Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the occupation the" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 29
Tytuł:
Okupacyjna codzienność dworu ziemiańskiego na Lubelszczyźnie na przykładzie majątku Łosiów z Niemiec (1939–1944)
Daily Life on the Land Estates in the Lublin Region during the German Occupation Based on the Example of the Estate of Łosie in Niemce (1939–1944)
Autorzy:
Byzdra-Kusz, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341357.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
World War II
everyday life
German occupation
landed gentry
land estate
Niemce
druga wojna światowa
życie codzienne
okupacja niemiecka
dwór ziemiański
Opis:
Druga wojna światowa mocno wpłynęła na codzienne funkcjonowanie ludzi zarówno prostych, jak i wpływowych. W niniejszym artykule – na przykładzie rodziny Łosiów, właścicieli majątku Niemce – przedstawiono życie codzienne elity, jaką było ziemiaństwo na Lubelszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej. Temat osadzono w złożonej i silnie oddziałującej na życie powszednie sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej. W tekście przedstawiono wygląd i układ dworu oraz rotacyjnie pojawiających się w nim gości. Zarysowano stosunki z niemieckim okupantem, któremu trzeba było odstąpić połowę budynku. Opisano atmosferę panującą we dworze, organizowanie świąt i sposoby spędzania czasu wolnego, pożywienie, życie religijne, a także reakcje na otrzymywane informacje z najbliższej okolicy i ze świata. W majątku starano się prowadzić normalne życie, zgodne z ziemiańskimi ideałami, takimi jak ochrona dzieci i młodzieży, ciężka praca na rzecz majątku oraz ufność w Opatrzność.
World War II had a major impact on the daily functioning of both ordinary and influential people. Based on the family lives of the owners of the Niemce land estate during German occupation, counts of Łoś, the article describes the daily life of the landed gentry – the elite of the Lublin region. The subject is placed in the context of a complex sociopolitical and economic situation that significantly affected people’s everyday life. The appearance and layout of the estate as well as its regulars are described in the text. The relations with the German occupier – to whom half of the building had to be relinquished – are outlined. The atmosphere on the estate, organization of holidays and leisure activities, food supplies, religious life, and also the reactions to information from both the immediate surroundings and the world are described. The dwellers of the estate tried to lead a normal life in accordance with the landed gentry’s ideals, such as protecting children and the youth, hard labor for the benefit of the estate and the whole village, and trust in God’s justice.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2022, 77; 257-294
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie rodzin jeńców obozów specjalnych NKWD na tle okupacji niemieckiej. Kilka refleksji ogólnych
The life of the families of prisoners of NKVD special camps against the background of the German occupation. Some general reflections
Autorzy:
Łagojda, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085108.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
World War II
German occupation of Poland
repression
correspondence
NKVD special camps
Katyn
German propaganda
II wojna światowa
okupacja niemiecka
represjekorespondencja
obozy specjalne NKWD
Katyń
niemiecka propaganda
Opis:
In his article, the author focuses on the dramatic fate of Polish families under the German occupation, whose relatives were captured by the Soviets and imprisoned in special NKVD camps. The article presents the moment of the outbreak of World War II, the attitude of officers' families to the war, the escape from homes before the approaching front and the end of the September campaign. The author tries to outline the complexity of the fate of women and children who – without a the head of family – had to deal with the realities of the German occupation. Later in the text, the subject of the correspondence between families and prisoners of war, its interruption and the actions of families aimed at obtaining information about a missing relatives are presented. The main part of the text is the assessment and attitude of families to the events of April 1943, when the Germans announced the discovery of the graves in Katyn. The author outlines, first of all, the complexity of families' approach to this event, which is presented in the form of a diagram.
Autor w swoim artykule skupia się na przedstawieniu dramatycznych losów polskich rodzin pod okupacją niemiecką, których bliscy dostali się do niewoli sowieckiej i zostali osadzeni w obozach specjalnych NKWD. W artykule został przedstawiony moment wybuchu II wojny światowej, stosunek rodzin oficerskich do wydarzeń wrześniowych, ucieczka z domów przed nadciągającym frontem i zakończenie wojny obronnej. Autor próbuje nakreślić złożoność losów kobiet i dzieci, które – bez głowy rodziny – musiały zmagać się z realiami niemieckiej okupacji. W dalszej części tekstu przybliżony zostaje temat korespondencji rodzin z jeńcami, jej przerwanie i działania rodzin mających na celu pozyskanie informacji o zaginionym członku rodziny. Zasadniczą część tekstu stanowi ocena i stosunek rodzin do wydarzeń z kwietnia 1943 r., kiedy Niemcy ogłosili odkrycie grobów w Katyniu. Autor nakreśla przede wszystkim złożoność podejścia rodzin do tego wydarzenia, które zostało przedstawione w postaci wykresu.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2019, 2(11); 67-86
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek ludności polskiej do wycofujących się wojsk niemieckich z terenów Królestwa Polskiego w 1918 roku
The attitude of the Polish population towards the retreating German troops from the Kingdom of Poland in 1918
Autorzy:
Jarosławski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177740.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
okupacja niemiecka
Królestwo Polskie
ludność polska
nastroje społeczne
German occupation
Kingdom of Poland
Polish population
public sentiment
Opis:
Celem artykułu jest próba ustalenia, jakie relacje powstawały pomiędzy  ludnością polską, a wycofującymi się grupami wojsk niemieckich i Niemcami zamieszkującymi w związku z okupacją Królestwo Polskie w 1918 roku.   Zebranie i przedstawienie opisów tych relacji i stosunku polskiej ludności do wojsk niemieckich oraz stwierdzenie, czy okupacja niemiecka, zwłaszcza w końcowym jej etapie, była jednoznacznie zła, czy też może przyniosła jakieś pozytywy.
The aim of this article is to try to establish what kind of relations arose between the Polish population and retreating groups of German troops and the Germans living in connection with the occupation of the Kingdom of Poland in 1918. To collect and present descriptions of these relations and the attitude of the Polish population towards the German troops and to determine whether the German occupation, especially in its final stage, was unequivocally bad or whether it brought some positives.
Źródło:
Officina Historiae; 2022, 5, 1; 47-89
2545-0905
Pojawia się w:
Officina Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okupacja i płeć – nowe perspektywy badań okupacji niemieckiej w Polsce
Occupation and Gender: New Research Perspectives on German Occupation in Poland
Autorzy:
Röger, Maren
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477509.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
II wojna światowa
okupacja niemiecka
hierarchia płci
okupantki
kontakt seksualny
przemoc seksualna
ruch oporu
role płci
II World War
the German occupation
gender hierarchy
female occupants
sexual contact
sexual violence
resistance
gender roles
Opis:
Occupation and Gender: New Research Perspectives on German Occupation in Poland World War II radically changed Polish society. Brutal occupation politics and farreaching deportations destroyed social structures and relations. This affected society as a whole and individuals in their social roles. Hence, the occupation of Poland in World War II also had an impact on gender roles and relations. The aim of this article is to re-examine the German occupation of Poland with a focus on the experiences of women and men during occupation. Firstly, I will resume the state of research regarding the experiences of female German occupiers, then looking at (sexual) power relations between the occupied and the occupiers, and then ask for the intrusion of German occupation in the established societal order in regard to gender. The paper aims at resuming the state of research and to open up a panorama of still under-researched questions.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 2(26); 38-50
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W służbie stolicy i okupantów: Milicja Miejska m.st. Warszawy 1916–1918
In the Line of Duty for the City and the Occupants: the Warsaw Civic Militia, 1916–18
Autorzy:
Brudek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233246.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Warsaw City Militia
Prince Fraciszek Pius Radziwiłł
Prince Zdzisław Lubomirski
German occupation
Imperial German Police
crime
corruption
resistance
Milicja Miejska m.st. Warszawy
książę Franciszek Pius Radziwiłł
książę Zdzisław Lubomirski
okupacja niemiecka
cesarsko-niemiecka policja
przestępczość
korupcja
opór
Opis:
1 II 1916 r. podczas niemieckiej okupacji Warszawy na mocy porozumienia między prezesem Komitetu Obywatelskiego ks. Zdzisławem Lubomirskim a prezydentem Cesarsko-Niemieckiej Policji Ernstem von Glasenappem powstała Milicja Miejska, jako zawodowa i płatna polska służba bezpieczeństwa w mieście, podporządkowana władzom niemieckim. Na czele Milicji stanął książę Franciszek Pius Radziwiłł. Milicja realizowała zadania porządkowe na ulicach, nadzorowała sprawy gospodarcze, budowlane i sanitarne miasta.
On 1 February 1916, during the German occupation of Warsaw, the City Militia was formed in Warsaw under the agreement between the President of the Civic Committee of the City of Warsaw Prince Zdzisław Lubomirski and the President of the Imperial German Police Ernst von Glasenapp. The City Militia was established as a professional and paid Polish security police in the city, subordinated to the German authorities. The Militia was headed by Prince Franciszek Pius Radziwiłł. The City Militia carried out tasks related to order in Warsaw’s streets, supervised economic matters as well as construction and sanitary issues of the city.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 3; 89-110
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Barbara Gołajewska-Chudzikiewicz, Świat, którego już nie ma
The Gone World Memoires of Barbara Gołajewska-Chudzikiewicz
Autorzy:
Gałęziowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634810.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
oral history
historia mówiona
źródła historyczne
wspomnienia
dzieciństwo
okupacja niemiecka
II Rzeczpospolita
historical source
memoirs
childhood
German occupation
Second Polish Republic
Opis:
The biographical account of Barbara Gołajewska-Chudzikiewicz was recorded in 2007 as a part of the documentary project “The Forgotten Witnesses to the 20th century” run by the KARTA Centre and the History Meeting House. The narrator tells the story of her life, as well as the story of her family, starting in 1918. As the material is very extensive, in this publication only the fragments regarding the years 1918–1945 are presented. The narrative, in a manner typical for landed gentry of the Kielce region, contains a description of Ms Gołajewska-Chudzikiewicz’s childhood and family life in a small landed estate of Bieganów in the times of the Second Polish Republic. It gives insight into the course of her education, upbringing of children and young people in a landowning family, relations between the servants and the landowners, everyday life in the manor house, along with civilization difficulties, celebrating of holidays, the manor-village relations, and finally the general way the landed family functioned between the countryside and the city. The next important part of the narrative starts with the outbreak of WWII and conveys the everyday life of the manor under German occupation in the General-Government. The narrator describes the functions of the Polish manor in occupation conditions: helping and giving shelter to those displaced from the territories incorporated to the Third Reich, helping the Warsaw Uprising fugitive fighters, active participation in the Home Army structures, and relations with the German invader, as well as food and clothes extortions run by armed groups of unknown provenance, and confrontation with the Soviet army entering from the East.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2015, 5; 143-198
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Legenda w najlepszym wypadku…”. Kilka uwag na marginesie wojennych losów Stanisława Basaja „Rysia”
“In the Best Case, a Legend…” Several Remarks on the Wartime Fate of Stanisław Basaj “Ryś”
Autorzy:
Zajączkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478297.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Stanisław Basaj „Ryś”
konflikt polsko-ukraiński na Zamojszczyźnie 1943–1945
zbrodnie na cywilach
okupacja niemiecka
Polska lubelska
Armia Krajowa
Bataliony Chłopskie
Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów Stepana Bandery
Ukraińska Armia Powstańcza
partyzantka sowiecka
komuniści polscy
Stanisław Basaj “Ryś”
Polish–Ukrainian conflict in Zamość Region 1943–1945
crimes against civilians
German occupation
“Lublim” Poland
Home Army
Peasants’Battalions Stepan Bandera
Organisation of Ukrainian Nationalists
Ukrainian Insurgent Army
Soviet guerrillas
Polish Communists
Opis:
The present article is an academic study on the wartime fate of Stanisław Basaj, nome de guerre “Ryś”, one of the best-known commanders of the Peasants’ Battalions guerrillas in the Lublin region. The author raises the issue of the conflict between Basaj and the Home Army and the Ukrainians in the Zamość region in 1943-1944/1945 and cooperation with the Soviet guerrillas in the final period of the German occupation and cooperation with the local Communist authorities after July 1944. At the same time, the article includes attempts at separating facts from myths that have been surrounding the figure of “Ryś” since the Polish People’s Republic. The figure is still a legend for many Polish residents of the Hrubieszów area and a villain for the local Ukrainians.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 457-485
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pracownia kopii artystycznych w białostockim getcie
Art copy workshop in the Bialystok ghetto
Autorzy:
Tomalska-Więcek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44014425.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
II wojna światowa
Białystok
okupacja radziecka
okupacja niemiecka
getto
malarstwo
artyści żydowscy
World War II
Soviet occupation
German occupation
Ghetto
painting
Jewish artists
Opis:
Artykuł przedstawia słabo rozpoznany wątek z dziejów okupacji niemieckiej w Białymstoku. We wrześniu 1939 r. do miasta i regionu napłynęła fala uciekinierów z innych ziem Polski. Wśród nich była znaczna liczba artystów, głównie – choć niewyłącznie – pochodzenia żydowskiego. Pod okupacją radziecką zostali wchłonięci do machiny propagandowej, malowali portrety oficjeli i dekoracje na święta państwowe. Ich los uległ zmianie po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej, kiedy Żydzi zostali zamknięci w getcie. Tam oficer Wehrmachtu stworzył warsztaty kopii artystycznych lub raczej fałszowania obrazów, zatrudniające około 20 malarzy. Nieliczni świadkowie twierdzili, że produkcja była bardzo duża i kierowano ją do marszandów w III Rzeszy, Francji, Holandii i innych okupowanych krajach. Dalsze losy namalowanych w getcie obrazów pozostają nieznane.
The article presents a poorly recognized thread in the history of the German occupation of Bialystok. In September 1939, a wave of refugees from other parts of Poland flowed into the city and region. Among them were a significant number of artists, mainly – though not exclusively – of Jewish origin. Under Soviet occupation, they were absorbed into the propaganda machine, painting portraits of officials and decorations for state holidays. Their fate changed after the outbreak of the German-Soviet war, when the Jews were confined to a ghetto. There, a Wehrmacht officer set up a workshop for artistic copies or, rather, forged paintings, employing some 20 painters. Few witnesses claimed that the production of paintings was very large and was sent to art dealers in the Third Reich, France, the Netherlands and other occupied countries. The further fate of the paintings painted in the ghetto remains unknown.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2023, 31; 43-56
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemieckie wojska okupacyjne w Ostrołęce 1915–1918
The German occupation troops in Ostrołęka 1915–1918
Autorzy:
Szczepański, Jacek Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165231.pdf
Data publikacji:
2014-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
okupacja niemiecka
landszturm
Generalne Gubernatorstwo
Warszawskie
odzyskanie niepodległości
German occupation
Landsturm
The General Government of
Warsaw
the regaining of independence
Opis:
Setna rocznica wybuchu I wojny światowej stanowi okazję do przypomnienia postulatów badawczych, które nie zostały dotąd opracowane. Jednym z nich jest rola niemieckich jednostek stacjonujących w Ostrołęce w systemie okupacyjnym Gubernatorstwa Wojskowego Łomża w latach 1915–1918. W artykule zostały sprecyzowane nazwy jednostek niemieckich, także tych stacjonujących w mieście w listopadzie 1918 r. W wyniku analizy stwierdzono, że dowództwo niemieckie nie wykorzystało w pełni potencjału militarnego kompleksu koszarowego pod Ostrołęką. Swoimi rozmiarami przerastał on skalę i potrzeby militarne Gubernatorstwa Wojskowego Łomża. Jednocześnie wydaje się, że wciąż niedoceniane jest znaczenie linii kolejowej: Ostrołęka–Willenberg (Wielbark) w procesie odzyskania przez Polskę niepodległości. W listopadzie 1918 r. była ważną trasą ewakuacji niemieckiego wojska i aparatu administracyjnego z północno-wschodniego Mazowsza.
The hundredth anniversary of the outbreak of the First World War represents an opportunity to remind the general public of some research demands that have not been elaborated up to date. One of them is the role of German military units stationed in the town of Ostrołęka in the occupational system of the Military Governorate of Łomża in the years 1915–1918. This article sets out the names of such German military units including those that were stationed in that town in November 1918. As a result of an analysis, it was found that the German Command did not make a full use of the potential of the military barracks complex located in the vicinity of the town of Ostrołęka: the size of the complex outgrew the scale and the military needs of the Military Governorate of Łomża. It is also supposed that the importance of the Ostrołęka–Willenberg (Wielbark) railway line for the process of Poland’s regaining independence is still underestimated. The line was in 1918 an important route of evacuation of German army and its administrative apparatus from the territory of the northeast part of the Masovia region.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2014, Zeszyt, XXVIII; 129-148
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katedra gnieźnieńska: polsko-niemieckie zmagania o symbole w czasie zaborów, dwudziestolecia międzywojennego i okupacji hitlerowskiej
The Gniezno cathedral: Polish-German struggle for symbols in the time of the partitions, interwar period and the German nazi occupation
Autorzy:
Sołomieniuk, Michał Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494822.pdf
Data publikacji:
2018-10-22
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Gniezno
katedra gnieźnieńska
symbolika
okupacja niemiecka
Gniezno cathedral
symbolism
German occupation
Opis:
W czasie niewoli narodowej oraz w dwudziestoleciu międzywojennym rosła symboliczna rola Gniezna, religijna i narodowa. Symbolika ta skupiała się wokół katedry i wyraziła się w upamiętnianiu tablicami i pomnikami ważnych osób i wydarzeń, w publikacjach książkowych o charakterze historycznym oraz w uroczystościach religijnych. W czasie zaborów Niemcy starali się ograniczać symboliczną rolę katedry. Podczas II wojny światowej zamknęli katedrę dla Polaków a z czasem wykluczyli z niej kult religijny. Dzieła zniszczenia niemal dopełniła Armia Czerwona, która bez powodu zbombardowała katedrę dwa dni po „wyzwoleniu”.
In the time of partitions of Poland and in the interwar period the national and religious symbolic significance of Gniezno was increasing. This symbolism focused on its cathedral and was expressed in tables and monuments dedicated to important persons and events, in publications on history, in common prayer of the Polish Catholics. In the Prussian times the civil authorities strove to limit the symbolic role of Gniezno. During the World War II the Germans closed the cathedral for the Polish people and later excluded from it any religious service. Their work of destruction has been almost completed by the Red Army who bombarded the church two days after the “liberation”.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2018, 39, 3; 169-181
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945)
The catholic clergy of Włocławek and its region under german occupation (1939-1945)
Autorzy:
Dębiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783925.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
diecezja włocławska
duchowieństwo
okupacja niemiecka
II wojna światowa
prześladowania Kościoła katolickiego
Dachau
the diocese of Włocławek
the clergy
German occupation
world war II
the persecution of the Catholic Church
Opis:
Of all dioceses in Poland, the diocese of Włocławek suffered the greatest losses of the clergy during World War II: 225 priests and 7 seminarians were killed along with Auxiliary Bishop M. Kozal, which accounted for 50,2% of the pre-war clergy. The whole diocese was annexed to Nazi Germany; most of the territory, including Włocławek, became part of the so-called Reichsgau Wartheland, and the Zawiślański region (20 parishes) became part of The Reichsgau Danzig-West Prussia. Due to the approaching military operations, Wrocław Bishop Karol Radoński, Cardinal August Hlond and Bishop Stanisław Okoniewski left the diocese. During the first months of the war, a great number of the priests from Włocławek and its region were arrested; some of them were deported to the camps in Dachau and others were shot, only few managed to survive. Religious congregations and monasteries met the similar fate. Monastic houses were gradually dissolved. Of 249 parishes of the diocese of Włocławek (including two military ones) only 5 left in The Reichsgau Wartheland; the parishes of the Zawiślański region, however, were allowed to function and the Germans tolerated the activity of some priests. The priests both from these tolerated parishes and underground ones limited their pastoral work to administering sacraments and celebrating Holy Masses primarily in the presbytery and other parish or private buildings. The masses were addressed only to the selected members of the faithful. The Germans, being driven by hatred for the Church, demolished churches, destroyed crosses, paintings, figures, roadside shrines and church decorations.
Spośród wszystkich diecezji w Polsce, diecezja włocławska w czasie drugiej wojny światowej poniosła największe straty w stanie duchowieństwa: wraz z bp. Pomocniczym M. Kozalem zginęło 225 kapłanów i 7 kleryków, tj. 50,2% stanu przedwojennego. Cały obszar diecezji znalazł się w obrębie ziem anektowanych do III Rzeszy; większość terytorium wraz z Włocławkiem należało do tzw. Kraju Warty, a część tzw. zawiślańska (20 parafii) weszła w skład Okręgu Gdańsk-Prusy Zachodnie. W obliczu zbliżających się działań wojennych biskup włocławski Karol Radoński wraz z kardynałem Augustem Hlondem i biskupem Stanisławem Okoniewskim opuścili diecezję. W pierwszych miesiącach wojny zdecydowana część duchowieństwa Włocławka i okolic została aresztowana i wywieziona do obozu w Dachau, a część rozstrzelana; uratowali się tylko nieliczni. Podobny spotkał zgromadzenia zakonne i klasztory. Sukcesywnie likwidowano domy zakonne. Na 249 parafii diecezji włocławskiej (w tym dwie wojskowe) w Kraju Warty czynnych było tylko pięć, funkcjonowały natomiast parafie „zawiślańskie”, gdzie Niemcy tolerowali działalność kilku księży. Księża zarówno z duszpasterstwa tolerowanego, jak i tajnego swoją pracę duszpasterską ograniczali właściwie tylko do dostępu wiernych do sakramentów świętych, ewentualnie odprawienia mszy św. i to nie zawsze w kościele, ale często na plebanii, organistówce lub w domu prywatnym, i to tylko dla pewnej grupy wiernych. Niemcy kierując się nienawiścią do Kościoła, burzyli świątynie, niszczyli krzyże, obrazy, figury, kapliczki przydrożne i wystrój kościołów.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 111; 57-75
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
IV rozbiór Polski na północno-wschodnim Mazowszu
The fourth partition of Poland in North Eastern Mazovia
Autorzy:
Łukaszewski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168107.pdf
Data publikacji:
2019-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
annexation
The Fourth Partition of Poland
Mazovia
German occupation
Soviet occupation
Government district Ziechenau
General Government
aneksja
Czwarty rozbiór Polski
Mazowsze
okupacja niemiecka
okupacja radziecka
rejencja ciechanowska
Generalne Gubernatorstwo
Opis:
The invasion of Poland by two neighboring countries: the German Third Reich and the Union of Soviet Socialist Republics in September 1939, which resulted in the Fourth Partition of Poland, brought a great deal of suffering and millions of victims. The consequences of the assault of September 1 and 17, 1939 revealed an unprecedented brutalization of hostilities by conducting the so-called total war. Mass terror and the extermination of the population in the name of the ideology professed led to the tragedy of many nations. Over the past decades, the participation of the Soviet Union in initiating the next partition of Poland has been taboo. However, a neighbor from the East, as a result of a secret agreement, breaking peace treaties and non-aggression pacts, using open confabulation, occupied the eastern territory of the country. In September 1939, north-eastern Mazovia was in the arena of interest of two aggressors. The border of the "area of interest" of the occupiers passed through these lands. This led to a situation in which the region administratively and economically uniform was artificially divided by a border line that had no historical, ethnic, administrative or economic justification.
Najazd na Polskę dwóch sąsiadujących państw: III Rzeszy Niemieckiej oraz Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich we wrześniu 1939 r., który skutkował IV rozbiorem Polski, przyniósł Rzeczypospolitej ogrom cierpień i miliony ofiar. Konsekwencje napaści z 1 i 17 września 1939 r. ujawniły niespotykaną dotychczas brutalizację działań wojennych poprzez prowadzenie tzw. wojny totalnej. Masowy terror i eksterminacja ludności w imię wyznawanych przez okupantów ideologii, doprowadziły do tragedii wielu narodów. Przez minione dekady nie eksponowano udziału Związku Radzieckiego w inicjowaniu kolejnego rozbioru Polski. Jednak sąsiad ze Wschodu, w wyniku tajnego porozumienia, łamiąc traktaty pokojowe i pakty o nieagresji, posługując się jawną konfabulacją, zajął wschodnie terytorium kraju. Północno-wschodnie Mazowsze we wrześniu 1939 r. znalazło się na arenie zainteresowania dwóch agresorów. To właśnie przez te ziemie przechodziła granica „obszaru interesów” okupantów. Doprowadziło to do sytuacji, w której jednolity administracyjnie i gospodarczo region został sztucznie podzielony linią graniczną, niemającą żadnego historycznego, etnicznego, administracyjnego oraz gospodarczego uzasadnienia.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2019, Zeszyt, XXXIII; 125-150
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką 1939-1945. Bilans historiografii
Education in territories of Poland under the German occupation in 1939-1945. Balance of historiography
Autorzy:
Panecki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028886.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
okupacja niemiecka
historiografia
edukacja
II wojna światowa
German occupation
World War II
education
historiography
Opis:
Już od pierwszych dni po napaści na Polskę 1 września 1939 roku niemiecki okupant przystąpił do procesu niszczenia polskiej oświaty i nauki. Ze szkolnych programów usunięto lekcje historii, geografii, literatury, nauki o współczesnej Polsce. Szkoły zawodowe miały kształcić wykwalifikowanych robotników na potrzeby niemieckiego przemysłu wojennego. Organizacja szkolnictwa i zasady nauczania inaczej wyglądały na obszarze Generalnego Gubernatorstwa, inaczej na terenach włączonych do III Rzeszy, jeszcze inaczej na terenach zajętych przez Niemców po agresji na ZSRR. Badania nad dziejami oświaty i edukacji tego okresu rozpoczęły się tuż po zakończeniu wojny. Do tej pory powstało kilkaset prac naukowych ilustrujących politykę okupanta wobec polskiego szkolnictwa, organizację i zasięg tajnego nauczania, a także straty osobowe poniesione przez środowiska nauczycielskie i naukowe. Tematykę tę podejmują przede wszystkim badacze zajmujący się historią oświaty, wychowania, zawodu nauczycielskiego, sprawami organizacji oświaty i nauki. Należy do nich w szczególności Marian Walczak – autor wielu książek i artykułów poświęconych dziejom polskiej edukacji. Spośród periodyków, na łamach których opublikowano teksty poświęcone dziejom edukacji pod okupacją niemiecką, na szczególną uwagę zasługuje „Przegląd Historyczno-Oświatowy”. Zamieszczono w nim dotąd szereg artykułów i materiałów źródłowych dotyczących między innymi dziejów tajnego nauczania i innych form walki o polską naukę, szkołę i kulturę.
From the first moments after the invasion of Poland on 1 September 1939, the German occupier began the process of destroying Polish education and science. Lessons on history, geography, literature and contemporary Poland were systematically removed from school curricula. Vocational schools were just to educate skilled workers for the German war industry. The organisation of education and teaching principles were different in the General Government, in the territories incorporated into the Third Reich, and in the territories occupied by the Germans after the aggression against the USSR. Research on the history of education of this period began immediately after the end of the war. Several hundred scientific works have been written so far, illustrating the occupant’s policy towards Polish education, the organisation and range of secret teaching, as well as personal losses suffered by the teaching and research community. This subject is taken up mainly by researchers dealing with the history of education, upbringing, teaching profession, matters of organisation of education and science. They include in particular Professor Marian Walczak - the author of many books and articles devoted to the history of Polish education. Among the many periodicals that have published texts on the history of education under the German occupation, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” [History and Education Review] deserves special attention. A number of articles and source materials concerning, among other things, the history of clandestine teaching and other forms of the struggle for Polish science, schools and culture have been published so far.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 229-245
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Holocaust in Southern Ukraine: The Response of Survived Jews of Kalinindorf District after the German Occupation
Holokaust na Ukrainie Południowej. Reakcje ocalałych Żydów dystryktu Kalinindorf po niemieckiej okupacji
Autorzy:
Kaparulin, Yurii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339649.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Holokaust
Ukraina
region chersoński
żydowskie osadnictwo rolnicze
okupacja niemiecka
Holocaust
Ukraine
Kherson region
Jewish agrarian settlements
German occupation
Opis:
Based on archival documents and published and unpublished materials of oral history, the paper offers an overview of the Holocaust in the Kalinindorf district (territories of modern-day Kherson and Mykolaiv Oblast, Ukraine) and the reaction of survived Jews after their return from evacuation and the front. Through particular cases, the paper shows the variants of behaviour and adaptation of Jews to post-war living conditions. The mid-1940s serves as the historical background; it was a period when antisemitic attitudes strengthened in society and in the party leadership. The article indicates how the Jews returned to the pre-war lifestyle in rural areas, but also their rejection of new conditions and changes in the place where they lived. It also investigates the formation of the Jewish community’s tradition of commemorative practices in places of mass executions of Jews.
Artykuł bazuje na dokumentacji archiwalnej, opublikowanych i nieopublikowanych relacjiach historii mówionej, i stanowi zarys problemu Holokaustu w dystrykcie Kalinindorf (terytorium dzisiejszych obwodów chersońskiego i mikołajowskiego); ukazuje również reakcje ocalałych  Żydów po powrocie z frontu i ewakuacji. Na przykładzie poszczególnych przypadków artykuł prezentuje różne zachowania i typy adaptacji Żydów do życia w powojennych warunkach. Tło historyczne stanowi połowa lat 40. XX wieku, jako okres wzmocnienia nastrojów antysemickich w społeczeństwie i wśród przywódców partyjnych. Artykuł opisuje zarówno powrót Żydów do przedwojennego sposobu życia na terenach wiejskich, jak i ich niechęć do nowych warunków i nowego miejsca osiedlenia. Prezentuje również badania nad kształtowaniem się wśród społeczności żydowskich tradycji praktyk upamiętniających w miejscach masowej eksterminacji.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 153-180
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunki polsko-ukraińskie w powieści Stulecie Jakuba Wołodymyra Łysa
Polish-Ukrainian Relations in the Novel Jacob’s Century by Volodymyr Lys
Autorzy:
Nowacki, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791145.pdf
Data publikacji:
2020-08-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stosunki polsko-ukraińskie
Włodzimierz Lys
druga wojna światowa
okupacja niemiecka
okupacja sowiecka
pogranicze polsko-ukraińskie
historia XX wieku
Polish-Ukrainian relationship
Volodymyr Lys
Second World War
German occupation
Soviet occupation
Polish-Ukrainian borderland
history of the twentieth century
Opis:
Wołodymyr Łys to jeden z najpoczytniejszych i najbardziej rozpoznawalnych współczesnych pisarzy ukraińskich, który w zasadzie już od dawna ugruntował swoją pozycję na arenie literackiej. Napisał wiele powieści, prawdziwą jednak popularność przyniósł mu utwór Stulecie Jakuba, który doczekał się kilku wznowień, a nawet ekranizacji telewizyjnej. Autor porusza w nim wiele ważkich tematów, jak chociażby kwestie tożsamości narodowej, skomplikowanej historii ukraińskiej, pamięci itd., celem niniejszego artykułu jest jednak spojrzenie na wspomniane dzieło przez pryzmat stosunków i wątków polsko-ukraińskich. Na kartach analizowanej powieści przewija się sto lat historii Ukrainy, w którą uwikłany jest także jej bohater – Jakiw Mech. Historię swego życia opowiada z perspektywy przeżytych niemal stu lat, na których przestrzeni był obywatelem Rosji, Polski, Niemiec, Związku Sowieckiego i wreszcie wolnej Ukrainy. Akcja powieści rozgrywa się na terenie należącego przed wojną do II Rzeczypospolitej Polesia, gdzie bohater ma wiele okazji do wchodzenia w interakcje w Polakami. Na początku są to doświadczenia niezbyt pozytywne (spotkanie ze zubożałym szlachcicem-„panem”), kiedy jednak Jakub trafia do wojska polskiego, udaje mu się nawiązać bardzo dobre relacje z polskimi dowódcami, a nawet ożenić się z polską szlachcianką. Niezwykle poruszającym momentem analizowanego utworu jest próba odniesienia się do tragicznych wydarzeń wołyńskich z 1943 r. Autor pisze o tych wydarzeniach z wielkim wyczuciem, nie wdając się w dywagacje o szukaniu winnych. Stwierdza, że każda śmierć jest wielką tragedią, a oba narody wiele podówczas wycierpiały. Wbrew licznym, nierzadko krzywdzącym stereotypom, a także różnym ocenom minionych wydarzeń, dokonywanym przez historyków oraz polityków z Polski i Ukrainy, Łys zauważa, że nie wszystko w relacjach między tymi Polakami i Ukraińcami było złe, że jedni i drudzy potrafili żyć obok siebie, tworząc wspólną historię. I choć w kontaktach polsko-ukraińskich czasem pojawiała się nierówność, zazdrość, protekcjonalizm, a czasem nawet pewna doza pogardy, to – jak przekonuje ukraiński pisarz – więcej te dwa narody łączy, niż dzieli.
Volodymyr Lys is one of the most widely-read and recognisable contemporary Ukrainian writers, who has long established his position in the literary arena. He has written many novels, but he gained widespread popularity with the novel Jacob’s Century, which was reissued several times and even filmed for television. The author deals with many important topics within, such as issues of national identity, complicated Ukrainian history, memory, etc. However, the purpose of this article is to look at Volodymyr Lys’s work from the perspective of Polish-Ukrainian relations. The pages of the novel present a hundred years of the history of Ukraine in which its hero – Jacob Mekh – is also entangled. He tells the story of his life from the perspective of almost one hundred years, during which he was a citizen of Russia, Poland, Germany, the Soviet Union and, finally, a free Ukraine. The novel takes place in Polisie, which belonged to the Second Polish Republic before the war, and where the hero has many opportunities to interact with Poles. At first, these experiences are not very positive (meeting with the impoverished nobleman ‘master’, for example); however, when Jacob joins the Polish army, he manages to establish very good relations with his Polish commanders, and even marry a Polish noblewoman. An extremely moving moment in the novel is the attempt to deal with the tragic events in Volhynia in 1943. The author writes about these events with great sensitivity, avoiding a debate about who was guilty. He states that every death is a great tragedy and that both nations suffered a lot at that time. Contrary to numerous, often harmful stereotypes, as well as various assessments of past events made by historians and politicians from both Poland and Ukraine, Lys notes that not everything in the relations between these Poles and Ukrainians was bad, and that both were able to live side by side, creating a shared history. And although inequality, jealousy, protectionism and, sometimes, even a bit of contempt appeared in Polish-Ukrainian contacts, this Ukrainian writer argues that these two nations are more united than divided.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 7; 129-143
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 29

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies