Zasada rozdzielania zysków – teoria a rzeczywistość. Ekonomia behawioralna w praktyce

Przedmiot badania: Przedmiotem badania była jedna z teorii Richarda Thallera, którą zalicza się do księgowania umysłowego, jednego z zagadnień ekonomii behawioralnej. Księgowanie umysłowe, ogólnie rzecz biorąc, pokazuje sposób, w jaki ludzie podchodzą do uzyskiwanych przychodów. Richard Thaller w swojej teorii wyróżnił cztery zasady. W artykule skupiono się dokładniej na jednej z zasad tej teorii, czyli zasady rozdzielania zysków, która mówi o tym, że ludzie są bardziej zadowoleni z kilku mniejszych zysków niż z jednego większego, który jest sumą tych mniejszych. Cel badawczy: Głównym celem badania było sprawdzenie, czy zasada rozdzielania zysków ma zastosowanie w losowo wybranej grupie osób. Metoda badawcza: Badanie zostało przeprowadzone metodą ankietową, która została udostępniona online w dniach 9–20.04.2020. W badaniu wzięło udział 156 respondentów. Ankietowani wybrani byli w sposób przypadkowy. Ankieta składała się z siedmiu pytań. Trzy z nich odnosiły się do respondentów, pozostałe opisywały różne sytuacje z życia, w których została opisana zasada rozdzielania zysków. Ankietowani zostali pogrupowani ze względu na płeć, wiek i wykształcenie. Następnie w każdej z czterech opisanych sytuacji odpowiadali na dokładnie to samo pytanie, a mianowicie, czy wolą kilka mniejszych zysków, czy jeden większy będący sumą tych mniejszych. 1 Wyniki: Badanie pokazało, że wybrani losowo respondenci wolą jeden większy zysk będący sumą mniejszych zysków niż kilka mniejszych zysków o dokładnie takiej samej wartości. Takie same wyniki potwierdziły się u respondentów niezależnie od płci, wieku czy też wykształcenia. Na wyniki mogła mieć wpływ sytuacja, podczas której zostały przeprowadzone badania. Czas ten to początek kwarantanny podczas ogólnoświatowej pandemii koronawirusa. Dodatkowo znaczenie mogły mieć przyzwyczajenia Polaków do otrzymywania przychodów z reguły nie częściej niż raz w miesiącu.

Background: The research subject was one of the theories of Richard Thaller, which belongs to mental accounting, one of the issues of behavioral economics. Mental accounting generally shows people’s attitudes to profit and loss. Richard Thaller created four rules of his theory. The article focuses on one of the rules of this theory, the rule of distribution incomes, which says that people are more satisfied with several smaller incomes than with one larger, which is the sum of the smaller ones. Research purpose: The research goal was to check if the rule of distributing incomes is used to a group of people randomly selected. Methods: The research was made using a survey method, which was available online on 9–20.04.2020. 156 respondents took part in the survey. The respondents were chosen randomly. The survey consisted of seven questions. Three of them referred to the respondents, the others described various life situations, which was described the distribution of incomes. The respondents were grouped according to gender, age and education. Then, in each of the four described situations, they answered exactly the same question, if they prefer several smaller incomes or one larger being the sum of the smaller ones. Conclusions: The results of the research showed that randomly selected renspodents prefer one larger income being the sum of smaller incomes than several smaller incomes of exactly the same value. The same results were confirmed by respondents regardless of gender, age or education. The results may have been affected by the situation during the tests were performed. This time was the beginning of quarantine during a worldwide coronavirus pandemic. In addition, Polish people used to receive incomes no more than once a month, which also could have had a meaning.