Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "konstytucja," wg kryterium: Temat


Tytuł:
Kontrola konstytucyjności w polskim prawie – między systemem common law a systemem kontynentalnym
Constitutionality Control in Polish Law – Between Common Law and Continental Systems
Autorzy:
Koniecko, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308699.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
constitution
constitutionality
constitutionality control
konstytucja
zgodność z Konstytucją
kontrola konstytucyjności
Opis:
W doktrynie polskiego prawa konstytucyjnego i w orzecznictwie przez wiele lat panował spór co do tego, czy sądy powszechne i administracyjne, uprawnione są do badania w toku orzekania zgodności przepisów z Konstytucją. Negatywna odpowiedź na to pytanie prowadziłaby do wniosku, iż jedynym uprawnionym do tego organem, pozostaje Trybunał Konstytucyjny. Zagadnienie to wiąże się z ustrojem organów państwowych, ich pozycją ustrojową oraz przypisanymi im kompetencjami. Co więcej, przyjęcie poglądu, iż sądownictwo jest uprawnione do kontroli zgodności normatywnej aktów niższego rzędu, skutkowałoby częstszym stosowaniem tego aktu w praktyce, co odpowiadałoby niewątpliwie zasadzie nadrzędności i bezpośredniej stosowalności Konstytucji. Konstytucja byłaby w ten sposób stosowana nie tylko w relacjach między organami władzy publicznej oraz organami a obywatelami, ale także w stosunkach horyzontalnych, między podmiotami prawa prywatnego. Celem pracy pozostawało dokonanie analizy i systematyki prezentowanych poglądów w zakresie dopuszczalności w polskim prawie stosowania kontroli rozproszonej oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, któremu ze stanowisk należy przyznać słuszność. W tym celu konieczne stało się wyjaśnienie takich pojęć jak Konstytucja, zgodność z Konstytucją, a także przedstawienie charakterystyki różnych rodzajów i modeli kontroli konstytucyjności. Szczególnie istotne okazało się tu dokonanie przeglądu nie tylko poglądów przedstawicieli doktryny, ale także, a nawet przede wszystkim, stanowisk przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, w tym zarówno sądów, jak i trybunałów, jako najbardziej zainteresowanych w wyjaśnieniu tej kwestii.
In the doctrine of Polish constitutional law and in the jurisprudence, there has been a dispute for many years as to whether common and administrative courts are entitled to examine, in the course of adjudication, the compliance of regulations with the Constitution. A negative answer to this question would lead to the conclusion that the only body authorised to do so is the Constitutional Tribunal. This issue is connected to the system of state bodies, their systemic position and the competencies ascribed to them. Furthermore, the adoption of the view that the judiciary is authorised to control the normative compliance of acts of a lower order, would result in a more frequent application of that act in practice, which would undoubtedly correspond to the principle of supremacy and direct applicability of the Constitution. The Constitution would thus be applied not only in the relations between the organs of public authority and the organs and citizens, but also in the horizontal relations, between the subjects of private law. The aim of this paper was to analyse and systematise the presented views concerning the admissibility of the application of diffused control in Polish law, and to answer the question, which of the positions should be upheld. For this purpose it has become necessary to explain such notions as the constitution, compliance with the constitution, as well as to present the characteristics of different types and models of constitutionality control. It turned out to be particularly important here to review not only the views of representatives of the doctrine, but also, and even primarily, the positions of representatives of the judiciary, including both courts and tribunals, as those most interested in clarifying this issue.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 2; 397-429
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O ARCHAIZMACH JĘZYKOWYCH I PRAWNYCH ANACHRONIZMACH W KONSTYTUCJI KRÓLESTWA DANII
LINGUISTIC ARCHAISMS AND LEGAL ANACHRONISMS IN THE CONSTITUTION OF THE KINGDOM OF DENMARK
Autorzy:
JAROSZ, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920161.pdf
Data publikacji:
2010-01-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
archaizmy
anachronizmy
konstytucja
język prawny
duńska konstytucja
legilingwistyka
linguistics
anachronisms
archaisms
legal language
constitution
Denmark
Opis:
Niniejszy artykuł poddaje analizie tekst konstytucji Królestwa Danii, której treść i postać językowa bazują w dużej mierze na pierwszej duńskiej ustawie zasadniczej z 1849 roku. Badanie przebiega dwutorowo: obok uwag odnośnie języka ustawy ocenie poddano zawartośćmerytoryczną tekstu. Wnioski rozpatrywane są w odniesieniu do funkcji tekstu w ujęciu lingwistycznym oraz funkcji konstytucji w kontekście funkcji prawa. Badanie w sferze językowej wskazało na liczne archaizmy leksykalne, zawiłości składniowe i niedoskonałości stylistyczne, które w poważny sposób ograniczają percepcję tekstu konstytucji. Analiza treści wykazała, że tekst ustawy niejednokrotnie odnosi się do nieistniejącego stanu prawnego i realiów o wartościhistorycznej, a zmiany społeczno-polityczne, które nastąpiły od momentu ostatnich poprawekw 1953 roku, nie zostały uwzględnione w treści ustawy, przez co nie ujmuje ona wartości istotnych dla współczesnego społeczeństwa. Wspomniane mankamenty duńskiej konstytucji sąbezpośrednimi przyczynami osłabienia niektórych funkcji przypisanych ustawie zasadniczej. Świadomość tego faktu stała się bezpośrednim impulsem do zapoczątkowania przez duńskichparlamentarzystów ogólnospołecznej debaty na temat zrewidowania i uzupełnienia treścikonstytucji w celu przywrócenia jej pożądanych funkcji w demokratycznym państwie.
The present paper analyzes the constitution of the Kingdom of Denmark, the contents and linguistic form of which are based to a large extent on the first Danish fundamental statute of 1849. The study takes two directions: along with notes on the constitution‘s language, the factualcontents of the text is assessed. Conclusions are examined with reference to both the function of the text from a linguistic perspective and the function of the constitution in the context of the function of law. The study in the linguistic sphere indicates a number of lexical archaisms, syntacticalcomplexities and stylistic imperfections which seriously restrict comprehension of the constitutional text. Analysis of contents shows that the text refers more than once to non-existent legal status and historical realities, while sociopolitical changes occurring since the last amendments in 1953 are not reflected and it therefore fails to include the values essential to a contemporary society. These shortcomings of the Danish constitution are direct reasons why some functions attributed to the fundamental statute are weaker. Awareness of this fact became a directimpulse for Danish members of parliament to initiate a nation-wide debate over revising and supplementing the contents of the constitution in order to restore its desirable functions in a democratic country.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2010, 3, 1; 35-44
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Komisji Weneckiej w procesie przygotowania konstytucji przez państwa Europy Środkowej i Wschodniej
The role of the Venice Commission in the process of the preparation of the constitutions of the countries of Central and Eastern Europe
Autorzy:
Markert, Thomas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692922.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Venice Commission
constitution
Komisja Wenecka
konstytucja
Opis:
*
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 7-11
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość konstytucyjna obywateli dotycząca wybranych treści Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku
Autorzy:
Augustyn, Bartosz
Fajdek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041660.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Niepodległości
Tematy:
konstytucja
świadomość konstytucyjna.
constitution
constitutional awareness
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza świadomości konstytucyjnej obywateli dotycząca treści obowiązującej Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. W artykule szczególną uwagę zwrócono na aspekty dotyczące podstawowych dat i pojęć ściśle związanych z konstytucją, jak również na organizację i funkcjonowanie polskiego parlamentaryzmu, wymiaru sprawiedliwości oraz sądownictwa konstytucyjnego. Ze względu na szczególne zamiłowanie autorzy podjęli temat dotyczący kształtowania świadomości konstytucyjnej polskich obywateli przez środki masowego przekazu – jak media wpływają na poziom wiedzy obywateli z treści ustawy zasadniczej. Zasadniczą techniką badawczą wykorzystaną do opracowania artykułu było sporządzenie ankiety i przeprowadzenie badania na 300 respondentach. W ankiecie zostało zawartych 12 pytań jednokrotnego wyboru. Subsydiarny charakter, lecz nader istotny miała literatura przedmiotu prawa konstytucyjnego, która pomogła wprowadzić i wyjaśnić podstawowe zagadnienia związane z przedmiotem badania.
The aim of this article is to analyze citizens constitutional awareness of the constitution of April 2,1997. The item concerns the aspects of basic dates and definitions connected with constitution as well as the organization and function of polish parliamentarism, administration of justice and constitutional judiciary. Because of the predilection of the researchers, the article discusses the theme of forming awareness of polish citizens through the mass media- how media appeal to the level of the citizens awareness from the content of Basic Law. The main research method of this article was to prepare a survey for 300 respondents. The survey consists of 12 single choice questions. The literature concerning constitutional law served as particularly significant aid to introduce and explain basic issues relevant to the subject of study
Źródło:
Prawo i Polityka; 2018, 8; 178-188
2080-5799
Pojawia się w:
Prawo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja referendum ogólnokrajowego na Ukrainie – aspekt normatywny
The institution of national referendum in Ukraine – normative aspect
Autorzy:
Pietnoczka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616350.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
referendum
Ukraine
constitution
law
Ukraina
konstytucja
ustawa
Opis:
The aim of the article is to present legal solutions regulating the institution of national referendum in Ukraine during the period of independence. Achieving this aim required the application of an institutional and legal method. The provisions of particular legal acts have been analyzed, including “Constitution of the Ukrainian Soviet Socialist Republic” of 1978, “Constitutional Agreement between the Verkhovna Rada of Ukraine and the President of Ukraine” of 1995, “Constitution of Ukraine” of 1996, “Law on All-Ukrainian and Local Referendum” of 1991, “Law of Ukraine on Central Election Commission” of 2004, and “Law of Ukraine on All-Ukrainian Referendum” of 2012. Attention was focused on legal regulations specifying, among others, the subject of national referendum, entities entitled to initiate and manage a referendum, the procedure for the appointment of referendum commissions, the method of determining the results, and the legal effects of the referendum. The 2012 All-Ukrainian Referendum Act, the provisions of which have been criticized on several occasions by experts and some politicians, was declared unconstitutional by the Constitutional Court of Ukraine in April 2018. As a result, there are currently no statutory provisions in Ukraine governing the principles and procedure for holding a national referendum. This situation could be changed by adopting one of the drafts registered in parliament. However, the work of MPs so far indicates that the Verkhovna Rada of the eighth convocation lacks the political will to adopt a law enabling citizens to directly decide on important issues of state life.
Celem artykułu jest przybliżenie rozwiązań prawnych regulujących instytucję referendum ogólnokrajowego na Ukrainie w okresie niepodległości. Z zamiarem jego osiągnięcia wykorzystana została metoda instytucjonalno-prawna. Analizie poddano przepisy poszczególnych aktów prawnych, w tym „Konstytucji Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej” z 1978 r., „Umowy konstytucyjnej pomiędzy Radą Najwyższą Ukrainy a Prezydentem Ukrainy” z 1995 r., „Konstytucji Ukrainy” z 1996 r., „Ustawy o ogólnoukraińskim i lokalnym referendum” z 1991 r., „Ustawy Ukrainy o Centralnej Komisji Wyborczej” z 2004 r. oraz „Ustawy Ukrainy o referendum ogólnoukraińskim” z 2012 roku. Uwaga została skupiona na regulacjach prawnych określających m.in. przedmiot referendum ogólnokrajowego, podmioty uprawnione do jego inicjowania i zarządzania, tryb powoływania komisji referendalnych, sposób ustalania wyników oraz skutki prawne referendum. Ustawa o referendum ogólnoukraińskim z 2012 r., której przepisy były niejednokrotnie krytykowane przez środowiska eksperckie oraz część polityków, w kwietniu 2018 r., została uznana przez Sąd Konstytucyjny Ukrainy za niezgodną z konstytucją. W związku z tym obecnie brak jest na Ukrainie przepisów ustawowych regulujących zasady i tryb przeprowadzania referendum ogólnokrajowego. Ten stan rzeczy zmieniłoby przyjęcie któregoś z zarejestrowanych w parlamencie projektów. Jednak dotychczasowa praca deputowanych wskazuje, że Radzie Najwyższej VIII kadencji brakuje woli politycznej, aby przyjąć ustawę umożliwiającą obywatelom bezpośrednie decydowanie o ważnych sprawach życia państwowego.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2020, 1; 103-118
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The institution of a national referendum in Poland after 1945
Instytucja ogólnokrajowego referendum w Polsce po 1945 roku
Autorzy:
Grabowska, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942144.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
referendum
direct democracy
constitution
demokracja bezpośrednia
konstytucja
Opis:
The institution of a nationwide referendum has taken root in the Polish democratic system, but it is not often used. There may be several reasons for this condition. These include the existing representative system, which makes it possible to settle matters without recourse to the will of citizens who have chosen their representatives. Another reason is the party system – parties in power often block the possibility of holding a referendum, especially when such a proposal is made by the opposition or by citizens. The subject of the article is the analysis of cases of the use of a nationwide referendum in Poland after 1945.
Instytucja referendum ogólnokrajowego zakorzeniła się w polskim systemie demokratycznym, jednak nie jest ona często wykorzystywana. Przyczyn tego stanu może być kilka. Należy do nich zaliczyć obowiązujący system przedstawicielski, który umożliwia rozstrzyganie spraw bez odwoływania się do woli obywateli, którzy wybrali swoich przedstawicieli. Innym powodem jest system partyjny – partie będące u władzy często blokują możliwość przeprowadzania referendum, szczególnie gdy z takim wnioskiem występuje opozycja lub obywatele. Tematem artykułu jest analiza przypadków wykorzystania ogólnokrajowego referendum w Polsce po 1945 r.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 199-218
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Provincial Governors’ Rights Regarding Assemblies Organized on a Regular Basis
Uprawnienia wojewody w sprawach zgromadzeń organizowanych cyklicznie
Autorzy:
Itrich-Drabarek, Jolanta
Jurgilewicz, Marcin
Hut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567897.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
provincial governor
assemblies
konstytucja
wojewoda
zgromadzenia
Opis:
According to art. 57 of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997, freedom to organize and participate in peaceful assemblies has been guaranteed to everyone. The condition for exercising this right is meeting the requirements set out in detail in Law on Assemblies. One of the types of assemblies is the organization of such events on a regular basis. Consent to the organization of cyclical assemblies is given by the provincial governor, as the representative of the Council of Ministers in the given province, which is an exception to the general rule according to which the decision on the organization of assemblies is issued by the commune authority, a representative of the local government. The aim of the article is to present in a comprehensive way the provincial governor’s rights in matters of assemblies organized cyclically, as well as to show the specificity of the procedure.
Zgodnie z art. 57 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. każdemu została zapewniona wolność do organizacji pokojowych zgromadzeń i uczestnictwa w nich. Warunkiem realizacji tego prawa jest spełnienie wymogów określonych szczegółowo w ustawie – Prawo o zgromadzeniach. Jednym z rodzajów zgromadzeń jest organizacja tego rodzaju przedsięwzięć cyklicznie. Zgodę na organizację zgromadzeń organizowanych cyklicznie wyraża wojewoda, jako przedstawiciel Rady Ministrów w terenie, co jest wyjątkiem od ogólnej reguły, zgodnie z którą decyzję w przedmiocie organizacji zgromadzeń wydaje organ gminy, czyli przedstawiciel samorządu terytorialnego. Celem artykułu jest ukazanie w sposób kompleksowy uprawnień wojewody w sprawach zgromadzeń organizowanych cyklicznie, jak również ukazanie specyfiki postępowania w tym zakresie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 251-260
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Language of the Preamble to the Constitution of the Republic of Poland and its Functions
O języku Preambuły do Konstytucji RP i jego funkcjach
Autorzy:
Doliwa, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177696.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Preambuła
konstytucja
funkcje języka
preamble
constitution
language functions
Opis:
The object and purpose of this paper is to reflect on the linguistic form of the preamble to the current Constitution of the Republic of Poland. Like all preambles, it has a specific form that is clearly different from ordinary texts formulated in the language of the law, and as a result, its normative character is sometimes questioned in the doctrine. The text of the preamble performs a number of functions: descriptive, expressive, impressionistic, as well as performative (causal), and poetic, and can be analyzed through the lens of each of them. Thus, the analysis of the preamble differs from that of a typical utterance formulated in the language of the law.
Przedmiotem i celem artykułu jest refleksja nad językową formą preambuły do obowiązującej Konstytucji RP. Jak wszystkie preambuły, ma ona specyficzną formę, która wyraźnie różni się od zwykłych tekstów formułowanych w języku prawa, przez co jej normatywny charakter bywa kwestionowany w doktrynie. Tekst preambuły pełni szereg funkcji: opisową, ekspresyjną, impresyjną, a także performatywną (sprawczą) i poetycką, i może być analizowany przez pryzmat każdej z nich. Analiza preambuły różni się zatem od analizy typowej wypowiedzi sformułowanej w języku prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 365-374
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nation building processes though the Constitutions. The Case of Kyrgyzstan
Autorzy:
Ozierski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450257.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Kyrgyzstan
nation
identity
constitution
Kirgistan
naród
tożsamość
konstytucja
Opis:
Prawa podstawowe to najważniejsze dokumenty kształtujące tożsamość państwa. Poprzez ustalenie definicji narodu władze interweniują, dokonują przekształcenia społeczeństwa. W nowych niepodległych państwach niestabilnych etnicznie taka definicja jest niezbędna do konstruowania relacji między różnymi grupami i utrzymania spokoju społecznego. Definicja jest symboliczna, ale ma ogromny wpływ na ustalenie stabilności. Konstytucje niepodległego Kirgistanu są efektem konsensusu politycznego, który próbuje połączyć narodowe dążenia narodu kirgiskiego, który jest podstawowym narodem w państwie kirgiskim. Przedstawiony krótki przegląd konstytucji identyfikuje małe zmiany, istotne dla społeczeństwa i jest nadal używany w dyskusji politycznej.
Źródło:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2013, 2; 69 - 76
2084-848X
Pojawia się w:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres konstytucyjnej regulacji procedury budżetowej w Polsce na tle państw Unii Europejskiej
The Scope of the Constitutional Regulation of the Budgetary Procedure in Poland in Comparison to the European Union Countries
Autorzy:
Olechno, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129992.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
budget
budgetary procedure
constitution
budżet
procedura budżetowa
konstytucja
Opis:
Based on the provisions of the constitutional rank of the basic laws of the European Union countries, with the help of a comparative and partly legal-dogmatic method, the article presents the scope and depth of the Polish regulation against the EU background, showing that it can be regarded as extensive, primarily due to the introduction of a special legislative mode taking into account the participation of both chambers of parliament and the head of state, which, as can be seen, is not the rule. Also the remaining discussed regulations, which define in detail the entities participating in the elaboration of the state budget, procedural deadlines and principles related to the budgetary balance, are not the norm in the constitutional matter, usually more laconic in this respect, of the European Union countries.
W oparciu o przepisy rangi konstytucyjnej ustaw zasadniczych państw Unii Europejskiej przy pomocy metody prawnoporównawczej i częściowo prawnodogmatycznej artykuł przedstawia zakres i głębokość polskiej regulacji na tle unijnym wykazując, że może ona uchodzić za obszerną, przede wszystkim z uwagi na wprowadzenie specjalnego trybu ustawodawczego uwzględniającego udział obu izb parlamentu i głowy państwa, co jak widać regułą nie jest. Również pozostałe omówione przepisy, szczegółowo określające podmioty biorące udział w opracowaniu budżetu państwa, terminy proceduralne oraz zasady związane z równowagą budżetową nie są normą w materii konstytucyjnej, zwykle bardziej lakonicznych w tym zakresie, państw Unii Europejskiej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 411-421
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczeństwo a Konstytucja (uwagi na marginesie ustawy Prawo o zgromadzeniach)
Society vs the Constitution (remarks on the margin of the law on assemblies)
Autorzy:
Zięba-Załucka, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471802.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uczelnia Jana Wyżykowskiego
Tematy:
demokracja
konstytucja
społeczeństwo obywatelskie
democracy
constitution
civic society
Opis:
W artykule wskazuje się, jak ważną rolę w demokracji odgrywa udział obywateli w sprawowaniu władzy. Dlatego też tradycyjne rozumienie sprawowania władzy zwierzchniej przez naród, przejawiające się w twierdzeniu, że „przez usta parlamentarzystów przemawia naród”, nie może być współcześnie bezkrytycznie akceptowane, zwłaszcza wobec wielości form angażowania się obywateli w proces decyzyjny oraz narzędzi umożliwiających artykulację ich żądań i potrzeb. Za trafne wydaje się rozumienie zasady suwerenności narodu jako związanie wszystkich organów władzy publicznej działających w RP wolą wyrażaną przez ogół obywateli. Wola ta jest prezentowana nie tylko w postaci preferencji wyborczych, ale także za pośrednictwem instytucji demokracji bezpośredniej, gdyż pośrednia forma sprawowania władzy w ramach społeczeństwa obywatelskiego nie może zostać uznana za wystarczającą i satysfakcjonującą. Jedną z form aktywności obywatelskiej jest prawo do zgromadzania się. Autorka wskazuje na kontrowersje wokół tej ustawy i dowodzi, że być może wynikają one z negatywnej praktyki konsultacji społecznych.
The author indicates how important the role of citizens is in the exercise of power in democracy. Therefore, the traditional understanding of the exercise of supreme power by the nation, manifested in the statement that “the nation speaks through the mouths of parliaments” can not be uncritically accepted today, especially in the relation to the multiple forms of citizens’ involvement in the decision-making process and tools enabling the articulation of their demands and needs. It seems appropriate to understand the principle of national sovereignty as binding all public authorities operating in the Republic of Poland in the will expressed by all citizens. This will is presented by indicating certain views of preferences during elections, and also through the institution of direct democracy, because the indirect form of exercising power within civil society can not be considered sufficient and satisfying. One of the forms of civic activity is the right to gather. The authoress points to the controversy surrounding this bill and proves that it may be due to the negative practice of social consultations.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Społecznych; 2018, 11; rb.ujw.pl/social
2543-6732
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowe zapisy konstytucyjne RP w edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju
The main provisions in the Constitution of the Republic of Poland addressing sustainable development
Autorzy:
Piontek, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/271777.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
Tematy:
edukacja
rozwój zrównoważony
konstytucja
constitution
sustainable development
education
Opis:
The article indicates a constitutional fixation of the principle and concept of sustainable development (article 5, 20 and 30 of the Constitution of the Republic of Poland) and the significance of these provisions for the science and the education process. Nevertheless, when doing science and education in practice, these provisions are frequently neglected and ignored. The consequences however have not been subject of evaluation from the viewpoint of complying with the Constitution.
Źródło:
Problemy Ekologii; 2009, R. 13, nr 5, 5; 235-236
1427-3381
Pojawia się w:
Problemy Ekologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag na temat konstytucyjnej regulacji apolityczności sędziów w Polsce
Some comments on constitutional regulation of apoliticality of judges in Poland
Autorzy:
Mojski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047956.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Fundacja Niepodległości
Tematy:
apolityczność
sędziowie
konstytucja
Polska
apoliticality
judges
constitution
Polska
Opis:
One of the established standards of modern democratic countries is the apoliticality of judges. This standard is also referred to by the Constitution, which has been in force in Poland since 1997, which prohibits judges from belonging to political parties and trade unions, as well as from conducting public activities incompatible with the principles of the independence of courts and judges. However, in political practice the issue of apoliticality of Polish judges raises disputes regarding detailed matters, which in connection with statutory changes concerning the judiciary, in particular in recent years, have been gaining momentum. These disputes partly result from the not completely clear nature of the constitutional provisions, which refer to the principle of apoliticality of judges, but partly also from the wrong perception of this constitutional principle by some. The purpose of this article is to attempt to present the basic issues related to these problems in the context of applicable constitutional norms.
Źródło:
Prawo i Polityka; 2019, 9; 23-30
2080-5799
Pojawia się w:
Prawo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucja relatywna i absolutna w myśli Carla Schmitta
Relative and absolute constitution in Carl Schmitts thought
Autorzy:
Engelking, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1681211.pdf
Data publikacji:
2019-03-31
Wydawca:
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
Tematy:
Carl Schmitt
konstytucja
Republika Weimarska
constitution
Weimar Republic
Opis:
W Nauce o konstytucji (1928) niemiecki filozof prawa i teoretyk polityki Carl Schmitt wprowadza pojęcia konstytucji relatywnej i konstytucji absolutnej. O ile ta pierwsza jest przezeń dość dokładnie zdefiniowana, o tyle w stosunku do drugiej Nauka o konstytucji pozostaje niejasna — Schmitt nigdzie nie definiuje tego, czym właściwie konstytucja absolutna jest i podaje co najmniej trzy możliwe opcje rozumienia tego terminu. Dlatego też należy stworzyć jej jasną definicję poprzez negację, opisując za Schmittem metody relatywizacji konstytucji, które dostrzegł on w sobie współczesnych czasach w Republice Weimarskiej i w ustawie zasadniczej tego państwa. Jedna z metod tej relatywizacji, czyli wywodzenie wymowy całego tego aktu prawnego z jej pojedynczego artykułu, dokonał również sam Schmitt, odczytując artykuł 48 owej ustawy zasadniczej (w zamierzeniu twórców konstytucji drugorzędny), opisując uprawnienia prezydenta do zawieszania praw i wolności podczas trwania sytuacji ekstraordynaryjnej, jako dla niej kluczowy. Celem takiego odczytania Schmitta była, co paradoksalne, obrona konstytucji i uczynienie zrozumiałą w jej sensie absolutnym. W artykule autor rekonstruuje wskazane wyżej terminy oraz opisuje relatywizację, której autorem stał się Schmitt.
In his Constitutional theory (1928) German legal philosopher and political theoretician Carl Schmitt introduces two notions: relative constitution and absolute constitution. While the former is in his treatise quite precisely defined, the latter remains unclear. Schmitt nowhere defines what the absolute constitution actually is and gives at least three possible options of understanding of this term. Therefore, it is necessary to create a clear definition through negation, describing the methods of relativization of the constitution, which Schmitt saw himself in the Weimar Republic. One of the methods of this relativization (the derivation of the meaning of the entire legal act from its single article), was also carried out by Schmitt himself. German political theorist read article 48 of the constitution (intended as of minor importance by the authors of the bill), which describes the president's prerogative to suspend rights and freedom during the extraordinary situation, as key to entire act. The purpose of this reading taken by Schmitt was, paradoxically, the defense constitution and making it understandable it in its absolute sense. In the article, author reconstructs the above-mentioned terms and describes the relativization which was created by Schmitt.
Źródło:
Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego; 2019, 3; 65-71
0137-5490
Pojawia się w:
Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem bezpieczeństwa w wybranych polskich konstytucjach
Security problem in selected polish constitutions
Autorzy:
Jurgilewicz, Marcin
Itrich-Drabarek, Jolanta
Misiuk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929671.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
bezpieczeństwo
prawa człowieka
constitution
security
human rights
Opis:
Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, zaś podstawą normatywną jej funkcjonowania jest akty prawny najwyższego rzędu - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Ustawa zasadnicza ma najwyższą rangę i moc pośród wszystkich źródeł prawa powszechnie obowiązujących. Prawodawca w ustawie zasadniczej przyznał niektórym normom status zasad konstytucyjnych, które pełnią m.in. funkcję norm programowych stanowiąc jednocześnie podstawę do interpretacji innych przepisów. Wśród zasad konstytucyjnych wyróżniony został obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom. Artykuł w ogólnym zarysie ukazuje problem bezpieczeństwa nie tylko w aktualnie obowiązującej ustawie zasadniczej, ale także w innych, wybranych polskich konstytucjach.
The Republic of Poland is a democratic state ruled by law, and the normative basis of its functioning is legal acts of the highest order – the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997. The Basic Law has the highest rank and force among all sources of universally binding law. In the constitution, the legislator granted certain norms the status of constitutional principles, which are fulfilled by the function of program norms while being the basis for the interpretation of other regulations. Among the constitutional principles, the obligation to ensure the safety of citizens was distinguished. The article in general presents the problem of security not only in the currently binding constitution, but also in selected other Polish constitutions.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 347-358
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies