Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kapliczka" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Majowe obrzędy religijne na Nizinie Południowopodlaskiej
    May religious rites in the Southern Podlasie lowland
    Autorzy:
    Bytniewski, M.
    Zbucki, Ł.
    Dąbrowski, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87596.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    sacrum
    dziedzictwo kulturowe
    kapliczka
    obrzęd
    krajobraz kulturowy
    cultural heritage
    shrine
    rite
    cultural landscape
    Opis:
    Krajobraz kulturowy Niziny Południowopodlaskiej wzbogacają liczne obiekty sakralne wśród nich kapliczki i krzyże przydrożne. Usytuowane są na skrzyżowaniach dróg, w pobliżu dużych kompleksów leśnych, przy niebezpiecznych zakrętach, mostach, grobach powstańców, na początku i końcu wsi i miast oraz wielu innych miejscach. Przydrożne kapliczki stawiano w wielu intencjach np.: aby otrzymać błogosławieństwo w pracach polowych, z okazji urodzin, powrotu do zdrowia, czy na przebłaganie Boga za winy. Na Nizinie Południowopodlaskiej znajdują się również kapliczki związane z kultem Matki Boskiej, które w majowe wieczory gromadzą wiernych na nabożeństwa. Celem pracy jest wskazanie znaczenia miejsca kapliczek w codziennym życiu mieszkańców Podlasia oraz sfery sacrum, która towarzyszy tym miejscom.
    The cultural landscape of the Southern Podlasie lowland is shaped by numerous religious buildings, including chapels and wayside crosses. They are located at road junctions, near large forests, with dangerous curves, bridges, tombs of the insurgents, at the beginning and at the end of the village and towns, and in many other places. Roadside shrines were located for a number of intentions, for example: to get a blessing in a field work, on the occasion of birthday, recovery, and in atonement for the sins. Here, in the Southern Podlasie lowland, one can find also shrines associated with the cult of the Virgin Mary, were believers gather for worship during the May evenings. The aim of this study is to document the existence of shrines in the region and the sacred sphere associated with inhabitants’ daily life. This will enable an assessment of the culture based values that are connected with the sacrum, that currently is getting more and more deteriorated.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 19; 141-149
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of Wayside Shrines in Selected Areas of the Podkarpacki Region
    Analiza obiektów małej architektury sakralnej w wybranych miejscowościach woj. podkarpackiego
    Autorzy:
    Lichołai, L.
    Gargała, M.
    Pisarek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1189991.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
    Tematy:
    wayside shrines
    wayside crosses
    sacred architecture
    kapliczka
    krzyż przydrożny
    architektura sakralna
    Opis:
    W miejscowościach położonych w centralnej części woj. podkarpackiego (Wiercany, Wola Zgłobieńska, Boguchwała, Głogów Młp., Husów) zinwentaryzowano łącznie 117 obiektów małej architektury sakralnej, w tym 89 kapliczek i 28 krzyży. Zebrane informacje posłużyły do określenia aktualnego stanu zachowania obiektów małej architektury sakralnej na badanym terenie. Zinwentaryzowane kapliczki to najczęściej formy figuralne oraz kapliczki słupowe (kolumnowe). Najwięcej kapliczek poświęconych jest Matce Bożej. Wśród krzyży dominowały drewniane, wysokie, proste w konstrukcji, malowane na brązowy kolor. Drobne elementy architektury sakralnej najczęściej umiejscawiane były na poboczu dróg publicznych lub w obrębie prywatnych posesji. Bardzo często przyzdabiano je sztucznymi kwiatami lub obsadzano trwałą roślinnością bądź otaczano metalowym albo drewnianym ogrodzeniem. Na obszarze badań 54% kapliczek i krzyży posadowiono po II wojnie światowej, w tym zdecydowana większość znajdowała się w Wiercanach i Woli Zgłobieńskiej. Niemniej obiekty te mają niepodważalną wartość historyczną oraz stanowią istotny element krajobraz kulturowego. Potwierdzeniem ich wyjątkowości było wytyczenie w Woli Zgłobieńskiej, Boguchwale i Husowie turystycznych tras rowerowych.
    Źródło:
    Architektura Krajobrazu; 2014, 3; 78-91
    1641-5159
    Pojawia się w:
    Architektura Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Small sacral architecture in the Sub-Carpathian countryside landscape. The case of Czarnorzeki and Wydrze
    Mała architektura sakralna w krajobrazie podkarpackiej wsi. Na przykładzie Czarnorzek i Wydrza
    Autorzy:
    Sołtysik, A.
    Dołęga, A.
    Szarek, N.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/107116.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
    Tematy:
    shrine
    cross
    countryside landscape
    Czarnorzeki
    Wydrze
    kapliczka
    krzyż
    krajobraz wsi
    Opis:
    The characteristic feature of Polish rural landscape is the presence of wayside crosses and shrines which create the unusual atmosphere of countryside. They date back to the early years of Christianity in Poland. At the beginning they were built in former pagan places of worship. Wayside shrines have various architectural forms. In Sub-Carpathian region there are five basic types of wayside shrines: chapel shrine, cabinet shrine, wall shrine, column shrine and pedestal shrine. In those shrines, depending on type, sacred figures were placed in different places – as a crowning in cabinets or in niches?. The presence of shrines and crosses in the landscape of countryside is connected with their various functions. The most important was and still is the sacral function. The surrounding of shrines could be considered in spatial, symbolic and functional context. The examples of small sacral architecture in Sub-Carpathian villages are shrines situated in Czarnorzeki and Wydrze. In Czarnorzeki most common are stone column shrines and in Wydrze chapel shrines.
    Charakterystyczną cechą polskiego krajobrazu wiejskiego są przydrożne krzyże i kapliczki tworzące niezwykły klimat wsi. W subtelny sposób wpisują się one w krajobraz. Geneza powstawania kapliczek jest ściśle związana z obecnością religii chrześcijańskiej na terenie Polski. Przydrożne kapliczki przybierają różne formy architektoniczne. W krajobrazie Podkarpacia można wyróżnić pięć podstawowych typów kapliczek: domkowe, szafkowe, wnękowe, słupowe i postumentowe. Kapliczki te, w zależności od typu, najczęściej mieściły w sobie figury świętych lub były nimi zwieńczone. Obecność kapliczek i krzyży w krajobrazie wsi wiąże się z różnymi funkcjami jakie pełniły. Najważniejsza z nich to funkcja sakralna. Otoczenie małej architektury można rozpatrywać w kontekście przestrzennym, symbolicznym i funkcjonalnym. Przykładem są kapliczki znajdujące się na terenie dwóch małych miejscowości Czarnorzek i Wydrza. W Czarnorzekach spotkać można kapliczki słupowe wykonane z kamienia, w krajobrazie Wydrza przeważają kapliczki domkowe.
    Źródło:
    Topiarius. Studia krajobrazowe; 2017, 4; 67-85
    2449-9595
    2543-926X
    Pojawia się w:
    Topiarius. Studia krajobrazowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przydrożne obiekty sakralne w gminie Mełgiew (woj. Lubelskie) – analiza kulturowo-krajobrazowa
    Roadside sacral objects in Mełgiew commune (Lublin Voivodship) – cultural and landscape analysis
    Autorzy:
    Kulesza, P.
    Lubiarz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88108.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    przydrożne obiekty sakralne
    krajobraz
    Mełgiew
    krzyż
    kapliczka
    roadside sacral objects
    landscape
    Mełgiew commune
    cross
    roadside shrines
    Opis:
    Ważnym elementem polskiego krajobrazu są przydrożne obiekty sakralne. Pełniąc od wieków funkcje religijne, kulturowe i krajobrazowe stają się obecnie często zapomnianym elementem przestrzeni. Podlegają procesom starzenia, niszczenia a nawet dewastacji przez co ich znaczenie w krajobrazie maleje. Badania przeprowadzone na terenie gminy Mełgiew w województwie lubelskim mają charakter inwentaryzacyjny. Określają stan istniejący i sposób zachowania przydrożnych obiektów sakralnych. Wskazują obiekty najcenniejsze pod względem historycznym, kutrowym i krajobrazowym. Wynikiem analiz jest waloryzacja przydrożnych krzyży, kapliczek, figur i mogił w odniesieniu do krajobrazu gminy, który ulega szybkim zamianom przestrzennym.
    Roadside sacral objects constitute an essential element of the Polish landscape. Having performed religious, cultural and landscape functions for ages, at present they often become forgotten elements of the surrounding space. They undergo the processes of ageing, deterioration, or even devastation, due to which their importance in the landscape is diminished. Research conducted in the area of Mełgiew district, in the Lublin Voivodeship, constitutes an inventory of such objects. It determines the present condition of the roadside sacral objects and the way they were maintained. It also indicates which objects are the most valuable from the historical, cultural and scenic point of view. The outcome of this research is a valorisation of the roadside crosses, shrines, statues and tombs with reference to the landscape of the district, which is subject to rapid spatial changes.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 127-140
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki i krzyże przydrożne w nazwach terenowych (na przykładzie mikrotoponimów gminy Wręczyca Wielka w powiecie kłobuckim)
    Roadside shrines and roadside crosses in geographical names (as exemplified by the microtoponyms of gmina Wręczyca Wielka near Kłobuck in the north of Silesian voivodeship)
    Autorzy:
    Jelonek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1928114.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwa terenowa
    mikrotoponim
    onomastyka kulturowa
    kapliczka
    krzyż przydrożny
    field name
    microtoponym
    cultural onomastics
    a roadside cross
    a roadside shrine
    Opis:
    Głównym celem artykułu jest próba określenia roli kapliczek i krzyży przydrożnych w nazwach terenowych. Przykładowy materiał badawczy stanowi ponad 1000 mikrotoponimów zgromadzonych w trakcie prowadzenia badań terenowych (2011-2017) na obszarze gminy Wręczyca Wielka w powiecie kłobuckim, w województwie śląskim. Do analizy włączono również uzasadnienia nazwotwórcze poszczególnych onimów oraz podania, historie i legendy, które uzyskano podczas prowadzenia nieoficjalnych rozmów z przedstawicielami średniego i najstarszego pokolenia mieszkańców eksplorowanej gminy. W artykule wykorzystano narzędzia badawcze onomastyki kulturowej. Małe obiekty architektury sakralnej, które pojawiają się w nazwach terenowych, pełnią często po kilka ról. Najczęściej krzyże i kapliczki przydrożne są lokalizatorami, względem których desygnuje się pola, łąki, lasy, dukty itp. Ponadto „dane przyjęzykowe” zawarte w uzasadnieniach nazwotwórczych mikrotoponimów dokumentują związek małych form architektury sakralnej z okolicznymi obiektami fizjograficznymi i uwypuklają rolę tych form w kulturze ludowej. I tak krzyże i kapliczki przydrożne upamiętniają dawne wydarzenia oraz utrwalają elementy wiejskiej obyczajowości. Małe obiekty architektury sakralnej wpisane w mikrotoponimy potwierdzają również to, że dla najstarszego pokolenia mieszkańców współczesnej wsi religia wciąż stanowi jedną z najwyższych wartości.
    The main purpose of this article is an attempt at the description of the role of roadside shrines and crosses in geographical names. The study encompasses more than 1,000 microtoponyms collected in the years 2011–2017 in the area around the village of Wręczyca Wielka near Kłobuck (Silesian voivodeship). The analysis also offers a justification for the onyms, as well as stories and legends elicited during informal conversations with the middle and the oldest generation of inhabitants of the explored area. The author uses the research tools of cultural onomastics.The objects of sacral architecture which appear in geographical names frequently have a number of functions. Mostly, roadside shrines and crosses help to locate or mark fields, meadows, forests and paths. Furthermore, the data that shed light on the motivation of microtoponyms document the relationship between the abovementioned examples of sacral architecture with the surrounding physiographic objects, highlighting the role of these forms in folk culture. Both roadside crosses and shrines commemorate past events and preserve the elements of rural customs. The few specimens of sacral architecture functioning as the motivation for microtoponyms also confirm the fact that, for the oldest generation of village inhabitants, religion is still one of the most important values.
    Źródło:
    Onomastica; 2020, 64; 69-82
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturowe, historyczne i religijne znaczenie kapliczek i krzyży przydrożnych w gminie Trzydnik Duży
    Cultural, historical, and religious value of roadside altars and crosses in the Trzydnik Duży commune
    Autorzy:
    Kulesza, Piotr
    Lubiarz, Magdalena
    Żak-Kulesza, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019113.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    kapliczka
    krzyż przydrożny
    gmina Trzydnik Duży
    zabytek
    obiekt sakralny
    krzyż postumentowy
    kultura
    historia
    religijność
    shrine
    roadside cross
    Trzydnik Duży commune
    historic monument
    sacral object
    pedestal cross
    culture
    history
    religiousness
    Opis:
    In July and August of 2015 in the area of the Trzydnik Duży commune, a field study was carried out, regarding sacral roadside monuments. Observations concerning the condition of the inventoried objects were recorded during the analyses. Inscriptions and vital information relating to the history and religious practices found on these objects were also noted. The sacral objects and their surroundings were photographed. What is more, interviews were carried out with passers-by about the history of the studied objects. As a result of this study 73 roadside sacral objects were inventoried, including 17 house-shrines and cabinet shrines. The remaining objects are wooden, and metal crosses, as well as two statues of Virgin Mary. The study was pioneer in character, since a complex inventory of sacral objects in the Trzydnik Duży commune had not been performed before. The historical-cultural or natural value of these objects had not been investigated. Therefore, the aim of this study was to highlight and preserve their historical value. Their artistic and architectural forms, as well as cultural and religious meaning in the history of the Trzydnik Duży commune were brought to attention.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 123-151
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies