Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dobór naturalny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Koncepcja grzechu pierworodnego w pracach Christiana de Duvea
Autorzy:
Jaźniewicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830414.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
evolution
natural selection
original sin
ewolucja
dobór naturalny
grzech pierworodny
Opis:
Christian de Duve, zmarły niedawno laureat nagrody Nobla, podał propozycję „naukowego” spojrzenia na zagadnienie negatywnych konsekwencji ewolucyjnego sukcesu człowieka. Wyraźną słabość ludzkiej natury, która okazuje się być efektem zmian wynikających z działania doboru naturalnego i przystosowania się do zmieniających się warunków środowiskowych, zinterpretował jako zapisane w genach skłonności do zachowań destrukcyjnych. Na ich określenie użył zapożyczonego z teologii pojęcia „grzechu pierworodnego”. W niniejszym artykule prezentujemy przyrodniczą koncepcję „grzechu pierworodnego” Christiana de Duve’a oraz staramy się odpowiedzieć na pytanie, czy ta propozycja może okazać się intere- sująca dla filozofów i teologów.
Christian de Duve, a Nobel Prize winner who recently has passed away, gave offered a “scientific” perspective on the issue of the negative consequences of the human evolutionary success. He saw the obvious weakness of the human nature, which turns out to be a result of the natural selection modifications and an adapta- tion to changing environmental conditions, as a tendency to auto-destructive behaviours inscribed in our genes. For this purpose he borrowed the Theological term of original sin. This paper presents the natural-science concept of the original sin created by Christian de Duve and evaluates the prospective interest it might have for philosophers and theologians. 
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2019, 53; 249-260
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A więc sądzisz, że jesteś darwinistą?
So You Think You Are a Darwinian?
Autorzy:
Stove, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553297.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
darwinizm
ultra-darwinizm
teoria ewolucji
dobór naturalny
Darwinism
ultra-Darwinian
theory of evolution
natural selection
Opis:
Myślę, że w dzisiejszych czasach większość ludzi wykształconych uważa się za darwinistów. Jeśli tak jest w istocie, dzieje się to za sprawą niedostatecznej wiedzy na temat darwinizmu i tego, o czym on mówi. Mówi on bowiem o wielu rzeczach, które zwłaszcza w odniesieniu do naszego gatunku są w sposób zbyt oczywisty fałszywe, aby ktoś wykształcony, a przynajmniej posiadający zdolność krytycznego myślenia, mógł w nie uwierzyć. Obecnie większość ludzi wykształconych to, oczywiście, darwiniści w tym sensie, że wierzą oni, iż nasz gatunek powstał wskutek ewolucji zwierząt, a nie został powołany do życia aktem boskiej woli. Ale sama akceptacja tego przekonania to za mało, żeby uznać kogoś naprawdę za darwinistę. Z historii biologii wiemy, że wielu przyjmowało ten pogląd na długo przed narodzinami Darwina i powstaniem samego darwinizmu. Aby uznać kogoś za zwolennika danej szkoły myślenia, konieczna jest z jego strony wiara we wszystkie, bądź prawie wszystkie, twierdzenia właściwe dla tejże szkoły i wyznawane przez wszystkich lub przynajmniej najskrajniejszych jej zwolenników. W każdej dużej szkole myślenia znajdzie się mniejszość, przywiązująca szczególną wagę do najbardziej charakterystycznych dla niej twierdzeń. Ludzi z tego kręgu nazywa się „purystami” bądź „ultrasami”. Dla uczynienia kogoś darwinistą konieczna i wystarczająca jest wiara we wszystkie, bądź prawie wszystkie, twierdzenia właściwe darwinistom i przez nich, a przynajmniej przez ultradarwinistów, uznawane. Podaję dziesięć twierdzeń, które są przekonaniami darwinowskimi w sensie, jaki przed chwilą wyszczególniłem. Każde z nich jest bez wątpienia fałszywe: albo bezpośrednio fałszywe, jeśli mówi o naszym gatunku, albo jeśli ma ogólny charakter, jest wyraźnie fałszywe w odniesieniu do naszego gatunku.
Most educated people nowadays, I believe, think of themselves as Darwinians. If they do, however, it can only be from ignorance: from not knowing enough about what Darwinism says. For Darwinism says many things, especially about our species, which are too obviously false to be believed by any educated person; or at least by an educated person who retains any capacity at all for critical thought on the subject of Darwinism. Of course most educated people now are Darwinians, in the sense that they believe our species to have originated, not in a creative act of the Divine Will, but by evolution from other animals. But believing that proposition is not enough to make someone a Darwinian. It had been believed, as may be learnt from any history of biology, by very many people long before Darwinism, or Darwin, was born. What is needed to make someone an adherent of a certain school of thought is belief in all or most of the propositions which are peculiar to that school, and are believed either by all of its adherents, or at least by the more thoroughgoing ones. In any large school of thought, there is always a minority who adhere more exclusively than most to the characteristic beliefs of the school: they are the "purists" or "ultras" of that school. What is needed and sufficient, then, to make a person a Darwinian, is belief in all or most of the propositions which are peculiar to Darwinians, and believed either by all of them, or at least by ultra-Darwinians. I give ten propositions which are all Darwinian beliefs in the sense just specified. Each of them is obviously false: either a direct falsity about our species or, where the proposition is a general one, obviously false in the case of our species, at least.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2009-2010, 6-7; 77-90
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mivart i granice ewolucji
Mivart and Limits of Evolution
Autorzy:
Kroczak, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553372.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Kościół katolicki
umysł
dusza
dobór naturalny
ewolucja
catholic Church
mind
soul
natural selection
evolution
Opis:
Autorka przedstawia sylwetkę dziewiętnastowiecznego brytyjskiego przyrodnika George’a J. Mivarta. Omawia jego stanowisko wobec darwinowskiej teorii ewolucji. Mivart był ewolucjonistą. Odrzucał jednak mechanizm doboru naturalnego oraz uznawał istnienie nieprzekraczalnej granicy, jaka oddziela człowieka od zwierząt. Człowiek według niego to wyjątkowa istota, której dusza i umysł zostały stworzone w nadprzyrodzony sposób. Autorka opisuje też reakcje współczesnych mu naukowców oraz Kościoła katolickiego na przedstawiane przez niego poglądy.
Author presents a profile of nineteenth-century British scientist George J. Mivart. She reviews his attitude towards Darwin’s theory of evolution. Although he was an evolutionist, he rejected mechanism of natural selection and presumed that there is an impassable boundary between human being and animals. In his opinion, human being is an extraordinary entity whose soul and mind were supernaturally created. Author also presents reactions of contemporary scientists and Roman Catholic Church to Mivart’s views.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2007-2008, 4-5; 205-216
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
RICHARDA DAWKINSA KONCEPCJA UNIWERSALNEGO DARWINIZMU A PRÓBY NATURALISTYCZNEGO WYJAŚNIANIA KULTURY
RICHARD DAWKINS’ CONCEPT OF UNIVERSAL DARWINISM AND NATURALISTIC ATTEMPTS TO EXPLAIN CULTURE
Autorzy:
Herda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488708.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
uniwersalny darwinizm
dobór naturalny
kultura
gen
mem
Richard Dawkins
universal Darwinism
natural selection
culture
Opis:
The idea of universal Darwinism is not new. It can be traced already in the K. Darwin’s works. Today, it comes back to life with a vengeance, especially through the publication of the British evolutionist Richard Dawkins. In the opinion of supporters of universal Darwinism, in all conditions where there is a population of multiplying objects that do not produce identical copies, and there is a selection, by which not all objects survive, there is a Darwinian evolution. The algorithmic character of evolution becomes the basis for justifying the application of Darwinian mechanisms to explain the phenomenon of human culture. In the article the concept of universal Darwinism altogether with its historical context is presented. The idea becomes the basis to provide naturalistic theories of culture and its evolution namely weak and strong theory of gene-culture coevolution. Some critical analysis of presented concepts is also submited.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 181-193
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Darwinizm a problem zła
Darwinism and the Problem of Evil
Autorzy:
Ruse, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553325.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
darwinizm
religia
zło
chrześcjiaństwo
dobór naturalny
determinizm genetyczny
Darwinism
religion
evil
Christianity
natural selection
genetic determinism
Opis:
Michael Ruse polemizuje z poglądem, wedle którego przyjęcie darwinowskiej wizji ewolucji przekreśla możliwość bycia wierzącym chrześcijaninem. Autor przytacza zarzuty czołowych ewolucjonistów skierowane pod adresem religii chrześcijańskiej (argument z istnienia zła w świecie) i przedstawia tradycyjne odpowiedzi sformułowane w świetle filozofii św. Augustyna i Leibniza. Co najistotniejsze, autor podkreśla, że odpowiedzi na zarzuty ewolucjonistów można upatrywać w samym darwinizmie, który wyjaśnia genezę i przyczyny zła moralnego i fizycznego.
Author argues against the view that accepting the Darwinian idea of evolution precludes the possibility to be a faithful Christian. Author cites the objections of leading evolutionists to the Christian religion (argument from the existence of evil in the world) and presents traditional answers formulated in the light of the philosophy of Saint Augustine and Leibniz. Most important, author emphasizes that answers to the objections of evolutionists can be seen in Darwinism itself which explains the origin and causes of moral and physical evil.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 23-38
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Największe odkrycie Darwina: projekt bez projektanta
Darwin’s Greatest Discovery: Design without Designer
Autorzy:
Ayala, Francisco J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553401.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
adaptacja
przypadek i konieczność
ewolucja
dobór naturalny
rewolucja naukowa
adaptation
chance and necessity
evolution
natural selection
Scientific Revolution
Opis:
Największym wkładem Darwina do nauki jest to, że dopełnił on rewolucji kopernikańskiej, przenosząc na grunt biologii koncepcję natury jako systemu materii w ruchu, który podlega prawom przyrody. Wraz z odkryciem doboru naturalnego Darwin sprowadził zagadnienie pochodzenia i przystosowania organizmów do sfery nauki. Adaptacyjne cechy organizmów można obecnie wyjaśnić, podobnie jak zjawiska świata nieożywionego, jako rezultat procesów przyrodniczych bez odwoływania się do Inteligentnego Projektanta. Rewolucje kopernikańską i darwinowską można postrzegać jako dwa etapy jednej rewolucji naukowej. Wspólnie dały one początek nauce we współczesnym sensie tego słowa, czyli takiej, w której wyjaśnianie polega na odwoływaniu się do praw przyrody. Darwinowska teoria doboru naturalnego wyjaśnia "projekt" i niezwykłą różnorodność organizmów jako rezultat procesów naturalnych - stopniowej kumulacji spontanicznie powstających zmian (mutacji) przesiewanych przez dobór naturalny. Jakie cechy zostaną wyselekcjonowane, uzależnione jest od tego, do jakich zmian dojdzie w danym czasie i miejscu, a to z kolei zależy zarówno od losowego procesu mutacji, jak też od uprzedniej historii organizmów. Mutacje i dobór wspólnie napędzały ten cudowny proces, który - począwszy od mikroskopijnych organizmów - doprowadził do powstania storczyków, ptaków i ludzi. Teoria ewolucji postuluje, że w realnym życiu splatają się ze sobą przypadek i konieczność, losowość i determinizm. Fundamentalnym odkryciem Darwina było to, że istnieje proces, który jest twórczy, chociaż pozbawiony świadomości.
Darwin’s greatest contribution to science is that he completed the Copernican Revolution by drawing out for biology the notion of nature as a system of matter in motion governed by natural laws. With Darwin’s discovery of natural selection, the origin and adaptations of organisms were brought into the realm of science. The adaptive features of organisms could now be explained, like the phenomena of the inanimate world, as the result of natural processes, without recourse to an Intelligent Designer. The Copernican and the Darwinian Revolutions may be seen as the two stages of the one Scientific Revolution. They jointly ushered in the beginning of science in the modern sense of the word: explanation through natural laws. Darwin’s theory of natural selection accounts for the „design” of organisms, and for their wondrous diversity, as the result of natural processes, the gradual accumulation of spontaneously arisen variations (mutations) sorted out by natural selection. Which characteristics will be selected depends on which variations happen to be present at a given time in a given place. This in turn depends on the random process of mutation as well as on the previous history of the organisms. Mutation and selection have jointly driven the marvelous process that, starting from microscopic organisms, has yielded orchids, birds, and humans. The theory of evolution conveys chance and necessity, randomness and determinism, jointly enmeshed in the stuff of life. This was Darwin’s fundamental discovery, that there is a process that is creative, although not conscious.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 7-32
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co lub kogo falsyfikuje Popper? Problem ścisłej wiedzy politologicznej
What or whom falsification by Popper? The issue of scientific political knowledge
Autorzy:
Młyńczyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462379.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
naturalizm
antynaturalizm
krytyczny racjonalizm
teoria ewolucji
dobór naturalny
teoria polityki
naturalism
antinaturalism
critical rationalism
evolution
natural selection
political
theory
Opis:
Wartość poznawcza współczesnej politologii jest wynikiem utrwalonego konsensusu, który w znaczącym stopniu ignoruje metodologiczny spór pomiędzy naturalizmem i antynaturalizmem, zakładając że ścisłość wiedzy politologicznej jest mniej istotna od jej postulowanej użyteczności. Tekst podejmuje próbę wskazania perspektywy epistemologicznej, będącej odpowiedzią na formalne usunięcie wiedzy o faktach społecznych z zasobów teorii nauki przez Karla R. Poppera. Chodzi zatem o perspektywy znalezienia odpowiedzi na ile synteza wiedzy społecznej i przyrodoznawstwa może zdjąć z politologii inwektywę pseudonauki, do czego w dużym stopniu przyczynili się jej współcześni prominenci, ograniczając poznanie do kwantyfikacji typowych zachowań społecznych, a wiedzę o tym uznając za niepodważalną na gruncie metodologii.
The cognitive value of contemporary political science is the result of a consensus which largely ignores the methodological dispute between naturalism and antinaturalism, assuming that the scientific of political knowledge is less important than its postulated usefulness. The text attempts to indicate the epistemological perspective, which is a response to the formal removal of knowledge about social facts from the resources of science theory by Karl R. Popper. It is therefore a question of how the synthesis of social knowledge and natural sciences can be removed from politics by the invective pseudo-science, to which its contemporary luminaries have contributed significantly, limiting knowledge to the quantification of typical social-science behaviours, and recognizing this as undeniable on the basis of methodology.
Źródło:
Studia Krytyczne/ Critical Studies; 2017, 4; 13-25
2450-9078
Pojawia się w:
Studia Krytyczne/ Critical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy darwinizm ma ateistyczny charakter? Analiza przekonań i czynów Karola Darwina
Is Darwinism Atheistic? An Examination of the Beliefs and Practices of Charles Darwin
Autorzy:
Johnson, Bill
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553333.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Karol Darwin
ateizm
dobór naturalny
Bóg
wiara
teoria ewolucji
Charles Darwin
atheism
natural selection
God
faith
theory of evolution
Opis:
W dziewiętnastym wieku Karol Darwin ogłosił teorię ewolucji drogą doboru naturalnego. Jego celem było wykazanie, że przyroda ożywiona nie jest skutkiem boskiej interwencji, lecz rezultatem działania ślepych procesów naturalnych. Darwin twierdził, że doszedł do tej teorii wyłącznie na podstawie faktów i nie ma ona nic wspólnego z żadnymi przyjętymi z góry koncepcjami. Tak też większość ludzi postrzega dzisiaj darwinizm. Przeciwnicy argumentują, że darwinizm nie jest teorią naukową, ale że Darwin patrzył na przyrodę przez pryzmat światopoglądu ateistycznego czy materialistycznego i dopiero wówczas poszukiwał faktów potwierdzających jego teorię. Darwiniści odpowiadają, że pisma Darwina świadczą, iż nie tylko nie był on ateistą, ale zawsze wierzył w jakąś postać bóstwa. Jednakże uważna analiza pism Darwina, zwłaszcza jego pośmiertnie wydanych prywatnych dzienników i listów, wskazuje, że był on ateistą, a teorię doboru naturalnego sformułował w celu zastąpienia Stwórcy procesami naturalnymi.
During the nineteenth century Charles Darwin introduced his theory of evolution by natural selection. His goal was to show that life was not the result of divine intervention, but the work of blind naturalistic processes. Darwin claimed to have arrived at this truth by working strictly with the facts apart from any preconceived ideas, and this is exactly how most people today perceive Darwinism. Dissenters have argued that Darwinism is not science, but that Darwin superimposed an atheistic/materialistic worldview on nature, then searched for the facts to support his theory. Darwinians responded that Darwin’s own writings show that he was not an atheist, but always believed in some form of deity. A careful study of Darwin’s writings, especially his posthumously published private notebooks and personal communication, reveals that Darwin was indeed an atheist and his theory of natural selection was formulated to replace a Creator with naturalistic processes.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 75-91
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nic w biologii nie ma sensu, jeżeli nie jest rozpatrywane w świetle teorii ewolucji
Nothing in Biology Makes Sense Except in the Light of Evolution
Autorzy:
Dobzhansky, Theodosius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083947.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
ewolucja
teoria ewolucji
dobór naturalny
Stwórca
kreacjonizm
Pierre Teilhard de Chardin
evolution
theory of evolution
natural selection
Creator
creationism
Opis:
Teorię ewolucji opisującą proces, który trwa nieustannie w historii Ziemi, mogą podważać tylko ci, którzy nie znają danych empirycznych lub po prostu nie akceptują ich z powodu oporów emocjonalnych czy też zwykłej bigoterii. Niemniej mechanizmy, które odpowiadają za ewolucję, z pewnością wymagają dalszych badań i wyjaśnień. Nie ma dla teorii ewolucji żadnych alternatyw, które mogłyby się oprzeć krytyce. Nieustannie dowiadujemy się o nowych i ważnych faktach, które poszerzają naszą wiedzę na temat mechanizmów ewolucji. To zdumiewające, że ponad sto lat temu Karol Darwin był w stanie tak wiele powiedzieć na temat ewolucji, nie znając kluczowych faktów, o których wiemy dziś. Trwający od początku dwudziestego wieku rozwój genetyki — zwłaszcza genetyki molekularnej, której rozkwit nastąpił w ostatnich dwóch dekadach — dostarczył informacji niezbędnych do zrozumienia mechanizmów ewolucji. Nadal jest jednak wiele do odkrycia i musimy się jeszcze wiele nauczyć. Ta myśl jest na pewno pokrzepiająca i inspirująca dla każdego ceniącego się naukowca. Wyobraźmy sobie, że wszystko już wiemy i że nauka nie ma już nic odkrycia — cóż to za koszmar! Czy teoria ewolucji znajduje się w konflikcie z wiarą religijną? Skądże. Nie należy mylić Pisma Świętego z podstawowymi podręcznikami astronomii, geologii, biologii i antropologii. Jeżeli bowiem w danych symbolach poszukujemy tego, czego poszukiwać w nich nie powinniśmy, to tworzymy wyimaginowane i nierozwiązywalne konflikty.
Evolution as a process that has always gone on in the history of the earth can be doubted only by those who are ignorant of the evidence or are resistant to evidence, owing to emotional blocks or to plain bigotry. By contrast, the mechanisms that bring evolution about certainly need study and clarification. There are no alternatives to evolution as history that can withstand critical examination. Yet we are constantly learning new and important facts about evolutionary mechanisms. It is remarkable that more than a century ago Darwin was able to discern so much about evolution without having available to him the key facts discovered since. The development of genetics after 1900 — especially of molecular genetics, in the last two decades — has provided information essential to the understanding of evolutionary mechanisms. But much is in doubt and much remains to be learned. This is heartening and inspiring for any scientist worth his salt. Imagine that everything is completely known and that science has nothing more to discover: what a nightmare! Does the evolutionary doctrine clash with religious faith? It does not. It is a blunder to mistake the Holy Scriptures for elementary textbooks of astronomy, geology, biology, and anthropology. Only if symbols are construed to mean what they are not intended to mean can there arise imaginary, insoluble conflicts.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2022, 19, 1; 93-108
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomia ewolucyjna jako jeden z nurtów współczesnej ekonomii – zarys problematyki
Evolutionary Economics as a Trend in Modern Economics: An Overview
Autorzy:
Zalega, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810867.pdf
Data publikacji:
2015-11-15
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
ewolucja
ewolucjonizm
ekonomia ewolucyjna
procesy ewolucyjne
dobór naturalny
teoria ewolucji
evolution
evolutionism
evolutionary economics
evolutionary processes
natural selection
theory of evolution
Opis:
Ekonomia ewolucyjna zaliczana jest do ekonomii heterodoksyjnej, której obszar zainteresowań koncentruje się na zagadnieniach związanych ze zmianami zachodzącymi w systemie ekonomicznym oraz ich przesłankami i konsekwencjami. Współczesna ekonomia ewolucyjna, akceptując, że rzeczywistość jest dynamiczna, skupia się na badaniu tego, w jaki sposób ewoluuje gospodarka, szukając źródeł i mechanizmów dynamiki. W tych stwierdzeniach można zawrzeć podstawowy wyróżnik ontologiczny i metodologiczny ekonomii ewolucyjnej. Celem artykułu jest zdefiniowanie ekonomii ewolucyjnej, a także przedstawienie jej historycznych korzeni, współczesnych poglądów oraz perspektywy rozwoju. Zagadnienia przedstawione w opracowaniu nie opisują całego jej spektrum, a jedynie wybrane elementy. Artykuł ma charakter teoretyczny i składa się z pięciu części. W pierwszej części tekstu skupiono się na wyjaśnieniu pojęcia i kluczowych założeń ewolucjonizmu w naukach społecznych. W dalszej części artykułu omówiono istotę ekonomii ewolucyjnej, a także przedstawiono jej korzenie. Z uwagi na wymogi objętościowe czasopisma skoncentrowano się wyłącznie na prezentacji poglądów najważniejszych przedstawicieli tej dyscypliny naukowej. W końcowej części artykułu, w sposób syntetyczny, przybliżono najważniejsze słabości ekonomii ewolucyjnej oraz perspektywy jej rozwoju.
Evolutionary economics is considered to be part of heterodox economics, which focuses on developments in the economic system, their reasons and consequences. Accepting that the reality is dynamic, contemporary evolutionary economics examines the ways in which the economy evolves, seeking origins and mechanisms of its dynamics. These statements reflect the fundamental ontological and methodological characteristics of evolutionary economics. This article aims at defining evolutionary economics and presenting its historical roots, current views and prospects for development. The issues put forward do not describe its entire range, but only selected elements. This paper is theoretical and consists of five parts. The first part concentrates on explaining the concept and key assumptions of evolutionism in social sciences. Further, the essence of evolutionary economics and its origins are discussed. Owing to the length requirements, the focus is exclusively on presenting the views of the most prominent representatives of this scientific discipline. The final part synthesises fundamental weaknesses of evolutionary economics and prospects for its development.
Źródło:
Studia i Materiały; 2015, 2/2015 (19); 157-177
1733-9758
Pojawia się w:
Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego "teoria inteligentnego projektu" jest bardziej interesująca niż tradycyjny kreacjonizm
Why "Intelligent Design" Is More Interesting Than Old-Fashioned Creationism
Autorzy:
Edis, Taner
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553418.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
inteligentny projekt
tradycyjny kreacjonizm
darwinizm
dobór naturalny
losowość
informacja
nauka
intelligent design
old-fashioned creationism
Darwinism
natural selection
randomness
information
science
Opis:
Taner Edis argumentuje, że choć teoria inteligentnego projektu w dużej mierze po prostu powtarza błędy dawno zdyskredytowanego tradycyjnego kreacjonizmu, część jej twierdzeń może mieć znaczenie dla rozwoju nauki. Edisowi chodzi o twierdzenia, dotyczące natury inteligencji i wykrywania projektu. Mimo iż jego zdaniem nie są one słuszne, zdanie sobie sprawy, dlaczego tak jest, może pomóc naukowcom w dostrzeżeniu, w jak wielkim stopniu współczesna nauka ma charakter interdyscyplinarny, a to mogłoby przyśpieszyć rozwiązanie jednego z najbardziej fundamentalnych problemów naukowych, jakim jest kwestia pochodzenia informacji.
Author argues that even though intelligent design theory for the most part repeats common mistakes of long ago discredited traditional creationism, some of its claims can be significant for the advancement of science. He means claims concerning the nature of intelligence and detection of design. In spite of the fact that in his opinion these claims are incorrect, he points out that when scientists will realize why is that, it will help them to recognize the strongly interdisciplinary character of modern science. In consequence, it could bring the solution for one of the most fundamental scientific issues – the origin of information – more quickly.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2007-2008, 4-5; 81-93
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieloraka realizacja warunków doboru i jej konsekwencje
Multiple realization of the conditions for natural selection and its consequences
Autorzy:
Chodasewicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431191.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
multiple realization
natural selection
definition of life
reductionism
epigenetics
autonomy of biology
wieloraka realizacja
dobór naturalny
definicja życia
redukcjonizm
epigenetyka
autonomia biologii
Opis:
The text analyzes the problem of the multiple realization of the conditions for natural selection: variation, reproduction and heredity. The main emphasis is placed on the third of these characteristics. The main objective of the analysis is to show that a capacity for multiple realization would exist even if we omit the arguments based on astrobiology and artificial life and focus solely on the analysis of the genetics of known forms of life. The text also discusses the implications of the multiple realizability thesis for such issues as: reductionism in biology, definition of life, research on epigenetics and the autonomy of biology. The importance of multiple realization for the study of the levels of selection and the major transitions in evolution is also highlighted.
Tekst analizuje problem wielorakiej realizacji warunków doboru naturalnego: zmienności, reprodukcji i dziedziczności, przy czym główny nacisk położony zostaje na trzecią z wymienionych cech. Głównym celem prowadzonych analiz jest chęć pokazania, że możliwość wielorakiej realizacji doboru istniałaby nawet wówczas, gdyby pominąć argumenty z zakresu astrobiologii i sztucznego życia i skupić się wyłącznie na analizie genetyki znanych nam form życia. Tekst omawia również konsekwencje powyższej konkluzji, wskazując jak teza o wielorakiej realizacji warunków doboru wpływa na rozważania o takich zagadnieniach, jak: redukcjonizm w biologii, definiowanie życia, badania dotyczące epigenetyki oraz autonomia biologii. Zaznaczone zostaje także jej znaczenie dla badań nad poziomami selekcji i wielkimi przełomami ewolucji (major transitions in evolution).
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 1; 87-121
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ponownie darwinizm kontra inteligentny projekt
Darwin v. intelligent design (again): The latest attack on evolution is cleverly argued, biologically informed – and wrong
Autorzy:
Orr, H. Allen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553302.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Michael J. Behe
ewolucja
darwinizm
nieredukowalna złożoność
redukowalna złożoność
duplikacja genu
dobór naturalny
evolution
Darwinism
irreducible complexity
reducible complexity
gene duplication
natural selection
Opis:
Jest to recenzja książki Michaela J. Behe’ego Darwin’s Black Box: The Biochemical Challenge to Evolution (The Free Press, New York 1996), zawierającej krytykę ewolucjonizmu. Orr uważa, co prawda, że jest to w ostatnich latach najbardziej wyrafinowany atak na ewolucjonizm darwinowski, ale nie przyznaje racji Behe’emu. Orr krytykuje jego koncepcję nieredukowalnej złożoności i proponuje swoje własne, ewolucjonistyczne rozwiązanie problemu powstawania biochemicznych układów nieredukowalnie złożonych.
It is a review of Michael J. Behe’s book titled Darwin’s Black Box: The Biochemical Challenge to Evolution (The Free Press, New York 1996), containing the criticism of evolutionary theory. During last years, according to the author, this is the most refined attack on Darwinian evolution, but he disagrees with Behe. He criticizes his concept of irreducible complexity and proposes his own evolutionary solution to the problem of origin of irreducibly complex biochemical systems.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2004, 1; 33-48
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobór naturalny, ewolucja kultury i paradoks Dawkinsa
Natural Selection, Evolution of Culture, Dawkins’s Paradox
Autorzy:
Chodasewicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343100.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
dobór naturalny
Richard Dawkins
replikatorowointeraktorowe ujęcie doboru
memetyka
definicja życia
natural selection
Dawkins
replicator-interactor approach to natural selection
memetics
definition of life
Opis:
W artykule analizuję memetyczną koncepcję ewolucji kultury pod kątem zakładanego przez nią ujęcia doboru naturalnego. Pokazuję, że zaproponowane przez Richarda Dawkinsa replikatorowo-interaktorowe ujęcie doboru stawia przed hipotezą memetyczną wymagania, które są niezwykle trudne (jeśli nie niemożliwe) do spełnienia. Prowadzi to do swoistego paradoksu: z jednej strony Dawkins jest ojcem koncepcji darwinowskiej ewolucji kultury, z drugiej zaś zakładana przez niego koncepcja selekcji istotnie utrudnia badania dotyczące tego (hipotetycznego) zjawiska. O wiele łatwiej myśleć o darwinowskiej ewolucji kultury biorąc za punkt wyjścia standardowe ujęcie dobru (związane z nazwiskami Richarda Lewontina, Maynarda Smitha, Johna Endlera). Tekst nie rozstrzyga, czy darwinowska ewolucja kultury rzeczywiście ma miejsce, a analizuje jej konceptualne ramy. Ponadto tekst podejmuje problem pokrewny – czy kultura, o ile rzeczywiście ewoluuje w sposób darwinowski, może być uważana za formę życia. Tekst nie rozstrzyga, czy kultura jest ożywiona – wskazuje raczej na pytania, na które muszą zostać rozstrzygnięte przed rozpoczęciem refleksji na ten temat.
The article analyses the concept of memetic evolution of culture, especially the concept of natural selection assumed by it. The article shows that the replicator-interactor conception of natural selection created by Richard Dawkins requires that the memetic hypothesis includes conditions that are extremely difficult (if not impossible) to meet. This leads to a paradox: from one hand, Dawkins is the father of the concept of Darwinian evolution of culture, from the other hand, he assumes the concept of selection impeding research on this (hypothetical) phenomenon. It is more proper to think about the Darwinian evolution of culture taking as a starting point of the standard approach of natural selection (by Lewontin, Maynard Smith and Endler). I do not state if the Darwinian evolution of culture actually takes place. I examine instead the conceptual framework of reflecting on this subject. Moreover, I consider the related issue: can culture—if it indeed evolves in a Darwinian way—be considered a form of life? I do not state if culture is alive, but analyse the preliminary problems founding a reflection on this subject.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2016, 4; 241-258
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okręt Mandevillea. Rola teistycznej idei projektu i inspiracje filozoficzne w Darwinowskiej wizji doboru naturalnego
Mandeville’s Ship: Theistic Design and Philosophical Historyin Charles Darwin’s Vision of Natural Selection
Autorzy:
Alter, Stephen G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082381.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
analogia do okrętu
Bernard Mandeville
David Hume
dobór naturalny
historia spekulatywna
Karol Darwin
teologia naturalna
ship analogy
natural selection
conjectural history
Charles Darwin
natural theology
Opis:
Wiele już napisano na temat retorycznych ilustracji wykorzystanych w O powstawaniu gatunków. Do najbardziej znanych przykładów zalicza się tętniące życiem „zarośnięte zbocze”, rozgałęzione drzewo życia i oczywiście analogię między doborem odbywającym się w stanie udomowienia a tym zachodzącym w stanie natury. Jednakże niewiele się mówi na temat ilustracji odnoszącej się do dzikich i okrętu, pomimo że ma ona istotne znaczenie w pracy Darwina. Na stronach niniejszego teksu przyjrzymy się tej analogii, a zwłaszcza przeanalizujemy jej trzy wzajemnie powiązane aspekty. Po pierwsze, postaram się pokazać, że ilustracja z wykorzystaniem okrętu stanowiła odpowiedź Darwina wobec idei teistycznego „projektu”, która była powszechna wśród Brytyjczyków — idea ta została wyłożona w siedemnastym wieku przez Roberta Boyle’a i Johna Raya, a następnie — w klasycznej już formie — wyrażona przez Williama Paleya na stronach Natural Theology [Teologia naturalna]. Drugim celem tego artkułu będzie wskazanie na źródła, na podstawie których powstała ilustracja Darwina. Jej historia jest złożona i nie ogranicza się jedynie do pobytu na Ziemi Ognistej, który, rzecz jasna, miał istotne znaczenie. Darwinowi w pamięć zapadały również okręty i dzicy, o których nie wiedział zbyt wiele, ale o których czytał po powrocie do Anglii. Szczególnie duże wrażenie wywarły na nim książki Dialogi o religii naturalnej (1779) Davida Hume’a i Bajka o pszczołach (1714) Bernarda Mandeville’a. Pierwszy był autorem klasycznej krytyki idei projektu, drugi zajmował się hipotetycznymi początkami ludzkiej uprzejmości. I chociaż autorzy ci zajmowali się odmiennymi zagadnieniami, to zarówno prace Hume’a, jak i Mandeville’a miały znaczący wpływ na powstanie analogii Darwina. Na koniec, biorąc pod uwagę treść tych książek w perspektywie innych prac, które Darwin czy tał w tamtym okresie, spróbujemy lepiej zrozumieć, w jaki sposób koncepcja doboru naturalne¬go wyparła ideę boskiego projektanta. Nawet jeżeli ten pogląd przedstawia rzeczywisty rozwój wydarzeń, to Darwin dokonał czegoś więcej niż tylko zastąpienia Paleyowskiej idei najwyższego wynalazcy równie mechanistycznym poglądem o doborze naturalnym. Było raczej tak, co postaram się pokazać w najbardziej spekulatywnej części mojej argumentacji, że Darwin postrzegał proces selekcji w kategoriach szczególnego rodzaju narracji, takiej, jaką można znaleźć w osiemnastowiecznej filozofii lub historii „spekulatywnej”. Takie podejście występowało w dziełach wielkich autorów, między innymi Monteskiusza i Rousseau, aczkolwiek najbardziej było rozwinięte w poglądach szkockich myślicieli oświeceniowych. Lektura tekstów szkockich filozofów pokazała Darwinowi, że kumulacja ślepych doświadczeń historycznych może przełożyć się na spontaniczny porządek. A dokonując ekstrapolacji idei społecznych na świat przyrody, dostrzegł, że taki proces mógłby całkiem skutecznie wyeliminować rękę Projektanta. Twierdzę, że wynik rozmyślań Darwina dotyczył czegoś więcej niż tylko ciekawej ilustracji pojawiającej się w ostatnim rozdziale O powstawaniu gatunków. Angielski przyrodnik odwołał się do poglądów szkockich myślicieli dotyczących przeszłości nie tylko po to, aby przedstawić swoją odpowiedź na brytyjską teologię naturalną, ale przede wszystkim po to, aby skonceptualizować swoje podejście.
Much has been written about the Origin’s rhetorical images, famously including the “entangled bank” teeming with life, the branching tree of organic descent, and of course the analogy between selective animal breeding and evolutionary “selection” in nature. Little attention has been paid, however, to the ship-and-savage illustration, this despite the prominent position it occupies in Darwin’s text. Here we will examine this analogy, focusing on three overlapping aspects. First, I will suggest that the ship image epitomized Darwin's response to the traditional British belief in theistic “design” — an idea set forth by Robert Boyle and John Ray in the seventeenth century, and later given classic expression in William Paley’s Natural Theology. The second task of this essay will be to identify the sources that inspired Darwin’s ship image. Although his experience at Tierra del Fuego was foundational, the illustration was actually a compound of several parts. Superimposed on Darwin's personal memories were ships and savages of a wholly speculative nature, these encountered in texts Darwin read in the years follow¬ing the voyage of the Beagle. Especially influential were David Hume’s Dialogues Concerning Natural Religion (1779) and Bernard Mandeville’s Fable of the Bees (1714), the one a classic critique of design thinking and the other a conjectural account of the origins of human civility. Yet while they thus treated different topics, these writings each contributed something essential to the formation of Darwin’s analogy. Finally, by situating these texts among a related set of works that Darwin read in this period, we can clarify our understanding of how, in Darwin’s thinking, natural selection displaced the idea of a designing deity. Even so, Darwin did not simply replace Paley’s supreme mechanical inventor with an equally mechanistic view of natural selection. Rather, as I will suggest in the most speculative phase of my argument, Darwin viewed the selection process in terms of a particular kind of narrative, the kind found in eighteenth-century philosophical or “conjectural” history. That genre included works by Continental figures such as Montesquieu and Rousseau, yet it was developed most extensively by Scottish Enlightenment thinkers. Exposure to writings by the latter group would have taught Darwin that blind-yet-cumulative historical experience could eventuate in sponta¬neous order. And, extrapolating from society to nature, he would have seen that such a process could substitute quite effectively for the calculated workmanship of a Designer. The result, I argue, was more than just a vivid illustration appearing in the final chapter of the Origin of Species. For Darwin drew on the Scottish historical outlook not only to represent his response to British natural theology but also to conceptualize that response in the first place.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2019-2020, 16-17; 83-118
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies