Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "bezpieczeństwo pieszych" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    BEZPIECZEŃSTWO PIESZYCH UCZESTNIKÓW RUCHU DROGOWEGO. UJĘCIE STATYSTYCZNE I PRAWNE
    SAFETY OF PEDESTRIAN AS TRAFFIC PARTICIPANTS. STATISTICAL AND LEGAL OVERVIEW
    Autorzy:
    Gierszewski, Janusz
    Bajorski, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/507191.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-13
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    bezpieczeństwo w ruchu drogowym
    bezpieczeństwo pieszych
    kultura bezpieczeństwa ruchu drogowego
    road safety
    pedestrian safety
    road safety culture
    Opis:
    Można się zastanawiać, czy obecny system zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego umożliwia skuteczną ochronę pieszych. Szczególnie czuły punkt tych rozważań stanowią dane statystyczne, programy prewencyjne i akty prawne. Z danych statystycznych wynika, że w Polsce co trzeci zabity na drodze to pieszy, podczas gdy w UE – co piąty. Mimo starań administracji publicznej – polegających głównie na opracowaniu programów prewencyjnych, prowadzeniu cyklicznych akcji oraz podejmowaniu działań w ramach codziennych interwencji – sytuacja nie ulega radykalnej poprawie. Autorzy tego opracowania postanowili poszukać przyczyn takiego stanu rzeczy i wskazać obszary, które mogą pomóc w dalszej poprawie bezpieczeństwa pieszych. Punktem wyjścia rozważań jest analiza danych statystycznych wypadków z udziałem pieszych w kontekście przyczyn wywołujących te zdarzenia. Ważnym elementem jest też próba odniesienia tej problematyki do aspektów kultury bezpieczeństwa, która jest analizowana na gruncie nauk o bezpieczeństwie.
    One might wonder whether the current road safety management system offers effective pedestrian protection. Statistical data, prevention programmes and legislation are particularly sensitive to these considerations. According to statistics, one in three people killed on the road are pedestrians, compared to one in five in the EU. Despite the efforts of the public administration, which consisted mainly in the development of preventive programmes, conducting cyclical actions and taking actions within the framework of daily interventions, the situation has not improved dramatically. The authors decided to investigate the reasons for this and to identify areas that could help to further improve pedestrian safety. The starting point for the discussion is an analysis of statistical data on pedestrian accidents in the context of the causes of these events. An important element is also an attempt to relate this issue to aspects of safety culture, which is analysed in terms of safety sciences.
    Źródło:
    Studia nad Bezpieczeństwem; 2018, 3; 77-94
    2543-7321
    Pojawia się w:
    Studia nad Bezpieczeństwem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza zastosowania gumowych słupków na przejściach przez dwupasowe drogi jednokierunkowe do poprawy brd
    Analysis of the use of rubber bollards at two-lane one-way roads to improve road safety
    Autorzy:
    Ropiński, Filip
    Wachnicka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1849439.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    ruch drogowy
    brd
    bezpieczeństwo pieszych
    gumowe słupki na przejściach
    road traffic
    road safety
    pedestrian safety
    rubber bollards at crossings
    Opis:
    Bezpieczeństwo pieszych w Polsce, mimo prowadzonych wielu działań systemowych, nadal pozostawia wiele do życzenia i jest na niepokojąco niskim poziomie. W roku 2018 prawie 24% wypadków stanowiły wypadki z pieszymi, a udział ofiar śmiertelnych w nich stanowi od wielu lat niezmiennie około 30% pieszych. W celu zwiększenia bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych znajdujących się na jezdniach o przekroju 2×2 zaczęto niedawno stosować rozwiązanie polegające na zastosowaniu gumowych słupków na jezdni przed przejściem. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badania zachowań pieszych i kierowców przed i po wykorzystaniu takiego rozwiązania na jednej z ulic w Gdańsku. Jako metodę badawczą użyto wideorejestrację wraz z cyfrową i wzrokową analizą obrazu oraz badania ankietowe. Z analiz wynika, że kierowcy zredukowali swoją prędkość na dojeździe do przejścia o 15%, jednak nadal pojawiały się sytuacje wyprzedzania jednego pojazdu, który zatrzymał się, by przepuścić pieszego, przez drugi pojazd. Wykonana modernizacja zniechęciła wyraźnie pieszych do przekraczania jezdni poza przejściem „na ukos” i zwłaszcza młodzi piesi ocenili badane rozwiązanie za poprawiające bezpieczeństwo pieszych.
    Pedestrian safety in Poland, despite many systemic activities, still remains a lot to be demanded and it is at an alarming poor level. In 2018, almost 24% of accidents occurred with pedestrians, and the share of fatalities in these accidents for many years has invariably been about 30% of pedestrians. In order to increase safety at crosswalks on 2 x 2 roads, the solution of using rubber bollards on the roadway before the crossing has recently been introduced. This article presents the results of a study on the behavior of pedestrians and drivers before and after the application of such a solution on one of the streets in Gdansk. Video recording together with digital and visual image analysis and surveys were used as a research method. The analysis shows that drivers have reduced their speed on the access road by 15%, however, there were still situations of overtaking of the vehicle, which stopped to let the pedestrian pass through by the other vehicle. The modernization performed discouraged pedestrians from crossing the road beyond the diagonal crossing, and young pedestrians in particular assessed the solution under study as improving pedestrian safety.
    Źródło:
    Transport Miejski i Regionalny; 2020, 9; 36-40
    1732-5153
    Pojawia się w:
    Transport Miejski i Regionalny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prędkość poruszania się pieszych w aspekcie wypadków drogowych z uwzględnieniem specjalnych warunków ruchu. Cz. 2
    The movement speed of pedestrians in reference to road accidents taking into account the special movement conditions. Pt 2
    Autorzy:
    Czech, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/197854.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    ruch drogowy
    ruch pieszy
    wypadki drogowe
    bezpieczeństwo w ruchu drogowym
    bezpieczeństwo pieszych
    road traffic
    pedestrian traffic
    road accident
    road safety
    pedestrian safety
    Opis:
    Niniejszy artykuł przedstawia wyniki pomiarów prędkości poruszania się pieszych w różnym przedziale wiekowym (10-75 lat), z uwzględnieniem płci i techniki poruszania się oraz z uwzględnieniem specjalnych warunków ruchu, takich jak: prowadzenie dziecka za rękę, niesienie dziecka na ręku, niesienie większych pakunków, prowadzenie wózka dziecinnego, ruch osób trzymających się za rękę, poruszanie się osób na wózkach inwalidzkich, o kulach oraz osób niewidomych lub niedowidzących. Niniejszy artykuł stanowi drugą z dwóch części.
    This article presents the measurement results of movement speed of pedestrians. It takes into account the pedestrians in aged between 10 and 75, with reference to the sex and movement technique of the person as well as the special movement conditions, such as: leading a child hand in hand, carrying a child in someone's arms, carrying bigger parcels, leading a pram, movement of people who hold hands, movement on a wheelchair, with crutches, movement of people who are blind or visually impaired. This article is the second out of two parts.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2010, 68; 19-28
    0209-3324
    2450-1549
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of the influence of the advanced emergency braking systems on pedestrian safety
    Ocena wpływu systemów automatycznego hamowania na bezpieczeństwo pieszych
    Autorzy:
    Papis, M.
    Matyjewski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/262844.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
    Tematy:
    road safety
    pedestrian safety
    Advanced Emergency Braking Systems
    Monte Carlo method
    aDrive
    bezpieczeństwo drogowe
    bezpieczeństwo pieszych
    zaawansowane systemy automatycznego hamowania
    metoda Monte Carlo
    Opis:
    The paper presents benefits of application of Advanced Emergency Braking Systems (AEBS) from the pedestrian’s safety point of view. The main parameters were the number of undesirable events (running over a pedestrian) and accidents as well as the probability of the pedestrian death or serious injury. The relationship between probability of injury (fatal or serious) and parameters: impact velocity and pedestrian’s age was based on statistical data from the literature. Then, using the Monte Carlo method, analysis of the accident-prone situations (1,000 cases for each of the 10 different distances between pedestrian and car) was carried out. Variability of the parameters such as: car’s initial velocity, driver’s reaction time, braking deceleration, delay in brake activation, time of braking deceleration increase was described with the use of normal or log-normal distributions. Pedestrian’s age was presented as a special distribution approximating the population pyramid in Poland. The analysis conducted showed a significant increase of pedestrian safety (decrease in the following parameters: number of undesirable events and accidents, probability of death or serious injury by 40-50%). This paper presents the benefits from the introduction of advanced driver assistance systems on the example of ABES, which are not yet widely used and will be implemented in the future.
    Tematem niniejszej publikacji jest przedstawienie korzyści z zastosowania systemów automatycznego hamowania awaryjnego (AEBS) z punktu widzenia bezpieczeństwa pieszego. Za główne parametry uznano liczbę zdarzeń niepożądanych (najechanie na przechodnia) i wypadków oraz prawdopodobieństwo poniesienia śmierci lub poważnych obrażeń przez pieszego. Na podstawie danych statystycznych dostępnych w literaturze prawdopodobieństwo obrażeń (poważnych i śmiertelnych) uzależniono od prędkości zderzenia oraz wieku pieszego. Następnie przeprowadzono analizę metodą Monte Carlo dla sytuacji prowadzących do wypadku (uwzględniono 1000 przypadków dla każdej z 10 założonych odległości pomiędzy pieszym a samochodem). Zmienność parametrów wejściowych takich jak prędkość początkowa samochodu, czas reakcji kierowcy, opóźnienie hamowania, czas zwłoki zadziałania hamulców, czas narastania opóźnienia hamowania została przybliżona za pomocą rozkładów normalnych lub logarytmiczno-normalnych. Wiek pieszego przedstawiono jako rozkład przybliżający piramidę wieku społeczeństwa polskiego. Przeprowadzone analizy wykazały znaczący wzrost bezpieczeństwa pieszego (spadek następujących parametrów: liczby zdarzeń niepożądanych, prawdopodobieństwa śmierci lub poważnych obrażeń o 40–50%). Niniejsza publikacja przedstawia na przykładzie AEBS korzyści z wprowadzenia zaawansowanych systemów wsparcia kierowcy, które nie są jeszcze powszechnie stosowane i będą dopiero wdrażane.
    Źródło:
    Archiwum Motoryzacji; 2017, 77, 3; 97-109
    1234-754X
    2084-476X
    Pojawia się w:
    Archiwum Motoryzacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy zagrażające bezpieczeństwu dzieci i ich rodziców w ruchu drogowym podczas podróży do szkoły na przykładzie Przymorza Małego w Gdańsku
    Problems endangering the safety of children and their parents in road traffic while traveling to school on the example of the Przymorze Małe in Gdańsk
    Autorzy:
    Dułak, Ewelina
    Juchum, Agnieszka
    Wachnicka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146708.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    brd
    droga do szkoły
    bezpieczeństwo dziecka
    bezpieczeństwo pieszych
    uspokojenie ruchu
    poprawa bezpieczeństwa
    road safety
    way to school
    children safety
    pedestrian safety
    traffic calming
    improvement of road safety
    Opis:
    Artykuł opisuje problemy wpływające negatywnie na bezpieczeństwo ruchu drogowego na obszarze Przymorza Małego, a także przedstawia pomysły, których realizacja powinna poprawić bezpieczeństwo pieszych, rowerzystów oraz kierowców pojazdów samochodowych poruszających się po tym obszarze. W pierwszej części przedstawiono informacje dotyczące stanu aktualnego analizowanego terenu, opisano zlokalizowane tutaj placówki oświatowe, a także ulice i drogi rowerowe. Analizie poddano stan bezpieczeństwa ruchu drogowego na obszarze Przymorza Małego poprzez rozpatrzenie wypadków drogowych, które miały miejsce na jego terenie. W artykule opisano wyniki badań ankietowych dotyczących bezpieczeństwa dzieci w drodze do szkoły i przedszkola. Dokonano również analizy pomiaru prędkości chwilowej przeprowadzonej w pobliżu placówek oświatowych oraz zbadano wpływ prędkości pojazdów na bezpieczeństwo uczniów. W artykule przedstawione zostały również wyniki audytów przejść dla pieszych na analizowanym terenie, a na ich podstawie wyznaczono mankamenty przejść oraz zaproponowano pomysły ich poprawy. Na podstawie przeprowadzonych analiz, badań oraz pomiarów zdiagnozowano problemy negatywnie wpływające na poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego na obszarze Przymorza Małego oraz zaproponowano pomysły poprawy.
    This article describes studies conducted in order to diagnose the main problems negatively affecting road safety in the area of Przymorze Małe in Gdańsk. There were ideas developed to improve the safety of pedestrians, cyclists and drivers of motor vehicles, with particular emphasis on the needs of vulnerable road users, especially children. The first part presents information on the current situation of the analyzed area, educational institutions, as well as streets and bicycle paths. The article describes the results of the surveys on the safety of children on the way to school or kindergarten. The instantaneous speed near schools was also measured and the impact of vehicles speed on the safety of students was examined. The article also presents the results of audits of pedestrian crossings in the analyzed area, and on their basis, the deficiencies of the crossings had been identified and ideas for their improvement were proposed. Based on the conducted analyzes and measurements the problems negatively affecting the level of road safety in the area were identified. In the final part of the article ideas for improving road safety in the Przymorze Małe have been recommended for implementation.
    Źródło:
    Transport Miejski i Regionalny; 2021, 6; 14--22
    1732-5153
    Pojawia się w:
    Transport Miejski i Regionalny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Road users’ behaviour study in areas of zebra crosswalks
    Autorzy:
    Dąbrowska-Loranc, Maria
    Sicińska, Katarzyna
    Zielińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098156.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    road safety
    pedestrian safety
    pedestrian crossing
    monitoring of road users’ behavior
    direct observation
    non-accident road safety diagnostic techniques
    accidents’ prevention
    bezpieczeństwo drogowe
    bezpieczeństwo pieszych
    przejście dla pieszych
    monitorowanie zachowań użytkowników dróg
    obserwacja bezpośrednia
    techniki diagnostyczne w zakresie bezwypadkowego bezpieczeństwa ruchu drogowego
    zapobieganie wypadkom
    Opis:
    Pedestrian safety on crosswalks is extremely vital in Poland since 2015, when the first study on road users’ behaviour on driver–pedestrian encounters in areas of zebra crosswalks were conducted. The second study was carried out in 2018 and its results are published in this article for the first time. The results of the project helped lead to changes in pedestrians’ safety regulations in Poland, increasing the safety of pedestrians in areas of crossing. Since June, the 1st, 2021, drivers of oncoming cars approaching a zebra crossing are obliged to stop to allow pedestrians approaching from the sidewalk to cross the zebra crossing. Data to assess pedestrian safety presented in this article combine a new approach that is a combination of different diagnostic techniques: a surrogate safety measure (nonaccident-based indicators) and the traditional approach: statistical analysis. As a result of the study, the most frequent categories of interactions between drivers and pedestrians and pedestrians itself were characterized on crossing facilities. Videos recording pedestrians’ and drivers’ behaviours, and vehicle speed measurements at pedestrian crossings from 2018 allow to assess the safety of 7 000 pedestrians during behaviour observation in onsite fields: on all crossing facilities, except with light signalization, 55% of pedestrians had to stop and wait at the sidewalks to cross, before an oncoming car. Only 45% of drivers approaching not signalised zebra crossings gave way to pedestrians. Pedestrians aged 60+ entering the road on marked crossings without traffic light waited longer to cross than younger. In residential areas with high traffic volume more drivers stopped at non signalised crossings and gave way to pedestrians. At low speed of vehicle in urban areas pedestrians felt safer and were ready to enter the crossing; their behaviour was more predictable. Results showed dangerous pedestrian behaviours on signal-regulated crossing facilities who failed to obey the traffic lights (7% of red-light crossings). 8% of observed pedestrians crossed the street outside designated pedestrian crossings. Video-recorded speed measurements of over 32 000 vehicles on-site study fields of pedestrian crossings showed that the speed of vehicles was higher than permitted. This article presents the newest characteristics of traffic and pedestrian’ behavior at crossings together with measurements of pedestrians’ speed and loss of pedestrians’ time on different road cross sections in Poland in 2018.
    Źródło:
    Transport Problems; 2021, 16, 3; 185--198
    1896-0596
    2300-861X
    Pojawia się w:
    Transport Problems
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poprawa bezpieczeństwa pieszych poprzez budowę aktywnych przejść dla pieszych
    Improvement of pedestrian safety by constructing of active crosswalks for pedestrian
    Autorzy:
    Gryzik, Radosław
    Kozłowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952800.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    bezpieczeństwo ruchu drogowego
    piesi
    przejścia dla pieszych
    road safety
    pedestrians
    pedestrian crossings
    Opis:
    Piesi są grupą najbardziej bezpośrednio narażoną na drogach na kontakt z pojazdami. Połowa wypadków z udziałem pieszych jest spowodowana nieprawidłowym zachowaniem kierujących pojazdami, z czego blisko 70% zdarzeń ma miejsce na przejściu dla pieszych, w wyniku czego śmierć ponosi ponad 200 osób rocznie. Każdy samorząd stara się wyeliminować wypadki skutkujące ofiarami śmiertelnymi na terenie swojego województwa, powiatu, miasta czy gminy. Głównymi ofiarami ruchu drogowego od lat są piesi, również ci, którzy przechodzą po specjalnie wyznaczonych i oznakowanych przejściach, pomimo, że przejścia dla pieszych są uważane za najbezpieczniejsze miejsca przekraczania drogi samochodowej. Według najnowszych danych koszt jednostkowy ofiary śmiertelnej wynosi tyle co koszt ofiary ciężko rannej, natomiast koszt jednostkowy ofiary lekko rannej jest szacowany na 26 860 PLN. Zgodnie z powyższymi danymi koszt budowy nawet trzydziestu najbardziej innowacyjnych przejść dla pieszych, które przyczynią się do uratowania zdrowia i życia choćby jednej osoby, jest – w rozliczeniu finansowym – bardzo dobrą inwestycją (o ile można przeliczyć bezpieczeństwo oraz ludzkie zdrowie i życie na pieniądze). W artykule omawiany jest wpływ zastosowania aktywnych przejść dla pieszych na poprawę bezpieczeństwa pieszych. Artykuł zawiera przykładowe rozwiązania projektowe zarówno od strony technicznej, jak i wytyczne dotyczące umiejscowienia przejść.
    Pedestrians are the most exposed group of users of the roads who are directly endangered by the contact with vehicles. Almost 50% accidents occurred with pedestrians is caused by the wrong behavior of the driver towards the pedestrian. 70% of these accidents occur directly on the crosswalk and they are resulted with more than 200 fatal victims every year. Each selfgovernment strives to eliminate accidents with fatal victims within the area of its region voivodship, municipality or community. Since many years pedestrians have been main sufferers of the vehicular traffic and most of them losing their lives on the crosswalks, which are supposed to be the safest location to cross the street with the flow of traffic. According to the latest enumeration data the unit cost of the fatal victim is 2 052 518 PLN, the unit cost of a seriously injured is 2 323 299 PLN, and the unit cost of a slightly injured in the accident is 26 860 PLN. The enumeration data presented above show that the cost of construction even thirty the most innovative crosswalks that would contribute to save at least one life is – in terms of cost aspect – a very good investment (if you could convert safety and human life and health into money). The article aims to analyze an impact of usage the active crosswalks for pedestrians as an improvement for pedestrians’ safety. The article includes exemplary design solutions from technical point of view as well as the design guidelines for the crosswalks location.
    Źródło:
    Transport Miejski i Regionalny; 2019, 1; 32-35
    1732-5153
    Pojawia się w:
    Transport Miejski i Regionalny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wymagania formalne dotyczące oświetlenia przejść dla pieszych
    Formal requirements concerning pedestrian crossing lighting
    Autorzy:
    Tomczuk, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/312970.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    przejście dla pieszych
    oświetlenie dróg
    bezpieczeństwo drogowe
    pedestrian crossing
    road lighting
    road safety
    Opis:
    Przejście dla pieszych jest w Polsce miejscem szczególnie niebezpiecznym. Potwierdzają to dane statystyczne i raporty Komendy Głównej Policji. Niezmiennie dochodzi na nich do dużej liczby wypadków, gdzie głównym poszkodowanym jest pieszy. Jedną głównych z przyczyn tego stanu jest niewłaściwe oświetlenie stref konfliktowych przeznaczonych dla ruchu pieszego. Autor niniejszej publikacji uznał, że można podjąć działania mające na celu obiektywną poprawę widoczności, w szczególności w miejscach, na których piesi powinni czuć się bezpiecznie, czyli na przejściach dla pieszych. Ustalenie jednolitych kryteriów wartościowania stanu technicznego oświetlenia przejść dla pieszych i ustalenie kluczowych parametrów technicznych może przyczynić się do podjęcia kroków zapobiegawczych, pośrednio ograniczających liczbę osób poszkodowanych. Stworzenie zaleceń projektowych i wykonawczych może być podstawą do stworzenia zasad i kryteriów jakimi będą kierowali się zarządcy dróg podczas przeprowadzania okresowej oceny przejść dla pieszych. Pierwszym i najważniejszym warunkiem bezpiecznego przejścia dla pieszych jest jego właściwe oświetlenie w porze nocnej. Zapewnienie właściwych warunków obserwacji otoczenia przejścia dla pieszych przez kierowców pozwala na dostrzeżenie pieszego w odległości która umożliwia podjęcie właściwej reakcji w sytuacji niebezpieczniej. W artykule zostaną zaprezentowane wymogi formalne dotyczące oświetlenia przejść dla pieszych. Dokonany zostanie przegląd obowiązujących przepisów oraz przeprowadzona zostanie analiza kryteriów przyjętych do oceny oświetlenia przejść dla pieszych.
    Pedestrian crossing is in Poland a particularly dangerous place which is confirmed by statistical data and the National Police Headquarters' reports. A large number of accidents invariably occur on pedestrian crossings where the main injured party is the pedestrian. One of the main reasons of this state of affairs is improper lighting of conflict areas dedicated to pedestrian traffic. The author of the present paper assumed that efforts should be made in order to improve visibility, particularly at places where pedestrians should feel safe, that is on pedestrian crossings. Establishing unified judgment criteria of the technical state of pedestrian crossing lighting and determining key technical parameters can contribute to taking preventive measures indirectly reducing the number of casualties. Creating designing and executive recommendations can constitute a basis for creating rules and criteria for road administrators to be taken into account during periodical assessment of pedestrian crossings. The first and most important condition for pedestrian crossing safety is its proper lighting at nighttime. Ensuring appropriate conditions for observation of pedestrian crossing area by drivers allows for noticing a pedestrian at a distance which enables a proper reaction in a dangerous situation. The article shall present formal requirements concerning lighting of pedestrian crossings. A review of currently binding regulations shall be made and an analysis shall be conducted of adopted criteria for assessment of pedestrian crossing lighting.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2011, 12, 12; 392-402
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Survey of pedestrians and car drivers’ attitudes at the area of pedestrian crossings over period of time
    Autorzy:
    Dąbrowska-Loranc, Maria
    Sicińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098175.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    road safety
    pedestrian crosswalk
    survey of pedestrians and drivers
    observation of road users’ behaviour
    bezpieczeństwo ruchu drogowego
    przejście dla pieszych
    badanie pieszych i kierowców
    obserwacja zachowań użytkowników dróg
    Opis:
    This article presents the newest trends among pedestrians’ and car drivers’ attitudes from a survey performed at a roadside at the area of zebra crossings in Poland in 2018. Trends in road users’ attitudes and performance allow an understanding of the causes of road safety crashes to decrease deaths and injuries. Surveys of attitudes from questionnaires help gauge knowledge of road traffic laws and risky behaviours regarding road safety issues at crosswalks. Data of 800 questionnaires collected in 2018 according to the methodology first adopted in 2015 were analyzed and compared. Reliable and comparable results from 2018 published for the first time show changes in car drivers’ and pedestrians’ attitudes. Over the last three years, there have been changes in car drivers’ declared attitudes and performance towards 4 different road traffic situations at the crosswalks (when a pedestrian is approaching, waiting, entering, crossing). Before and after survey at the zebra crossings showed in 2015 according to questionnaire 88% car drivers declared giving way to pedestrians (in fact during observations on road only 20% car drivers gave way), in 2018 declared 85% car drivers and 78% already gave way to pedestrians on crosswalks. Drivers and pedestrians know the law, but do not always follow them in traffic. According to drivers’ opinions, both pedestrians and drivers display risky behaviours. 78% of pedestrians and 72% of car drivers favored more restrictive laws for car drivers to ensure that they slow down before approaching a crossing to allow pedestrians to cross. Risky pedestrian behaviour was mentioned by 76% of car drivers and pointed out as the main problem at crosswalks. n self-declared questionnaires, 90% of pedestrians stated that they must be extremely careful when crossing. The presented results influenced policy changes for implementation of more safety for pedestrians not only at zebra crossing but also when approaching it in Poland since 2021. The aim of the changes is to reduce pedestrians’ risk while crossing the road.
    Źródło:
    Transport Problems; 2021, 16, 4; 59--70
    1896-0596
    2300-861X
    Pojawia się w:
    Transport Problems
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sugerowane przejścia dla pieszych – stan wiedzy i aspekty praktyczne
    Unmarked crosswalks – state of knowledge and practical aspects
    Autorzy:
    Kusio, Ewa
    Wawrzonek, Tomasz
    Lewandowska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1849502.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    przejścia dla pieszych
    zarządzanie ruchem
    bezpieczeństwo ruchu drogowego
    zarządzanie innowacjami
    crosswalk
    traffic management
    road safety
    innovation management
    Opis:
    Bezpieczeństwo pieszych uczestników ruchu drogowego w Polsce jest nadrzędnym celem organizacji zarządzających ruchem drogowym. Prowadzone są liczne działania ukierunkowane na zabezpieczanie przejść dla pieszych, natomiast tylko niektóre miasta decydują się na stosowanie sugerowanych przejść dla pieszych (ang. unmarked crosswalks). Dzieje się tak, mimo że badania empiryczne bezpieczeństwa pieszych uczestników ruchu drogowego dowodzą, że sugerowane przejścia dla pieszych zapewniają, wbrew pozorom, wyższy poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego niż te tradycyjne oznakowane. Jaka jest przyczyna tak małej popularności sugerowanych przejść dla pieszych w naszym kraju? Jakie są wyniki badań dotyczące stosowania nieoznakowanych przejść dla pieszych? Jakie są dobre praktyki stosowania sugerowanych przejść dla pieszych w Gdańsku? Celem głównym artykułu jest identyfikacja barier w stosowaniu sugerowanych przejść dla pieszych. Cele szczegółowe obejmują określenie stanu wiedzy na temat sugerowanych przejść dla pieszych oraz identyfikację dobrych praktyk z wyznaczania sugerowanych przejść dla pieszych w Gdańsku. W badaniu zastosowano analizę literatury, studium przypadku i obserwację branży. Wyniki pokazują, że istnieje potrzeba zmiany podejścia do zarządzania innowacjami w organizacjach publicznych, jak i zmiany przepisów dotyczących ruchu pieszego.
    The safety of pedestrian traffic participants in Poland is the overriding goal of road traffic management organizations. There are numerous activities aimed at securing crosswalks, while only some cities decide to use unmarked crosswalks. This is despite the fact that empirical research on the safety of pedestrian traffic participants proves that suggested pedestrian crosswalks provide, contrary to appearances, a higher level of road safety than traditional marked ones. What is the reason for such low popularity of suggested crosswalks in our country? What are the results of research on the use of unmarked pedestrian crossings? What are the good practices of using unmarked crosswalks in Gdańsk? The main aim of the article is to identify barriers in the use of unmarked pedestrian crossings. The specific objectives include determining the state of knowledge about unmarked crossings and identification of good practices in determining suggested crosswalks in Gdańsk. The literature analysis, case study and industry observation have been applied in the study. The results show that there is a need to change the approach to innovation management in public organizations, as well as changes in regulations concerning pedestrian traffic.
    Źródło:
    Transport Miejski i Regionalny; 2021, 1; 5-19
    1732-5153
    Pojawia się w:
    Transport Miejski i Regionalny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ infrastruktury na zachowania kierowców na przejściach dla pieszych na przykładzie Warszawy i Radomia
    The impact of infrastructure on driver behavior at pedestrian crossings. Warsaw and Radom case study
    Autorzy:
    Sulmicki, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2044254.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
    Tematy:
    bezpieczeństwo ruchu drogowego
    przejścia dla pieszych
    niechronieni uczestnicy ruchu
    uspokojenie ruchu
    road safety
    pedestrian crossings
    unprotected road users
    traffic calming
    Opis:
    W 2019 r. przeprowadzone zostały badania wpływu rozwiązań infrastrukturalnych na przejściach dla pieszych i przejazdach dla rowerzystów na zachowania kierowców. Celem ramowym przeprowadzonych badań była weryfikacja trafności zapisów zawartych w dokumentach strategicznych i planistycznych województwa mazowieckiego odnoszących się do bezpieczeństwa ruchu drogowego. Lokalizacje w Warszawie i Radomiu zostały dobrane w taki sposób, aby uwzględnione zostały wszystkie wymienione w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa mazowieckiego rodzaje uspokojenia ruchu mające służyć poprawie bezpieczeństwa i dotyczące bezpośrednio przejść dla pieszych. Jednocześnie pod uwagę brane były takie czynniki jak przekrój jezdni, układ skrzyżowania i sygnalizacja świetlna. Podczas badań obserwowano zachowania kierowców względem niezmotoryzowanych oraz te, które determinowały możliwość szybkiego zareagowania na pojawienie się niezmotoryzowanego uczestnika ruchu. Badania były prowadzone z punktów obserwacyjnych oddalonych od skrzyżowania, by nie wpływać na zachowanie uczestników ruchu. Na podstawie co najmniej trzydziestominutowych obserwacji w terenie oraz późniejszej analizy nagrań notowano, czy: kierowca zatrzymuje się przed przejściem, wjeżdża przed lub za niezmotoryzowanego, zatrzymuje się na przejściu, wjeżdża szybko na przejście. W wybranych lokalizacjach analizowano również, czy kierowca rozgląda się przed wjazdem na przejście, jednak w większości miejsc nie było to możliwe ze względu na duże natężenie ruchu i/lub nieodpowiednią widoczność. Obserwacje w Radomiu zostały przeprowadzone przez Sebastiana Pawłowskiego i Łukasza Zaborowskiego z Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego, Oddziału Terenowego w Radomiu. Wyniki badań wskazują, że na niebezpieczne zachowania kierowców mają wpływ: przekrój jezdni na przejściu dla pieszych, obecność przejazdów dla rowerzystów i zasady pierwszeństwa, fizyczne środki uspokojenia ruchu oraz sygnalizacja świetlna. Wykazano, że nieskutecznym rozwiązaniem jest powierzchnia wyłączona z ruchu jedynie za pomocą oznakowania poziomego oraz czerwone światło z dopuszczonym warunkowym prawoskrętem (zieloną strzałką), które traktowane jest jako zielone światło. Badania terenowe potwierdziły słuszność zapisów zawartych w dokumentach strategicznych i planistycznych województwa mazowieckiego, jak też konieczność ich szerszego stosowania. Analiza wyników pozwoliła wykazać konkretne zależności pomiędzy różnymi parametrami rozwiązań a ich wpływem na zachowania kierowców, co stanowi uzupełnienie prowadzonych wcześniej badań lokalnych oraz na poziomie krajowym, przeprowadzonych w 2018 r.
    In 2019 driver behavior was observed at pedestrian and bicycle crossings in order to identify the impact of infrastructure thereupon. The main goal of the study was to verify the accuracy of the strategic and spatial planning documents of the Mazovia Region concerning road safety. The sites observed in Warsaw and Radom were chosen so that they would include all the forms of traffic calming on pedestrian crossings indicated in the Spatial development plan of Mazovia, taking into consideration such aspects as road width, intersection layout and traffic lights. The observations focused on the behavior of drivers towards pedestrians and cyclists, as well as behavior which determined whether the driver would be able to react to the appearance of a non-motorized road user. The observation points were located at a certain distance from the intersection, so as not to influence the road users’ behavior. On the basis of at least 30-minute observations and recordings, the following types of driver behavior were analyzed: stopping before pedestrian/bicycle crossings, driving in front of/behind a non-motorized road user, stopping on the crossing, driving onto the crossing without slowing down. In certain locations, the drivers were also observed in terms of looking both ways before driving through the crossing. However, such observations were often not possible due to high traffic intensity and/or inadequate visibility. The observations in Radom were carried out by Sebastian Pawłowski and Łukasz Zaborowski from the Radom branch of the Mazovian Office of Regional Planning. A study of the observations allows for the following factors influencing drivers’ risky behavior to be identified: the width of the road on the crossing, the presence of a bicycle crossing and the rules concerning right of way, as well as the presence and type of traffic lights. Hatched areas indicated only through road markings were found to be ineffective, as were red lights with the conditional permission to turn right after stopping (green arrows) which were treated by drivers as green lights. The study confirmed the accuracy of the provisions of the Mazovian strategic and spatial planning documents, along with the need to implement them more systematically. An analysis of the observation results allowed for the identification of the impact of certain parameters of infrastructure on driver behavior which is complementary to earlier local studies as well as the 2018 national studies.
    Źródło:
    MAZOWSZE Studia Regionalne; 2021, 36; 11-30
    1689-4774
    Pojawia się w:
    MAZOWSZE Studia Regionalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The impact of infrastructure on driver behavior on pedestrian crossings – case studies in two Mazovian cities
    Wpływ infrastruktury na zachowania kierowców na przejściach dla pieszych na przykładzie Warszawy i Radomia
    Autorzy:
    Sulmicki, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460925.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
    Tematy:
    road safety
    pedestrian crossings
    vulnerable road users
    traffic calming
    bezpieczeństwo ruchu drogowego
    przejścia dla pieszych
    niechronieni uczestnicy ruchu
    uspokojenie ruchu
    Opis:
    In 2019 field studies were conducted in order to check how various aspects of pedestrian and cycle crossing infrastructure influence driver behavior. The overall goal was to verify the adequacy of the road safety-related provisions of the main strategic and planning documents of the Mazovia Region. The crossings analyzed in Warsaw and Radom were chosen so as to take into account all the types of traffic calming mentioned in the Spatial Development Plan of Mazovia as serving to improve safety on pedestrian crossings. Other aspects taken into account included road width, type of intersection and presence/type of traffic lights. The field studies focused on the behavior of drivers towards pedestrians and cyclists, including behavior which determines how quickly a driver can react to a non-motorized person appearing. The crossings were observed from a distance, so that the presence of the observer wouldn’t influence the participants’ behavior. Each crossing was observed and recorded for at least thirty minutes in order to identify how often a driver: stops before a crossing, drives across in front of or behind a non-motorized person, stops on the crossing or drives fast across it. In selected places, another recorded aspect was whether the driver looks around before driving across the crossing. However, such detailed observation was not possible in the majority of places due to high traffic and/or inadequate visibility of the interiors of cars. The field studies in Radom were conducted by Sebastian Pawłowski and Łukasz Zaborowski of the Radom branch of the Mazovian Office for Regional Planning. The study results indicate that dangerous driver behavior is influenced by: the width of the road on the crossing, bicycle crossings and right-of-way provisions, physical traffic calming measures and traffic lights. Measures which were found to be ineffective include hatched road markings signaling a part of the road which is not to be driven across and red lights with a green arrow allowing for a conditional right-turn after stopping, which were in fact treated as green right-turn lights. The study confirmed the accuracy of the measures indicated in the strategic and spatial planning documents of the Mazovia Region, as well as the need for them to be implemented more often. An analysis of the field study results allowed for the identification of the impact of individual road crossing parameters on drivers’ behavior, thus providing new material in reference to earlier local studies and a 2018 Polish national study. A Polish version of this article will also be published in a later issue of this periodical.
    W 2019 r. przeprowadzone zostały badania wpływu rozwiązań infrastrukturalnych na przejściach dla pieszych i przejazdach dla rowerzystów na zachowania kierowców. Celem ramowym przeprowadzonych badań była weryfikacja trafności zapisów zawartych w dokumentach strategicznych i planistycznych Województwa Mazowieckiego odnoszących się do bezpieczeństwa ruchu drogowego. Lokalizacje w Warszawie i Radomiu zostały dobrane w taki sposób, aby uwzględnione zostały wszystkie wymienione w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa mazowieckiego rodzaje uspokojenia ruchu, mające służyć poprawie bezpieczeństwa i dotyczące bezpośrednio przejść dla pieszych. Jednocześnie pod uwagę brane były takie czynniki jak przekrój jezdni, układ skrzyżowania i sygnalizacja świetlna. Podczas badań obserwowano zachowania kierowców względem niezmotoryzowanych oraz te, które determinowały możliwość szybkiego zareagowania na pojawienie się niezmotoryzowanego uczestnika ruchu. Badania były prowadzone z punktów obserwacyjnych oddalonych od skrzyżowania, by nie wpływać na zachowanie uczestników ruchu. Na podstawie co najmniej trzydziestominutowych obserwacji w terenie oraz późniejszej analizy nagrań notowano, czy: kierowca zatrzymuje się przed przejściem, wjeżdża przed lub za niezmotoryzowanego, zatrzymuje się na przejściu, wjeżdża szybko na przejście. W wybranych lokalizacjach analizowano również, czy kierowca rozgląda się przed wjazdem na przejście, jednak w większości miejsc nie było to możliwe ze względu na duże natężenie ruchu i/lub nieodpowiednią widoczność. Obserwacje w Radomiu zostały przeprowadzone przez Sebastiana Pawłowskiego i Łukasza Zaborowskiego z Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego, Oddziału Terenowego w Radomiu. Wyniki badań wskazują, że na niebezpieczne zachowania kierowców mają wpływ: przekrój jezdni na przejściu dla pieszych, obecność przejazdów dla rowerzystów i zasady pierwszeństwa, fizyczne środki uspokojenia ruchu oraz sygnalizacja świetlna. Wykazano, że nieskutecznym rozwiązaniem jest powierzchnia wyłączona z ruchu jedynie za pomocą oznakowania poziomego oraz czerwone światło z dopuszczonym warunkowym prawoskrętem (zieloną strzałką), które traktowane jest jako zielone światło. Badania potwierdziły słuszność zapisów zawartych w dokumentach strategicznych i planistycznych województwa mazowieckiego, jak też konieczność ich szerszego stosowania. Analiza wyników badań terenowych pozwoliła wykazać konkretne zależności pomiędzy różnymi parametrami rozwiązań a ich wpływem na zachowania kierowców, co stanowi uzupełnienie wcześniejszych badań lokalnych oraz badań z 2018 r. na poziomie krajowym.
    Źródło:
    MAZOWSZE Studia Regionalne; 2020, 33; 97-117
    1689-4774
    Pojawia się w:
    MAZOWSZE Studia Regionalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza wpływu zachowań niechronionych użytkowników dróg na ich poziom bezpieczeństwa w obrębie przejść dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej
    Analysis of the influence of unprotected road users’ behavior on their safety level on pedestrian crossings without traffic lights
    Autorzy:
    Kęsicka, Sabina
    Wachnicka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1849511.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    przejście dla pieszych
    bezpieczeństwo ruchu drogowego
    zachowanie użytkowników dróg
    zarządzanie ruchem
    pedestrian crossing
    road safety
    behavior of road safety
    traffic management
    Opis:
    Tematem artykułu jest identyfikacja czynników i zależności oddziaływających na zachowanie uczestników ruchu drogowego w kontekście poziomu bezpieczeństwa w obrębie przejść dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej. Stosowanie odpowiednio oznakowanych przejść dla pieszych stanowi podstawowy środek ułatwiający przechodzenie pieszych przez jezdnię. Jednak bezwzględna pewność pieszych i rowerzystów o możliwości przekroczenia jezdni w sposób całkowicie bezpieczny może doprowadzać do występowania konfliktów, których skutkiem są zdarzenia drogowe w obrębie przejść. W przedstawionym artykule przybliżono analizę zachowań niechronionych użytkowników drogi w trzech wybranych lokalizacjach oraz identyfikacje problemów występujących w danym obszarze. Następnie przedstawiono możliwe do wprowadzenia koncepcje poprawy bezpieczeństwa w oparciu o przeprowadzone badania zachowań uczestników ruchu.
    The article is to identify factors and dependencies which influence to road users behavior in terms of safety level in the pedestrian crossings without traffic lights. Properly marked crossings is the basic means to facilitate the crossing pedestrian across the road. However, the absolute certainty that pedestrians and cyclists can cross the road in perfect safety may lead to conflicts resulting traffic incidents on pedestrian crossings. The article presents the behavior analysis of the unprotected road users in three selected locations and the identification of problems in a given area. On the basis of a research on the behavior of road users possible concepts of safety improvement have been presented.
    Źródło:
    Transport Miejski i Regionalny; 2021, 2; 5-13
    1732-5153
    Pojawia się w:
    Transport Miejski i Regionalny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Increasing public safety at pedestrian crossings as an element of improvement in quality of life
    Poprawa bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych jako element podnoszenia jakości życia
    Autorzy:
    Zakrzewska-Półtorak, Alicja
    Szulc, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1985420.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    road safety
    quality of life
    road accidents
    lighting of pedestrian crossings
    bezpieczeństwo na drogach
    jakość życia
    wypadki drogowe
    oświetlenie przejść dla pieszych
    Opis:
    The main aim of the article is to discuss the results of a survey among car drivers regarding safety at pedestrian crossings. An integral part of the paper was the assessment of that safety in the context of improvements in the public's quality of life, complete with presentation of the innovative approaches, particularly those involving the modernization of lighting solutions adopted for the purpose. The study put emphasis on pedestrian safety in municipal and suburban areas in Poland, based on data obtained for the period 2019-2020, for which the following methods were employed: descriptive method, simple statistical methods, questionnaire survey. Traffic incidents involving pedestrians are decidedly more fatal in non-urbanized areas – higher mortality. The proper lighting of roads, particularly pedestrian crossings, significantly contributes to the increase of public safety in traffic,of special importance is the effective choice of light colour, intensity, and oscillation (pulse).
    Nadrzędnym celem artykułu jest przedstawienie i omówienie wyników badania ankietowego na temat bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych w opinii kierowców. Ponadto integralną część publikacji stanowi ocena tego bezpieczeństwa w kontekście poprawy jakości życia oraz omówienie możliwych innowacyjnych rozwiązań, w szczególności w zakresie modernizacji oświetlenia przejść dla pieszych. Obiektem badań jest bezpieczeństwo pieszych na przejściach w Polsce w miastach i na terenach podmiejskich. Okres badawczy to lata 2019-2020. Metody zastosowane do badania to: metoda opisowa, proste metody statystyczne oraz technika badania ankietowego. Wypadki z udziałem pieszych są znacznie bardziej niebezpieczne w obszarze niezabudowanym (wyższa śmiertelność). Odpowiednie oświetlenie dróg, w szczególności przejść dla pieszych, znacząco zwiększa bezpieczeństwo na drogach. Nie bez znaczenia jest kolor oświetlenia oraz jego intensywność i zmienność, które mogą ostrzegać o pieszych wchodzących na jezdnię.
    Źródło:
    Biblioteka Regionalisty; 2021, 21; 148-159
    2081-4461
    Pojawia się w:
    Biblioteka Regionalisty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies