Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kuśmierek, J." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-6 z 6
Tytuł:
Potrzeby deszczowania jęczmienia browarnego w zależności od rodzaju gleby
Needs of sprinkler irrigation in production of malting barley depending on the type of soil
Autorzy:
Zarski, J.
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61699.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
obszary deficytowe w wode
zboza
jeczmien browarny
plonowanie
potrzeby wodne
gleby bardzo lekkie
gleby lekkie
czynniki plonowania
opady atmosferyczne
deszczowanie
Opis:
W pracy oszacowano potrzeby interwencyjnego deszczowania jęczmienia jarego browarnego i zobrazowano ich dużą zmienność czasową. Zastosowano oryginalną metodę badawczą, bazującą na wynikach wieloletnich ścisłych do-świadczeń polowych. Doświadczenia te prowadzono na obszarze szczególnie deficytowym w wodę (rejon Bydgoszczy) na dwóch rodzajach gleb: bardzo lekkiej na podłożu przepuszczalnym oraz lekkiej na podłożu zwięzłym. Łącznie przeprowadzono 17 eksperymentów jednorocznych, w trzech cyklach wieloletnich, obejmujących 13 sezonów wegetacyjnych. Wykazano istotną zależność wysokości plonów ziarna na stanowiskach nie deszczowanych oraz przyrostów plonów ziarna pod wpływem deszczowania od wysokości opadów atmosferycznych w okresie wzmożonych potrzeb wodnych jęczmienia, obejmującym miesiące maj i czerwiec. Na podstawie analizy tych zależności oraz sum opadów maja i czerwca w latach 1971-2010 stwierdzono, że duże potrzeby deszczowania jęczmienia, wymagające zastosowania co najmniej 5 dawek nawodnieniowych (sumarycznie co najmniej 100-120 mm wody), występują w rejonie Bydgoszczy na glebie bardzo lekkiej w 30%, a na lekkiej w 12,5% lat. Zastosowanie deszczowania prowadzi w tych latach do znaczącego wzrostu plonów ziarna jęczmienia, wynoszącego co najmniej 2,50 t.ha-1. W aktualnych uwarunkowaniach ekonomicznych, wartość nawet tak wysokich efektów produkcyjnych deszczowania nie zapewnia opłacalności stosowania tego zabiegu. Argument przemawiający za celowością wprowadzenia deszczowania do technologii uprawy jęczmienia browarnego mogą stanowić korzystne zmiany jakości ziarna. W doświadczeniach wykazano, że deszczowanie spowodowało nie tylko wzrost i stabilizację wysokości plonu ziarna, ale przede wszystkim przyczyniło się do po-zyskiwania surowca spełniającego kryteria przydatności browarnej, niezależnie od występujących w sezonie wegetacyjnym niedoborów opadów atmosferycznych.
The study estimated the needs of emergency irrigation in malting barley and illustrated their high temporal variability. The original test method, based on the results of many years of field experiments was used. Experiments were carried out in the area of particular deficit in the water (region of Bydgoszcz) on two soil types: very light with a drained subsoil and light with a dense subsoil. A total of 17 annual experiments were carried out, in three multi-year cycles, involving 13 growing seasons. There was a significant correlation between grain yield at a non-irrigated plots, and increases in grain yield under the influence of irrigation and the amount of precipitation during the period of increased water needs of barley, including the months May and June. Based on the analysis of these relationships and the total rainfall in May and June in the years 1971-2010, it was found that the great barley irrigation needs, requiring the use of at least 5 doses of irrigation (in total at least 100-120 mm of water) are found in the region of Bydgoszcz on the very light soil in 30% and on the light soil in 12.5% of the years. The use of irrigation in these years leads to a significant increase in grain yield of barley, of at least 2.50 t.ha-1. In the current economic conditions, the value of even such high-production effects of sprinkler irrigation does not provide a cost-effectiveness of this treatment. An argument for the desirability of the introduction of irrigation for growing malting barley technology can be a beneficial change of grain quality. The experiments showed that irrigation resulted in not only the growth and stability of grain yield, but also contributed to the gathering of raw material that meets the criteria of suitability for brewing, regardless of the existing shortages of precipitation in the growing season.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ deszczowania i nawożenia azotem na plonowanie jęczmienia browarnego na glebie lekkiej
Influence of sprinkling irrigation and nitrogen fertilization on malting barley yielding on light soil
Autorzy:
Zarski, J.
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60043.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
uprawa roslin
zboza
gleby lekkie
jeczmien browarny
plonowanie
czynniki plonowania
deszczowanie
nawozenie azotem
jakosc plonu
Opis:
W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2006–2008 na glebie lekkiej w Mochełku koło Bydgoszczy, badano wpływ deszczowania i czterech wariantów nawożenia azotowego na wysokość i jakość plonu ziarna browarnej odmiany jęczmienia jarego ‘Poldek’. W kolejnych sezonach wegetacji zastosowano odpowiednio sumaryczne dawki wody 90, 30 i 180 mm, stosownie do przebiegu warunków meteorologicznych. Deszczowanie browarnej odmiany jęczmienia jarego ‘Poldek’ istotnie wpłynęło na wysokość plonu ziarna, powodując jego przeciętną zwyżkę 2,24 t.ha-1 (71,3%). Efektywność produkcyjna deszczowania była wyższa od uzyskiwanej w innych doświadczeniach krajowych, prowadzonych w porównywalnych warunkach glebowych. Deszczowanie przyczyniło się także do polepszenia wskaźników przydatności browarnej ziarna. Ziarno roślin deszczowanych zawierało mniej białka, charakteryzowało się porównywalną energią kiełkowania oraz znacznie większą celnością, w porównaniu do roślin z obiektów kontrolnych. Nawożenie azotowe powodowało istotny wzrost plonu ziarna, ale wpływało na pogorszenie jego jakości pod względem przydatności słodowniczej. Na podstawie uzyskanych rezultatów można stwierdzić, że w sezonach wegetacyjnych o niskich opadach atmosferycznych w okresie maja, czerwca i lipca, cechujących się występowaniem długotrwałych okresów posuchy rolniczej, deszczowanie jęczmienia jarego na glebie lekkiej stanowi jeden z podstawowych zabiegów plonotwórczych, umożliwiających pozyskanie wysokiego i dobrego jakościowo plonu ziarna.
The influence of sprinkling irrigation and four nitrogen fertilization doses on the height and quality of grain yield of malting spring barley cultivar Poldek was determined in a field experiment carried out in the years 2006-2008 on light soil at Mochelek, near Bydgoszcz. Total water doses of 90, 30 and 180 mm were used in succeeded vegetation seasons respectively to weather conditions. The sprinkling irrigation of malting barley Poldek significantly increased the grain yield to the average amount of 2,24 t.ha-1 (71,3%). Productive efficiency of applied water was higher comparing to results obtained from domestic experiments carried on in the comparable soil conditions. Irrigation also improved the brewery utilization indexes. Grain harvested on irrigated plots have less protein in the contents, higher uniformity and germination capacity than grain harvested as a control. Nitrogen fertilization significantly increased the grain yield but worsened its quality for malting utility. Obtained results indicate that the irrigation is one of the main impacts that provide high and good quality grain yield of malting barley in vegetation seasons characterised by low precipitation which causes dry spells in May, June and July
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 03
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena efektywności deszczowania jęczmienia jarego w aspekcie poprawy przydatności słodowniczej ziaren
Evaluating the efficiency of sprinkler irrigation in spring barley in terms of improving the usability of grain for malting
Autorzy:
Zarski, J.
Blazewicz, J.
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Geldarska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60470.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
zboza
deszczowanie
nawozenie azotem
jeczmien jary
jeczmien browarny
jeczmien Signora
ziarno
jakosc
plony
przydatnosc slodownicza
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2015, III/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu deszczowania i nawożenia azotem na wysokość i jakość plonu dwóch odmian jęczmienia browarnego
Impact of sprinkling irrigation and nitrogen fertilization on yield and its quality in two malting barley cultivars
Autorzy:
Zarski, J.
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Blazewicz, J.
Zembold-Gula, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62038.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rosliny uprawne
zboza
uprawa roslin
deszczowanie
nawozenie azotem
jeczmien browarny
jeczmien Mauritia
jeczmien Marthe
plonowanie
plony
jakosc browarna
Opis:
Celem badań była ocena wpływu deszczowania i nawożenia azotowego oraz interakcji tych czynników na wysokość plonu i wartość browarną ziarna dwóch jakościowych odmian jęczmienia jarego ‘Mauritia’ oraz ‘Marthe’. Ścisłe doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2010-2011 na glebie lekkiej o zwięzłym podłożu w Stacji Badawczej Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego, zlokalizowanej w Mochełku koło Bydgoszczy, a więc w strefie o największych przeciętnych niedoborach opadów atmosferycznych i potrzebach stosowania uzupełniającego deszczowania w Polsce pod względem kryterium klimatycznego. Biorąc pod uwagę warunki glebowe doświadczenia, stosowane deszczowanie miało typowy dla warunków klimatycznych Polski charakter interwencyjny, uzupełniający okresowe braki opadów atmosferycznych w okresie wzmożonych potrzeb wodnych jęczmienia. Hipoteza badawcza zakładała, że zastosowanie deszczowania w technologii uprawy jęczmienia spowoduje wzrost i stabilizację wysokości plonów ziarna oraz przyczyni się do pozyskiwania surowca spełniającego kryteria przydatności browarnej, niezależnie od występujących w sezonie wegetacji okresów suszy rolniczej. Założono także, że w warunkach deszczowania możliwe będzie zastosowanie wyższych dawek nawożenia niż w uprawie tradycyjnej, prowadzonej w warunkach naturalnych opadów atmosferycznych, a zwiększone nawożenie azotowe przyczyni się do wzrostu wysokości plonów, nie pogarszając jakości ziarna przeznaczonego do przemysłu browarniczego. Wyniki przeprowadzonych ścisłych doświadczeń polowych potwierdziły hipotezę, że pod względem kształtowania wskaźników produkcyjnych i jakościowych, wprowadzenie deszczowania do technologii produkcji jęczmienia browarnego jest zabiegiem bardzo celowym. Jednak w praktyce rolniczej ewentualne stosowanie deszczowania w uprawie jakościowych odmian jęczmienia browarnego zależeć będzie przede wszystkim od efektywności ekonomicznej przedsięwzięcia, kształtowanej przez wartość plonu (cenę dobrej jakości surowca) oraz od uwarunkowań infrastrukturalnych, w tym głównie dostępności źródeł wody do nawodnień. Optymalny poziom nawożenia azotem deszczowanych upraw jęczmienia browarnego, pod względem wielkości plonu użytecznego ziarna oraz cech jakościowych, powinien wynosić 30 kg.ha-1. Zwiększenie nawożenia do poziomu 60 i 90 kg.ha-1 nie powodowało bowiem wzrostu masy ziarna, natomiast zdecydowanie pogarszało jego jakość, przyczyniając się do pogorszenia przydatności słodowniczej surowca. Druga hipoteza badawcza została zatem zweryfikowana negatywnie.
The aim of the research was an evaluation the impact of sprinkling irrigation, nitrogen fertilization as well as an interaction of the two factors on yield and malting quality of grain of two malting barley varieties‘Mauritia’ and ‘Marthe’. A field experiment was conducted during the growing seasons in years 2010-2011 on sandy soil with dense subsoil in the Research Centre of University of Technology and Life Science - Mochełek nearby Bydgoszcz. This is an area in Poland of the highest average precipitation shortages and the needs of use the supplemental irrigation in terms of the climate criterion. On such type of soil, the irrigation had an interventionist role which is typical for the climatic conditions in Poland. It complemented periodic shortages of precipitation during the increased water needs of barley. Research hypothesis assumed that the use of irrigation in the technology of barley cultivation will increase and stabilize yields of grain and contribute to the acquisition of raw material that meets the criteria of brewing, regardless of the agricultural droughts occurring in a growing season. It was also assumed that, in terms of irrigation it would be possible to use higher doses of fertilizer than in conventional cultivation conducted under natural rainfall while the increased level of nitrogen fertilizer would increase yields without deteriorating the quality of grain destined for the brewing industry. The results of field experiments confirmed the hypothesis that the use of irrigation for malting barley production technology is a recommended procedure in terms of shaping indicators of production and quality. However, in agricultural practices, the possible use of irrigation in the cultivation of high quality malting barley varieties will depend primarily on the economic efficiency which would be shaped by the value of the yield (the price of a high quality material) as well as the infrastructure of a farm, mainly the availability of water resources for irrigation. In terms of yield useful for malting and the quality properties of grain, the optimal level of nitrogen fertilization of irrigated malting barley crops should be of 30 kg·ha-1. Increasing fertilizer up to level of 60 and 90 kg.ha-1 did not result in the increased grain weight, while definitely deteriorated its quality, whereby it contributed to the deterioration of the suitability the raw material for malting. Therefore, the second research hypothesis was negatively verified.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 2/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena celowości stosowania deszczowania w technologii uprawy jęczmienia browarnego - wstępne wyniki badań
Evaluation of efficiency of sprinkling irrigation in the brewing barley cultivation technology - preliminary results
Autorzy:
Zarski, J.
Blazewicz, J.
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Zembold-Gula, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62600.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
zboza
technologia uprawy
gleby lekkie
deszczowanie
nawozenie azotem
jeczmien browarny
jeczmien Mauritia
jeczmien Marthe
plonowanie
wysokosc plonu
jakosc plonu
Opis:
W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w sezonie wegetacyjnym 2010r. na glebie lekkiej w Mochełku koło Bydgoszczy, badano wpływ deszczowania i czterech wariantów nawożenia azotowego na wysokość i jakość plonu ziarna browarnych odmian jęczmienia jarego ‘Mauritia' oraz ‘Marthe'. Okres wegetacji jęczmienia pod względem sumy opadów należał do wilgotnych, jednak cechował się wyjątkowo nierównomiernym rozkładem opadów w poszczególnych dekadach. W okresie obejmującym fazę kłoszenia i dojrzewania jęczmienia opady wyniosły zaledwie 16,3 mm, co spowodowało potrzebę deszczowania roślin. Łącznie w pięciu dawkach jednorazowych zastosowano 105 mm wody. Stwierdzono, ze wysokość plonów ziarna jęczmienia jarego wynosiła od 3,05 t.ha-1 do 6,34 t.ha-1, w zależności od odmiany, deszczowania i wariantu nawożenia azotowego. Niezależnie od zastosowanych czynników, większą średnio o 31% wysokością plonów charakteryzowała się odmiana ‘Marthe'. Średni przyrost plonu ziarna pod wpływem zastosowania deszczowania wyniósł 37,3%. Wskazuje to na dużą celowość wprowadzenia tego zabiegu do technologii produkcji jęczmienia browarnego jako czynnika podwyższającego wysokość plonów ziarna w sezonach wegetacji cechujących się występowaniem posuch atmosferycznych i rolniczych w okresie wzmożonego zapotrzebowania roślin na wodę. Reakcja roślin na nawożenie i jego wzrastające dawki zależała od warunków wodnych, zróżnicowanych w wyniku deszczowania. W warunkach bez deszczowania stwierdzono brak istotnego zróżnicowania wysokości plonu odmiany ‘Mauritia' oraz zmniejszenie wysokości plonu odmiany ‘Marthe' pod wpływem zastosowania zwiększonych dawek azotu. Na stanowiskach deszczowanych wysokość plonów jęczmienia nawożonego była istotnie wyższa niż uprawianego bez nawożenia. Jednak zwiększenie dawki azotu z 30 do 60-90 kg.ha-1, nie spowodowało istotnego podwyższenia wysokości plonów. Wstępna ocena przydatności słodowniczej ziarna wykazała, że jakość surowca polepszała się pod wpływem deszczowania i zdecydowanie pogarszała się w wyniku zastosowania nawożenia azotem, zwłaszcza w ilości 60-90 kg.ha-1. Najlepszą wartość browarną miało ziarno pochodzące ze stanowisk deszczowanych i nie nawożonych azotem.
A field experiment was conducted during the growing season 2010 on sandy soil in Mochełek near Bydgoszcz. The effects of irrigation and the four variants of nitrogen fertilization on yield and quality of grain from brewing barley varieties 'Mauritia' and 'Martha' were inwestigated. Growing season of barley in terms of total rainfall belonged to the wet, however, was marked by an extremely uneven distribution of rainfall in different decades. During the period of tillering and ripening stage of barley rainfall amounted to only 16.3 mm, which resulted in the need for irrigation of plants. A total of five doses of 105 mm of water was used. It was found that yields of barley grain ranged from 3.05 kg.ha-1 to 6.34 kg.ha-1, depending on the variety, irrigation and nitrogen fertilization variant. Regardless of the factors used, higher average yields of 31% was characterized by a variety of 'Martha'. The average increase in grain yield due to application of irrigation was 37.3%. This indicates the high desirability of introducing this treatment to the malting barley production technologies as a factor which increases the amount of grain yield in growing seasons characterized by the occurrence of atmospheric and agricultural dry spells in the period of increased demand for water plants. Plant response to fertilization and its increasing doses depend on water conditions, varying as a result of irrigation. In conditions without irrigation, there was no significant difference in the level of yield of 'Mauritia' and substantially reduce the amount of yield of 'Martha' under the influence of the application of increased doses of nitrogen. On irrigated plots yields of fertilized barley was significantly higher than those grown without fertilization. However, increasing the nitrogen dose from 30 to 60-90 kg.ha-1, did not result in significant increases in yields. Preliminary assessment of the suitability of grain for malting showed that the quality of raw material have been improved under the influence of irrigation and clearly deteriorated as a result of nitrogen fertilization, especially in an amount of 60-90 kg.ha-1. Grains derived from irrigated but not fertilized plots had the highest value for malting.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ deszczowania i nawożenia azotem w technologii uprawy jęczmienia browarnego na wydajność procesu słodowania - wstępne wyniki badań
Effect of sprinkling irrigation and nitrogen fertilization in the brewing barley cultivation technology on the malting productivity - preliminary results
Autorzy:
Blazewicz, J.
Zembold-Gula, A.
Zarski, J.
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61206.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
uprawa roslin
technologia uprawy
deszczowanie
nawozenie azotem
jeczmien browarny
jeczmien Marthe
jeczmien Mauritia
ziarno
plony
wydajnosc slodowania
masa slodu
Opis:
Celem pracy było określenie wpływu cech odmianowych, deszczowania i nawożenia azotowego na przydatność gospodarczą badanych odmian jęczmienia browarnego. Przydatność gospodarczą określono na podstawie plonu ziarna celnego oraz wydajności słodowania i masy słodu możliwej do pozyskania z powierzchni 1 hektara uprawy. Doświadczenie polowe przeprowadzono w sezonie wegetacyjnym 2010 na glebie lekkiej w Mochełku koło Bydgoszczy. Stwierdzono, że wyższą przydatnością gospodarczą, określoną na podstawie plonu ziarna celnego oraz masy słodu i wydajności słodowania, charakteryzowała się browarnicza odmiana jęczmienia jarego ‘Marthe'. Wprowadzenie deszczowania w technologii uprawy jęczmienia browarnego przyczyniło się do zwiększenia plonu ziarna celnego oraz wydajności procesu słodowania z jednostki powierzchni. Optymalny poziom nawożenia azotem deszczowanych upraw jęczmienia browarnego, pod względem wielkości plonu użytecznego ziarna oraz masy uzyskanego słodu, powinien wynosić 30 kg.ha-1. Zwiększenie nawożenia do 60-90 kg.ha-1nie spowodowało istotnego wzrostu masy ziarna celnego i słodu.
The purpose of this study was to determine the effect of cultivar characteristic, irrigation and the four variants of nitrogen fertilization on economic usefulness of brewing barley grain cultivars. Economic suitability of brewing barley 'Mauritia' and 'Martha' cultivars was define on the basis of plump grains yield, malting productivity and malt weight, which are possible to obtain from 1 hectare of cultivation. A field experiment was conducted during the growing season 2010 on sandy soil in Mochełek near Bydgoszcz. During irrigation, a total of five doses of 105 mm of water was used. From barley grain of thickness over 2.5 mm, Pilsner type malts were obtained in laboratory conditions. It was found that higher economic usefulness, determined on the basis of grain yield, malts weight and malting productivity was characterized by a brewing barley cultivar 'Marthe'. The introduction of irrigation in technology of brewing barley cultivation, regardless of nitrogen fertilization, has contributed to increased grain yield and malting productivity from unit area. Optimal level of nitrogen fertilization for tested cultivars of brewing barley is 30 kg.ha-1. Increasing the nitrogen dose from 30 to 60-90 kg.ha-1, did not result in significant increases in weight of plump grains and malts.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 06
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-6 z 6

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies