Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ekonomia;" wg kryterium: Temat


Tytuł:
W stronę dobrostanu. Działalność instytucji finansowych a nieracjonalność człowieka
Autorzy:
Ostapiuk, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570062.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
dobrostan
libertariański paternalizm
ekonomia behawioralna
ekonomia szczęścia
etyka
Opis:
Coraz częściej firmy, szczególnie te związane z sektorem finansowym, deklarują społeczną odpowiedzialność i korzystanie z etycznych zasad w prowadzeniu biznesu. Cel artykułu jest dwojaki. Po pierwsze, autor chciał pokazać, że wcale nie trzeba wprowadzać nowych zasad etycznych w prowadzeniu biznesu, ponieważ wystarczy stosować się do reguł wolnorynkowych, które zakładają obopólne korzyści z wymiany. Drugim celem jest argumentowanie na rzecz tezy, że firmy powinny patrzeć szerzej na dobrobyt człowieka. W tym celu przedstawiona zostaje koncepcja dobrostanu, która jest szersza niż ekonomiczna koncepcja dobrobytu. Z powodu wielu ograniczeń poznawczych ludzie nie są w stanie osiągnąć dobrostanu i spełnić swoich „prawdziwych” preferencji. Autor argumentuje, że firmy muszą mieć na względzie dobrostan człowieka, jeżeli korzyść z wymiany ma być obopólna. Aby to osiągnąć, firmy mogą nakierowywać ludzi na właściwe wybory, których ludzie by dokonali, gdyby nie ograniczenia poznawcze. W tym celu firmy mogą wykorzystać koncepcję libertariańskiego paternalizmu. Oprócz analizy tej koncepcji, w artykule przedstawiono argumenty za tym, że libertariański paternalizm może być metodą, która sprzyja ludzkiemu dobrostanowi i wolności
Źródło:
Ekonomia XXI Wieku; 2018, 1 (17); 82-101
2353-8929
Pojawia się w:
Ekonomia XXI Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psychological determinants of economics. Critical analysis of common areas of research in economics and psychology
Psychologiczne uwarunkowania ekonomii. Analiza krytyczna wspólnych obszarów badawczych ekonomii i psychologii
Autorzy:
Wojciechowska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/582215.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
economic psychology
experimental economics
behavioural economics
test method
psychology
economics
psychologia ekonomiczna
ekonomia eksperymentalna
ekonomia behawioralna
metoda badawcza
psychologia
ekonomia
Opis:
Economics needs psychology. It is impossible to explain social and economic phenomena on the basis of typical economic models. Economics has opened to social sciences and thus modified its own test methods and language, and extended the research area. As a result of the cooperation between economics and psychology, numerous scientific subdisciplines were formed, and economic models and theories developed new meanings and applications. Yet, not every interdisciplinary research is cognitively fertile for economics. What economics risks is losing its own scientific identity and sight of its subject of research. The purpose of the paper is to analyse the opportunities and threats that appear in the scope of research done and actions taken in economics and psychology.
Ekonomia potrzebuje psychologii. Wyjaśnianie zjawisk społeczno-gospodarczych nie jest możliwe w oparciu o typowe modele ekonomiczne. Ekonomia otworzyła się na nauki społeczne, modyfikując tym samym metodę badawczą, język i rozszerzając obszar badawczy. W wyniku kooperacji ekonomii i psychologii powstały liczne dyscypliny naukowe „z pogranicza” (subdyscypliny), a modele i teorie ekonomiczne zyskały nowe znaczenie i zastosowanie. Jednak nie każde badanie interdyscyplinarne jest dla ekonomii płodne poznawczo. Ekonomia może stracić swoją tożsamość naukową i zgubić przedmiot badań. Celem artykułu była analiza szans i zagrożeń, które pojawiają się w obszarze badań i podejmowanych działań przez ekonomię i psychologię.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 529; 393-401
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kartele w trzech perspektywach: neoklasycznej, behawioralnej oraz etycznej
Cartels from Three Perspectives: Neoclassical, Behavioral and Ethical
Autorzy:
Karbowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/574233.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
kartele
ekonomia neoklasyczna
ekonomia behawioralna
etyka gospodarcza
cartels
neoclassical economics
behavioral economics
business ethics
Opis:
The paper investigates cartels, or agreements between competing firms that seek to influence prices for certain goods and services by controlling production and marketing. The author examines the neoclassical approach to cartels and proposes two additional approaches, behavioral and ethical, to expand existing research on cartels.Most mainstream studies tend to approach cartels from a neoclassical perspective, according to the author. This research approach gave rise to the so-called optimal deterrence theory, which has become the basis for antitrust policy in highly developed countries, Karbowski notes. The optimal deterrence theory is a point of reference for Karbowski in his article. He compares the optimal deterrence theory with the results of behavioral analyses and ethical reasoning focusing on cartels. According to the author, a behavioral approach makes it possible to show how the behavior of firms deviates from the path delineated by the standard optimal deterrence theory, based on assumptions of full rationality, perfect egoism and complete self-control of decision makers. These behavioral deviations can be explained by either internal (trait-based) or external (environmental) factors, Karbowski says. Ethical analysis makes it possible to expand the neoclassical approach to cartels by showing that cartel behavior can be viewed not only in pure economic terms, but also in terms of theft, deception and cheating, the author argues.
Celem artykułu jest krytyka podejścia neoklasycznego w studiach nad kartelami oraz ukazanie, w jaki sposób perspektywy behawioralna i etyczna rozszerzają a także uzupełniają optykę neoklasyczną. Główny nurt badań ekonomicznych nad problematyką karteli przyjmuje perspektywę neoklasyczną. Z tej tradycji badawczej wyrasta teoria optymalnego zniechęcania, która stanowi podstawę dla obecnej polityki wobec karteli w rozwiniętych krajach świata. Teoria optymalnego zniechęcania stanowi tu punkt wyjścia dla rozważań teoretycznych. Skonfrontowana jest ona następnie z doniesieniami ekonomistów behawioralnych oraz sądami etycznymi na temat funkcjonowania karteli. Analiza behawioralna pozwala wskazać odstępstwa od zachowań przedsiębiorstw przewidywanych na podstawie teorii optymalnego zniechęcania (zakładającej pełną racjonalność, doskonały egoizm oraz całkowitą samokontrolę decydentów). Te behawioralne odstępstwa wynikają z przyczyn wewnętrznych (dyspozycji decydentów) lub czynników środowiskowych. Analiza etyczna rozszerza optykę neoklasyczną. Rozważania aksjologiczne pozwalają pokazać, że działania kartelowe mają nie tylko wymiar czysto ekonomiczny, ale łamią one normy społeczne i mogą zostać uznane na moralnie złe jako przykłady kradzieży oraz oszustwa.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2015, 277, 3; 5-26
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Consumer and Consumer Behaviour in the Neoclassical and Behavioural Economic Approach
Konsument i jego zachowanie w ujęciu ekonomii neoklasycznej i behawioralnej
Autorzy:
Zalega, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445403.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polski Instytut Ekonomiczny
Tematy:
consumer
consumer behaviour
neoclassical economics
behavioural economics
konsument
zachowanie konsumenta
ekonomia neoklasyczna
ekonomia behawioralna
Opis:
The purpose of this article is to show how the perception of the economic man’s behaviour (including consumer choices) has evolved in the neoclassical and behavioural economic models with the development of economics as a science. The structure of the article is as follows. After explaining the concept of consumer as an economic man, the essence and complexity of consumer behaviour are discussed. Next, there are presented consumer choices from the perspective of neoclassical economics, classified as the mainstream economics, and in behavioural economics.
Celem artykułu jest ukazanie, jak na przestrzeni rozwoju ekonomii jako nauki zmieniło się postrzeganie zachowań jednostek gospodarujących (w tym wyborów konsumentów) w modelu neoklasycznym i ekonomii behawioralnej. Struktura artykułu jest następująca. Po wyjaśnieniu roli konsumenta jako podmiotu gospodarującego, w dalszej części artykułu omówiono istotę i złożoności zachowań konsumenta. Następnie przedstawiono wybory konsumentów w ujęciu ekonomii neoklasycznej zaliczanej do ekonomii głównego nurtu oraz w ekonomii behawioralnej.
Źródło:
Konsumpcja i Rozwój; 2014, 4(9); 64-79
2083-6929
Pojawia się w:
Konsumpcja i Rozwój
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja człowieka a polityka zrównoważonego rozwoju
The concept of human nature and the sustainable economic policy
Autorzy:
Horodecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/500576.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
koncepcja człowieka
polityka zrównoważonego rozwoju
ekonomia heterodoksyjna
ekonomia humanistyczna
ekonomia behawioralna
ekonomia ekologiczna
homo oeconomicus
homo sustinens
the concept of human nature
the sustainable development policy
heterodox economics
humanistic economics
behavioral economics
ecological economics
homo economicus
Opis:
Opracowanie poświęcone jest roli koncepcji człowieka w kształtowaniu i realizacji polityki zrównoważonego rozwoju. Stawia się tu pytanie, czy i jak w dobie istniejących kryzysów gospodarczych, koncepcje człowieka na których opierają się heterodoksyjne kierunki ekonomiczne, mogłyby dostarczyć lepszej podstawy dla formułowania podstaw ekonomii (zakresu, celu, metod) a poprzez nią polityki gospodarczej (i jej celu, podmiotu i narzędzi). Dla potrzeb opracowania wybrane zostały trzy najbardziej charakterystyczne, odmienne koncepcje człowieka leżące u podstaw takich współczesnych heterodoksyjnych kierunków ekonomicznych jak: ekonomia behawioralna, ekologiczna i humanistyczna. Na ich to podstawie w dużej mierze opiera się też koncepcja człowieka – homo sustinens, utworzona jako podstawa dla polityki zrównoważonego rozwoju. Omówione koncepcje człowieka mogą mieć różne zastosowanie w polityce zrównoważonego rozwoju (rozszerzenie repertuaru narzędzi, struktury podmiotowej, i lepsze doprecyzowanie celów) a ich integracja otwiera szanse na przyszły rozwój tej polityki.
The following study is devoted to the role of the concept of human nature in the development and implementation of sustainable development policy. It’s discussed, whether and how in the time of economic crises, human concepts underlying the heterodox economic schools, could provide a better basis for the foundations of economics (scope, purpose, method) and therefore for the economic policy (its goal, actors and tools). For the purpose of this study three most distinctive, different concepts of human nature are selected, which build the fundaments of behavioral, ecological and humanistic economics, belonging to current heterodox economics. These concepts influenced the creation of homo sustinens - a concept created as a basis for sustainable development policy. The concepts of human nature discussed in the paper may have different applications within the sustainable development policy (extending the repertoire of tools, the structure of entities and actors, and better clarification of the goals). Their integration into the sustainable policy opens up opportunities for the future development of this policy.
Źródło:
Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH; 2016, 98: Polityka gospodarcza w warunkach przemian rozwojowych; 171-204
0866-9503
Pojawia się w:
Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola badań poświęconych szczęściu w teorii ekonomii dobrobytu
Happiness Studies in Welfare Economics Theory
Autorzy:
Potocki, Tomasz
Wierzbiński, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/548733.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
ekonomia szczęścia
ekonomia behawioralna
racjonalność ograniczona
materializm
transformacja systemowa
happiness economics
behavioral economics
bounded rationality
materialism
economic transformation
Opis:
Dokonująca się rewolucja psychologiczna w ekonomii ma znaczący wpływ na rozwój i jej przyszłość m.in. w zakresie kształtowania polityki społecznej, nierówności społecznych, teorii wzrostu gospodarczego, społecznego kontekstu racjonalnych wyborów i może pomóc w budowie nowych mierników psychologicznych takich jak tych związanych ze szczęściem. Celem niniejszego artykułu jest podkreślenie rosnącej roli, jaką odgrywa ekonomia szczęścia w teorii ekonomii dobrobytu, jak również analizy zależności pomiędzy postrzeganym poziomem szczęścia, zadowolenia z życia i sytuacji finansowej w krajach rozwijających się i rozwiniętych. Wyniki badań pokazują, że zależność pomiędzy szczęściem a satysfakcją z życia jest ujemnie skorelowana. Dodatkowo zależność ta utrzymuje się przez cały okres badania. Oznacza to, że szczęście nie jest skorelowane tylko i wyłącznie z wolnością polityczną, a zadowolenie z życia z sytuacją ekonomiczną. Wyniki dla Polski i innych krajów postsocjalistycznych są zgodne z wynikami badań dla wybranych krajów rozwiniętych tj. Szwajcarii i Japonii zwanych w literatu-rze pomaterialistycznymi. Tym samym istnieje konieczność bardziej wnikliwej analizy domen szczęścia i satysfakcji z życia i wewnętrznych zależności pomiędzy nimi.
The ongoing development in behavioral economics has significant influence on the economic poli-cy in such areas as shaping social policies, economic inequalities, theory of economic growth, social context of rationality, and may help to introduce socio-psychological ratios such as happiness indicators. The aim of the paper is to present the constantly growing contribution of happiness studies to welfare economics research, as well as to explain the relation between perceived happiness, life satisfaction and financial satisfaction in transition and developed countries. The research proves that the relation between happiness and life-satisfaction is complex and nega-tively correlated. Moreover, this regularity does not change throughout all research period. It means that happiness depends not only on political and social freedom, and at the same time life satisfaction on economic conditions. The obtained results for Poland and post-socialist countries of Central-East coin-cide with the ones obtained for highly-developed countries, like Switzerland and Japan, which are de-scribed in literature as post-materialism countries. The research shows that there are still limitations to the well-being measures and a more insightful analysis of satisfaction domains needs to be carried out.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2014, 37; 43-66
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieracjonalność usankcjonowana, czyli Nagroda imienia Nobla w dziedzinie ekonomii dla Richarda Thalera
Autorzy:
Ostasiewicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/433971.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
ekonomia behawioralna
nieracjonalność
teoria niepewnych perspektyw
Richard Thaler
Opis:
Ekonomia behawioralna jest stosunkowo nowym nurtem, kwestionującym podstawę stosowanego w ekonomii neoklasycznej modelowania podmiotu działań ekono- micznych jako homo oeconomicus. Wykazując nieracjonalność w podejmowaniu decyzji przez ludzi, systematyczne błędy, jakimi obarczone jest ludzkie rozumowanie w określonych sytuacjach, oraz odczuwaną przez większość osób awersję do straty, Kahneman i Tversky zastąpili teorię użyteczności oczekiwanej teorią niepewnych perspektyw, dając asumpt do dalszych badań nad podejmowaniem decyzji przez rzeczywiste podmioty eko- nomiczne. Richard Thaler, laureat Nagrody Nobla z dziedziny ekonomii z roku 2017, otrzymał to wyróżnienie w uznaniu zasług w rozwoju badań nad tymi zagadnieniami. W swoich pracach, opartych na eksperymentach laboratoryjnych oraz badaniach ankietowych, opisywał wiele interesujących efektów, w tym efekt posiadania czy mentalną rachunkowość.
Źródło:
Śląski Przegląd Statystyczny; 2018, 16 (22); 91-126
1644-6739
Pojawia się w:
Śląski Przegląd Statystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomia behawioralna jako nowy nurt ekonomii - zarys problemtyki
Behavioural Economics as a New Trend in Economics – An Overview
Autorzy:
Zalega, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810814.pdf
Data publikacji:
2015-07-15
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
ekonomia behawioralna
psychologia decyzji
wybór
homo oeconomicus
ekonomia ewolucyjna
ekonomia eksperymentalna
neuroekonomia
makroekonomia behawioralna
finanse behawioralne
behavioural economics
behaviourism
psychology of decisions
choice
homo economicus
evolutionary economics
experimental economics
neuroeconomics,
behavioural macroeconomics
behavioural finance
neuroaccounting
Opis:
Ekonomia behawioralna jest szybko rozwijającym się nurtem współczesnej ekonomii, powiązanym z badaniami empirycznymi i eksperymentalnymi. Wyróżniającą się cechą ekonomii behawioralnej jest jej interdyscyplinarność. Obserwacja podmiotów wymaga badań psychologicznych i socjologicznych, a budowanie teorii behawioralnych integracji wiedzy płynącej z nauk społecznych. Wymaga to od ekonomistów nie tylko poszerzenia obszaru zainteresowań, ale zerwania z założeniem racjonalności podmiotów. Ekonomia behawioralna oznacza więc wyjście poza wąskie granice narzucone przez koncepcję homo oeconomicus. Celem artykułu jest przybliżenie dokonań ekonomii behawioralnej. Przedstawione w opracowaniu zagadnienia nie opisują całego jej spektrum, a jedynie wybrane elementy. W pierwszej części tekstu skupiono się na związkach ekonomii z psychologią oraz genezie, pojęciu i cechach ekonomii behawioralnej. W dalszej części artykułu mówiono najważniejsze zarzuty wobec podejścia behawioralnego w ekonomii, a także przedstawiono behawioryzm w innych nurtach ekonomii. Ważniejsze wnioski kończą niniejsze opracowanie.
Behavioural economics is a fast developing field in modern economics and is associated with empirical and experimental studies. A distinct characteristic of behavioural economics is its multidisciplinary nature. The observation of subjects requires psychological and sociological research, and, in order to define behavioural theories, it is necessary to integrate the knowledge developed within social sciences. Hence, economists must not only extend their area of interest, but also abandon the assumption about rational individuals. Behavioural economics thus goes beyond the narrow limits imposed by the homo oeconomicus concept. This article aims to present the achievements of behavioural economics. The issues presented in this study do not describe the whole range of behavioural economics, but only refer to selected elements. The first part focuses on the relationship between economics and psychology, and the origins, concept and characteristics of behavioural economics. Further, the most important objections against the behavioural approach to economics are discussed, together with behaviourism in other trends in economics. Finally, major conclusions end this study.
Źródło:
Studia i Materiały; 2015, 1/2015 (18); 7-25
1733-9758
Pojawia się w:
Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bariery współpracy pomiędzy regulatorem a przedsiębiorstwami w zakresie regulacji z perspektywy ekonomii behawioralnej
Barriers to Cooperation between Regulatory Authority and Companies in the Field of Regulation from the Perspective of Behavioural Economics
Autorzy:
Szkudlarek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22619580.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
regulacja
teoria agencji
ekonomia behawioralna
regulation
agency theory
behavioural economics
Opis:
Celem artykułu była ocena znaczenia barier we współpracy pomiędzy regulatorem a przedsiębiorstwami w zakresie regulacji z perspektywy ekonomii behawioralnej. Do osiągnięcia celu badawczego wykorzystano wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w urzędach regulacyjnych w Polsce: w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej (UKE, n = 107) oraz w Urzędzie Regulacji Energetyki (URE, n = 157). Wyniki badania wykazały relatywnie większe znaczenie barier dotyczących skłonności do ryzyka, oceny rynku i wyboru narzędzia regulacji, a także braku partnerskich stosunków współpracy i zaufania. Jednocześnie badani wskazali na relatywnie mniejsze znaczenie braku potrzeby współpracy, zniechęcania do współpracy i nieuczciwości działań. W kilku przypadkach stwierdzono istotne statystycznie różnice w ocenie tych barier pomiędzy urzędnikami UKE i URE. W analizie barier z perspektywy ekonomii behawioralnej wskazano na znaczenie teorii perspektywy, heurystyki zakotwiczenia, efektu ramowania, efektu nadmiernej pewności, efektu status quo oraz na zjawiska szumu.
The aim of the article was to assess the importance of barriers to cooperation between regulatory authority and companies in the field of regulation from the perspective of behavioural economics. To achieve this goal the results of survey research conducted in Poland in the Office of Electronic Communications (OEC, n = 107) and the Energy Regulatory Office (ERO, n = 157) were used. The results of the research showed relatively greater importance of barriers in the form of risk propensity, market assessment, and choice of regulation tool, as well as the lack of partner relations and trust. It was indicated that the lack of need for cooperation, discouragement from cooperation and dishonesty are relatively less significant barriers. In several cases statistically significant differences in the assessment of these barriers between UKE and URE officials were also found. From the perspective of behavioural economics the importance of prospect theory, anchoring heuristic, framing effect, overconfidence effect, status quo effect and noise phenomenon was indicated.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2023, 67, 4; 143-152
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada rozdzielania zysków – teoria a rzeczywistość. Ekonomia behawioralna w praktyce
The principle of distribution of profits – theory and reality. Behavioral economics in practice
Autorzy:
Śmigielska, Dorota
Grabarczyk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070741.pdf
Data publikacji:
2021-05-13
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
mental accounting
behavioral economics
richard thaller
księgowanie umysłowe
ekonomia behawioralna
Opis:
Przedmiot badania: Przedmiotem badania była jedna z teorii Richarda Thallera, którą zalicza się do księgowania umysłowego, jednego z zagadnień ekonomii behawioralnej. Księgowanie umysłowe, ogólnie rzecz biorąc, pokazuje sposób, w jaki ludzie podchodzą do uzyskiwanych przychodów. Richard Thaller w swojej teorii wyróżnił cztery zasady. W artykule skupiono się dokładniej na jednej z zasad tej teorii, czyli zasady rozdzielania zysków, która mówi o tym, że ludzie są bardziej zadowoleni z kilku mniejszych zysków niż z jednego większego, który jest sumą tych mniejszych. Cel badawczy: Głównym celem badania było sprawdzenie, czy zasada rozdzielania zysków ma zastosowanie w losowo wybranej grupie osób. Metoda badawcza: Badanie zostało przeprowadzone metodą ankietową, która została udostępniona online w dniach 9–20.04.2020. W badaniu wzięło udział 156 respondentów. Ankietowani wybrani byli w sposób przypadkowy. Ankieta składała się z siedmiu pytań. Trzy z nich odnosiły się do respondentów, pozostałe opisywały różne sytuacje z życia, w których została opisana zasada rozdzielania zysków. Ankietowani zostali pogrupowani ze względu na płeć, wiek i wykształcenie. Następnie w każdej z czterech opisanych sytuacji odpowiadali na dokładnie to samo pytanie, a mianowicie, czy wolą kilka mniejszych zysków, czy jeden większy będący sumą tych mniejszych. 1 Wyniki: Badanie pokazało, że wybrani losowo respondenci wolą jeden większy zysk będący sumą mniejszych zysków niż kilka mniejszych zysków o dokładnie takiej samej wartości. Takie same wyniki potwierdziły się u respondentów niezależnie od płci, wieku czy też wykształcenia. Na wyniki mogła mieć wpływ sytuacja, podczas której zostały przeprowadzone badania. Czas ten to początek kwarantanny podczas ogólnoświatowej pandemii koronawirusa. Dodatkowo znaczenie mogły mieć przyzwyczajenia Polaków do otrzymywania przychodów z reguły nie częściej niż raz w miesiącu.
Background: The research subject was one of the theories of Richard Thaller, which belongs to mental accounting, one of the issues of behavioral economics. Mental accounting generally shows people’s attitudes to profit and loss. Richard Thaller created four rules of his theory. The article focuses on one of the rules of this theory, the rule of distribution incomes, which says that people are more satisfied with several smaller incomes than with one larger, which is the sum of the smaller ones. Research purpose: The research goal was to check if the rule of distributing incomes is used to a group of people randomly selected. Methods: The research was made using a survey method, which was available online on 9–20.04.2020. 156 respondents took part in the survey. The respondents were chosen randomly. The survey consisted of seven questions. Three of them referred to the respondents, the others described various life situations, which was described the distribution of incomes. The respondents were grouped according to gender, age and education. Then, in each of the four described situations, they answered exactly the same question, if they prefer several smaller incomes or one larger being the sum of the smaller ones. Conclusions: The results of the research showed that randomly selected renspodents prefer one larger income being the sum of smaller incomes than several smaller incomes of exactly the same value. The same results were confirmed by respondents regardless of gender, age or education. The results may have been affected by the situation during the tests were performed. This time was the beginning of quarantine during a worldwide coronavirus pandemic. In addition, Polish people used to receive incomes no more than once a month, which also could have had a meaning.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2021, 118; 321-340
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Usage of Behavioural Innovation in the Context of the COVID-19 Crisis
Autorzy:
Czerwonka, Monika
Siembida, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168376.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
COVID-19
behavioural economics
crisis
pandemic
ekonomia behawioralna
kryzys
pandemia
Opis:
Uzasadnienie teoretyczne: Podstawą teoretyczną artykułu są zagadnienia z zakresu ekonomii behawioralnej, która kwestionując standardowe założenie racjonalnego zachowania (homo oeconomicus), dostarcza informacji nt. sposobu podejmowania decyzji przez ludzi, w szczególności w sytuacjach wyjątkowych, do których należy np. pandemia COVID-19. Artykuł bazuje także na teorii szturchnięcia R. Thalera, wg. której założenia ekonomii behawioralnej mogą zostać z powodzeniem wykorzystane w kształtowaniu polityk publicznych za pomocą odpowiednich narzędzi (uproszczeń, opcji domyślnych, ramowania, przybliżania konsekwencji, projektowania czy odwołania do norm społecznych).Cel artykułu:  Celem niniejszego artykułu jest przegląd wykorzystania narzędzi ekonomii behawioralnej w walce z pandemią COVID-19 oraz popularyzacja niniejszych rozwiązań. Przedstawione zostały przykłady użycia innowacji behawioralnych w różnym kontekście, przez władze państw z różnych stron świata. Niniejszy przegląd może stanowić inspirację dla wprowadzenia nowych rozwiązań opartych o teorię szturchnięcia, które docelowo przyczyniłyby się zarówno do podejmowania przez rządzących działań skuteczniejszych i lepiej ocenianych, jak i szybszego zwalczenia pandemii.Metody badawcze:  W artykule wykorzystano teorie z zakresu ekonomii behawioralnej (teoria perspektywy, teoria szturchnięcia) oraz doniesienia medialne nt. metod walki i niwelowania negatywnych skutków pandemii COVID-19 w różnych krajach, także o odmiennych uwarunkowaniach kulturowych. Niniejszy artykuł zawiera przegląd takich metod oraz przedstawia mechanizmy z zakresu ekonomii behawioralnej, które leżą u ich podłoża, wraz z pozytywnymi efektami użycia niniejszych metod, dowodzący tym samym ich skuteczność.Główne wnioski: Zaprezentowane mechanizmy i przykłady ich sukcesywnego wykorzystania świadczą o skuteczności ekonomii behawioralnej jako narzędzia w walce z pandemią COVID-19. Mimo potencjalnych różnic kulturowych, przedstawiono skuteczność narzędzi behawioralnych na przestrzeni krajów o różnych uwarunkowaniach kulturowych. Zasugerowano, że zastosowanie architektury wyboru na szerszą skalę w politykach publicznych może nieść pozytywne skutki, w szczególności w sytuacjach kryzysowych takich jak np. pandemia na skalę światową.
Theoretical background: The theoretical basis for this paper are issues of behavioural economics that question a standard assumption of homo oeconomicus and provide knowledge on the way people make decisions. It refers mainly to extraordinary situations such as, e.g. the COVID-19 pandemic. The article draws also on Thaler’s nudge theory, which claims that some aspects of behavioural theory might be successfully used to shape public policies using appropriate tools (simplicities, default options, framing, approximation of consequences, design, or reference to social norms).Purpose of the article: The article aims to overview the use of tools of behavioural economics to fight the COVID-19 pandemic and to popularize these solutions. There were presented examples of how behavioural innovations are used in various contexts by state authorities from different parts of the world. The overview may provide inspiration for implementing new solutions based on nudge theory that ultimately would contribute both to more effective and higher-rated actions undertaken by governments as well as to faster combat against the pandemic.Research methods: The article refers to theories from behavioural economics (prospect theory, nudge theory) and media reports on methods of fighting and mitigating negative effects of the COVID-19 pandemic in various countries, also those with different cultural backgrounds. The article provides an overview of such methods and presents mechanisms of behavioural economics that underlie them, along with positive results of these very methods, thereby proving their effectiveness.Main findings: The mechanisms presented, and the examples of their consecutive appliance prove the effectiveness of behavioural economics as a tool in the combat against the COVID-19 pandemic. Despite potential cultural differences, the effectiveness of behavioural tools across countries with different cultural backgrounds was presented. It was suggested that applying choice architecture on a larger scale in public policies may bring about positive effects, especially in crisis situations such as, e.g. a pandemic on a global scale.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2022, 56, 3; 7-17
0459-9586
2449-8513
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie ekonomii behawioralnej w podatkach
Application of behavioral economics in taxation
Autorzy:
Kujawa, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762132.pdf
Data publikacji:
2023-04-27
Wydawca:
Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i wspólnicy
Tematy:
ekonomia behawioralna
administracja publiczna
podatki
behavioral economics
public administration
taxation
Opis:
Przedmiotem badań w niniejszym artykule jest wykorzystanie wiedzy ekonomii behawioralnej w kontekście poprawy ściągalności podatków w Polsce. Postawiono trzy cele badawcze. Cel 1 to prezentacja wybranych narzędzi ekonomii behawioralnej. Cel 2 to przedstawienie wniosków z badań zrealizowanych przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) i Bank Światowy (BŚ) oraz konkluzji z badań własnych. Cel 3 to omówienie wyzwań i szans ekonomii behawioralnej w kontekście poprawy ściągalności podatków w Polsce. Aby zrealizować wszystkie cele badawcze, autor dokonał przeglądu aktualnej literatury przedmiotu związanej z tematyką ekonomii behawioralnej w administracji publicznej w Polsce. Oprócz tego wykonał badania własne techniką CATI1 w dniach 19-21 kwietnia 2023 r. Próba badawcza: wszystkie urzędy skarbowe i izby skarbowe w województwie pomorskim (n = 22; lista podmiotów objętych badaniem znajduje się w załączniku 2). Według badań PIE 50% badanych urzędów stosowało rozwiązania opierające się na ekonomii behawioralnej, z czego dla 77% z nich podstawowym narzędziem były uproszczenia. Z kolei z badań zrealizowanych przez BŚ wynika, że niskim kosztem oraz bez zmian legislacyjnych organy podatkowe mogłyby znacząco zwiększyć przychody podatkowe dzięki korzystaniu z pism przygotowanych według zasad ekonomii behawioralnej. Konkluzje z badań własnych: 41% badanych urzędów skarbowych i izb skarbowych stosowało narzędzia ekonomii behawioralnej (wcześniejsze badania PIE wskazywały na 50%). Autor zwraca uwagę, że na podstawie badań wykonanych w 2023 r. można jednoznacznie zauważyć niewykorzystany potencjał dotychczasowych dowodów na skuteczność narzędzi ekonomii behawioralnej w polskich urzędach skarbowych i izbach skarbowych.
The subject of research in this article is the use of behavioral economics knowledge in the context of improving tax collection in Poland. Three research objectives were set. Objective 1 is to present selected tools of behavioral economics. Objective 2 is to present the conclusions of research conducted by the Polish Economic Institute (PIE) and the World Bank (WB) and the conclusions of our own research. Objective 3 is to discuss the challenges and opportunities of behavioral economics in the context of improving tax collection in Poland. In order to achieve all the research objectives, the author reviewed the current literature on the subject of behavioral economics in public administration in Poland, and the author’s own research was carried out using CATI technique in the period from 19.04.2023 to 21.04.2023. Survey sample: all Tax Offices in Pomeranian Voivodeship (n=22, see Appendix 2 for a list of surveyed entities). According to the PIE survey, 50% of the surveyed offices used solutions based on behavioral economics, with simplification being the primary tool for 77% of them. On the other hand, the research carried out by the WB shows that at a low cost and without legislative changes, tax authorities could significantly increase tax revenues by using letters prepared according to behavioral economics principles. Conclusions of our own research: 41% of the surveyed Tax Offices/Tax Collector’s Offices used behavioral economics tools (previous PIE research indicated 50%). The author points out that based on the 2023 survey, the untapped potential of the existing evidence on the effectiveness of behavioral economics tools in the Polish Tax Offices/ Treasury can be clearly seen.
Źródło:
Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych; 2023, 4(320); 28-35
1427-2008
2449-7584
Pojawia się w:
Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja dla przedsiębiorczości oparta na ekonomii behawioralnej: talent przedsiębiorczy a torowanie
Autorzy:
Jamka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106980.pdf
Data publikacji:
2020-06-24
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
behavioural economics
education
entrepreneurship
neuroscience
talent
edukacja
ekonomia behawioralna
neuronauka
przedsiębiorczość
Opis:
W artykule podjęto próbę zestawienia modelu przedsiębiorczości rozumianej jako talent z wybranymi aspektami dynamicznie rozwijających się neuronauk. Celem jest wskazanie potencjału błędów myślenia szybkiego, automatycznego w procesie edukacji przedsiębiorczej. Uwaga została skupiona na zjawiskach torowania, ramowania i zakotwiczenia, które odpowiednio ukierunkowane (thalerowska koncepcja „impulsu”), mogą stymulować przedsiębiorczy sposób myślenia i działania. Zastosowaną metodą badawczą jest modelowanie myślowe oraz analogie oparte na krytycznej analizie literatury z zakresu przedsiębiorczości, neuronauk, statystyki i dydaktyki. Postrzeganie przedsiębiorczości jako talentu uzmysławia powszechność jego występowania (choć na zróżnicowanym poziomie), a zatem też możliwość jego powszechnego rozwijania za pomocą dopasowanych do czasu, potrzeb i sytuacji narzędzi. Natomiast ekonomia behawioralna wskazuje drogi racjonalizowania decyzji ludzi - w odróżnieniu od ekonów - przez wykorzystanie popełnianych przez nich błędów myślenia do konstruowania architektury wyborów opartej na starannie dobranych „impulsach”. Nowością jest integracja obszarów badawczych, skutkująca wskazaniem istoty, wagi i przydatności wzmacniania automatyzmów mentalnych przedsiębiorczego postrzegania sytuacji/otoczenia oraz propozycja przykładowych narzędzi działań.
The article attempts to confront the model of entrepreneurship understood as a talent with selected findings of the dynamically developing neurosciences research. The aim of the article is to indicate the potential of human mind’s biases when thinking fast (automatically) in entrepreneurial education process. The attention is focused on priming, framing and anchoring effects which adequately directed (Thaler’s concept of nudging) may stimulate entrepreneurial ways of thinking and performing. The research method used is thought modelling and analogy based on critical analysis of literature from various areas: entrepreneurship, neurosciences, statistics, and didactics. The perception of entrepreneurship as a talent illustrates the universality of its occurrence (though at a different level), and thus the possibility of its widespread development using tools adapted to time, needs and situation. The behavioural economics on the other hand points out ways of humans’ - as opposed to econs’ - decisions rationalisation through taking advantage of human mind’s biases to construct a choice architecture based on well-matched nudges. The novelty added by the analysis is the integration of research areas in the indication of the essence, importance and usefulness of strengthening mental automatisms of entrepreneurial perception of the situation and environment, as well as the proposition of examples of action tools.
Źródło:
Przedsiębiorczość - Edukacja; 2020, 16, 1; 19-30
2083-3296
2449-9048
Pojawia się w:
Przedsiębiorczość - Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psychologia ekonomiczna w Polsce. Czy ekonomiści potrzebują psychologów, a psycholodzy - ekonomistów?
Economic Psychology in Poland. Do Economists Need Psychologists and Psychologists – Economists?
Autorzy:
Wojciechowska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15015234.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
psychologia ekonomiczna
ekonomia psychologiczna
ekonomia behawioralna
eko-
nomia eksperymentalna
metodologia ekonomii
subdyscypliny ekonomiczne
economic psychology
psychological economics
behavioral economics
experimental eco-
nomics
methodology of economics
economic subdisciplines
Opis:
Podstawową funkcją ekonomii jako nauki interdyscyplinarnej jest wyjaśnianie ludzkiego działania. Nie jest to możliwe na podstawie jedynie modelowania ekonomicznego. Ekonomia potrzebuje w tym celu psychologii i socjologii. Dzięki takiej kooperacji powstają subdyscypliny ekonomiczne. Celem artykułu jest analiza problemu tworzenia się nauk z pogranicza ekonomii i psychologii pod względem przedmiotowym i metodologicznym. Przeprowadzone rozważania opierają się na badaniach z obszaru metodologii ekonomii, psychologii ekonomicznej, ekonomii behawioralnej i ekonomii eksperymentalnej. Dodatkowym walorem jest wykorzystanie w analizie wyników badań empirycznych, które dotyczyły badania relacji ekonomii i psychologii za pomocą wywiadów ze specjalistami i badań ankietowych. Słowa kluczowe: psychologia ekonomiczna, ekonomia psychologiczna, ekonomia behawioralna, ekonomia eksperymentalna, metodologia ekonomii, subdyscypliny ekonomiczne Współczesny rozwój dyscyplin naukowych jest uwarunkowany ich wzajemnym przenikaniem się i scalaniem wiedzy pochodzącej z różnych źródeł. Ograniczenia deskryptywne, eksplanacyjne i predykcyjne spowodowały, że coraz więcej badaczy podejmuje współpracę w interdyscyplinarnych i multidyscyplinarnych grupach roboczych, korzystając z pluralizmu metodologicznego.
The primary function of economics, an interdisciplinary science, is to explain human action. This is not possible based solely on economic modeling. For this purpose, economics needs psychology and sociology. Thanks to such cooperation, economic subdisciplines arise. The aim of the article is to analyze the problem of the formation of sciences on the border of economics and psychology in terms of the subject and methodology. The considerations made are based on research in the area of economic methodology, economic psychology, behavioral economics, and experimental economics. An additional advantage is the use of the results of empirical research in the analysis of the relationship between economics and psychology by means of interviews with specialists and questionnaire research.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2023, 67, 3; 153-163
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od opcji domyślnej do manipulacji, czyli o wyborze pomiędzy ofe a zus . Perspektywa ekonomii behawioralnejv
From the Default Options to Manipulation – Choosing between Ofe and Zus. The Perspective of Behavioral Economics
Autorzy:
Zyzik, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596826.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
manipulacja
opcja domyślna
ZUS
OFE
ekonomia behawioralna
manipulation
default options
behavioral economics
Opis:
Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy wykonywanie władzy publicznej polegającej na umożliwianiu wyboru obywatelom spośród prezentowanych przez władzę opcji musi być zawsze uznane za formę manipulacji. W pracy analizowana jest sytuacja decyzyjna związana z wyborem pomiędzy Otwartymi Funduszami Emerytalnymi a Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, przed którym stanęli ubezpieczeni w 2014 r. Choć kwestia ta była szeroko dyskutowana przez prawników, ekonomistów i polityków, to aspekt kontekstu decyzyjnego nigdy nie był szczegółowo analizowany. Hipotezy i teorie wypracowane przez ekonomistów behawioralnych pozwalają na naukowe studia nie tylko nad prezentowanymi opcjami planów emerytalnych, ale także nad sposobami prezentacji scenariuszy decyzyjnych i procedurą podjęcia decyzji oraz ich wpływem na treść podejmowanych decyzji. Ekonomiczna analiza sytuacji decyzyjnej pozwala doprecyzować pojęcie manipulacji, jak również wskazać możliwe sposoby jej neutralizowania, a tym samym wykorzystanie ekonomii behawioralnej może mieć również wpływ na demokratyzację procesów decyzyjnych.
The goal of the paper is to answer the question whether the exercise of public authority, consisting in enabling citizens to choose from the options presented by the authority, must always be regarded as a form of manipulation? The analysis focuses on the decision-making context related to the choice between Open Pension Funds and Social Insurance Institution. Although the issue has been widely discussed by lawyers, economists and politicians, this aspect of the context of decision-making has never been analyzed in detail. Hypotheses and theories developed by behavioral economists allow scientific studies not only on the presented options, retirement plans, but also on ways of presenting scenarios and decision-making procedure to take decisions and their impact on content decisions. Economic analysis of the decision situation can clarify the concept of manipulation, as well as identify possible ways of neutralizing and thus the use of behavioral economics may also affect the democratization of decision-making processes.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 104; 345-358
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies