Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the rule" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Exclusive vs. Inclusive Social Populism? A Comparative Legal Analysis of Welfare Policies in Hungary and Poland Under Populist Regimes
    Ekskluzywny a inkluzyjny populizm socjalny? Porównawcza analiza prawna polskiego i węgierskiego systemu socjalnego pod rządami populistów
    Autorzy:
    Dzięgielewska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1928797.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Polska
    Hungary
    the rule of law
    populism
    social rights
    socio-economic
    framework
    Polska
    Węgry
    rządy prawa
    prawa socjalne
    Opis:
    This article critically examines the main features of respective socio-economic legal frameworks to determine whether they constitute the specificity of Polish and Hungarian populism. The principle of equality serves as a theoretical framework for the assessment of both types of social design. Based on this legal criterion, differences in the social visions of both countries emerge, unveiling the perspective of an exclusive and inclusive social design. However, the conclusion appears that it is not the social-economic model itself that determines the specificity of populism in both countries but its juxtaposition with cultural arguments. Polish and Hungarian populisms are thus defined primarily by social frameworks and secondary by the rhetoric’s cultural component. The combination of social issues with those of cultural kind forms the substantive background of populism in its Polish and Hungarian editions.
    Niniejszy artykuł poddaje krytycznej analizie główne cechy poszczególnych społeczno-ekonomicznych ram prawnych polskiego i węgierskiego populizmu, w celu ustalenia, czy są one czynnikami świadczącymi o specyfice tych systemów. Zasada równości służy jako schemat teoretyczny przy ocenie obu wizji socjalnych. W oparciu o to kryterium, przy ocenie obu modeli socjalnych pojawiają się zasadnicze różnice, odsłaniając tym samym perspektywę ekskluzyjnego i inkluzyjnego systemu polityki socjalnej. Kolejną zasadniczą konkluzją, jest fakt, że to nie tylko model socjalno-ekonomiczny decyduje o specyfice populizmu w obu krajach, ale jego zręczne zestawienie z argumentami natury kulturowej. Polski i węgierski populizm należy więc definiować przy uwzględnieniu w pierwszej kolejności ram socjalnych, a po wtóre przez pryzmat elementu kulturowego leżącego u podstaw populistycznej retoryki obu krajów. Połączenie kwestii socjalnych z kulturowymi tworzy więc zasadnicze tło populizmu w jego polskim i węgierskim wydaniu.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 237-256
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Authoritarianism as a “Wicked Problem” in Contemporary International Relations
    Autorzy:
    Ficek, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2150986.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    authoritarianism
    democracy
    dictatorship
    political regime
    the rule of law
    “wicked problem”
    autorytaryzm
    demokracja
    dyktatura
    reżim polityczny
    rządy prawa
    „niegodziwy problem”
    Opis:
    This study aims to explore the concept of authoritarianism, which – presented in terms of the “wicked problem” of the contemporary world – seems to be a severe challenge to present-day International Relations (IR), both theoretically and practically. The author of the article defines the concept of authoritarianism as a form of the political system in which the power and material resources of the state have been centralised, appropriated, and put at the disposal of either an individual or an elitist group “in power.” In this way, the possibilities of integrating the authoritarian state – both politically and economically – with the global system of international relations are limited, and the vital administrative institutions of the state have been manipulated and appropriated. The applied research method allows for interpreting the discussed issues in a complex – albeit specific – systemic form, characteristic not only for politically fragile or declining countries and regions but also for politically stable and economically developed ones. The author’s analysis allows for the presentation and reinterpretation of the issue of contemporary authoritarian regimes concerning international relations in terms that not only define but often legitimise some of the most despotic, autocratic, and hegemonistic forms of the political systems in modern times.
    Niniejszy artykuł ma na celu zaprezentowanie koncepcji autorytaryzmu, który – przedstawiony w kategoriach „niegodziwego problemu” współczesnego świata – wydaje się być poważnym wyzwaniem dla współczesnych stosunków międzynarodowych, zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Autor artykułu definiuje pojęcie autorytaryzmu jako formę ustroju politycznego, w którym władza i zasoby materiałowo-ludzkie państwa zostały scentralizowane, zawłaszczone i oddane do dyspozycji jednostki bądź elitarnej grupy „trzymającej władzę”. W ten sposób zostały ograniczone na płaszczyźnie politycznej i gospodarczej możliwości integracyjne państwa autorytarnego z globalnym systemem stosunków międzynarodowych, a istotne instytucje administracyjne państwa zostały zmanipulowane, zafałszowane i zawłaszczone. Zastosowana metoda badawcza pozwala na reinterpretację omawianych zagadnień w złożonej – choć specyficznej – formie systemowej, charakterystycznej nie tylko dla krajów i regionów niestabilnych czy politycznie upadłych, ale także państw politycznie stabilnych i gospodarczo rozwiniętych. Przeprowadzana analiza pozwala ponadto na przedstawienie i reinterpretację problemu współczesnych reżimów autorytarnych w kategoriach, które nie tylko definiują, ale często legitymizują jedne z najbardziej despotycznych, autokratycznych i hegemonistycznych systemów politycznych czasów współczesnych.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe KUL; 2022, 65, 2; 97-118
    0044-4405
    2543-9715
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Authoritarianism as a “Wicked Problem” in Contemporary International Relations
    Autorytaryzm jako „niegodziwy problem” we współczesnych stosunkach międzynarodowych
    Autorzy:
    Ficek, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340772.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    autorytaryzm
    demokracja
    „niegodziwy problem”
    reżim polityczny
    dyktatura
    rządy prawa
    authoritarianism
    democracy
    wicked problem
    political regime
    dictatorship
    the rule of law
    Opis:
    This study aims to explore the concept of authoritarianism, which - presented in terms of the “wicked problem” of the contemporary world – seems to be a severe challenge to presentday International Relations (IR), both in theoretical and practical dimensions. The concept of authoritarianism is defined in the article as a form of political system in which the power and material resources of the state have been centralized, appropriated, and put at the disposal of either an individual or an elitist group “in power.” In this way, the possibilities of integrating the authoritarian state - both in the political and economic dimension – with the global system of international relations are limited, and the vital administrative institutions of the state have been manipulated and appropriated. The research method applied allows for the interpretation of the discussed issues in a complex – albeit specific – systemic form, characteristic not only for politically fragile or declining countries and regions but also for those which are politically stable and economically developed. The author’s analysis allows for the presentation and reinterpretation of the issue of contemporary authoritarian regimes concerning international relations in terms that not only define but often legitimize – and repeatedly even validate – some of the most despotic, autocratic, and hegemonist forms of the political systems in modern times.
    Opracowanie ma na celu przedstawienie koncepcji autorytaryzmu, który – przedstawiony w kategoriach tzw. niegodziwego problemu współczesnego świata – wydaje się poważnym wyzwaniem dla współczesnych stosunków międzynarodowych (IR), i to zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Autor artykułu definiuje pojęcie autorytaryzmu jako formę ustroju politycznego, w którym władza i zasoby materiałowo-ludzkie państwa zostały scentralizowane, zawłaszczone i oddane do dyspozycji jednostki lub elitarnej grupy „trzymającej władzę”. W ten sposób możliwości integracji państwa autorytarnego – zarówno w wymiarze politycznym, jak i gospodarczym – z globalnym systemem stosunków międzynarodowych pozostają ograniczone, a istotne instytucje administracyjne państwa zmanipulowane i zawłaszczone. Zastosowana metoda badawcza umożliwia reinterpretację omawianych zagadnień w odniesieniu do złożonej – choć specyficznej – systemowej formy, charakterystycznej nie tylko dla państw i regionów politycznie niestabilnych i upadających, ale także struktur stabilnych politycznie i rozwiniętych gospodarczo. Niniejsza analiza pozwala na ukazanie problemu współczesnych autorytarnych reżimów politycznych w kategoriach, które nie tylko definiują, ale także legitymizują – a niejednokrotnie nawet uprawomocniają – nawet jedne z najbardziej despotycznych, autokratycznych i hegemonistycznych form ustrojowych funkcjonujących we współczesnym świecie.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 24, 3; 95-115
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legalność jako zgodność z intencją prawodawcy. Rozumienie legalności w pracach Józefa Nowackiego
    Legality as Compliance with the Intention of the Legislator. The Understanding of Legality in Józef Nowacki’s Works
    Autorzy:
    Tobor, Zygmunt
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26125212.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    legalność
    rządy prawa
    interpretacja prawa
    intencja prawodawcy
    legality
    rule of law
    statutory interpretation
    intention of the legislator
    Opis:
    Problematyka legalności stanowi jeden z najistotniejszych wątków w dorobku naukowym Profesora Józefa Nowackiego. Wyróżniał on dwa rozumienia legalności: mocniejsze, sprowadzające się do ustalenia zgodności zachowania z postanowieniami należycie ustanowionego przepisu i słabsze, gdy jedyną podstawą prawną jest nakaz kierowania się określoną oceną. W opinii autora koncepcja J. Nowackiego nie uwzględnia w należyty sposób rzeczywistych problemów z ustalaniem znaczenia tekstu prawnego, tj. problemów interpretacyjnych. Stwierdzenie, że legalność to zgodność z treścią przepisu przenosi bowiem ciężar ustaleń w tej materii na podmiot dokonujący jego interpretacji. Autor omawia dwa podejścia do wykładni prawa, tj. podejście eklektyczne, w którym zakłada się brak uniwersalnego kryterium poprawności wykładni i podejście kategoryczne, w którym zakłada się, że takie kryterium istnieje. Wskazuje, że jedynie podejście kategoryczne daje się pogodzić z ideą rządów prawa i rolą sędziów jako wiernych powierników (faithful agents) prawodawcy. Proponuje zatem, by jako kryterium poprawności wykładni przyjąć zgodność z intencją prawodawcy. W takim ujęciu znika potrzeba rozróżniania legalności w wersji mocniejszej i słabszej. Kwalifikacja zachowania jako legalnego lub nielegalnego następować będzie w oparciu o kryterium zgodności z intencją prawodawcy.
    The issue of legality is one of the most important threads in the scientific achievements of Professor Józef Nowacki. He distinguished two ways of understanding legality: a stronger one, which boils down to determining the compliance of behaviour with the contents of a duly enacted provision, and a weaker one, when the only legal basis is an obligation to employ a specific kind of evaluation. In the author’s opinion, Nowacki’s idea does not adequately take into account the fundamental problems with determining the meaning of a legal provision, i.e., problems of interpretation. The proposition that legality means compliance with the contents of a provision transfers the burden of making findings in this respect onto the subject interpreting it. The author discusses two approaches to statutory interpretation, i.e., the eclectic approach, in which there is no universal criterion for the correctness of interpretation, and the categorical approach, in which it is assumed that such a criterion exists. He points out that only a categorical approach can be reconciled with the idea of the rule of law and the role of judges as faithful agents of the legislator. Therefore, he proposes that compliance with the intention of the legislator should be taken as a criterion for the correctness of the interpretation. When legality is approached this way, the need to distinguish its stronger and weaker versions disappears. The qualification of a behaviour as legal or illegal will be based on the criterion of compliance with the intention of the legislator.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 34-43
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka działalności poselskiej Hermana Liebermana w latach 1922–1926 dotyczącej Najwyższego Trybunału Administracyjnego
    Characteristics of Herman Lieberman’s Parliamentary Activity in 1922–1926, Concerning the Supreme Administrative Tribunal
    Autorzy:
    Ułanowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27308724.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Herman Lieberman
    Najwyższy Trybunał Administracyjny
    II Rzeczpospolita
    rządy prawa
    administracja
    the Supreme Administrative Tribunal
    the Second Polish Republic
    rule of law
    administration
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie działalności poselskiej Hermana Liebermana w latach 1922–1926 dotyczącej uchwalenia oraz nowelizacji ustawy z 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym. Najważniejszą przyczyną zbadania tego problemu jest fakt, iż aktywność parlamentarna Hermana Liebermana, skupiająca się na pierwszym polskim sądzie administracyjnym, została pominięta w jego wspomnieniach, jak również w oficjalnej biografii parlamentarzysty, napisanej przez Artura Leinwalda. Poza tym, temat tego artykułu wpisuje się w setną rocznicę powstania Najwyższego Trybunału Administracyjnego. Publikacja ta pokazuje również, w jaki sposób Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oraz Najwyższy Trybunał Administracyjny funkcjonowały przed dokonaniem zamachu stanu w maju 1926 r. Po tym wydarzeniu nowa władza wykonawcza stopniowo zmuszała ten sąd do współpracy z rządem oraz do wspierania polityki państwa. Najwięcej źródeł, dotyczących działalności parlamentarnej Hermana Liebermana w dwudziestoleciu międzywojennym, znajduje się na stronie internetowej Biblioteki Sejmowej. Dlatego też metodologia napisania tego tekstu polegała na analizie projektów aktów prawnych oraz protokołów posiedzeń Sejmu, Komisji Konstytucyjnej oraz Komisji Prawniczej. Dokumenty te udowadniają, że Herman Lieberman był bardzo zaangażowany w prace legislacyjne, dotyczące Najwyższego Trybunału Administracyjnego. Ich weryfikacja wiedzie do konkluzji, iż poseł był wielkim zwolennikiem rozpoczęcia funkcjonowania tego sądu w Polsce. Wynika z nich również, że Herman Lieberman widział w Najwyższym Trybunale Administracyjnym gwarancję ochrony podstawowych praw i wolności człowieka.
    The article aims to present Herman Lieberman’s parliamentary activity in the years 1922–1926, concerning the enactment and amendment of the act on the Supreme Administrative Tribunal of 3 August 1922. The main reason for exploring this problem is the fact that his parliamentary activity, focusing on the first Polish administrative court, was omitted from his memoires and his official biography, written by Artur Leinwald. Apart from that, the topic of this article coincides with the centenary of the Supreme Administrative Tribunal. Furthermore, this publication shows how the Sejm and the Supreme Administrative Tribunal operated before the may coup of 1926, because afterwards the new executive was progressively forcing the Supreme Administrative Tribunal to cooperate with government and to support state policy. The greatest number of sources concerning Lieberman’s parliamentary activity in the interwar period can be found at the Sejm Library’s website. Therefore, the methodology for writing this article consisted in the analysis of the bills and protocols of the Sejm, the Constitutional Committee, and the Legal Committee. These sources show that Herman Lieberman was very involved in the legislative work concerning the Supreme Administrative Tribunal. Analysis of these documents makes it possible to conclude that the parliamentarian was a great supporter of setting up this court in Poland. Herman Lieberman was sure that the Supreme Administrative Tribunal would be the guarantor of the protection of individual rights and freedoms.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 149-170
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Rule of Law in Old Poland
    O rządach prawa w dawnej Polsce
    Autorzy:
    Malec, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095973.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the Polish Republic of Nobles
    rule of law
    public authorities
    statute law
    Rzeczpospolita szlachecka
    rządy prawa
    władza publiczna
    prawo stanowione
    Opis:
    The Polish Republic of Nobles was characterized by the fact that the activities of public authorities were based on statute law. This is a feature that distinguishes this country from the vast majority of European states in the early modern period where the principle of the sovereign power of the absolute monarch was dominant. In Poland, the highest authority in the state was the Sejm, in which the monarch was only one of the three estates in the Sejm, along with the Senate and the Chamber of Deputies. The General Sejm was formed in the second half of the 15th century, expanding its powers over the next two centuries. At the beginning of the 16th century, the view of the sovereignty of law in the state prevailed among the nobility, to which the monarch himself was also subordinated, according to the principle that in Polonia lex est rex. It can therefore be concluded that in Poland as early as in the 16th century there was a practical division of powers according to the principle that two centuries later would be formulated by Baron de Montesquieu, and which would underlie the constitutional systems of the bourgeois state. The second half of the 18th century brought a further change. It was during this period that the subordination of all activities of the state to the applicable law became even more clear. At that time, an essentially hierarchical structure of executive authorities was established with the king, the Guardians of the Law (Pol. Straż Praw) acting as the government, government commissions constituting central departmental institutions, and commissions of order, which were responsible for the performance of local government. All these collegiate bodies were established by legislation with appropriate Sejm constitutions. Their activity and structure were thus clearly defined by the provisions of law. They could function only within the framework of Sejm statutes and on the basis thereof. In most European countries, it was only the postulates of political liberalism in the 19th century that brought the possibility of extending legislative control over the government in the form of constitutional and parliamentary responsibility of ministers. In Poland, however, this principle was introduced by the Constitution of 3 May 1791.
    Rzeczpospolita szlachecka charakteryzowała się oparciem wszelkich działań władzy publicznej na prawie stanowionym. Jest to cecha wyróżniającą to państwo od zdecydowanej większości państw europejskich epoki wczesnonowożytnej, gdzie dominowała zasada suwerennej władzy absolutnego monarchy. W Polsce najwyższym organem władzy w państwie był sejm, w którym monarcha był tylko jednym z trzech stanów sejmujących, obok senatu i izby poselskiej. Sejm walny ukształtował się w drugiej połowie XV w., a jego kompetencje były rozszerzane przez dwa następne stulecia. Na początku XVI w. zwyciężył wśród szlachty pogląd o suwerenności prawa w państwie, któremu podporządkowany został także sam monarcha, zgodnie z zasadą głoszącą: in Polonia lex est rex. Można zatem stwierdzić, że w Polsce już w XVI w. doszło do praktycznego podziału władz według zasady, którą dwa wieki później sformułował baron de Montesquieu i która legła u podstaw ustrojów konstytucyjnych państwa burżuazyjnego. Dalszą zmianę przyniosła druga połowa XVIII w. W tym okresie jeszcze dobitniej daje się zauważyć podporządkowanie wszelkich działań państwa obowiązującemu prawu. Wytworzona została wówczas w zasadzie hierarchiczna struktura władz wykonawczych z królem, Strażą Praw pełniącą funkcję rządu, komisjami rządowymi stanowiącymi centralne instytucje resortowe oraz komisjami porządkowymi, na których spoczywała realizacja funkcji zarządu lokalnego. Wszystkie te organy kolegialne zostały powołane na drodze ustawodawczej odpowiednimi konstytucjami sejmowymi. Działalność i ich struktura określone zostały zatem w sposób wyraźny przepisami prawa. Mogły funkcjonować wyłącznie w ramach ustaw sejmowych oraz na ich podstawie. W większości państw europejskich dopiero postulaty liberalizmu politycznego w XIX w. przyniosły możliwość rozszerzenia kontroli rządu ze strony organu ustawodawczego w postaci odpowiedzialności konstytucyjnej i parlamentarnej ministrów. W Polsce natomiast wprowadziła tę zasadę już Konstytucja 3 maja 1791 r.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 445-459
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niedostrzeżona nielojalność ustawodawców. Przykład z czasów walki o „praworządność” i „dobrą zmianę”.
    Unnoticed Unfairness of Lawmakers. The Example From the Time of the Fight for „the Rule of Law” and „the Good Change”
    Autorzy:
    Barut, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3200859.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-14
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    rządy prawa
    instytucjonalny charakter prawa
    aktywizm sędziowski
    art. 190 Konstytucji
    rule of law
    institutional aspect of law
    judicial activism
    art. 190 of the Constitution
    Opis:
    Celem artykułu jest konstytucyjno-prawna i filozoficzno-prawna analiza skutków jednego z orzeczeń polskiego Trybunału Konstytucyjnego. W orzeczeniu tym organ ten stwierdził niekonstytucyjność jednego z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 190 ust. 4 Konstytucji takie orzeczenie daje możliwość wznowienia postępowania zakończonego ostateczną decyzją administracyjną. Wydawałoby się, że podatnicy mogą z takiej możliwości skorzystać. Trybunał odroczył jednak wejście w życie swojego orzeczenia, a ustawodawca podjął z obywatelami swoisty „wyścig”, i zanim orzeczenie weszło w życie, wprowadził przepis jeszcze bardziej ograniczający prawa podmiotowe niż przepis uznany za niekonstytucyjny, co z kolei stanowiło zarówno dla organów administracji skarbowej, jak i sądów administracyjnych argument, że o żadnym wznowieniu nie może być mowy. Autor wskazuje tę praktykę jako przykład destrukcji instytucjonalnego charakteru prawa, to jest jego przewidywalności i wymiaru symbolicznego, co wpisuje ją w trend o charakterze światowym. Wskazuje również, że praktyka ta miała miejsce w czasie, gdy w Polsce toczyła się zacięta walka polityczna między zwolennikami rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość oraz opozycją określającą się jako liberalno-demokratyczna, w której posługiwano się, z jednej strony, hasłami obrony rządów prawa, a z drugiej – obrony „zwykłego człowieka” przed arbitralnością sądownictwa. Problem praktyki, która unicestwia zasadę rządów prawa, a zarazem w oczywisty sposób narusza prawa podmiotowe, nie został jednak dostrzeżony.
    : The aim of the article is constitutional-legal and philosophico-legal analysis of the effects of one of the verdict of the Polish Constitutional Court. In this ruling, the authority found one of the provisions of the Personal Income Tax Act unconstitutional. Pursuant to Art. 190 paragraph 4 of the Constitution, such a ruling allows for the resumption of proceedings ended with a final administrative decision. It would have seemed that taxpayers can take advantage of this possibility. However, the Tribunal postponed the entry into force of its ruling, and the legislator started a kind of “race” with the citizens, and before the ruling entered into force, introduced a provision that even more limited taxpayers rights than a provision found unconstitutional, which in turn meant both for tax administration authorities and the administrative courts that any resumption is impossible. The author indicates this practice as an example of the destruction of the institutional nature of law, i.e. its predictability and symbolic dimension, which makes it part of a global trend. He also points out that this practice took place at a time when a fierce political struggle was taking place in Poland between the supporters of the ruling Law and Justice party and the opposition describing itself as liberal-democratic, the former ones used the slogans of defending the rule of law the latter ones of defending the „common man” against the arbitrariness of the judiciary. A practice which annihilates the rule of law and at the same time clearly violates rights has not been noticed, however.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 2(XXII); 19-30
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rządy prawa a gospodarka: uwagi socjologa prawa
    Rule of law and the economy. Reflections of a sociologist of law
    Autorzy:
    Skąpska, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/413334.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    rządy prawa
    państwo prawa
    prawo formalnie racjonalne
    samoregulacja „nowy dylemat Hobbesowski”
    prawo refleksyjne
    rule of law
    government of laws
    formally rational law
    self-regulation
    living law
    reflexive law
    the ‘new Hobbesian dilemma’
    Opis:
    Celem tego artykułu jest analiza realizacji zasady rządów prawa oraz nieformalnych ram funkcjonowania gospodarki wolnorynkowej w Polsce. Punkt wyjścia dla analizy stanowi teza Maksa Webera o znaczeniu rządów prawa dla sukcesu obrotu gospodarczego. Teza ta jest podstawą dla krytycznej analizy procesów tworzenia prawa, jego stosowania oraz faktycznego funkcjonowania prawa w szeroko rozumianym obrocie gospodarczym w sytuacji dogłębnych przemian ustrojowych. W jego pierwszej części pokrótce zajmę się klasycznym, utrwalonym w socjologii twierdzeniem na temat związków pomiędzy prawem a efektywną gospodarką. Dokonam analizy krytycznej owego klasycznego twierdzenia. W części drugiej i trzeciej przejdę do analizy problemów związanych z tworzeniem prawa oraz jego stosowaniem i przestrzeganiem w kontekście powstawania gospodarki wolnorynkowej na gruzach gospodarki państwowej, centralnie sterowanej, w oparciu o wyniki badań empirycznych, którymi kierowałam. Scharakteryzuję pokrótce kluczowe kwestie relacji pomiędzy organami państwa a aktorami gospodarczymi. W podsumowaniu zajmę się współczesną krytyką formalistycznie pojmowanej zasady rządów prawa w odniesieniu do przemian politycznych i gospodarczych w E uropie Środkowo-Wschodniej w nawiązaniu do idei, jakie towarzyszyły tym przemianom i spróbuję sformułować taka koncepcje państwa prawa, która uzgadniałaby socjologiczne aspekty tworzenia i stosowania prawa.
    The aim of this paper is to analyze the realization of the rule of law principle and the functioning of the informal market economy framework in Poland. The starting point for this analysis is Max Weber’s thesis on the importance of the rule of law for economic success. In the context of Poland’s deep political systemic transformation, this thesis forms the foundation for a critical analysis of the creation, application, and actual functioning of law in economic relations, as broadly understood. In the first part of the paper I discuss and critically analyze the classic thesis – broadly accepted in sociology – regarding the interrelationship between law and an effective economy. In the second and the third parts of the paper, I analyze the matter of law’s creation, application, and observance against the backdrop of a market economy emerging from the ruins of a central, state command economy. The analysis herein is based on empirical data from research conducted under my supervision. Next follows a brief review of the crucial issues concerning the relationship between state agencies and economic actors. The final part of this paper investigates contemporary criticism of the formalistic rule of law principle with regard to the social and economic transformations in Central Eastern Europe. I refer to ideas which were key to these transformations, and propose a rule of law concept which would consider the sociological aspects of law’s creation and application.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2016, 65, 3; 23-40
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    30 lat później: problem rządów prawa w exposé ministrów spraw zagranicznych Polski z perspektywy 1990 i 2019 r.
    30 years later: the issue of the rule of law in the exposés of ministers of foreign affairs of Poland from the perspective of 1990 and 2019
    Autorzy:
    Brzuszczak, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857694.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    rządy prawa
    exposé ministra spraw zagranicznych RP
    Jacek Czaputowicz
    Krzysztof Skubiszewski
    prawa człowieka
    Unia Europejska
    rule of law
    exposé of the Minister of Foreign Affairs of Poland
    Jacek Czaputowicz
    human rights
    European Union
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę porównania obecności problematyki rządów prawa w dorocznych exposé ministrów spraw zagranicznych RP z perspektywy 1990 i 2019 r. Impulsem do wzmiankowanej analizy wystąpień Krzysztofa Skubiszewskiego i Jacka Czaputowicza były: 30. rocznica powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego i – co się z tym wiąże – zapowiedź ustanowienia standardów prawnych charakterystycznych dla zachodnich demokracji liberalnych oraz, siłą rzeczy, bieżący spór wokół praworządności w Polsce. Okoliczności te sprawiły, że zagadnienie rządów prawa zajęło istotne miejsce w przemówieniach obu szefów dyplomacji. W artykule dokonano analizy wystąpień obu ministrów spraw zagranicznych. Kwestia praworządności pojawia się w nich w następujących kontekstach: krajowym (transformacja wymiaru sprawiedliwości i towarzyszący jej dyskurs) oraz międzynarodowym, obejmującym relacje Polski z innymi państwami (ze szczególnym uwzględnieniem państw sąsiedzkich) i organizacjami międzynarodowymi (Rada Europy – przez pryzmat przede wszystkim Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Unia Europejska, ONZ). O ile minister Skubiszewski w pewnym sensie wyznaczył w swym exposé „punkt wyjścia” polskiej polityki zagranicznej (w tym zobowiązanie do implementacji międzynarodowych standardów ochrony praw człowieka), tak Jacek Czaputowicz „punkt dojścia”, bowiem najistotniejsze cele wolnej Polski w sferze stosunków zewnętrznych zostały na przestrzeni 30 lat zrealizowane. Zmiana polityczna, jaką przyniosły wybory parlamentarne w 2015 r., sprawiła, że problem rządów prawa w Polsce stał się – także w polityce zagranicznej – na powrót aktualny.
    The article constitutes an attempt at comparing the existence of the issue of the rule of law in annual exposés of the Ministers of Foreign Affairs of the Republic of Poland from the perspective of 1990 and 2019. The impulse for the said analysis of speeches given by Krzysztof Skubiszewski and Jacek Czaputowicz consists in: the 30th anniversary of establishment of the Tadeusz Mazowiecki’s government and the related announcement of establishing legal standards characteristic for Western liberal democracies and, inevitably, the current dispute concerning the legality in Poland. These circumstances resulted in the issue of the rule of law taking a significant place in the speeches of the aforementioned heads of diplomacy. The article presents analysis of speeches given by both Ministers of Foreign Affairs. The issue of legality appears therein in three main contexts: national (transformation of the judiciary and accompanying discourse) and international, covering relations of Poland with other states (including, in particular, neighbouring states) and international organisations (Council of Europe – predominantly in the framework of the European Court of Human Rights, the European Union, the United Nations). Whereas Minister Skubiszewski in a sense indicates in his exposé “the starting point” of the Polish foreign affairs policy (including the obligation to implement international standards of the protection of human rights), Jacek Czaputowicz indicates “the destination”, since the most important aims of free Poland in the scope of external relations have been achieved in the course of 30 years. The political change brought by the parliamentary elections in 2015 resulted in the issue of the rule of law in Poland becoming current again, also in the foreign affairs policy.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2021, 70; 210-228
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The rule of law w opiniach doradczych i wyrokach Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości
    Autorzy:
    Lis, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1788319.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-09
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
    Tematy:
    rządy prawa
    Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości
    opinie doradcze
    wyroki
    rozstrzyganie sporów
    jasność prawa
    równość wobec prawa
    rule of law
    International Court of Justice
    advisory opinions
    judgement
    dispute settlement
    clarity of law
    equality before the law
    Opis:
    W artykule wykazano, że Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, wydając orzeczenia i opinie doradcze, przyczynia się do wzmocnienia i promocji koncepcji rządów prawa. W związku z tym, po pierwsze, wyjaśniono pojęcie „rządów prawa” oraz przedstawiono teorie formalne i materialne koncepcji rządów prawa. Ustalono, że idei rządów prawa w krajowych porządkach prawnych nie należy utożsamiać z koncepcją rządów prawa w prawie międzynarodowym. Następnie dokonano analizy wybranych orzeczeń i opinii doradczych Trybunału w odniesieniu zarówno do pokojowego rozstrzygania sporów międzynarodowych, interpretacji, jednolitości stosowania, rozwoju prawa międzynarodowego, jak i zachowania zasady równości wobec prawa. Stwierdzono, że poprzez pokojowe rozstrzyganie sporów międzynarodowych pomiędzy państwami Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości przyczynia się do utrzymania międzynarodowego pokoju, przyjaznych stosunków oraz zapobiega wybuchowi konfliktów zbrojnych. Ponadto Trybunał w sposób jednolity, bezstronny stosuje, wyjaśnia i przyczynia się do rozwoju prawa międzynarodowego. Niestety, w postępowaniu doradczym dotyczącym rewizji orzeczeń trybunałów administracyjnych nie zagwarantowano jednostkom zasady równości stron. Zgodnie z art. 34 ust. 1 Statutu Trybunału jedynymi podmiotami uprawnionymi do bycia stroną w postępowaniu przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości są państwa. Jednostki nie mogą także uczestniczyć w postępowaniu doradczym. Jednakże w ostatniej opinii doradczej z dnia 1 lutego 2012 r. Trybunał stwierdził, że jest zobowiązany do zagwarantowania równości stron tak dalece, jak jest to możliwe.
    This paper argues that by delivering judgement and giving an advisory opinion, the International Court of Justice contributes to enhancement and promotion of the rule of law. First of all, it was necessary to explain the term ‘rule of law’ and its formal and substantive theories. It argues that the notion of rule of law in national legal systems should be distinguished from this concept in international law. Then it analyzes some judgements and advisory opinions of the International Court of Justice with regard to peaceful settlement of disputes, interpretation, uniform application and development of international law, as well as equality before the law. It was established that through peaceful settlement of disputes between States, the International Court of Justice helped maintain peace, friendly relations and prevent violent conflicts. Furthermore, the World Court consistently and impartially applies, clarifies and contributes to the development of international law. Unfortunately, individuals are not on equal footing in the advisory proceedings concerning revision of judgements of administrative tribunals. According to Article 34 paragraph 1 of the Statute of the Court, only States are entitled to appear before the International Court of Justice. What is more, there is also absence of equality of the parties in advisory proceedings because individuals are deprived of any access to the Court. But in the last advisory opinion rendered on 1 February 2012, the Court argued that it is obliged to ensure that this principle is adhered to as far as it possible.
    Źródło:
    Studia Prawnicze; 2018, 2 (214); 5-33
    0039-3312
    2719-4302
    Pojawia się w:
    Studia Prawnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Promocja demokracji przez Zachód we wschodniej części Europy w XXI wieku
    Promotion of democracy by the West in Eastern Europe in the 21st century
    Autorzy:
    ZIĘBA, RYSZARD
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/625757.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    promotion of democracy
    rule of law
    market economy the European Union
    USA
    NATO
    Western Balkans
    former USRR states
    Russia
    Belarus
    Ukraine
    promocja demokracji
    rządy prawa
    gospodarka rynkowa
    Unia Europejska
    Bałkany Zachodnie
    państwa byłego ZSRR
    Rosja
    Białoruś
    Ukraina
    Opis:
    The Western states and their international institutions (the European Union and NATO) followed the liberal ideology in the 21st century to continue the policy of promoting democracy, the rule of law, human rights and market economy towards the former communist states in the Western Balkans and the former USSR. The biggest impediment to their policy is Russia, which believes that Western states are actually pursuing the goals of extending their sphere of influence and compromising its security interests. The biggest confrontation between the West and Russia took place in 2014 in Ukraine, when the EU and the USA supported the pro-Western aspirations of the new authorities of the country, which emerged as a result of several months of street demonstrations in Kyiv. The Ukraine crisis has caused difficulties in international cooperation and deterioration of international security in the Euro-Atlantic zone.
    Państwa zachodnie i ich instytucje międzynarodowe (Unia Europejska i NATO), kierując się liberalną ideologią kontynuowały w XXI wieku politykę promowania demokracji, rządów prawa, praw człowieka i gospodarki rynkowej wobec byłych państw socjalistycznych na terenie Bałkanów Zachodnich oraz byłego ZSRR. Największe przeszkody stawia ich polityce Rosja, która uważa, że państwa zachodnie w rzeczywistości realizują cele poszerzania strefy swoich wpływów i narażają na uszczerbek jej interesy bezpieczeństwa. Do największej konfrontacji między Zachodem a Rosją doszło w 2014 roku na Ukrainie, kiedy UE i USA wsparły prozachodnie aspiracje nowych władz tego państwa, wyłonione w wyniku kilkumiesięcznych demonstracji ulicznych w Kijowie. Kryzys ukraiński spowodował trudności we współpracy międzynarodowej i pogarszanie się stanu bezpieczeństwa międzynarodowego w strefie euroatlantyckiej.
    Źródło:
    Rocznik Integracji Europejskiej; 2017, 11; 71-88
    1899-6256
    Pojawia się w:
    Rocznik Integracji Europejskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies