Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "moral" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Tricky Intuitions
Kłopotliwe intuicje
Autorzy:
Lichacz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097322.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etyka
teorie moralne
intuicje moralne
ludzkie wartości
ethics
moral theories
moral intuitions
human values
Opis:
This article is a critical discussion of the book Setting Health-Care Priorities by Torbjörn Tännsjö. This critique targets mainly Tännsjö’s method, but also several unjustified conclusions and some implicit assumptions.
Artykuł jest krytyczną dyskusją książki Torbjörna Tännsjö Setting Health-Care Priorities. Krytyka dotyczy głównie przyjętej w tej książce metody, ale też kilku nieuzasadnionych wniosków i przemyconych założeń.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 249-258
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constructing a Moral Person in the Analects 論語 and Mengzi 孟子
Autorzy:
Pejda, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791126.pdf
Data publikacji:
2020-10-08
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia chińska
teoria moralna
etyka
zachowanie moralne
filozofia Konfucjusza
myśl Mencjusza
Chinese philosophy
moral theory
ethics
moral behaviour
Confucius’ philosophy
Mencius’ thought
Opis:
Budowanie osoby moralnej w Analektach 論語 i Mengzi 孟子 We wczesnej filozofii chińskiej koncepcja wyjątkowej jednostki oddzielonej od świata zewnętrznego nie ma ufundowania ontologicznego. Każda osoba jest otwartą, współzależną konstrukcją, której wyjątkowość można tylko osiągnąć, nie można jej darować. Osoba to nieokreślony zakres i miejsce doświadczeń, wyrażone poprzez określone role i relacje. W tym artykule jest analizowane rozumienie osoby w myśli konfucjańskiej i menciańskiej. Zgodnie z filozofią Konfucjusza junzi 君子 żyje w swoim statusie, dopóki utrzymuje relacje ren 仁 i wykazuje odpowiednie emocje związane z ren. Autorka twierdzi, że w Analektach ren jest pojęciem związanym z terminami shu 恕, zhong 忠, yi 義 i li 禮. Ren można interpretować jako idealną interakcję, która zaczyna się od zdecydowanej reakcji na drugiego człowieka. Reakcja empatyczna, wraz z zhong – poczuciem obowiązku, jest podstawą do zastosowania sytuacyjnej normy moralnej yi i spełnienia jej zgodnie z li – normą społeczną. Zachowanie ren jest inne dla każdego człowieka w danej sytuacji. Trzeba się go nauczyć i praktykować w procesie samodoskonalenia, xiushen 修身. Teoria moralna Mencjusza jest bardziej złożona i koncentruje się na ludzkiej naturze i jej cechach. Zgodnie z tym ludzką naturą jest shan 善, powszechnie tłumaczone jako „to, co dobre”, ponieważ każda osoba ma cztery skłonności – emocje do rozwijania ren, yi, li i zhi 智. Ren może być uważane za cnotę – nie jest wrodzone, ale musi zostać osiągnięte i trzeba się go nauczyć. Inną umiejętnością wymaganą od mędrca było zrozumienie, że każda sytuacja jest wyjątkowa i że jest właściwy czas na zastosowanie różnych norm – shizhong 詩中. Myśl Mencjusza nie jest po prostu etyką cnoty – duże znaczenie mają w niej również czynniki sytuacyjne. Moralne zachowanie menciańskie jest złożone: nie tylko wymaga głębokiego zrozumienia siebie i drugiego, ale także wykorzystania wszystkich zmysłów, wrażliwości i kreatywności, aby poradzić sobie z każdą sytuacją w inny sposób. Mędrzec lub osoba, która chce się nim stać, musi obserwować, słuchać, czuć i rozumieć każdą osobę i każdą sytuację. Kultywacja moralna w myśli Mengzi jest także kultywacją ciała qi 氣 (wigoru lub energii). Właściwie kultywowana qi staje się haoran zhi qi 浩然之氣 (przepełniona qi) i pozwala ciału na zhi 志 (wolę) podążania za swoim ren 仁 (sercem/umysłem).
In early Chinese philosophy, the concept of a unique individual separated from the outside world has no ontological basis. Every person is an open, interdependent construction, whose uniqueness can only be achieved and cannot be given. A person is an undetermined range and locus of experiences expressed through specific roles and relationships. In this article, the Author analyses such an understanding of the person in Confucian and Mencian thought. In Confucius’ philosophy, the junzi 君子 lives up to his status as long as he maintains ren 仁 relationships and displays proper emotions connected to ren. The author argues that, in the Analects, ren is a concept connected to the terms shu 恕, zhong 忠, yi 義 and li 禮. Ren may be interpreted as an ideal interaction that starts with an emphatic reaction towards another human being. Emphatic reactions, along with zhong—a sense of duty— is the basis for applying the situational moral norm yi and carrying it out according to li—the social norm. Ren behaviour is different for every person in every situation. It has to be learned and practised during the process of self-cultivation, xiushen 修身. Mencius’ moral theory is more complex, and concentrates on human nature and its features. According to this, human nature is shan 善, commonly translated as ‘good,’ because every person has four dispositions—emotions for developing ren, yi, li and zhi 智. Ren may be considered a virtue—it is not inborn, but has to be achieved and learned. Another skill required to be a sage was the understanding that every situation is unique, and that there is a right time to apply different norms—shizhong 詩中. Mencius’ thought is not simply an ethics of virtue, but it is also influenced by situational factors. Mencian moral behaviour is complex; not only does it require a deep understanding of oneself and the other, but also the use of all senses, sensitivity and creativity to deal with every situation in a different way. A sage, or a person who wants to become one, has to watch, listen, feel and understand every person and every situation. Moral cultivation in Mengzi’s thought is also a cultivation of the body’s qi 氣 (vigour or energy). Properly cultivated qi becomes haoran zhi qi 浩然之氣 (overflowing qi) and enables one’s body to have the zhi 志 (will) to follow its ren (heart/mind).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 9; 101-117
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojtyła’s view on Kant’s formalism and Scheler’s material ethics of value, or the ethics of material duty
Wojtyła wobec formalizmu Kanta i materialnej etyki wartości Schelera, czyli etyka powinności materialnej
Autorzy:
Merecki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31207936.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
moralność
etyka
doświadczenie
powinność moralna
morality
ethics
experience
moral duty
Opis:
The article presents the concept of ethics developed by Karol Wojtyła in his polemic against the ethical systems of Immanuel Kant and Max Scheler. Wojtyła negatively evaluates Scheler’s system as a tool for scientific interpretation of the Christian ethics, and at the same time as a tool for interpreting the experience of morality as such. However, he does not negatively evaluate the phenomenological method itself, which, in his opinion, is an indispensable tool in the analysis of moral facts. Moreover, Wojtyła proposes that this method should be applied even more consistently than Scheler himself did. This is because in his – partly justified – polemic with Kant, Scheler went too far in excluding the normative moment from the experience of morality. Wojtyła argues that the very phenomenological analysis of experience – above all, the judgments of conscience – shows that normativity is given in the originary experience of morality.
Artykuł przedstawia koncepcję etyki opracowaną przez Karola Wojtyłę w jego polemice z systemami etycznymi Immanuela Kanta oraz Maksa Schelera. Wojtyła negatywnie ocenia system Schelera jako narzędzie do naukowej interpretacji etyki chrześcijańskiej, a zarazem jako narzędzie interpretacji doświadczenia moralności jako takiego. Nie ocenia jednak negatywnie samej metody fenomenologicznej, która w jego opinii stanowi niezbędne narzędzie w analizie faktów moralnych. Co więcej, Wojtyła postuluje, aby metodę tę stosować jeszcze bardziej konsekwentnie niż czynił to sam Scheler. W swojej częściowo uzasadnionej polemice z Kantem, Scheler posunął się bowiem zbyt daleko, wykluczając moment normatywny z doświadczenia moralności. Wojtyła stwierdził, że sama fenomenologiczna analiza doświadczenia — przede wszystkim sądów sumienia — pokazuje, że normatywność dana jest w źródłowym doświadczeniu moralności.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 57-70
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An overview of the axiological system of Bogusław Wolniewicz
Filozofia normatywna Bogusława Wolniewicza
Autorzy:
Kowalik, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097364.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
values
pessimism
moral determinism
evil
anthropology
religion
ethics
action
conscience
moral character
will
fate
wartości
pesymizm
determinizm
zło
antropologia
religia
etyka
działanie
sumienie
charakter
wola
los
Opis:
W czterech tomach Filozofii i wartości Bogusława Wolniewicza (1993, 1998, 2003, 2016) zawarty jest jego system filozofii normatywnej. Wolniewicz podejmuje tradycję aksjologii H. Elzenberga, gdzie filozofia jest wojną światopoglądów, konfrontacją postaw wartościujących. Wizja świata Wolniewicza jest pesymistyczna: w świecie istnieje realne i aktywnie działające zło (manicheizm), ludzki charakter moralny jest narzucony biologicznie (determinizm), nie wszyscy ludzie mają sumienie (dualizm), zły charakter nie daje się poprawić (nonmelioryzm), rozum nie wystarcza do dobrego działania (woluntaryzm), wola jest siłą popędu (irracjonalizm). Wszyscy ludzie kierują się przyjemnością (hedonizm), ale jednym sprawia przyjemność egoistyczny interes, a innym realizacja wartości perfekcyjnych. Religia jest tworem ziemskim, powstaje jako reakcja istoty rozumnej na konieczność śmierci. Instytucja Kościoła powinna być szanowana nawet przez niewierzących, ponieważ sprzyja wartościom konserwatywnym. We współczesnym społeczeństwie zaostrza się podział na orientację konserwatywną („prawoskrętną”) i lewicową („lewoskrętną”), przy niejasnym udziale centrowych liberałów. Konserwatyzm opiera się na uznaniu siły losu („tychizm”), która ma moc przemienić ludzkie życie w tragedię. Jest to wizja świata zbieżna z religią katolicką św. Augustyna (grzech pierworodny, predestynacja, dualizm dobra i zła, państwo Boże i piekło), ale pozbawiona religijnej pociechy.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 349-373
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lekcja dyscypliny moralnej z Prymatu dobra przedstawiona na szarym tle
Autorzy:
Jaranowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647355.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Iris Murdoch
ethics
moral discipline
attention
hostility
etyka
dyscyplina moralna
troska
wrogość
Opis:
This article is devoted to the philosophy of morality presented by a British writer Iris Murdoch in her three texts from the 1960s, which make up the book The Sovereignty of Good. The author of the article recalls Murdoch’s proposal by presenting it against a certain social background. In his view, an environment of low public confidence and the conflict of systems of value (referred to in the title as “a gray background”) particularly highlights the merits of Murdoch’s normative ethics. Individual moral improvement in a situation of a crisis of confidence and in an atmosphere of hostility requires a combination of moral and cognitive effort. An integral part of moral work serving to improve the relationships with those towards whom we are reluctant should consist in a personal cognitive effort. Murdoch’s postulate for “looking with attention” seems to be nearly a recipe for the amendment of interpersonal relations in such conditions.
Artykuł jest poświęcony filozofii moralności przedstawionej przez brytyjską pisarkę Iris Murdoch w trzech tekstach z lat 60., składających się na książkę Prymat dobra. Autor niniejszego opracowania przypomina propozycję Murdoch, umieszczając ją na pewnym tle społecznym. Jego zdaniem środowisko niskiego zaufania społecznego oraz konfliktu systemów wartości (określone w tytule jako „szare tło”) w sposób szczególny uwidacznia zalety etyki normatywnej Murdoch. Indywidualne doskonalenie się moralne, w sytuacji kryzysu zaufania i w atmosferze wrogości, wymaga łączenia wysiłku moralnego i poznawczego. Integralną częścią pracy moralnej, służącej poprawie stosunków z osobami, wobec których jesteśmy niechętni, powinien być osobisty wysiłek poznawczy. Głoszony przez Murdoch postulat „spojrzenia z uwagą” wydaje się niemal receptą na poprawę stosunków interpersonalnych w tych warunkach.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2017, 42, 1
2300-7540
0137-2025
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzna droga Paola Valoriego
Autorzy:
Mietelski, Tymoteusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195228.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Paolo Valori
fenomenology
ontology
ethics
moral experience
fenomenologia
ontologia
etyka
doświadczenie moralne
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie filozoficznej twórczości Paola Valoriego (1919–2003). Był on jednym z najważniejszych przedstawicieli fenomenologii we Włoszech. Analiza jego głównych tekstów pozwala zaprezentować drogę do zainteresowania fenomenologią, zwłaszcza koncepcję fenomenologicznej analizy doświadczenia moralnego. Valori ukazuje specyfikę doświadczenia moralnego, a także postuluje potrzebę ontologii moralnej. Artykuł ukazuje źródła tego przekonania oraz proponowane cechy takiej ontologii.
The aim of the article is to present philosophical works of Paolo Valori (1919–2003) – one of the most significant phenomenologists in Italy. The study of his major works illustrates his path to phenomenology and his phenomenological analysis of moral experience in particular. Valori demonstrates the specificity of moral experience and advocates a need for moral ontology. The article points at the sources of Valori’s conviction and outlines features of such ontology.
Źródło:
Logos i Ethos; 2020, 55, 2; 129-148
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The application of the phenomenological method as an element of the analysis of moral experience according to Paolo Valori
Zastosowanie metody fenomenologicznej jako element analizy doświadczenia moralnego według Paolo Valori
Autorzy:
Mietelski, Tymoteusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31218023.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Paolo Valori
fenomenologia
ontologia
etyka
doświadczenie moralne
phenomenology
ontology
ethics
moral experience
Opis:
The purpose of this article is to present the application of the phenomenological method as one of the elements of the analysis of moral experience in the view of Paolo Valori (1919–2003). In his approach, such analysis proceeds in four steps. The first is the identification of the background of a moral fact with the help of human sciences; the second step is the phenomenological analysis of moral experience; the third step marks the search for the ontological foundation of the results obtained; in this way, the analysis reaches an end from the philosophical point of view, but it can be continued within moral theology, which is the fourth step of the process.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zastosowania metody fenomenologicznej jako jednego z elementów analizy doświadczenia moralnego w ujęciu Paolo Valoriego (1919–2003). W jego ujęciu analiza taka przebiega w czterech krokach. Pierwszym jest identyfikacja tła faktu moralnego za pomocą nauk humanistycznych; drugim krokiem jest fenomenologiczna analiza doświadczenia moralnego; trzeci krok oznacza poszukiwanie ontologicznego fundamentu uzyskanych wyników; w ten sposób analiza dobiega końca z filozoficznego punktu widzenia, ale może być kontynuowana w ramach teologii moralnej, która jest czwartym etapem procesu.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 62, 2; 67-83
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moralna postawa człowieka wobec bogactw w świetle Biblii
A Mans Moral Attitude Towards the Riches in the Light of the Bible
Autorzy:
Zadroga, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339200.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
bogactwo
dobra materialne
Biblia
etyka
postawa moralna
riches
material goods
Bible
ethics
moral attitude
Opis:
The subject of the analyses presented in the article is the problem of how Biblical texts answer the question about a man's attitude towards winning, accumulating and using riches. Starting from (1) the Old Testament vision, through (2) the meaning of Christ's utterances that are contained in the Gospel, and ending with the message in the Acts and the Epistles, the author presents the biblical assumptions of moral attitudes towards material goods. The discussion is concluded with (3) an attempt to indicate ethical implications resulting from the Holy Scriptures' attitude towards worldly goods.
Źródło:
Roczniki Teologii Moralnej; 2010, 2; 139-151
2081-1810
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Moralnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Godność osoby starszej w nowej rzeczywistości społecznej
The Dignity of the Elderly in the New Social Reality
Autorzy:
Świtała, Ireneusz M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037105.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
godność
osoba starsza
etyka
wartość
normy moralne
dignity
elderly person
ethics
value
moral norms
Opis:
W czasach dynamicznych przemian społeczno-kulturowych i obyczajowych problem godności ludzkiej staje się przedmiotem zainteresowań etyków i pedagogów. Konflikty, nieporozumienia i wzrost patologii społecznych prowadzą do dylematów aksjologicznych i podważania norm moralnych. W sytuacji zaniku autorytetów i deprecjacji zalet osobistych istnieje potrzeba uświadomienia społeczeństwu, że godność ludzka jest podstawą społecznego i moralnego funkcjonowania człowieka. Istnieją grupy społeczne szczególnie narażone na utratę godności, co zdeterminowane jest wieloma czynnikami biopsychospołecznymi. Zwłaszcza osoby starsze, niepełnosprawne doświadczają negatywnych sytuacji godzących w ich poczucie wartości i przynależności społecznej. Zanik autorytetu osób starszych szczególnie jest widoczny w najmniejszej komórce społecznej, jaką jest rodzina.
In times of dynamic socio-cultural and moral problem of human dignity becomes the subject of interest ethicists and educators. Conflicts, misunderstandings and increase social pathology leads to dilemmas axiological and undermining moral standards. In the case of the disappearance of authority and the depreciation of merit, there is a need to make the public aware that human dignity is the foundation of social and moral human functioning. Especially the elderly, the disabled, experiencing negative situations affecting their self-esteem and social belonging.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 10; 5-21
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What does moral theology expect from philosophical ethics?
Czego oczekuje teologia moralna od etyki filozoficznej?
Autorzy:
Kraj, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31206928.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
teologia moralna
etyka
filozofia
św. Tomasz
Pinckaers
Kłósak
moral theology
ethics
philosophy
St. Thomas
Opis:
The morality of the New Testament is different from the morality of the Old Testament. There is less specific guidance in the New Testament, and hence “more” human reason is needed to point to and justify particular (especially more specific) moral norms. Therefore, moral theology uses ethics to explain and justify moral norms. This is stated in no. 68 of the Encyclical Letter Fides et ratio. However, such ethics must meet certain basic requirements, e.g. compatibility with Revelation (not contradicting the truths contained therein). The problematics of the interdependence between moral theology and ethics have been addressed by many philosophers and moral theologians. Many textbooks on moral theology discuss the reference to philosophical ethics. Nevertheless, among the most representative authors for the discussion of the relationship between moral theology and ethics in the context of the debate over Karol Wojtyła’s habilitation dissertation are, on the part of philosophy, Kłósak, who was a professor at the Theological Faculty of the Jagiellonian University, where Wojtyła earned his habilitation degree; and Pinckaers, on the part of moral theology, who wrote a commentary on no. 68 of the Encyclical Fides et ratio, which was authored by John Paul II — Karol Wojtyła.
Moralność Nowego Testamentu różni się od moralności Starego Testamentu. W Nowym Testamencie jest mniej konkretnych wskazówek, stąd „więcej” ludzkiego rozumu jest potrzebne, aby wskazać i uzasadnić określone (szczególnie bardziej konkretne) normy moralne. Dlatego teologia moralna wykorzystuje etykę do wyjaśniania i uzasadniania norm moralnych. Wskazuje na to nr 68 encykliki Fides et ratio. Jednakże taka etyka musi spełniać pewne podstawowe wymagania, np. być zgodna z Objawieniem (nie sprzeczać się z prawdami w nim zawartymi). Problematykę współzależności między teologią moralną a etyką podejmowało wielu filozofów i teologów moralnych. W wielu podręcznikach z zakresu teologii moralnej pojawiają się odniesienia do etyki filozoficznej. Jednakże wśród najbardziej reprezentatywnych autorów w temacie dyskusji nad relacją między teologią moralną a etyką w kontekście debaty nad rozprawą habilitacyjną Karola Wojtyły znajdują się: ze strony filozofii, ks. Kazimierz Kłósak, który był profesorem na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie Wojtyła obronił swoją habilitację oraz ze strony teologii moralnej, S. T. Pinckaers, który napisał komentarz do punktu 68 encykliki Fides et ratio, której autorem jest Jan Paweł II — Karol Wojtyła.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 29-40
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moralne aspekty starości
Moral aspects of old age
Autorzy:
Czachorowski, Marek Lesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1288747.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
starość
Arystoteles
wady moralne
etyka
moralność
resentyment
old age
Aristotle
morał faults
ethics
morality
resentment
Opis:
Artykuł podejmuje analizę moralnego aspektu starości, zaniedbanego przez współczesną naukę. Zazwyczaj analizuje się jej aspekty medyczne, ekonomiczne i socjologiczne, a pomija się specyficzne dla tego etapu naszego życia zadania moralne. Punktem wyjścia tych rozważań była analiza wypowiedzi Arystotelesa (w Retoryce) na temat starości. Zagadkowe jest jednak – i niewystraczająco wyjaśnione w dotychczasowych analizach naukowych tego fragmentu tekstu Arystotelesa – dlaczego Stagiryta definiuje starość jako zbiór samych moralnych wad. Pokazuje się, że właściwe starożytnej, przedchrześcijańskiej etyce założenie o niemożliwości przezwyciężenia dokonanego moralnego zła prowadzi do pojawienia się na starość opisanej przez Arystotelesa negatywnej świadomości moralnej. Pierwszym moralnym zadaniem starości jest poradzenie sobie z tym negatywnym bagażem przeszłości, co jest chrześcijańską obietnicą wyzwolenia człowieka od jego moralnej winy.
The paper considers moral aspects of old age, which is neglected by contemporary science. There are many medical, economical and sociological analysis, but ethical investigations of this life stage are avoided. The starting point of this philosophical analisiys is Aristotle`s definition of old age from “Rhetoric”, where he describes it as a set of moral vices. Aristotle`s definition is usually misunderstood by the commentaries on this topic. The article explains that the specific moral task of elderly man is a confrontation with own moral evil. The own past can bring some specific moral vices, descibed by Aristotle, only if there is no possibility to oveturn evil. But this is the Christian promise of the salvation of man from sins.
Źródło:
Studia nad Rodziną; 2018, 22, 3(48); 31-44
1429-2416
Pojawia się w:
Studia nad Rodziną
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conduct Capital Buffer jako narzędzie do promowania zachowań etycznych w sektorze bankowym
Conduct Capital Buffer as a tool for promoting ethical behaviors in the banking sector
Autorzy:
Swaczyna-Pruchnik, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469168.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
etyka
finanse
sektor bankowy
regulacje
bufory
conduct
ethics
bank
financial sector
moral hazard
regulatory compliance
Opis:
W ostatnich latach zachowania banków znacznie odbiegały od pożądanych standardów etycznych, o czym świadczy rosnąca skala kar finansowych nakładanych na instytucje finansowe. Według wiedzy autora brakuje obecnie w Polsce szczegółowych badań dotyczących etyki w bankowości, co uniemożliwia ocenę, na ile etyczne są instytucje kredytowe. W efekcie głównym miernikiem poziomu etyki w danej instytucji jest obecnie wysokość kar nakładanych przez organy administracyjne, UOKiK lub KNF. Jednocześnie wydaje się, że brakuje obecnie regulacji i rekomendacji odnoszących się kompleksowo do pojęcia conduct, za czym idzie brak kompetencji któregokolwiek organu do „wymuszenia” na instytucjach finansowych, by zachowywały się bar- dziej etycznie. W Wielkiej Brytanii od kilku lat prowadzone jest nowatorskie badanie poziomu przestrzegania norm etycznych w bankach. Aby mechanizm premiowania zachowań etycznych był skuteczny, musi motywować do działania przede wszystkim akcjonariuszy banku, a nie jego szeregowych pracowników. W niniejszym opracowaniu zaproponowano nowe rozwiązanie regulacyjne mające na celu nagradzanie etycznych zachowań banków. Polegałoby ono na okresowej ocenie, na podstawie badania ankietowego oraz jakościowego (będącego rozbudowaną wersją przytoczonego badania z Wielkiej Brytanii), jak bardzo etyczny w swoich działaniach biznesowych jest dany bank. Na podstawie wyniku takiego badania, KNF mógłby obniżyć lub podnieść miękki wymóg kapitałowy o jeden punkt procentowy.
The issue of ethics in banks is quite complex. The behaviour of banks in recent years significantly deviated from the desired ethical standards. The scale of financial fees imposed on financial institutions is has also been growing. In Poland, the lack of research devoted to conduct makes the assessment of the level of compliance impossible, especially since it would be too superficial to link this assessment of individual banks solely to fines imposed by the PFSA. At the same time it seems that the current lack of conduct regulations sensu stricto do not have a sufficient (direct) impact on the real operations of banks, and the supervisors lack the competence to force financial institutions to behave more ethically. In the United Kingdom, for several years now, an innovative study has been conducted measuring the level of compliance with conduct in credit institutions. In order for the mechanism for awarding ethical behaviour to be effective, it must motivate the action of the bank’s shareholders rather than its employees. This paper proposes a new regulatory solution aimed at rewarding the ethical behaviour of banks. It would consist of a six-month assessment of the ethics of banks in Poland, conducted on the basis of a survey and a qualitative study (being an extended version of the cited study from the United Kingdom). Based on the results of such a study, the PFSA could reduce or increase the soft capital requirement by one percentage point.
Źródło:
Prakseologia; 2019, 161; 29-62
0079-4872
Pojawia się w:
Prakseologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uzasadnienie w etyce Emmanuela Lévinasa
Autorzy:
Rynkiewicz, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643912.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Ethik
Begründung
metaphysische Relation
Moral
ethics
justification
metaphysical relationship
morality
etyka
uzasadnienie
relacja metafizyczna
moralność
Opis:
Im Artikel wird das Problem der Begründung in der Ethik von Emmanuel Lévinas untersucht. Die Autorin formuliert die These, dass es laut Lévinas zwecklos ist, Gründe für gutes Verhalten anzugeben wegen des außerintellektuellen Charakters der ethischen Relation. Gerade die Vernunft mit ihrer Neigung zur Totalisierung ist jener Faktor, der die Gewalt sanktioniert. Der Mensch muss eine unreduzierbare Verschiedenheit des anderen Menschen einsehen, um mit ihm eine metaphysische Relation einzugehen. Es ist nicht möglich, wenn man die Vernunft anwendet, denn die Natur dieser Relation ist außerintellektuell. Die Autorin weist ebenfalls auf die Ursachen hin, aufgrund derer die Vernunft nicht für die Begründung der Ethik notwendig ist. Sie zeigt auch Probleme, die bei dem Versuch entstehen, die Moral mit Hilfe intellektueller Argumente zu begründen.
W artykule analizowany jest problem uzasadnienia w etyce Emmanuela Lévinasa. Autorka formułuje tezę, że według Lévinasa podawanie racji przemawiających za dobrym postępowaniem jest bezcelowe ze względu na pozaintelektualny charakter relacji etycznej. To właśnie rozum, z jego tendencjami do totalizacji, jest czynnikiem sankcjonującym przemoc. Człowiek musi ujrzeć nieredukowalną odmienność drugiego człowieka, by móc wejść z nim w relację metafizyczną. Jest to niemożliwe przy użyciu rozumu, gdyż natura tej relacji jest pozaintelektualna. Autorka wskazuje również powody, ze względu na które rozum nie jest koniecznym elementem ufundowania etyki. Pokazuje także problemy, do których prowadzi próba uzasadniania moralności za pomocą racji intelektualnych.
The article concerns the problem of justification in ethics by Emmanuel Lévinas. According to its thesis, stating the reasons for good deeds is pointless, due to the nonintellectual nature of an ethical relationship. To the French thinker, the mind (with its tendency towards totalisation) legitimises violence. A human should see the irreducible otherness of the other person to be able to start a metaphysical relationship with her/him. This is impossible by using reason. The nature of this relation is defies intellectual reasoning. The present paper attempts to show why the reason does not constitute the necessary element of the foundation of ethics. It also analyses problems which attempting to justify morality by means of intellectual justification leads to.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 11
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego czynimy zło? Trójpodział przyczyn zła moralnego według św. Tomasza z Akwinu
Why do we do evil? Tripartite division of moral evil according to Thomas Aquinas
Autorzy:
Belina-Prażmowska, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452387.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Tomasz z Akwinu
etyka
rozum
wola
zło moralne
Thomas Aquinas
ethics
reason
will
moral evil
Opis:
In the first part of the paper anthropological basis has been presented and it intends to show, that for a proper human being development a harmony between his faculties and dominion of intellect should occur. The lack of the harmony and lack of surrendering the other faculties to the intellect, reduces man to moral evil, causing or overmuch reign of feeling in act of decision, or deprivation of will. In the second part I have presented the possible mistakes in particular human faculties, which are causes of moral evil. So, ignorance in reason, malice of will and sins performed because of weakness influenced by feelings. At the beginning I have pointed out, that saint Thomas Aquinas sees all of them as a intellectual malfunction. In conclusion in should be said, that Thomas as a representative of intellectual ethics, focuses on intellectual aspect of human action and even he perceives evil as a kind of intellectual shortcomings. He does not deny irrational element in a man, but he points out the necessity of surrendering it to the will and intellect, so a man is able to grow in perfect inner harmony of senses, will and intellect.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2014, 3; 113-127
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moral Progress: A Present-day Perspective on the Leading Enlightenment Idea
Autorzy:
Elżanowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437312.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
ethics
value
axiology
moral development
metaethical incompetence
etyka
wartość
postęp moralny
rozwój moralny
metaetyczna niekompetencja
Opis:
Postęp moralny. Współczesna perspektywa przewodniej idei Oświecena. Większość myślicieli epoki Oświecenia wierzyła, że ład panujący w świecie, jako oparty w ostatecznej instancji na prawie bożym, jest dobry, a więc każdy przyrost wiedzy będzie miał dobre konsekwencje. Zakładano, że rozwój naukowy pociąga za sobą rozwój moralny. Chociaż faktycznie w cywilizacji zachodniej nastąpił pewien postęp moralny, to jednak jest on bardzo niewspółmierny z postępem nauki. Oświeceniowe pojęcie ciągłego postępu nauki i moralności okazało się w dużej mierze błędne. Złożyło się na to kilka powodów: (1) Moralność publiczna i nauka rozwijają się niezależnie i mogą się zarówno wzajemnie wzbogacać, jak też hamować. (2) W porządku świata nie ma żadnych obiektywnych wartości, które można by odczytać, a potem kierować się nimi. Wartości, które faktycznie realizujemy, są względne. Zostały wygenerowane i ukształtowane przez ewolucję, a zatem powinniśmy raczej je nadzorować, niż ich przestrzegać. (3) Nasza moralność, która jest tworem ewolucji, jest wadliwa i niewystarczająca. Z trudem podlega postępowi; łatwo zaś — doktrynalnej manipulacji. (4) Większość ludzi wykazuje metaetyczną niekompetencję, czyli niezdolność do zajęcia uzasadnionego krytycznego stanowiska wobec zastanych norm, co sprawia, że postęp moralny zależy od tych, którzy osiągnęli metaetyczną kompetencję, wychodząc poza konwencjonalne fazy rozwoju moralnego.
Most Enlightenment thinkers believed that the World’s order (as ultimately based on divine laws) is good and thus every gain of knowledge will have good consequences. Scientific process was assumed to entail moral progress. In fact some moral progress did occur in the Western civilization and science contributed to it, but it is widely incommensurate with the progress of science. The Enlightenment’s concept of a concerted scientific and moral progress proved largely wrong for several reasons. (1) Public morality and science evolve largely independently and may either enhance or inhibit each other. (2) There are no objective values to be read in the World’s order and simply followed. Instead, our real, subjective values and the moral systems they fuel have all been generated and shaped by evolution rather than designed to be universally good, a nd thus ought to be managed rather than simply followed. (3) Our evolved morality is flawed, deficient, prone to doctrinal manipulation and refractory to progress. (4) The majority of people show metaethical incompetence in failing to take a reasoned critical stand toward the principles and assumptions of received morals. This makes moral progress largely dependent on those who reach metaethical competence by transcending the conventional stages of moral development.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2013, 3, 1; 9-26
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies