject. The concept that describes the nature and fundamental elements of an act is the theory of supererogatory act. According to it, a selfless act is a free, conscious act resulting from the realization of a norm immanent to the subject.
Źródło:
Praca Socjalna; 2021, 36(4); 7-17
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jaka wola, taka dola
Autorzy:
Pajdzińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611442.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
will
freedom
self-will
językowy obraz świata
wartościowanie
wola
wolność
samowola
Opis:
The article is an attempt to reconstruct the linguistic view of the Polish concept of wola (will). The analysis is concerned with: the lexicographic treatment of the word wola, its word-formation family, its semantic relations with other words, the syntactic constructions in which it occurs, fixed collocations, and etymology. Linguistic data show that in Polish culture “wola” is attributed not only to people (both individuals and communities) but also to God. Older dictionaries show that “wola” was regarded as a spiritual force (of the soul), whereas now it is treated as a property of the human psyche. Foregrounded are its egoistic rather than its altruistic aspects: the desire to realize one’s goals and satisfy one’s needs. It has always been treated as a stimulus in decision-making: thanks to one’s will, people set goals to themselves and try to achieve them; therefore, “wola” is something precious and desired. The linguistic view of wola fully agrees with philosophical debates: What is will? Is human will free? Where is the boundary between will and the various exigencies of human life?
Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji obrazu woli utrwalonego w polszczyźnie. Analizie zostały poddane: definicje leksykograficzne wyrazu wola, rodzina słowotwórcza, którą on tworzy, relacje semantyczne, w jakie wchodzi, konstytuowane przezeń konstrukcje syntaktyczne, utrwalone połączenia, których jest komponentem, wreszcie etymologia słowa. Dane językowe potwierdzają to, że w naszym kręgu kulturowym wola jest przypisywana nie tylko ludziom (zarówno jednostce, jak i zbiorowości), lecz także Bogu. Starsze słowniki języka polskiego wskazują, iż dawniej była uznawana za siłę / potęgę ducha / duszy, współcześnie ujmuje się ją jako właściwość ludzkiej psychiki; uwydatniony zostaje jej bardziej egoistyczny niż altruistyczny charakter – nastawienie na realizację własnych celów i zaspokojenie swoich potrzeb. Niezmiennie jest wiązana ze sferą aktywności i dokonywaniem wyborów, przypisuje się jej funkcję stymulującą: to dzięki woli człowiek wyznacza sobie cele i dąży do ich realizacji, z tego też powodu jest czymś cennym, pożądanym. Utrwalone w naszym języku przeświadczenia dotyczące woli w pełni korespondują z tematami dyskusji filozoficznonaukowych: czym jest wola?, czy ludzka wola jest wolna?, gdzie przebiega granica między wolą a różnorodnymi koniecznościami, jakim podlega człowiek?
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2013, 25
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Розвиток вольових якостей в процесі занять фізичною культурою та спортом
Development of voluntary qualities of student youth in the process of physical culture and sports
Kształcenie siły woli w procesie zaangażowania w kulturę fizyczną i sport
Autorzy:
Syndykova, Iiyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38416654.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach
Tematy:
will
physical culture
persistence
determination
self-control
wola
kultura fizyczna
wytrwałość
determinacja
samokontrola
Opis:
The article presents the results of a theoretical study, the purpose of which was to analyze the basic principles of development of volitional qualities of student youth as a holistic systemic individual psychological characteristics in the process of physical culture and sports. Scientific novelty lies in the theoretical substantiation of volitional qualities of students in the process of physical culture and sports, it is in the process of physical education clearly defines the goals and content of activities, tools and methods that affect the development of determination, perseverance, endurance, determination, courage, ie. form a habit of showing the willful efforts of young people. The concept of „will” from the point of view of philosophers, psychologists and teachers is described. The modern definition of will is consistent with the fact that it is a conscious self-regulation of human activities, which provides overcoming obstacles and difficulties on the way to his goal. It is noted that in the process of physical education a necessary condition for the formation of the child’s will is to master the techniques, increase the level of physical fitness. At the same time, psychological and pedagogical methods of stimulation should be taken into account: praise, awards and other techniques that increase students’ interest in classes and contribute to a significant increase in self-confidence. The volitional efforts in the process of physical culture and sports activities are analyzed and five of their types are distinguished: volitional efforts at muscular tensions; volitional efforts under stress; volitional efforts when performing actions to overcome fatigue; strong-willed efforts aimed at adhering to the regime; volitional efforts are aimed at overcoming feelings of fear.
W artykule przedstawiono wyniki teoretycznego badania, którego celem była analiza głównych zasad rozwoju siły woli uczniów, jako całościowych, systemowych cech indywidualno-psychologicznych, w procesie wychowania fizycznego i sportu. Nowatorstwo naukowe polega na badaniu teoretycznego ugruntowania siły woli uczniów w procesie wychowania fizycznego i sportu. To właśnie w procesie wychowania fizycznego, cele i treści działań, środki i metody, wpływają na realizację celów kształcenia wytrwałości, wytrzymałości. Determinacja, odwaga są jasno określone, tj. tworzą nawyk okazywania młodym ludziom silnej woli. Pojęcie „woli” jest scharakteryzowane z punktu widzenia filozofów, psychologów i nauczycieli. Współczesna definicja woli jest zgodna z faktem, że jest to świadoma samoregulacja przez osobę swoich działań, zapewniająca pokonywanie przeszkód i trudności na drodze do celu. Zwraca się uwagę, że w procesie wychowania fizycznego warunkiem koniecznym kształtowania się woli dziecka jest opanowanie różnych technik, służących podnoszeniu poziomu sprawności fizycznej. Jednocześnie należy wziąć pod uwagę psychologiczne i pedagogiczne metody stymulacji: pochwały, nagrody i inne metody, które zwiększają zainteresowanie uczniów zajęciami, przyczyniając się do znacznego wzrostu pewności siebie. Przeanalizowano wysiłki wolicjonalne w procesie kultury fizycznej i aktywności sportowej, wyróżniając pięć ich typów: wysiłek wolicjonalny podczas napięcia mięśniowego; wolicjonalne wysiłki podczas zwracania uwagi; wolicjonalne wysiłki podczas wykonywania działań, mających na celu przezwyciężenie zmęczenia; dobrowolne wysiłki, ktore mają na celu utrzymanie reżimu; wysiłki wolicjonalne służące przezwyciężeniu uczucia strachu.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach; 2022, 15; 75-82
2082-7016
2450-5552
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co wiemy o istocie dobra?
What Do We Know about Good?
Autorzy:
Judycki, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013338.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dobro
wola
doskonałość
Bóg
problem zła
good
will
perfection
God
problem of evil
Opis:
The author claims that neither utility, nor perfection of any object can constitute the essence of good. Utility is the so-called relational attribute, therefore it is variable, and the objects perfect with regard to some respect can be used for bad purposes. Moral virtues also cannot express the essence of good, for their positive character is defined by the fact that they are good. With respect to the scholastic formulation ens et bonum convertuntur, the author says that existence itself, even of the objects perfect to a certain extent, is not good because in the concept of ens scholastics meant the being which is God, and the remaining objects are good inasmuch as they come from God. The scholastic tradition called God good because He created everything according to His good will. Here the author discusses the problem of the universal axiological illusion in the context of the absolute power of God (potestas absoluta). The so-called teleological definition of good (bonum est quod omnia appetunt) is thought to be insufficient, just like the definition that bonum est diffusivum sui. The objection to the first conception says that it understands “good” as an entirely static state of things. In this state all potentialities of an object gain their fulfilment. The second objection, in the spirit of Plotinus’ emanationism, is criticised because it sees good as giving of itself, in which the emanating factor does not participate in its creation. Drawing on some strains of scholastic philosophy and I. Kant, the author formulates a thesis that the essence of good is good will and that God can be called good only then when by creating the world He descends in it (descensio). The God of religion and Christian philosophy fulfils the conditions that determine the essence of good. This is confirmed by the Persons of the Holy Trinity who mutually give Themselves, the creation of finite persons, and the Incarnation. Addressing the problem of evil, the author claims that the only bad thing in the world is bad will. Accordingly, suffering and the so-called natural evil is not evil and the acts of bad will were allowed by God, for otherwise no finite person could know what bad will consists in.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 2; 21-41
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies