Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "«fabula»" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Stawka i konflikt jako mechanizmy budowania suspensu w filmach o Jamesie Bondzie. Raport z badań
Stakes and Conflict as Mechanisms of Creating Narrative Suspense in James Bond Movies. Research Report
Autorzy:
Dunin-Wilczyński, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831302.pdf
Data publikacji:
2021-06-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stawka
suspens
napięcie
konflikt
James Bond
fabuła
stakes
suspense
tension
conflict
plot
Opis:
Stawka odgrywa istotną rolę przy intensyfikowaniu konfliktu pomiędzy protagonistą a antagonistą, a co za tym idzie: emocjonalnej reakcji odbiorcy na ten konflikt. W filmach o Jamesie Bondzie stosowany jest schemat fabularny zapobiegania tragedii, gdzie główny bohater ma powstrzymywać złoczyńcę przed realizacją moralnie złego planu. Modyfikowanie stawki odbywa się przez maskowanie stawki rzeczywistej, zwiększanie negatywnych konsekwencji porażki, zwiększanie pozytywnych konsekwencji zwycięstwa oraz zmniejszanie możliwości osiągnięcia celu. Ponad to filmy te cechuje globalny charakter konfliktu, który uwydatnia się na dwóch poziomach − na poziomie skali zagrożenia, gdzie cele publiczne (konsekwencje polityczne, ekonomiczne, społeczne, humanitarne) są ważniejsze niż cele prywatne (konsekwencje emocjonalne, moralne), oraz na poziomie formy zagrożenia, gdzie stawka konfliktu jest osadzona na lęku fantastycznym. Absurdalność i karykaturalność zagrożeń jest urzeczywistniana przez przedstawianie ich w kontekście konfliktu wartości (np. dobro kontra zło).
The stakes play an important role in intensifying the conflict between the protagonist and the antagonist, and thus, the emotional reaction of the target audience. The James Bond film series often follow a plot pattern of „preventing atrocity”, in which the main character is supposed to stop the villain from implementing a morally evil plan. Stakes modification is done through various techniques: by masking the actual stakes, by increasing the negative consequences of a failure, by increasing the positive consequences of winning and by reducing the possibility of achieving the goal. Moreover, these films are characterized by the global nature of the conflict, which is emphasized on two levels. At the level of the threat scale, where public goals (political, economic, social, humanitarian consequences) are more important than private goals (emotional, moral consequences). And at the level of the form of the threat, where the stakes of the conflict are embedded in fantastic fear. The absurdity and caricatural nature of threats is realized by presenting them in the context of a conflict of values (e.g. good versus evil).
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2020, 48, 4; 39-50
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retoryka zakończenia kryminału na przykładzie wybranych powieści Stefana Kisielewskiego
The rhetoric of the end of a crime novel in Stefan Kisielewski’s chosen novels
Autorzy:
Ryszkiewicz, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231105.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
crime novel
end
plot
narrative
liberalism
powieść kryminalna
zakończenie
fabuła
narracja
liberalizm
Opis:
Zasadniczy przedmiot artykułu stanowi analiza trzech powieści kryminalnych Stefana Kisielewskiego: Zbrodnia w Dzielnicy Północnej (1948), Wszystko inaczej (1986) i Zanim nadejdzie śmierć (1995). Pierwsza reprezentuje „klasyczną powieść kryminalną”; druga – „dzieło otwarte”, „postmodernistyczne”, „antykryminał”; trzecia – kryminał rzekomo niezakończony. Każdy z tych utworów, odmiennie odwołując się do kryminalnej narracji linearno-powrotnej i kryminalnego schematu fabularnego, do odmiennych też nieco celów strukturę powieści kryminalnej wykorzystuje, co najbardziej uwydatniają finałowe sekwencje zdarzeń. Stąd tytuł artykułu oraz przyjęta w nim metoda analizy, gdyż zarówno teoria powieści (kryminalnej), jak też teoria retoryki (klasycznej), obie podkreślają duże znaczenie narracyjnego i fabularnego finiszu, a retoryka pozwala dookreślić jego celowość, czyli pełnienie przezeń różnorakich funkcji, dzięki przywołaniu istotnych w komunikacji (także literackiej) kontekstów oraz konsytuacji. Poznawcze, wychowawcze i estetyczne, a więc perswazyjne funkcje powieści kryminalnej zależą m.in. od „otwartego” bądź „zamkniętego” kształtu zakończeń narracji i fabuły. Te zakończenia w przypadku każdego z oryginalnych, niesztampowych i wartościowych dzieł są w istocie niepowtarzalne.
The primary topic of the article is the analysis of three detective novels by a columnist Kisiel: Zbrodnia w Dzielnicy Północnej (1948), Wszystko inaczej (1986) and Zanim nadejdzie śmierć (1995). The first one represents “a classical crime novel”; the second one – “an open work”, “postmodern”, “anti-crime novel”; the third one – an allegedly uncompleted crime novel. Each of these works, referring to a linear-regressive narrative and a plot scheme of a crime story in a different way, uses the structure of a crime novel for slightly different purposes, which is mostly enhanced by final sequences of events. Hence the title of the article and the adopted method of analysis as both theory of a (crime) novel and theory of (classical) rhetoric as well, emphasize the key importance of the narrative and plot ending, and rhetoric enables to clarify its relevance, i.e. fulfilling various functions, thanks to evoking contexts and con-situations significant in (also literary) communication. The cognitive, educational and aesthetic, and therefore persuasive, functions of a crime novel depend, among other things, on the “open” or “closed” shape of the endings of the narrative and plot. These endings in case of each of the original, unconventional and valuable works are in fact unique.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 213-245
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Маловідома казкова проза Євгена Гребінки: проблематика й поетика
Mało znana baśniowa proza Jewhena Hrebinki: problematyka i poetyka
Little-known fairy-tale prose by Yevhen Hrebinka: problems and poetics
Autorzy:
Terechowa, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343491.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
prose
literary tale
romanticism
plot
folklore
Eugene Hrebinka
proza
bajka literacka
romantyzm
fabuła
folklor
Jewhen Hrebinka
Opis:
W artykule omówiono podstawowe zasady rozwoju baśni literackiej w dobie romantyzmu ukraińskiego. Za pomocą metod genetycznych, porównawczych, typologicznych oraz analizy i syntezy udowodniono, że baśniowa proza Jewhena Hrebinki jest oryginalnym i nowatorskim zjawiskiem w literaturze ukraińskiej XIX wieku, którego specyfika artystyczna polega na syntezie cech opowieści magicznej i liryzmu, zasad moralno-dydaktycznych i folkloru. W opracowaniu przeanalizowano cechy problematyki i poetyki takich opowiadań autora, jak Straszna bestia, Księżyc i słońce, Macocha i panna. Ustalono, że baśniowe dzieła Jewhena Hrebinki stanowią całość artystyczną, zbudowaną na wspólnym modelu fabularnym i realizacji takiego rodzaju konfliktu artystycznego, który przejawia się w zderzeniu postaci pozytywnych i negatywnych.
The article considers the basic principles of the development of a literary fairy tale in the epoch of Ukrainian romanticism. With the help of genetic, comparative, typological methods, and methods of analysis and synthesis, it is proved that Eugene Hrebinka’s fairy-tale prose is an original and innovative phenomenon in 19th-century Ukrainian literature, the artistic specificity of which consists in the synthesis of signs of magic story and lyricism, moral-didactic principles and folklore. The specificities of the problems and poetics of such stories by this author as The Terrible Beast, The Moon and the Sun, Stepmother and Young Lady are analyzed. It is determined that the fairy-tale works of Eugene Hrebinka are a holistic artistic unity, built on a common plot model, and on realizing the same type of artistic conflict, which is manifested in the clash of positive and negative characters.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2022, 10, 1; 213-223
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mądry doradca”. Analiza strukturalno-genetyczna wątku fabularnego w Dziejach Herodota
“The Wise Adviser”. The Structural and Genetic Analysis of the Narrative Plot in the Histories of Herodotus
Autorzy:
Domańska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127736.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Herodot z Halikarnasu
Dzieje
fabuła
wątek
struktura
narracja
kompozycja oralna
Herodotus of Halicarnassus
Histories
plot
structure
narrative
oral composition
Opis:
The article consists of three parts: the first which illustrates the particular structure of the plot stated in the title, the second which explains the origin of the structure of the plot and the third which summarizes the whole content. In the first part, after analyzing 26 examples of the plot taken from Herodotus’ Histories, it is possible to sketch the structural pattern of “the wise adviser” plot. It depicts the so-called patterns of history that are executed in the characters and events within the narrative. Moreover, those patterns are characteristic of the Herodotean narrative as such. They can bring to mind the technique of “ring-composition” discerned in the Homeric poems the Iliad and the Odyssey and also in the Histories of Herodotus. The second part of the article concentrates on the origin of the structure of “the wise adviser” plot. That is, it attempts to give the answer on the question of how and why the plot was moulded the way it was. This problem is explained by the Havelock’s “oral rules” applied to the oral work and composition and also by the Ong’s “memory rules”. On their basis it is allowed to name the Herodotean narrative as the “oral narrative” that meets the expectations of the oral communication in the strict narrative genre. The third part summarizes the preceding parts and draws some conclusions.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 3; 213-223
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Три варианта сюжета «возвращение в советское прошлое» (Николай Коляда, Ярослава Пулинович, Юлия Тупикина)
Three versions of the “back to the soviet past” story (Nikolai Kolyada, Yaroslava Pulinovich, Yulia Tupikina)
Trzy warianty „powrotu do sowieckiej przeszłości” (Nikołaja Kolady, Jarosława Pulinowicza, Julii Tupikiny)
Autorzy:
Nepomnyashchikh, Natalya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311703.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Современная драма
сюжет
мотив
советское прошлое
Współczesny dramat
fabuła
motyw
sowiecka przeszłość
Contemporary drama
plot
story
motive
the Soviet past
Opis:
The paper focuses on how modern playwrights portray the reality of the Soviet past which does not exist any longer. The choice of different approaches is not solely determined by the generation gap; it also depends on the practical purpose that a play is to fulfill on stage. For example, Nikolai Kolyada’s Time Capsule is nostalgic and sentimental in order to appeal to the viewers that long for the long-passed time when they were young. Yulia Tupikina had a specific task to write a play about building the Bratsk Hydroelectric Power Station ordered by the Bratsk Drama Theater, while Yaroslava Pulinovich’ Endless April focuses on the historical repeating trauma. What do these different texts and authors have in common?
Artykuł rozważa, w jaki sposób autorzy współczesnych dramatów o sowieckiej przeszłości modelują minioną rzeczywistość. Trzy różne strategie autora podyktowane są nie tylko przepaścią pokoleniową, ale także pragmatycznymi zadaniami do rozwiązania na scenie Jeśli sztuka Kapsuła czasu Nikołaja Kolady przesiąknięta jest nostalgiczno-sentymentalnym patosem i przeznaczona jest dla pewnego kręgu widzów tęskniących za dawną młodością, to Julia Tupikina miała za zadanie napisać na zamówienie sztukę o historii budowy Brackiej elektrowni wodnej Teatru Dramatycznego miasta Brack i Jarosława Pulinowicza w „Niekończącym się kwietniu” na temat historycznej, powtarzalnej traumy. .  
В статье рассмотрено, каким образом авторы современных пьес о советском прошлом моделируют ушедшую реальность. Три разных авторских стратегии диктуются не только поколенческим разрывом, но и теми прагматическими задачами, которые предстоит решить на сцене. Если пьеса Капсула времени Николая Коляды пронизана ностальгическо-сентиментальным пафосом и рассчитана на определенный круг зрителей, тоскующих по ушедшей молодости, то перед Юлией Тупикиной стояла задача написать пьесу об истории строительства Братской ГЭС по заказу драматического театра города Братска, а Ярослава Пулинович в Бесконечном апреле обратилась к теме исторической повторяющейся травмы. В результате обнаруживается, что в этих трех пьесах авторы строят сюжет как попытку героев метафорически вернуться в прошлое, но она заведомо обречена на провал.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 4; 39-54
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Luka lekturowa - lektury szkolne a cyfrowe lektury domowe w edukacji polonistycznej
‚Reading gap’ - school readings vs. digital home readings in Polish language education
Autorzy:
Wobalis, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763163.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
new media
video games
teenagers
literature
plot
performativity
Polish language education
nowe media
gry wideo
młodzież
literatura
fabuła
performatywność
kształcenie polonistyczne
Opis:
W realiach przełomu drugiego i trzeciego dziesięciolecia XXI wieku interaktywność, wirtualność i multimedialność stały się głównymi wyznacznikami formalnymi przekazów bliskich pokoleniom hybrydowym i cyfrowym (pokolenia X, Y, Z). Najpopularniejsze „domowe” teksty kultury są w zdecydowanej większości interaktywne i upowszechniane w formie gier wideo oraz wyrastających z gier fabuł interaktywnych. Formy te, zdaniem autora, nie tylko stają się współcześnie podstawowymi spontanicznymi lekturami domowymi pokoleń cyfrowych, ale staną się dominującymi lekturami w trzecim dziesięcioleciu XXI wieku. W artykule scharakteryzowane zostanie zjawisko luki lekturowej, omówione zostaną preferencje lekturowe młodych wraz z analizą nowego paradygmatu odbioru fabuł określonego w artykule jako lekturowy zwrot performatywny.
In the realities of the turn of the second and third decades of the 21st century, interactivity, virtuality and multimedia have become the main formal determinants of messages for hybrid and digital generations (generations X, Y, Z). The most popular “domestic” cultural texts are mostly interactive and disseminated in the form of video games and interactive plots growing out of games. These forms, according to the author, not only become the basic spontaneous ‘home reading’ of digital generations today but will become the ‘dominant reading’ in the third decade of the 21st century. The article will characterize the phenomenon of the reading gap, the reading preferences of young people will be discussed along with the analysis of the new paradigm of plot reception defined inthe article as the performative turn in reading.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2023, 17; 121-134
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układanie niebka. Rola opisu w mojej twórczości prozatorskiej
Arranging a Niebko. The Role of Description in My Prose
Autorzy:
Helbig-Mischewski, Brygida
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1338129.pdf
Data publikacji:
2020-10-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Description
image
plot
prose
short story
metaphor
gender
creation
autobiographism
therapeutic language
mysticism
mindfulness
depth
spiral
opis
obraz
fabuła
proza
opowiadanie
metafora
kreacja
autobiografizm
pisanie terapeutyczne
mistyka
uważność
głębia
spirala
Opis:
Artykuł traktuje o powstawaniu i funkcji opisu we własnej twórczości prozatorskiej autorki, a także o wzajemnym stosunku kategorii opisu i opowiadania. Funkcję i strukturę opisu w swojej prozie autorka porównuje do zabawy dziecięcej w „niebko” (nazywanej także „sekretem”), nawiązując do tytułu jednej ze swoich powieści (Niebko, 2013). Rozpatruje (nie tylko artystyczną, ale i psychologiczną) genezą dominacji opisów w swojej twórczości. Wskazuje na metody, którymi „ożywia” opis w swojej prozie, aby nie był zbyt statyczny i „nudny”. Zastanawia się nad opisem jako narzędziem „pogłębienia” przeżywania egzystencji własnej i czytelnika/czytelniczki, a więc nad jego aspektem mistycznym i terapeutycznym.
The paper is devoted to the creation and function of description in the prose by the author, as well as about the mutual relations between the categories of description and storytelling. The function and structure of description is compared to the childhood game niebko (also known as a sekret), referring to the title of one of her novels (Niebko, 2013). The author considers the (not only artistic, but also psychological) genesis of the dominance of description in her prose. She points out the methods which she used to “liven up” descriptions in her prose, so that it is not too static and “boring”. She considers descriptions as a tool to “deepen” experiencing her own existence, as well as that of the reader – and so their mystical and therapeutic aspect.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 20; 74-85
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Апавяданне аб іконніку і залатару ў станаўленні паэтыкі беларускага літаратурнага сюжэта
Story about the Iconographer and the Goldsmith in the formation of the poetics of the Belarusian literary plot
<i>Opowieść o ikonografie i złotniku</> w kształtowaniu się poetyki białoruskiej fabuły literackiej
Autorzy:
Chukichova, Nadzeya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520994.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
plot
archetype
fairy tale
narrative
Belarusian literature
Maksim Bahdanovich
historical poetics
fabuła
archetyp
baśń
narracja
literatura białoruska
Maksym Bogdanowicz
poetyka historyczna
сюжэт
архетып
казка
аповед
беларуская літаратура
Максім Багдановіч
гістарычная паэтыка
Opis:
In the article, an attempt has been made to reconstruct the archaic plot structure of Story about the Iconographer and the Goldsmith – one of the most highly artistic of Maksim Bogdanovich’s stories, in which the archetypal tripartite scheme of the cyclical plot has been significantly changed and reinterpreted. The canonical for its “loss” is embodied in the macroplot as an artistic model of an individual and historical situation, the archetypal “search” is represented as dotted lines of possible plot solutions, and for the first time instead of “gain” an open finale appears. The obvious modification of plot universals, which occurs in the process of this kind of secondary playing of artistic codes of expression, hypothetically can mean one chronological point that is fundamentally important for understanding the evolution of Belarusian national artistic thinking - the beginning of the formation of one more historical plot type in Belarusian literature.
W artykule podjęto próbę zrekonstruowania strukturalnych podstaw fabuły Opowiadania o ikonografie i złotniku – jednej z najbardziej artystycznych opowieści Maksima Bogdanowicza, w której archetypiczny trójdzielny schemat wątku cyklicznego, choć zachowany, został znacząco zmieniony i na nowo zinterpretowany. Kanoniczna jego „strata” przejawia się w makrofabule jako model artystyczny sytuacji indywidualnej i konkretno-historycznej, archetypowe „poszukiwanie” przedstawia punktowe linie możliwych rozwiązań fabularnych, a otwarty finał pojawia się po raz pierwszy w miejscu „zysku”. Oczywista modyfikacja uniwersaliów fabularnych, która następuje w toku tego rodzaju wtórnego rozgrywania artystycznych kodów wypowiedzi, może hipotetycznie oznaczać jeden punkt chronologiczny fundamentalnie ważny dla zrozumienia ewolucji białoruskiego narodowego myślenia artystycznego – początek formowania się kolejnego historycznego typu fabuły w literaturze białoruskiej.
У артыкуле здзейснена спроба рэканструявання структурнай праасновы сюжэта Апавядання аб іконніку і залатару – аднаго з самых высокамастацкіх апавяданняў Максіма Багдановіча, у якім хоць і захавана, але істотна перайначана і пераасэнсавана архетыпная трохчленная схема цыклічнага сюжэта. Кананічная для яе “страта” ўвасабляецца ў макрасюжэце як мастацкая мадэль індывідуальнай і канкрэтна-гістарычнай сітуацыі, архетыпны “пошук” уяўляе пункцірныя лініі магчымых сюжэтных рашэнняў, а на месцы “набытка” ўпершыню паўстае адкрыты фінал. Відавочная мадыфікацыя сюжэтных універсалій, якая адбываецца ў ходзе такога кшталту другаснага разыграння мастацкіх кодаў выказвання, гіпатэтычна можа азначаць адзін прынцыпова важны для разумення эвалюцыі беларускага нацыянальнага мастацкага мыслення храналагічны пункт – пачатак фармавання ў беларускай літаратуры яшчэ аднаго гістарычнага тыпу сюжэта.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 219-227
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Рэпрэзентацыя вобраза сястры мiласэрнасцi ў народнапесеннай творчасцi аб вайне
Obraz siostry miłosierdzia w pieśniach o wojnie
Levels of representation of the magic of the sister of mercy in folk songs about war
Autorzy:
Hułak, Nastassia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131289.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
фалькларыстыка
сястра мiласэрнасцi
партызанская песня
Чырвоны Крыж
матыў
сюжэт
studia folklorystyczne
siostra miłosierdzia
pieśni partyzanckie
Czerwony Krzyż
motyw
fabuła
folklore studies
sister of mercy
partisan song
Red Cross
motive
plot
Opis:
На аснове архiўных матэрыялаў па беларускаму фальклору часоў Вялiкай Айчыннай вайны i пазнейшых разгледжаны арыгiнальны сюжэтна-тэматычны цыкл лiрычных песень пра сястру мiласэрнасцi, якi ўяўляе сабой пласт народнапесеннай традыцыi, раней практычна выключаны з даследчага поля. Устаноўлена, што вобраз сястры мiласэрнасцi, з’яўляючыся познетрадыцыйным, не знаходзiць рэлевантных аналогiй у класiчным фальклоры, яго ўзнiкненне дэтэрмiнавана сацыяльна-гiстарычнымi рэалiямi ХIХ–ХХ стст., сярод якiх вызначальную ролю адыграла дзейнасць суполак Чырвонага Крыжа. Да крызiсу Першай сусветнай вайны i рэвалюцыйных падзей у грамадскай свядомасцi i культурнай практыцы семантыку вобраза сястры мiласэрнасцi вызначалi маральныя iдэi хрысцiянскага служэння i дабрачыннасцi, на што паказваюць факты традыцыi салдацкай песнi. Пазней ён десакралiзуецца, межы яго семантыкi пашыраюцца, што пацвярджаецца прыкладамi гарадскога фальклору ХХ ст. У час Вялiкай Айчыннай вайны ў рэпертуары партызан i насельнiцтва Беларусi актуалiзавалася традыцыя салдацкай дарэвалюцыйнай песнi, якую рэпрэзэнтуе сюжэт з асноўным матывам «сястра мiласэрнасцi суцяшае салдата», што абумоўлена яго змястоўнымi i фармальна-стылявымi характарыстыкамi.
W artykule omówiono tematyczny cykl pieśni lirycznych o siostrze miłosierdzia, który należy do tradycji narodowej, wcześniej praktycznie nieobecny w badaniach naukowych. Do analizy wykorzystano materiały archiwalne folkloru białoruskiego z czasów wielkiej wojny ojczyźnianej i późniejszych. Ustalono, że obraz siostry miłosierdzia nie znajduje analogii w folklorze klasycznym, a jego powstanie podyktowane było realiami socjalno-historycznymi w XIX i XX wieku, wśród których decydującą rolę odgrywała działalność Czerwonego Krzyża. Do kryzysu I wojny światowej i rewolucji w świadomości społecznej i praktyce kulturalnej semantykę obrazu siostry miłosierdzia determinowały chrześcijańskie ideały moralne, na co wskazuje tradycja pieśni żołnierskiej. Następnie obraz ten ulega desakralizacji, granice jego semantyki rozszerzają się, co potwierdzają przykłady z folkloru miejskiego w XX wieku. W czasie wielkiej wojny ojczyźnianej w repertuarze partyzantów i mieszkańców Białorusi tradycja żołnierskiej przedrewolucyjnej pieśni ulega aktualizacji. Reprezentują tę tradycję wątki z głównym motywem „siostra miłosierdzia pociesza żołnierza”, co jest uwarunkowane jego treścią i cechami formalno-stylistycznymi.
Based on archival materials on Belarusian folklore of the Great Patriotic War and later periods, the article considers the original narrative-thematic lyric song series devoted to a sister of mercy. The series belongs to folk songs that were previously excluded from the research field. The article states that the character of the sister of mercy establishes itself in the late tradition, and there is no relevant analogy to it in classical folklore. The emergence of the character is determined by the 19th–20th century socio-historical realities, such as the work of the Red Cross communities. Prior to the crisis of World War I and revolutionary events, the semantics of the sister of mercy in public consciousness and cultural practice was defined by the moral ideas of Christian services and charity. This is reflected in the tradition of the soldier’s song. Subsequently, the character undergoes desacralization, the boundaries of its semantics evolve, which is confirmed by urban folklore of the 20th century. During the Great Patriotic War, the tradition of the soldier’s pre-revolutionary song, particularly the motive “sister of mercy comforts the soldier”, is increasingly acknowledged in the repertoire of partisans and broader population of Belarus. This is due to its substantive and formal-style characteristics.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 399-416
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фyнкцыйныя пары “барацьба – перамога”, “задача – рашэнне” ў кнізе Яна Баршчэўскага Шляхціц Завальня, або Беларyсь y фантастычных апавяданнях
Functional pairs “struggle – victory”, “task – decision” in the book Zavalnya, Esqire, or Belarus in Fantastic Stories by Yan Barshcheuski
Pary funkcjonalne “walka – zwycięstwo”, “zadanie – decyzja” w książce Szlachcic Zawalnia, czyli Białoruś w fantastycznych opowiadaniach Jana Barszczewskiego
Autorzy:
Krofta, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520999.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Belarusian literature of the 19th century
romanticism
plot
morphology of a magical tale
heroic functions
literatura białoruska XIX wieku
romantyzm
fabuła
morfologia baśni magicznej
funkcje heroiczne
беларуская літаратура ХІХ стагоддзя
рамантызм
сюжэт
марфалогія чарадзейнай казкі
геройныя функцыі
Opis:
The article is devoted to the study of the role of functional pairs “struggle – victory” and “problem – solution” in the structure of 14 short stories by Yan Barshcheuski from the book Zavalnya, Esqire, or Belarus in Fantastic Stories. The conclusions are made that in the author's work the canonical structure of a fairy tale in which the presence of one of these pairs is mandatory, is significantly modified: at the level of individual stories, the functional correlation is violated, cases of dual morphological meaning of functions are observed, the author uses a minus technique in which functions are not implemented but their probability is denoted. At the level of the entire work as a whole, the plot balance, however, is achieved, and in the last story Marvelous Staff a romantic myth is built, in which a succession of fairy-tale elements is reproduced with new metaphorical meanings.
Artykuł poświęcony jest badaniu roli par funkcjonalnych “walka – zwycięstwo” i “zadanie – decyzja” w strukturze 14 opowiadań Jana Barszczewskiego z książki Szlachcic Zawalnia, czyli Białoruś w fantastycznych opowiadaniach. Stwierdza się, że w pracy autora struktura kanoniczna baśni magicznej, w której obecność jednej z tych par jest obowiązkowa, ulega znacznej modyfikacji: korelacja funkcjonalna zostaje zerwana na poziomie poszczególnych opowiadań, zdarzają się przypadki podwójnego znaczenia funkcji, autor stosuje technikę minus-odbiór, w której funkcje nie są realizowane, ale wskazane jest ich prawdopodobieństwo. Na poziomie całego dzieła równowaga fabuły została osiągnięta, a w ostatnim opowiadaniu Dziwna kij budowany jest romantyczny mit, w którym elementy baśniowe są sukcesywnie reprodukowane, nasycone nowym, metaforycznym znaczeniem.
Артыкул прысвечаны даследаванню ролі функцыйных пар “барацьба – перамога” і “задача – рашэнне” ў структуры 14 апавяданняў Яна Баршчэўскага з кнігі Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях. Робяцца высновы аб тым, што ў аўтарскім творы кананічная структура чарадзейнай казкі, у якой наяўнасць адной з гэтых пар з’яўляецца абавязковай, істотна мадыфікуецца: на ўзроўні асобных апавяданняў парушаецца функцыйная суадноснасць, назіраюцца выпадкі дваістага марфалагічнага значэння функцый, аўтар выкарыстоўвае мінус-прыём, пры якім функцыі не рэалізуюцца, але абазначаецца іх верагоднасць. На ўзроўні ж усяго твора ў цэлым cюжэтны баланс дасягаецца, і ў апошнім апавяданні Дзіўны кій выбудоўваецца рамантычны міф, у якім узнаўляецца паслядоўнасць казкавых элементаў з новым, метафарычным значэннем.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 241-250
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies