Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "tort" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
International tort law in Vietnam – Taking stock and the case for reform
Autorzy:
Doan, Luong Duc
Nguyen, Trinh Thi Hong
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143011.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
applicable law
conflict of law
place of damage
tort
Vietnam
Źródło:
Polish Yearbook of International Law; 2020, 40; 255-271
0554-498X
Pojawia się w:
Polish Yearbook of International Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konkurencyjność podstaw dochodzenia roszczeń wobec przewoźnika samochodowego
Competitive basis for liability of road carrier
Autorzy:
Wesołowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/320108.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
odpowiedzialność przewoźnika
czyny niedozwolone
konkurencyjność roszczeń
carrier’s liability
tort
competitiveness of claims
Opis:
Autor rozważa konkurencyjną, do prawa przewozowego, podstawę roszczeń wobec przewoźnika w postaci przepisów o czynach niedozwolonych. Jego zdaniem w polskim prawie wewnętrznym możliwe jest konstruowanie roszczeń przeciw przewoźnikowi na podstawie przepisów o czynach niedozwolonych. Wobec wyraźnego unormowania tzw. zbiegu roszczeń, sam fakt uregulowania przepisami szczególnymi odpowiedzialności przewoźnika w prawie przewozowym nie stanowi przeszkody do dochodzenia roszczeń na podstawie przepisów o czynach niedozwolonych. Inaczej rzecz wygląda w odniesieniu do przewozów międzynarodowych – art. 28 CMR zastrzega bowiem konieczność stosowania wyłączeń i ograniczeń odpowiedzialności przewoźnika także wtedy, gdy roszczenie ma pozaumowny charakter. W praktyce uniemożliwia to stosowanie przepisów o czynach niedozwolonych. Wyjątkowo, gdy szkoda jest spowodowana złym zamiarem lub rażącym niedbalstwem, wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności wynikające z CMR nie mają zastosowania. Wówczas możliwe jest oparcie roszczenia na podstawach deliktowych.
The author considers two competitive basis for liability of road carrier – in contract and tort. In his opinion, according the Polish national law it is possible to claim against the carrier under the provisions of law of torts. The fact that liability of the carrier is regulated by specific provisions in transport law does not preclude liability in tort. Otherwise it looks in place for international operations, where Art. 28 CMR reserves need to use the exclusions and limitations of liability of the carrier even if the claim is non-contractual in nature. In practice, this prevents the application of the provisions of torts. Exceptionally, when the damage is caused by willful misconduct or gross negligence, exclusions and limitations of liability under the CMR do not apply. Then it is possible to base a claim under the provisions of law of torts.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński; 2015, 29; 287-300
1640-6818
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwość samodzielnego ustalenia przez sąd cywilny, że czyn niedozwolony jest przestępstwem – uwagi na tle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczącego domniemania niewinności
The possibility for a Civil Court to independently determine that a tort is a crime – comments in the light of case law of the European Court of Human Rights regarding presumption of innocence
Autorzy:
Grochowska-Wasilewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167467.pdf
Data publikacji:
2022-11-06
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
zasada domniemania niewinności
Europejski Trybunał Praw Człowieka
przestępstwo
czyn niedozwolony
termin przedawnienia roszczeń z czynów niedozwolonych
presumption of innocence
the European Court of Human Rights
crime
tort
limitation for tort claims
Opis:
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego, sąd cywilny jest uprawniony dosamodzielnego ustalenia, czy czyn niedozwolony stanowi przestępstwo, nawet w przypadkubraku prawomocnego wyroku skazującego. Pogląd ten został wyrażony przez Sąd Najwyższyna potrzeby stosowania na podstawie art. 4421 § 2 k.c. wydłużonego terminu przedawnieniaroszczeń z tytułu czynów niedozwolonych stanowiących przestępstwo. Stanowisko SąduNajwyższego budzi wątpliwości na gruncie zasady domniemania niewinności. Celem niniejszegoartykułu jest w pierwszej kolejności przedstawienie standardu dotyczącego zakresuobowiązywania domniemania niewinności w postępowaniu cywilnym, wykreowanego przezEuropejski Trybunał Praw Człowieka na gruncie art. 6 ust. 2 EKPC, zgodnie z którym każdego oskarżonego o popełnienie czynu zagrożonego karą uważa się za niewinnego do czasuudowodnienia mu winy zgodnie z ustawą. Następnie jest nim ocena zgodności przyjętegoprzez Sąd Najwyższy poglądu dotyczącego możliwości zastosowania art. 4421 § 2 k.c. równieżw sytuacji braku prawomocnego wyroku sądu karnego, stwierdzającego winę konkretnejosoby, przez pryzmat standardu konwencyjnego.
According to the well-established Supreme Court’s case law, the civil court is entitled todetermine independently whether a tort constitutes a criminal offence even in the absenceof a final judgement of conviction. This opinion was expressed by the Supreme Court forthe purpose of applying the extended limitation period under Article 4421 § 2 of the CivilCode for claims for a tort that is a crime. The Supreme Court’s statement raises doubts on thegrounds of the presumption of innocence. The purpose of this article is firstly to present thestandard concerning the scope of the presumption of innocence in civil proceedings, createdby the European Court of Human Rights on the basis of Article 6 § 2 of the ECHR, accordingto which everyone charged with a criminal offence shall be presumed innocent until provedguilty according to law. Then it is the assessment of the compatibility of the Supreme Court’sopinion through the perspective of the Convention standard.
Źródło:
Ius Novum; 2022, 16, 3; 63-78
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomiczna analiza zasad odpowiedzialności ex delicto polskiego i amerykańskiego systemu prawnego
Economic analysis of the principles of ex delicto liability in the Polish and American legal system
Autorzy:
Winczura, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499528.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ekonomiczna analiza prawa
czyn niedozwolony
odpowiedzialność
interes społeczny
law & economics
tort
liability
social interest
Opis:
Celem artykułu jest przyjrzenie się zasadom odpowiedzialności ex delicto w polskim i amerykańskim porządku prawnym pod kątem analizy ich ekonomicznej efektywności. Badanie to jest oparte o narzędzia wypracowane przez ekonomiczną analizę prawa. Punktem wyjścia jest wskazanie interesu społecznego w racjonalnym ukształtowaniu zasad odpowiedzialności za czyny niedozwolone. We wprowadzeniu, zaprezentowane zostały podstawowe terminy i zasady ekonomicznej analizy prawa oraz polskie i amerykańskie spojrzenie na prawo czynów niedozwolonych in genere. Artykuł kolejno omawia sytuacje braku odpowiedzialności sprawcy szkody lub odpowiedzialność jedynie na zasadzie winy umyślnej, odpowiedzialność na zasadzie winy (ze szczególnym uwzględnieniem formuły Learneda Handa), odpowiedzialność na zasadzie ryzyka oraz instytucji przyczynienia się poszkodowanego. Przytoczone zostają poglądy zarówno polskiej, jak i amerykańskiej doktryny na poszczególne rodzaje odpowiedzialności oraz autorska analiza prezentowanych w tym temacie argumentów. Rozważania poparte są wykładnią tekstu prawnego oraz orzecznictwem sądowym. Podstawowym celem artykułu jest wykazanie, które zasady odpowiedzialności – i w jakich sytuacjach – wywołują pożądane skutki, przede wszystkim w zakresie minimalizowania społecznych kosztów szkód.
The purpose of this paper is the examination of liability rules in tort law both in the Polish and American legal system with respect to the economic efficiency. This study is based on tools created by Law & Economics. The starting point of this paper is identifying the social interest in rational formation of liability rules for torts. The introduction presents fundamental rules and terms of law & economics along with Polish and American perspective on tort law in genere. The paper consecutively elaborates on cases of lack of liability or liability solely for willful misconduct, negligence (with particular consideration of Learned Hand formula), strict liability and the institution of contributory negligence. Views and opinions of both Polish and Americans scholars are cited and their arguments are discussed and analyzed by the author. The deliberations are based on interpretation of statutes and case law. The main aim of the paper is to prove which liability rules - and in what particular situations - provide desired results, especially in the area of minimizing social costs of damage.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2017, Numer Specjalny; 175-191
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane zagadnienia z zakresu wzajemnego stosunku odpowiedzialności karnej i administracyjnej
Autorzy:
Mozgawa, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392137.pdf
Data publikacji:
2016-09-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
criminal responsibility
administrativeliability
guilt
tort
criminalisation
odpowiedzialność karna
odpowiedzialność administracyjna
wina
delikt prawa
cywilnego
kryminalizacja
Opis:
The work discusses the relationship between criminal and administrative liability. The authors compare basic features of both types and indicate that what they have in common is the use of a hardship for the violation of a norm of conduct. They also come up with a thesis that it would be right if both types of liability were of different quality. However, they notice that in practice there is a tendency to substitute administrative liability for criminal liability and in such a case it plays the role of criminal liability and is repressive in nature. The authors see this process as an expression of a tendency to simplify the classification. This simplification, typical in criminal law, is so far-reaching in this case that it also includes renunciation of guilt and principles of penalty administration, which is difficult to approve of. At the same time, being aware of expansive development of this type of liability, they believe that on the one hand it is right to limit this process, and on the other hand cases of criminal-administrative liability should be subject to guarantees that are typical of criminal liability. The authors also make reference to the issues of a conjuncture of criminal and administrative liability and point out some characteristic cases of conjunctures connected with the lack of correlation between its particular types.
Praca dotyczy zagadnienia wzajemnego stosunku odpowiedzialności karnej i administracyjnej. Autorzy porównują podstawowe cechy jednej i drugiej wskazując, że cechą obu jest operowanie dolegliwością, wymierzanej za naruszenie normy postępowania. Stawiają tezę, że słuszne byłoby, gdyby oba te rodzaje odpowiedzialności stanowiły różne jakości. Zauważają wszakże, że w praktyce istnieje tendencja do zastępowania odpowiedzialności karnej odpowiedzialnością administracyjną, która w tym przypadku pełni rolę odpowiedzialności karnej, a w każdym razie represyjnej. W procesie tym widzą wyraz tendencji do upraszczania typizacji. Uproszczenie to, typowe dla prawa karnego, w omawianym wypadku sięga tak daleko, że obejmuje także rezygnację z winy i zasad wymiaru kary, co jest trudne do zaakceptowania. Jednocześnie mając świadomość ekspansywnego rozwoju tej postaci odpowiedzialności uważają za trafne z jednej strony ograniczenie tego procesu, z drugiej objęcie przypadków odpowiedzialności karno-administracyjnej gwarancjami charakterystycznymi dla odpowiedzialności karnej. Autorzy nawiązują także do zagadnień zbiegu odpowiedzialności karnej z cywilną, wskazując kilka charakterystycznych przypadków zbiegów tej odpowiedzialności, wiążących się z brakiem korelacji pomiędzy jej poszczególnymi postaciami.
Źródło:
Ius Novum; 2016, 10, 3; 31-63
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wina w prawie karnym i prawie deliktów – przyczynek do dyskusji na temat tożsamości pojęcia winy w prawie polskim
Fault (culpa) in criminal and tort law – a contribution to the discussion on the identity of fault in Polish law
Autorzy:
Zelek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595942.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
fault
culpa
criminal law
delict
tort
intent
negligence
wina
prawo karne
delikt
czyn niedozwolony
umyślność
nieumyślność
Opis:
Wina jest kategorią interdyscyplinarną, występującą m.in. w prawie karnym oraz cywilnym, zarówno materialnym, jak i procesowym. Pomimo niekwestionowanej obecności tego pojęcia w nauce prawa karnego i cywilnego oraz nierzadkim korzystaniem z niego przez ustawodawcę, termin ten nie został zdefiniowany w żadnych przepisach, w doktrynie ujmowany jest natomiast niejednolicie. Choć to samo pojęcie wykorzystywane jest na płaszczyźnie różnych dyscyplin naukowych, nie jest jasne, czy należy je rozumieć tożsamo w każdej z nich. Niniejszy artykuł stanowi próbę przyczynkarskiej analizy zagadnienia tożsamości winy w prawie polskim i koncentruje się na omówieniu podobieństw oraz różnic w podejściu do definiowania tego pojęcia w prawie karnym oraz w ramach przepisów o odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego.
Fault (culpa) seems to be an interdisciplinary category, occurring among others in criminal and civil law, both material and procedural. Despite the undisputed presence of this concept in the science of criminal and civil law and the frequent use of it by the legislator, this term has not been defined in any law. The meaning of fault is not described in a uniform manner by the legal doctrine. Although the same concept is used in different scientific disciplines, it is not clear whether fault should be understood identically in each of them. This article is an attempt at fragmentary analysis of the issue of identity of the term “fault” in Polish law and focuses on discussing the similarities and differences in the approach to defining this concept in criminal law and on the basis of provisions on liability for tort.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2019, 26, 2; 109-126
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność odszkodowawcza w ramach ujemnego interesu umowy
Autorzy:
J, Kocot, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902598.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
responsibility
reliance interest
expectation interest
confidence
good faith
fair dealing
compensation
indemnification
fault in contracting
damages
tort
pre¬contractual liability
Opis:
This article is discussing certain issues concerning the liability within the reliance interest under modern Polish civil law having as a background and a starting point Prof. Czachórski’s considerations over the idea of culpa in contrahendo, the reliance and expectation damages, their contemporary meaning in Polish Law of Obligations and also some present opinions of Polish legal doctrine on the essence and functions of the precontractual responsibility. The structure of the presentation is twofold. The first, shorter section gives a brief overview of the Professor Czachórski’s opinions about the legal character of the reliance interest presented in His two eminent articles published in the 60-ies of the XXth century and his comparative analysis of the differences & discrepancies among the German, Swiss and Polish civil law regarding the notions: Vertrauensinterese and Erfülungsinterese, the scope of their application in case of damages, the existence of individual prerequisites which would determine the obligation to pay compensation and their legal source. The second section is divided into five subsections in which I analyze actual problems concerning the present character of the liability based on the reliance interest and its evolution under Polish law well anticipated by Professor Czachórski, among others, the general idea of the fault in contracting (culpa in contrahendo), the legal consequences of the unsuccessful formation of contract procedure, the reliance as a delictual or “the third truck” (sui generis) liability, the grounds and further sense of the division between the reliance and expectation interest and the scope of reliance damages. The fifth subsection refers to the possibility of indemnification of non-pecuniary damages suffered ante contractum and the sixth concerns the interesting problem, only mentioned by Professor Czachórski – the aggrieved person’s contribution to the emergence or increase of the reliance damages. De lege lata the Polish Civil Code is clearly harmonized with the recent European interpretation of culpa in contrahendo regulating it explicitly (art. 72 § 2) as an autonomous source of the liability for the frustrated confidence (trust), resulting from the common obligation to negotiate loyally and in a good faith.
Źródło:
Studia Iuridica; 2016, 64; 153-180
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cодержание уголовного правоотношения в контексте применения отдельных норм уголовного права
Content of Criminal Relationship in the Context of Application of Separate Norms of Criminal Law
Autorzy:
Быстриков, Алексей
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142847.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
criminal law relations
content of legal relationship
subject of criminal legal relationship
tort
legal capacity
legal personality
object of criminal legal relationship
Opis:
Goal – improving the legislative regulation of the institution of the statute of limitations for criminal liability in the legislation of the Republic of Belarus, improving and deepening the theoretical framework on the statute of limitations for criminal liability. Research methodology – on the basis of the analysis of theoretical provisions on the criminal law relation, an analysis of its implementation, as well as the presence of each of the elements of the criminal legal relationship, in the case of the implementation of the statute of limitations has been conducted. Score/results – the reason for the study is the impossibility of restoring the violated crime of legal relations due to the implementation of the statute of limitations for criminal prosecution in the existing legislative consolidation. Originality/value – in the science of criminal law of the Republic of Belarus, there are no theoretical studies regarding the statute of limitations for criminal liability, the regulation of the application of this legal institution is not well developed. Earlier, no attempts were made to analyze the implementation of criminal law relations in the case of applying the statute of limitations.
Źródło:
Studia Sieci Uniwersytetów Pogranicza; 2019; 81-90
2544-5790
Pojawia się w:
Studia Sieci Uniwersytetów Pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Противоправная деятельность публичных служащих: современные реалии
Nielegalna działalność urzędników państwowych: współczesne realia
Illegal Activities of Public Servants: Modern Realities
Autorzy:
Армаш, Надежда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/901720.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
публичный служащий
коррупция
ответственность
риск
деликт
уголовная ответственность
urzędnik państwowy
korupcja
odpowiedzialność
ryzyko
czyn niedozwolony
odpowiedzialność karna
public servant
corruption
responsibility
risk
tort
criminal liability
Opis:
В статье анализируется проблема противоправности в деятельности публичных служащих. Определяются административные и уголовные основания ответственнос- ти публичных служащих. Классифицируются административные деликты как составляющие противоправных действий. Приводятся взгляды ученых на проблемы коррупционного риска, оснований позитивной юридической ответственности, уго- ловной ответственности. Коррупция показывается как полиструктурное явление в деятельности публичных служащих.
W artykule przedstawiono problem działań urzędników państwowych niezgodnie z prawem na terenie Ukrainy. Określono karne i administracyjne podstawy odpowiedzialności urzędników państwowych. Przedstawiono także opinie naukowców na temat problemów z korupcją i związaną z nią kwestią odpowiedzialności prawnej. Korupcja ukazana została jako zjawisko multistrukturalne w działalności urzędników państwowych.
The article analyses the problem of illegality in the activities of public servants in Ukraine. It describes the administrative and criminal bases of responsibility of public servants and presents scientists’ views on corruption problems and the related issue of legal responsibility. Corruption is shown as a multistructural phenomenon in the activities of public servants.
Źródło:
Społeczeństwo i Polityka; 2019, 4(61); 165-175
1733-8050
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedawnienie i zarzut przedawnienia w procesie cywilnym
Autorzy:
Ciepła, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1393587.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
limitation
plea of limitation
claim
obligation
debtor
claimability
contract
tort
rights
abuse of law
przedawnienie
zarzut przedawnienia
roszczenie
zobowiązanie
wierzyciel
dłużnik
wymagalność
kontrakt
delikt
prawo podmiotowe
nadużycie prawa
Opis:
W artykule omówiono problematykę przedawnienia roszczeń i podnoszenia zarzutu przedawnienia w procesie cywilnym z wykazaniem ewolucji przepisów regulujących tę instytucję w kodeksie zobowiązań i w kodeksie cywilnym. Wykazano, że w wyniku gruntownych merytorycznych zmian w tym zakresie wprowadzonych ustawą z 28 lipca 1990 r. (Dz.U. Nr 55, poz. 321), która weszła w życie 1 października 1990 r., od tego dnia upływ terminu przedawnienia sąd uwzględnia tylko na zarzut dłużnika. Przedmiotem rozważań objęto zarówno ratio legis instytucji przedawnienia, jego elementy, jak i skutki podniesienia zarzutu przedawnienia w procesie cywilnym. Wyjaśniono, na czym polega wymagalność roszczenia, początek okresu, od którego zarzut przedawnienia może być podniesiony, kiedy jego podniesienie może być uznane za nadużycie prawa podmiotowego, oraz jakie są skutki prawne zawieszenia i przerwania biegu terminu przedawnienia. Ponieważ przepisy k.c. nie dają żadnej odpowiedzi na pytanie ani też wskazówki interpretacyjnej, do jakiego momentu zarzut przedawnienia może być skutecznie podnoszony przez dłużnika, autorka z odwołaniem się do orzecznictwa wyjaśnia, że zarzut ten może być – jako zarzut materialnoprawny – podniesiony, najogólniej rzecz biorąc, aż do uprawomocnienia się wyroku, a więc także w postępowaniu apelacyjnym
The article discusses the issue of the limitation of claims and a plea of limitation in a civil lawsuit, and presents the evolution of regulations governing this institution in the Code of Obligations and the Civil Code. The author points out that as a result of complete, radical changes in the area introduced by the Act of 28 July 1990 (Journal of Laws No. 55, item 321), which entered into force on 1 October 1990, from that date on, a court takes into account the period of limitation only if the debtor makes a plea. The article also discusses ratio legis for the institution of limitation, its elements as well as the consequences of the plea of limitation in a civil lawsuit. The author explains what claimability means, when the period when the plea of limitation can be made starts, when making a plea can be treated as abuse of rights and what the legal consequences of the suspension or discontinuance of the flow of time of limitation are. As the provisions of the Civil Code do not answer the question and do not provide any interpretational clues about the time limit for making a plea of limitation, based on judicial decisions, the author explains that the debtor can make the plea, which is a substantive law-related one, in general, until the sentence becomes final and valid, i.e. also during the appeal proceeding.
Źródło:
Ius Novum; 2015, 9, 4; 100-117
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczta weselna − tradycja i współczesność w parafii Rudna Wielka (diecezja rzeszowska)
Wedding Reception − Tradition and Modernity in the Parish of Rudna Wielka (Diocese of Rzeszów)
Autorzy:
Szydełko, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040806.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
uczta weselna
wesele
panna młoda
pan młody
zabawy weselne
oczepiny
pierwszy taniec
tort
chleb i sól
wedding reception
wedding
bride
groom
wedding games
capping
first dance
bread and salt
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie zwyczajów i obrzędów uczty weselnej. Celem zaś jest ich analiza oraz zwrócenie uwagi na zanik niektórych zwyczajów i pojawienie się nowych w parafii Rudna Wielka, koło Rzeszowa. Artykuł składa się z czterech punktów. Opisano w nich przygotowania młodych do wesela, jego rozpoczęcie, zabawy weselne oraz oczepiny. Źródło opracowania stanowią informacje uzyskane metodą etnograficznych badań terenowych nad obrzędowością weselną. Badania przeprowadzono w2011 roku w wioskach: Rudna Wielka, Rudna Mała i Pogwizdów Nowy. W XX wieku przygotowania do uczty weselnej rozpoczynały się tydzień wcześniej, zaś samo przyjęcie było u panny młodej obok domu. Obecnie młodzi planują wesele już nawet ok. roku wcześniej, odbywa się ono teraz w domu ludowym, w domu weselnym, restauracji albo hotelu. Para musi odpowiednio wcześniej zarezerwować salę, fotografa, zaprosić gości. Po ślubnej Mszy świętej, młodzi wraz z gośćmi udają się do lokalu, w którym ma odbyć się przyjęcie, witani są oni tam chlebem i solą, po czym pan młody przenosi swoją żonę przez próg. Następnie wznoszony jest toast, po czym wszyscy zasiadają do obiadu. Po skończonym posiłku nowożeńcy tańczą swój pierwszy taniec, następnie udają się na fotograficzną sesję ślubną. Przed północą organizowane są przez orkiestrę różnego rodzaju zabawy, w których uczestniczą zarówno zaproszeni goście, rodzice nowożeńców, jak również oni sami. O północy odbywają się oczepiny. Wierzono, że ci, którzy złapią krawat i welon, w niedługim czasie staną na ślubnym kobiercu. Młodzi wychodzącym gościom dziękują za przybycie, zapraszają ich na poprawiny oraz obdarowują ciastem.
The subject of this article is to present the customs and rituals of the wedding reception. The purpose of these is analysis and pay attention to the disappearance some customs and appears new in the parish of Rudna Wielka, near Rzeszow. This article consists of four points. They describe the preparation of young people for weddings, its beginning, wedding games and capping ceremony. Source of the study is based on information obtained by ethnographic field research on wedding rituals. The study was conducted in 2011 in the villages of Rudna Wielka, Rudna Mała and Pogwizdów Nowy. In the 20th century preparations for the wedding reception began a week earlier and the party was next to the house of the bride. Currently, the young are planning a wedding already a year before, now it takes place in the folk house, wedding house, restaurant or hotel. Couple must book the ballroom, photographer, invite guests in advance. After the mass, the young along with the guests go to the place where the reception is to take place, where they are welcomed with bread and salt, then the groom carries his wife over the threshold. Then is toast and everyone sit down to dinner. After the end of the meal, the newlyweds dance their first dance, then go to the wedding session. Before midnight, the orchestra organizes different types of games, which involve everyone invited guest, parents of honeymooners and themselves. At midnight the capping ceremony takes place. It was believed that those who catch a tie and veil will soon get married. Young thank the leaving guests for coming, invite them to after-party and give them a cake.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2014, 61, 9; 197-210
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies