Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "phosphates" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Surfactant enhanced ultrafiltration for the removal of inorganic phosphorous compounds from aqueous solutions
Autorzy:
Górna, J.
Majewska-Nowak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/207149.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
micellar ultrafiltration
polyethersulfone membrane
phosphates
phosphates removal
octan oktadecylamines
ultrafiltracja micelarna
membrany polieterosulfonowe
fosforany
usuwanie fosforanów
oktan oktadecyloaminy
Opis:
he usability of the micellar enhanced ultrafiltration (MEUF) for removal of phosphates from aqueous solutions has been evaluated. The process was performed with the use of polyethersulfone membranes under various transmembrane pressures (0.1, 0.15, and 0.2 MPa). Phosphorous solutions containing 15 mg of PO3-4/dm3 and two cationic surfactants: octadecylamine acetate (ODA) and hexadecylpyridium chloride (CPC) were used in the tests. The concentration of ODA and CPC amounted to 2 and 3 CMC (Critical Micelle Concentration) as well as 2, 3 and 6 CMC, respectively. The results of the study showed that the surfactant type and its concentration influenced the process efficiency. The phosphate removal with the use of ODA was approximately 95%, whereas application of CPC gave unsatisfactory results.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2013, 39, 3; 197-206
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technologiczna przydatność enzymu transglutaminazy i soli fosforanowej w produkcji kutrowanych kiełbas parzonych
Technological usefulness of transglutaminase and phosphate salt in production of comminuted cooked sausages
Autorzy:
Pyrcz, J.
Kowalski, R.
Kostecki, A.
Danyluk, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/270653.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
Tematy:
wędliny parzone
transglutaminaza
fosforany
cooked sausages
transglutaminase
phosphates
Opis:
Udział w zestawie surowcowym enzymu transglutaminazy oraz soli fosforanowej różnicuje istotnie ocenę pożądalności sensorycznej, jak i fizyczne wyróżniki jakości kutrowanych kiełbas parzonych. Preparaty te nie mają wpływu na zmianę oceny sensorycznej, barwy na przekroju, smaku i zapachu. Istotnie natomiast oddziaływają na poprawę konsystencji, jak i na ograniczenia ubytku masy gotowych wędlin. Wykazano, że enzym transglutaminazy może być alternatywą dla stosowania fosforanów w technologii produkcji kutrowanych kiełbas parzonych.
Use of transglutaminase enzyme and phosphate salts in raw materials set influences significantly sensory desirability and physical quality attributes of comminuted cooked sausages. These preparations don't affect changes of sensorial evaluated cross colour, taste and aroma of samples. On the other hand, essential consistency improvement and lower mass reduction of finał product is observed. Transglutaminase enzyme application has been shown as alternative for phosphates in manufacturing comminuted cooked sausages.
Źródło:
Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2014, 19, 4; 315-320
2392-1765
Pojawia się w:
Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fosforany w wodach gruntowych na terenach zajmowanych przez użytki zielone w Polsce
Phosphates in ground waters under grasslands in Poland
Autorzy:
Pietrzak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339307.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
fosforany
monitoring
użytki zielone
wody gruntowe
grasslands
ground waters
phosphates
Opis:
W pracy zaprezentowano wyniki badań stężenia fosforu fosforanowego w wodach gruntowych spod użytków zielonych w Polsce. Badania przeprowadzono w latach 2008–2011 w ramach systemu monitoringu gleby i wody na terenach zajmowanych przez użytki zielone, prowadzonego przez Krajową Stację Chemiczno-Rolniczą i podlegające jej okręgowe stacje we współpracy z Instytutem Technologiczno-Przyrodniczym w Falentach. Stwierdzono w szczególności, że: 1) średnie roczne stężenie P-PO4 w wodzie gruntowej spod użytków zielonych kształtowało się w granicach 0,19–0,29 mg•dm-3 w okresie wiosennym i 0,28–0,62 mg•dm-3 w okresie jesiennym; 2) każdego roku badań w okresie jesiennym zawsze występowało większe średnie roczne stężenie P-PO4 w próbkach wody niż w okresie wiosennym; 3) ze względu na stężenie fosforu fosforanowego, jakość wody w ok. 80–86% punktów monitoringu w okresach wiosennych i w przybliżeniu w 76–82% punktów monitoringu w okresach jesiennych spełniała kryteria klas jakości wód podziemnych od I do III (obejmują wody odznaczające się dobrym stanem chemicznym); 4) stężenie P-PO4 w wodach gruntowych było zróżnicowane w zależności od kategorii agronomicznej gleby, formy wykorzystania użytku zielonego, rodzaju punktu monitoringu i odczynu gleby; 5) stosunkowo największe stężenie P-PO4 występowało w wodach gruntowych związanych z glebami bardzo lekkimi i ciężkimi, z pastwiskami, w dużej mierze także z glebami o odczynie lekko kwaśnym oraz w wodzie gruntowej odprowadzanej drenami.
The paper presents results of studies on phosphate-phosphorus concentrations in ground water under grasslands in Poland. Studies were made in the years 2008–2011 within the soil and water monitoring programme in areas occupied by grasslands carried out by the Country Chemical and Agricultural Station (CCAS) and subordinate regional stations in cooperation with the Institute of Technology and Life Sciences in Falenty. It was found that: 1) annual mean concentrations of P-PO4 in ground water from under grasslands varied between 0.19 and 0.29 mg•dm-3 in spring and between 0.28 and 0.62 mg•dm-3 in autumn, 2) autumn concentrations of phosphates were always higher than the spring ones every year, 3) as for phosphate concentrations, 80–86% of spring samples and 76–82% of autumn samples met criteria of the first to third class of ground water quality (corresponding to waters of good chemical status), 4) phosphate concentrations varied in relation to agronomic soil category, grassland utilisation, sampling site and soil pH 5) relatively high concentrations of P-PO4 were noted in ground waters from light and heavy soils, under pastures and largely in soils of slightly acidic pH and in drained waters.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2015, 15, 3; 89-100
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przydatność wybranych kationowych środków powierzchniowo czynnych do usuwania nieorganicznych związków fosforu z roztworów wodnych metodą ultrafiltracji micelarnej
Usability of cationic surfactants for inorganic phosphorous compound removal from water solutions by micellar enhanced ultrafiltration
Autorzy:
Majewska-Nowak, K.
Górna, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237121.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
water treatment
phosphates
hexadecyltrimethylammonium bromide
oczyszczanie wody
fosforany
bromek cetylo-trimetyloamoniowy
Opis:
This paper reports the results of phosphate removal by micellar enhanced ultrafiltration (MEUF) using cellulose membranes. Usability of cationic surfactants for removal of phosphates from aqueous solutions was assessed. Cellulose membranes (Microdyn Nadir) of various cut-off values (5, 10 and 30 kDa) and two cationic surfactants (hexadecyltrimethylammonium bromide, CTAB and hexadecylpyridinium chloride, CPC) were used in the experiments. The surfactant concentration was 2, 3 and 6 CMC (critical micelle concentration). Cellulose membrane with a cut-off value of 10 kDa exhibited the best separation properties – phosphate removal efficacy varied from 40 to 75% and from 38 to 68% for solutions containing CPC and CTAB, respectively. It was observed that increase in surfactant concentration resulted in the improvement in phosphate removal efficacy and in the concurrent worsening of membrane permeability.
Przedstawiono wyniki badań nad skutecznością usuwania fosforanów w procesie ultrafiltracji micelarnej (MEUF) z wykorzystaniem membran celulozowych. Oceniono przydatność surfaktantów kationowych do separacji fosforanów z modelowych roztworów wodnych. W doświadczeniach wykorzystano membrany celulozowe (Microdyn Nadir) o różnej granicznej rozdzielczości (5 kDa, 10 kDa i 20 kDa) oraz dwa surfaktanty kationowe (bromek cetylotrimetyloamoniowy – CTAB oraz chlorek cetylopirydynowy – CPC). Stężenie surfaktantów wynosiło 2 CMC, 3 CMC i 6 CMC. Stwierdzono, że najlepszymi właściwościami separacyjnymi charakteryzowała się membrana o granicznej rozdzielczości 10 kDa – skuteczność usuwania fosforanów wynosiła 40÷75% w przypadku roztworów z dodatkiem CPC i 38÷68% w przypadku roztworów zawierających CTAB. Zwiększenie stężenia surfaktantów miało wpływ na poprawę skuteczności usuwania fosforanów oraz jednoczesne zmniejszanie przepuszczalności membran.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2013, 35, 2; 47-50
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena procesów biologicznego usuwania azotanów (V) i fosforanów w komorze SBR z zewnętrznym źródłem węgla
Evaluation of process of biological nitrate and phosphate removal in SBR type reactor with external carbon source
Autorzy:
Janczukowicz, W.
Rodziewicz, J.
Filipkowska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819597.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
azotany
fosforany
węgiel
lotne kwasy tłuszczowe
nitrates
phosphates
coal
volatile fatty acids
Opis:
Celem pracy jest określenie wpływu lotnych kwasów tłuszczowych na szybkość uwalniania i wiązania fosforanów w reaktorze SBR oczyszczającym ścieki charakteryzujące się porównywalnymi stężeniami fosforanów i azotanów (V). Celem pracy jest także ustalenie, czy na przebieg i sprawność procesów defosfatacji i denitryfikacji ma wpływ obecność w biomasie osadu czynnego mikroorganizmów zaadaptowanych wcześniej do określonych źródeł węgla. Zakres pracy obejmował określenie: szybkości uwalniania i wiązania fosforanów w obecności kwasów octowego, propionowego, masłowego, walerianowego, izowalerianowego i kapronowego, wpływu rodzaju kwasu na efektywność usuwania fosforanów szybkości procesu denitryfikacji w fazie mieszania i napowietrzania oraz sprawności procesu denitryfikacji w zależności o rodzaju kwasu z grupy LKT.
Determinations were made for the effect of volatile fatty acids (VFA) on the rate of release and absorption of phosphates and on the rate of nitrates removal in the stirring and aeration phases in an SBR type reactor. The effectiveness of phosphates and nitrates removal, influenced by the fatty acid applied, was determined as well. The experiment was conducted in SBR type reactors in one working cycle (stirring - 3 h, aeration - 4 h and sedimentation - 1 h) in the presence of acetic, propionic, butyric, isobutyric, valeric, isovaleric and caproic acids. The initial concentrations of phosphates and nitrates were: 13.4 mg PPO4?dm-3 and 15.2 mg NNO3?dm-3, respectively. The study demonstrated that phosphates were released with the highest rate in the reactors containing acetic acid (3.35 mg PPO4?dm-3?h-1), whereas with the lowest rate - in these containing butyric acid (1.25 mg PPO4?dm-3?h-1). Also the process of phosphates absorption proceeded with the highest rate in the reactor with acetic acid (4.19 mg PPO4?dm-3?h-1), and with the lowest rate - in the presence of isobutyric acid (2.13 mg PPO4?dm-3?h-1). In the case of acetic acid, the highest rates of both processes corresponded with the most effective dephosphatation process (50.0%). Such an explicit dependency was not, however, noted in the case of other fatty acids. In the stirring phase, the denitrification process proceeded with the highest rate (3.95 mg NNO3?dm-3?h-1) in the reactor containing caproic acid, and with the lowest rate - in the presence of isobutyric acid (3.42 mg NNO3?dm-3? h-1). During aeration, the rate of nitrates concentration decrease was the highest in the presence of butyric acid (0.91 mg NNO3?dm-3?h-1) and the lowest - in the presence of caproic acid (0.52 mg NNO3?dm-3?h-1). The highest rates of denitrification recorded in both phases in the reactor with caproic acid were not tantamount to the highest effectiveness of nitrates removal. It was the acetic acid that turned out to be the most effective source of carbon in the denitrification process (92.6%) The highest efficiency of both examined processes was observed in the presence of acetic acid. Negligibly lower efficiencies were noted in the reactor with butyric acid. In view of the fact that propionic acid was only slightly less effective both in the denitrification as well as dephosphatation process, it may be speculated that the presence of microorganisms, adapted earlier to specified carbon sources, in the biomass of activated sludge is likely to affect the course and effectiveness of both processes in reactors with an external source of carbon.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 453-468
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość azotanów i fosforanów w płytkich wodach gruntowych w Polsce
Contents of nitrogen and phosphorus compounds in the shallow groundwaters in Poland
Autorzy:
Igras, J.
Jadczyszyn, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/238849.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
woda drenarska
azotany
fosforany
zanieczyszczenie
river catchments
drainage water
nitrates
phosphates
pollution
Opis:
Przedstawiono ocenę jakości płytkich wód gruntowych pod względem zawartości azotanów i fosforanów w układzie zlewni drugiego rzędu. Prezentowane wyniki pochodzą z badań monitoringowych przeprowadzonych w sieci gospodarstw kontrolnych na terenie całego kraju w dwóch cyklach badawczych, tj. w latach 1998-2002 i 2003-2006. W gospodarstwach objętych badaniami wytypowano pola produkcyjne na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych z bezpośrednim dostępem do wód drenarskich. Wody drenarskie pobierano wiosną i jesienią w tych samych ustalonych punktach, przeważnie na kilku polach gospodarstwa. Przebadano 722 gospodarstwa pobierając 5437 próbek wody w pierwszym cyklu i 5187 w drugim cyklu badań. Jakość wód oceniono według klasy zawartości składników mineralnych w wodach drenarskich, zaproponowane przez IUNG-PIB w Puławach. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że na przeważającym obszarze kraju zawartość azotu azotanowego w wodach gruntowych zmniejszyła się. We wschodniej i południowej części Polski stężenie fosforanów w wodach zmniejszyło się, wzrosło natomiast w Dorzeczu Rzek Przymorza.
Studies evaluated the quality of shallow groundwater's in Poland in aspect of their contents of nitrates and phosphates, in the arrangement of second order river catchments. Presented results were obtained by monitoring conducted in the network of control farms localized on the area of whole country, in two research cycles, i.e. in the years 1998-2002 and 2003-2006. On surveyed farms the productive fields were staked out on arable land and on permanent grasslands, with a direct access to the drainage water. The drainage waters were sampled in spring and autumn, at the same points, mostly on the few fields of each farm. From 722 surveyed farms 5437 water samples were taken during the first research cycle, and 5187 during the second. The water quality was evaluated using the classes of mineral compound contents in drainage waters, as proposed by the State Research Institute (IUNG), Puławy. The results of studies showed that on prevailing area of the country the quality of shallow groundwater's had been improved as regards the nitrate contents. In the eastern and southern parts of Poland the phosphate concentration in drainage waters decreased, whereas it increased in the river catchments on northern littoral areas (Pomerania).
Źródło:
Problemy Inżynierii Rolniczej; 2008, R. 16, nr 2, 2; 91-102
1231-0093
Pojawia się w:
Problemy Inżynierii Rolniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uptake of phosphates from water solutions on metallurgical sludge
Autorzy:
Kostura, Bruno
Huczala, Radim
Klika, Zdeněk
Ritz, Michal
Bartoňová, Lucie
Matýsek, Dalibor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032862.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
phosphates
heavy metals
Langmuir isotherm
Freundlich isotherm
fosforany
metale ciężkie
izoterma Langmuira
izoterma Freundlicha
Opis:
Steel-making dust slurry (SS) and convertor dust slurry (CS) were tested for uptake of phosphates from aqueous solutions. The adsorption of phosphates on SS and CS corresponded well with both Langmuir and Freundlich adsorption isotherms, which indicated the combination of physical and chemical processes. The maximum adsorbed amount of phosphates on both dust slurry samples was ca. 11 mg P/g. The study evaluates also the effect of acidic leaching on the retention characteristics of both dust slurry samples. From the slurry samples prepared by acidic leaching, the leached convertor dust slurry (CSL) was the only sample capable to retain phosphates. To reveal the retention mechanisms of phosphates, the original and leached dust slurry samples were analyzed by IR and Raman spectroscopy. Co-precipitation of Ca and Fe phosphates, or surface complexation of phosphates were evaluated as the retention mechanisms of CS and CSL while the retention of phosphates by zincite in the case of SS is probably based on their adsorption.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2021, 47, 3; 37-51
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie haloizytu w celu zmniejszenia stężenia zanieczyszczeń w ściekach komunalnych
The use of halloysite to reduce pollutions concentration in municipal wastewater
Autorzy:
Machnicka, A.
Nowicka, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400716.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
haloizyt
obciążenie hydrauliczne
fosforany
azot amonowy
ChZT
halloysite
hydraulic load
phosphates
ammonia nitrogen
COD
Opis:
Jedna z metod oczyszczania ścieków komunalnych pozwala na zastosowanie złóż biologicznych. W badaniach zastosowano złoże wypełnione haloizytem. Podczas pracy złoża w zależności od zastosowanego obciążenia hydraulicznego uzyskano redukcję stężeń fosforanów, azotu amonowego i materii organicznej. Najwyższą redukcję PO43- (89%) i N–NH4+ (81%) w ściekach uzyskano przy obciążeniu hydraulicznym złoża wynoszącym 0,04 m3/m2h. Stężenie substratu organicznego uległo redukcji o ok. 86%.
One of the methods of municipal wastewater treatment allows the use of biofilters. The study used a bed filled halloysite. In operation of the bed, depending on the hydraulic load, the concentration of phosphate, ammonium and organic matter was reduced. Highest reduction of the concentration PO43- (89%) and NH4+ (81%) in the waste water of the hydraulic load –0,04 m3/m2h.was obtained. The concentration of the organic substrate was reduced by approximately 86%.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2016, 50; 217-222
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Validation of phosphorus compounds in seawater
Walidacja związków fosforu w wodzie morskiej
Autorzy:
Stasiek, K.
Podwojewska, E.
Dembska, G.
Pazikowska-Sapota, G.
Galer-Tatarowicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/111565.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Morski w Gdańsku
Tematy:
phosphorus
phosphates
nutrients
Baltic Sea
validation
fosfor
fosforany
biogeny
substancje odżywcze
Morze Bałtyckie
walidacja
Opis:
Phosphorus and phosphates, which determine biological development of organisms, are very important components of seawater. Their concentration in the coastal waters of the Baltic Sea is very low, which means that either an analysis of the samples should be performed within a 2 hour limit, or, they must be frozen immediately for further investigation [4; 6; 7]. If it is not possible to perform the analysis of the samples immediately, they should be frozen and shielded from solar radiation in order to halt the biological and biochemical processes. Such a procedure of using the samples, calls for a research method characterized by a low level of the lower limit of quantification, as well as adequate precision, repeatability, and accuracy. The aim of the carried out validation was to confirm the applicability of the method for determination of phosphorus compounds (total phosphorus, phosphates) in seawater for commercial purposes, in accordance with the recommendations of HELCOM [1; 6]. Within the scope of this work, the lower limit of quantification was determined, and the precision, repeatability, accuracy, and reproducibility were identified. The studies confirm that the requirements for validation of the research methods were met.
Fosfor oraz fosforany są bardzo ważnym składnikiem wody morskiej warunkującym biologiczny rozwój organizmów. Ich stężenia w wodach przybrzeżnych Morza Bałtyckiego są bardzo małe, dlatego należy wykonać analizę próbek najpóźniej do 2 godzin po pobraniu lub natychmiast zamrozić próbki w celu dokonania późniejszych oznaczeń [4; 6; 7]. Jeśli nie jest możliwe natychmiastowe wykonanie analizy próbek należy je zamrozić oraz zabezpieczyć przed światłem słonecznym w celu zatrzymania procesów biologicznych i biochemicznych. Taka procedura postępowania z próbką wymaga metody badawczej o niskiej dolnej granicy oznaczalności oraz odpowiedniej precyzji, powtarzalności i dokładności. Celem przeprowadzonej walidacji było potwierdzenie możliwości stosowania metody oznaczania zawartości związków fosforu (fosfor ogólny, fosforany) w wodzie morskiej do celów komercyjnych zgodnie z zaleceniami HELCOM [1; 6]. W ramach niniejszej pracy wyznaczono dolną granicę oznaczalności, określono precyzję, powtarzalność, dokładność oraz odtwarzalność. Przeprowadzone badania potwierdzają spełnienie wymagań dotyczących walidacji metod badawczych.
Źródło:
Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku; 2015, 30, 1; 126-130
1230-7424
2450-5536
Pojawia się w:
Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring zanieczyszczenia azotem i fosforem bezodpływowego jeziora po odcięciu dopływu ścieków
The monitoring of nitrogen and phosphorus content in without-flow lake after elimination of wastewater inflow
Autorzy:
Rybak, M.
Joniak, T.
Sobczyński, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127199.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
monitoring jezior
antropopresja
fosforany
azot
zasilanie wewnętrzne
lake monitoring
human impact
phosphates
nitrogen
internal release
Opis:
Przedstawiono wyniki badań koncentracji związków azotu i fosforu w jeziorze bezodpływowym, dokumentujące zmiany jakościowe po odcięciu dopływu ścieków. Uwzględniono zmiany, jakie nastąpiły w zbiorniku po pierwszej fazie rekultywacji (chemiczne strącanie fosforanów, biomanipulacja i natlenianie hypolimnionu). Obniżanie się poziomu wody jeziora zasilanego z poziomu wodonośnego wielkopolskiej doliny kopalnej spowodowało ustanie odpływu powierzchniowego. Redukcja wielkości zasilania przez wody podziemne w ciągu kilkudziesięciu lat spowodowała zmniejszenie powierzchni jeziora o ponad 3 ha, a głębokości średniej o 1 m. Jezioro było przez ponad 40 lat odbiornikiem ścieków bytowych z pobliskiego sanatorium. Eliminacja dopływu ścieków w końcu lat 80. XX wieku nie spowodowała oczekiwanej poprawy stanu jakościowego wód jeziora, lecz intensyfikację eutrofizacji. Cechą jeziora były obfite zakwity fitoplanktonu i wyczerpanie tlenu od głębokości 5-6 m. Analiza przyczyn pogarszającego się stanu jeziora oparta m.in. na gradientach głębokościowych form azotu i fosforanów rozpuszczonych wykazała znaczącą rolę wtórnego zasilania wewnętrznego z osadów dennych. Wydzielanie fosforanów z osadów dennych było stymulowane przez warunki silnie redukujące. W wyniku rekultywacji nastąpił wzrost przezroczystości wody, ale warunki tlenowe nie zmieniły się. Znacznie wzrosły stężenia fosforu całkowitego, a azotu zmniejszyły się.
The results of study the concentrations of nitrogen and phosphorus content in the lake without outflow after elimination of wastewater inflow were presented. The effects of first phase of the lake restoration (by aeration of the hypolimnion, chemical phosphorus inactivation and biomanipulation) were also noted. Several dozen years ago in result the change of groundwater level in Wielkopolska buried valley from the lake the water outflow was stopped. Reduction of supplying the underground water caused a decrease of the lake area of more than 3 hectares and average depth about 1 m. For the water quality changes in the lake during last 20 years (after 1989) a great impact had the inflow of domestic sewage from nearby sanatorium. The analyses performed after closing of sanatorium revealed the constant increase the concentrations of mineral biogenic compounds in the lake water. The intensification of the lake eutrophication was stated. Characteristic feature of lake was abundant algal blooms and depletion of oxygen from 5-6 m depth. Analysis of the causes of the deteriorating condition of the lake (based on depth gradients of nitrogen forms and dissolved phosphates) a significant role of secondary supplying from bottom sediments showed. Release of phosphate was stimulated by strongly reducing conditions. The result of restoration was improvement of the light conditions, but without improving of oxygen content in water column. In water chemistry higher concentration of TP and smaller of TN were recorded.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 2; 737-746
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring stężeń biogenów w wodzie powierzchniowej małego śródpolnego zbiornika wodnego położonego w zlewni rolniczej
Monitoring of nutrients concentration in surface waters of small mid-field water bodies in agricultural watershed
Autorzy:
Ligocka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399779.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
oczka wodne
azot
fosforany
woda powierzchniowa
zlewnia rolnicza
ponds
nitrogen
phosphates
surface waters
agricultural watershed
Opis:
Badaniom poddano wodę powierzchniową śródpolnego oczka wodnego położonego w zlewni rolniczej. Celem podjętych badań był wstępny monitoring stężeń azotu amonowego i azotanowego oraz fosforu fosforanowego w wodzie powierzchniowej. Badania prowadzono w okresie od marca do października (2015–2017). Najwyższe średnie stężenie fosforanów stwierdzono w 2017 roku, natomiast najwyższe stężenia fosforanów wystąpiły we wszystkich latach badawczych w czerwcu. Najmniejsze średnie stężenie fosforanów stwierdzono w pierwszym roku badawczym (2015 roku), natomiast w kolejnych latach obserwowano wzrost średnich stężeń fosforanów. Stężenia fosforanów we wszystkich latach badawczych wzrastały od marca do czerwca, po czym ich koncentracja w wodzie się zmniejszała. Wykonane badania potwierdziły zależność, że w okresach niższych temperatur stwierdzano niższe stężenia azotu amonowego, niż w miesiącach o wyższej średniej miesięcznej temperaturze powietrza. Najwyższe średnie stężenie azotu amonowego stwierdzono w pierwszym roku badań (2015), wynoszące 0,29 mg·kg-1. Średnie stężenia azotu azotanowego wahały się w zakresie 0,15–0,24 mg·kg-1. Najwyższe stężenia azotanów stwierdzono we wszystkich latach badawczych w miesiącu czerwiec. Natomiast najniższe stężenia azotanów w 2015 i 2016 roku wystąpiły w sierpniu oraz w 2017 roku w lipcu.
Studies were conducted on the surface waters of mid-field ponds in an agricultural watershed. The research aimed to perform introductory assessment of the concentrations of ammoniacal nitrogen, and nitric nitrogen as well as phosphates in the surface waters. The studies have been performed from March to October, 2015 to 2017. The highest concentrations of phosphates were detected in year 2017, whereas the highest concentrations of these compounds were experienced in June in every year. The lowest concentrations of phosphates were detected in the first year of studies (2015). The average concentration of phosphate increased every year. The concentrations of phosphates increased from March to October; however, the decline was experienced in the later period. The conducted research confirmed the dependence, that the concentrations of ammoniacal nitrogen in lower temperatures were generally lower than in the months with higher average temperature. The highest average concentration of ammoniacal nitrogen (0.29 mg·kg-1) was detected in the first year of studies (2015). The average concentrations of nitric nitrogen’s fluctuate from 0.15 to 0.24 mg·kg-1. In every year, the concentrations of nitrates were highest in June. The lowest concentrations of nitrates were experienced in August of 2015 and 2016, as well as in July of 2017.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2018, 19, 2; 9-14
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dependence between the content of copper and the content of major elements in sediments of Polish lakes
Zależność między zawartością miedzi a zawartością pierwiastków głównych w osadach jezior Polski
Autorzy:
Bojakowska, I.
Bureć-Drewniak, W.
Wiłkomirski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388575.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
copper
lakes
correlations
clay minerals
organic matter
iron compounds
phosphates
miedź
jeziora
korelacje
minerały ilaste
materia organiczna
związki żelaza
fosforany
Opis:
In 416 sediment samples taken from the deepest waters of 260 lakes located within the following Lake Districts: Greater Poland, Pomeranian and Masurian, the content of Cu, Ca, Mg, Fe, Mn, K, Na, P and S was determined by the ICP-OES method and the content of the Total Organic Carbon (TOC) was determined by the coulometric titration method. The analyses revealed that in the majority of tested samples, the Cu content did not exceed 50 mg/kg and that the geometric mean of the copper content is 13 mg/kg, and thus it is much higher than the geochemical background for aquatic sediments in Poland. The high dependence determined between the Cu content in sediments and the concentration of Al, K, Mg, S and TOC and a weaker correlation between the Cu concentration and the content of P and Fe indicate that copper in sediments is primarily related to the organic matter and clay minerals and, to a lesser extent, to phosphates and iron compounds. The variation in the copper content in sediments of different Lake Districts and also the variation in the present correlations were observed.
W 416 próbkach osadów pobranych z głęboczków 260 jezior Pojezierzy: Wielkopolskiego, Pomorskiego i Mazurskiego oznaczano zawartość Cu, Ca, Mg, Fe, Mn, K, Na, P i S metodą ICP-OES oraz zawartość węgla organicznego (TOC) metodą kulometrycznego miareczkowania. Analizy wykazały, że w większości zbadanych próbek zawartość Cu nie przekraczała 50 mg/kg, a średnia geometryczna zawartość miedzi wynosi 13 m/kg i jest znacznie wyższa od tła geochemicznego dla osadów wodnych Polski. Stwierdzona wysoka zależność między zawartością Cu w osadach a stężeniem Al, K, Mg, S i węgla organicznego oraz słabsza korelacja między stężeniem Cu a zawartością P i Fe wskazuje, że miedź w osadach związana jest przede wszystkim z materią organiczną oraz minerałami ilastymi, a w mniejszym stopniu z fosforanami i związkami żelaza. Zaobserwowano zróżnicowanie w zawartości miedzi w osadach różnych pojezierzy, a także zróżnicowanie w występujących korelacjach.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2016, 23, 1; 21-31
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna ocena zawartości biogenów w wodach zalanych nieczynnych kamieniołomów położonych na terenach wiejskich
Preliminary evaluation of nutrients concentration in quarry lakes located on the rural areas
Autorzy:
Jawecki, B.
Mirski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401163.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
jezioro kopalniane
zbiornik wodny
kamieniołom
biogeny
azotany
fosforany
jakość wody
quarry lake
water reservoir
quarry
nutrients
nitrates
phosphates
water quality
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości biogenów (Nog., NH4, NO3, NO2, Pog., PO4) w wodach nieczynnych kamieniołomów, których celem była ocena ich stanu. Średnia zawartość Nog. mieściła się w granicach 1,10–3,50 mgN·dm-3 a Pog. w przedziale 0,39–1,08 mgP·dm-3. Nie stwierdzono zagrożenia zbiorników azotanami ze źródeł rolniczych, maksymalne stężenie NO3 wynosiło 1,06 mgNO3·dm-3. Wysokie stężenie Pog. (>0,1 mgP·dm-3) powoduje eutrofizację, występująca we wszystkich zbiornikach, objawiająca się zakwitami glonów oraz wpływa na złą ocenę stanu wód. Najgorszą jakość wód odnotowano w zalanych kamieniołomach KG-3 i KG-2 będących pod presją ze strony ścieków z gospodarstw rolnych. Badane wskaźniki zanieczyszczeń wód w kamieniołomach KG-1, KŁ-4, KM-5 spełniają wymagania kategorii A1 i potencjalnie mogą być źródłem wody do spożycia (po uzdatnieniu).
The paper presents the results of the research of nutrients concentration (total nitrogen – TN, NH4, NO3, NO2, total phosphorus – TP, PO4) in the waters of inactive quarries. The aim of research was to assess the condition of quarry lakes. Average concentration of TN was within 1.10-3.50 mgN×dm-3 and TP in the range of 0.39–1.08 mgP·dm-3. No risk of reservoir enrichment by nitrates from agricultural sources was found, the maximum NO3 concentration was 1.06 mgNO3·dm-3. High concentration of TP (>0,1 mgP·dm-3) causes eutrophication, occurring in all reservoirs, manifested by algal blooms and affects poor water status assessment. The worst water quality was found in the quarry lakes KG-3 and KG-2 exposed to the sewage from farms. The examined indicators of water pollution in quarry lakes KG-1, KŁ-4, KM-5 fulfill the requirements of category A1 and potentially may be a source of water for consumption (after water treatment).
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2018, 19, 6; 1-13
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ stopnia zmurszenia gleb torfowych na wzbogacanie wody gruntowej w związki azotu, fosforu i RWO
The effect of decomposition stage of peat-muck soils on nitrogen, phosphorus and DOC release to groundwater
Autorzy:
Jaszczyński, J.
Urbaniak, M.
Nawalany, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338035.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
azotany
fosforany
RWO
gleby torfowo-murszowe
stopień zmurszenia
woda gruntowa
degree of peat decomposition
DOC
ground water
nitrates
peat-muck soils
phosphates
Opis:
W pracy opisano aspekty ilościowej i czasowej zmienności uwalniania do wody gruntowej związków azotu, fosforu i RWO z gleb torfowo-murszowych o różnym stopniu odwodnienia, warunkującego odmienną intensywność napowietrzenia górnych partii gleby i przemian ich materiału organicznego. Prace prowadzono na zmeliorowanych torfowiskach w północno-zachodniej części środkowego basenu Biebrzy, charakteryzujących się glebami powstałymi z torfów niskich. Badania zlokalizowano na glebach torfowo-murszowych o różnym stopniu zmurszenia (MtI, MtII i MtIII), zagospodarowanych jako ekstensywne łąki kośne, nienawożone. Zauważono, że im większym stopniem zmurszenia charakteryzowała się gleba torfowa, tym większe było średnie z całego okresu badawczego stężenie NO3 i RWO w wodzie gruntowej. Stężenie NO3 w wodzie gruntowej wzrastało w okresie zimowym. Najsilniej zjawisko to zaznaczało się w profilu gleby MtIII. Zanotowano brak zróżnicowania średniego stężenia NH4+ w zależności od stopnia zmurszenia gleby. We wszystkich glebach obserwowano jednak, że największe stężenie tego składnika występowało w okresach największego obniżenia lustra wody gruntowej. Najsilniejsze wzbogacanie wody gruntowej w PO4–3 stwierdzono w glebie o drugim stopniu zmurszenia, co mogło wynikać z tworzenia się łatwo rozpuszczalnych fosforanów amonu. Niezależnie od stopnia zmurszenia gleby torfowej, stężenie RWO w wodzie gruntowej było największe od czerwca do września, pokrywając się z występowaniem najniższego poziomu wody gruntowej i najwyższą temperaturą wody. W roku, w którym obserwowano wyższy od przeciętnego średni poziom wody gruntowej, stężenie RWO w wodzie gruntowej z gleby MtII i MtIII było znacząco większe w porównaniu z latami suchymi, podczas gdy w przypadku gleby MtI stwierdzono sytuację odwrotną.
Quantitative and temporal changes in the release of nitrogen, phosphorus and DOC from peatmuck soils to ground water are described in the paper. Studied soils differed in the extent of drainage which resulted in the different intensity of aeration of upper soil layers and different transformation of their organic material. The studies were carried out in drained fens in north-west part of the Middle basin of the Biebrza River, Poland. Study sites were localized on peat-muck soils with different degree of peat decomposition (MtI, MtII and MtIII – according to Polish classification). These sites were used as extensively mown meadows, without fertilisation. Mean concentrations of NO3 and DOC in ground water were the higher the more decomposed was peat soil. Nitrate concentrations in ground water increased in the winter time. This effect was most clearly visible in MtIII soil. Mean NH4+ concentration wasn’t significantly differentiated by the degree of soil decomposition. The greatest enrichment of water by this ion was observed in periods of the lowest ground water table. The greatest enrichment of ground water with phosphates was found in MtII soil. This could result from the formation of soluble ammonium phosphates. Irrespective of decomposition processes, DOC concentrations in ground water were highest from June to September in association with the lowest ground water table and the highest water temperature. In the year of ground water table higher than average, DOC concentration in ground water from MtII and MtIII soil was significantly higher compared with dry years while in sites on MtI soil the inverse situation was observed.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2013, 13, 3; 63-77
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka wybranych parametrów jakości wody zasilającej ZUW Goczałkowice
Characteristics of selected quality parameters of water supplying Water Treatment Plant Goczałkowice
Autorzy:
Nowacka, A.
Włodarczyk-Makuła, M.
Panasiuk, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/296845.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
woda powierzchniowa
zakład uzdatniania wody
Goczałkowice
azot amonowy
azot azotynowy
azot azotanowy
fosforany
surface water
ammonium nitrogen
nitrite nitrogen
nitrate nitrogen
phosphates
Opis:
Zbiornik zaporowy w Goczałkowicach pełni znaczącą rolę w zaopatrzeniu w wodę mieszkańców aglomeracji katowickiej i rybnickiej. Woda (czerpana ze zbiornika Goczałkowice na Wiśle oraz Czaniec na rzece Sole) jest przygotowywana do spożycia przez ludzi w Zakładzie Uzdatniania Wody (ZUW) w Goczałkowicach Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów (GPW S.A.). Udział ZUW Goczałkowice w całkowitej produkcji wody pitnej w GPW S.A. wynosi ok. 45%. Analizą jakościową objęta jest woda ze zbiornika (10 punktów pomiarowych), jego dopływów (punkty pomiarowe Bajerka, Potok Zbytkowski, Rów A) oraz woda w poszczególnych punktach procesu produkcyjnego (w tym woda surowa). Ze względu na źródło zasilania i stosowaną technologię uzdatniania wyróżniono wodę surową: GO-CZA I i GO-CZA II. Wykonywane na bieżąco oznaczenia obejmują takie wskaźniki, jak: temperatura, mętność, barwa, zapach, odczyn, BZT5, utlenialność, ChZTCr, procentowe nasycenie tlenem oraz zawartość azotu amonowego, azotu azotynowego i azotu azotanowego, fosforanów, chlorków, manganu i żelaza. W przypadku niektórych wskaźników zaobserwować można sezonowość zmian. Występowanie pozostałych uwarunkowane jest innymi czynnikami (spływy powierzchniowe, opady atmosferyczne, zakwity glonów). W pracy przedstawiono wyniki analiz takich wskaźników, jak: azot amonowy, azotanowy, azotynowy oraz fosforany, dotyczących wody surowej ujmowanej ze zbiornika Goczałkowice i przesyłanej do zasilania linii technologicznej GO-CZA I. Na podstawie danych archiwalnych pochodzących z lat 80., 90. XX w. oraz wyników z lat 2000-2005 dokonano porównania wybranych wskaźników jakościowych wody przeznaczonej do uzdatniania.
Dam reservoir in Goczałkowice have a vital role in water supply of Upper Silesian agglomeration inhabitants. Water (taken from the Goczałkowice reservoir on the Vistula River and Czaniec reservoir on the Soła River) is prepared for human consumption in the Water Treatment Plant (WTP) in Goczałkowice belonging to the Upper Silesian Waterworks in Katowice. Production of WTP Goczałkowice is around 45% of the total production of drinking water in the whole waterworks. Qualitative analysis includes: water from the reservoir (10 sampling points), its tributaries (measurement points Bajerka, Zbytkowski stream, Ditch A) and water at different points of the production process (including raw water). Depending on supply source and the technology used to water treatment stands out: raw water GO-CZA I (used by production line GO-CZA I) and GO-CZA II (used by production line GO-CZA II). Analysis includes parameters such as: temperature, turbidity, colour, odour, pH, BOD5, oxidation, COD, percentage oxygen saturation and content of ammonium nitrogen, nitrite nitrogen, nitrate nitrogen, phosphates, chlorides, manganese and iron. Some parameters show seasonal changes. The occurrence of the remaining parameters is conditioned by other factors (surface runoff, rainfall, algal blooms). The paper describes results of analysis of selected quality parameters ammonium, nitrate and nitrite nitrogen as well as phosphates of raw water from the Goczałkowice reservoir transmitted to the processing line GO-CZA I. Comparisons of selected quality indicators of water intended for treatment was based on archival data from the 80's, 90's of the 20th century and the results from year 2000-2005. The most accurate measurement data come from the 80's, when the analysis were performed every week. In later periods, their frequency was limited to a month. In the summer seasons of years: 1984-1986, 1994-1998 and 2000-2005 was observed increased concentration of selected raw water quality parameters. Considerable increase in the concentration of ammonium nitrogen was recorded in June and July 1997 and in July and September 2002 and 2003. At the same time during these periods there were lower concentrations of nitrate nitrogen. The lowest concentration of phosphates was noted in the 80's. In the other two periods concentrations were higher.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2011, 14, 4; 385-396
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies