Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kategoria" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Gender in culture and gender in language. On translation of the novel Lubiewo by Michał Witkowski into German and Swedish
    Autorzy:
    Petersson, Barbara Gawrońska
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177319.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    translation
    gender
    animacy
    sociolinguistics
    proper nouns
    genus
    kategoria ożywienia
    socjolingwistyka
    imiona własne
    rodzaj gramatyczny
    przekład
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 57-70
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwutekst jako element kategorii radialnej przekładów wybranego tekstu
    Bitext as an element of the radial category of translations of the selected text
    Autorzy:
    Jóźwiak, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37190739.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    dwutekst
    teoria prototypów
    przekład
    kognitywny model kategoryzacyjny
    kategoria radialna
    bitext
    prototype theory
    translation
    cognitive categorization model
    radial category
    Opis:
    W artykule zaprezentowano próbę zastosowania kognitywnej teorii prototypów w badaniach przekładoznawczych na poziomie makrojednostki, jaką stanowi dwutekst, czyli para tekstów: oryginał i przekład, postrzegane i rozpatrywane łącznie. Zgodnie z takim ujęciem zaproponowano trzy modele teoretyczne kategorii przekładów wybranego tekstu. Oprócz modelu ogólnego przedstawiono również kategorię z przekładem prototypowym oraz kategorię z modelem mentalnym przekładu jako elementami pary dwutekstów, znajdujących się w centrum kategorii. Centralno-peryferyjna struktura kategorii pozwala zwizualizować stopień przybliżenia do ideału poszczególnych, realnych lub tylko potencjalnych dwutekstów. Modele mogłyby również być przydatne w o odnalezieniu odpowiedzi na pytanie, dlaczego w ocenie odbiorców właśnie ten, a nie inny przekład utworu zyskał uznanie lub stracił status albo przy ocenie wariantów przekładowych w seriach przekładowych.
    The paper presents an attempt to apply the cognitive theory of prototypes in translation studies at the level of a macro-unit, which is so called bitext, that is, a pair of texts: the original and the translation, viewed and taken together. In accordance with this approach, three theoretical models of the category of translation of the selected text were proposed. In addition to the general model, a category with prototypical translation and a category with a mental model of translation as elements of bitexts, located at the center of the category, are also presented. The central-peripheral structure of the categories makes it possible to visualize the degree of approximation to the ideal of individual real or only potential bitexts. The models could also be useful in finding answers to the question of why, in the opinion of the audience, just this and not another translation of a work gained recognition or lost status, or in evaluating translation variants in translation series.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2023, 19, 2; 199-207
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Semantic Structure of the Sentence and Its Realisations (Bulgarian “аха” and Its Polish Equivalents)
    Struktura semantyczna zdania i jej realizacje (bułg. аха i polskie ekwiwalenty)
    Autorzy:
    Korytkowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33307869.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    semantics
    semantic condensation
    semantic category of degree
    semantic confrontation
    Bulgarian language
    Polish language
    translation
    semantyka
    kondensacja semantyczna
    semantyczna kategoria stopnia
    konfrontacja semantyczna
    język bułgarski
    język polski
    Opis:
    The aim of the paper is to establish the relevant semantic features of the Bulgarian particle аха in the predicative function. It is thought that its semantic structure includes a potential and a temporal component. Hence, the function of the analysed particle is a specific result of semantic condensation. Possibilities to form Polish semantic equivalents of Bulgarian sentences with аха are indicated. Polish language does not have any synonymous lexical unit with the Bulgarian аха, so equivalent sentences have the form of an analytical paraphrase. According to the model of semantic syntax, the categories of modality (M) and temporality (T) are not parts of the Dictum (D), which dominates the predicate (P) and its arguments (in the model of the elementary sentence structure). Therefore, the same semantic structures are realized as different formal structures in both languages.  
    Celem artykułu jest ustalenie relewantnych cech semantycznych partykuły bułgarskiej аха о funkcji orzeczenia. Przyjęto, że struktura semantyczna zawiera element potencjalności oraz decydujący o znaczeniu leksemu element temporalny. Funkcja badanej partykuły jest więc specyficznym efektem kondensacji semantycznej. Wskazano możliwości tworzenia semantycznych ekwiwalentów zdań bułgarskich w języku polskim. W polskim brak tożsamego odpowiednika leksykalnego, więc struktura synonimicznych zdań ma cechy parafrazy analitycznej. W semantycznym modelu struktury zdań elementarnych komponenty M (modalność) i L (lokalizacja) nie należą do Dictum, które dominuje nad P – predykatem i jego argumentami. Tak więc w obu językach strukturze semantycznej omawianych jednostek odpowiadają odmienne realizacje formalne.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2023, 23
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Du spécifique au générique dans la détermination du mot souffrance dans Salvifici doloris de Jean-Paul II : Analyse contrastive français-arabe
    From Specific to Generic in the Determination of Word Souffrance in Salvifici Doloris of Jean-Paul II: A Constrastive Analysis French-Arabic
    Autorzy:
    El Kak, Manar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791135.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    analiza kontrastywna francusko-arabska
    cierpienie
    włączenie
    rodzajnik
    kategoria liczby
    szczegółowy
    ogólny
    określenie rzeczownika
    tłumaczenie
    French-Arabic contrastive analysis
    souffrance
    annexation
    article
    category of number
    specific
    generic
    nominal determination
    translation
    Opis:
    Od użycia szczegółowego do ogólnego określnika wyrazu souffrance w Salvifici doloris Jana Pawła II: analiza konrastywna francusko-arabska Celem artykułu jest wykazanie, w jaki sposób dokonuje się przejście od użycia szczegółowego do ogólnego określnika wyrazu souffrance, pojawiającego się w strukturze: souffrance + N lub N de la souffrance, w Salvifici doloris Jana Pawła II. Analiza wyrazu souffrance i jego tłumaczenia jest przeprowadzana w perspektywie kontrastywnej francusko-arabskiej według dwóch parametrów: rodzajnik i kategoria liczby. W wyniku tej analizy ujawnia się kilka typów tłumaczenia wyrazu souffrance. Tak więc tłumaczenie souffrance de l’homme ma kilka różnych wartości w zależności od tego, czy jest wyrażone za pomocą struktur rzeczownik + rzeczownik ʾalam-u al-ʾinsān-i, rzeczownik + przymiotnik ʾalam-un bašarīyy-un, bądź za pomocą zdania czasownikowego z komponentem pasywnym. Ponadto w języku arabskim w przeciwieństwie do francuskiego brak rodzajnika w liczbie mnogiej zmusza rzeczownik do przekształcenia siebie samego w liczbę mnogą. W konsekwencji w tłumaczeniu francuskiej liczby pojedynczej ogólnej na arabski większość rzeczowników jest wyrażona w liczbie mnogiej, zwłaszcza w tłumaczeniu la souffrance du Christ, akcentując w ten sposób różnorodność w jedności. Du spécifique au générique dans la détermination du mot souffrance dans Salvifici doloris de Jean-Paul II : Analyse contrastive français-arabe L’objectif de cette étude consiste à démontrer comment s’opère le passage du spécifique au générique dans la détermination du mot souffrance engagé dans une construction d’annexion : souffrance + N, ou N + de la souffrance, dans Salvifici Doloris de Jean-Paul II. L’étude examine la traduction du mot souffrance dans une perspective contrastive français-arabe, par le biais de deux paramètres : l’article et la catégorie du nombre. L’analyse révèle la présence de plusieurs types de traduction du mot souffrance. Ainsi, la traduction de la souffrance de l’homme possède différentes valeurs selon qu’elle est rendue par un : nom + nom alam al-insān, nom + adjectif alam bašariyy, ou par une phrase verbale avec une nuance de passivité. Par ailleurs, en arabe, et contrairement au français, l’absence d’un article-pluriel oblige le nom à se transformer lui-même au pluriel. Par conséquent, pour traduire le singulier générique français en arabe, la plupart des noms sont rendus par un pluriel, notamment dans la traduction de la souffrance du Christ, accentuant ainsi la diversité sous l’unité.
    L’objectif de cette étude consiste à démontrer comment s’opère le passage du spécifique au générique dans la détermination du mot souffrance engagé dans une construction d’annexion : souffrance + N, ou N + de la souffrance, dans Salvifici Doloris de Jean-Paul II. L’étude examine la traduction du mot souffrance dans une perspective contrastive français-arabe, par le biais de deux paramètres : l’article et la catégorie du nombre. L’analyse révèle la présence de plusieurs types de traduction du mot souffrance. Ainsi, la traduction de la souffrance de l’homme possède différentes valeurs selon qu’elle est rendue par un : nom + nom alam al-insān, nom + adjectif alam bašariyy, ou par une phrase verbale avec une nuance de passivité. Par ailleurs, en arabe, et contrairement au français, l’absence d’un article-pluriel oblige le nom à se transformer lui-même au pluriel. Par conséquent, pour traduire le singulier générique français en arabe, la plupart des noms sont rendus par un pluriel, notamment dans la traduction de la souffrance du Christ, accentuant ainsi la diversité sous l’unité.
    The objective of this study is to demonstrate how the transition from specific to generic is effectuated in the determination of the word souffrance within an annexation construction: souffrance + N, or N + de la souffrance in Salvifici Doloris of Jean-Paul II. The study examines the translation of the word souffrance through a French-Arabic contrastive lens, using two parameters: article and category of number. The analysis reveals that there were several types of translations of the word souffrance. Accordingly, the translation of la souffrance de l’homme is to have different values that vary depending on whether the translation is rendered as: noun + noun alam al-insān, noun + adjective alam bašariyy, or verbal sentence with a nuance of passivity. In addition, because Arabic, unlike French, does not possess a plural-article, nouns are often transformed in order to take the plural form. As a result of this peculiarity, most translations form French to Arabic tend to render generic singular nouns to plural, such as in the instance of la souffrance du Christ thereby emphasizing the diversity under unity.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 8; 105-135
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekłady biblijne nazw należących do kategorii pojęciowej ptactwa w Księdze Hioba 28,7 z bazowym komponentem leksykalnym ostříže i kobuza – na materiale czeskim i polskim
    Bible Translations of Names From the Conceptual Category of Birds in the Book of Job 28:7 with the Base Lexical Component of ‘Ostříž’– ‘Kobuz’ on Czech and Polish Materials
    Autorzy:
    Hampl, Lubomír
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992209.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-27
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Tematy:
    interpretation
    translation
    Czech language
    Polish language
    hyponyms and hyperonyms
    Bible
    imagery and biblical symbolism
    the conceptual category of birds
    language equivalence and synonymous lexical units
    obraz i symbolika biblijna
    przekład
    translacja
    tłumaczenie
    ekwiwalencja językowa i synonimiczna bliskoznaczność leksykalna
    język czeski
    język polski
    kategoria pojęciowa ptactwa
    hiponimy
    hyperonimy
    Biblia
    Opis:
    In this article, the author draws attention to translation issues, especially related to the avifauna lexis which appears on the pages of the Bible in the analyzed fragment of Job 28:7 in selected twelve Czech and eighteen Polish translations of the Holy Scripture. In the confrontational-lexical analysis, he describes not only the similarities, but above all the noticeable differences, i.e. changes in the equivalence of bird names and how and in what language form depending on the translation version this conceptual category of birds is used in translation by synonymous lexemes. The marginal presence of the Czech lexeme ostříž was noted. The remaining birds mentioned in Job 28:7 have so different lexical equivalents in individual Czech and Polish biblical translations that on the one hand it gives the impression of chaos, and on the other, reveals far-reaching freedom in translating avifaunic names.
    Autor w niniejszym artykule zwraca uwagę na kwestie tłumaczeniowe związane zwłaszcza z wykorzystaną leksyką awifaunistyczną, jaka pojawia się na kartach Biblii w analizowanym fragmencie Hi 28,7 w wybranych 12 czeskich i 18 polskich przekładach Pisma Świętego. W przeprowadzonej konfrontatywno-leksykalnej analizie opisuje on nie tylko podobieństwa, ale przede wszystkim zauważalne różnice, czyli zmiany w ekwiwalencji nazw ptaków oraz jak i w jakiej formie językowej owa kategoria pojęciowa jest wykorzystywana w przekładzie przez bliskoznacznie synonimiczne leksemy – w zależności od wersji tłumaczeniowej. Zwrócono uwagę na marginalne występowanie leksemu czeskiego ostříž. Pozostałe ptaki wymieniane w Hi 28,7 mają w czeskich i polskich przekładach biblijnych tak różne odpowiedniki leksykalne, że sprawia to wrażenie chaosu i daleko idącej dowolności w tłumaczeniu awifaunistycznych nazw.
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 2; 7-28
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies