Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "góry Świętokrzyskie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Trilobites from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains
Autorzy:
Chlupac, I
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20635.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
Gory Swietokrzyskie
taksony
skamienialosci
zywet
Polska
fran
paleontologia
fauna trylobitowa
dewon
Opis:
Three species of Givetian and Frasnian trilobites have been recognized in the stromatoporoid-coral platform and Dyminy reef complex (Kowala Formation) of the southern part of the Holy Cross Mts, and two more in deeper facies of the Kostomłoty area. Representatives of the genus Scutellum, common in the shallow-water (related to carbonate buildups) associations of the Variscan Europe, are most widespread and diversified. Cyrtodechenella(?) declinans sp. n., Phacops (Chotecops) zofiae sp. n., and Scutellum mariae sp. n. are proposed.
W oparciu о nowe kolekcje, pochodzące ze stanowisk głównie w obrębie platformy stromatoporoidowo-koralowcowej i dymińskiego kompleksu rafowego (Formacja z Kowali) południowej części Gór Świętokrzyskich oraz z głębszych facji obszaru kostomłockiego, opisano faunę trylobitową żywetu i franu oraz przedyskutowano różne aspekty jej występowania. Wyróżniono 5 taksonów, w tym 3 nowe gatunki: Cyrtodechenella(?) declinarts sp. n., Phacops (Chotecops) zofiae sp. n. i Scutellum mariae sp. n. Przedstawiciele rodzaju Scutellum są najbardziej szeroko rozpowszechnieni i zróżnicowani. Wykazują oni ścisłe pokrewieństwa z płytkowodnymi asocjacjami środkowej i zachodniej (waryscyjskiej) Europy, związanymi z różnorodnymi budowlami węglanowymi.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 395-406
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brachiopod assemblages in the Devonian Kowala Formation of the Holy Cross Mountains
Autorzy:
Racki, G
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20858.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
spiriferidy
Gory Swietokrzyskie
fauna
atrypidy
skamienialosci
Ambocoeliidae
Polska
paleontologia
ramienionogi
dewon
Opis:
Brachiopod faunas from the Devonian stromatoporoid-coral series (Kowala Formation) of the southern Holy Cross Mts comprise at least 60 species, atrypids and ambocoeliid spiriferids being the most common. Largely monospecific bottom-level pioneer assemblages colonized intershoal and open shelf environments of the Late Givetian Sitkówka bank complex to the Frasnian Dyminy reef complex, and some lagoonal habitats of the older Givetian Stringocephalus bank. The associations dwelling organic buildups were more diverse and specialized. Faunal dynamics of the brachiopods were controlled primarily by eustatic cycles and the evolution of the carbonate shelf. Generally this was a four-step succession from the stringocephalid to the ambocoeliid, atrypid (or cyrtospiriferid), and rhynchonellid faunas. Twenty two species are reviewed,Praewaagenoconcha(?) sobolevi sp. n., Desquamatia globosa aequiconvexa subsp. n., and D. g. sitkowkensis ssp. n. are proposed. Two poorly-known species of Gürich (1896), Tenticospirifer lagoviensis and Ilmenia(?) elatior, are redescribed.
Fauna ramienionogowa z dewońskiej serii stromatoporoidowo-koralowcowej (Formacji z Kowali) południowej części Gór Świętokrzyskich zawiera co najmniej 58 gatunków. Atrypidy i spiriferidy Ambocoeliidae są najbardziej szeroko rozpowszechnione. Slabo zróżnicowane, często jednogatunkowe pionierskie zespoły poziomu dna („level-bottom”) kolonizowały otwartomorskie i śródpłyciznowe środowiska późnożyweckiego sitkówczańskiego kompleksu ławicowego („bank complex”) i dymińskiego kompleksu rafowego franu, jak i niektóre lagunowe biotopy stringocefalowej ławicy biostromalnej starszego żywetu. Asocjacje zamieszkujące budowle organiczne były bardziej zróżnicowane i wyspecjalizowane. Dynamika faunistyczne ramienonogów była kontrolowana w pierwszym rzędzie przez cykle eustatyczne i evolucję środowiskową szelfu węglanowego. Generalnie była to cztero-etapowa sukcesja od fauny stringocefalowej przez ambocelidową, atrypidową i (lub) cyrtospiriferidową po rynchonellidową. Dwadzieścia dwa gatunki są przedstawione, a z nich Praewaagenoconcha(?) sobolevi sp. n. i 2 podgatunki Desquamatio, globosa (aequiconvexa i sitkowkensis) zaproponowano jako nowe. Nadto, opisano 2 słabo poznane gatunki Güricha (1896), Tenticospirifer lagoviensis i Ilmenia(?) elatior.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 297-357
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The uppermost Emsian and lower Eifelian in the Kielce Region of the Holy Cross Mts. Part I: Lithostratigraphy.
Autorzy:
Wójcik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138993.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
lithostratigraphy
Devonian
Eifelian
Holy Cross Mountains
Dolomites
litostratygrafia
dewon
Góry Świętokrzyskie
Dolomity
Opis:
The paper provides a description of primary geological logs, characteristics and formal lithostratigraphy of the uppermost Emsian and lower Eifelian of the Kielce Region of the Holy Cross Mts., central Poland. Nine sections of this interval, representing the whole area of the Kielce Region, and ranging between the Lower Devonian clastics of the Winna Formation and the Middle Devonian carbonates of the Kowala Formation were studied. The succession is divided into the Barania Góra Dolomite and Limestone Formation and the Wojciechowice Dolomite Formation. Six members are distinguished within the former. In the western part of the region these are (in stratigraphical order): Porzecze Claystone Member, Dębska Wola Dolomite Member, Dąbrowa Limestone Member, and Brzeziny Dolomite Member. In the eastern part, the formation is divided into the Janczyce Dolomite Member and the Jurkowice Dolomite Member. Additionally, the Wszachów Dolomite Member and Nowy Staw Dolomite Member are distinguished within the overlying Wojciechowice Formation. The thickness of the uppermost Emsian–Eifelian succession ranges from ca. 200 m in the eastern part to ca. 130 m in the western part of the Kielce Region.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2015, 65, 2; 141-179
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tentaculites from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains
Autorzy:
Hajlasz, B
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20835.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
Gory Swietokrzyskie
fauna
stratygrafia
skamienialosci
zywet
Polska
tentakulity
fran
paleontologia
mieczaki
dewon
Opis:
The Givetian and Frasnian strata of the Holy Cross Mountains, including chiefly biostromal sequence of the Kowala Formation, and the Dziewki Limestone of the Silesian Upland, yielded nine benthic and seven planktic tentaculite species. The tentaculites reveal strong affinities with coeval faunas of the East European Platform, and only two species from the oldest Givetian units (Stringocephalus-bearing strata), namely Homoctenus hanusi and Nowakia postotomari, are known primarily from the European Variscan belt. Stylioline succession allows recognition of the Middle/Late Devonian boundary in pelagic facies of the Kostomłoty area.
Fauna tentakulitów z żywetu i franu Gór Świętokrzyskich i antykliny Siewierza wykazują duże analogie z jednowiekową fauną Europy Wschodniej (głównie Platformy Rosyjskiej), a jedynie stratygraficznie najstarsze gatunki (przede wszystkim Homoctenus hanusi), dowodzą związków z dewonem Czech i Niemiec. Wykazano znaczenie tych mięczaków dla korelacji utworów żywetu i franu oraz zarysowano możliwość wykorzystania sekwencji styliolin do rozpoznawania granicy żywetu z franem w basenowych facjach strefy kostomłockiej.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 385-394
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawiłe ścieżki badań nad kręgowcami dewońskimi w Polsce
Complex history of studies of Devonian vertebrates in Poland
Autorzy:
Szrek, P.
Dec, M.
Jaszczuk, A.
Krawczyński, C.
Nast, D.
Niedźwiedzki, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074780.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
czworonogi
ewolucja
dewon
Góry Świętokrzyskie
tetrapods
evolution
Devonian
Holy Cross Mountains
future studies
Opis:
We all represent a great group of vertebrates, Tetrapoda. Nowadays this is diversified and large taxon which includes eg. dogs, elephants, frogs as well as snakes, sparrows and dolphins. All of them (and us) have a common ancestor which lived in area of the present-day Holy Cross Mountains over 395 myr ago, that is in the Middle Devonian times (Niedźwiedzki et al., 2010). In this paper we recall our great scientists who made first steps in this field and opened the way for the next discoveries. We also present a brief history of Polish vertebrate paleontology. Last years of XIX and the beginning of XX century gave us many classical papers written by great geologists such as Georg Gürich and Jan Czarnocki. They created a general framework for the recent knowledge about the Devonian of the Holy Cross Mountains and collected many important specimens subsequently investigated by paleontologists - Zinaida Gorizdro-Kulczycka, Julian Kulczycki, Michał Ginter and authors of this paper. One of those paleontologists - Julian Kulczycki - created a scientific basis for Polish centre of studies on Paleozoic vertebrates. Because of reasons independent of him, Kulczycki could not achieve this goal. Inspired by Kulczycki’s work as well as our discovery of footprints of first tetrapods and other new finds we decided to form a working group of young scientists to carry out further investigations. The studies are to be conducted in the Holy Cross Mountains Paleontological Laboratory which is being organized in the Kielce branch of the Polish Geological Institute - National Research Institute and in close cooperation with several national and foreign research centers.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 6; 495-498
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evolution of the embryonic development in lingulid brachiopods
Ewolucja rozwoju zarodkowego u lingulidow
Autorzy:
Balinski, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20146.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
lingulidy
Gory Swietokrzyskie
fauna kopalna
ewolucja zwierzat
skamienialosci
embriogeneza
paleontologia
ramienionogi
protegulum
dewon
Opis:
The style of embryonic development in the lingulids has changed through time; that of Recent lingulids is not primitive for the group. The shell of Devonian lingulids consists of two valves already at the embryonic stage, whereas in Recent lingulids the protegulum originates as a single plate, subsequently folded in two. The protegulum of the Devonian lingulids is a cup-shaped, subcircular plate, usually with a characteristic radial sculpture suggesting the presence of marginal setae, similar to those occurrilg in early juvenile stages of Recent discinids. Devonian protegula are 81 to 100 µm in width and thus are three times smaller than protegula of the Recent Lingula utd Glottidia, and twice as small as those of the Late Cretaceous Lingula sp. The embryonic development of lingulids underwent important modification during last 370 Ma.
Na kilkudziesięciu okazach lingulidów z późnego dewonu antykliny Dębnika i Gór Świętokrzyskich stwierdzono wystepowanie okrągławej, wypukłej tarczki o szerokości 81-100 µm usytuowanej w najbardziej apikalnej częsci obu skorup. Tarczka ta jest wyraźnie odgraniczona od muszli larwalnej. Brak jest na niej koncentrycznych linii przyrostowych charakterystycznych dla muszli larwalnej i postlarwalnej. Nie ulega wątpliwości, że tarczka ta odpowiada muszli zarodkowej, czyli protegulum. Jest to pierwszy przypadek tak dobrego zachowania protegulum u kopalnych lingulidów. W porównaniu z protegulum współczesnej linguli i gtotidii jest ono trzy rzy mniejsze, a ponadto charakteryzuje się szczególną morfologią, na którą składają się promieniste fałdki, centralnie usytuowana wklęslość oraz wałeczkowato zgrubione brzegi. Również protegula późnokredowych lingul odbiegają znacznie od muszli zarodkowej form późnodewońskich (Fig. 5). Można przypuszczać, że różnice w budowie muszli zarodkowej odzwierciedlają różnice w szczegółach anatomicznych stadium embrionalnego późnodewońskich, późnokredowych i współczesnych lingulidów. Zapewne więc w czasie ostatnich 370 milionów lat rozwój zarodkowy lingulidów uległ znacznej modyfikacji, co podważa dość powszechnie przyjmowany pogląd o wyjątkowym konserwatyzmie ewolucyjnym tej grupy ramienionogów.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 1; 45-56
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologia Gór Świętokrzyskich oczami Rodericka Murchisona - wizyta w czerwcu 1843 roku i jej echa
Geology of the Holy Cross Mts. in the eyes of Roderick Murchison - visit in June of 1843 and its echoes
Autorzy:
Narkiewicz, M.
Krzywiec, P.
Diemer, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074933.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Roderick Murchison
Zejszner Ludwik
wycieczka
Góry Świętokrzyskie
dewon
field trip
Holy Cross Mountains
Devonian
Opis:
In June of 1843 Roderick Murchison visited Poland to overview local geology in order to fill the gap between the results of his Russian campaign (1840-1841) and the familiar geology of Western Europe. Recent examination of Murchison's hand-written "Journal" and field notebooks in the archive of the Geological Society of London allows a detailed reconstruction of his visit in the Polish territories. During the five-days "charge" across the Holy Cross Mountains the famous British geologist, accompanied by the outstanding Polish colleague Ludwik Zejszner, had collected plenty of observations that were later partly quoted in Murchison's monumental treatise about the geology of Russia (1845). Among the most important new findings is the identification of the Devonian sediments earlier included by Jerzy Bogumił Pusch (1833–1836) in the Formation of Übergangs Kalkstein und Breccie (Transitional Limestone and Breccia). Murchison’s visit and its results are echoed in later papers by domestic scientists, particularly those by Zejszner. The latter was the first Polish student of the Holy Cross Mountains geology who extensively introduced chronostratigraphic units established by Murchison, including the Silurian and Devonian in particular.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 4; 220-225
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skamieniałości Antiarcha (Vertebrata, Placodermi) w dewonie Gór Świętokrzyskich
Fossils of Antiarcha (Vertebrata, Placodermi) in the Devonian of the Holy Cross Mountains (central Poland)
Autorzy:
Szrek, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074445.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Antiarcha
ryby pancerne
skamieniałość fauny
dewon
Góry Świętokrzyskie
Placodermi
Placoderm Sandstone
Devonian
Holy Cross Mountains
Opis:
The paper indicates a similarity between remains of various Palaeozoic fishes thus hindering identification of fossil of Antiarcha—rare placoderms in the Holy Cross Mountains. A comparison of the vertebrate fossil assemblage from Lode Famennian delta deposits in Latvia with that from the Lower Devonian “Placoderm Sandstone” of the Podłazie hill in the Holy Cross Mountains (Poland) shows their similarity. It indicates a fluvial (?deltaic) origin of the “Placoderm Sandstone” from Podłazie. Additionally, fragmentary antiarch plates are revealed from the Frasnian of the Wietrznia Quarry in Kielce (Holy Cross Mountains).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 7; 610-614
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Septacja w muszlach ślimaków frańskich z Gór Świętokrzyskich
Septation in shells of Frasnian gastropods from the Holy Cross Mountains
Autorzy:
Krawczyński, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074624.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ślimaki
septacja
fran
dewon
Góry Świętokrzyskie
Polska
Gastropoda
septation
Frasnian
Devonian
Holy Cross Mountains
Polska
Opis:
Amongst several known Paleozoic gastropod species having transverse septa in the apical parts of shells, three species (Straparollus aff. circularis, Orecopia kadzielniae and Donaldiella karczewskii) have been found in the Frasnian limestones of Grabina and Bolechowice-Panek in the Holy Cross Mountains (Central Poland). Septation in gastropod shells is a rare phenomenon and is an adaptive feature. Septa occur either in the thick-shelled gastropods living in high-energetic (reef) environments, preventing against negative effects of destruction of the apical parts of shells, or in the thin-shelled gastropods living on muddy substrate, lowering the inner volume of a habitable part of shell and increasing outer surface of gastropod body.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 1; 39-45
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Termiczne uwarunkowania zjawiska przemagnesowań dewońskich skał węglanowych w regionie kieleckim Gór Świętokrzyskich
Thermal controls on the remagnetization of Devonian carbonate rocks in the Kielce region (Holy Cross Mts.)
Autorzy:
Grabowski, J.
Narkiewicz, M.
Sobień, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074421.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
paleomagnetyzm
dewon
dolomityzacja
skała węglanowa
Góry Świętokrzyskie
paleomagnetism
thermal alteration
dolomitization
carbonates
Devonian
Holy Cross Mountains
Opis:
Paleomagnetic and petrological analyses were performed on Devonian carbonate rocks from the Kielce region (Janczyce 1 borehole, Dule, Łagowica escarpment, Budy Quarry) in the Holy Cross Mts. Rock samples were selected from localities with different degree of thermal alteration, diversified lithology and stratigraphy. Investigated carbonates, excluding those from the Budy Quarry, revealed traces of the Early Permian remagnetization related to magnetite. The intensity of the Late Variscan remagnetization is linked to rocks affected by the second stage of dolomitization with increased thermal maturity in the northern part of the Kielce region. The magnetic signal is probably related to rocks’self-cooling, fixed as a result of the latest Carboniferous to Early Permian uplift.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 10; 895-905
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Givetian and Frasnian ostracod associations from the Holy Cross Mountains
Autorzy:
Malec, J
Racki, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20585.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
skamienialosci
platykopidy
Polska
zywet
Gory Swietokrzyskie
Fellerites tuimazesis
Microcheilinella fecunda
paleokopidy
podokopidy
paleontologia
Buregia jazwicensis
fran
dewon
Opis:
Variable bioclastic-biostromal-marly Posłowice facies within the Late Givetian open-shelf Jaźwica Member in the SW part of the Holy Cross Mts contain palaeocopid-podocopid ostracod associations of moderate diversity (18 species) dominated by Microcheilinella fecunda and Fellerites tuimazensis. More deepwater and stagnant environments of the Bolechowice micrite-marly facies, supported similarly differentiated (12 species) but less equitable associations with platycopids Uchtovia rejrathensis and palaeocopids Buregia jazwicensis as a main component. Other late Givetian, and Frasnian reef and lagoonal microfaunas are mostly impoverished (at least in generic terms) and strongly predominated by podocopids, mostly Bairdiocypris. Late Givetian associations from the Kostomłoty basin are marked by the metacopid Polyzygia symmetrica, and the planktic entomozoid Ungerella torleyi Polenovula beckeri sp. n., Clavofabellina poslovicensis sp. n., Buregia jazwicensis sp. n., and Bairdia zbikowskae sp. n. are proposed.
Urozmaicona, detrytyczno-marglisto-biostromalna facja posłowicka w obrębie górnożyweckiego otwartomorskiego Ogniwa z Jaźwicy w południowo-zachodniej części Gór Świętokrzyskich wyróżnia się silniej zróżnicowaną (18 taksonów) asocjacją paleokopidowo-podokopidową, zdominowaną przez Microcheilinella fecunda i Fellerites tuimazesis. Natomiast bardziej głębokowodne, stagnujące biotopy, odpowiadające mikrytowo-marglistej facji bolechowickiej, były zasiedlone przez uboższą (12 gatunków) asocjację z platykopidami Uchtovia refrathensis i paleokopidami Buregia jazwicensis w rolach głównych. Inne późnożyweckie i frańskie rafowo-lagunowe mikrofauny są z reguły mało zróżnicowane rodzajowo i z bardzo dużym udziałem podokopidów, głównie z rodzaju Bairdiocypris; euryfacjalny gatunek B. samsonowiczi może być kluczem do korelacji wiekowej amfiporowych sekwencji lagunowych franu. Żyweckie asocjacje z zachodniej części basenu łysogórskiego charakteryzują się obecnością metakopidów, przede wszystkim Polyzygia symmetrica, oraz planktonicznych entomozoidów Ungerella torleyi. Nowe gatunki Polenovula beckeri sp. n., Clauofabellina poslovicensis sp. n., Buregia jazwicensis sp. n. i Bairdia zbikowskae sp. n. zostały opisane z Ogniwa z Jaźwicy.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 359-384
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comments on the Late Devonian placoderms from the Holy Cross Mountains [ Poland ]
Uwagi o poznodewonskich plakodermach z Gor Swietokrzyskich
Autorzy:
Ivanov, A
Ginter, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21566.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
fauna kopalna
Eastmanosteus
Pholidosteidae
ptyktodonty
Ptyctodontidae
Rhynchodus
Gory Swietokrzyskie
Selenosteidae
Titanichthyidae
paleontologia
plakodermy
Plourdosteidae
Holonematidae
dewon
Dinichthyidae
Opis:
Taxonomy of the Late Devonian placoderm remains from the Holy Cross Mountains, Poland, described by Gorizdro-Kulczycka (1934, 1950) and Kulczycki (1956, 1957), is revised. Several recently found specimens are also mentioned. The old collections are composed of representatives of Ptyctodontidae, Holonematidae, Plourdosteidae, Pholidosteidae, Selenosteidae, Titanichthyidae and Dinichthyidae, the latter with an undescribed species of Eastmanosteus. Newly found specimens belong to Ptyctodontidae, Plourdosteidae and Dinichthyidae. The occurrence of the Antiarcha in the Late Devonian of the Holy Cross Mountains, suggested by former authors, has not been confirmed.
Celem pracy jest rewizja taksonomiczna późnodewońskich plakodermów z Gór Świętokrzyskich, zebranych przez Jana Czarnockiego, Juliana Kulczyckiego i Zinaidę Gorizdro-Kulczycką. Zbiory te znajdują się obecnie w Muzeum Ziemi i w Muzeum Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. Ponadto opisano kilka nowych okazów, znalezionych w ostatnich latach przez Jerzego Dzika (Instytut Paleobiologii PAN) i Grzegorza Rackiego (Uniwersytet Śląski). Kolekcja starsza została po części opisana przez Gorizdro-Kulczycką (1934, 1950) i Kulczyckiego (1956, 1957). Okazy badane pochodzą przede wszystkim z Wietrzni, Kadzielni i Psich Górek w Kielcach oraz z Ostrówki i innych odsłonięć w regionie gałęzickim, a także z Kowali na południe od Kielc i Płucek w pobliżu Łagowa (Fig. 1). Ustalenie wieku okazów ze starszych kolekcji (Tabela 1) jest obecnie niezmiernie utrudnione. Wyżej wymienieni autorzy korzystali, przy określaniu pozycji stratygraficznej okazów, z podziału stratygraficznego używanego przez Czarnockiego (m.in. w Gorizdro-Kulczycka 1934). Czarnocki stosował swoisty trójdzielny podział franu i nie uwzględniał w rozważaniach stratygraficznych nieizochroniczności granic wydzieleń litostratygraftcznych w dewonie świętokrzyskim, spowodowanej m. in. synsedymentacyjną tektoniką blokową (Szulczewski 1989). Datowanie okazów nowych przedstawione jest w Tabeli 2. W starszych zbiorach stwierdzono obecność przedstawicieli rodzin Ptyctodontidae, Holonematidae, Plourdosteidae, Pholidosteidae, Selenosteidae, Titanichthyidae i Dinichthyidae. Zilustrowano nie opisane przez poprzedników fragmenty szkieletu Malerosteus gorizdroe Kulczycki, 1957: puszkę nosową (Fig. 3A-C) i płytkę zanosową (postnasale) (Fig. 3D-G). Wbrew doniesieniom Gorizdro-Kulczyckiej (1950) i Kulczyckiego (1957) nie potwierdzono obecności Antiarcha w badanym materiale. Okaz zaliczony przez Kulczyckiego (1957) do Bothriolepis (Antiarcha) jest prawdopodobnie przedstawicielem Brachythoraci (Arthrodira). Wśród okazów nowych znaleziono przedstawicieli Ptyctodontidae: fragmenty płytek zębowych (Fig. 2A-C) i brzusznej środkowej (medioventrale; Fig. 2E) Rhynchodus sp. oraz fragment kolca grzbietowego o nieokreślonej przynależności gatunkowej i rodzajowej (Fig. 2D). Oprócz ptyktodontów występują tam okazy Plourdosteidae i Dinichthyidae, a wśród tych ostatnich duża płytka karkowa (nuchale), należąca do Dunkleosteus sp. (Fig. 4A) oraz fragment grzbietu czaszki wraz z płytką szczękową dolną (inferognathale) młodocianego osobnika nowego gatunku z rodzaju Eastmanosteus (Fig. 4B). Należy on prawdopodobnie do tego samego gatunku, co najbardziej kompletny polski okaz Dinichthyidae, opisany przez Kulczyckiego (1957: pl. IV: 1, 2). Gatunkowi temu poświęcone będzie odrębne studium.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 3; 413-426
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Givetian and Frasnian calcareous microbiotas of the Holy Cross Mountains
Autorzy:
Racki, G
Sobon-Podgorska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21904.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
zielenice
skamienialosci
Polska
zywet
Trochiliscus
Devonoscale
Gory Swietokrzyskie
kalcysferoidy
glony
stratygrafia
Bevocastria
paleontologia
fran
dewon
wapienie
mikroskamienialosci
Opis:
Each developmental phase of the Givetian to Frasnian carbonate complex of the southern Holy Cross Mts is marked by distinctive calcareous microbiota. The Stringocephalus bank deposits contain a very rich, well-preserved microproblematica (of chiefly ?algal origin) dominated by calcispheroids, and many calcified cyanobacteria and green algae with filamentous Bevocastria, tubiform Devonoscale, and charophyte Trochiliscus. In the late Givetian biostromal complex more sparse microfossil associations occur, with the exception of locally abundant semitextulariid foraminifera (mainly Nanicella) and tubiform dasyclad(?) Jansaella. Also in the Frasnian back-reef facies, only limited and poorly preserved calcispheroids are identified. Contrarily, reef- and fore-reef microbiotas were present in great profusion. Microbial mats (including calcified cyanobacteria Renalcis and Sphaerocodium), associated with locally frequent solenoporids and multichambered foraminifera (Nanicella, also many nodosariids in the later Frasnian) played a significant depositional role and evidence progressive shoaling conditions within the Dyminy reef-complex.
Poszczególne fazy rozwojowe żywecko-frańskiego kompleksu węglanowego południowej części Gór Świętokrzyskich charakteryzują się specyficznym zespołem mikroskamieniałości wapiennych. Osady ławicy stringocefalowej zawierają szczególnie bogato reprezentowane i dobrze zachowane mikroproblematyki (?głównie pochodzenia glonowego) silnie zdominowane przez kalcysferoidy (kalcysfery i pokrewne „jednokomorowe otwornice”), szereg kalcyfikujących cjanobakterii i glonów zielenic, np. nitkowate Bevocastria, rurkowate Devonoscale oraz ramienice Trochiliscus. W poźnożyweckim kompleksie biostromalnym występuje bardziej uboga asocjacja mikroskamieniałości, poza miejscami licznymi semitekstularidami (głównie Nanicella), a zwłaszcza zielenicami (?Dasycladacae) Jansaella. Również z frańskich facji zarafowych znane są tylko mało zróżnicowane kalcysferoidy. Natomiast mikrobiocenozy rafowe i przedrafowe franu są bardzo bogate - przede wszystkim w cjanobakterie (np. kalcyfikujące formy Renalcis i Sphaerocodium), a miejscami też w solenoporidy i różnorodne wielokomorowe otwornice (Nanicella, w młodszym franie - nodozaridy). Odgrywały one znaczącą rolę biosedymentacyjną i dokumentują progresywne spłycanie biotopów kompleksu rafowego.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 255-289
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Middle/Upper Devonian brachiopod shell concentrations from the intra-shelf basinal carbonates of the Holy Cross Mountains (central Poland)
Autorzy:
Skompski, S.
Baliński, A.
Szulczewski, M.
Zawadzka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139310.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Devonian
brachiopods
Holy Cross Mountains
allochthonous origin of coquina
dewon
ramienionogi
Góry Świętokrzyskie
skała osadowa
pochodzenie allochtoniczne
Opis:
A huge isolated accumulation, more than 3 m thick and 10 m wide, of densely packed, uncrushed brachiopods has been found in Józefka Quarry within the Middle/Upper Devonian Szydłówek Beds deposited in a relatively deep environment of an intrashelf basin (Kostomłoty facies zone, western Holy Cross Mountains, Poland). The low-diversity assemblage is strongly dominated by the atrypide Desquamatia globosa jozefkae Baliński subsp. nov. and, to a lesser degree, by the rhynchonellide Coeloterorhynchus dillanus (Schmidt, 1941), which constitute 72.8% and 22.1% of the fauna, respectively. Less frequent are specimens representing the genera Hypothyridina, Schizophoria and Phlogoiderynchus. According to the conodont fauna found within the coquina bed, the stratigraphic position of the shell accumulation is close to the Givetian/ Frasnian boundary. The brachiopods are associated with numerous crinoids and less frequent bryozoans, receptaculitids (Palaeozoic problematica), sponges and solitary corals. Although it is difficult to entirely exclude the autochthonous nature of the brachiopod coquina member, its allochthonous origin and redeposition of the brachiopod shells to the deep basin by gravity flows is much more probable. Such conclusion is supported by the following facts: (1) the position of the complex in a succession of deep-marine basinal facies impoverished in oxygen; (2) its lateral thinning-out and composite internal stratification; (3) the lensshaped geometry of the coquina bed in the section perpendicular to the bedding dip; (4) high variability of the sediments preserved within the shells; and (5) the preferred orientation of the shells. The brachiopods mixed with crinoidal debris were probably transported by low-velocity, high-density, gravity-induced debris flows. Lack of fossils typical of the Middle Devonian shallows, such as massive stromatoporoids, amphiporoids and tabulates, indicates that the source area of the bioclastic material was not located in the shallowest part of the shelf, but most probably on a submarine sea-mount to the north of present-day Józefka, as suggested by earlier investigators. The triggering mechanism of the allochthonous deposition was an earthquake rather than storm activity. The enormous thickness of the brachiopod complex is probably caused by the sinking of bioclastic material, transported in succeeding depositional multi-events, in a soft, muddy bottom, typical of the Szydłówek Beds deposition.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2018, 68, 4; 607-633
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Devonian athyridoid brachiopods with double spiralia
Autorzy:
Balinski, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22262.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
Anoplotheca
karbon
Gory Swietokrzyskie
budowa anatomiczna
Coelospira
Biernatella
Biernatellidae
Helenathyris
paleontologia
Kayseria
bifiola
Eobiernatella rackii
dewon
diplospiralium
Opis:
A double-spired athyridoid, morphologically transitional between Early Devonian Helenathyris and Late Devonian Biernatella has been identified in the Givetian of the Holy Cross Mts., Poland. It appears that in the course of evolution between these brachiopods dental plates and cardinal plate atrophied. The biernatellids may have developed a diplospiralium independently of Triassic diplospirellids. They originated either from the Siluro-Devonian lineage represented by Coelospira, Anoplotheca, Bifida and Kayseria or, more likely, they can be derived from their pre-Devonian common ancestors. Biernatellids were probably well adapted to environments with a poor supply of food. Eobiernatella rackii gen. et sp. n., Biernatella ovalis sp. n., and B. lentiformis sp. n. are proposed.
Wśród paleozoicznych i mezozoicznych ramienionogów ze spiralnie skręconym aparatem ramieniowym trzykrotnie rowinął się skomplikowany szkielet ramion w postaci diplospiralium. Po raz pierwszy diplospiralium pojawiło się w górnym sylurze w szczepie reprezentowanym przez Coelospira i kontynuowanym do środkowego dewonu przez rodzaje Anoplotheca, Bifida i Kayseria. Po raz drugi diplospiralium rozwinęło się u dolnodewońskiej Helenathyris i jej środkowo- i górnodewońskich potomków z rodziny biernatellidów. W triasie pojawiły się diplospirellidy i hungarospirellidy stanowiące szczepy atyridów z diplospiralium. W tym samym czasie diplospiralium wykształciło się też u spiriferidów Koninckinellidae. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań nad rozprzestrzenieniem rodziny Biernatellidae w dewonie Polski. Z żywetu Laskowej (Góry Świętokrzyskie) opisano Eobiernatella rackii gen. et sp. n., który jest najstarszym przedstawicielem tej rodziny stanowiącym jednocześnie ogniwo pośrednie między dolnodewońskim Helenathyris a głównie frańską Biernatella Baliński. W obrębie Biernatella opisano trzy gatunki: B. ovalis sp. n., B. lentiformis sp.n. i B. polonica Baliński, których występowanie stwierdzono w szeregu odsłonięciach w Górach Świętokrzyskich reprezentujących różne poziomy od górnego żywetu do najwyższego franu.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1995, 40, 2; 129-148
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies