Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish Catholic Church" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Od kohabitacji do nienawiści. Polska Kronika Filmowa w potyczkach z Kościołem katolickim (1946-1951)
    From Cohabitation to Hatred: The Skirmishes of Polish Newsreels With the Catholic Church (1946-1951)
    Autorzy:
    Cieśliński, Marek Kosma
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342056.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Polska Kronika Filmowa
    PRL
    Kościół katolicki
    Polish Newsreels
    Polish People’s Republic
    Catholic Church
    Opis:
    W okresie ustanawiania nowego ustroju w Polsce po II wojnie światowej dla komunistów istotne było zachowanie harmonijnej współpracy z większością środowisk i utrzymanie pozorów tolerancji wyznaniowej. Informacje prezentowane w Polskiej Kronice Filmowej wiernie i obiektywnie przedstawiały wydarzenia religijne zachodzące w kraju. Sytuacja uległa zmianie z początkiem 1948 r., kiedy to PKF stała się aktywnym współtwórcą antyklerykalnych kampanii propagandowych. Do często poruszanych tematów należały pokazowe procesy polityczne dotyczące duchownych, zmanipulowane reportaże na temat społecznego poparcia dla antykościelnych działań władzy, promocja postaw ruchu księży patriotów, a także relacje ze składania przez księży aktów ślubowania na wierność i lojalność Polsce Ludowej. Analiza poszczególnych wydań Kroniki przedstawia retorykę wykorzystywanego w tym celu komentarza oraz rekonstruuje działania kompozycyjne podejmowane podczas realizacji niektórych wydań.
    During the establishment of the new regime in Poland after the war for Communists it was important to maintain harmonious relationship with most circles and maintain a semblance of religious tolerance. Information presented in Polish Newsreels faithfully and objectively presented religious events taking place in the country. The situation changed at the beginning of 1948, when Polish Newsreels had become an active co-creator of anti-clerical propaganda campaigns. Commonly discussed topics included political show trials of the clergy, manipulated reports about public support for Government anti-Church activities, promotion of the attitudes displayed by the Patriot Priests Movement, as well as reports of the oath of allegiance and loyalty to Polish People’s Republic made by members of the clergy. Analysis of various editions of The Newsreel presents the rhetoric used for this purpose and reconstructs film composition and editing techniques employed in some of the editions.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2015, 92; 76-86
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody działań organów bezpieczeństwa wobec duchowieństwa i wiernych Kościoła rzymskokatolickiego w województwie koszalińskim w latach 1950-1975
    Autorzy:
    Konkol, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591126.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Roman Catholic Church
    Security Service
    Security Authorities
    Koszalin Province
    Polish People’s Republic
    repressions
    congregation
    believers
    Kościół rzymskokatolicki
    organy bezpieczeństwa
    województwo koszalińskie
    PRL
    represje
    wierni
    Opis:
    Koniec II wojny światowej to czas, w którym Polska znalazła się pod wpływem Związku Radzieckiego. W latach czterdziestych XX wieku zinstytucjonalizowana władza komunistyczna dotykała i sprawowała kontrolę nad każdym aspektem życia codziennego obywateli. Jednym z najtrudniejszych do wprowadzenia w życie działań była sekularyzacja polskiego społeczeństwa. Katolicki światopogląd był wówczas jednym z najistotniejszych czynników, które wpływały na zachowanie oraz sposób myślenia społeczności polskiej, jednocześnie wyraźnie kontrastując z głoszonym przez komunistów ateizmem. Z tego powodu ówczesne organy bezpieczeństwa ustanowiły sprawę nadzoru kleru jako priorytet. W związku z tym postanowieniem, władze wprowadziły represje mające na celu podważenie autorytetu duchownych, a także odciągnięcie wierzących od nauk Kościoła rzymskokatolickiego. Działania w tym zakresie były prowadzone z równym natężeniem na obszarze całego kraju, włącznie z województwem koszalińskim, które zostało ustanowione latem 1950 roku.
    The end of the II WW brought Poland into the USSR’s influence zone. The 1940s was a decade which institutionalised the communist power imposed on every area of people’s lives. One of the most difficult task to implement was the secularization of polish society. Catholic world-view was one of the major factors that influenced their behaviour and way of thinking and meaningfully contrasted with atheism ‘recommended’ by the communists. That is why one of the Security Service priorities was clergy surveillance and repressions referred to undermine clergy’s authority as well as pulling back the believers away from the Roman Catholic Church learning. Those operations were equal in action in the whole country, including Koszalin Province, which was constituted in the summer of 1950.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 1; 79-123
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność organów bezpieczeństwa Polski Ludowej wobec wybranych zakonów męskich w województwie koszalińskim w latach 1950-1975
    Activity of the Security Organs towards the Selected Monasteries in the Koszalin Voivodship in the Years 1950–1975
    Autorzy:
    Konkol, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1590972.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Polish People’s Republic
    security organs
    repressive measures
    Roman Catholic Church
    monasteries
    the faithful
    Koszalin Voivodship
    PRL
    aparat bezpieczeństwa
    represje
    Kościół rzymskokatolicki
    zakony męskie
    wierni
    województwo koszalińskie
    Opis:
    After the World War II Poland was included in the Soviet Union zone of influence. The second half of the 1940s was marked by the sanctioning of the communist power, which attempted to gain control of all the spheres of life. One of the most difficult assumptions to be implemented was laicization of the Polish society. The Catholic worldview significantly affected their conduct and way of thinking, which clashed with the atheism promoted by the communists. This is why one of the security organs’ priorities was surveillance of the monastic clergy, whose prestige was continuously being undermined in the eyes of the faithful.
    Po zakończeniu II wojny światowej Polska znalazła się w strefie wpływów Związku Radzieckiego. Druga połowa lat 40. upłynęła pod znakiem sankcjonowania władzy komunistycznej, starającej się podporządkować sobie wszelkie dziedziny życia. Jednym z najtrudniejszych założeń do realizacji była laicyzacja społeczeństwa polskiego. Światopogląd katolicki znacząco wpływał na postępowanie i tok myślenia ludności, co zderzyło się z propagowanym przez komunistów ateizmem. Dlatego jednym z priorytetów organów bezpieczeństwa była inwigilacja duchowieństwa zakonnego, którego autorytet nieustannie podważano w oczach wiernych.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 3; 67-98
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawne aspekty struktury ustrojowej i działań operacyjnych prowadzonych wobec Kościoła Katolickiego przez Urząd do Spraw Wyznań w latach 1950–1975. Recenzja monografii Michała Krawczyka Struktura organizacyjna i działalność Urzędu do Spraw Wyznań w latach 1950–1975 – wybór archiwaliów z wprowadzeniem, Siedlce: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego 2022, ss. 248
    Legal aspects of the structure and operating activities of the Office for Denominational Affairs related to the Catholic Church in the Years 1950–1975. Review of Michał Krawczyk’s monograph Struktura organizacyjna i działalność Urzędu do Spraw Wyznań w latach 1950–1975 – wybór archiwaliów z wprowadzeniem, Siedlce: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, pp. 248
    Autorzy:
    Nowakowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050766.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    komunizm
    Urząd do Spraw Wyznań
    Kościół Katolicki
    polityka wyznaniowa
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    administracja wyznaniowa
    PRL
    communism
    Catholic Church
    Office for Denominational Affairs
    religious politics
    Polish People’s Republic
    denominational administration
    Opis:
    Niniejszy artykuł stanowi krytyczne omówienie monografii Michała Krawczyka pt. Struktura organizacyjna i działalność Urzędu do Spraw Wyznań w latach 1950–1975 – wybór archiwaliów z wprowadzeniem (Siedlce: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego 2022) z uwzględnieniem innych badań dotyczących tytułowej problematyki. Recenzowana monografia prezentuje wybrane archiwalia z bogatych zasobów Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Odnoszą się one do struktury organizacyjnej urzędu i jej kolejnych przeobrażeń, nadzoru urzędu nad terenową administracją wyznaniową, formalnego zakresu uprawnień poszczególnych komórek organizacyjnych urzędu oraz treści aktów prawnych wydawanych przez ten organ. Pozwalają też na poznanie rzeczywistych celów realizowanych przez tę jednostkę i metod stosowanych dla ich osiągnięcia. Prezentacja powyższych materiałów źródłowych stanowi istotny wkład we współczesne badania dotyczące Urzędu do Spraw Wyznań, które – pomimo wydania na ten temat kilku ważnych opracowań – znajdują się wciąż na początkowym etapie.
    The aim of this paper is to critically discuss Michał Krawczyk’s monograph titled Struktura organizacyjna i działalność Urzędu do Spraw Wyznań w latach 1950–1975 – wybór archiwaliów z wprowadzeniem (Organizational structure and activities of the Office for Denominational Affairs in the years 1950–1975), published in 2022, taking into account other relevant research. Krawczyk’s monograph presents selected sources from the rich archival material stored in the Archives of Modern Records in Warsaw. The material pertains to the organizational structure of the Office and its subsequent transformations, its supervision of domestic denominational administration, the formal scope of powers of its individual units and the content of legal acts issued by this body. The sources also provide insight into the Office’s actual goals and the methods used to achieve them. The presentation of these source materials makes a significant contribution to the research on the Office for Denominational Affairs, which – despite the publication of some important works – is still at an early stage.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 461-475
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół – Partia – teatr: Cenzura rozproszona w PRL
    Church–Party–Theater: Diffuse Censorship in the Polish People’s Republic
    Autorzy:
    Kościelniak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29430912.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    censorship after 1945
    self-censorship
    Polish People’s Republic
    Catholic Church
    Teatr Powszechny in Warsaw
    Zygmunt Hübner
    Władysław Terlecki
    Jasna Góra Monastery
    cenzura po 1945
    autocenzura
    PRL
    Kościół katolicki
    Teatr Powszechny w Warszawie
    Jasna Góra
    Opis:
    Tekst jest analizą wydarzeń związanych z podjętą przez hierarchów Kościoła katolickiego próbą zablokowania premiery spektaklu Odpocznij po biegu w reż. Zygmunta Hübnera (prem. 11 listopada 1976 w Teatrze Powszechnym w Warszawie). Autor ukazuje mechanizmy działania cenzury w PRL na podstawie częściowo nieznanej korespondencji na linii Kościół – rząd – teatr oraz zestawienia medialnych przekazów na temat spektaklu z instrukcjami i raportami państwowej cenzury. Stawia tezę, że obowiązujące w narracjach dotyczących Polski Ludowej utożsamienie cenzury z instytucją GUKPPiW jest niewystarczające i błędne. W zamian proponuje ujęcie zgodne z koncepcją cenzury rozproszonej, rozumianej jako praktyka wynikająca z powiązań i zależności pomiędzy Kościołem, Partią i teatrem, w których urząd państwowej cenzury nie był jedyną instancją. Powiązania te miały szczególne znaczenie w przypadkach dotyczących ochrony uczuć religijnych.
    This article analyzes the events around the attempt of Catholic Church officials to block the premiere of Odpocznij po biegu (Rest after the Race), a play based on Władysław Terlecki’s novel, directed by Zygmunt Hübner (prem. 11 November 1976 in Teatr Powszechny, Warsaw). The author demonstrates the mechanisms of censorship in the Polish People’s Republic based on correspondence, partly unknown before, between the Church, the government, and the theater, as well as juxtaposing media accounts about the play and the instructions and reports of state censorship. He posits that the identification of censorship with the institution of the Chief Office for the Control of the Press, Publications, and Public Performances (GUKPPiW), established in narratives about People’s Poland, is insufficient and erroneous. Instead, he proposes an approach drawing on the concept of diffuse censorship, understood as a practice resulting from the interconnections and interdependencies between the Church, the Party, and the theater, in which the office of state censorship was not the only agent. These interconnections were particularly important in cases involving the protection of religious feelings.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 4; 139-163
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnowa posoborowa w Kościele katolickim w Polsce w latach 1978-1989. Zarys wybranych problemów
    Post-Council Renewal in the Catholic Church in Poland in the Years 1978-1989. An Outline of Chosen Problems
    Autorzy:
    Białkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545137.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Kościół katolicki
    PRL
    Sobór Watykański II
    recepcja Vaticanum II
    Jan Paweł II
    Konferencja Episkopatu Polski
    Komisje Episkopatu Polski
    nauczanie soborowe
    reforma liturgii
    kolegialność biskupów
    synodalność
    ekumenizm
    odnowa życia zakonnego
    ruchy katolickie
    Catholic Church
    Polish People’s Republic
    Second Vatican Council
    reception of Second Vatican Council
    Commissions of the Polish Episcopate
    application of council teachings
    reform of liturgy
    collegiality of bishops
    idea of synodality
    ecumenical movement
    renewal of monastic life
    Catholic movemens
    Catholic associations
    Opis:
    Lata 1978-1989 to w Kościele katolickim w Polsce faza dojrzała recepcji Soboru Watykańskiego II. Do najważniejszych zjawisk mających wpływ na jej przebieg należały: przemiany polskiej religijności w latach osiemdziesiątych XX w.; nowy model relacji państwo-Kościół katolicki; społeczny wymiar trzech pielgrzymek Papieża-Polaka do Ojczyzny (1979-1983-1987); zmiany personalne i pokoleniowe w Episkopacie Polski. Ważną rolę odgrywała działalność specjalistycznych Komisji Episkopatu Polski, które nadawały całemu procesowi właściwe tempo i wyznaczały główne kierunki zmian. Aplikacja nauczania soborowego w teologii polskiej zaznaczyła swoją obecność w pracach: ks. Józefa Kudasiewicza (biblistyka), ks. Józefa Tischnera (katolicka nauka społeczna), ks. Adama Ludwika Szafrańskiego (eklezjologia), o. Stanisława Celestyna Napiórkowskiego OFMConv. (mariologia, ekumenizmu), ks. Wacława Hryniewicza OMI (ekumenizm), o. Jana Charytańskiego SJ (katechetyka), ks. Franciszka Blachnickiego (teologia pastoralna i liturgika), ks. Eugeniusza Werona SAC (teologia laikatu), biskupa Wilhelma Pluty (teologia pastoralna), ks. Franciszka Woronowskiego (teologia pastoralna) oraz ks. Tadeusza Dajczera (religioznawstwo i fenomenologia religii). Publikacja czterech tomów „Liturgii Godzin” oraz wydanie w 1986 r. „Mszału Rzymskiego dla Diecezji Polskich” stanowiły zwieńczenie odnowy liturgicznej. Z kolei ukazanie się krytycznego III wydania „Biblii Tysiąclecia” (1980 r.), było realizacją postulatów zgłaszanych już w drugiej połowie lat sześćdziesiątych XX w. Kolegialność biskupów znalazła w pełni odzwierciedlenie w przepisach nowego Statutu Konferencji Episkopatu Polski (1987 r.), a synodalność rozwijała się poprzez synody. W latach 1978-1989 trwały obrady jednego synodu prowincjonalnego i dziewięciu synodów diecezjalnych. Sporym osiągnięciem ruchu ekumenicznego było zainaugurowanie dwustronnych dialogów doktrynalnych (odnośnie ważności chrztu św. oraz małżeństw mieszanych). Przystosowana odnowa życia zakonnego w dekadzie lat osiemdziesiątych XX w. miała przede wszystkim wymiar jurydyczny związany z rewizją prawa zakonnego oraz przyjęciem nowych konstytucji. Aktywność świeckich zaowocowała rozwojem wcześniej działających ruchów i stowarzyszeń oraz narodzinami nowych. Dynamiczny wzrost był udziałem Drogi Neokatechumenalnej, Katolickiej Odnowy w Duchu Świętym, Ruchu Światło-Życie, Ruchu Rodzin Nazaretańskich oraz Wspólnot Życia Chrześcijańskiego.
    The years 1978-1989 in the Catholic Church in Poland constitute a mature stage of the reception of the Second Vatican Council. Among the most important phenomena that influenced the process were: changes in Polish religious life in the 1980’s; new model of state-Church relationship, social aspect of the three pilgrimages of the Polish Pope to Poland (1979-1983-1987); personal and generational changes in Polish Episcopate. An important role was played by the activity of special Commissions of the Polish Episcopate, which gave the whole process an appropriate tempo and determined the main directions of changes. The application of council teachings in Polish theology could be found in the works of: Rev. Józef Kudasiewicz (Bible studies), Rev. Józef Tischner (Catholic Social Teaching), Rev. Adam Ludwik Szafrański (Ecclesiology), Fr. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv. (Mariology, Ecumenism), Rev. Wacław Hryniewicz OMI (Ecumenism), Fr. Jan Charytański SJ (Catechetics) Rev. Franciszek Blachnicki (Pastoral Theology and Liturgics), Rev. Eugeniusz Weron SAC (Theology of the Laity), Bishop Wilhelm Pluta (Pastoral Theology), Rev. Franciszek Woronowski (Pastoral Theology) and Rev. Tadeusz Dajczer (Religious Studies and Phenomenology of Religion). Publication of four volumes of Liturgy of Hours and Roman Missal for Polish Dioceses (1986) constituted the culmination of liturgical renewal. Publication of critical third edition of the Millennium Bible (1980) was the realization of the postulates set in the second half of the 1960’s. Collegiality of bishops was fully reflected in the regulations of the new Statute of Polish Episcopal Conference (1987), and the synodality developed through synods. In the years 1978-1989 there was one provincial synod assembly and nine diocesan synod assemblies. A considerable achievement of the ecumenical movement was the inauguration of bilateral doctrinal dialogues (about the validity of baptism and mixed marriages). The renewal of monastic life in the 1980’s was predominantly of juridical dimension connected with the revision of monastic law and adopting new constitutions. Activity of the laity resulted in the development of existing movements and associations and the creation of new ones. Neocatechumenal Way, Catholic Charismatic Renewal, Light-Life Movement, Families of Nazareth Movement and Christian Life Communities enjoyed a dynamic growth.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 130; 263-323
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność Służby Bezpieczeństwa wobec klasztoru OO Kapucynów w Krośnie w latach 1981-1989
    The activities of the Security Service against the Order of Capuchin friars in Krosno in the years 1981-1989
    Autorzy:
    Kaczmarski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545067.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-30
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Kościół katolicki
    kapucyni
    Solidarność
    PRL
    Służba Bezpieczeństwa
    rozpracowanie
    Wydział do Spraw Wyznań
    The Catholic Church
    Capuchin Order
    Solidarity
    Polish People’s Republic Department IV of the Security Service of the Ministry of Internal Affairs
    administrative activities
    the Department of Religious Denominations
    Opis:
    W latach 1982-89 klasztor oo. Kapucynów w Krośnie należał do tych jednostek administracyjnych Kościoła katolickiego na terenie ówczesnego województwa krośnieńskiego, które udzielały zdecydowanego wsparcia lokalnym strukturom „Solidarności” i wokół których ogniskowała się działalność miejscowych środowisk opozycyjnych. Ojciec gwardian Bogusław Piechuta oraz jego zakonni współbracia: o. Ryszard Śleboda i o. Zdzisław Duma, należeli do bezkompromisowych przeciwników władzy komunistycznej. Z tego powodu byli inwigilowani i rozpracowywani przez funkcjonariuszy Wydziału IV SB WUSW w Krośnie. Autor artykułu stara się odtworzyć działania operacyjne Służby Bezpieczeństwa wobec tego klasztoru w latach 1982-1989. Pokazuje również wymierzone w tą wspólnotę zakonną działania administracyjne prowadzone przez krośnieński Wydział do Spraw Wyznań.
    In the years 1982-89, the monastery of Capuchin Friars in Krosno was one of those administrative units of the Catholic Church in then Krosno Voivodship which unequivocally supported the local structures of Solidarity and which constituted the active centre of the local opposition. The Guardian, Fr. Bogusław Piechuta and his confreres, Fr. Ryszard Śleboda and Fr. Zdzisław Duma, were uncompromising adversaries of the communist authorities. For this reason, they were under the surveillance of the functionaries of Department IV of the Security Service of the Ministry of Internal Affairs in Krosno. The author of the article strives to retrace the operative activities of the Security Service towards the order in the years 1982-1989. He also presents administrative activities of the Department of Religious Denominations in Krosno aimed against the order.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2017, 127; 267-300
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadzór państwa nad punktami katechetycznymi na przykładzie działań administracji w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego
    State supervision over religious instruction centres - an example of state administration in Zielona Gora and its activities toward the church organization in Gorzow Wielkopolski
    Autorzy:
    Mazurkiewicz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912692.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    Catholic Church - communist authorities conflicts (Poland)
    church-state relations (People' Republic of Poland)
    clergy
    freedom of conscience and religion
    Peoples Republic of Poland
    relations between the state and churches
    religion education in Polish school
    kościoły i inne związki wyznaniowe
    nauka religii
    prawo wyznaniowe
    relacje państwo - kościół
    wolność sumienia i wyznania
    PRL
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Opis:
    Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
    Immediately after World War 2, the communist authorities began to curb the Church's influence on the educational environment. Despite the commitment not to obstruct religious education in schools, undertaken in the Church-State Agreement of 1950, the authorities decided to reduce the number of religion classes and expel the instructors. In response, already in the school year 1952/1953, the Church initiated the establishment of religious instruction centres. A temporary change occurred during the political 'thaw' in 1956, when religion was re-established as a school subject. This condition, however, lasted no longer than until 1961; according to the newly enacted law of 15 July 1961, religious instruction was ultimately removed from educational establishments, and the supervision over the entire educational activity was to be exercised by the Ministry of Education. The provisions of the new law provided for the management of religious instruction centres and instructed on their official registration. Consequently, the communist authorities were vested with special powers to visit and monitor the activities of such centres. In the parishes of the Gorzow Church located in the Zielona Gora region, the authorities responsible for handling denominational and educational affairs tried to make priests comply with the regulations, but the unyielding stance of the Gorzow Curia resulted in merely few priests registering their religious instruction classes and accepted remuneration for the teaching. Also, few priests consented to the authorities visiting religion classes held in the church premises and reporting on the instruction. Confronted with the ineffectiveness of both administrative action and unlawful pressure involving intimidation, blackmailing and punishing the priests conducting religion classes in the centres, in the mid-1970s, the authorities practically abandoned the control of such establishments, and in October 1981 repealed the unfair regulations recognizing that any religious instruction in parishes is an internal matter of churches and religious associations.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 111-139
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstytucyjna zasada oddzielenia państwa od kościoła w działalności Wydziału do Spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Krośnie wobec Kościoła Katolickiego
    The constitutional principle of separation of church and state in the operation of the Department of Religious Affairs in the Voivodeship office in Krosno against the Catholic Church
    Autorzy:
    Dyda, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043972.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Polish People’s Republic
    Department for Religious Affairs
    Catholic Church
    separation of Church and State
    sacred architecture
    Church-State relations
    religious organization
    religious freedom
    freedom of conscience and religion
    religious communities
    communist regime
    Polska
    budownictwo sakralne
    oddzielenie państwa od kościoła
    Wydział do Spraw Wyznań
    związek wyznaniowy
    wolność sumienia i religii
    wolność sumienia i wyznania
    relacje państwo-kościół
    PRL
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    rozdział kościoła i państwa
    Kościół w PRL
    kościoły i związki wyznaniowe
    Krosno
    reżim komunistyczny
    Polska Ludowa
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza działań Wydziału do Spraw Wyznań w Krośnie wobec Kościoła Katolickiego w perspektywie realizacji konstytucyjnej zasady oddzielenia państwa od kościoła. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 lipca 1952 roku stanowiła, że kościół jest oddzielony od państwa (art. 70 ust. 2) i jednocześnie może swobodnie wypełniać swoje funkcje religijne (art. 70 ust. 1). Regulacja ta dotyczyła także innych związków wyznaniowych. Ówczesna nauka prawa konstytucyjnego pojmowała tę swobodę jako wolność głoszenia doktryny, organizowania zgromadzeń religijnych, udzielania posług, nauczania, tworzenia zakonów, utrzymywania kontaktów z zagranicznymi współwyznawcami. Swoistym standardem wobec Kościoła Katolickiego stało się dyskryminujące stosowanie prawa. Za przykład takiej sytuacji można uznać blokowanie i ograniczanie budownictwa sakralnego za pomocą środków prawnych – zwłaszcza karnych i administracyjnych. Wydział do Spraw Wyznań w Krośnie zasadę oddzielenia państwa od kościoła pojmował jako pełną laicyzację życia społecznego prowadząc m.in. akcję przeciwdziałania rozwojowi budownictwa sakralnego oraz podejmowania inicjatyw duszpasterskich przez kler katolicki (zwłaszcza w zakresie duszpasterstwa młodzieży).
    The subject matter of this article is the analysis of the action of the Department for Religious Affairs in Krosno against the Catholic Church in the light of the constitutional principle about Church and State separation. The Constitution of the Polish People’s Republic of 22 July 1952 set forth the separation of Church and State (Art. 70, para. 2) and stipulated that the Church can freely carry out its religious functions (Art. 70, para. 1). This provision applied also to other religious associations. Under the constitutional law at that time, this freedom was understood as the freedom to proclaim doctrine, organize religious assemblies, provide ministry and teaching, establish religious orders, and maintain contacts with the believers abroad. The law was used to discriminate against the Church, which became a kind of standard. For example, legal measures, especially penal and administrative sanctions, were employed to block and restrict the construction of buildings used for religious purposes. The constitutional principle concerning Church and State separation was understood by the Department of Religious Affairs in Krosno as a total secularization of social life. For example, it was used to justify taking actions against the development of buildings used for religious purposes or against any pastoral activities undertaken by the Catholic clergy, especially concerning the youth ministry.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2017, 20; 335-372
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnowa posoborowa w Kościele katolickim w Polsce w latach 1972-1978. Zarys wybranych problemów
    Post-council renewal in Catholic Church in Poland in the years 1972-1978. A draft of selected problems
    Autorzy:
    Białkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545125.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-30
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Kościół katolicki
    PRL
    Sobór Watykański II
    recepcja Vaticanum II
    Komisje Episkopatu Polski
    nauczanie soborowe
    reforma liturgii
    idea synodalności
    ruch ekumeniczny
    odnowa życia zakonnego
    katolickie szkolnictwo wyższe
    aktywność wiernych
    teologia polska
    studia biblijne
    formacja seminaryjna
    ruchy
    movements
    stowarzyszenia
    Catholic Church
    PPR
    Second Vatican Council
    Vatican II reception in Poland
    commissions of Polish Bishops’ Conference
    implementation of council’s ideas
    liturgical reform
    implementation of the idea of synodality
    ecumenical movement’s achievements
    renewal of oders’ and congregations’ life
    renewal of catholic university education
    laity’s activity
    Polish theology
    biblical studies
    formation of seminarians
    societes
    Opis:
    Lata 1972-1978 zamykają fazę wczesną recepcji Soboru Watykańskiego II w Kościele katolickim w Polsce. Teoretyczne i praktyczne wcielanie idei soborowych odbywało się w specyficznych warunkach społeczno-politycznych państwa totalitarnego. Do najważniejszych zjawisk charakteryzujących drugą fazę należały: przemiany polskiej religijności; atomizacja środowisk laikatu; wzrost znaczenia kanałów komunikacji społecznej Kościoła instytucjonalnego z wiernymi; relacje hierarchów Kościoła katolickiego z opozycją demokratyczną; próby uregulowania stosunków dyplomatycznych PRL-Stolica Apostolska. Ważną rolę odgrywała działalność specjalistycznych Komisji Episkopatu Polski, które nadawały całemu procesowi właściwe tempo i wyznaczały główne kierunki zmian. Do najbardziej zaangażowanych gremiów należały: Komisja Liturgiczna, Komisja do Spraw Ekumenizmu, Komisja Apostolstwa Świeckich, Komisji do Spraw Nauki Katolickiej, Komisja Duszpasterstwa Ogólnego. Skromne, ale zasadnicze cele zostały osiągnięte w zakresie aplikacji nauczania soborowego w teologii polskiej. Wśród wielu tytułów na szczególną uwagę zasługuje – opublikowana w 1972 r. – książka „U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II” pióra kardynała Karola Wojtyły. Ważne dla odnowy posoborowej prace wydali również: ks. Stanisław Olejnik (teologia moralna), ks. Wincenty Granat (teologia dogmatyczna), ks. Franciszek Blachnicki (teologia pastoralna i liturgika), o. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv. (historia ekumenizmu), ks. Feliks Zapłata SVD (misjologia), ks. Eugeniusz Weron SAC (teologia laikatu). Reforma liturgii objęła kilka wymiarów, przy czym wskazać można co najmniej trzy zasadnicze: przygotowania i redakcji nowych ksiąg liturgicznych; praktycznego przystosowania świątyń do nowego rytu mszy św. poprzez zmianę umiejscowienia ołtarza, tabernakulum oraz inne adaptacje architektoniczne; nowej formacji służby liturgicznej. Natomiast pogłębienie studiów biblijnych najpełniej uwidoczniło się poprzez tłumaczenie Pisma św. – tzw. Biblię Poznańską, która ukazała się w 1975 r. Z kolei praktyczna realizacja idei synodalności wyrażała się w kolejnych synodach: III Synodzie Warszawskim; Duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej; I Synodzie Katowickim; II Synodzie Gdańskim; II Synodzie Częstochowskim; II Synodzie Lubelskim; II Synodzie Gnieźnieńskim. Sporym osiągnięciem ruchu ekumenicznego było podjęcie działalności przez Komisję Mieszaną Polskiej Rady Ekumenicznej i Komisji do spraw Ekumenizmu Episkopatu Polski. Dla wielu zgromadzeń zakonnych przystosowana odnowa życia wiązała się z powrotem do źródeł i pierwotnego ducha wspólnot. Odnowa katolickiego szkolnictwa wyższego wymagała szczególnego uporządkowania, uregulowania i ujednolicenia kwestii prawno-kanonicznej wydziałów teologicznych oraz ATK, co było przedmiotem szczególnej troski kardynała Karola Wojtyły. Wśród ruchów katolickich przykładem posoborowych przemian był dynamiczny rozwój Ruchu Żywego Kościoła/ Ruchu Światło-Życie. W omawianym okresie wyraźny nacisk położono na kształtowanie się struktur oraz dopracowanie założeń koncepcyjnych.
    The years 1972-1978 close the early phase of Vatican II reception in the Catholic Church in Poland. Theoretical and practical implementation of council’s ideas took place in particular socio-political conditions of a totalitarian state. The most important phenomena characteristic for the second phase were: changes in Polish piety, atomization of laity groups, growing importance of social communication channels running joining the institutional Church and laity; relationship between catholic hierarchy and democratic opposition; attempts at regulating diplomatic relations between Polish People’s Republic and the Holy See. An important role was played by commissions of Polish bishops entrusted with special tasks. They made sure that everything happened at a proper speed and controlled the tendencies of transformation. The most engaged groups were: Liturgical Commission, Ecumenical Commission, Commission for the Apostolate of Laity, Commission for Catholic Teaching and Commission of General Pastoral Care. Modest, but most important aims were achieved as far as implementing council’s teaching in Polish theology are concerned. A book by cardinal Karol Wojtyła entitled “At the roots of renewal. A study of Vaticanum II implementation” merits special attention. Works which proved crucial to the post-council renewal were published by fr. Stanisław Olejnik (moral theology), fr. Wincenty Granat (dogmatic theology), fr. Franciszek Blachnicki (pastoral theology and liturgical studies), fr. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv (history of ecumenism), fr. Feliks Zapłata SVD (mission studies), fr. Eugeniusz Weron SAC (theology of laity). The liturgical reform had several dimensions. Three major ones need to be underscored: preparation and editing of new liturgical books; practical adaptation of churches to the new rite of the Mass by relocation of the altar, tabernacle and other architectonical adaptations; new formation of altar boys. Deeper interest in biblical studies was manifest in publishing the translation of the Bible, the so called Poznań Bible in 1975. Practical implementation of the idea of synodality was expressed in following synods: III Warsaw Synod, Pastoral Synod of the Archdiocese of Cracow, I Synod in Katowice; II Synod in Gdańsk; II Synod in Częstochowa; II Synod in Lublin; II Synod in Gniezno. A major success of the ecumenical movement was the activity of Mixed Commission of Polish Ecumenical Council and Commission for Ecumenism of Polish Bishops’ Conference. For many congregations and orders this renewal had to do with returning to the sources and reawakening the founders’ spirit. The renewal of catholic university education called for exceptional ordering, regulating and unifying canon-law-related matters of theological departments and Academies of Catholic Theology. Cardinal Wojtyła paid special attention this necessity. Among catholic movements an example of the changes in question was dynamic development of the Movement of Living Church/Light-Life Movement. Emphasis was also put on creating institutional structures and perfecting concepts and assumptions.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 129; 387-446
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies