Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Przysłowia"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Przysłowia i wyrażenia przysłowiowe z imieniem Anna
Polish Proverbs with the Name Anna
Autorzy:
Steczko, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459164.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
przysłowia
antroponimia
imię Anna
proverbs
anthroponymy
name Anna
Opis:
The article presents the proverbs including the most popular name in Poland – Anna. The analyzed material – surprisingly tiny, comprising twenty-two paremiological units – has been drawn from the Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich (New book of Polish proverbs and proverbial expressions). In the collected, semantically clear group of proverbs, the following has been pointed out and described: 1) weather proverbs connected to the calendar day of Saint Anna, 2) proverbs concerning various customs connected to the calendar day of Saint Anna, c) proverbs connected to the patronage of Saint Anna, 4) proverbs where names Anna, Hanka, Anulka symbolize a common rural girl.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 178-189
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przysłowia ludowe i ich kontekst kulturowy w odniesieniu do żywności i żywienia w arabskich dialektach Āzaẖ i Mārdīn
The folk proverbs and their cultural context in relation to food and nutrition in the Arabic dialects of Āzaẖ and Mārdīn
Autorzy:
Abdalla, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916879.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
proverbs
Arabic
dialect
Azah
Mardin
przysłowia
arabski
dialekt
Opis:
This draft is an attempt to group and analyze the content of maxims, expressions, utterances, phrases, aphorisms and formulations which refer – directly or indirectly – to agriculture and raising animals as well as to the widely understood traditions and the culture of feeding among the inhabitants of the two ancient Assyrian towns in southeastern Turkey: Āzaẖ and Mārdīn. This type of folk prose is very popular in the Middle East. Even though the procurement of food and the preparation of meals belong likely to the most important human cares and take most of the time particularly of the populations living in villages, the group of proverbs concerning the analyzed topic in each collection is only about 8% of the total.
Źródło:
Investigationes Linguisticae; 2015, 32; 1-18
1426-188X
1733-1757
Pojawia się w:
Investigationes Linguisticae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Über die jiddischen Sprichwörter im Sprachkontakt mit dem Polnischen
Autorzy:
Pilarski, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083444.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
proverbs
the Yiddish language
contrastive linguistics
przysłowia
język jidysz
językoznawstwo kontrastywne
Opis:
The object of the study presented in the paper are Yiddish proverbs. The aim of the paper is a linguistic analysis of selected proverbs and their connections with the Polish-language context. The Yiddish language namely has developed in contact with other languages, and one of the languages highly relevant for the Yiddish language, influencing its development, was the Polish language. The richness of Yiddish proverbs has also left its mark on the Polish language, as is evidenced by the presence of Jewish proverbs in Polish. The focus here lies on lexical and structural phenomena characteristic for both languages. Under examination is the extent to which the structure of Yiddish proverbs corresponds with the structure of the Polish language and what lexemes are the result of an interaction at the language level and the sociocultural level.
Przedmiot badań, zaprezentowanych w artykule stanowią przysłowia występujące w języku jidysz. Celem artykułu jest analiza językowa wybranych przysłów w odniesieniu do języka polskiego. Język jidysz rozwijał się bowiem w kontakcie z innymi językami a jednym z ważniejszych języków, mających wpływ na jego rozwój, był język polski. Bogactwo przysłów języka jidysz także pozostawiło swój ślad, o czym świadczą żydowskie przysłowia w języku polskim. W centrum uwagi znajdują się zjawiska leksykalne i strukturalne, charakterystyczne dla obu języków. Analizuje się, na ile struktura przysłów języka jidysz koresponduje ze strukturą języka polskiego oraz jakie leksemy są rezultatem interakcji na płaszczyźnie językowej i społeczno-kulturowej.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2019, 1; 72-86
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O badaniach nad paremiografią i paremiologia śląską
Autorzy:
Przymuszała, Lidia
Świtała-Trybek, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694908.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
przysłowia
paremiografia
paremiologia
stan badań
Śląsk
proverbs
paremiography
paremiology
state of research
Silesia
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie dotychczasowego stanu badań nad śląską paremiografią i paremiologią. W pierwszej części tekstu przedstawiono i scharakteryzowano zbiory przysłów rejestrujące paremie z różnych części Śląska od połowy wieku XIX po czasy współczesne. W drugiej natomiast omówiono prace teoretyczne, podejmujące problematykę śląskich przysłów, widzianych w rozmaitych kontekstach i z różnych perspektyw badawczych (prace literaturoznawcze, folklorystyczne, językoznawcze, językowo-kulturowe itp.).
The aim of the article is to present the current state of research on Silesian paremiography and paremiology. The first part provides an overview of collections of proverbs from various parts of Silesia from the mid-nineteenth century to modern times. The second part discusses theoretical studies dealing Silesian proverbs, which are explored in various contexts and from various research perspectives (literary studies, folklore, linguistics, language and culture, etc.).
Źródło:
Literatura Ludowa; 2018, 62, 6
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje i przykłady przysłów, sentencji i pieśni jako wzorce poezji ludowej w powieści historycznej Otczyj switylnyk Romana Fedoriwa
Autorzy:
Krzywicka-Ustrzycka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607888.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
phraseology
proverbs
adages
songs
frazeologia
przysłowia
sentencje
pieśni
Opis:
The main aim of this paper is to identify the functions of proverbs, adages and songs found in the forms of folk poetry incorporated into a historical novel. The phraseological units under scrutiny(frequently compared with data from other languages) shape the mood of a literary work, enliven the novel and contribute to its informal character. The proverbs and adages make the utterances of protagonists more convincing. Along with proverbs and adages, also songs were explored in this paper as they fulfill an important role in the creation of folk character.
Głównym celem artykułu jest wskazanie funkcji, jakie pełnią w powieści historycznej formу poezji ludowej, jakimi są przysłowia, sentencje i pieśni. Wymienione w pracy związki frazeologiczne(często porównane z innymi językami) kształtują nastrój utworu i ożywiają powieść. Przysłowia i sentencje sprawiają, że wypowiedzi bohaterów są bardziej przekonywujące. Obok przysłów i sentencji w pracy opisane zostały pieśni ludowe, które również spełniają ważną rolę charakteryzowania postaci, określania ich nastrojów oraz pragnień.
There is no abstract available for this language
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksander Mardkowicz jako kolekcjoner i popularyzator folkloru karaimskiego
Aleksander Mardkowicz as the collector and the popularizer of Karaim folklore
Autorzy:
Pawelec, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440304.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Aleksander Mardkowicz
przysłowia karaimskie
karaimska literatura
Karaim folklore
collection
proverbs
Opis:
Aleksander Mardkowicz (1875–1944) was an important figure in the Lutsk Karaim community, known for his active publishing and literary work. It is also worth recalling, however, that he was not only a poet, writer, journalist and publisher, but also a collector and promoter of Karaim folklore. Thanks to his tireless passion for compiling proverbs and sayings from previous generations, he played a vital role in saving this rich culture from oblivion.
Postać łuckiego Karaima Aleksandra Mardkowicza (1875–1944) znana jest z aktywnej działalności na polu wydawniczo-literackim. Warto jednak przypomnieć, że był nie tylko poetą, pisarzem, dziennikarzem i wydawcą, ale również kolekcjonerem i popularyzatorem folkloru karaimskiego. To dzięki jego niestrudzonej pasji gromadzenia przysłów i powiedzeń dawnych Karaimów bogactwo ich narodowej kultury zostało ocalone od zapomnienia.
Źródło:
Almanach Karaimski; 2019, 8; 157-174
2300-8164
Pojawia się w:
Almanach Karaimski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thematic category of nutrition, cuisine, and hospitality in Hungarian proverbial lore
Grupa tematyczna żywienie, kulinaria, gościnność w węgierskim zasobie paremiologicznym
Autorzy:
Zimonyi-Kalinyina, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192873.pdf
Data publikacji:
2021-01-11
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
Cuisine
gastronomy
hospitality
Hungarian
Hungarikum
proverbs
kuchnia
gastronomia
gościnność
węgierski
hungarikum
przysłowia
Opis:
This study discusses Hungarian proverbs dealing with gastronomy and hospitality both in a direct and figurative way. Using recent and earlier editions of dictionaries of proverbs, relevant proverbs were found by searching for keywords. A substantial number of proverbs were identified as belonging to the gastronomy and hospitality thematic group. Through a comparative and descriptive approach, all the selected proverbial material was divided into subgroups. A special semantic filter was applied to distinguish the proverbs containing so-called Hungarikum realia. The identification of Hungarian proverbs in the thematic group contributes to discussions on the theory of the common Central-European linguistic area.
Celem artykułu jest dobór węgierskich przysłów grupy tematycznej gastronomii i gościnności zarówno w sensie dosłownym, jak i przenośnym. W charakterze źródła wykorzystano ostatnie i wcześniejsze wydania słowników paremii. Przysłowia wybierano zarówno według słów kluczowych, jak i innych ich komponentów. Znaleziono znaczną liczbę przysłów odnoszących się do danej grupy tematycznej. Za pomocą analizy porównawczej i opisowej cały zebrany materiał został podzielony na cztery podgrupy. Specjalny filtr semantyczny był zastosowany do identyfikacji w przysłowiach składnika specyficznych węgierskich realiów, tak zwanych hungarikumów. Dobór węgierskich przysłów danej grupy tematycznej był także wykorzystany do rozpatrzenia teorii wspólnego środkowoeuropejskiego obszaru językowego.
Źródło:
Językoznawstwo; 2020, 14; 129-140
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena sprawdzalności prognoz pogody zawartych w przysłowiach ludowych na przykładzie Wrocławia
Verification of folk proverbs concerning weather forecasts on the example of Wroclaw
Autorzy:
Biniak-Pieróg, M.
Żyromski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339577.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
opady atmosferyczne
przysłowia
sprawdzalność
temperatura powietrza
Wrocław
air temperature
precipitation
proverbs
verifiability
Opis:
W pracy podjęto próbę oceny sprawdzalności wybranych przysłów, związanych z pogodą, w warunkach Wrocławia. Wykorzystano przysłowia, bazujące na interpretacji łatwo dostępnych elementów meteorologicznych, takich jak temperatura powietrza i opady atmosferyczne. Ocenę tę przeprowadzono dwiema metodami. W pierwszej zastosowano klasyfikację typów pogody na podstawie rzeczywistych pomiarów powyższych elementów meteorologicznych w okresie 1961-2009. Druga interpretacja opierała się na subiektywnych odczuciach uciążliwości temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych przez przeciętnego człowieka z wykorzystaniem kryteriów, stosowanych do oceny warunków bioklimatycznych. Spośród przyjętych do analiz elementów meteorologicznych lepsze wyniki otrzymano dla przysłów weryfikowanych na podstawie opadów atmosferycznych.
In the paper an attempt was undertaken to verify the forecasting reliability of selected proverbs related to weather in Wrocław. Selected were proverbs, whose reliability are based on the interpretation of easily available meteorological factors such as air temperature and precipitation. This assessment was carried out using two methods. The first classification of weather types was based on actual measurements of mentioned meteorological parameters in the period 1961-2009 and the existing criteria for weather typology. The second interpretation based on subjective feelings of average person according to the existing bioclimatic criteria. Better results were obtained for the proverbs verified on the basis of precipitation sums.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 2; 5-18
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Стійкість, варіативність і трансформація українських прислів’їв
Stability, variation and transformation of ukrainian proverbs
Stałość, zmienność oraz transformacja ukraińskich przysłów
Autorzy:
Kalko, Valentyna
Kalko, Mykola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090098.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
proverbs
anti-proverbs
proverb modifications
proverb variations
language game
humor
przysłowia
antyprzysłowia
zmienność
transformacja
gra językowa
Opis:
The article considers the problem of proverb stability and modifications, and the difference between the terms modification and transformation. The author draws a conclusion that standard modifications within the national paremiological corpus can not be perceived as textual or occasional modifications. They should be taken as systemic variations within language norms that exist in the mind of native speakers, do not add another semantic meaning and are not recognized by native speakers as proverb deformations. Differences between proverbs (sayings of edifying character, which contain the centuries-old experience of the people) and anti-proverbs (the authors consider anti-proverbs to be the semantic antithesis of proverbs) are highlighted. The authors pay special attention to the study of the semantics of proverbs and their transformants to identify relevant semantic and cognitive characteristics. The productive transformation of classical proverbs convinces of the heredity of folk wisdom, the change in the deep meaning, and the formal plan of the original proverbs testifies to their adaptation to new social and historical conditions and values.
W artykule poddano analizie stałość oraz zmienność przysłów, rozróżniono pojęcia zmienności i transformacji. Normatywna uzualna zmienność nie jest tożsama z tekstową, okazjonalną zmiennością, lecz stanowi zmienność systemową, wypracowaną w procesie historycznego rozwoju zasobu paremijnego w świadomości mówiących i nie ma dodatkowego ładunku semantycznego, nie uświadamia się przez etnos jako wykroczenie, wykrzywienie tradycyjnego przysłowia. O produktywnej transformacji klasycznych paremii przekonuje dziedziczenie mądrości ludowej, a przekształcenie głębokich treści i cech formalnych takich przysłów świadczy o ich dostosowaniu do nowych społeczno-historycznych warunków i wartości. Resemantyzacja tradycyjnych przysłów jednoznacznie dowodzi ich istotności oraz aktualności, bo przecież jeżeli tradycyjna wypowiedź nie jest zmieniana, nie jest oceniana przez każde nowe pokolenie na swój sposób, staje się nieaktualna i nieistotna dla społeczeństwa. Antyprzysłowia częściowo burzą wypracowane przez stulecia stereotypy kosztem komicznego przepracowania ich semantyki.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2021, 9, 2; 11-24
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‚Mit Haut und Haar‘ – Somatismen in der modernen Liebeslyrik
‘With Skin and Hair’ – Somatisms in Modern Love Poetry
Autorzy:
Mieder, Wolfgang
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592261.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Emotionalität
moderne Liebeslyrik
Somatismen
Sprichwörter
sprichwörtliche Redensarten
emotionality
modern love poetry
proverbs
proverbial expressions
somatisms
emocjonalność
współczesna liryka miłosna
somatyzmy
przysłowia
zwroty idiomatyczne
Opis:
Obwohl eine beachtliche Anzahl von linguistischen Monographien und Aufsätzen zu somatischen Phraseologismen vorliegt, handelt es sich dabei hauptsächlich um vergleichende Textuntersuchungen zwischen zwei oder mehr Sprachen. Von Interesse ist jedoch auch, den eigentlichen Gebrauch, die Funktion und die Bedeutung dieser Somatismen in der mündlichen und schriftlichen Kommunikation zu analysieren. Beispielsweise spielen diese gefühlshaften Ausdrücke besonders in der Liebeslyrik schon seit Jahrhunderten eine erhebliche Rolle. Der Aufsatz zeigt an Hand von Gedichten von Autorinnen und Autoren wie etwa Erich Fried, Walter Helmut Fritz, Ulla Hahn, Heinz Kahlau oder Sarah Kirsch, dass emotionelle Empfindungen in der modernen Liebeslyrik durch körperbezogene Sprichwörter und Redensarten zum Ausdruck kommen. Es handelt sich in diesen Gedichten kaum um romantische Gefühlsoffenbarungen, sondern eher um realistische und ehrliche Aussagen über das Scheitern der Liebe, die Lieblosigkeit unter Menschen und die Frage, ob echte Liebe noch möglich ist.
Chociaż istnieje wiele lingwistycznych monografii i artykułów na temat frazeologicznych somatyzmów, to jednak są to najczęściej różnego rodzaju porównawcze analizy tekstowe między dwoma lub kilkoma językami. Interesująca jest tymczasem także analiza użycia somatyzmów, ich funkcji i ich znaczenia w komunikacji ustnej i pisemnej. I tak np. odgrywają one już od stuleci znaczącą rolę w liryce miłosnej. Artykuł ukazuje na podstawie wierszy takich autorek i autorów, jak choćby Erich Fried, Walter Helmut Fritz, Ulla Hahn, Heinz Kahlau czy też Sarah Kirsch, że we współczesnej liryce miłosnej odczucia emocjonalne wyrażane są za pomocą przysłów lub zwrotów odnoszących się do ciała. W wierszach tych nie chodzi o romantyczne wyznawanie uczuć, ale raczej o realistyczne i szczere wypowiedzi o niedanej miłości, o braku uczuć wśród ludzi, czy też o pytanie, czy prawdziwa miłość jest w ogóle możliwa.
Although there exists a considerable number of linguistic monographs and articles about somatic phraseologisms, they are primarily comparative textual analyses between two or more languages. It is, however, also of interest to analyze the actual use, function and meaning of these somatisms in oral and written communication. These emotional expressions have played a considerable role for centuries in love poetry. The article shows by way of poems by such authors as Erich Fried, Walter Helmut Fritz, Ulla Hahn, Heinz Kahlau or Sarah Kirsch, that emotional feelings are expressed through somatic proverbs and expressions in modern love poetry. These poems hardly deal with romantically expressed feelings but rather with realistic and honest expressions about failed love, the lovelessness among people and the question whether true love is still possible.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2020, 29; 131-156
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metaforyczne sposoby ujmowania Boga i relacji Bóg – człowiek w przysłowiach polskich
Metaphoric Ways of Presenting God and The Relation Between God and Man in Polish Proverbs
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950562.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
przysłowia
Bóg
metafora
obrazowanie
językowy obraz świata
proverbs
god
metaphor
imaging
language image of the world
Opis:
The aim of the author is an attempt to show metaphoric ways of presenting God and the relations God-man in Polish proverbs. The analysis of the research material shows that figurative images of God are strictly related to everyday life and daily occupations of an average user of Polish, especially trade, craft, construction, medicine, finances, education. It is not odd that these branches of life, generally acknowledged and respected, have become a basis for depictions of God as the highest value. It is also vital that metaphorical images of God and His relations to man are identical with the Christian idea of the Creator. What is more, almost all the metaphors of God present in the research material have their equivalents in the quotations from the Scriptures. Thus, we observe both the influence of the Bible on common images of the nature of God and the impact of the original (dating back to the times when the Bible was coming into existence), ‘naïve’ and commmon-sense vision of the world on biblical images of the Creator.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 2
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kult Świętej Barbary w polskiej religijności ludowej
The Cult of Saint Barbara in Polish Folk Religion
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143996.pdf
Data publikacji:
2021-01-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etnograficzne badania terenowe
religijność ludowa
tradycja ludowa
kult św. Barbary
przysłowia ludowe
patronka dobrej śmierci
ethnographic field investigations
the cult of St. Barbara
folk religiosity
folk tradition
proverbs
patroness of good death
Opis:
The purpose of this article is to show the importance of Saint Barbara in Polish traditions and folk religion. The study is based mainly on the author’s ethnographic field research conducted in the regions of Opoczno and Radom in 1990-1993, and in 1995-2005, as well as on research about St. Barbara’s cult featured in master’s theses and doctoral dissertations written at the Institute of Fundamental Theology of John Paul II Catholic University of Lublin. The article consists of three sections. First, the figure of St. Barbara is introduced with focus on her biography. In the second part, the role of this Saintly Woman in Polish folk religion is illuminated, and in the third section, the significance of the St. Barbara cult is presented through customs and folk proverbs. In Poland, the cult of St. Barbara has a very long and lively tradition, and can be traced to the Wawel Cathedral in Krakow. The first mention of this Saint in liturgy is found in the “Gertrude Psalter”, dating from 11th Century and belonging to a daughter of the early Polish King Mieszko II. St. Barbara is the patroness of a good death, virtuous brides and family life, and is the protectoress from fires, thunderstorms, and sickness of the plague, as well as cemetery chapels. She is venerated primarily by people who are exposed in their occupations to unexpected sudden death, such as miners, steel workers, sailors, fishermen, soldiers, masons, prisoners, bricklayers, gunners, carpenters, blacksmiths, and manufacturers of fireworks. Employees of these professions honor St. Barbara in their own specific ways. Placing the Feast of St. Barbara on December 4 has contributed to the fact that around her, as the Patroness of this day, there have arisen a lot of proverbs predicting the weather for Christmas. Some of these sayings have survived to modern times, and testify to the vitality of the cult of St. Barbara and her popularity in a folk religiosity in Poland.
Źródło:
Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2012, 4; 241-257
2080-8534
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Lepiej cały kufel wypić, aniżeli kroplę rozlać”. Spożycie alkoholu w świetle przysłów w językach hiszpańskim i polskim
„Better to drink a whole tankard than spill a drop”. Alcohol consumption in the light of proverbs in Spanish and Polish
Autorzy:
Szymański, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104653.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
paremiologia
przysłowia
folklor słowny
spożycie alkoholu
etnolingwistyka
językoznawstwo kontrastywne
paremiology
proverbs
verbal folklore
alcohol consumption
ethnolinguistics
contrastive linguistics
Opis:
W artykule w ujęciu kontrastywnym przeanalizowano kwestie dotyczące spożycia alkoholu poruszane w zbiorach przysłów w dwóch językach (polskim i hiszpańskim w odmianie z Półwyspu Iberyjskiego i wariancie meksykańskim). Obejmują one m.in. przyjemność płynącą z picia alkoholu, aprobatę lub dezaprobatę wobec jego spożycia, stosunek do abstynencji i ludzi niepijących, a także skutki konsumpcji. Korpus stanowiący podstawę badań składa się z ponad 2 900 przysłów z zakresu jedzenia i picia, a część analityczna wykorzystuje metodologię prac kontrastywnych w dziedzinach paremiologii i frazeologii. Celem artykułu jest zbadanie zakorzenionych w kulturze i kulturowo motywowanych sądów i przekonań odzwierciedlonych w przysłowiach, a także zachęcenie do ogólnej refleksji nad wartościami przekazywanymi w paremiach. Wnioski płynące z analizy pozwalają dostrzec szereg podobieństw między językami i kulturami, ale ukazują również istotne różnice w podejściu do konsumpcji alkoholu, a dodatkowo także perspektywę, z jakiej były tworzone.
The present study examines in contrastive terms issues concerning alcohol consumption raised in collections of proverbs in two languages (Polish and Spanish in the Iberian Peninsula variety and the Mexican variant). These include the pleasure of alcohol drinking, the approval or disapproval of alcohol consumption, attitudes towards abstinence and non-drinkers, and the effects of its intake. The corpus underpinning the research consists of more than 2,900 proverbs related to food and drink, and the analytical part uses the methodology of contrastive work in the fields of paremiology and phraseology. The aim of the work is to explore the culturally rooted and culturally motivated judgements and beliefs reflected in proverbs, as well as to encourage general reflection on the values conveyed in proverbs. The conclusions of the analysis allow us to see a number of similarities between languages and cultures, but also reveal important differences in attitudes towards alcohol consumption and, in addition, the perspective from which they were created.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2023, 62; 163-180
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Концепт Хитрость в національних лінгвокультурах (на материале паремий украинского, русского, английского и итальянского языков)
The Concept Cunning in the National Languages and Cultures (Based on the Proverbs of Ukrainian, Russian, English and Italian Languages)
Koncept Przebiegłość w lingwokulturach narodowych (na materiale przysłów języka ukraińskiego, rosyjskiego, angielskiego i włoskiego)
Autorzy:
Pys’Menna, Yuliya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879825.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
koncept
PRZEBIEGŁOSĆ
przysłowia
kultura narodowa
concept
CUNNING
proverbs
national cultures
Opis:
В статье рассматриваются этноязыковые реализации концепта ХИТРОСТЬ сквозь призму оппозитивных понятий, эмоционально-оценочных метафор, национально маркированных ассоциаций с использованием энциклопедических знаний. Общим для всех исследуемых языков является пейоративное осмысление ХИТРОСТИ, сформированное, в частности, под воздействием христианских этических принципов, и убеждённость в недолговечности и ограниченности успеха, достигнутого нечестным путём. В украинской и русской лингвокультурах ХИТРОСТЬ в её негативно маркированных ипостасях репрезентирована лестью, лицемерием, ложью, коварством. Вместе с тем можно констатировать амбивалентную аксиологическую маркированность ХИТРОСТИ в национально-языковых картинах мира, поскольку в ряде паремий хитрость рассматривается как своего рода «разновидность» прагматически ориентированного ума, соотносимого с мудростью, ловкостью, жизненным опытом, и получает достаточно позитивную оценку в коллективном этническом сознании.
The article deals with the contrastive research of concept “cunning” on the material of Ukrainian, Russian, English and Italian proverbs. In question universal and ethnic semantic components of the concept are described; the attempt is made to cast light on its cognitive connections, the status in the conceptual spheres of the national cultures. Based on the language facts the conclusions are made about ethnic peculiarities of world outlook, cultural and value orientations of the nations.
W artykule rozpatrywane są etnolingwistyczne realizacje konceptu „Przebiegłość” w kontekście pojęć opozycyjnych, metafor wartościujących czy narodowo nacechowanych skojarzeń. W lingwokulturze ukraińskiej i rosyjskiej „Przebiegłość” w swoich pejoratywnie nacechowanych hipostazach jest utożsamiana z pochlebstwem, sprytem, fałszem i kłamstwem. Jednocześnie zauważa się ambiwalentne nacechowanie aksjologiczne Przebiegłości w językowo-ludowych obrazach świata, gdyż w wielu paremiach koncept ten jest związany z rozsądkiem, swego rodzaju mądrością życiową czy doświadczeniem, a zatem zyskuje względnie pozytywną ocenę w kolektywnej świadomości etnicznej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 227-236
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Enunciados paremiológicos en la glotodidáctica en los siglos XVI-XIX” (panorama histórico) 1a parte
Paremiological Utterances in Glottodidactics over the Ages XVI-XIX
„Wypowiedzi paremiologiczne w glottodydaktyce na przestrzeni wieków XVI-XIX”
Autorzy:
Koszla-Szymańska, Maria Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509456.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
Enunciados paremiológicos
glotodidáctica
sentencias filosóficas
aforismos
refranes
expresiones
adquisición
traducción
wypowiedzi paremiologiczne
glottodydaktyka
sentencje filozoficzne
aforyzmy
przysłowia
wyrażenia
akwizycja
tłumaczenie
paremiological utterances
glottodidactics
philosophical maxims
aphorisms
proverbs
phrases
acquisition
translation
Opis:
No cabe duda de que los enunciados paremiológicos son un fenómeno verbal muy significativo que ha sabido fijarse a través del tiempo no sólo en el lenguaje cotidiano. Por un lado, forman parte de la cultura oral de tradición popular (refranes, dichos) y por otro, constituyen una forma de expresión de carácter eminentemente culto (proverbios, sentencias, aforismos). La 1a parte del presente estudio está dedicada exclusivamente a la presencia de textos paremiológicos y “quasi-paremiológicos” en los métodos de enseñanza de idiomas, que se empleaban en los siglos XVI-XIX, es decir: método filológico, método ‹de la vía media›, peripatético, experimental, de gramática y traducción y método ‹de la doble traducción› (interlineal).
Nie ulega wątpliwości, że wypowiedzi paremiologiczne są bardzo ważnym tworem werbalnym, który z czasem zagościł na stałe nie tylko w języku potocznym. Z jednej strony są one wyrazem zakorzenienia się kultury oralnej o charakterze ludowym (powiedzenia, ludowe porzekadła), z drugiej zaś stanowią formę ekspresji o charakterze wybitnie erudycyjnym (sentencje, aforyzmy). Pierwsza część niniejszego studium została poświęcona obecności tekstów paremiologicznych w metodach nauczania języków obcych, stosowanych na przestrzeni wieków: XVI-XIX, a mianowicie w metodzie: filologicznej, de la vía media, perypatetycznej, eksperymentalnej, gramatyczno-tłumaczeniowej oraz w metodzie „podwójnego przekładu” (interlinearnej).
There is no doubt that paremiological utterances are a very important verbal product which, with time, has eventually appeared on permanent not only in the colloquial language. On the one hand, they are a manifestation of establishment of oral culture of the folk nature (sayings, folk adages), while, on the other hand, are a form of expression of the extremely erudite nature (maxims, aphorisms). The first part of this study is devoted to the presence of paremiological texts in the methods of teaching foreign languages, applied over the centuries XVI-XIX, namely in the methods: philological, de la vía media, peripatetic, experimental, grammar-translation, and in the method of ‘double translation’ (interlineal).
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2015, 39/2015 Filologia IV; 48-59
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies