Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the rule of law" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Співвідношення понять право і закон
Correlation of Concepts Right and Law
Autorzy:
Добіжа, Василь
Колесник, Олександр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2163430.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
the rule of law
rule of law
justice
legal understanding
society
rule
of law
верховенство права
верховенство закону
справедливість
праворозуміння
суспільство
правова держава
Opis:
The article proves that law is an effective means of regulation only in the rule of law. The rule of law underpins the work of the United Nations and other international organizations, as well as the political institutions of modern developed nations. It is shown that the concept of “rule of law” is lexically close to one of the basic elements of the positivist doctrine of law in the form of the concept of “rule of law”, which led to the identification of these concepts. It is substantiated that the Ukrainian vision of the rule of law is not limited to legislation as one of its forms, but also includes other social regulators, including morals, traditions, customs, etc., which are legitimized by society and conditioned with historically achieved cultural level. It is confirmed that justice is one of the basic principles of the law, decisive in defining it as a regulator of social relations, one of the universal dimensions of the law. It is proved that justice is considered as a property of the law, expressed, in particular, in the equal legal scale of behavior and in the proportionality of legal responsibility for the offense. In the field of the law enforcement, justice is manifested, in particular, in the equality of all before the law, the conformity of crime and punishment, the goals of the legislator and the means chosen to achieve them. In the article, that right, comes forward as effective means of adjusting only in the conditions of supremacy of thelaw. Principle of supremacy of right is the basis of activity of United Nations and other international organizations, and also political institutes of the modern developed states. It has been shown that a pan-European understanding of the concepts studied takes into account the main aspects of the concept of “rule of law”: all persons, whether public or private, must be bound by law and have the right to enjoy it. It is shown that modern society has developed an effective mechanism for ensuring the rule of law, which includes: the existence of the basic law of the country – the Constitution or its equivalent; clear and consistent system of legislation; institutions of justice, administration and security, which have the means and capabilities to ensure the application of legislation; legal culture. In the absence of equal law for all, the progressive development of society is impossible. Where there are groups above the law, as well as the practice of selective application of the law, incentives for development disappear. It is substantiated that the rule of law should be identified and implemented at the stage of law enforcement and the first step towards this is to increase the role of law as the main and primary regulator of public relations.
У статті доведено, що право виступає ефективним засобом регулювання лише в умовах верховенства закону. Принцип верховенства права лежить в основі діяльності Організації Об’єднаних Націй та інших міжнародних організацій, а також політичних інститутів сучасних розвинених держав. Показано, що поняття «верховенство права» лексично є близьким до одного з базових елементів позитивістської доктрини права у вигляді поняття «верховенство закону», що призвело до ототожнення цих понять. Обґрунтовано, що українське бачення верховенства права не обмежується лише законодавством як однією з його форм, а включає й інші соціальні регулятори, зокрема норми моралі, традиції, звичаї тощо, які легітимовані суспільством і зумовлені історично досягнутим культурним рівнем суспільства. Підтверджено, що справедливість є однією з основних засад права, вирішальною у визначенні його як регулятора суспільних відносин, одним із загальнолюдських вимірів права. Доведено, що справедливість розглядають як властивість права, виражену, зокрема, в рівному юридичному масштабі поведінки й у пропорційності юридичної відповідальності вчиненому правопорушенню. У сфері реалізації права справедливість проявляється, зокрема, у рівності всіх перед законом, відповідності злочину й покарання, завданнях законодавця і засобах, що обираються для їх досягнення. Доведено, що загальноєвропейське розуміння досліджуваних понять враховує головні аспекти поняття «верховенство права»: всі особи, чи то публічні, чи то приватні, повинні бути пов’язані законами і мати право користуватися ними. Показано, що сучасне суспільство виробило дієвий механізм забезпечення верховенства права, який включає наявність основного закону країни – Конституції чи її еквіваленту; чітку і послідовну систему законодавства; інститути правосуддя, управління і безпеки, що мають засоби й можливості забезпечити застосування законодавства; правову культуру. За відсутності рівного для всіх закону поступальний розвиток суспільства не є можливий. Там, де існують групи, що перебувають вище за закон, а також практика вибіркового застосування права, стимули для розвитку зникають. Обґрунтовано, що верховенство закону має бути виявлено і реалізовано на стадії правозастосування і перший крок до цього – підвищити роль закону як основного і первинного регулятора суспільних відносин.
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2022, 4(36); 94-106
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praworządność w Unii Europejskiej – garść refleksji ze szwedzkiej perspektywy
Law and Order in the European Union from Sweden’s Perspective
Autorzy:
Amberg, Jan Henrik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035907.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
rule of law
praworządność
wymiar sprawiedliwości
kultura praworządności
europejski mechanizm na rzecz praworządności
dyskusja horyzontalnda
Riksdag
system of justice
culture of the rule of law
European rule of law mechanism
horizontal discussion
Opis:
Praworządność stanowi jedną z podstawowych wartości UE, a kwestie z nią związane stały się jednym z głównych priorytetów nie tylko unijnej agendy, ale także polityki unijnej większości krajów członkowskich, wśród nich Szwecji. Przyczyniają się do tego coraz ściślejsza integracja, uzależnienie funkcjonowania całej Unii od tego jak działa wymiar sprawiedliwości w krajach członkowskich oraz niepokój o stan praworządności w tych krajach. W ostatnich latach Unia zaczęła stosować już wcześniej istniejące instrumenty, których celem jest kontrola i poprawa przestrzegania praworządności (w tym art. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej), oraz przyjęła nowe – europejski mechanizmu na rzecz praworządności i rozporządzenie w sprawie warunkowości, związane z nowym budżetem unijnym. Potrzeba wypracowania skutecznych procedur oceny stanu praworządności i utrzymywania podstawowych standardów wymiaru sprawiedliwości we wszystkich krajach unijnych staje się coraz bardziej aktualna i pozostaje dla rządu szwedzkiego jednym z najważniejszych wyzwań, z jakimi mierzy się Unia Europejska.
Rule of law is one of the most fundamental values of the European Union and the issues related thereto have become one of the top priorities not only in the EU agenda but also in the EU policies of most of the Member States, including Sweden. This is due to the increasing integration, the growing dependence of the functioning of the entire European Union on the way how the system of justice works in different Member States, and the concern over the condition of the rule of law in these Member States. In recent years, the European Union has been making use of some older instruments, whose aim is to control and improve the observance of the rule of law (including Art. 7 of the Treaty on the Functioning of the European Union), and has adopted some new solutions too – the European rule of law mechanism and the regulation regarding rule of law conditionality, related to the new EU budget. The need to work out effective procedures to determine the condition of the rule of law and to uphold the main standards of the system of justice in all EU Member States is becoming more and more urgent and remains one of the greatest challenges faced by the European Union to be dealt with by the Swedish government.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2021, 13, 1; 179-190
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Endogenous and Exogenous Limits of the African Charter on Democracy, Elections and Governance
Autorzy:
Wasiński, Marek Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706739.pdf
Data publikacji:
2019-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
The African Charter on Democracy
elections and governance
rule of law
interpretation of treaties
Opis:
This article analyses the capacity of the African Charter on Democracy, Elections and Governance to counteract the democratic governance shortfall. It argues that the tangible impact of the treaty on the states’ practice has been limited by various endogenous and exogenous factors. The former are identifed as directly linked to content of the document and refer to the accuracy of the drafting. The latter are rooted outside the text and beyond the character of the Charter and include issues relating to the states’ reluctance to ratify the document, certain constitutional constraints undermining implementation on the national level, and the weak international guarantees of enforcement.
Źródło:
Polish Yearbook of International Law; 2018, 38; 29-57
0554-498X
Pojawia się w:
Polish Yearbook of International Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo podatników w świetle określoności prawa
Legal security based on the definite character of tax regulations
Autorzy:
Brejdak, Pauliina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/565054.pdf
Data publikacji:
2017-07-01
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
prawo podatkowe
określoność prawa
zasada państwa prawnego
tax law
the definite character of legal regulations
rule of law
Opis:
W artykule przedstawiono zagadnienie określoności prawa. Stanowi ona norma-tywny nakaz, który realizowany jest przez jasność, precyzyjność przepisów prawnych oraz poprawność legislacyjną. Z uwagi na specyfikę prawa podatkowego zasada ta odgrywa szczególną rolę w jego tworzeniu. Jednakże, wiele przepisów prawnopodatkowych jest mało zrozumiałych, nieprecyzyjnych i skomplikowanych. W konsekwencji podatnik w myśl igno-rantia iuris nocet narażony jest na dodatkowe obciążenia lub sankcje. Dlatego też, na gruncie przepisów prawa podatkowego istnieją stosowne mechanizmy chroniące i gwarantujące bez-pieczeństwo podatnika w toku stosowania prawa.
The aim of the article is to analyze the definite character of legal tax regulations. It is a normative order which is realized by the clarity, precision of legislation and legislative correctness. Due to the specificity of tax law this principle to perform a special role in its creation. However, many of the tax laws are incomprehensible, imprecise and complex. Con-sequently, the taxpayer in ignorantia iuris nocet is exposed to additional charges or sanctions. Therefore, under the provisions of tax law there are adequate mechanisms to protect and guar-antee the safety of the taxpayer.
Źródło:
De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności; 2017, 1(3); 72-84
2450-5005
Pojawia się w:
De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The execution of European Arrest Warrants issued by Polish courts in the context of the CJEU Rule of Law case law
Autorzy:
Saganek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143033.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Court of Justice of the European Union
European Arrest Warrant
EAW
Polska
rule of law
Źródło:
Polish Yearbook of International Law; 2020, 40; 275-295
0554-498X
Pojawia się w:
Polish Yearbook of International Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About the Need for Constitutional Variability
O potrzebie zmienności konstytucji
Autorzy:
Grabowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348136.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
rule of law
amendment to the constitution
Constitution of the Republic of Poland
praworządność
zmiana konstytucji
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Opis:
Numerous scientists analyzing the functioning of the Polish legal system pay attention to the practice of systemic violation of the law, including the Constitution, by state authorities. On this occasion, they indicate the causes and circumstances of breaking the law in specific cases, but do not establish whether it is only the result of the political will of the rulers or the result of a defective shaping of the legal system. This article is an attempt to make arrangements in this respect. The author claims that the cases of reinterpretation, bending and breaking the Constitution of the Republic of Poland are caused by the discrepancy between its content and the social and political realities. The current Constitution may be amended only by applying a very difficult amendment procedure – it has only been amended twice in 25 years. Therefore, the causes of systemic violations of the rule of law should be seen in the excessively rigid procedure of its change.
Liczni naukowcy, analizujący funkcjonowanie polskiego systemu prawnego, zwracają uwagę na praktykę systemowego łamania przepisów prawa, w tym także Konstytucji, przez organy państwa. Przy tej okazji wskazują przyczyny i okoliczności złamania przepisów w konkretnych przypadkach, jednak nie dokonują ustalenia, czy jest to jedynie wynikiem woli politycznej rządzących czy też efektem wadliwego ukształtowania systemu prawnego. Niniejszy artykuł stanowi próbę dokonania ustaleń w tym zakresie. Autor stawia tezę, że przypadki reinterpretacji, naginania i przełamywania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej są spowodowane rozdźwiękiem pomiędzy jej treścią a realiami społeczno-politycznymi. Obowiązująca Konstytucja może zostać znowelizowana wyłącznie przy zastosowaniu bardzo utrudnionej procedury zmiany – dokonano w niej tylko dwóch poprawek w ciągu 25 lat. Przyczyn systemowego łamania praworządności należy zatem upatrywać w zbyt sztywnej procedurze zmiany konstytucji.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 55-65
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between Flexibility and Efficiency of Law Application in View of the Principle of the Protection of the Good of the Child
Pomiędzy elastycznością a efektywnością stosowania prawa z uwzględnieniem zasady ochrony dobra dziecka
Autorzy:
Hanas, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344094.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
flexibility
efficiency
good of the child
application of law
rule of law
elastyczność
efektywność
dobro dziecka
stosowanie prawa
zasada prawa
Opis:
In the article, the author draws attention to the need to implement two values of applying the law when adjudicating in cases concerning children. These two values are flexibility and efficiency. Their simultaneous implementation is not excluded, because it is particularly important in the course of the law application process to make decisions in accordance with the principle of the protection of the good of the child and the implementation of the protective function. The research thesis is formulated in this direction. The research was conducted based on the case law that provides a broad picture of the trend in deciding in administrative, civil, criminal and other matters from the Polish perspective. The nature of this article is scientific and research. The point of view presented in the work aims to clearly emphasise the necessity for simultaneous implementation of flexibility and efficiency, which is unfortunately difficult to achieve in the Polish perspective.
W niniejszym artykule autorka zwraca uwagę na konieczność realizacji dwóch wartości stosowania prawa podczas orzekania w sprawach dotyczących dzieci. Te dwie wartości to elastyczność i efektywność. Jednoczesna ich realizacja nie wyklucza się, gdyż w toku stosowania prawa szczególnie istotne jest podejmowanie decyzji zgodnie z zasadą ochrony dobra dziecka i nastawieniem na realizację funkcji ochronnej. W tym kierunku formułowana jest teza badawcza. Badania były prowadzone w oparciu o orzecznictwo, które daje szeroki obraz, jaki jest kierunek podejmowania decyzji w sprawach administracyjnych, cywilnych, karnych i innych w polskiej perspektywie. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy. Punkt widzenia zaprezentowany w pracy ma na celu wyraźne podkreślenie konieczności równoczesnej realizacji elastyczności i efektywności, co w perspektywie polskiej niestety jest trudne do wykonania.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 33-46
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Role podstatných náležitostí demokratického právního státu v ústavní praxi České republiky
The role of essential requirements of a democratic law-state in the constitutional practice of the Czech Republic
Autorzy:
Tomoszek, Maxim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/686228.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
democracy
rule of law
Constitution of the Czech Republic
eternity clause
constitutional principles
constitutional amendments
unamendability of the constitution
Opis:
When defining the content of essential elements of a democratic Rechtsstaat/ rule of law, it is necessary to take into account in particular the fact that this concept plays five possible roles in the constitutional system of the Czech Republic: the eternity clause, the frame of reference in constitutional review, the material core of the Constitution, the constitutional identity of the Czech Republic, and as a set of core values of the Czech Constitution. Essential elements of a democratic rule of law, in connection with the founding ideas of the Constitution of the Czech Republic, contain both a universal and a specific component. It is hard to imagine a constitutional identity that only duplicates the constitutional identities of other states, on the other hand even in the Czech constitutional identity there is certainly room for the Czech Constitutional Framers to accept the universal principles recognized in the family of Western democracies. This further defines the particular principles understood as essential elements of a democratic rule of law, in the meaning of Art. 9 para. 2 of the Czech Constitution.
Rola zasadniczych wymagań demokratycznego państwa prawnego w praktyce konstytucyjnej Republiki Czeskiej. Kiedy definiujemy treść istotnych elementów demokratycznego państwa prawa, należy wziąć pod uwagę w szczególności fakt, że ta koncepcja odgrywa pięć możliwych ról w systemie konstytucyjnym Republiki Czeskiej: klauzula wieczności, ramy odniesienia w przeglądzie konstytucyjnym, materialny rdzeń konstytucji, tożsamość konstytucyjna Republiki Czeskiej oraz zestaw podstawowych wartości czeskiej konstytucji. Niezbędne elementy demokratycznego państwa prawa, w związku z ideami założycielskimi Konstytucji Republiki Czeskiej, zawierają element uniwersalny i szczególny. Trudno sobie wyobrazić tożsamość konstytucyjną, która tylko powiela konstytucyjne tożsamości innych państw, z drugiej strony nawet w czeskiej tożsamości konstytucyjnej z pewnością jest miejsce dla czeskich twórców konstytucyjnych, by zaakceptować uniwersalne zasady uznane w rodzinie zachodnich demokracji. To dalej określa szczególne zasady rozumiane jako podstawowe elementy demokratycznego państwa prawa w rozumieniu art. 9 ust. 2 czeskiej konstytucji.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2018, 84; 15-45
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Rule of Law in Old Poland
O rządach prawa w dawnej Polsce
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2095973.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Polish Republic of Nobles
rule of law
public authorities
statute law
Rzeczpospolita szlachecka
rządy prawa
władza publiczna
prawo stanowione
Opis:
The Polish Republic of Nobles was characterized by the fact that the activities of public authorities were based on statute law. This is a feature that distinguishes this country from the vast majority of European states in the early modern period where the principle of the sovereign power of the absolute monarch was dominant. In Poland, the highest authority in the state was the Sejm, in which the monarch was only one of the three estates in the Sejm, along with the Senate and the Chamber of Deputies. The General Sejm was formed in the second half of the 15th century, expanding its powers over the next two centuries. At the beginning of the 16th century, the view of the sovereignty of law in the state prevailed among the nobility, to which the monarch himself was also subordinated, according to the principle that in Polonia lex est rex. It can therefore be concluded that in Poland as early as in the 16th century there was a practical division of powers according to the principle that two centuries later would be formulated by Baron de Montesquieu, and which would underlie the constitutional systems of the bourgeois state. The second half of the 18th century brought a further change. It was during this period that the subordination of all activities of the state to the applicable law became even more clear. At that time, an essentially hierarchical structure of executive authorities was established with the king, the Guardians of the Law (Pol. Straż Praw) acting as the government, government commissions constituting central departmental institutions, and commissions of order, which were responsible for the performance of local government. All these collegiate bodies were established by legislation with appropriate Sejm constitutions. Their activity and structure were thus clearly defined by the provisions of law. They could function only within the framework of Sejm statutes and on the basis thereof. In most European countries, it was only the postulates of political liberalism in the 19th century that brought the possibility of extending legislative control over the government in the form of constitutional and parliamentary responsibility of ministers. In Poland, however, this principle was introduced by the Constitution of 3 May 1791.
Rzeczpospolita szlachecka charakteryzowała się oparciem wszelkich działań władzy publicznej na prawie stanowionym. Jest to cecha wyróżniającą to państwo od zdecydowanej większości państw europejskich epoki wczesnonowożytnej, gdzie dominowała zasada suwerennej władzy absolutnego monarchy. W Polsce najwyższym organem władzy w państwie był sejm, w którym monarcha był tylko jednym z trzech stanów sejmujących, obok senatu i izby poselskiej. Sejm walny ukształtował się w drugiej połowie XV w., a jego kompetencje były rozszerzane przez dwa następne stulecia. Na początku XVI w. zwyciężył wśród szlachty pogląd o suwerenności prawa w państwie, któremu podporządkowany został także sam monarcha, zgodnie z zasadą głoszącą: in Polonia lex est rex. Można zatem stwierdzić, że w Polsce już w XVI w. doszło do praktycznego podziału władz według zasady, którą dwa wieki później sformułował baron de Montesquieu i która legła u podstaw ustrojów konstytucyjnych państwa burżuazyjnego. Dalszą zmianę przyniosła druga połowa XVIII w. W tym okresie jeszcze dobitniej daje się zauważyć podporządkowanie wszelkich działań państwa obowiązującemu prawu. Wytworzona została wówczas w zasadzie hierarchiczna struktura władz wykonawczych z królem, Strażą Praw pełniącą funkcję rządu, komisjami rządowymi stanowiącymi centralne instytucje resortowe oraz komisjami porządkowymi, na których spoczywała realizacja funkcji zarządu lokalnego. Wszystkie te organy kolegialne zostały powołane na drodze ustawodawczej odpowiednimi konstytucjami sejmowymi. Działalność i ich struktura określone zostały zatem w sposób wyraźny przepisami prawa. Mogły funkcjonować wyłącznie w ramach ustaw sejmowych oraz na ich podstawie. W większości państw europejskich dopiero postulaty liberalizmu politycznego w XIX w. przyniosły możliwość rozszerzenia kontroli rządu ze strony organu ustawodawczego w postaci odpowiedzialności konstytucyjnej i parlamentarnej ministrów. W Polsce natomiast wprowadziła tę zasadę już Konstytucja 3 maja 1791 r.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 445-459
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada praworządności wyznacznikiem kontroli działań administracji publicznej realizowanej przez prokuratora w ramach postępowania administracyjnego
The principle of the rule of law as the determiner of control of public administration implemented by the Prosecutor in administrative proceedings
Autorzy:
Kozicka, Beata
Pierzchała, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697677.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
rule of law
prosecutor
administrative courts
action brought before the court
prosecutor’s objection
Opis:
Opus iustitiae PAX – the properly shaped dimension of justice is a guarantee of peaceful – not based on a conflict and violence – relations between citizens and the state. These words fully reflect the leading thought of this study. It is the concern for a good law and a state governed by the rule of law, which lies at the foundation of actions taken within the scope of legal means by the Prosecutor’s Office that – as the “custodian of law” – is entitled to in the sphere of control over administration. Administrative courts execute justice as a separate part of judicial power. Justice and law are conditions for an effective state, good governance and social peace, which have accompanied us for centuries. Administrative courts uphold the principle of equality before the law, which is regulated by Art. 21, par. 1 of the Constitution of the Republic of Poland. Since it is administrative courts which – by performing tasks of control over the activity of public administration – become the guarantee of realization of the above-mentioned principle, their position and range of cognition in the situation of launching administrative-court proceedings by the Prosecutor were presented in the work.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2018, 16, 1 (3); 19-36
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legalność jako zgodność z intencją prawodawcy. Rozumienie legalności w pracach Józefa Nowackiego
Legality as Compliance with the Intention of the Legislator. The Understanding of Legality in Józef Nowacki’s Works
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26125212.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
legalność
rządy prawa
interpretacja prawa
intencja prawodawcy
legality
rule of law
statutory interpretation
intention of the legislator
Opis:
Problematyka legalności stanowi jeden z najistotniejszych wątków w dorobku naukowym Profesora Józefa Nowackiego. Wyróżniał on dwa rozumienia legalności: mocniejsze, sprowadzające się do ustalenia zgodności zachowania z postanowieniami należycie ustanowionego przepisu i słabsze, gdy jedyną podstawą prawną jest nakaz kierowania się określoną oceną. W opinii autora koncepcja J. Nowackiego nie uwzględnia w należyty sposób rzeczywistych problemów z ustalaniem znaczenia tekstu prawnego, tj. problemów interpretacyjnych. Stwierdzenie, że legalność to zgodność z treścią przepisu przenosi bowiem ciężar ustaleń w tej materii na podmiot dokonujący jego interpretacji. Autor omawia dwa podejścia do wykładni prawa, tj. podejście eklektyczne, w którym zakłada się brak uniwersalnego kryterium poprawności wykładni i podejście kategoryczne, w którym zakłada się, że takie kryterium istnieje. Wskazuje, że jedynie podejście kategoryczne daje się pogodzić z ideą rządów prawa i rolą sędziów jako wiernych powierników (faithful agents) prawodawcy. Proponuje zatem, by jako kryterium poprawności wykładni przyjąć zgodność z intencją prawodawcy. W takim ujęciu znika potrzeba rozróżniania legalności w wersji mocniejszej i słabszej. Kwalifikacja zachowania jako legalnego lub nielegalnego następować będzie w oparciu o kryterium zgodności z intencją prawodawcy.
The issue of legality is one of the most important threads in the scientific achievements of Professor Józef Nowacki. He distinguished two ways of understanding legality: a stronger one, which boils down to determining the compliance of behaviour with the contents of a duly enacted provision, and a weaker one, when the only legal basis is an obligation to employ a specific kind of evaluation. In the author’s opinion, Nowacki’s idea does not adequately take into account the fundamental problems with determining the meaning of a legal provision, i.e., problems of interpretation. The proposition that legality means compliance with the contents of a provision transfers the burden of making findings in this respect onto the subject interpreting it. The author discusses two approaches to statutory interpretation, i.e., the eclectic approach, in which there is no universal criterion for the correctness of interpretation, and the categorical approach, in which it is assumed that such a criterion exists. He points out that only a categorical approach can be reconciled with the idea of the rule of law and the role of judges as faithful agents of the legislator. Therefore, he proposes that compliance with the intention of the legislator should be taken as a criterion for the correctness of the interpretation. When legality is approached this way, the need to distinguish its stronger and weaker versions disappears. The qualification of a behaviour as legal or illegal will be based on the criterion of compliance with the intention of the legislator.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 34-43
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A DISCOURSE ANALYSIS OF NEWS MEDIA ARTICLES ON THE POLISH ‘RULE OF LAW CRISIS’
Autorzy:
Dersley, Stephen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/921387.pdf
Data publikacji:
2020-12-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
discourse analysis
news media articles
the Polish constitutional crisis
rule of law
sovereignty
legal theory
Opis:
The article identifies the discursive characteristics of news media texts covering Poland’s ‘constitutional crisis’. Following the conception of discourse presented in Laclau and Mouffe (1985), i.e. as an articulatory practice that conveys meaning through a structured system of positions and differences, the article highlights some features of English-language news media texts (e.g. from the Guardian, Telegraph, Economist, Financial Times, New York Times, Washington Post) that can be described as typical. The following features are identified: a lecturing tone, the use of structural oppositions, immediate rebuttals, misrepresentation, appeals to expertise, and the sovereignty taboo. These features are diagnosed as contributing to the narrow discursive range covered by news articles. To broaden the considerations, the article presents three conflicting positions from Polish legal theory that address the issues of constitutional courts, the rule of law and national sovereignty: Ryszard Piotrowki’s legal constitutionalism, Paweł Bała and Adam Wielomski’s Schmitt-inspired position, and Adam Sulikowski’s reading of the constitutional courts as an instrument of hegemonic discourse. In the conclusion it is suggested that news media discourse would benefit from demonstrating a greater awareness of other discourses, and from developing a more generous, balanced approach to presenting and addressing their claims.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2020, 44, 1; 5-43
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedostrzeżona nielojalność ustawodawców. Przykład z czasów walki o „praworządność” i „dobrą zmianę”.
Unnoticed Unfairness of Lawmakers. The Example From the Time of the Fight for „the Rule of Law” and „the Good Change”
Autorzy:
Barut, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200859.pdf
Data publikacji:
2022-11-14
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
rządy prawa
instytucjonalny charakter prawa
aktywizm sędziowski
art. 190 Konstytucji
rule of law
institutional aspect of law
judicial activism
art. 190 of the Constitution
Opis:
Celem artykułu jest konstytucyjno-prawna i filozoficzno-prawna analiza skutków jednego z orzeczeń polskiego Trybunału Konstytucyjnego. W orzeczeniu tym organ ten stwierdził niekonstytucyjność jednego z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 190 ust. 4 Konstytucji takie orzeczenie daje możliwość wznowienia postępowania zakończonego ostateczną decyzją administracyjną. Wydawałoby się, że podatnicy mogą z takiej możliwości skorzystać. Trybunał odroczył jednak wejście w życie swojego orzeczenia, a ustawodawca podjął z obywatelami swoisty „wyścig”, i zanim orzeczenie weszło w życie, wprowadził przepis jeszcze bardziej ograniczający prawa podmiotowe niż przepis uznany za niekonstytucyjny, co z kolei stanowiło zarówno dla organów administracji skarbowej, jak i sądów administracyjnych argument, że o żadnym wznowieniu nie może być mowy. Autor wskazuje tę praktykę jako przykład destrukcji instytucjonalnego charakteru prawa, to jest jego przewidywalności i wymiaru symbolicznego, co wpisuje ją w trend o charakterze światowym. Wskazuje również, że praktyka ta miała miejsce w czasie, gdy w Polsce toczyła się zacięta walka polityczna między zwolennikami rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość oraz opozycją określającą się jako liberalno-demokratyczna, w której posługiwano się, z jednej strony, hasłami obrony rządów prawa, a z drugiej – obrony „zwykłego człowieka” przed arbitralnością sądownictwa. Problem praktyki, która unicestwia zasadę rządów prawa, a zarazem w oczywisty sposób narusza prawa podmiotowe, nie został jednak dostrzeżony.
: The aim of the article is constitutional-legal and philosophico-legal analysis of the effects of one of the verdict of the Polish Constitutional Court. In this ruling, the authority found one of the provisions of the Personal Income Tax Act unconstitutional. Pursuant to Art. 190 paragraph 4 of the Constitution, such a ruling allows for the resumption of proceedings ended with a final administrative decision. It would have seemed that taxpayers can take advantage of this possibility. However, the Tribunal postponed the entry into force of its ruling, and the legislator started a kind of “race” with the citizens, and before the ruling entered into force, introduced a provision that even more limited taxpayers rights than a provision found unconstitutional, which in turn meant both for tax administration authorities and the administrative courts that any resumption is impossible. The author indicates this practice as an example of the destruction of the institutional nature of law, i.e. its predictability and symbolic dimension, which makes it part of a global trend. He also points out that this practice took place at a time when a fierce political struggle was taking place in Poland between the supporters of the ruling Law and Justice party and the opposition describing itself as liberal-democratic, the former ones used the slogans of defending the rule of law the latter ones of defending the „common man” against the arbitrariness of the judiciary. A practice which annihilates the rule of law and at the same time clearly violates rights has not been noticed, however.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 2(XXII); 19-30
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The concept of the State of Law
Pojęcie państwa prawnego
Autorzy:
Oniszczuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185238.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
democratic state ruled by law
rule of law
legitimacy
legalism
law-abiding state principles
the principle of trust in the state and the law
demokratyczne państwo prawne
porządek prawny
praworządność
legalizm
zasada zaufania jednostki do państwa i prawa
zasady państwa prawnego
Opis:
Political systems of various states are currently described as the rule of law states, lawabiding states, democratic states ruled by law, lawful states, or law-governed states? Mostly, it is noticed that the states ruled by law are characterized by the fact that the power is exercised by the set of abstract principles which govern the conduct of all people (a general norm) by equal rules, in opposition to the state governed by people (the order of an individual or group of individuals). Such a state acts on the basis of law and within its limits. The above statement corresponds with the apprehension of the law-abiding state. The law observing state is formally characterized by functioning on the basis of, and within the limits of law whereas its substantial dimension means that the law is equal (equal for everyone). This description is not sufficient to characterize the rule of the law state. It is only a fragment of even broader concept of the democratic state ruled by law.
Współcześnie ustroje wielu państw są opisywane jako ustroje państw prawnych, praworządnych czy demokratycznych państw prawnych. Zwykle zauważa się, że cechą państwa prawnego, inaczej niż w wypadku państwa rządzonego przez ludzi (np. rozkaz jednostki), jest to, że władzę sprawuje system abstrakcyjnych reguł, które kierują postępowaniem wszystkich ludzi (generalna norma) na jednakowych zasadach. Takie państwo działa na podstawie i w granicach prawa. Powyższe stwierdzenie odpowiada w zasadzie pojmowaniu państwa praworządnego. Państwo praworządne formalnie cechuje bowiem działanie na podstawie i w granicach prawa, zaś jego wymiar materialny oznacza, że prawo jest jednakowe (równe) dla wszystkich. Opis ten nie wystarczy dla scharakteryzowania państwa prawnego. Jest więc też tylko fragmentem opisu jeszcze szerszej koncepcji, jaką jest demokratyczne państwo prawne.
Źródło:
Studia z Polityki Publicznej; 2015, 2, 2(6); 57-77
2391-6389
2719-7131
Pojawia się w:
Studia z Polityki Publicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska Konstytucja z 1997 roku jako element europejskiego dziedzictwa konstytucyjnego
The Polish Constitution of 1997 as part of the European constitutional heritage
Autorzy:
Suchocka, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692924.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
axiology
European constitutional identity
natural law
rule of law
separation of powers
control of constitutionality of the law
aksjologia
europejska tożsamość konstytucyjna
prawo naturalne
zasada państwa prawnego
podział władz
kontrola konstytucyjności prawa
Opis:
The aim of this paper is to present axiological rsearches that were going on during the work on the Polish Constitution in the early years of transformation. One of the fundamental discussions at the initial stage of the work on the Constitution was a discussion that often took the form of a dispute about values. One of the elements of the dispute was the problem of dependence between ius and lex. In this context, references were made to the European legal heritage and concepts such as European identity or the common European legal heritage. The main challenge for all post-socialist countries was the need to ‘decode’, or explain the concept of ‘common legal heritage’. This concept became a peculiar founding myth in the new democracies of Central Europe. In this context, the Venice Commission (formed in 1990) played an extremely important role by helping countries to discover what evolved from the common European legal tradition to becomea European standard, and consequently, a model for concrete legal solutions. In the general category, therefore, the so-called European standard was perceived as a central value and a reference to it was an important verifier in the process of reviewing the internal legal system and, particularly, in the process of constitutional changes, especially on issues such as the rule of law, separation of powers, or the independence of the judiciary and judicial control over the constitutionality of the law. Despite disputes concerning specific political regulations, the consensus that prevailed was that the rules which referred to the ‘axiology’ of the previous system could not pretend to constitute an element of the European legal heritage and thus could not serve as a basis for the drafting of a new Polish Constitution.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie poszukiwań aksjologicznych w okresie prac na konstytucją polską w początkach transformacji. Jedną z zasadniczych dyskusji na początkowym etapie prac nad konstytucją była dyskusja przybierająca niejednokrotnie formę sporu o wartości, a jednym z jej elementów były problemy dotyczące zależności ius i lex. W tym kontekście poszukiwano i odwoływano się do europejskiego dziedzictwa prawnego, do takich pojęć, jak tożsamość europejska, wspólne europejskie dziedzictwo prawne. Głównym zatem wyzwaniem dla wszystkich państw postsocjalistycznych stała się potrzeba „odkodowania”, przybliżania pojęcia „wspólne dziedzictwo prawne”, co stało się swoistym mitem założycielskim w nowych demokracjach Europy Środkowej. W tym kontekście niezwykle ważną rolę odgrywała Komisja Wenecka (utworzona w 1990 r.), która pomagała państwom odkrywać to, co wyrastając ze wspólnej europejskiej tradycji prawnej, stawało się europejskim standardem, a więc wzorcem dla podejmowanych konkretnych rozwiązań prawnych. W sferze zatem kategorii ogólnej tzw. standard europejski postrzegany był jako wartość centralna, a odwoływanie się do niego było ważnym weryfikatorem w procesie dokonywania zmian w wewnętrznym systemie prawnym, a zwłaszcza w procesie zmian konstytucji, zwłaszcza w takich kwestiach, jak zasada państwa prawnego, podział władz, niezależność sądownictwa czy sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Pomimo sporów dotyczących konkretnych regulacji ustrojowych istniała zgoda co do tego, że zasady odwołujące się do „aksjologii” poprzedniego systemy nie mogły pretendować do bycia elementem europejskiego dziedzictwa prawnego i tym samym nie mogły stanowić podstawy dla tworzenia nowej konstytucji polskiej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 13-22
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies