Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "deformacje" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Początki górnictwa rudnego oraz zapadliska w Tarnowskich Górach
    The beginnings of ore mining and sink-holes in Tarnowskie Góry
    Autorzy:
    Kowalski, Andrzej
    Kotyrba, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/45439400.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    eksploatacja górnicza
    deformacje
    zapadliska
    mining extraction
    ground deformation
    sinkholes
    Opis:
    W artykule przedstawiono początki górnictwa rud srebra, ołowiu i cynku. Jego początki to XII wiek w okolicach Bytomia, nazwanego później srebrnym miastem. Największy rozwój górnictwa rud ołowiu to XVI wiek w okolicach dzisiejszych Tarnowskich Gór (cel pierwszy artykułu). Wiek XVIII to rozwój górnictwa cynku, a z końcem wieku początki górnictwa węgla kamiennego, które dominowało w XIX i XX wieku. Drugim celem artykułu była próba odpowiedzi na genezę powstałych zapadlisk w 2021r. w Tarnowskich Górach na podstawie analizy warunków geologicznych i górniczych (cel drugi). Przybliżono również postać Fryderyka Wilhelma von Redena, który odegrał szczególną rolę w rozwoju górnictwa na Górnym Śląsku na przełomie wieków XVIII i XIX (cel trzeci).
    The article presents the beginnings of silver, lead and zinc ore mining. It began in XII century in the neighbourhood of Bytom called later the silver city. The greatest growth of lead ore mining came in XVI century in surroundings of current Tarnowskie Góry (the first aim of the article). The growth of zinc mining began in XVIII century and the growth of hard coal mining came at the end of that century which predominated in XIX and XX centuries. The second aim of the article was an attempt to explain an origin of sink-holes occurrence in 2021 in Tarnowskie Góry on the basis of the analysis of geological and mining conditions. The figure of Friedrich Wilhelm von Reden was also described who had significant role in the growth of mining in Upper Silesia at the turn of XIX and XX centuries (the third aim of the article).
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2022, 78, 2; 43-51
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza możliwości powstania zapadliska według wybranych metod prognozowania
    Analysis of possibilities of sinkhole occurrence according to selected methods of prognosis
    Autorzy:
    Strzałkowski, P.
    Szafulera, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166608.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    eksploatacja górnicza
    deformacje górotworu
    zapadliska
    mining exploitation
    rock mass deformations
    sinkholes
    Opis:
    Praca dotyczyła analiz możliwości wystąpienia zapadliska nad płytkim wyrobiskiem korytarzowym przy wykorzystaniu wybranych metod. Dokonano obliczeń przy zastosowaniu metod: M. Chudka – W. Olaszowskiego, W. Janusza – A. Jarosza, opartej na teorii sklepienia ciśnień oraz MES. Wyniki obliczeń wskazały na pewność wystąpienia zapadliska w przypadku stosowania metod M. Chudka – W. Olaszowskiego i opartej na teorii sklepienia ciśnień. Z uwagi na fakt, że zapadlisko istotnie powstało, uznać można, że metody te najlepiej sprawdziły się w rozpatrywanych warunkach.
    This paper presents the analyses of possibility of occurrence of sinkhole over a low mining excavatio. The calculations have been made using the following methods: M. Chudek – W. Olaszowski, W. Janusz – A. Jarosz, the method’s using theory of relaxation zone and MES. The results of calculations performed by use of M. Chudek – W. Olaszowski method and the theory of relaxation zone indicated on certainty of sinkhole occurrence. Due to the fact, that the sinkhole has been created we can notice that the two methods are the most appropriate in the analyzed geological and mining conditions.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2018, 74, 7; 30-34
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przykład określenia wartości wskaźników deformacji oraz prędkości i przyśpieszeń drgań podłoża w miejscu posadowienia budynku
    An example of determining the values of deformation rates, velocity and the acceleration of basement vibrations at a building’s location
    Autorzy:
    Strzałkowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394019.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    eksploatacja górnicza
    deformacje ciągłe
    wstrząsy górotworu
    mining extraction
    continuous deformations
    mining tremors
    Opis:
    Prowadzona od ponad 200 lat eksploatacja górnicza na Górnym Śląsku oddziałuje negatywnie na obiekty budowlane. Zjawisko to we wszystkich przypadkach związane jest z występowaniem deformacji ciągłych powierzchni, a w pewnych przypadkach również deformacji nieciągłych (najczęściej zapadlisk), zmian stosunków wodnych oraz wstrząsów górotworu. W niniejszej pracy przedstawiono ocenę wpływu dokonanej eksploatacji górniczej na budynek zlokalizowany w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW). Na budynek oddziaływały deformacje ciągłe oraz wstrząsy górotworu. W pracy dokonano obliczeń wartości wskaźników deformacji za pomocą teorii Budryka-Knothego, które częściowo zweryfikowano w oparciu o wyniki pomiarów geodezyjnych. Dokonano również analizy wartości prędkości i przyśpieszeń drgań podłoża wywołanych wstrząsami pochodzenia górniczego. Stwierdzono bardzo dużą zgodność wyników uzyskanych na podstawie obliczeń z wartościami stwierdzonymi pomiarami maksymalnej amplitudy składowej poziomej przyśpieszenia drgań (PGA) i maksymalnej amplitudę składowej poziomej prędkości drgań (PGV). W przypadku wstrząsów o największych energiach w hipocentrum zaproponowano również wzór empiryczny pozwalający na obliczanie wartości PGA w danych warunkach geologiczno-górniczych. Zakres stosowania zaprezentowanego wzoru jest oczywiście ograniczony jedynie do rozpatrywanych warunków. Przedstawione wnioski wskazują na to, że obecnie dysponujemy nie tylko metodami pozwalającymi na obliczanie z wystarczającą dla praktyki dokładnością wartości wskaźników deformacji, lecz również wartości PGV i PGA.
    Coal mining activities carried out for 200 years in Upper Silesia have had a negative effect on buildings. This impact is in all cases related with continuous deformations of the surface and in certain cases with discontinuous deformations (mostly cave-ins), changes in water relations and mining tremors. The paper presents an evaluation of the impact of a mining activity on a building situated in the Upper Silesian Coal Basin. The building was affected by continuous deformations and mining tremors. Calculations were made of the values of deformation rates by means of Budryk–Knothe’s theory, which were partly verified on the basis of the results from geodetic measurements. An analysis of the velocity and acceleration of basement vibrations caused by mining-induced tremors was also conducted. The conclusions included a high consistency between the results obtained on the basis of calculations and the values obtained by means of PGA and PGV measurements. In the case of tremors with the highest energy in the hipocentrum, there an empirical formula allowing for calculation of PGA value in given geological and mining conditions was also proposed. The application range of the formula mentioned above is obviously limited only to the conditions in consideration. The presented conclusions indicate that at present, sufficiently precise methods, allowing for calculations for practical purposes, not only of deformation indices’ values, but also of PGV and PGA values, presently exist.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 107; 187-202
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępna analiza wyników pomiarów deformacji powodowanych eksperymentalną eksploatacją częściową pokładu 712/1-2 KWK „Marcel
    Preliminary analysis of deformations measurement results caused by experimental mining exploitation of part of 712/1-2 seam in 'Marcel' HCM
    Autorzy:
    Białek, J.
    Mielimąka, R.
    Robakowski, A.
    Kuziak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166932.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    szkody górnicze
    deformacje powierzchni terenu
    eksploatacja górnicza
    mining damage
    land surface deformations
    mining
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki i analizę pomiarów deformacji uzyskanych z dwóch linii pomiarowych biegnących w przybliżeniu prostopadle nad polami wyeksploatowanych ścian M-4 i M-5 w pokładzie 712/1-2 części macierzystej KWK „Marcel". Eksploatacja tego pokładu prowadzona jest w sposób eksperymentalny, ścianami o długości 130 - 150 m z pozostawieniem pasów węgla o szerokości 70 m. Taki sposób eksploatacji ma zapewnić, że wpływy na powierzchni terenu nie przekroczą II kategorii. Wykonana analiza liniowych i wysokościowych obserwacji geodezyjnych pozwoliła na weryfikację dotychczasowych prognoz wpływów eksploatacji pokładu 712/1-2 w części macierzystej KWK „Marcel", zaś wyznaczone z zaobserwowanych profili niecek najlepsze w sensie metody najmniejszych kwadratów wartości parametrów pozwoliły na wykonanie wiarygodnej prognozy deformacji powierzchni terenu dla eksploatacji trzech pozostałych jeszcze do wybrania ścian.
    This paper presents the results and the analysis of deformation observations obtained from two measurement lines situated approximately perpendicularly to each other and located over the extracted longwalls M-4 and M-5 in the seam no. 712/1 -2 of the parent part of the HCM "Marcel". Extraction of this seam is provided in an experimental way by panels 130-150 meters long where 70 meters wide belts of coal are left. This method of extraction should ensure that influences on the surface will not exceed the 2nd category. The analysis of linear and altitudinal observations allows to verify the past predictions of impact of the seam no. 712/1-2 extraction in the parent's part of HCM "Marcel" on the surface. The parameters of the prognosis method, basing on the results of observations with the use of the the last squares method, were also determined. It was the basis for reliable prediction of surface deformations for the last three panels ready for extraction.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2016, 72, 1; 27-35
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eksploatacja górnicza w Rudzie Śląskiej – Wirku, deformacje i ochrona kościoła
    Mining extraction in Ruda Śląska –Wirek, deformations and protection of the church building
    Autorzy:
    Kowalski, Andrzej
    Gruchlik, Piotr
    Polanin, Piotr
    Kiełbiowski, Krzysztof
    Rutkowski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037330.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    eksploatacja górnicza
    deformacje powierzchni
    profilaktyka górnicza
    szkody górnicze
    mining extraction
    ground deformations
    mining prevention
    mining damages
    Opis:
    W artykule dokonano syntetycznej oceny dokonanej w latach 2000-2021 eksploatacji czterech pokładów węgla kamiennego, kolejno 416, 418, 413/2 i 414/2 w partii Środkowej ruchu Pokój kopalni Ruda. Eksploatacja była prowadzona pod dzielnicą Wirek i neogotyckim kościołem pod wezwaniem św. Wawrzyńca. Ocena obejmuje historię eksploatacji górniczej, analizę pomierzonych deformacji na linii pomiarowej i budynku kościoła, a także działań profilaktycznych. Przez cały okres eksploatacji górniczej był prowadzony monitoring geodezyjny i budowlany deformacji powierzchni i budynku kościoła. Na podstawie wyników pomiarów deformacji powierzchni określono wpływ doszczelniania zrobów zawałowych na zmniejszenie wartości współczynnika eksploatacyjnego. Ponadto określono wpływ prędkości frontu ściany na zmniejszenie prędkości narastania obniżeń oraz uszkodzeń budynków.
    The paper presents synthetic evaluation of finished extraction of four hard coal seams respectively 416, 418, 413/2 and 414/2 which had been carried out in Central part of Ruda-Pokój colliery between 2000 and 2021. Mining operations were located in Wirek district and under building of Neo-Gothic style St. Lawrence church. The evaluation includes history of mining operations, analysis of ground deformations along measurement line and deformations of the church building and also prevention operations. Geodetic and building monitoring had been carried out all the time of mining operations which comprises ground deformations and deformation of the church building. On the basis of survey results of ground deformations, the impact of goafs caulking was determined in term of reducing the value of subsidence factor. Moreover, the impact of velocity of face advance was determined in term of reducing of subsidence increments and building damages.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2021, 77, 4-6; 16--35
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Energia i siły powodowane eksploatacją górniczą
    Energy and forces caused by mining exploitation
    Autorzy:
    Niemiec, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166434.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    eksploatacja górnicza
    deformacje
    energia
    siły
    opis teoretyczny
    przykłady
    mining exploitation
    deformations
    energy
    forces
    theoretical description
    examples
    Opis:
    Liczne teorie opisują deformacje górotworu i powierzchni powodowane eksploatacją górniczą w postaci tak zwanych wskaźników deformacji. Znając ruch punktu w przestrzeni i czasie, można w prosty sposób wyprowadzić wszystkie te wskaźniki, a przypisując przemieszczającemu się punktowi masę oraz znając jego prędkość - otrzymać można wskaźniki dynamiczne, które opisują siły oddziałujące na zbiór punktów - czyli np. obiekt budowlany. Rozważania zilustrowano przykładami obliczeniowymi. Rysunki przedstawiają używane w praktyce wskaźniki oraz zdefiniowane w niniejszej pracy wskaźniki dynamiczne - związane z występującą siłą w danym punkcie i czasie.
    Numerous theories describe the rock mass and surface deformations caused by mining exploitation in the form of so-called deformation indicators. Knowing the point motion in space and time, all these indicators can be easily determined. Assuming the mass and knowing the velocity of displacing point, the dynamic indicators that describe the forces acting on the set of points - that is e.g. building object - can be obtained. The considerations are illustrated with computational examples. Drawings show the indicators used in practice and dynamic indicators defined in this paper - related to the force occurring in the determined point and time.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2015, 71, 3; 55-63
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrzeże eksploatacyjne, jego geneza i uwzględnienie w prognozach deformacji powierzchni w programie „Szkody
    Genesis and application of operating rim in subsidence prediction in "Damage" software
    Autorzy:
    Kowalski, A.
    Jędrzejec, E.
    Polanin, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/165635.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    eksploatacja górnicza
    deformacje powierzchni terenu
    prognoza
    obrzeże eksploatacyjne
    mining exploitation
    land surface deformations
    prediction
    operating rim
    Opis:
    W artykule przedstawiono definicję oraz wzory opisujące obrzeże eksploatacyjne w prognozach deformacji terenu. Uporządkowano dotychczasowe próby opisywania ugięcia stropu zasadniczego w postaci funkcyjnej. W artykule zdefiniowano pojęcia wybiegu i czasu eksploatacji parcel rzeczywistych i efektywnych z uwagi na uwzględnienie obrzeża dla krawędzi startowej, końcowej i krawędzi związanej z frontem eksploatacyjnym, które traktowane są jako dane opisowe parcel definiowanych w programie komputerowym „Szkody". Uwzględnianie obrzeża eksploatacyjnego w prognozach deformacji powierzchni terenu nie jest zawsze stosowane, pomimo że wyniki pomiarów geodezyjnych skonfrontowane z obliczeniami wskaźników deformacji według teorii Knothego-Budryka, wskazują na potrzebę jego stosowania. Według twórców teorii obrzeże nie jest parametrem teorii. Jest wielkością opisującą geometrię parceli eksploatacyjnej. Z kolei autorzy programów komputerowych stosowanych do prognoz deformacji (m.in. Białek, Drzęźla i Jędrzejec) uwzględniają wielkość obrzeża jako parametr modelu obliczeniowego, przy czym jego stosowanie jest selektywne. Najczęściej jest używane do obliczeń deformacji wpływów dokonanej i projektowanej eksploatacji pojedynczych parcel w prognozach i obliczeniach szczegółowych. W prognozach podstawowych lub przybliżonych obrzeże jest najczęściej pomijane.
    This paper presents a definition and formulas for an operating rim in prediction of land deformations. Attempts to describe a deflection of principle roof in the form of a function were presented. Definitions of panel length and duration of exploitation were defined for real and effective panels in relation to operating rims (starting, finishing and panel face edges). This information is necessary to define exploitation panels in the software called "Damage". The operating rim is not always applied in subsidence prediction in spite of comparison results of measured and calculated deformation indexes that indicate the need to employ it. The authors of the Knothe-Budryk theory emphasize that the operating rim is not a theory parameter. It's a geometry factor of longwall panel. Delevolepers of the software (i.e. Białek, Drzęźla, Jędrzejec) used for subsidence prediction, employ the operating rim as a parameter of calculation model but its application is limited. It is often applied to calculate deformation indexes for a single longwall panel in prediction and detailed calculations. The operating rim is usually not applied for basic and approximate prediction.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2016, 72, 3; 85-94
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona powierzchni dzielnicy Wirek w świetle dokonanej i prowadzonej podziemnej eksploatacji górniczej
    Surface protection in Wirek district in the light of accomplished and conducted underground mining exploitation
    Autorzy:
    Piecha, Michał
    Szewczyk, Stanisław
    Rutkowski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166037.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    eksploatacja górnicza
    deformacje powierzchni
    szkody górnicze
    zabezpieczenia obiektów budowlanych
    mining exploitation
    surface deformations
    mining damage
    securing the buildings
    Opis:
    W artykule przedstawiono syntetycznie uwarunkowania ochrony zabudowy dzielnicy Wirek w Rudzie Śląskiej, gdzie od lat prowadzona jest eksploatacja górnicza. Scharakteryzowano warunki geologiczne, dokonaną i projektowaną eksploatację ostatniego pokładu 414/2 oraz pomierzone deformacje powierzchni. W szczególności przedstawiono uszkodzenia oraz podjęte naprawy i zabezpieczenia budynku kościoła, który wielokrotnie był poddawany wpływom eksploatacji górniczej. Budynek kościoła będzie kotwiony, a sklepienia zostaną zabezpieczone nowatorskim rozwiązaniem chronionym patentem pt. Łukowa podpora wzmacniająca konstrukcje budowli.
    This paper presents synthetically the conditions for the protection of buildings in the Wirek district in Ruda Śląska, where mining has been carried out for years. The geological conditions, the accomplished and planned exploitation of the last coal seam no. 414/2 and the measured surface deformations were characterized. In particular, damages and repairs and protection of the church building were presented, which was repeatedly subject to mining exploitation. The church building will be anchored and the vaults will be secured with an innovative solution protected by a patent titled An arch support that strengthens building structures.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2019, 75, 2; 55-66
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of an effectiveness of expansion joints in the multi-family building loaded by mining activities
    Analiza efektywności układów dylatacji w budynku wielorodzinnym obciążonym wpływem eksploatacji górniczej
    Autorzy:
    Mrozek, D.
    Mrozek, M.
    Fedorowicz, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/104798.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    mining influence
    ground deformation
    building protection
    FEM
    numerical analysis
    eksploatacja górnicza
    deformacje podłoża
    zabezpieczenie budynków
    metoda elementów skończonych
    Opis:
    There are a lot of possibilities to protect the existing building against the negative impact arising from conducted or projected mining exploitation. These additional loads on the mining area are dependent, among others, from the effects on the surface from an exploitation of coal. One of the basic methods of protection of a building is to carry out the distribution of an object into smaller and regular in a horizontal section parts, what is called dilatation. In consequence of this treatment the decrease of the effort of supporting elements, additional loaded by mining impacts, is expected. The problem is realization of a proper and efficient dilatation in a complicated plan of an existing building. The paper contains the results of numerical analyzes of a model of a multi-family building with a large and irregular horizontal projection, where two systems of expansion joints were used. The results were compared to the results of the analysis of a model without taking into account additional building protection. The different solutions of the analyzes, where the different directions of mining were included, are presented. The distribution of forces in the bearing walls of the building was analyzed.
    Istnieje szereg możliwości zabezpieczenia istniejącego budynku przed negatywnym wpływem wynikającym z prowadzonej lub prognozowanej eksploatacji górniczej. Te dodatkowe obciążenia na terenie górniczym zależą m.in. od skutków eksploatacji złóż węgla kamiennego na powierzchni. Jedną z podstawowych metod zabezpieczenia obiektu budowlanego jest przeprowadzenie podziału bryły budynku na mniejsze i regularne w rzucie poziomym części, czyli jego dylatowanie. W wyniku takiego działania oczekiwane jest zmniejszenie wytężenia elementów nośnych konstrukcji, obciążonej dodatkowo wpływem górniczym. Problemem jest zrealizowanie prawidłowej i efektywnej przerwy dylatacyjnej w złożonym rzucie istniejącego budynku. Praca zawiera wyniki analiz numerycznych modelu budynku wielorodzinnego o rozległym i nieregularnym rzucie poziomym, z zastosowaniem trzech układów jego dylatowania. Rezultaty obliczeń porównano z wynikami analizy modelu bez uwzględnienia dodatkowego zabezpieczenia. Dokonano zestawienia rozwiązań z uwzględnieniem różnych kierunków prowadzenia eksploatacji górniczej pod obiektem. Analizie poddano m.in. rozkład sił w ścianach nośnych budynku.
    Źródło:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 2/II; 199-210
    2300-5130
    2300-8903
    Pojawia się w:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie MES do prognozowania przemieszczeń terenu wywołanych eksploatacją górniczą
    The use of the finite element method in predicting surface subsidence due to underground mining
    Autorzy:
    Warchala, E.
    Szostak-Chrzanowski, A.
    Stefanek, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394637.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    metoda elementów skończonych
    eksploatacja górnicza
    deformacje górotworu
    obniżenia terenu
    finite elements method
    mining extraction
    rock mass deformation
    surface subsidence
    Opis:
    Podziemna eksploatacja górnicza wywołuje w górotworze zmiany pól przemieszczeń i naprężeń. W przypadku prowadzenia podziemnej eksploatacji w pobliżu zbiorników odpadów poflotacyjnych niezmiernie ważne jest wyznaczenie zakresu osiadania górotworu pod fundamentami podstawy zapór ziemnych otaczających te zbiorniki. Dokładność rozwiązania MES jest głównie zależna od jakości danych geomechanicznych charakteryzujących poszczególne geologiczne warstwy górotworu oraz regiony górotworu, w których prowadzona jest eksploatacja. Jeżeli wartości osiadań na powierzchni obliczone przy zastosowaniu MES i pomierzone niwelacją geodezyjną nie są zgodne, wtedy wartości modułów Younga charakteryzujących regiony eksploatacji są korygowane. W niniejszym artykule została przedstawiona opracowana metoda analizy MES deformacji górotworu dla kopalni podziemnej w celu określenia wpływu eksploatacji górniczej na przemieszczenia powierzchni terenu w rejonie filara ochronnego zapory zachodniej zbiornika odpadów poflotacyjnych (Obiektu Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych – OUOW) Żelazny Most. W badanym obszarze prowadzona była eksploatacja górnicza systemem komorowo-filarowym z ugięciem stropu (R-UO) w latach 2008–2016 oraz planowana jest podobna na lata 2017–2019 systemem komorowo-filarowym z podsadzką hydrauliczną ze względu na zwiększenie miąższości złoża.
    Underground mining extraction causes the displacement and changes of stress fields in the surrounding rock mass. The determination of the changes is extremely important when the mining activity takes place in the proximity of post-flotation tailing ponds, which may affect the stability of the tailing dams. The deterministic modeling based on principles of continuum mechanics with the use of numerical methods, e.g. finite element method (FEM) should be used in all problems of predicting rock mass displacements and changes of stress field, particularly in cases of complex geology and complex mining methods. The accuracy of FEM solutions depends mainly on the quality of geomechanical parameters of the geological strata. The parameters, e.g. young modulus of elasticity, may require verification through a comparison with measured surface deformations using geodetic methods. This paper presents application of FEM in predicting effects of underground mining on the surface displacements in the area of the KGHM safety pillar of the tailing pond of the OUOW Żelazny Most. The area has been affected by room and pillar mining with roof bending in the years 2008-2016 and will be further exposed to room-and-pillar extraction with hydraulic filling in the years 2017–2019.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 99; 171-183
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagrożenie powierzchni terenu powstaniem liniowych nieciągłych deformacji w warunkach współczesnej eksploatacji górniczej węgla kamiennego w Polsce
    Risk of linear discontinuous deformation of ground surface in modern hard coal mining in Poland
    Autorzy:
    Kowalski, A.
    Kaszowska, O.
    Polanin, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/167431.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    eksploatacja górnicza
    geomechanika
    teren górniczy
    liniowe nieciągłe deformacje
    ocena
    metoda
    mining exploitation
    geomechanics
    mining area
    linear discontinuous deformations
    assessment
    method
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań liniowych nieciągłych deformacji prowadzonych w Głównym Instytucie Górnictwa. Objęto nimi szczeliny i progi, które powstały na powierzchni terenu w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym i zostały zarejestrowane przez przedsiębiorców górniczych. Uzyskano dane charakteryzujące około 400 tego typu deformacji. Analiza zgromadzonych materiałów pozwoliła na wskazanie warunków sprzyjających powstaniu liniowych nieciągłych deformacji powierzchni (LNDP). Pod uwagę wzięto m.in.: położenie względem eksploatacji i uskoków tektonicznych, krotność eksploatacji, kształtowanie się odkształceń poziomych powierzchni oraz rodzaj gruntu. Stwierdzono, że można wyróżnić dwa zasadnicze powody wystąpienia deformacji liniowych: duże wartości sumarycznych odkształceń poziomych oraz występowanie uskoków tektonicznych w zasięgu oddziaływania eksploatacji górniczej. Przy czym statystycznie znacznie częściej obserwuje się szczeliny i progi w strefach kumulacji odkształceń rozciągających. Wynikiem przeprowadzonych badań było opracowanie metod szacowania prawdopodobieństwa wystąpienia liniowych nieciągłych deformacji powierzchni. Umiejętność oceny zagrożenia terenu takimi skutkami prowadzenia eksploatacji górniczej jest coraz bardziej przydatna, ponieważ od lat 90. ubiegłego stulecia obserwuje się ich nasilenie. Należy dodać, że w warunkach współczesnej eksploatacji górniczej węgla kamiennego w Polsce liniowe nieciągłe deformacje powierzchni stanowią duży problem, gdyż nawet sporadyczne przypadki ich wystąpienia w rejonach szczególnych obiektów, mogą skutkować zagrożeniem bezpieczeństwa ich użytkowania oraz bardzo dużymi kosztami naprawy szkody. Przykładem mogą być uszkodzenia nawierzchni autostrady.
    This paper presents the study results for linear discontinuous deformation carried out in the Central Mining Institute. The study includes crevices and steps which were identified by mining entrepreneurs in the Upper Silesian Coal Basin. The received data describes 400 types of deformation. The analysis enabled to indicate favorable conditions for occurrence of linear discontinuous ground deformation (polish acronym LNDP). The following factors were taken under consideration: localization from exploitation and tectonic faults, multiplicity of seams extraction, distribution of horizontal strains and type of the ground. Two main factors cause the occurrence of linear deformation: high values of total horizontal strains and tectonic faults nearby the range of mining influences. Statistically more crevices and steps are observed in accumulation zones of tensile strains. The study result was the elaboration of a probability method for occurrence of linear discontinuous ground deformation. The ability of risk assessment for the mentioned results of mining activity is more useful because since the 90’s of the last century this kind of phenomenon is more common. In addition, linear discontinuous ground deformations are huge problem nowadays for hard coal mining in Poland. Even few cases of their occurrence nearby sensitive structures may reduce the safety of their use and generate high costs of covering damages. Damages of the highway surface can be the example.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2018, 74, 3; 26-33
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uszkodzenia budynków i deformacje terenu wywołane eksploatacją górniczą w silnie naruszonym górotworze w dzielnicy Wirek w Rudzie Śląskiej
    Buildings damages and ground deformation caused by mining operations in a highly intact rock mass in the Wirek district in Ruda Śląska
    Autorzy:
    Florkowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/348835.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    szkody górnicze
    eksploatacja górnicza
    pomiary geodezyjne
    uszkodzenia budynków
    deformacje powierzchni
    mining damage
    mining exploitation
    geodesic measurements
    building damage
    ground surface deformation
    Opis:
    Początki eksploatacji węgla na Górnym Śląsku sięgają XVIII w. Jedna z najstarszych kopalń Górnego Śląska - kopalnia Brandenburg - powstała na terenie dzisiejszej Rudy Śląskiej w 1752 r. Od tamtej pory, po dziś dzień pod miastem trwa wydobywanie węgla kamiennego. Z uwagi na silne naruszenie górotworu, opracowanie prognoz oddziaływania eksploatacji jest coraz trudniejsze. Jednocześnie projektowanie eksploatacji uwzględniać musi coraz ostrzejsze warunki, wynikające z konieczności ochrony powierzchni. Podczas wydobycia prowadzone są obserwacje geodezyjne ruchów powierzchni oraz nadzór budowlany nad obiektami szczególnie zagrożonymi. Zgromadzony dzięki tym pomiarom materiał badawczy, oprócz funkcji bieżącego monitorowania stanu powierzchni i budynków, stanowi źródło informacji o sposobie i wielkości oddziaływania eksploatacji na powierzchnię silnie naruszonego górotworu. Wiedza ta jest cenna zwłaszcza w aspekcie przewidywania skutków kolejnych, projektowanych prac wydobywczych. W artykule przedstawiono analizę wpływu eksploatacji podziemnej, prowadzonej w górotworze naruszonym, na powierzchnię oraz unikalną zabudowę dzielnicy Wirek w Rudzie Śląskiej. Analiza przeprowadzona została w oparciu o wyniki pomiarów geodezyjnych, prowadzonych przez służby miernicze KWK Pokój. Omówiono metodykę prowadzenia tych pomiarów oraz jej przydatność dla oceny oddziaływania eksploatacji.
    Mining operations in the Ruda Śląska region lasts from about 300 years. Therefore the surrounding rock mass are strongly affected. For this reason is very difficult to determine the effects of future exploitation. The paper describes the analysis of the influence of the underground exploitation on the land surface and the urban development. Analysis was related to the south area of the Wirek district. Considerations based on the results of geodesic surveys, in situ observations and photographical documentation of buildings. Geodesic measurements were carried out on the earth's measuring line and the points embedded in the walls of buildings. The analysis shows the large deformation of the surface and strong damage to buildings. The effects of the mining operation reached well above the forecast.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 265-273
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of the impact of the coal bed inclination and the direction of exploitation on surface deformation
    Kształtowanie się deformacji powierzchni z uwzględnieniem wpływu nachylenia pokładu i kierunku prowadzenia eksploatacji
    Autorzy:
    Kowalski, A.
    Polanin, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219850.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    mining exploitation
    measured surface deformation
    dip of the seam
    direction of longwall face
    mining prevention
    eksploatacja górnicza
    pomierzone deformacje powierzchni
    nachylenie pokładu
    kierunek eksploatacji
    profilaktyka górnicza
    Opis:
    The article presents deformation indexes for three examples, for which the quantitative relations of extreme values were described, including the influence of a coal bed dip and a direction of exploitation. The conclusion regards the mining prevention on minimizing longwall deformation. New experience allows improving methods of theoretical description of deformation, which is the aim of the research continuing at the Central Mining Institute.
    W artykule zostały przedstawione czynniki, które w istotny sposób wpływają na rozkład i wielkość ustalonych (asymptotycznych) deformacji powierzchni dla niecek obniżeniowych. W tym celu wykorzystano wyniki obserwacji z trzech rejonów Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, gdzie typowym sposobem wybierania kopaliny jest system ścianowy z zawałem stropu, pojedynczym frontem eksploatacyjnym. Dla każdego przykładu scharakteryzowano warunki górniczo-geologiczne, zakres obserwacji geodezyjnych oraz przeprowadzono analizę rozkładu wskaźników deformacji wzdłuż linii pomiarowych nad polem eksploatacji i w rejonie krawędzi. Ponadto porównano obliczone i zmierzone wskaźniki deformacji (obniżenia, nachylenia, krzywizny pionowe i odkształcenia poziome), przy czym prognozę wsteczną przeprowadzono dla wcześniej wyznaczonych (na podstawie pomiarów) wartości parametrów teorii Knothego-Budryka. Pierwszy przykład (Rys. 1) dotyczy niepełnej niecki obniżeniowej, która powstała nad górotworem wielokrotnie zdeformowanym. Na jej asymetryczny kształt wpłynęły następujące czynniki: nachylenie warstw karbońskich, kierunek eksploatacji, eksploatacja wielokrotna (liczne krawędzie pól eksploatacyjnych) oraz występowanie calizny pokładu w kierunku północnym od krawędzi ściany (filar graniczny). Z wykresów wskaźników deformacji przedstawionych na rys. 2-5 oraz danych zawartych w tabeli 2 wynika, że określone pomiarami wartości ekstremalne wskaźników i ich rozkłady znacznie różnią się w skrzydle północnym i południowym. Niecka od strony wzniosu i krawędzi startowej ściany jest bardziej stroma niż od strony upadu. Nachylenia są dwukrotnie większe (o 100%), odkształcenia poziome 1,79 razy (o 79%), a krzywizny 3,17 razy (o 217%) większe. Z porównania wyznaczonych parametrów teorii Knothego-Budryka oraz rozkładu zaobserwowanych i obliczonych wskaźników deformacji (Rys. 2-5) można stwierdzić, że wartości parametrów różnią się w istotny sposób: – współczynnik eksploatacyjny a jest większy w skrzydle południowym o 43% niż w północnym, – parametr górotworu (tgβ) dla skrzydła północnego jest większy o 100% niż w skrzydle południowym, – obliczone deformacje (tzw. reprognoza) dobrze aproksymują deformacje pomierzone. Drugi przykład (Rys. 6) dotyczy niepełnych niecek obniżeniowych, które wykształciły się na powierzchni w wyniku prowadzenia eksploatacji pokładu z podziałem na dwie warstwy. Z analizy wyników pomiarów (tabela 4) i wykresów ustalonych wskaźników deformacji dla każdej z warstw (Rys. 7-10) wynika, że: – kształty niecek są w przybliżeniu symetryczne, – największe obniżenia dla drugiej (dolnej) warstwy są większe o 16%, niż dla warstwy pierwszej (górnej); – największe nachylenia (średnie dla dwóch skrzydeł niecki) dla warstwy dolnej (drugiej z kolei) są większe o 64% niż dla warstwy pierwszej (górnej); – odkształcenia poziome o charakterze rozciągania (dodatnie, średnie dla dwóch skrzydeł niecki) spowodowane eksploatacją drugiej warstwy (dolnej) są większe o 81%, niż dla warstwy pierwszej (górnej); – odkształcenia poziome o charakterze ściskania (ujemne) spowodowane eksploatacją drugiej warstwy (dolnej) są analogiczne, jak dla warstwy pierwszej (górnej); – jakościowo krzywizny dla obydwu warstw są podobne, ilościowo dla warstwy drugiej są większe niż dla pierwszej; – denna część niecki powstała po wybraniu warstwy dolnej jest o około 50 m przesunięta w stosunku do niecki spowodowanej eksploatacją warstwy górnej, przesunięcie to ma związek z nachyleniem pokładu, jak i kierunkiem eksploatacji ścian; – obliczone wskaźniki deformacji (tzw. reprognoza) dobrze aproksymują proces deformacji. Trzeci przykład (Rys. 11) dotyczy także niepełnej niecki obniżeniowej (pomimo płaskiego dna niecki), która ujawniła się na powierzchni nad polem pojedynczej ściany, której front eksploatacyjny był w przybliżeniu zgodny z kierunkiem rozciągłości pokładu. Z analizy pomiarów wskaźników deformacji (Rys. 12-15) wynika, że: – nachylenia w rejonie skrzydła północnego (krawędź startowa) wynoszą do 9,7 mm/m, a w rejonie krawędzi końcowej do 6,4 mm/m; – krzywizny w rejonie skrzydła północnego (krawędź startowa) wynoszą do 0,13 km−1 (promień krzywizny – 7,7 km), a w rejonie skrzydła południowego (krawędź końcowa) do 0,028 km−1 (promień krzywizny – 35,7 km), natomiast w rejonie dna niecki do –0,063 km–1 (promień krzywizny – 15,9 km); – niecka od strony krawędzi startowej jest bardziej stroma niż od strony południowej, nachylenia są większe o 52%, a odkształcenia poziome o 5%. Przedstawione przykłady potwierdzają, choć w różnym stopniu, wpływ nachylenia pokładu i kierunku prowadzenia eksploatacji na kształtowanie się (opis) deformacji powierzchni. Ma to szczególne znaczenie pomimo małych nachyleń pokładów (do 10°), ale dużej głębokości eksploatacji. Wyznaczone parametry teorii Knothego-Budryka są zróżnicowane. Współczynnik eksploatacyjny a dla analizowanych przykładów znajduje się w przedziale od 0,68 do 0,97, a parametr górotworu tgβ od 1,6 do 4,6. Przyjmując do prognoz właściwe wartości parametrów teorii Knothego-Budryka, przy właściwym rozpoznaniu warunków geologicznych, można uzyskać dobrą zgodność między zmierzonymi i teoretycznymi wartościami wskaźników deformacji powierzchni. Z pierwszego i trzeciego przykładu wynika istotny wpływ kierunku prowadzenia eksploatacji na kształtowanie się ekstremalnych, ustalonych wskaźników deformacji. Średnio nachylenia, które wystąpiły na powierzchni w rejonie krawędzi startowej ścian eksploatacyjnych są większe o 75%, a odkształcenia poziome o charakterze rozciągania (z przykładu 1) o 80% od wartości zaobserwowanych w rejonie krawędzi końcowej. Korzystniej jest dochodzić frontem ściany do chronionego obiektu, niż rozpoczynać eksploatację w jego rejonie (Kwiatek i in., 1997; Mielimąka, 2009). Drugi przykład przedstawia wpływ kolejności i kierunku eksploatacji oraz nachylenia pokładu na rozkład i wartości ekstremalne wskaźników deformacji. Przy wybieraniu drugiej, kolejnej warstwy w kierunku przeciwnym do upadu pokładu, występują większe deformacje powierzchni. Z tego przykładu można wnioskować, że z punktu widzenia kształtowania się deformacji powierzchni, korzystniej jest eksploatować w kierunku zgodnym z kierunkiem nachylenia (upadu) pokładu, rozpoczynając eksploatację od strony wzniosu. Jest to zauważalne zwłaszcza w wartościach współczynnika (k) odchylenia wpływów eksploatacji z uwagi na nachylenie pokładu. Zgromadzone doświadczenia pozwolą doskonalić sposoby prognozowania deformacji powierzchni, co jest celem badań prowadzonych w Głównym Instytucie Górnictwa.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 4; 997-1012
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Underground exploitations inside safety pillar shafts when considering the effective use of a coal deposit
    Eksploatacja górnicza w filarach ochronnych szybów kopalnianych w aspekcie racjonalnego wykorzystania zasobów węgla kamiennego
    Autorzy:
    Sroka, A.
    Knothe, S.
    Tajduś, K.
    Misa, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/215876.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    surface deformation
    mining damage
    mining operation
    mine shaft
    uncertainty of prediction
    planning mine exploitation
    deformacje powierzchni
    szkody górnicze
    eksploatacja górnicza
    filar szybowy
    niepewność prognozy
    planowanie eksploatacji górniczej
    minimalizacja wpływów
    Opis:
    Underground mining exploitation creates damage in surface building structure and in underground constructions as well. For this reason, many mining companies gave up carrying out excavations in safety pillar shafts. Currently, the situation on the market is changing. The continuous increase in excavation depth combined with an increase in exploitation costs resulted in many mining companies trying to find cheaper solutions. One of the methods is to carry out partial exploitations inside safety pillar shafts. Such exploitation is much cheaper than ordinary, because it decreases the exploitations depth, the length of transportation drifts, etc. The functionality of the shaft and its infrastructure have to be fulfil. The authors present a methodology for calculating the effects of mining on mine shafts using geometric integral methods. The paper presents the assumption of the first method developed by Bals (1939), a method based on the so-called Professor Knothe Theory (1951) and the German method of Ruhrkohle (Ehrhardt and Sauer 1961). Based on these methods, operational planning rules are given for mining in protective pillars during coal bed exploitation; additionally, the dimensioning method for shaft pillars is specified. Presented solutions are illustrated with examples from mining practice, where the continuous miner system was planned in the direct area of the mining shaft.
    W artykule przedstawiono metodykę obliczania wpływów eksploatacji górniczej na szyby kopalniane z zastosowaniem metod geometryczno-całkowych. Przedstawiono założenia pierwszej metody opracowanej przez Balsa (1931–1932) oraz szczegółowo metodę opartą na tzw. teorii prof. Knothego (1951), a także niemiecką metodę Ruhrkohle (Ehrhardt i Sauer 1961). Opierając się na tych metodach podano zasady planowania eksploatacji w filarach ochronnych szybów przy eksploatacji złóż pokładowych oraz sposób wymiarowania filarów szybowych. Rozwiązania te zilustrowano przykładem z praktyki górniczej.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 3; 93-110
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies