Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Białuński, Grzegorz" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-3 z 3
Tytuł:
W sprawie lasów i leśnictwa w południowo-wschodnich Mazurach od XIV do początku XVIII wieku
On forests and forestry in south-eastern Masuria from the 14th to the beginning of the 18th century
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049829.pdf
Data publikacji:
2021-12-24
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
leśnictwo
Mazury
osadnictwo
Prusy
zakon krzyżacki
forestry
Masuria
settlement
Prussia
Teutonic Order
Opis:
Dzieje lasów w Prusach otrzymały co prawda fundamentalne opracowanie pióra F. Magera, ale nadal pewne szczegóły pozostają nie wyjaśnione. Uboga jak do tej pory jest polska literatura na ten temat. Najpoważniejsze okazuje się ostatnie omówienie T. Brzeczkowskiego. Niniejsza praca też nie stanowi kompletnego obrazu tej tematyki, raczej są to szczegółowe uwagi uzupełniające dotychczasową historiografię. Podstawą rozważań jest obszar dwóch starostw w południowo-wschodnich Mazurach – starostwo leckie (tj. giżyckie) i ryńskie. Uwagi obejmują okres od XIV do początków XVIII w., opierają się głównie na źródłach archiwalnych z dawnego archiwum królewieckiego.
The history of forests in Prussia was the focus of a major study by F. Mager, but still some details remain unclear. The Polish literature on this subject has thus far been limited. The last discussion by T. Brzeczkowski was the most serious. This study does not provide a complete picture of the subject, but rather includes detailed comments supplementing the existing historiography. The basis for the considerations is the area of two elderships in south-eastern Masuria – the Lec (ie Giżycko) and Ryn elderships. The notes cover the period from the 14th to the beginning of the 18th century, and are mainly based on archival sources from the former Königsberg archives.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 22-40
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem odprzezwiskowych (obraźliwo-humorystycznych) nazw miejscowości na Mazurach
The problem of abusive (offensive and humorous) names of places in Masuria
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049836.pdf
Data publikacji:
2021-12-24
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Mazury
nazwy miejscowości
onomastyka
Masuria
place names
onomastics
Opis:
Analizą objęto dwadzieścia dwie nazwy, które miały brzmienie wskazujące na pochodzenie od przezwiska obraźliwo-humorystycznego. Z tego sześć nazw (Bździele, Dupki pow. piski, Oszczywilki, Pierdzielewo, Pistki, Zasraje) rzeczywiście uznano za prawdopodobnie pochodzące od tego typu określeń. Kolejne dwie nazwy (Dupki pow. gołdapski, Osranki) być może również były takiego pochodzenia, choć istnieją też wskazówki przeciwne, które należy jeszcze sprawdzić w dodatkowych badaniach. Można natomiast wykluczyć takie pochodzenie nazw pozostałych czternastu miejscowości (Dopki, Jodupie Wielkie, Małe i Średnie, Kurwią, Kurwik, Pupy i pochodne, Szczybały Giżyckie i Orłowskie, Usranki, Zakałcze). Należy jednak zauważyć, że pierwotne obce brzmienie (pruskie lub litewskie) niektórych tych nazw (Jodupie, Kurwią, Kurwik, Pupy, Usranki) były podstawą do późniejszych skojarzeń z polskimi określeniami obraźliwo- humorystycznymi. Tak też je rozumiała ludność mazurska (przykład Usranek) i późniejsza ludność napływowa po 1945 r. Faktyczne nazwy odprzezwiskowe obraźliwo-humorystyczne i im podobne stanowią więc zaledwie niewielki ułamek wszystkich nazw miejscowości, ale w sposób oryginalny oddają zróżnicowany charakter onomastyki dawnych Mazur.
The analysis covered twenty-two names that included words pointing to their origin in an offensive- humorous nickname. Of these, six names (Bździele, Dupki, Piski district, Oszczywilki, Pierdzielewo, Pistki, Zasraje) probably derived from this type of designation. The next two names (Dupki, Gołdap district, Osranki) may also have had a similar origin, although there are also indications to the contrary, which still need to be researched further. However, such a derivation of the names of the remaining fourteen localities (Dopki, Jodupie Wielkie, Małe and Średnie, Kurwią, Kurwik, Pupy and derivatives, Szczybały Giżyckie and Orłowskie, Usranki, Zakałcze) can be excluded. It should be noted, however, that the original foreign wording (Prussian or Lithuanian) of some of these names (Jodupie, Kurwią, Kurwik, Pupy, Usranki) were the basis for later associations with Polish offensive-humorous terms. This is also how the Masurian population understood them (e.g. Usranki) as well as the later immigrant population after 1945. The actual number of offensive-humorous and similar names therefore only make small fraction of all place names, but they reflect in an original way the diverse character of old Masuria’s onomastics.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 47-55
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Prusy Książęce były krajem tolerancyjnym? Przypadek braci czeskich
Was Ducal Prussia a tolerant country? The case of the Czech brothers
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049846.pdf
Data publikacji:
2021-12-24
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
bracia czescy
Pomezania
Prusy Książęce
Mazury
religia
tolerancja
religijna
Unity of the Brethren
Pomesania
Ducal Prussia
religion
religious
tolerance
Opis:
Bracia czescy przybyli do Prus Książęcych na przełomie 1548 i 1549 r. Osiedlili się przede wszystkim na Mazurach (Nidzica, Działdowo, Dąbrówno i Olsztynek) oraz na Powiślu (Kwidzyn, Gardeja). Znaleźli się jednak w dosyć trudnych warunkach bytowych, jak też religijnych. W znacznej bowiem mierze ograniczono im swobodę kultu, podporządkowując Kościołowi ewangelickiemu. Od około 1553 r. rozpoczął się powrotny ruch migracyjny członków Jednoty, który zakończył się pod koniec lat siedemdziesiątych. Zdecydowana większość braci powróciła do Czech lub Wielkopolski, tylko nieliczni ulegli asymilacji. Bracia czescy nie odegrali w Prusach Książęcych jakiejś poważniejszej roli, tak jak np. w Polsce, ale byli tutaj po prostu zbyt krótko. Czas wreszcie odpowiedzieć na pytanie o tolerancję religijną w Prusach Książęcych. Przypadek braci czeskich wskazuje, że jej właściwie nie było, a wręcz przeciwnie – można mówić o odwrotności tolerancji, mianowicie o próbie konfesjonalizacji augsbursko-luterańskiej Prus Książęcych. W pewnym uproszczeniu określenie „konfesjonalizacja” oznacza społeczeństwo i państwo jednego wyznania, wpływ religii nie tylko na życie duchowe, ale też na wszelkie przejawy życia społecznego, kulturalnego, a nawet politycznego. Zdaniem Janusza Małłka, z konsekwentną konfesjonalizacją luterańską w Prusach Książęcych mamy do czynienia przynajmniej do lat dwudziestych XV II w. Dopiero wówczas nastąpił odwrót – ale umiarkowany – od nietolerancji religijnej. Powyższe uwagi stanowią zaledwie wstępną próbę odpowiedzi na postawione w tytule pytanie, niewątpliwie wymaga ono znacznie bardziej pogłębionych badań.
The Czech brothers came to the Duchy of Prussia at the turn of 1548 and 1549. They settled mainly in Masuria (Nidzica, Działdowo, Dąbrówno and Olsztynek) and in Powiśle (Kwidzyn, Gardeja). However, they found themselves in quite difficult living and religious conditions. This is because their freedom of worship was largely restricted, subordinating them to the Evangelical Church. From around 1553, the return migration of members of the Unity began, which ended in the late 1970s. The vast majority of the brothers returned to the Czech Republic or Greater Poland, only a few were assimilated. The Czech brothers did not play a more serious role in Ducal Prussia, as in Poland, for example, but they were there for too short a time. It is timely to now approach the question of religious tolerance in Ducal Prussia. The case of the Czech brothers demonstrates that it was not actually there, on the contrary – one can speak of a reverse of tolerance, namely an attempt to confessionalize Augsburg-Lutheran Ducal Prussia. To put it simply, the term „confessionalization“ means a society and state consisting of one religion, the influence of religion not only on the spiritual life, but also on all manifestations of social, cultural and even political life. According to Janusz Małłek, we are dealing with consistent Lutheran confessionalization in Ducal Prussia until at least the 1620s. Only then was there a reduction – albeit a moderate one – in religious intolerance. These observations are only a preliminary attempt to answer the question posed in the title, which undoubtedly requires much more indepth research.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 147-167
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-3 z 3

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies