Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "antropopresja" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Zanik jezior okolic Gardei (Pojezierze Iławskie)
The disappearance of lakes near Gardeja (Iława lake district)
Autorzy:
Ptak, M.
Małecka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/407635.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej Euroexbud
Tematy:
jeziora
antropopresja
pojezierze iławskie
lakes
human impact
Opis:
Jeziora należą do jednych z najmniej trwałych elementów przyrody nieożywionej w środowisku. Od momentu powstania podlegają ciągłej ewolucji, która zmierza ostatecznie do ich zaniku. Tempo i skala tego procesu są zróżnicowane i zależą od splotu czynników naturalnych (np. fluktuacje klimatyczne) jak i sztucznych (antropopresja). W pracy w oparciu o kartograficzną metodę badania zmian środowiska przedstawiono sytuację dotycząca sześciu jezior na Pojezierzu Iławskim, które w okresie kilkudziesięciu lat przestały całkowicie istnieć. Za fakt ten odpowiedzialne są głównie przeprowadzone prace melioracyjne, które spowodowały obniżenie poziomu wody a tym samym zanik jezior.
Lakes are one of the least durable inanimate elements of the natural environment. From the moment of their inception, they are constantly evolving, which ultimately leads to their disappearance. The pace and scale of this process vary depending on the combination of natural (e.g. climate fluctuations) and artificial (anthropogenic impact) factors. Based on the cartographic method of examining environmental change, the paper describes the situation of six lakes in the Iława Lake District, which, over decades, ceased to exist completely. This was mainly caused by land improvement works, which resulted in the lowering of the water level, which, in turn, led to the disappearance of the lakes.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska; 2014, 10; 43-50
2082-6702
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany krajobrazów doliny Małej Wisły w obrębie Kotliny Oświęcimskiej przez wezbrania powodziowe w XVIII-XX wieku
Changes of lanscapes in the Little Wisła River Valley within the Oświęcimska Valley caused by floods in the 18th-20th centuries
Autorzy:
Czaja, Stanisław W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88110.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Mała Wisła
zmiany krajobrazu
antropopresja
landscape changes
human impact
Opis:
Ukształtowanie doliny Małej Wisły umożliwiło już w późnym średniowieczu jej zagospodarowanie. We wczesnym etapie budowano liczne młynówki, a w XVI – XVII wieku system stawów hodowlanych, które aż do czasów współczesnych stanowią charakterystyczną cechę krajobrazu doliny. Jednak liczne wezbrania powodziowe nawiedzające od wieków dolinę Małej Wisły niszczyły stawy i zasypywały lub zmieniały bieg koryt młynówek. Jak wynika z archiwalnych zapisów oraz szkiców i map topograficznych, po powodziach ponownie odbudowywano stawy, lecz najczęściej zmieniano ich kształty, powierzchnie i układ grobli. Powodowało to wyraźne zmiany w krajobrazie doliny. Aż do końca XIX wieku wezbrania powodziowe w znaczący sposób zmieniały krajobraz opisywanej części doliny. W czasach współczesnych powodzie nie powodują już trwałych zmian w dolinie, bowiem wybudowanie zbiornika wodnego w Goczałkowicach spowodowało obniżenie wysokości kulminacji fal wezbraniowych.
The shape of the Little Wisła River Valley enabled it to make economical use of it. At first, many watermill streams and a system of fish ponds were built in the 16th-17th centuries, which up till now have been characteristic of the valley landscape. However, numerous floods, which struck the Little Wisła River Valley for centuries, devastated the ponds, covered up or changed the course of watermill streams. The archive records, sketches and topopgraphic maps show that after floods the ponds were rebuilt, but often their shape, area, and layout of dams were changed. It led to significant changes of the landscape of the valley. Up to the end of the 19th century floods immensly changed the landscape of the valley described. Nowadays floods do not cause permanent changes in the valley because its industrialisation and connections with the surrounding environment makes it necessary to rebuild buildings and technical infrastructure.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2010, 13; 29-40
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Holoceńska ewolucja niecek i dolin denudacyjnych w okolicach Łodzi w świetle dotychczasowych badań
Evolution of periglacial dells and valleys during the Holocene in the vicinity of Łódź
Autorzy:
Twardy, Juliusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578461.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
denudacja
wąwóz
antropopresja
Wzniesienia Łódzkie
denudation
gully
human impact
Łódź Hills
Opis:
Nawiązując do wyników badań peryglacjalnych niecek i dolin denudacyjnych, prowadzonych w okolicach Łodzi przez prof. H. Klatkową w latach 50. i 60. ubiegłego stulecia, w artykule przedstawiono holoceńską ewolucję wyżej wymienionych form denudacyjnych. Wyróżniono trzy najważniejsze etapy tej ewolucji: 1) wypełnianie niecek i dolin denudacyjnych deluwiami antropogenicznymi, 2) rozcinanie form vistuliańskich przez wąwozy, 3) przemiany rzeźby wąwozów oraz niecek i dolin denudacyjnych pod wpływem denudacji agrotechnicznej. Poruszono zagadnienie czynników warunkujących neoholoceńskie zmiany rzeźby suchych niecek i dolin, podkreślając rolę narastającej antropopresji i fluktuacji klimatu. W pracy określono bliżej wiek poszczególnych etapów przemian ukształtowania niecek i dolin denudacyjnych. Ich ewolucja rozpoczęła się u schyłku subboreału i trwała przez niemalże cały subatlantyk aż do współczesności, ze szczególnym nasileniem w średniowieczu. Przedstawiono także litologiczną charakterystykę neoholoceńskich osadów wypełniających niecki i doliny denudacyjne.
Referring to the results of the research on periglacial dells and valleys conducted in the vicinity of Łódź by Professor H. Klatkowa in the 50s and 60s of the last century, the paper presents the Holocene evolution of the aforementioned denudation forms. Three main stages of this evolution have been identified: 1) filling of periglacial dells and valleys with anthropogenic delluvium, 2) fragmentation of Vistulian forms through gullies, 3) relief transformation of gullies and periglacial dells and valleys by tillage erosion. The issue of factors influencing the Neoholocene changes in the relief of dry dells and valleys has been addressed, emphasizing the role of increasing human impact and climate fluctuations. In this paper the age of the individual stages of the transformations of the periglacial dells and valleys have been identified. Their evolution began at the end of the Subboreal period and lasted almost entire Subatlantic period until the present time, with a particular intensity in the Middle Ages. Lithological characteristics of Neoholocene deposits filling the periglacial dells and valleys is also presented.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2017, 106; 17-30
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ osadnictwa olęderskiego na morfologię nadwiślańskich obszarów zalewowych : na przykładzie Kępy Kiełpińskiej
Olęder settlement impact on morphology of the Vistula river floodplain : Kępa Kiełpińska case study
Autorzy:
Zawadzka-Pawlewska, U.
Tsermegas, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294805.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
Kępa Kiełpińska
olędrzy
antropopresja
terasy zalewowe
Wisła
Olęders
human impact
floodplain
Vistula river
Opis:
W rejonie Warszawy i w samej stolicy występuje wiele śladów osadnictwa olęderskiego. Tekst prezentuje wyniki pilotażowych badań nad wpływem tej kolonizacji na ukształtowanie rzeźby Kępy Kiełpińskiej, zagospodarowanej na początku XIX w. Bezpośrednie skutki antropopresji określono na podstawie porównania archiwalnych map topograficznych z lat: 1783, 1794, 1843, 1914–1915, 1936 oraz mapy współczesnej. W oparciu o dwa wiercenia porównano cechy litologiczne (uziarnienie i zawartość materii organicznej) podłoża po dwóch stronach olęderskiej grobli. Wykazano, że w pierwszej fazie modyfikacja rzeźby polegała na utworzeniu nowych form – grobli, rowów, nasypów, które są do dziś wyraźnie widoczne w terenie. W późniejszych etapach wpłynęło to na cechy gruntów użytkowanych rolniczo – groble i pasy zarośli wierzbowo-topolowych oraz płotki z wikliny zatrzymywały grubszy materiał, a na ich zapleczu osadzały się drobniejsze frakcje, wzbogacone w materię organiczną, transportowane w zawiesinie. Uzyskane wyniki uzasadniają potrzebę dalszych badań nad morfologicznymi skutkami osadnictwa olęderskiego w rejonie Warszawy.
In Warsaw and its vicinity, many signs of the Olęder settlement are present. Paper presents the results of the pilot study on the Olęder settlement impact on the relief of the Kępa Kiełpińska, which was brought into cultivation in the beginning of the XIX century. Direct results of the human impact were specified on basis of the archival and modern topographic maps. On basis of two drills the lithology features of the ground on both sides of the Olęder causeway were compared (grain size distribution and LOI). In the first phase, relief modification consisted of the creation of new forms – causeways, trenches, embankments, which are still visible in landscape. In later phases, above mentioned modifications, had impact on features of the land used for agriculture – causeways and osier fences and belts composed from poplar and willow were stopping more coarse material, and on their back, more fine, enriched in organic matter, material transported in suspension was deposited. Obtained results justify the need of the future research on the impact of the Olęder settlement in the vicinity of Warsaw.
Źródło:
Landform Analysis; 2017, 33; 49-56
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okresy wzmożonej antropopresji na obszarze Polski Środkowej w świetle badań holoceńskich osadów eolicznych, stokowych, rzecznych i torfowiskowych
Periods of intense human impact in Central Poland recorded in aeolian, slope, fluvial and organic deposits
Autorzy:
Twardy, Juliusz
Forysiak, Jacek
Kittel, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578408.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
antropopresja
paleogeografia
datowania radiowęglowe
Polska Środkowa
human impact
palaeogeography
radiocarbon dating
Central Poland
Opis:
W niniejszej pracy zestawiono i przedyskutowano serię 120 datowań radiowęglowych holoceńskich osadów eolicznych, stokowych, rzecznych i torfowiskowych. Osady te powstawały w centralnej Polsce w warunkach antropopresji. Bazując na podziale stratygraficznym holocenu oraz chronologii archeologicznej omówiono zdarzenia, które prowadziły do powstawania wyżej wymienionych utworów geologicznych. Zdarzenia w geosystemach eolicznych, stokowych, dolinnych i torfowiskowych powiązano z funkcjonowaniem osadnictwa pradziejowego i historycznego w Polsce Środkowej. Szczególną uwagę zwrócono na kilka okresów, podczas których dochodziło do synchronicznej transformacji rzeźby form eolicznych, stoków, den dolin rzecznych i systemów torfowiskowych.
The paper summarises and discusses a set of 120 radiocarbon dates of Holocene aeolian, slope, fluvial and peatbog sediments from Central Poland that were deposited under human impact. Based on both the Holocene chronostratigraphic division and archaeological chronology, events that led to the formation of these sediments are presented. A link is made connecting events in aeolian, slope, fluvial and peatbog geosystems to the activity of prehistoric cultures and to settlement development in modern times in Central Poland. Special attention is paid to periods in which the responses of different systems were synchronous to each other.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2018, 107; 119-136
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring zanieczyszczenia azotem i fosforem bezodpływowego jeziora po odcięciu dopływu ścieków
The monitoring of nitrogen and phosphorus content in without-flow lake after elimination of wastewater inflow
Autorzy:
Rybak, M.
Joniak, T.
Sobczyński, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127199.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
monitoring jezior
antropopresja
fosforany
azot
zasilanie wewnętrzne
lake monitoring
human impact
phosphates
nitrogen
internal release
Opis:
Przedstawiono wyniki badań koncentracji związków azotu i fosforu w jeziorze bezodpływowym, dokumentujące zmiany jakościowe po odcięciu dopływu ścieków. Uwzględniono zmiany, jakie nastąpiły w zbiorniku po pierwszej fazie rekultywacji (chemiczne strącanie fosforanów, biomanipulacja i natlenianie hypolimnionu). Obniżanie się poziomu wody jeziora zasilanego z poziomu wodonośnego wielkopolskiej doliny kopalnej spowodowało ustanie odpływu powierzchniowego. Redukcja wielkości zasilania przez wody podziemne w ciągu kilkudziesięciu lat spowodowała zmniejszenie powierzchni jeziora o ponad 3 ha, a głębokości średniej o 1 m. Jezioro było przez ponad 40 lat odbiornikiem ścieków bytowych z pobliskiego sanatorium. Eliminacja dopływu ścieków w końcu lat 80. XX wieku nie spowodowała oczekiwanej poprawy stanu jakościowego wód jeziora, lecz intensyfikację eutrofizacji. Cechą jeziora były obfite zakwity fitoplanktonu i wyczerpanie tlenu od głębokości 5-6 m. Analiza przyczyn pogarszającego się stanu jeziora oparta m.in. na gradientach głębokościowych form azotu i fosforanów rozpuszczonych wykazała znaczącą rolę wtórnego zasilania wewnętrznego z osadów dennych. Wydzielanie fosforanów z osadów dennych było stymulowane przez warunki silnie redukujące. W wyniku rekultywacji nastąpił wzrost przezroczystości wody, ale warunki tlenowe nie zmieniły się. Znacznie wzrosły stężenia fosforu całkowitego, a azotu zmniejszyły się.
The results of study the concentrations of nitrogen and phosphorus content in the lake without outflow after elimination of wastewater inflow were presented. The effects of first phase of the lake restoration (by aeration of the hypolimnion, chemical phosphorus inactivation and biomanipulation) were also noted. Several dozen years ago in result the change of groundwater level in Wielkopolska buried valley from the lake the water outflow was stopped. Reduction of supplying the underground water caused a decrease of the lake area of more than 3 hectares and average depth about 1 m. For the water quality changes in the lake during last 20 years (after 1989) a great impact had the inflow of domestic sewage from nearby sanatorium. The analyses performed after closing of sanatorium revealed the constant increase the concentrations of mineral biogenic compounds in the lake water. The intensification of the lake eutrophication was stated. Characteristic feature of lake was abundant algal blooms and depletion of oxygen from 5-6 m depth. Analysis of the causes of the deteriorating condition of the lake (based on depth gradients of nitrogen forms and dissolved phosphates) a significant role of secondary supplying from bottom sediments showed. Release of phosphate was stimulated by strongly reducing conditions. The result of restoration was improvement of the light conditions, but without improving of oxygen content in water column. In water chemistry higher concentration of TP and smaller of TN were recorded.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 2; 737-746
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pradziejowa kolonizacja małych dolin rzecznych środkowej Polski i jej konsekwencje dla rozwoju rzeźby
Prehistoric colonization of small river valleys in Central Poland and its implications for the relief evolution
Autorzy:
Twardy, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294831.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
antropopresja
osady stokowe
osady rzeczne
środkowa Polska
human impact
slope deposits
alluvial deposits
Middle Poland
Opis:
Praca skupia się na analizie rozwoju den małych dolin rzecznych i ich stoków, w której równolegle uwzględniono zagadnienia prahistorycznego osadnictwa i gospodarki. Zasięg przestrzenny analizy sprowadza się do terenów środkowej Polski, a cezura czasowa zamyka się w młodszej części prahistorii i obejmuje okres od początków epoki brązu po wczesne średniowiecze. W pracy przeprowadzono (1) charakterystykę rzeźby dolin rzecznych Polski środkowej, (2) krótko omówiono rozmieszczenie osad pradziejowych i (3) określono strefy preferowane przez to osadnictwo w stosunku do form rzeźby terenu. Zwrócono uwagę na synchroniczność procesów agradacji den małych dolin rzecznych i procesów stokowych. Jednoczesny rozwój rzeźby den dolinnych i stoków uporządkowano w cztery krótkie fazy, które trwały przeważnie 200–300 lat. Dwie pierwsze przypadają na młodszą część subboreału (SB-2), faza III i krótki epizod pomiędzy fazą III i IV – na starszą część subatlantyku (SA-1), a najistotniejsza i najdłuższa faza IV wystąpiła na początku środkowego subatlantyku (SA-2). Za główny czynnik sterujący rozwojem rzeźby w pradziejach przyjęto antropopresję; fluktuacje klimatu neoholocenu mogły wzmagać skalę przekształceń rzeźby.Praca skupia się na analizie rozwoju den małych dolin rzecznych i ich stoków, w której równolegle uwzględniono zagadnienia prahistorycznego osadnictwa i gospodarki. Zasięg przestrzenny analizy sprowadza się do terenów środkowej Polski, a cezura czasowa zamyka się w młodszej części prahistorii i obejmuje okres od początków epoki brązu po wczesne średniowiecze. W pracy przeprowadzono (1) charakterystykę rzeźby dolin rzecznych Polski środkowej, (2) krótko omówiono rozmieszczenie osad pradziejowych i (3) określono strefy preferowane przez to osadnictwo w stosunku do form rzeźby terenu. Zwrócono uwagę na synchroniczność procesów agradacji den małych dolin rzecznych i procesów stokowych. Jednoczesny rozwój rzeźby den dolinnych i stoków uporządkowano w cztery krótkie fazy, które trwały przeważnie 200–300 lat. Dwie pierwsze przypadają na młodszą część subboreału (SB-2), faza III i krótki epizod pomiędzy fazą III i IV – na starszą część subatlantyku (SA-1), a najistotniejsza i najdłuższa faza IV wystąpiła na początku środkowego subatlantyku (SA-2). Za główny czynnik sterujący rozwojem rzeźby w pradziejach przyjęto antropopresję; fluktuacje klimatu neoholocenu mogły wzmagać skalę przekształceń rzeźby.
The paper focuses on the analysis of the floors of small river valleys and the slopes. Both the problems of prehistoric settlement and economic activity are taken into account. The spatial coverage of the study covers the area of Central Poland, while the time concerns the period between the Bronze Age beginning and the early Middle Ages. This paper presents (1) a morphological characteristics of the small river valleys of Central Poland, (2) briefly describes the distribution of prehistoric settlements, (3) identifies zones favoured by settlers in relation to landforms. The attention has been drawn to the synchronicity between the aggradation of valley floors and slope processes. Simultaneous development of the river valley floors and the slopes has been arranged in four short-term phases, which usually lasted 200–300 years. The first two phases (I–II) took place during the younger part of Subboreal (SB-2), the phase III and a short episode during the phases III and IV – at the older part of Subatlantic (SA-1), the longest phase IV, considered to be the most important, occurred at the beginning of middle Subatlantic (SA-2). The main factor steering the relief development in the prehistoric times is considered anthropopressure. Climatic fluctuation of the Neoholocene could have enhanced the scale of relief transformation.
Źródło:
Landform Analysis; 2013, 24; 97-106
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The changes in managed fir forest in Beskid Mts due to forest management after 11 years
Zmiany w lesie gospodarczym z jodłą w Beskidzie Niskim spowodowane gospodarką leśną po 11 latach
Autorzy:
Chmura, D
Salachna, A
Bochenek, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401475.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
phytosociological relevés
DCA
montane forest
human impact
forest degeneration
zdjęcia fitosocjologiczne
las górski
antropopresja
degeneracja lasu
Opis:
The new phytosociological studies on permanent study plot (40 m x 40 m) divided into 16 subplots in managed forest were conducted in upper part of basin of Bystrzanka (Beskid Niski Mts, SE Poland). The aim of the research was to determine the direction of changes in the community Rubus hirtus-Abies alba community in the vicinity of forest where forest management treatments are applied.. It was recorded that total number of species increased from 52 in 2000 to 80 in 2011. The DCA showed significant changes in species composition and cover of species. Among others, the increase of forest edge species (epilobisation) and ruderal species (therophytization) and first of all the increase of meadow was observed. The structure of the community also changed; the mean cover of shrub species decreased.
Przeprowadzono powtórne badania fitosocjologiczne na powierzchni stałej o wymiarach 40 x 40 m podzielonej na 16 poletek w lesie gospodarczym w górnej części zlewni potoku Bystrzanka niedaleko miejscowości Szymbark. Celem niniejszej pracy było określenie charakteru zmian w zbiorowisku Rubus hirtus-Abies alba w sąsiedztwie lasu gdzie prowadzone są prace leśne. Stwierdzono, że od 2000 r. nastąpił wzrost liczby gatunków z 52 do 80 w 2011. Analiza DCA wykazała znaczne różnice w składzie gatunkowym i pokryciu gatunków. Odnotowano m.in. wzrost udziału gatunków porębowych (epilobietyzacja) i ruderalnych (terofityzacja) oraz przede wszystkim duży wzrost udziału gatunków łąkowych. Struktura zbiorowiska uległa również zmianie; zmniejszyło się średnie pokrycie gatunków tworzących warstwę krzewów.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2013, 33; 21-28
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cechy sedymentologiczne i warunki depozycji osadów stożka akumulacyjnego w dolinie rzeki Sertejki (zachodnia Rosja)
Sedimentological features and depositional conditions of deposits of the accumulative fan in the Serteyka River valley (Western Russia)
Autorzy:
Piech, Wiktor
Kittel, Piotr
Mazurkevich, Andrey
Pavlovskaia, Elena
Kazakov, Eduard
Teltevskaya, Yulia
Błaszczyk, Krzysztof
Kotrys, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578320.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
osady stokowe
rozcięcia erozyjne
akumulacja osadów
antropopresja
Europa Wschodnia
slope deposits
erosion cut
accumulation
human impact
Eastern Europe
Opis:
Artykuł skupia się na analizie czynników klimatycznych i antropogenicznych wpływających na rozwój rozległego stożka akumulacyjnego powstałego w dolnym odcinku doliny rzeki Sertejki w zachodniej Rosji. W osadach budujących stożek rozpoznano kilka warstw osadów, tj. trzy serie deluwiów (dolna, środkowa i górna), proluwia, a także koluwia i diamikton rolny, które różnią się cechami tekstualnymi i strukturalnymi. Wykonano analizy uziarnienia i zestawiono cechy teksturalne badanych osadów stokowych: średnią średnicę ziaren, skośność, odchylenie standardowe, kurtozę. Następnie dokonano oraz omówiono relacje wybranych parametrów uziarnienia. Otrzymane wyniki wskazują na niewielką odmienność cech tekstualnych osadów budujących stożek w stosunku do materiału źródłowego. Deluwia dolne charakteryzują się bardzo słabo wykształconym laminowaniem i jasnobrunatnożółtą barwą, deluwia środkowe mają barwę brunatną, a wartości wskaźników teksturalnych są do siebie zbliżone. Znamienne dla deluwiów górnych jest subhoryzontalne warstwowanie. W tej warstwie notowane są również wahania wartości wskaźników teksturalnych. Diamikton rolny jest osadem zagęszczonym i masywnym, powstałym wskutek mieszania deluwiów górnych poprzez orkę. Wszystkie wyróżnione serie cechują się małą zawartością węglanu wapnia. Rozwój stożka rozpoczął się w trakcie pessimum Małej Epoki Lodowej wskutek zmian klimatu i zwiększenia liczby ulewnych deszczy oraz intensyfikacji antropopresji. Rozpoznano sześć zasadniczych etapów kształtowania badanej formy, które są wiązane głównie ze zmianami użytkowania terenu i wzrostem intensywności antropopresji na przestrzeni ostatnich 300 lat.
The article focuses on the analysis of climatic and anthropogenic factors affecting the development of the accumulative fan in the lower sector of the Serteyka River valley in Western Russia. Within the fan deposits, several layers of sediments were identified, i.e. three units of deluvium (lower, central and upper), proluvium and also colluvium and tillage diamicton, which differ in textural and structural features. The grain size analysis was made and the textural features of the studied slope sediments were compared: mean grain diameter, skewness, standard deviation, kurtosis. Then, the relations of selected grain size parameters were interpreted. The obtained results indicate a rather small transformation of the accumulative fan in relations to the textural features of the source material. Lower deluvium is characterized by very weak lamination and light brown yellow color, the central deluvium has a brown color and the textual indicators are similar. Subhorizontal stratification is significant for the upper deluvium. This layer is characterized also by fluctuations in the value of sedimentological indices. Tillage diamicton is represented by thickened and massive sediment formed as a result of mixing of the upper deluvium by plowing. All featured series have a low content of calcium carbonate. The development of the fan began during the pessimum of the Little Ice Age due to climate change and an increase in the number of heavy rains, an also as a result of rising human impact. Six stages of the development of the studied relief form were identified, which are mainly associated with changes in land use and an increase in the intensity of anthropopression over the last 300 years.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2018, 107; 215-238
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanik stawu przemysłowego w Furmanowie (Staropolski Okręg Przemysłowy)
Disapperance of the pond at Furmanów (Old-Polish Industrial District)
Autorzy:
Fularczyk, Karolina
Kalicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037024.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
river network changes
human impact
modernity
Old-Polish Industrial District
zmiany sieci rzecznej
antropopresja
nowożytność
Staropolski Okręg Przemysłowy
Opis:
Badany obszar leży w granicach, funkcjonującego w ostatnich stuleciach, Staropolskiego Okręgu Przemysłowego (SOP), w którym odpowiednie warunki środowiska, takie jak płytko występujące złoża rud żelaza, duża lesistość oraz dostępność energii wodnej dostarczonej przez rzeki, przyczyniły się do rozwoju górnictwa i hutnictwa. Działalność ta doprowadziła do transformacji den dolin i sieci rzecznej, która widoczna jest na historycznych oraz współczesnych materiałach kartograficznych, a także w morfologii terenu i osadach o różnej genezie. Praca jest studium przypadku dawnego zbiornika wodnego w Furmanowie na Czarnej Koneckiej (Wyżyna Małopolska), gdzie wstępna analiza materiałów kartograficznych pozwoliła wytypować obiekt do szczegółowych badań.
The research area lies within the Old-Polish Industrial District (OPID), which functioned in recent centuries, where appropriate environmental conditions such as shallow ironore deposits, high forest cover and the availability of hydropower supplied by rivers contributed to the development of mining and metallurgy. This activity led to changes in valley floors and the river n-twork that are visible on historical and contemporary cartographic materials, as well as in the relief and sediments of different origins. This work is a case study of a former waterbody at Furmanów in the Czarna Konecka River valley (Małopolska Upland), where the preliminary analysis of cartographic materials allowed to select the object for detailed research.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2021, 111; 35-45
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stoki sudeckie piętra leśnego w holocenie
Forest belt hillslopes of the Sudetes in the Holocene
Autorzy:
Migoń, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578422.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
ruchy masowe
biogeomorfologia
osuwiska
system denudacyjny
antropopresja
Sudety
mass movements
biogeomorphology
landslides
denudation system
human impact
Sudetes
Opis:
Przez długi czas zalesione stoki sudeckie uważane były za stabilne środowisko geomorfologiczne z zakonserwowanymi formami i utworami pokrywowymi odziedziczonymi po plejstoceńskim środowisku peryglacjalnym. Badania, w szczególności te z ostatniej dekady, częściowo zmieniły ten pogląd. Stoki piętra leśnego kształtowane są przez współwystępujące procesy denudacyjne (ruchy masowe, spłukiwanie, spływ śródpokrywowy, pełzanie gruntu) i biogeomorfologiczne (przewracanie drzew i wyrywanie brył korzeniowych). Część z nich działa stale, inne mają charakter epizodyczny i są wywoływane wyjątkowymi zdarzeniami meteorologicznymi – nawalnymi opadami i huraganowym wiatrem. Różna jest także skala przestrzenna ich występowania. Pełzanie, spływ śródpokrywowy i saltacja wykrotowa obejmują duże połacie stoków, podczas gdy odpadanie i spływy gruzowe mają lokalny charakter. Nowymi elementami rzeźby są przede wszystkim pary form: jama – kopiec, będące efektem przewracania drzew i degradacji brył korzeniowych. Ponadto powstały nowe generacje utworów pokrywowych, a struktura osadów plejstoceńskich jest przekształcana na drodze bio- i pedoturbacji. Dużą rolę odgrywa czynnik antropogeniczny, zwłaszcza erozja liniowa na obnażonych powierzchniach dróg leśnych i szlaków zrywkowych.
Forested hillslopes in the Sudetes have been long considered as a stable geomorphic environment, typified by landforms and cover deposits inherited from the periglacial environment. The results of recent research show that such an extreme view is no longer tenable. Slopes under forest are continuously shaped by coexisting denudational (mass movements, surface wash, throughflow, soil creep) and biogeomorphological processes (treethrow and detachment of root plates). Some processes operate on a permanent basis, others are episodic and are triggered by extreme weather events such as heavy rains and strong wind. They also differ in terms of the spatial scale of occurrence. Creep, throughflow and treethrow affect large parts of hillslopes whereas particle fall and debris flow have highly localized nature. New landforms due to Holocene processes are mainly pit-and-mound associations, resultant from tree fall and decay of root plates. New generations of cover deposits have come into being, whereas the structure of Pleistocene deposits is subject to alteration due to bio- and pedoturbations. An important role is played by human interference, with linear erosion on bare surfaces of roads and logging tracks being particularly significant.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2017, 106; 37-52
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyniki analizy pyłkowej osadów organicznych z doliny Rawki
Results of pollen analysis of organic deposits in Rawa Mazowiecka
Autorzy:
Milecka, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578377.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
analiza pyłkowa
dolina rzeczna
Rawa Mazowiecka
historia szaty roślinnej
antropopresja
pollen analysis
river valley
vegetation history
human impact
Opis:
Opracowanie dostarcza informacji dotyczących tła środowiskowego osadnictwa ostatnich około trzech tysięcy lat w dolinie Rawki w środkowej Polsce. Analizy archeologiczne osadów w dolinie rzeki wykonano w ramach prac ratowniczych przed realizowaną inwestycją budowy obwodnicy Rawy Mazowieckiej. Osady organiczne pobrane z profilu wykopu archeologicz-nego wykorzystano do badań metodą analizy pyłkowej. Pozwoliły one na odtworzenie roślinności w otoczeniu stanowiska badań oraz wyznaczenie faz aktywności człowieka.
This article gives environmental background of settlement within the last ca 3000 years in Rawka valley, central Poland. Archeological, investigations were initiated before an expressway and ring road for the town Rawa Mazowiecka construction. Samples of organic sediments were taken from the archeological profile and used for pollen analysis. Palinological diagram shows vegetation development and revealed three phases of human impact.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2013, 101; 81-88
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapis holoceńskich procesów eolicznych w osadach wybranych jezior kopalnych i torfowisk centralnej Polski
Record of Holocene aeolian processes in deposits of selected palaeolakes and peatlands in Central Poland
Autorzy:
Twardy, Juliusz
Forysiak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578414.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
torfowisko
wydmy i pola piasków eolicznych
holocen, antropopresja
środkowa Polska
peatlands
dunes
aeolian sand covers
Holocene
human impact
Central Poland
Opis:
Artykuł przedstawia związki przestrzenne wydm i obszarów mokradłowych w centralnej Polsce oraz zapis aktywności eolicznej w osadach biogenicznych. Interakcję wydm i sąsiadujących z nimi torfowisk rozpatrzono dla holocenu, nawiązując do chronologii archeologicznej. Przedstawione stanowiska z środkowej Polski dobrze ilustrują zapis wzbudzanych antropogenicznie zmian, jak też reakcję na te zmiany w geosystemach mokradłowych. Osady eoliczne składane były w postaci miąższych warstw w osadach biogenicznych w strefie styku wydm i mokradeł lub cieńszych wkładek i domieszek – w innych częściach badanych torfowisk. Dla młodszej części holocenu okresy zintensyfikowanych procesów eolicznych odniesiono do etapów tzw. antropogenicznej fazy wydmotwórczej.
The article is focused on considerations on spatial relationships between dunes and wetlands in Central Poland and also on aeolian record in organic deposits. The interactions between dunes and neighboring peatlands have been analysed for the Holocene, according to the archaeological chronology. The presented sites illustrate well the record of human inducted processes as well as the reaction of wetland ecosystems. Aeolian deposits were deposited as thick layers within biogenic sediments at the contact zone of dunes and wetlands and as thinner interlaminations or admixtures in other parts of the studied peatlands. For the Late Holocene, periods of intensified interaction between aeolian processes and peatland have been related to stages of the so-called human-inducted dune forming phase.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2016, 105; 125-140
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyfrowe modele mikroform rzeźby terenu i ich zastosowanie do badania dynamiki przekształceń powierzchni szlaków turystycznych
Digital models of microrelief and their use in study of the dynamics of changes in tourist trails surfaces
Autorzy:
Tomczyk, A. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294853.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
cyfrowy model wysokościowy
Gorczański Park Narodowy
Popradzki Park Krajobrazowy
antropopresja
mikrorzeźba
digital elevation model (DEM)
Gorce National Park
Popradzki Landscape Park
human impact
microrelief
Opis:
Przekształcenia powierzchni szlaków turystycznych zachodzą na skutek współdziałania pomiędzy czynnikami wywołanymi działalnością człowieka oraz czynnikami naturalnymi. Skala zmiany rzeźby szlaków jest stosunkowo niewielka i wymaga zastosowania metod dostarczających i umoSliwiających obróbkę precyzyjnych danych wysokościowych. W dotychczasowych pracach ocena dynamiki zmian powierzchni ścieSek turystycznych polegała najczęściej na pomiarach w profilach, w określonych interwałach przy wykorzystaniu linijki, wyskalowanej żyłki bądź taśmy mierniczej. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie moSliwości wykorzystania cyfrowych modeli mikroform terenu do analizy przekształcenia rzeźby szlaków turystycznych, co jest podejściem nowatorskim. Do zebrania precyzyjnych danych wysokościowych wykorzystano tachimetr elektroniczny firmy Topcon wraz z minipryzmatem dalmierczym. Badania przeprowadzone zostały na wybranych polach testowych na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego (GPN) oraz Popradzkiego Parku Krajobrazowego (PPK). Pomiary dokonywano w postaci nieregularnych pikiet wysokościowych, starając się uwzględnić wszystkie istotne elementy rzeźby terenu. Ponadto przeprowadzono odczyty w stałych liniach profilowych. Dla kaSdego obszaru wykonano równieS 30 pomiarów kontrolnych, któ- re posłuży do weryfikacji utworzonych później modeli. Przeciętna gęstość punktów pomiarowych wynosiła 70 pikiet na m2. Na podstawie zebranych danych wysokościowych wygenerowano cyfrowe modele wysokości (DEM) o rozmiarze komórki 5 x 5 cm oraz 1 x 1 cm. W wyniku odjęcia od siebie kolejnych modeli obliczono ilość materiału jaka została przemieszczona w obrębie pól testowych.
Transformations of the tourist trail surfaces happen due to combined effect of human-related factors and natural factors. Scale of the changes is relatively small. Hence, specific methods capable of delivering and processing precise elevation data are required. Former studies for assessment of changes in tourist trail surfaces have usually based on measurements along profiles at defined space intervals with the use of measurement tape or calibrated line. The aim of this study is to present of an innovative method comprising application of the digital models of microforms to analysis the transformation of tourist trail relief. Electronic Topcon Total Station was used for elevation data gathering. Researches have been done in selected test fields in the Gorce National Park (GPN) and the Popradzki Landscape Park (PLP). Irregular elevation points were surveying taking into account essential elements of the terrain surface. Average density of survey points was 70 per m2 . Moreover, additional surveys along fixed profile lines were carried out. Measurements in 30 control points were gathered for each test field, creating the base data set for verification of digital elevation models. Based on gathered elevation data, the digital elevation models (DEM) with spatial resolution 5 x 5 cm and 1 x 1 cm were generated. Subtraction of models made in subsequent time periods allowed to calculate amount of material which has been transported within the test fields.
Źródło:
Landform Analysis; 2010, 12; 127-136
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenna diagnoza stanu środowiska przyrodniczego wybranych obszarów Województwa Śląskiego (na podstawie wielowymiarowej analizy numerycznej mapy sozologicznej w skali 1:50 000)
Spatial diagnosis of the state of the natural environment of the particular areas in Silesia Province (on the basis of a multi-criterion analysis of a sozological and digital map at a scale of 1:50 000)
Autorzy:
Fagiewicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/129668.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
antropopresja
diagnoza stanu środowiska
wskaźniki jakości środowiska
mapa sozologiczna
geograficzny system informacji przestrzennej
human impact
environmental diagnosis
indicators of environmental quality
sozological map
geographical system of spatial information
Opis:
Opracowanie prezentuje przestrzenną diagnozę stanu środowiska przyrodni-czego wybranych obszarów województwa śląskiego opartą na analizie syntetycznych wskaźni-ków jakości środowiska. Wskaźniki opracowano adaptując statystyczną metodę wielowymiaro-wej analizy porównawczej. Materiałem źródłowym opracowania jest numeryczna mapa sozolo-giczna w skali 1: 50 000, zawierająca bogaty zasób informacji o stanie środowiska przyrodnicze-go i realizująca podstawowe funkcje GIS.
The dissertation has two basic aims, a methodological and a cognitive one. Under the first, the main research task was to work out methods for the assessment of the state of the natural envi-ronment on the basis of a numerical sozological map at a scale of 1:50 000. It included: • devising a system of information about pollution and threats to the natural environment of the given area (features undesirable in terms of the phenomenon studied) as well as its po-tential (features that improve the quality of the phenomenon studied) on the basis of a numerical sozological map; • devising indicators based on the created information system that would allow the envi-ronment to be diagnosed; constructing a synthetic indicator of the state of the natural environment embracing the proposed diagnostic indicators with the help of the research methods offered by multivari-ate comparative analysis, or more precisely, by one of its tools, viz. a synthetic measure of development; and • establishing the values of the synthetic environmental indicator in the study units (com-munes). On the basis of the values of the synthetic indicator a classification of the study units was made to distinguish areas of maximum contrast but a similar state of the natural environment and a similar structure of its synthetic indicators. The classification provided a basis for a spatial diagnosis of the state of the natural environment in the areas distinguished. It embraced both the assessment of this state and its causes, the identification of the most heavily polluted and most seriously threatened environmental components in the study units, and the identification of their potential.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2003, 13a; 57-64
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies