Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Postupolski, J" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Assessing exposure to 3-MCPD from bakery products based on monitoring studies undertaken throughout Poland
    Autorzy:
    Starski, A.
    Jedra, M.
    Gawarska, H.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875170.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    exposure assessment
    3-MCPD zob.3-monochloropropane-1,2-diol
    3-monochloropropane-1,2-diol
    baked product
    biscuit
    sponge cake
    food contaminant
    monitoring
    Polska
    Opis:
    Background. The compound 3-monochloropropano-1,2-diol, (3-MCPD) is a contaminant found in foodstuffs that arises during food processing and storage. Conditions condusive to the former are low pH and a high temperature and it can also be formed during manufacturing, ie. food processing. Those favouring the latter are dampness, raised temperatures, packaging conditions and storage duration. For the first time, high levels of 3-MCPD have been reported in soy sauces and hydrolysate products of vegetable protein manufactured through using acid hydrolysis. Animal studies on rats and mice have found that 3-MCPD is a carcinogen, however it is not genotoxic. Objectives. To determine 3-MCPD levels in bakery products currently on the market and to estimate the resulting exposure to the those consumer groups most vulnerable. Results from a two year assessment of this contaminant are so presented. Material and methods. Concentrations of 3-MCPD were measured in 244 samples of bakery foodstuff products found on the market which included; sponge cake, biscuits, cakes, crackers, breadsticks and rusks. Sampling was undertaken by the State Sanitary Inspectorate and analyses were performed by an accredited Gas Chromatography Mass Spectrometry (GC/MS) method. The exposure was assessed by comparing the accepted Tolerable Daily Intake (TDI) for 3-MCPD with the different conditions it occurred in, the consumption of 3-MCPD in the aforementioned foodstuffs and the various consumer groups. Results. Levels of 3-MCPD that exceeded the limits of quantification in the studied foodstuffs were found in 91 out of 244 samples, (ie. 37.3%). These samples included 11 sponge cakes (11.3%), 27 biscuits (55.2%), 10 crackers (8.33%), 17 bread- sticks (8.93%), 21 rusks (63.6%) and 5 cakes (3.13%). The highest numbers of samples containing more than 10 (>10) pg/ kg of 3-MCPD were successively found in the following; breadsticks (79%), biscuits (75%), rusks (33%), crackers (33%), cakes (31%), biscuits (24%) and sponge cakes (4%). In 60 samples (24.6%), levels of 3- MCPD were higher than 10 pg/ kg. It was estimated that the mean daily adult exposure to 3-MCPD is 0.008 - 0.013 pg/kg body weight/day ie. 0.4 - 0.65% of the TDI, however at high exposures this became 6% of the TDI. In the children’s group, the mean exposure was 0.022 - 0.036 pg/kgbodyweight/dayie. 1.1 - 1.8%ofthe TDIwhilstathighexposureitbecame 16.4%ofthe TDI. Conclusions. The results demonstrated that sample levels of 3- MCPD in bakery products do not constitute a significant health risk to consumers.
    Wprowadzenie. 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD)jest zanieczyszczeniem chemicznym żywności powstającym w procesie jej wytwarzania i przechowywania. Na tworzenie się zanieczyszczenia mają wpływ: niskie pH, wysoka temperatura oraz proces technologiczny, natomiast podczas przechowywania: wilgoć, podwyższona temperatura, opakowania oraz okres przechowywania. Po raz pierwszy 3-MCPD w wysokich zawartościach stwierdzono w sosach sojowych i hydrolizatach białek roślinnych produkowanych metodą kwaśnej hydrolizy. Badania na szczurach i myszach wykazały, że 3-MCPD posiada działanie kancerogenne, nie jest natomiast substancją genotoksyczną. Cel badań. Ocena zawartości 3-MCPD w wyrobach piekarskich znajdujących się w obrocie oraz oszacowanie narażenia konsumenta na to zanieczyszczenie. W pracy omówiono wyniki 2 letnich badań produktów piekarski pochodzących z obrotu. Materiał i metody. Analizie chemicznej pod kątem zawartości 3-MCPD poddano 244 próbki wyrobów piekarskich: biszkopty, herbatniki, ciastka, krakersy, paluszki i suchary. Próbki do badań były pobierane z obrotu przez pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zawartość zanieczyszczenia analizowano akredytowanymi metodami chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC/MS). Oceny narażenia dokonano porównując wartości pobrania z TDI ustalonym dla 3-MCPD, przyjęto scenariusze obejmujące zróżnicowane występowanie zanieczyszczenia, spożycie omawianych środków spożywczych oraz grupy konsumentów. Wyniki. Zawartość 3-MCPD w badanych produktach spożywczych powyżej granicy oznaczalności stwierdzono w 91 z 244 próbek (37,3%), w tym w 11,3% próbek biszkoptów (11), 55,2% herbatników (27), 83,3% sucharów (10), 89,5% paluszków (17), 63,6% krakersów (21) oraz w 31,3% ciastek różnych (5). Największą liczbę próbek o zawartości 3-MCPD powyżej 10 pg/kg (>10) stwierdzano kolejno w: paluszkach (79%), sucharach (75%), krakersach (33%), ciastkach (31%), herbatnikach (24%) i biszkoptach (4%). Ogółem w przypadku 60 próbek (24,6% badanej populacji) poziom zanieczyszczenia wynosił powyżej 10 pg/kg. Oszacowane średnie narażenie na 3-MCPD w grupie dorosłych wynosiło 0,008-0,013 pg/kg m.c./dzień tj. 0,4-0,65% wartości Tolerowanego Dziennego Pobrania (Tolerable Daily Intake, TDI), natomiast narażenie wysokie 6,1% wartości TDI. W grupie dzieci średnie narażenie wynosiło 0,022-0,036 pg/kg m.c./dzień tj. 1,1-1,8% wartości TDI, a w przypadku wysokiego narażenia do 16,4% TDI. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że zawartości 3-MCPD w badanych wyrobach piekarskich nie stanowią istotnego zagrożenia dla zdrowia konsumenta.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2013, 64, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of exposure to nickel intake with selected cereal grains and cereal-based products
    Autorzy:
    Mania, M.
    Rebeniak, M.
    Orshulyak, O.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087247.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    nickel
    cereals grains
    cereal-based products
    intake
    exposure assessment
    Tolerable Daily Intake
    TDI
    Opis:
    Background. Cereal grains and their products are among the basic components of the diet all over the world. Their consumption varies depending on the dietary habits in each country. Apart from ingredients valuable from a health point of view, these products can also be a source of contaminants. The European Food Safety Authority (EFSA) included these foodstuffs in the group of main contributors to the dietary exposure to nickel by different groups of the population. Objective. The aim of the studies was to determine the nickel content in cereal grains and selected cereal products commercially available in Poland and to assess the exposure of consumers to nickel intake with these foodstuffs. Material and methods. A total of 56 samples of cereal grain and cereal products from trade were tested. Nickel content was determined after microwave mineralization of the samples by atomic absorption spectrometry with a graphite furnace atomization (GFAAS). The estimated exposure for the different groups of the population was assessed and compared with the Tolerable Daily Intake (TDI) value established by the European Food Safety Authority based on an updated risk assessment at 13 μg/kg body weight (b.w.) per day. Results. The mean (MB) and 95th percentile (MB) nickel content in investigated samples of cereal grains and their products were 0.66 mg/kg and 1.93 mg/kg. The mean content of Ni in the analyzed samples of grains was 1.16 mg/kg. Obtained results in this group of products ranged from 0.10 mg/kg for rye to 4.80 mg/kg for millet. In the group of grain products, the mean (MB) concentration of nickel was 0.61 mg/kg (95th percentile (MB) 1.84 mg/kg). The highest nickel level was determined in the samples of bran, groats, and flakes compared to other grain-based products. The highest content of Ni in the group of cereal products was found in the samples of roasted buckwheat 1.81 mg/kg and oat flakes 2.53 mg/kg. Significantly lower nickel content was observed in barley groats as well as for pasta and flour. The estimated average exposure of adults and children to nickel intake with grains and grain-based products ranged from 1.1% to 13.4% of TDI and it does not pose a health risk for consumers. Conclusions. Based on the obtained results, it was found that the nickel content in the tested samples of cereals and their products does not pose a health risk, even though the contamination of individual samples was significant
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2020, 71, 4; 371-376
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The content of lead, cadmium, arsenic, mercury and tin in fruit and their products based on monitoring studies – exposure assessment
    Autorzy:
    Mania, M.
    Rebeniak, M.
    Chabros, E.
    Orshulyak, O.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082840.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    food
    fruit
    monitoring
    lead
    cadmium
    mercury
    arsenic
    tin
    exposure assessment
    Opis:
    Background. Fruit and fruit products are important part of our daily diet. In addition to the ingredients necessary for the proper functioning of the body, these products can also be a source of intake elements harmful to human health. Objective. Analysis of the results of monitoring studies conducted in Poland in 2015 concerning contamination of lead (Pb), cadmium (Cd), arsenic (As), mercury (Hg) and tin (Sn) in fruit and fruit products and exposure assessment. Material and methods. Approximately 600 samples of fresh, frozen, dried fruits, fruit preserves and canned fruits were tested. The laboratories of State Sanitary Inspection were involved in testing. Accredited and validated analytical methods were used. The test samples were prepared in accordance with the standard PN-EN 13804:2013. The contents of lead, cadmium and tin were determined by using flame atomic absorption spectrometry (FAAS) or flameless with electrothermal atomization spectrometry (GFAAS); arsenic by using hydride generation atomic absorption spectrometry method (HGAAS) and mercury the "cold vapor" atomic absorption spectrometry (CVAAS) method. Results. Contamination of investigated samples with elements harmful to human health (Pb, Ca, As, Hg and Sn does not rise concern to human health and was in most cases comparable with contamination reported in other European Union countries. The estimated average exposure of adults and children to lead intake with fruit and fruit products ranged from 0.5% to 14.6% of the respective Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL) established by the European Food Safety Authority (EFSA). The mean intake of cadmium with these groups of foodstuffs was in the range 0.3 - 8.5% of the TWI value (Tolerable Weekly Intake) established by EFSA for adults and children (0.1 - 3.6% of the PTMI (Provisional Tolerable Monthly Intake) established by JECFA. In case of arsenic mean intake was in the range 0.5 - 1.6% BMDL whilst for mercury (inorganic form) intake represented 0.5 - 1.4% of TWI value established by JECFA and then confirmed by EFSA. Conclusions. Based on the obtained results, it was found that content of Pb, Cd, As, Hg and Sn in the tested samples of fruit and their products does not pose a risk to consumer health. Estimated exposure of consumers does not exceed tolerable doses established by EFSA and JECFA for these elements.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2021, 72, 4; 353-360
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Exposure assessment of the population in Poland to the toxic effects of arsenic compounds present in rice and rice based products
    Autorzy:
    Mania, M.
    Rebeniak, M.
    Szynal, T.
    Starska, K.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/871388.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    arsenic compound
    human exposure
    exposure assessment
    human population
    Polska
    toxic effect
    rice
    rice-based product
    Opis:
    Background. Rice is a staple food for many people in the world and an important ingredient for production of food for infants and young children. According to European Food Safety Authority (EFSA), cereals, primarily rice and rice products, are an important source of human exposure to inorganic arsenic, which has been classified by the International Agency for Research on Cancer (IARC) as group I carcinogen. Arsenic is present in rice and rice products mainly as an inorganic form being more toxic than organic compounds. Objectives. The aim of the study was to determine the total and inorganic arsenic content in rice, rice-based products including food for infants and young children available on the market in Poland and thus to estimate consumer exposure to inorganic arsenic from these groups of foodstuffs. Materials and Methods. A total of 62 samples of rice and rice products from trade, including a group of rice products for infants and young children, were tested. Contents of total and inorganic arsenic were determined by using hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry mineralization of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride with sodium borohydride. To extract the inorganic arsenic forms, the samples were subjected to hydrolysis in concentrated HCl and then reduced in the presence of hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of different groups of populations (adults and children), was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Mean content of total and inorganic arsenic in investigated rice samples was 0.12 mg/kg (median: 0.09 mg/kg; 90th percentile 0.22 mg/kg) and 0.04 mg/kg (median: 0.03 mg/kg, 90th percentile 0.07 mg/kg). Brown rice was found to be more highly contaminated with both total and inorganic arsenic than white rice. Mean contamination of brown rice with total arsenic and inorganic arsenic was: 0.18 mg/kg (median: 0.12 mg/kg, 90th percentile: 0.32 mg/kg) and 0.05 mg/kg (median: 0.05 mg/kg, 90th percentile: 0.07 mg/kg). In turn for the white rice contamination was lower, mean total arsenic content: 0.10 mg/kg (median: 0.08 mg/kg, 90th percentile: 0.19 mg/kg) and mean inorganic arsenic: 0.03 mg/kg (median: 0.03 mg/kg, 90th percentile: 0.06 mg/ kg). Contamination of rice-based products both total and inorganic arsenic was similar to those reported for rice, except rice wafers (mean: 0.24 mg/kg and 0.13 mg/kg). In the group of products for infants and young children obtained results were low – mean total arsenic content was 0.06 mg/kg and inorganic arsenic 0.02 mg/kg. The estimated average adult and children’s exposure to inorganic arsenic with rice and rice products was less than 1% of the BMDL05. Intake of inorganic arsenic by 12-month-old infants with ricebased products intended for this group of population was at 6% BMDL05. Conclusions. Based on the obtained results, it was found that the content of total and inorganic arsenic in investigated samples of rice and rice products did not pose a health risk even though contamination levels in some individual samples were significant.
    Wprowadzenie. Ryż stanowi podstawę wyżywienia wielu ludzi na świecie a ponadto jest ważnym składnikiem wykorzystywanym do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zboża, przede wszystkim ryż i produkty ryżowe są istotnym źródłem narażenia człowieka na arsen nieorganiczny, który został zaliczony przez Międzynarodową Agencję ds. Badań nad Rakiem (IARC) do grupy I substancji rakotwórczych dla człowieka. Arsen występuje w ryżu i produktach ryżowych głównie w postaci bardziej toksycznych nieorganicznych połączeń w porównaniu z organicznymi połączeniami charakteryzującymi się mniejszą toksycznością. Cel. Celem badań było oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w ryżu, produktach ryżowych, w tym żywności dla niemowląt i małych dzieci dostępnych w obrocie handlowym w Polsce oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tymi grupami środków spożywczych. Materiał i metody. Zbadano łącznie 62 próbki ryżu oraz produktów ryżowych pochodzących z obrotu handlowego, w tym grupę produktów ryżowych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do różnych grup populacji porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL05 ustaloną przez the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującą 0,5% wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Średnia zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego w badanych próbkach ryżu wyniosła 0,12 mg/kg (mediana: 0,09 mg/kg; 90-ty percentyl: 0,22 mg/kg) oraz 0,04 mg/kg (mediana: 0,03 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,07 mg/kg). Zanieczyszczenie ryżu brązowego zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było wyższe w porównaniu z ryżem białym. Średnia zawartość arsenu całkowitego w badanych próbkach ryżu brązowego wyniosła 0,18 mg/kg (mediana: 0,12 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,32 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego 0,05 mg/kg, (mediana: 0,05 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,07 mg/kg). Zanieczyszczenie ryżu białego arsenem całkowitym i nieorganicznym było niższe, średnia odpowiednio: 0,10 mg/kg (mediana 0,08 mg/kg; 90-ty percentyl 0,19 mg/kg) oraz 0,03 mg/kg (mediana 0,03 mg/kg; 90-ty percentyl 0,06 mg/kg). Zanieczyszczenie produktów ryżowych zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było podobne do stwierdzanego w ryżu z wyjątkiem wafli ryżowych (średnia: 0,24 mg/kg i 0,13 mg/kg). W grupie produktów dla niemowląt uzyskane wyniki były niskie – średnia zawartość arsenu całkowitego wyniosła 0,06 mg/kg, nieorganicznego zaś 0,02 mg/kg. W odniesieniu do dorosłych i dzieci oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny dla ryżu i produktów ryżowych wyniosło poniżej 1% najniższej dawki wyznaczającej BMDL05. Pobranie arsenu nieorganicznego przez 12-miesięczne niemowlęta z produktami na bazie ryżu przeznaczonymi dla tej grupy populacji wyniosło 6% BMDL05. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego w zbadanych próbkach ryżu i produktów ryżowych nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, pomimo iż zanieczyszczenie pojedynczych próbek było istotne.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2017, 68, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Total and inorganic arsenic in fish, seafood and seaweeds - exposure assessment
    Autorzy:
    Mania, M.
    Rebeniak, M.
    Szynal, T.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Starska, K.
    Ledzion, E.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874965.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    total arsenic
    inorganic arsenic
    fish
    seaweed
    exposure assessment
    marine food
    Opis:
    Background. According to the European Food Safety Authority (EFSA), fish, seafood and seaweeds are foodstuffs that significantly contribute to dietary arsenic intake. With the exception of some algal species, the dominant compounds of arsenic in such food products are the less toxic organic forms. Both the Joint FAO/ WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) and EFSA recommend that speciation studies be performed to determine the different chemical forms in which arsenic is present in food due to the differences in their toxicity. Knowing such compositions can thus enable a complete exposure assessment to be made. Objectives. Determination of total and inorganic arsenic contents in fish, their products, seafood and seaweeds present on the Polish market. This was then followed by an exposure assessment of consumers to inorganic arsenic in these foodstuffs. Materials and Methods. Total and inorganic arsenic was determined in 55 samples of fish, their products, seafood as well as seaweeds available on the market. The analytical method was hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry ashing of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride using sodium borohydride. In order to isolate only the inorganic forms of arsenic prior to mineralisation, samples were subjected to concentrated HCl hydrolysis, followed by reduction with hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of adults was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Mean total arsenic content from all investigated fish samples was 0.46 mg/kg (90th percentile 0.94 mg/kg), whilst the inorganic arsenic content never exceeded the detection limit of the analytical method used (0.025 mg/kg). In fish products, mean total arsenic concentration was 1.48 mg/kg (90th percentile: 2.42 mg/kg), whilst in seafood they were 0.87 mg/ kg (90th percentile: 2.23 mg/kg), for inorganic arsenic contamination at the 90th percentile was 0.043 mg/kg with most results however being less than 0.025 mg/kg. The highest inorganic arsenic levels were determined in the Hijiki algal species samples (102.7 mg/kg), whereas the other algal samples gave a mean inorganic concentration of 0.41 mg/kg (90th percentile 0.86 mg/kg). The estimated average adults exposure to inorganic arsenic in fish, seafood and seaweeds was less than 0.5% of the lowest BMDL0.5 dose. Only for the Hijiki seaweed it was at 4.9% BMDL0.5. Conclusions. Results demonstrate that dietary arsenic intake from fish, seafood and seaweed along with all their products do not constitute a significant health threat to consumers apart from the seaweed species Hizikia fusiformis in which over 40% of all the inorganic arsenic compounds were found.
    Wprowadzenie. Ryby, owoce morza i wodorosty morskie należą do grupy środków spożywczych, które według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) mogą wnosić istotny udział do pobrania arsenu z dietą. W tej grupie produktów za wyjątkiem niektórych gatunków glonów, dominującymi formami arsenu są mniej toksyczne organiczne połączenia. Zarówno Połączony Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych do Żywności (JECFA) jak i EFSA wskazują na celowość prowadzenia badań specjacyjnych pozwalających określić różne formy chemiczne, w jakich arsen występuje w żywności, mając na uwadze duże różnice w ich toksyczności. Poznanie informacji o zawartości poszczególnych związków pozwala na dokonanie pełnej oceny narażenia. Cel badań. Oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w rybach i ich produktach, owocach morza i wodorostach morskich dostępnych w obrocie handlowym w Polsce oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tymi grupami środków spożywczych. Materiał i metody. Analizie na zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego poddano 55 próbek ryb, ich produktów, owoców morza oraz glonów pochodzących z obrotu handlowego. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do osób dorosłych porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL0,5 ustalonej przez The Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującej 0,5%-owy wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Średnia zawartość arsenu całkowitego w badanych próbkach ryb wyniosła 0,46 mg/kg (90-ty percentyl: 0,94 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego nie przekraczała granicy wykrywalności stosowanej metody 0,025 mg/kg. W przypadku przetworów rybnych średnie zanieczyszczenie arsenem wyniosło 1,48 mg/kg (90-ty percentyl: 2,42 mg/kg) natomiast owoców morza odpowiednio: 0,87 mg/kg (90-ty percentyl: 2,23 mg/kg), dla arsenu nieorganicznego 90-ty percentyl 0,043 mg/kg przy większości wyników poniżej 0,025 mg/kg. Najwyższym zanieczyszczeniem arsenem nieorganicznym charakteryzowały się glony z gatunku Hijiki (najwyższa zawartość 102,7 mg/kg), w pozostałych próbkach glonów średnia zawartość arsenu nieorganicznego wynosiła 0,41 mg/kg (90-ty percentyl: 0,86 mg/kg). Oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny w odniesieniu do osób dorosłych wyniosło dla ryb, owoców morza i wodorostów poniżej 0,5% wartości najniższej dawki wyznaczającej BMDL0,5. Jedynie w przypadku gatunku Hijiki było ono rzędu 4,9 % BMDL0,5. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że pobranie arsenu w wyniku spożycia ryb, ich produktów, owoców morza, oraz wodorostów morskich nie stanowi istotnego zagrożenia dla zdrowia konsumentów poza gatunkiem Hizikia fusiformis zawierającym ponad 40% połączeń nieorganicznych arsenu.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies