Zagrożenie powierzchni terenu powstaniem liniowych nieciągłych deformacji w warunkach współczesnej eksploatacji górniczej węgla kamiennego w Polsce Risk of linear discontinuous deformation of ground surface in modern hard coal mining in Poland
W artykule przedstawiono wyniki badań liniowych nieciągłych deformacji prowadzonych w Głównym Instytucie Górnictwa.
Objęto nimi szczeliny i progi, które powstały na powierzchni terenu w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym i zostały zarejestrowane
przez przedsiębiorców górniczych. Uzyskano dane charakteryzujące około 400 tego typu deformacji. Analiza zgromadzonych
materiałów pozwoliła na wskazanie warunków sprzyjających powstaniu liniowych nieciągłych deformacji powierzchni (LNDP).
Pod uwagę wzięto m.in.: położenie względem eksploatacji i uskoków tektonicznych, krotność eksploatacji, kształtowanie się
odkształceń poziomych powierzchni oraz rodzaj gruntu. Stwierdzono, że można wyróżnić dwa zasadnicze powody wystąpienia
deformacji liniowych: duże wartości sumarycznych odkształceń poziomych oraz występowanie uskoków tektonicznych
w zasięgu oddziaływania eksploatacji górniczej. Przy czym statystycznie znacznie częściej obserwuje się szczeliny i progi
w strefach kumulacji odkształceń rozciągających. Wynikiem przeprowadzonych badań było opracowanie metod szacowania
prawdopodobieństwa wystąpienia liniowych nieciągłych deformacji powierzchni. Umiejętność oceny zagrożenia terenu takimi
skutkami prowadzenia eksploatacji górniczej jest coraz bardziej przydatna, ponieważ od lat 90. ubiegłego stulecia obserwuje się
ich nasilenie. Należy dodać, że w warunkach współczesnej eksploatacji górniczej węgla kamiennego w Polsce liniowe nieciągłe
deformacje powierzchni stanowią duży problem, gdyż nawet sporadyczne przypadki ich wystąpienia w rejonach szczególnych
obiektów, mogą skutkować zagrożeniem bezpieczeństwa ich użytkowania oraz bardzo dużymi kosztami naprawy szkody.
Przykładem mogą być uszkodzenia nawierzchni autostrady.
This paper presents the study results for linear discontinuous deformation carried out in the Central Mining Institute. The
study includes crevices and steps which were identified by mining entrepreneurs in the Upper Silesian Coal Basin. The
received data describes 400 types of deformation. The analysis enabled to indicate favorable conditions for occurrence of
linear discontinuous ground deformation (polish acronym LNDP). The following factors were taken under consideration:
localization from exploitation and tectonic faults, multiplicity of seams extraction, distribution of horizontal strains and
type of the ground. Two main factors cause the occurrence of linear deformation: high values of total horizontal strains and
tectonic faults nearby the range of mining influences. Statistically more crevices and steps are observed in accumulation
zones of tensile strains. The study result was the elaboration of a probability method for occurrence of linear discontinuous
ground deformation. The ability of risk assessment for the mentioned results of mining activity is more useful because since
the 90’s of the last century this kind of phenomenon is more common. In addition, linear discontinuous ground deformations
are huge problem nowadays for hard coal mining in Poland. Even few cases of their occurrence nearby sensitive structures
may reduce the safety of their use and generate high costs of covering damages. Damages of the highway surface can be the
example.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies
Informacja
SZANOWNI CZYTELNICY!
UPRZEJMIE INFORMUJEMY, ŻE BIBLIOTEKA FUNKCJONUJE W NASTĘPUJĄCYCH GODZINACH:
Wypożyczalnia i Czytelnia Główna: poniedziałek – piątek od 9.00 do 19.00