Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "polish" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 235
Tytuł:
Z perspektywy Zachodniej Kanady o akademickich programach języka i literatury polskiej
About academic programs of Polish language and literature from the perspective of Western Canada
Autorzy:
Karwowska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075997.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
polish language studies
polish-jewish themes
polish language
polonistyka
tematyka polsko-żydowska
język polski
Opis:
Tematem artykułu jest sytuacja kursów języka i literatury polskiej na uniwersytetach w Ameryce Połnocnej. Zmniejszająca się liczba studentów zainteresowanych zajęciami z kultury polskiej, będąca wynikiem wielu czynników, prowadzi do ograniczania kursów. Sytuacji nie pomaga łączenie wydziałów slawistycznych z germanistycznymi. W ostatnich latach wzrasta natomiast zainteresowanie tematyką polsko-żydowską, co może pomóc w rozwinięciu np. lektoratów językowych nie tylko jako kursów skierowanych do odbiorców poszukujących tożsamościowych wartości języka, ale także polszczyzny jako języka świadectw Zagłady Żydów.
This article discusses the current situation of courses in Polish language and literature at North American universities. Diminishing interest in Polish culture, caused by a variety of factors, has resulted in limited offerings of courses on this subject. The common fusion of Slavic and German Departments in North America does not help to reverse this trend. In current years, however, there has been a growing interest in Polish-Jewish themes. This, in turn, might lead to a renewed interest in Polish courses; for instance, the Polish language can be taught not simply with heritage students in mind but also as an important language for reading Holocaust testimonies.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 10; 51-58
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phonetic Reduction of Intervocalic [w] in Contemporary Polish
Autorzy:
Jaworski, Sylwester
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52891435.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Polish
phonetic reduction
acoustic analysis
język polski
redukcja fonetyczna
analiza akustyczna
Opis:
This paper reports the results of an acoustic study concerned with deletion of intervocalic [w] in contemporary Polish. The data for analysis were obtained by asking twenty monolingual native speakers of Polish, ten males and ten females, to tell the story of  a film or a book whose protagonist was female. The results revealed that approximately 25% of the sound combinations in question were reduced phonetically to a vowel geminate. In cases of deletion, the formant trajectories of the examined sound sequences either did not show any signs of the glide or the expected drop in formant frequencies throughout the glide section is so slight that it is rather unlikely to produce an auditory impression of a [w] sound. Importantly, in the analysed recordings, w-dropping affects only the glide elements found in various verb forms, while intervocalic [w] appears to be resistant to deletion in the few cases where the glide constitutes an element of the stem, e.g. in the nouns skała ‘rock’and szkoła ‘school’.
Przedstawione w artykule wyniki analizy akustycznej opisują częstotliwość, z jaką międzywokaliczna głoska [w] jest usuwana ze strumienia mowy. Analizie poddano wypowiedzi 20 rodzimych użytkowników języka polskiego, których poproszono o opowiedzenie fabuły filmu, w którym główną postacią jest kobieta. Wyniki analizy akustycznej wskazują, że w ok. 25% przypadków międzywokaliczne [w] nie jest wymawiane, jeśli stanowi element końcówki fleksyjnej czasownika, np. -ała, -iła, -yła. W takich przypadkach trajektorie formantów, jak również ich intensywność, nie wskazywały na obecność półsamogłoski [w] pomiędzy samogłoskami lub zmiany te były tak niewielkie, że nie wywoływały akustycznego wrażenia głoski [w]. W badaniu nie stwierdzono przypadków usunięcia [w], jeśli dźwięk ten znajdował się w podstawie słowotwórczej, np. w słowach skała, szkoła.
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2021, 16, 2; 79-97
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studia polonistyczne poza Polską: kompleksowy przykład Brukseli (ULB)
Polish Studies outside of Poland: The Complex Example of Brussels (ULB)
Autorzy:
Ganowski, Yoana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137416.pdf
Data publikacji:
2022-06-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish Studies
Polish Philology
Polish Language
literature
Brussels
French-speaking teaching abroad
foreign students
polonistyka
filologia polska
język polski
literatura
Bruksela
francuskojęzyczne nauczanie za granicą
studenci zagraniczni
Opis:
Często trudno jest zrozumieć pojęcie studiów polonistycznych za granicą. Autorka prezentuje polonistykę w stolicy Europy. W artykule omawia przypadek francuskojęzycznego Wolnego Uniwersytetu w Brukseli (ULB). Prezentuje polonistykę jako część slawistyki. Wskazuje ograniczenia wpływające na program nauczania. Opisuje niejednorodność studentów: ich różne pochodzenie, wykształcenie i reprezentowaną wielokulturowość. Przedstawia również program studiów oraz środki i rozwiązania ułatwiające optymalizację jednoczesnego nauczania języka i literatury. Wśród wykorzystywanych rozwiązań są nowe technologie, pobyty za granicą i spotkania z osobami mówiącymi w ojczystym języku. Podsumowując, nakreśla proces uczenia się studentów zagranicznych w Brukseli i trudności w nauczaniu, jakie mogą napotkać akademiccy nauczyciele na europejskiej uczelni. Proponuje środki zaradcze pomagające w przezwyciężaniu problemów edukacyjnych.
It is often complicated to understand the concept of Polish studies abroad. The author presents Polish Studies in the capital of Europe. In this Article the case of the French-speaking Free University of Brussels (ULB) is discussed. The author introduces Polish Studies as a part of Slavic Studies, then develops the limitations that this issue has on the program of teaching. The writer profiles the heterogeneity of the students: showing their differences resulting from their origins, backgrounds of knowledge, and the presence of multiculturalism. Then, the study program is explained, as well as the means and solutions facilitating the simultaneous teaching of language and literature Among the solutions are propounded new technologies, stays abroad and encounters with native speakers. In conclusion, the author outlines foreign student’s learning process in Brussels and the teaching difficulties that academic teachers may encounter in European faculties. She provides remedies found to overcome these educational issues.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2022, 15; 73-88
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Japanese Schulz to Polish Parnicki – around the year 1974
Od japońskiego Schulza do polskiego Parnickiego – w okolicach roku 1974
Autorzy:
Sekiguchi, Tokimasa
Wosik, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680328.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
język polski
literatura polska
przekład
polonistyka
Japonia
Japończyk
Bruno Schulz
Teodor Parnicki
Polish language
Polish literature
translation
Polish studies
Japan
the Japanese
Opis:
Najważniejsze dzieła Brunona Schultza i Witolda Gombrowicza zostały przetłumaczone na język japoński już w latach 60. XX wieku, głównie przez Yukio Kudō. Zostałem uwiedziony do tego stopnia przez te japońskie teksty, że zdecydowałem się porzucić literaturę francuską na rzecz polskiej literatury współczesnej. W 1974 roku przyjechałem do Polski na staż podyplomowy jako stypendysta rządu polskiego i podjąłem studia w zakresie literatury i języka polskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podczas dwuletniego pobytu w Krakowie mój obraz literatury polskiej przechodził różne fazy. Szybko minęła ta, która była ugruntowana na znanych mi wcześniej japońskich przekładach, potem rozpoczęło się moje „polowanie” na obiecujących autorów polskich nieobecnych jeszcze w światowej literaturze. Tak odkryłem pisarza płodnego, ezoterycznego i trudnego – Teodora Parnickiego (1908–1988). Niniejszy esej jest opisem mojego „przedzierania się” przez polszczyznę w owych czasach.
The major works by Bruno Schulz and Witold Gombrowicz were translated into Japanese in the 1960s, mainly by Yukio Kudō. I was enchanted by those Japanese texts to such an extent that I decided to abandon French literature and switch to Polish contemporary literature. In 1974, I came to Poland on a post-graduate fellowship of the Polish government, and I began studies in literature and the Polish language at the Jagiellonian University. During that two-year stay in Krakow, my view of Polish literature changed several times. The phase well established in the Japanese translations I had known ended quickly. Then I began to “hunt” for promising Polish authors not yet present in world literature. I thus discovered the prolific, esoteric and difficult Teodor Parnicki (1908–1988). This essay is my description of my “penetrating” the world of the Polish language at that time.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 487-500
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The study of Polish phonotactics: Measures of phonotactic preferability
Autorzy:
Zydorowicz, Paulina
Orzechowska, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52786594.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
consonant clusters
morphological boundaries
phonotactic preferability
Polish
zbitki spółgłoskowe
granice morfologiczne
preferencyjność w fonotaktyce
język polski
Opis:
The goal of this paper is to investigate Polish phonotactics from the point of view of different measures of phonotactic preferability. The inventory of word-initial and -final clusters is extracted from a dictionary and analysed in accordance with two principles of phonotactic complexity, namely, the Sonority Sequencing Generalisation and Net Auditory Distance. Sonority entails measurements of distances between consonants expressed by the manner of articulation, whereas NAD uses the manner of articulation, place of articulation as well as the obstruent/sonorant distinction. These differences are likely to contribute to a different assessment of clusters, which is the main focus of this paper. Moreover, since a set of Polish clusters arise due to morphology, a distinction is drawn between phonotactic and morphonotactic clusters, i.e. phonologically and morphologically motivated. We are interested in verifying to what extent the principles under investigation reflect the relation between cluster preferability and morphological complexity. The analysis shows that NAD, as a more restrictive measure of phonotactics, rejects a larger portion of word-initial and -final clusters on well-formedness grounds. Secondly, we demonstrate that both principles generally show a strong relation between cluster preferability and morphological complexity.
Celem niniejszej pracy jest zbadanie polskiej fonotaktyki z punktu widzenia różnych modeli preferencyjności. Inwentarz zbitek spółgłoskowych występujących na początku i na końcu słowa został wyekstrahowany ze słownika oraz zanalizowany na podstawie założeń Zasady Sonorności oraz Zasady Audiodystansu Netto. Zasada Sonorności określa dystanse między spółgłoskami na podstawie sposobu artykulacji, podczas gdy Zasada Audiodystansu Netto bierze pod uwagę dystanse w sposobie i miejscu artykulacji oraz pomiędzy obstruentami a sonorantami. Ponadto znaczna część zbitek spółgłoskowych w języku polskim jest wynikiem działania morfologii. Drugim celem jest zatem zbadanie stopnia zależności między preferencyjnością zbitek a ich morfologiczną strukturą. Analiza pokazuje, że Zasada Audiodystansu Netto, jako bardziej restrykcyjna miara, odrzuca większą grupę zbitek. Obie zasady natomiast potwierdzają związek między preferencyjnością zbitek spółgłoskowych a ich morfologiczną złożonością. 
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2017, 12, 2; 97-121
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Scalarity in the Verbal Domain. The Case of Polish Psych Verbs. Part 2: The Aspectual Classes of Polish Psych Verbs, Perfectivity, and Scales
Autorzy:
Willim, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52895551.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Aktionsart
perfectivity
Scale Hypothesis
scalar change
degree achievement
experiencer
Polish
inicjalność
aspekt dokonany
Hipoteza Skali
zmiana skalarna
czasownik parametryczny
nosiciel stanu
język polski
Opis:
Polish perfective psych verbs are generally analyzed as inceptive predicates denoting the beginning of an emotional state holding of an experiencer. However, a perfective psych verb can also denote an event of gradual scalar change. In this paper, I argue that on the inceptive reading a perfective psych predicate denotes a transition from a state in which p does not hold to a state in which p holds of an experiencer. In events of gradual change, there is an increase in the degree on the scale of intensity of a given psych state or on the (abstract) extent scale contributed by a verb’s argument. As the internal temporal structure of the events denoted by perfective psych predicates can depend on elements of syntactic context outside the verb, the domain of aspectual composition in Polish is not the verb, pace Rothstein (2020), but VoiceP/vP.
Dokonane czasowniki stanów emocjonalnych są zwykle analizowane jako czasowniki wyróżniające fazę początkową danego stanu. Te same predykaty mogą w pewnych kontekstach składniowych wyrażać znaczenia ewolutywne. W artykule przedstawiona jest hipoteza, że w kontekstach inicjalnych, czasownik wyraża moment zaistnienia stanu w nosicielu. W kontekstach ewolutywnych predykat wyraża stopniową zmianę na skali intensywności stanu lub stopniowe nabycie stanu przez wszystkie części podzielnego argumentu czasownika. Zależność interpretacji wewnętrznej struktury temporalnej zdarzeń od kontekstu składniowego pokazuje, wbrew tezie zawartej w pracy Rothstein (2020), że interpretacja rodzaju zdarzenia nie jest określona na poziomie czasownika dokonanego, ale ustalana jest na poziomie struktury zdaniowej (VoiceP/vP).
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2021, 16, 1; 41-71
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres wpływów wschodniosłowiańskich w polszczyźnie północnokresowej – wpływy białoruskie
East Slavonic influences in the Northern Borderland Polish language – Belarusian influences
Autorzy:
Grek-Pabisowa, Iryda
Ostrówka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594236.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
język polski
polszczyzna północnokresowa
zapożyczenia
białorutenizmy
Polish language
north borderlands Polish language
borrowings
Belarusianisms
Opis:
W artykule została przedstawiona krótka historia kształtowania się języka polskiego na obszarze dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, czyli na terenach dzisiejszej Białorusi, Litwy i południowo-wschodniej części Łotwy – Łatgalii (dawne Inflanty Polskie). W związku z tym, iż język polski pozostawał tam w stałym kontakcie z językami białoruskim, litewskim, później także rosyjskim, na przestrzeni wieków ustaliły się w nim liczne cechy zaczerpnięte właśnie z tych kodów. Najstarsze i najliczniejsze są lituanizmy i białorutenizmy. Artykuł zawiera przegląd najbardziej typowych cech białoruskich z zakresu fonetyki, fleksji, słowotwórstwa, składni i leksyki. Zostały one zestawione w postaci tabel, co dało możliwość pokazania ich obecności (lub braku) w sposób chronologiczny i terytorialny: w polszczyźnie wileńskiej zbadanej przez H. Turską przed II wojną światową, w polszczyźnie kowieńskiej opracowanej przez H. Karaś na przełomie XX i XXI wieku oraz na pozostałym obszarze w oparciu o materiał zebrany w Słowniku mówionej polszczyzny północnokresowej. Wymienione zostały zapożyczenia białoruskie regularnie występujące w polszczyźnie północnokresowej, recesywne oraz te, które wyszły z użycia wraz z zanikiem oznaczanych przez nie desygnatów.
This paper briefly presents the formation of the Polish language in the area formerly known as Grand Duchy of Lithuania, today’s Belarus, Lithuania and South-Eastern Latvia – Latgale, the former Polish Livonia. Due to the constant interaction between Polish, Belarusian, Lithuanian and later Russian languages, over the centuries numerous features were derived from the original language codes and adopted by the Polish language code. The oldest and most numerous are Lithuanisms and Belarusianisms. The article presents an overview of the most typical Belarusian features in phonetics, inflection, word-formation, syntax and lexis. These features are presented in a series of tables showing their presence (or lack thereof) in the chronological and territorial cross-section based on the Vilnius Polish language examined by H. Turska before the Second World War, the Kaunas Polish language developed by H. Karaś at the turn of the 20th and 21st century and the Dictionary of the Polish Spoken Language for the features occurring in the remaining territories of the country. Furthermore, the article quotes Belarusian borrowings regularly appearing in Northern Borderlands Polish, recessive borrowings and words that have fallen out of use with the disappearance of designations.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 141-161
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Factual Imperfective Contexts in Polish
Autorzy:
Klimek-Jankowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52825945.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
factual imperfective
imperfective aspect
Elaboration
Polish
microvariation
online questionnaire
konteksty faktualne
aspekt niedokonany
relacja retoryczna Elaboracji
język polski
zróżnicowanie językowe
ankieta internetowa
Opis:
This study aims to account for the microvariation in aspect choices in factual imperfective contexts in Polish. To this goal an online questionnaire was conducted in which the participants from western and eastern Poland were asked to fill in the missing verbs in presuppositional and existential factual contexts involving an Elaboration coherence relation. The study shows that perfective aspect is preferred in presuppositional factual contexts and imperfective is preferred in existential factual contexts in both regions. Additionally, imperfective is generally more often used in factual contexts in eastern Poland than in western Poland. The study accounts for the observed preferences by resorting to the interaction between the Elaboration relation and (in)definiteness of the temporal variable (introduced at the level of AspP) with respect to the temporal trace of a complex event decomposed in the first phase syntax.
W niniejszym artykule przedstawiamy wyniki badań dotyczących różnic w użyciu formy aspektowej czasownika w kontekstach ogólnofaktycznych w języku polskim. W badaniu przeprowadzono ankietę internetową, w której uczestnicy z Polski zachodniej i wschodniej zostali poproszeni o uzupełnienie brakujących czasowników w dwóch rodzajach kontekstów ogólnofaktycznych: (i) w kontekstach, w których wydarzenie jest w presupozycji, oraz (ii) w kontekstach, w których wydarzenie jest w asercji. Zaobserwowano, że aspekt dokonany preferowany jest w kontekstach typu pierwszego, a niedokonany w kontekstach typu drugiego w obu regionach Polski. Ponadto aspekt niedokonany jest częściej stosowany w obydwu typach kontekstów ogólnofaktycznych na wschodzie Polski. W badaniu wyjaśniono zaobserwowane preferencje w użyciu form aspektowych, odwołując się do interakcji między relacją retoryczną Elaboracji a (nie)określoności zmiennej czasowej (wprowadzonej w reprezentacji składniowej na poziomie frazy aspektowej) w odniesieniu do funkcji mapującej dane wydarzenie względem odcinka czasu, w którym to wydarzenie miało miejsce. Istotną rolę w proponowanej analizie odgrywa teoria dekompozycji wydarzenia w składni pierwszej fazy.
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2020, 15, 3; 103-127
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Scalarity in the Verbal Domain. The Case of Polish Psych Verbs. Part 1: Polish Perfective Psych Verbs and Their Prefixes
Autorzy:
Willim, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52827319.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
inceptivity
Aktionsart
perfectivity
Scale Hypothesis
scalar change
degree achievement
experiencer
Polish
inicjalność
aspekt dokonany
Hipoteza Skali
zmiana skalarna
czasownik parametryczny
nosiciel stanu
język polski
Opis:
Polish perfective psych verbs are generally analyzed as inceptive predicates focusing the beginning of an emotional state holding of an experiencer. However, a perfective psych verb can also denote an event of gradual scalar change. In this paper, I argue that on the inceptive reading a perfective psych predicate denotes a transition from a state in which p does not hold to a state in which p holds of an experiencer. In events of gradual change, there is an increase in the degree on the scale of intensity of a given psych state or on the (abstract) extent scale contributed by a verb’s argument. As the internal temporal structure of the events denoted by perfective psych predicates can depend on elements of syntactic context outside the verb, the domain of aspectual composition in Polish is not the verb, pace Rothstein (2020), but VoiceP/vP.
Dokonane czasowniki stanów emocjonalnych analizowane są zwykle jako czasowniki wyróżniające fazę początkową danego stanu. Te same predykaty mogą w pewnych kontekstach składniowych wyrażać znaczenia ewolutywne. W artykule przedstawiona jest hipoteza, że w kontekstach inicjalnych, czasownik wyraża moment zaistnienia stanu w nosicielu. W kontekstach ewolutywnych, predykat wyraża stopniową zmianę na skali intensywności stanu lub stopniowe nabycie stanu przez wszystkie części podzielnego argumentu czasownika. Zależność interpretacji wewnętrznej struktury temporalnej zdarzeń opisywanych przez dokonane czasowniki stanów psychologicznych od kontekstu składniowego pokazuje, wbrew tezie w pracy Rothstein (2020), że interpretacja rodzaju zdarzenia ustalana jest w języku polskim na poziomie struktury zdaniowej (VoiceP/vP).
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2020, 15, 4; 221-247
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Temporal Progression in Film Retellings in Polish: Perspectives on the Interaction of the Imperfective Aspect and Narrative Principles
Autorzy:
Latkowska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52922216.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
imperfective aspect
grammatical aspect
retelling
Polish
narrative principles
aspekt niedokonany
aspekt gramatyczny
język polski
zasady narracji
Opis:
This study examines the temporal architecture of Polish film retellings within the research framework developed by Christiane von Stutterheim and colleagues, who identified grammaticalized progressive and imperfective aspects as powerful agents capable of influencing event construal, and through it, the organisation of discourse. Based on this finding, the study explores 30 offline film retellings to find out whether their narrative structure reflects the patterns attributed to the influence of a grammaticalised imperfective (IMPF). The results show that narrators consistently build the storyline using the present tense and the IMPF. In Polish, present tense verb forms encode the IMPF predominantly in the stem or in a grammaticalised secondary imperfective (SI) marker. As revealed by the study, the SI is used rather sparingly in the retellings. Another feature of note is a scarcity of connectives, found to coincide with the presence of grammaticalised imperfective markers in the languages examined under the framework. The study concludes that, due to low usage rates for the SI, there is not sufficient evidence to support the existence of a causal relationship between the grammaticalisation of the IMPF and narrative frames in Polish, and points to a formative role of discourse mode dynamics in shaping temporal progression.
Artykuł analizuje strukturę temporalną relacji (retellingu) z niemego filmu krótkometrażowego, opierając się na podejściu badawczym stworzonym przez Christiane von Stutterheim i jej współpracowników. Badaczom tym udało się ustalić, że aspekt gramatyczny, a konkretnie aspekt niedokonany i progresywny, są czynnikami kształtującymi konstrukcję zdarzenia, i tym samym, strukturę dyskursu. Wpływ na konstrukcję zdarzenia wywiera również brak gramatycznie wyrażanego aspektu, co ukierunkowało prace badawcze na dwie przeciwstawne konfiguracje językowe: [+/–gramatyczny aspekt niedokonany lub progresywny]. Celem artykułu jest ustalenie, w jakim stopniu struktura retrospekcyjnych retellingów odzwierciedla wzorce ram narracyjnych zaproponowanych przez von Stutterheim. Jak ujawniło badanie, narratorzy konsekwentnie budują fabułę za pomocą czasu teraźniejszego i aspektu niedokonanego (IMPF). W języku polskim formy czasowników w czasie teraźniejszym wyrażają niedokonaność głównie w rdzeniu lub w zgramatykalizowanym markerze reprezentującym znaczenia wtórnie niedokonane (SI). W analizowanych narracjach SI był używany oszczędnie. Podobnie kształtowało się użycie anaforycznych określników temporalnych, co jest cechą charakteryzującą języki o konfiguracji [+gramatyczny aspekt niedokonany lub progresywny]. Niemniej, w wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że ze względu na stosunkowo niskie wskaźniki wykorzystania SI nie ma wystarczających dowodów na istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy gramatykalizacją IMPF a ramami narracyjnymi w języku polskim. Artykuł kończy konkluzja podkreślająca wpływ czynników dyskursywnych na konstrukcję struktury temporalnej (re)narracji.
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2024, 19, 1; 37-60
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kauzator zachwytu w języku rosyjskim i polskim
Causative of admiration in Polish and Russian
Autorzy:
Czapiga, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665378.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kauzator
zachwyt
język rosyjski
język polski
causative
admiration
Russian
Polish
Opis:
The present paper is devoted to the phenomenon of admiration as the feeling of great esteem for people and objects. The author concentrates on analysing forms of expressing causative, as well as stylistic and syntactic organisation of utterances with the lexemes designated for expressing emotional states of the speaker in Polish and Russian.
Artykuł poświęcony jest zachwytowi jako uczuciu wielkiego podziwu dla osób i obiektów otaczającej rzeczywistości. Omawiane są formy wyrażania kauzatora oraz stylistyczno-składniowa organizacja wypowiedzeń z leksemami nazywającymi ten stan emocjonalny w języku rosyjskim i polskim.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 12; 43-52
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowotestamentalne miłosierdzie na język polski tłumaczone
Newtestamental mercy translated into polish
Autorzy:
Tomaszewski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570851.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
Tematy:
Nowy Testament
miłosierdzie
terminologia
tłumaczenia
język polski
New Testament
mercy
terminology
translation
Polish
Opis:
Obecna w Nowym Testamencie terminologia związana z tematem miłosierdzia jest bardzo bogata. Można ją podzielić na cztery grupy. Tłumaczenie tych greckich terminów na język polski nie stanowi łatwego zadania. Świadczą o tym przeanalizowane pod tym kątem cztery najbardziej popularne polskie przekłady Pisma Świętego. Okazuje się, że najczęściej pojawiającym się na tym polu terminem nie jest wcale miłosierdzie, lecz litość.
Presented in the New Testament terminology related to the theme of charity is very rich. It can be divided into four groups. The translation of these Greek terms into the Polish is not an easy task. It is evidenced by the four most popular Polish translations of the Scripture analised in that terms . It turns out that the most frequent term is not mercy, but pity.
Źródło:
Rocznik Skrzatuski; 2016, 4; 13-29
2300-8296
Pojawia się w:
Rocznik Skrzatuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Passivisation of Polish Object Experiencer verbs vs. the unaccusativity hypothesis (Part 1)
Autorzy:
Bondaruk, Anna
Rozwadowska, Bożena
Witkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52787402.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Object Experiencer verbs
unaccusatives
passivisation
expletives
Polish
czasowniki z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia
nieakuzatywność
strona bierna
semantycznie puste podmioty
język polski
Opis:
The paper aims to verify Landau’s (2010) claim that the inability of stative Object Experiencer (OE) verbs to form verbal passives is directly linked to their unaccusativity. In the first part of the article it is shown that given the polysemous nature of OE verbs in Polish, the collected corpus data confirm that unambiguously stative OE verbs do not form verbal passives in Polish. However, it is argued that this fact cannot be taken as evidence for the unaccusativity of these predicates. A number of arguments are provided against the claim that Polish stative OE verbs are unaccusative. Firstly, in contrast to their English equivalents, stative OE verbs in Polish cannot co-occur with an expletive subject. Secondly, the accusative case of the Experiencer is clearly structural in Polish, as it is affected by the Genitive of Negation. The second part of the article (to be published in a forthcoming issue of this journal) focuses on the mutual hierarchy of the two arguments of OE verbs: the Experiencer and the Target/Subject Matter (T/SM). The evidence based on Condition A, pronominal variable binding, and Condition C effects is inconclusive, and hence does not allow us to determine which of the two arguments is projected higher in the structure. For this reason, it is assumed after Landau (2010) that the Experiencer is projected higher than the T/SM. The overall conclusion reached in the paper is that stative OE verbs in Polish are not syntactically unaccusative, and therefore their immunity to the verbal passive must be sought elsewhere. The answer to the question why stative OE verbs do not form verbal passives crucially relies on their having a complex ergative structure as in Bennis (2004), where both arguments are internal, while the external argument is missing altogether.
Celem artykułu jest zweryfikowanie hipotezy Landaua (2010), że brak możliwości tworzenia strony biernej czynnościowej od polskich czasowników stanu z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia wynika z nieakuzatywnej struktury tych czasowników. W pierwszej części artykułu, ze względu na polisemiczną naturę omawianych czasowników, do badań wykorzystano dane korpusowe, na podstawie których nie wykazano występowania strony biernej czynnościowej dla tych czasowników. W pracy postawiono jednak hipotezę, że niewystępowanie strony biernej czynnościowej nie jest wykładnikiem nieakuzatywnej natury omawianych predykatów. Hipotezę tę poparto następującymi obserwacjami: (i) w języku polskim, w odróżnieniu od języka angielskiego, czasowniki stanu z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia nie występują z pustym semantycznie elementem w pozycji podmiotu; (ii) biernik, w którym występuje nosiciel stanu, jest przypadkiem strukturalnym, ponieważ ulega zmianie na dopełniacz w zdaniach przeczących (dopełniacz negacji). Druga część artykułu (która ukaże się w kolejnym numerze czasopisma) jest poświęcona wzajemnej strukturze hierarchicznej obu argumentów: nosiciela stanu oraz argumentu T/SM. Efekty wiązania zaimków anaforycznych, zmiennych zaimkowych oraz wyrażeń referencyjnych (warunki A i C teorii rządu i wiązania) nie pozwalają na uzyskanie jednoznacznej odpowiedzi na to, który z dwóch argumentów – nosiciel stanu czy argument T/SM – zajmuje wyższą pozycję w zdaniu. Przyjmuje się więc za Landauem (2010), że to nosiciel stanu jest generowany wyżej w strukturze niż argument T/SM. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że polskie czasowniki stanu z nosicielem stanu nie są nieakuzatywne pod względem składniowym, a brak strony biernej czynnościowej dla tych czasowników jest pochodną ich złożonej struktury ergatywnej zaproponowanej przez Bennisa (2004), w której nie występuje argument zewnętrzny, a oba wybierane argumenty są argumentami wewnętrznymi. 
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2017, 12, 2; 57-73
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Passivisation of Polish Object Experiencer Verbs vs. the Unaccusativity Hypothesis (Part 2)
Autorzy:
Bondaruk, Anna
Rozwadowska, Bożena
Witkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52793346.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Object Experiencer verbs
unaccusatives
passivisation
complex ergative structure
binding
Polish
czasowniki z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia
nieakuzatywność
strona bierna
złożona struktura ergatywna
wiązanie
język polski
Opis:
The current paper is an attempt to provide a syntactic account of the immunity of Polish stative Object Experiencer (OE) verbs to verbal passivisation. In search for the syntactic structure of stative OE verbs, and the hierarchy of their arguments, it is demonstrated here that the evidence based on Condition A, pronominal variable binding, and Condition C effects is inconclusive, and hence does not allow us to determine which of the two arguments – the Experiencer or the Target/Subject Matter (T/SM) – is projected higher in the structure. It is then suggested that the answer to the question why stative OE verbs do not form verbal passives crucially relies on their having a complex ergative structure as in Bennis (2004), where both arguments are internal, while the external argument is missing altogether. At the same time, it is assumed after Landau (2010) that the Experiencer is projected higher than the T/SM. 
Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie braku możliwości tworzenia strony biernej czynnościowej od polskich czasowników stanu z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia. W poszukiwaniu wyjaśnienia tego ograniczenia w strukturze składniowej w niniejszym artykule zastosowano testy dotyczące hierarchii argumentów predykatów psychologicznych. Efekty wiązania zaimków anaforycznych, zmiennych zaimkowych oraz wyrażeń referencyjnych (warunki A i C teorii rządu i wiązania) nie pozwalają na uzyskanie jednoznacznej odpowiedzi, który z dwóch argumentów – nosiciel stanu czy argument T/SM – zajmuje wyższą pozycję w zdaniu. Przyjmuje się więc za Landauem (2010), że to nosiciel stanu jest generowany wyżej w strukturze niż argument T/SM. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że polskie czasowniki stanu z nosicielem stanu nie są nieakuzatywne pod względem składniowym, a brak strony biernej czynnościowej dla tych czasowników jest pochodną ich złożonej struktury ergatywnej, w której nie występuje argument zewnętrzny, a oba wybierane argumenty są argumentami wewnętrznymi (Bennis 2004). 
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2017, 12, 3; 123-144
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Rise of an Indefinite Article in Polish: An Appraisal of Its Grammaticalisation Stage (Part 1)
Autorzy:
Hwaszcz, Krzysztof
Kędzierska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52795751.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
grammaticalisation
indefinite article
language change
language contact
numeral ‘one’
the Polish language
proces gramatykalizacji
rodzajnik nieokreślony
zmiany językowe
kontakt międzyjęzykowy
liczebnik ‘jeden’
język polski
Opis:
The aim of this paper is to assess the change of Polish numeral jeden ‘one’ into an indefinite marker in the view of the grammaticalization theory. Although Slavic languages are principally believed not to possess articles, certain usages of one (e.g., in Bulgarian and Macedonian) demonstrate the same features as the ones ascribed to the usages of indefinite articles in non-Slavic languages, such as English, German or Italian. Language contact of article-possessing languages is often claimed to enhance the grammaticalisation process of an indefinite article (Heine and Kuteva 2006). This type of grammaticalisation is said to follow five distinctive stages: (i) numeral, (ii) presentative marker, (iii) specific marker, (iv) non-specific marker and (v) generalized article (e.g., Givón 1981, Heine 1997). We assessed that in the case of Polish, the grammaticalisation stage is that of a specific marker, with some occasional uses leaning towards the non-specific marker stage. The conclusion was supported by the results of 53 native speakers’ judgments as well as the diagnostic tests based on relevant literature.
Celem artykułu jest ocena etapu gramatykalizacji rodzajnika nieokreślonego w języku polskim. Choć przyjęło się uważać, że rodzajniki nie występują w językach słowiańskich, w niektórych z nich zaimki wywodzące się od liczebnika jeden (np. w języku bułgarskim czy macedońskim) nabyły część cech i funkcji rodzajników nieokreślonych, występujących w innych językach, takich jak angielski, niemiecki czy włoski. Proces gramatykalizacji rodzajnika nieokreślonego może zostać przyspieszony poprzez kontakt międzyjęzykowy (Heine i Kuteva 2006) i przebiega w pięciu etapach: (i) liczebnika, (ii) słowa wprowadzającego (ang. presentative marker), (iii) wyznacznika referencji szczegółowej, (iv) wyznacznika referencji nieokreślonej oraz (v) rodzajnika (np. Givón 1981, Heine 1997). Na podstawie przeprowadzonych badań (ocen 53 rodzimych użytkowników polskiego oraz testów diagnostycznych) można stwierdzić, że w przypadku języka polskiego proces gramatykalizacji osiągnął etap wyznacznika referencji szczegółowej, okazjonalnie wykazując też cechy charakterystyczne dla dalszego etapu gramatykalizacji (tj. wyznacznika referencji nieokreślonej).
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2018, 13, 2; 93-121
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 235

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies