Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Galicja" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 20
Tytuł:
Maria Wysłouchowa – redaktorka, publicystka, działaczka społeczna i polityczna
Maria Wysłouchowa – a redactor, publicist, social and political activist
Autorzy:
Woś, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834339.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Maria Wysłouchowa
Lwów
Galicja
Lviv
Galicia
Opis:
Maria Wysłouchowa to jedna z najwybitniejszych polskich działaczek politycznych ruchu ludowego, kulturowego i kobiecego na przełomie XIX i XX w. Autorka wielu utworów o tematyce historycznej, tłumaczka i popularyzatorka literatury słowiańskiej. Większość życia poświęciła redagowaniu czasopism społeczno-literackich, które stanowiły pomost pomiędzy inteligencją lwowską a nieuświadomionymi warstwami chłopskimi. Wysłouchowa swoimi dążeniami wyznaczała drogę ku demokratyzacji życia publicznego w Galicji.
Maria Wysłouchowa was the most distinguished Polish political activist of people’s, cultural and female movement in 19th and 20th century. She is the author of many historical works, a translator and popularizer slavic literature. Most part of her life she spent on editing socio-literary magazines which comprised a tie between Lviv intelligentsia and unaware peasants. Wysłouchowa’s endeavours set a way to democratization public life in Galicia.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2021, 1(10); 53-70
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Macierzy Polskiej we Lwowie w latach 1882–1894
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441872.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Galicja
Lwów
oświata pozaszkolna
Galicia
Lvov
extracurricular education
Opis:
The author of this article discusses the first period of functioning of one of the more significant social publishing foundations in Galicia, namely Macierz Polska in Lvov. Established in 1882 on the initiative of Jozef Ignacy Kraszewski, for the next eleven years it operated with Antoni Malecki, literature historian and retired professor of the Lvov University as its president. At that time more than 60 publication appeared, which might not have been an impressive number but statutory limitations, difficulties with obtaining valuable and original works – which was strongly insisted on – peasants’ reading needs not quite awoken yet, greatly influenced this fact. The Lvov foundation since its beginnings attempted to combine two goals, namely the practicalpragmatic one and the religious -national one. The former was realized by means of publishing works allowing to modernize farms, increase their incomes, facilitate the use of technologicalcivilizational achievements. The latter allowed to widen the viewpoint of the peasant reader onto the issues of the national community, its past and other factors uniting the nation such as religion and language. The fact that the foundation was managed by a literature historian and medieval researcher influenced the profile of publications. One third of the offer constituted historic and historic-religious readings being of mostly biographical character. Relatively easy for less educated receiver, they made their readers acquainted with the greatest Polish monarchs and leaders (Kazimierz the Great, Jadwiga Angevin, Wladyslaw Jagiello, Stanislaw Zolkiewski, Jan Tarnowski, Stefan Czarniecki, Jan Sobieski, Stanislaw August Poniatowski, Tadeusz Kosciuszko) and saints (st. Wojciech, st. Kinga, st. Brunon, st. Jan Kanty). Efforts were made to reach for heroes representative for various historic periods. Old, complete elaborations of Polish history written by Izabela Czartoryska and Wladyslw Ludwik Anczyc were also reprinted. The publishing programme also included works presenting selected persons and events from the world history. Masterpieces of national literature were represented by Pan Tadeusz by Adam Mickiewicz and Piesn ziemi naszej by Wincenty Pol. Press titles issued by Macierz Polska were “Niedziela” (“Sunday”), “Kalendarz MP” (“MP Calendar”) and subsided ”Gospodarz Wiejski” (“Country Farmer”). Although they gained a certain numer of permanent subscribers, among which the majority we the peasants, they fought for survival.
Autorka omawia w artykule pierwszy okres funkcjonowania jednej z ważniejszych społecznych fundacji wydawniczych w Galicji, jaką była Macierz Polska we Lwowie. Założona w 1882 r. z inicjatywy Józefa Ignacego Kraszewskiego, przez kolejnych jedenaście lat działała pod prezesurą emerytowanego profesora Uniwersytetu Lwowskiego, Antoniego Małeckiego. W tym czasie ukazało się ponad 60 publikacji, co nie było liczbą imponującą, ale ograniczenia statutowe, trudności z pozyskiwaniem wartościowych i oryginalnych opracowań, słabo jeszcze rozbudzone potrzeby czytelnicze wśród włościan miały na to przemożny wpływ. Lwowska fundacja usiłowała godzić cel praktyczno-pragmatyczny z religijno-narodowym. Pierwszy realizowano przez wydawanie prac pozwalających unowocześniać wiejskie gospodarstwa, zwiększać ich dochodowość, ułatwić korzystanie ze zdobyczy techniczno-cywilizacyjnych. W drugim chodziło o rozszerzanie światopoglądu chłopskiego czytelnika o sprawy narodowej wspólnoty, jej przeszłości oraz innych czynników spajających naród, takich jak religia i język. Kierowanie Macierzą Polską przez historyka literatury i mediewistę nie pozostawało bez wpływu na profil wydawnictw. Stanowiące trzecią część oferty prace historyczne oraz historycznoreligijne miały głównie charakter biograficzny. Atrakcyjne dla słabiej wykształconych odbiorców, zapoznawały czytelników z największymi polskimi władcami, wodzami, świętymi. Sięgano do bohaterów reprezentatywnych dla różnych okresów historycznych. Wydano też całościowe opracowania dziejów Polski pióra Izabeli Czartoryskiej i Władysława Ludwika Anczyca. Do programu wydawniczego włączono również dziełka prezentujące wybrane postaci i wydarzenia z historii powszechnej. Narodową literaturę reprezentowały Pan Tadeusz Adama Mickiewicza oraz Pieśń o ziemi naszej Wincentego Pola. Tytuły prasowe: „Niedziela”, „Kalendarz MP”, oraz subwencjonowany „Gospodarz Wiejski” zdobyły sobie pewną liczbę stałych prenumeratorów, wśród których przeważali włościanie, ale faktycznie walczyły o przetrwanie. Jakkolwiek warunki dla realizacji inicjatyw obliczonych na podnoszenie poziomu kultury umysłowej niższych kręgów społeczeństwa Galicji wschodniej nie były łatwe, kierującym Macierzą udało się niemało osiągnąć. Było to możliwe nie tylko dzięki zaangażowaniu uczonych i społeczników, ale i finansowemu wsparciu otrzymywanemu od Sejmu Krajowego i Rady Miasta Lwowa.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 134-152
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczna integracja w mieście wieloetnicznym: podstawy prawne i ich wpływ na sytuację Żydów we Lwowie po roku 1870
Autorzy:
Hein-Kircher, Heidi
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436425.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
galicyjska autonomia
Galicja
Lwów
statut Lwowa
wieloetniczność
Żydzi
Opis:
According to the literary sources, Lvov was an ideal place, compared to Arcadia, which had a wide range of the Galician cultural diversity. The aim of this article is to prove that this is not true. The opinion was formed on the basis of the evaluation of the political government ruling the Galician capital since the Revolutions of 1848 up to the World War I. Most of the decisions which were made – especially those concerning the legal basis dened functions of the town institutions and the elections – were polycentric and discriminated against the ethnical minorities living in the town. During the time of autonomy in Lvov, most of the citizens were deprived of the right to participate in the town’s politics. These limitations resulted from the electoral system and the town’s statue of 1870. Hence, the idea of equality of people, political and social integration of all social groups creating one town was abstract and far dierent from the literary and poetical picture of the Galician capital.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2016, 2; 29-42
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Księgi ogłoszeń dyrekcji jako źródło do dziejów dnia powszedniego w galicyjskiej szkole średniej na początku XX wieku
Headmaster’s announcement books as a source of the history of everydayness in the Galician middle school at the beginning of the 20th century
Autorzy:
Pudłocki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441820.pdf
Data publikacji:
2019-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
księgi ogłoszeń dyrekcji
gimnazjum
Galicja
powszedniość
Sambor
Lwów
Stanisławów
Opis:
Autor omawia przydatność ksiąg ogłoszeń dyrekcji jako źródła do dziejów dnia powszedniego w galicyjskiej szkole średniej na początku XX wieku. To typy źródeł do tej pory będące poza zainteresowaniem historyków oświaty i wychowania. Pozwalają one odtworzyć wiele ulotnych elementów szkolnej rzeczywistości, na tyle trywialnych i zwyczajnych, że nie znajdują one odzwierciedlenia w innych źródłach. Wykorzystując księgi zachowane z gimnazjów Lwowa, Sambora i Stanisławowa autor stara się udowodnić tezę o przydatności tych źródeł, równocześnie charakteryzując je pod względem zewnętrznym i wewnętrznym.
The author discusses the usefulness of the headmaster’s announcement books as a source of the history of everydayness in a Galician middle school at the beginning of the 20th century. These types of sources so far have been beyond the scope of interest for historians of education. They allow the recreation of many fleeting elements of school reality, so trivial and common that they were not reflected in other sources. The author uses books preserved from middles schools in Lviv, Sambor and Stanisławów in order to prove that the thesis that such sources can be useful, at the same time offering their description.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2018, 4: "Codzienność w Galicji"; 123-139
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzorzec aktywności kobiety na polu oświaty w Galicji w drugiej połowie XIX wieku na przykładzie Zofii Romanowiczówny
A model of women’s activity in the field of education in Galicia in the second half of the 19th century as illustrated by Zofia Romanowiczówna
Autorzy:
Świetlik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077231.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
nauczycielka
oświata
Lwów
Galicja
Zofia Romanowiczówna
teacher
education
Lviv
Galicia
Opis:
W artykule przedstawiono sylwetkę Zofii Romanowiczówny, polskiej działaczki społecznej, członkini lwowskich stowarzyszeń kobiecych, ze szczególnym zaakcentowaniem jej aktywności zawodowej. Należała do postaci zasłużonych, zwłaszcza na niwie społecznej i patriotycznej. Wpisywała się w rozwijający się ruch kobiet. Przedstawiona została w skrócie historia jej rodziny, a także środowiska, z którego pochodziła. W artykule wykorzystano materiały jej autorstwa – dziennik, a także archiwalia z zagranicznych i krajowych ośrodków.
The article presents the profile of Zofia Romanowiczówna, Polish social activist, member of Lviv women’s associations, with particular emphasis on her professional activity. She was one of the distinguished figures, especially in the social and patriotic field. She was part of the developing women’s movements. The history of her family and her background are briefly presented. The article uses the materials authored by herself – a diary, as well as archives from foreign and domestic centers.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2021, 7; 202-217
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontrakty i umowy z Archiwum Większego Klasztoru Karmelitów Starej Obserwy we Lwowie (XVII-XVIII w.)
Contracts and agreements from The Archives of The Larger Monastery of Carmelites of The Ancient Observance in Lviv (17th - 18th century)
Autorzy:
Rdzak, Marcin Franciszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191461.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
archwoznastwo
Galicja
karmelici trzewiczkowi
Lwów
archival studies
Galicia
Calced Carmelites
Lviv
Opis:
Problematyka archiwoznawcza i aktoznawcza dokumentacji powstałej w kancelariach kościelnych w XVIII i XIX wieku pozostaje tematem poruszanym powierzchownie. Często wiedza o ówczesnej działalności archiwotwórczej kancelarii zakonnych ogranicza się tylko do typów dokumentacji charakterystycznych dla danego etapu rozwoju form kancelaryjnych. Autor artykułu przebadał archiwum większego klasztoru lwowskiego pod kątem znajdujących się tam umów i kontraktów zawieranych z osobami prywatnymi, następnie przedstawił ich najbardziej charakterystyczne cechy.
The subject of archival and documentary studies of documents created in church offices in the 18th and 19th centuries remains a superficially studied topic. Often, knowledge of the past archiving activity of church offices is limited only to the types of documentation specific to a given stage of development of the office forms. The article presents the most characteristic features of agreements and contracts concluded with private persons from the archives of the larger Lviv monastery.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2020, 133; 129-146
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Dzieduszycki wobec oceny powstania styczniowego i polskich dziejów porozbiorowych. Wokół debaty nad dziełem Stanisława Koźmiana Rzecz o roku 1863
Wojciech Dzieduszycki in the face of the January Uprising and the post-partition history of Poland. On the debate about The Truth about the Year 1863 by Stanisław Koźmian
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441911.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Wojciech Dzieduszycki
Stanisław Koźmian
powstanie styczniowe
dzieje porozbiorowe
Galicja
Lwów
konserwatyści galicyjscy
Opis:
Przedmiotem badań podjętych w artykule jest analiza poglądów historiozoficznych Wojciecha Dzieduszyckiego (1848–1909), uczonego, polityka i publicysty, na temat polskich dziejów porozbiorowych i powstania styczniowego. Dzieduszycki, przedstawiciel konserwatystów wschodniogalicyjskich, autor licznych tekstów publicystycznych, historycznych, archeologicznych, esejów oraz prac z zakresu historii filozofii, estetyki, wychowania i literatury, wypowiedział się na ten temat w 1894 r. w lwowskim Kole Literacko-Artystycznym, przy okazji głośnej debaty nad dziełem Stanisława Koźmiana, Rzecz o roku 1863 (t. 1–3, Kraków 1894–1895). W dyskusji, obok Dzieduszyckiego, udział wzięło kilku przedstawicieli środowiska lwowskiej inteligencji, którzy w latach 1863–1864 zaangażowani byli w powstaniu styczniowym: Tadeusz Romanowicz, Antoni Skotnicki, Leon Syroczyński, Juliusz Starkel, Jan Stella-Sawicki. Dzieduszycki, poddając ocenie dzieło Koźmiana, dał wyraz swoim krytycznym poglądom na kwestie dotyczące samozawinionej teorii upadku Rzeczypospolitej, wyrażanej przez krakowskich konserwatystów. W swoich zapatrywaniach na polskie dzieje porozbiorowe skoncentrował się na kilku zasadniczych sprawach, a mianowicie na przyczynach upadku państwa, definiowaniu pojęcia narodu, patriotyzmu, Ojczyzny oraz społecznej funkcji historii i koncepcji rozrachunkowej z przeszłością. Pisał o wadach narodowych, wskazując na konieczność moralnej i obywatelskiej poprawy społeczeństwa w imię obowiązku wobec Ojczyzny. Wszystko to posłużyło Dzieduszyckiemu do sformułowania programu pracy organicznej. Jego poglądy na dzieje porozbiorowe i powstanie styczniowe podbudowane były głęboką historiozoficzną refleksją nad dziejami.
The study analyses the historiosophic views of Wojciech Dzieduszycki (1848-1909), a scholar, a politician and a publicist, concerning the post-partition history of Poland and the January Uprising. Dzieduszycki, a representative of Eastern Galician conservatives, an author of many journalistic, historical and archaeological texts, essays and works in the scope of philosophy, aesthetics, education and literature, expressed his opinions about this topic in 1894 in the Lviv Literary-Artistic Circle, on the occasion of the famous debate over the work by Stanisław Koźmian, Rzecz o roku 1863 [The truth about the year 1863] (volumes 1–3, Cracow 1894–1895). Apart from Dzieduszycki, the discussion was participated by a few representatives of the Lviv intelligentsia who in 1863–1864 were involved in the January Uprising: Tadeusz Romanowicz, Antoni Skotnicki, Leon Syroczyński, Juliusz Starkel and Jan Stella-Sawicki. Dzieduszycki, evaluating the work by Koźmian, expressed his critical opinions on the reasons for the downfall of the Polish Republic given by Cracow conservatives, i.e. that it was the Polish nation’s fault. In his consideration of the post-partition history of Poland, he focused on several fundamental issues, namely, on the reason why the Republic had fallen, the definition of the concept of a nation, patriotism, fatherland and the social function of history and the concept of squaring up with the past. He wrote about the national vices, indicating the necessity of moral and civil improvement of the society in the name of duty for the fatherland. All the above consideration led Dzieduszycki to formulate his program of organic work. His views on the post-partition history of Poland and the January Uprising were supported by an in-depth historiosophic reflection.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 130-150
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z historii muzycznych wędrówek polskich śpiewaków operowych po Galicji. Klementyna Czosnowska i Władysław Mierzwiński z występami we Lwowie i w Krakowie
From the history of musical travels of Polish opera singers in Galicia. Klementyna Czosnowska’s and Władysław Mierzwiński’s performances in Lviv and Cracow
Autorzy:
Wąsacz-Krztoń, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1370642.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Galicja
Lwów
Kraków
muzyka
opera
operetka
koncerty
Galicia
Lviv
Cracow
music
operetta
concerts
Opis:
Artykuł przybliża sylwetki Klementyny Czosnowskiej, jednej z najwybitniejszych polskich śpiewaczek operowych XIX w., sopranistki, oraz Władysława Mierzwińskiego zwanego „królem tenorów”, niemającego sobie równych śpiewaka sławy europejskiej. Ich prężnie rozwijające się kariery artystyczne wiązały się z częstymi wyjazdami do znanych i renomowanych ośrodków muzycznych. Na mapie tych artystycznych wędrówek znalazły się także dwa największe ośrodki kulturalne Galicji, Kraków i Lwów. Oboje artyści gościli na scenach tych miast w latach 80. i 90. XIX stulecia, dostarczając tamtejszej publiczności niezapomnianych wrażeń i doznań artystycznych. Przyjmowano ich z wielkim entuzjazmem, obdarzając wielką sympatią i estymą.
The article describes the figure of a soprano, Klementyna Czosnowska, one of the most prominent Polish opera singers of the 19th century, and an unsurpassed Europe-wide famous singer, Władysław Mierzwiński, called “the king of tenors”. Their buoyant musical careers entailed frequent travels to famous and renowned musical centers. The map of such artistic travels includes also two major cultural centers in Galicia: Cracow and Lviv. Both artists performed on the stages of these cities in 1880s and 1890s, offering unforgettable artistic experiences to the local audiences. The singers were greeted with great enthusiasm, and treated with deep affection and utmost respect.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 136-154
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwyczaje pogrzebowe i usługi pogrzebowe polskiego Lwowa na przełomie XIX i XX w.
Burial rituals and funerary services in the Polish community in Lvov in the late 19th and the early 20th centuries
Autorzy:
Tomczyk, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164826.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Galicja
Lwów
cmentarze
obyczaj pogrzebowy
usługi pogrzebowe
Galicia
Lvov
cemeteries
burial rituals
funerary services
Opis:
The article’s goal is to highlight burial rituals and funerary services in the Polish community in Lvov in the late 19th and the early 20th centuries as the issues are rarely discussed in academic research. Poles (who prevailed in the city) were typically Roman Catholics. The funerary ritual was modelled by the Catholic tradition. In the last decades of the 19th century, funeral parlours emerged in Lvov to render services to the city’s affluent and poor inhabitants alike. In the late 19th century, the larger cities in Galicia including the capital city of Lvov followed the example of large centres in the Habsburg empire where private, licensed funeral parlours were established, rendering comprehensive funerary services. In the first decade of the 19th century, the Lvov authorities decided to affect the prices of funerary services. One of the reasons was intention to offer standard funerary services to the city’s poor inhabitants. The magistrate’s goal was to have its own communal funeral parlour which would also handle funerals of the city’s less affluent inhabitants. In 1909, the “Concordia” Municipal Funeral Parlour started operations. In the Polish community in Lvov, the burial ritual was directly related to the Catholic tradition. In the last two decades of the 19th century, an obituary published in the press made its way to the burial ritual in Lvov in the form still used today i.e. information about the death and the date of the funeral, sometimes also about a memorial service, graphically marked with a thick black border with a cross. The funerary ritual which emerged at that time remained largely unchanged in the Second Polish Republic (1918–1939). The situation changed after WWII when Lvov was under the Soviet and Ukrainianrule. While in this difficult time the Catholic church was persecuted, Poles living in Lvov made an effort to invite a priest to funerals of their next of kin.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2017, 4 (15); 71-87
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galicyjskie górnictwo i hutnictwo w świetle Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie w 1894 roku
Galician mining and metallurgy in the light of the General Regional Exhibition of Lviv in 1894
Autorzy:
Paduchowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560418.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
wystawa
powszechna wystawa
Lwów
1894
górnictwo
hutnictwo
Galicja
autonomia galicyjska
Galicia
mining
metallurgy
exhibition
Lviv
political autonomy
Opis:
Powszechna Wystawa Krajowa zorganizowana we Lwowie w 1894 roku, w setną rocznicę insurekcji kościuszkowskiej, miała pokazać dorobek ekonomiczno-kulturowy Galicji od czasu uzyskania przez nią autonomii politycznej. Miała objąć swoim zakresem życie duchowe i materialne mieszkańców Galicji i nie tylko, w tym przede wszystkim Polaków, dać przykłady bogactwa jej płodów, górnictwa, hutnictwa, rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa; przedstawić życie ludności, zabytki sztuki ludowej, tzw. przemysł domowy, rękodzieła; pokazać rozwój instytucji finansowych, administracji publicznej, opieki zdrowotnej, komunikacji, inżynierii, budownictwa, literatury, szkolnictwa ogólnego i zawodowego, rozwój sztuk pięknych i architektury. Miała stać się okazją do integracji narodowej Polaków. Artykuł analizuje tylko fragment jej ogromnej spuścizny w zakresie dorobku galicyjskiego górnictwa i hutnictwa. Ukazuje dynamiczny rozwój przemysłu naftowego, wzrost produkcji soli, wytopu żelaza, węgla kamiennego i brunatnego. Jedynie produkcja wosku ziemnego (ozokerytu) nie dawała dobrych perspektyw i w konsekwencji zrezygnowano z jego wydobycia. Wystawiennictwo było jednym z elementów stymulujących gospodarkę w wielu dziedzinach. Sam zaś rozwój, zwłaszcza górnictwa naftowego, sprzyjał pozytywnym przemianom cywilizacyjnym. Wystawiennictwo zwiększyło niewątpliwie kapitał społeczny, co mogło owocować kolejnymi inicjatywami.
The General Regional Exhibition of Lviv was organized in 1894, on the 100 year anniversary of the Kosciuszko Uprising of 1794. The Exhibition was meant to demonstrate Galicia’s economical and cultural progress since its gaining political autonomy and to become an opportunity for the national integration of Poles. The Exhibition displays included various thematic groups which were devoted to both spiritual and material aspects of life in Galicia and were meant to show the abundance of its crops and produce, mining and metallurgy, agriculture, forestry and hunting. The shows pictured everyday life of the inhabitants of Galicia, its folk art, so-called domestic industry and craftwork. Other sections of the Exhibition demonstrated the development of the Galician financial institutions, public administration, healthcare, communication, engineering, construction, literature, general and vocational education and the bloom of the fine arts and architecture. The article analyzes only some parts of the great legacy of the Exhibition, its scope focuses on mining and metallurgy. The text points out the dynamic development of the oil industry and the increase in the branches such as: salt production, iron smelting, and brown and hard coal extraction. The only branch of the Galicia’s economy which had not offered good perspectives and was thus soon discontinued had been the production of earthwax (ozocerite). The organization of the exhibitions of such sort was regarded at that time as one of the best ways to stimulate economy and benefit the regions. The actual development itself, especially of the oil mining, aided many positive social and cultural changes and undoubtedly increased the societal potential and might have resulted in further initiatives.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2014, 20; 155-177
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Towarzystwa Oświaty Ludowej we Lwowie (1881-1914)
The Activity of the Society of Folk Education in Lviv (1881-1914)
Autorzy:
Rędziński, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564500.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Towarzystwo Oświaty Ludowej
Lwów
Galicja
oświata pozaszkolna
Society of Folk Education
Lviv
Galicia
out-of-school education
Opis:
W artykule ukazano funkcjonowanie Towarzystwa Oświaty Ludowej we Lwowie oraz w środowiskach małomiasteczkowych i wiejskich w latach 1881-1914. Towarzystwo w 1904 roku prowadziło 517 czytelni i bibliotek. Poprzez wykłady, odczyty, pogadanki, upowszechnianie czytelnictwa, głośne czytanie fragmentów powieści, obchody rocznic narodowych, amatorskie występy teatralne – realizowano cele statutowe. Dotyczyły one wychowania intelektualnego, społeczno-moralnego, zdrowotnego, gospodarności w życiu codziennym, kulturalno-estetycznego, wielokulturowości i tolerancji. Stowarzyszenie miało oblicze liberalno-demokratyczne, w pracę struktur organizacyjnych angażowali się profesorowie Uniwersytetu Lwowskiego i Szkoły Politechnicznej: Ludwik Kubala (pierwszy prezes zarządu), ks. Jan Fijałek – rektor UL, Kazimierz Twardowski, Ludwik Finkel, Wilhelm Bruchnalski, Aleksander Raciborski, Wojciech Dzieduszycki, Tadeusz Fiedler, Ignacy Zakrzewski, Aleksander Hirschberg, Roman Pilat, Władysław Abraham, Bronisław Dembiński.
In this paper, the functioning of the Society of Folk Education in Lviv, and in small town and rural environments, in the years 1881-1914 is presented. In the year 1904, the Society was conducting 517 reading rooms and libraries. By means of lectures, read-out papers, talks, popularising readership, reading fragments of novels aloud, celebrating national anniversaries and the theatrical performances of amateurs, it statutory goals were pursued. The above-mentioned goals were relevant to intellectual, social-ethical and health-related upbringing, cost-efficiency in daily life, cultural-aesthetic upbringing, multi-culturality and tolerance. The Society was liberal-democratic in its profile, and well-known professors of the University of Lviv and the Polytechnic School were involved in its work. Among them, there were the following ones: Ludwik Kubala (the first chairman of the management board of the Society), Jan Fijałek, priest and the rector of the University of Lviv, Kazimierz Twardowski, Ludwik Finkel, Wilhelm Bruchnalski, Aleksander Raciborski, Wojciech Dzieduszycki, Tadeusz Fiedler, Ignacy Zakrzewski, Aleksander Hirschberg, Roman Pilat, Władysław Abraham and Bronisław Dembiński.
Źródło:
Kultura – Przemiany – Edukacja; 2018, 6; 46-70
2300-9888
2544-1205
Pojawia się w:
Kultura – Przemiany – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cesarsko-królewskie gimnazja państwowe miasta Lwowa na drodze transformacji w gimnazja państwowe Polski Niepodległej 1914–1922
The Imperial-Royal public secondary schools in the city of Lviv and their transformation into the public secondary schools of Independent Poland in the period from 1915 to 1922
Autorzy:
Siudut, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571094.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
I wojna światowa
Galicja
II Rzeczpospolita
Lwów
szkolnictwo średnie ogólnokształcące
transformacja
First World War
Galicia
Second Polish Republic
Lviv
secondary schools
transformation period
Opis:
In retrospect, the outbreak of the Great War in the summer of 1914 must be recognised as a trigger that changed the education model in Galicia. The process of legal and administrative transformation of the education framework in Galicia started overnight. The purpose of the adjustments was to accommodate the system of teaching, upbringing, organisation of education and the work of schools (including secondary schools) to the needs of the monarchy which at that time was in the state of war. The transformation of the Galician education system reached its peak in the period of sociopolitical upheavals, which resulted from the fall of the Dual Monarchy as well as from the acquisition of the former Galicia by the newly reborn Polish State. After a careful analysis, it has turned out that scholars should study the transformation period as divided into three homogenous phases. The first of these stages began together with the outburst of the War in the summer of 1914 and lasted until the end of the Russian occupation of Lviv. The second one began together with the end of that occupation in July 1915 and lasted until the fall of the Dual Monarchy. The third one covered the period of the rebirth of Poland in November 1918. The most durable legacy of the Galician education model in the schooling system of Independent Poland consisted in the 19th century idea of basing the education of the young generation on the dominant position of an eight-form secondary school (gimnazjum). These schools were partially reformed after the programme debate which took place between 1919 and 1922. Therefore, the educational basis and the teaching personnel established before 1918 became the durable element transferred to the new generation. On the brink of the Great War of 1914–1918, i.e. in the summer of 1914, the Lviv centre of secondary education enjoyed the position of the largest centre of secondary education in Galicia. A variety of religions and nationalities represented by the pupils had become its hallmark. Lviv was also the centre of an ongoing debate about the role of upbringing and education in the life of a nation. The teaching staff of Lviv’s public secondary schools, consisting of distinguished pedagogues, had a significant impact on the results of education in those schools.
Wybuchu wielkiej wojny w lecie 1914 roku z perspektywy czasu uznać trzeba za impuls zmian galicyjskiego modelu edukacji. Z dnia na dzień zaczął się proces modyfikacji prawno-administracyjne ram pracy galicyjskiej oświaty. Celem wprowadzanych korekt, było dostosowanie systemu nauczania, wychowania, organizacji oświaty i pracy szkół (w tym szkół średnich) do potrzeb prowadzącej wojnę monarchii. Apogeum transformacji galicyjskiej całości oświaty przypada na okres polityczno-społecznych przemian będących konsekwencją upadku Austro-Węgier i przejęciem byłej Galicji przez odrodzone Państwo Polskie. Analiza okresu przemian skłania badacza dziejów lwowskiej i polskiej oświaty do wyodrębnienia trzech jednolitych faz. Pierwsza zaczęła się wraz z wybuchem wojny w lecie 1914 roku i trwała do zakończenia rosyjskiej okupacji Lwowa. Druga, zapoczątkowana równolegle z końcem tej okupacji w lipcu 1915 roku, ciągnęła się do upadku monarchii. Trzecia przypadła na czas odrodzenia Polski w listopadzie 1918 roku. Najtrwalszą spuścizną galicyjskiego modelu edukacji w systemie szkolnym Polski niepodległej, była XIX-wieczna koncepcja oparcia systemu edukacji młodego pokolenia o dominującą pozycję gimnazjum – ośmioletniej ogólnokształcącej szkoły średniej, częściowo zreformowanej po debacie programowej z lat 1919–1922. Trwałym elementem przeniesiony w nowe czasy były też baza edukacyjna i kadry pedagogiczne szkół uformowane przed 1918 roku. U progu wielkiej wojny lat 1914–1918, w lecie 1914 roku, lwowski ośrodek szkolnictwa średniego ogólnokształcącego, był wówczas największym centrum edukacji na poziomie średnim w Galicji. Jego charakterystyczną cechą była wielowyznaniowość i wielonarodowe pochodzenie uczniów. We Lwowie ścierały się opinie o wychowaniu i roli edukacji w życiu narodu. Ważnym elementem, wpływającym na efekty kształcenia w gimnazjach państwowych Lwowa, była zatrudniona w ich kadra wybitnych pedagogów.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2013, 63; 187-211
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochówki wojskowe z pierwszej wojny światowej na terenie Lwowa i powiatu lwowskiego. Zarys problemu
Military burials from World War I in Lvov and the Lvov region. Outline of the issue
Vojenské pohřby z období první světové války ve Lvově a lvovském okrese. Nástin problematiky
Autorzy:
Tomczyk, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6384119.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Lwów
powiat lwowski
Galicja Wschodnia/Małopolska Wschodnia
cmentarze wojenne
pierwsza wojna światowa
Lviv
Lviv district
Eastern Galicia/Eastern Lesser Poland
war cemeteries
World War I
Opis:
The article is an attempt to introduce the little-known in Polish science issue of World War I war graves in Lviv and other localities of the Lviv district, i.e., Eastern Galicia/ Eastern Malopolska, in the lost lands. World War I war cemeteries and soldiers’ quarters were destroyed in Soviet Western Ukraine after World War II.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 2(37); 117-151
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z Wielkopolski do Lwowa – w pogoni za realizacją marzeń. Przypadek Ksawerego Liskego w świetle korespondencji
From Great Poland to Lviv – in pursuit of dreams. The case of Ksawery Liski in light of his correspondence
Autorzy:
Kawalec, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441840.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Ksawery Liske
August Bielowski
Antoni Małecki
Wincenty Zakrzewski
Adam Asnyk
Władysław Łoziński
Józef Ignacy Kraszewski
Uniwersytet Lwowski
Archiwum Bernardyńskie
Wielkie Księstwo Poznańskie
Galicja
Lwów
Opis:
Przedmiotem niniejszego tekstu jest próba odtworzenia drogi, jaką przebył Ksawery Liske, jeden z najbardziej zasłużonych historyków polskich drugiej połowy XIX w., nim trafił do Lwowa – docelowego miejsca swej działalności naukowej. Posiłkując się korespondencją uczonego, mamy możliwość zapoznania się z realiami politycznymi, ekonomicznymi, społecznymi przełomu lat 60. i 70. XIX w., które warunkowały rozwój nauki polskiej. Przy tej okazji poznajemy osoby ze świata nauki, literatury i polityki, dzięki którym Ksawery Liske dostał szansę pracy naukowej i dydaktycznej m.in. na Uniwersytecie Lwowskim i w Archiwum Bernardyńskim we Lwowie.
The study attempts to recreate the path of Ksawery Liske, one of the most recognised Polish historians of the second half of the 19th century, leading him to Lviv, the final destination of his scientific activity. Thanks to the scholar’s correspondence, it is possible to become familiar with the political, economic and social reality at the turn of the 1860s and 1870s, which conditioned the development of Polish science. In the process, the study presents figures from the world of science, literature and politics, thanks to whom Ksawery Liske received the opportunity to work as a scientist and a didactician, e.g. at the Lviv University and in the Bernardine Archive in Lviv.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 311-351
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojskowa i polityczna walka o Lwów i Galicję Wschodnią w latach 1918-1923: nowe badania historyków ukraińskich
The Military and Political Struggle for Lviv and Eastern Galicia in 1918–1923: New Research by Ukrainian Historians
Autorzy:
Chachuła, Lubomyr
Łytwyn, Mykoła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41319603.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polska
Zachodnioukraińska Republika Ludowa
Galicja Wschodnia
Lwów
Ententa
wojna polsko-ukraińska
geopolityka
West Ukrainian People's Republic
Eastern Galicia
Lviv
Entente
Polish-Ukrainian war
geopolitics
Opis:
Pracownicy naukowi Ośrodka Badania Stosunków Ukraińsko-Polskich przy Instytucie Ukrainoznawstwa im. Iwana Krypjakewycza Narodowej Akademii Nauk Ukrainy (Lwów) analizują współczesny dorobek naukowy ukraińskich historyków (monografie zbiorowe i indywidualne, tematyczne encyklopedie, publikacje kartograficzne), poświęcone kontekstom geopolitycznym wojny polsko-ukraińskiej w latach 1918–1919, stanowieniu państwowości Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. Ukraińscy historycy za przyczyny porażki ukraińskiej rewolucji, przede wszystkim ZURL w wojnie polsko-ukraińskiej w latach 1918–1919 uznają: brak jedności wśród elit politycznych, nieukończony proces tworzenia narodu, rozbieżności między narodowymi i socjalnymi celami ogólnoukraińskiego ruchu wyzwoleńczego, za kluczowe zaś uznają wpływ czynników zewnętrznych i militarnych. Jednostronna orientacja ukraińskich polityków z Galicji Wschodniej na Austro-Węgry i Niemcy podczas I wojny światowej doprowadziła do braku konstruktywnych kontaktów z powojennymi rządami Ententy i USA. W związku z nową sytuacją wojskowo-polityczną w Europie Środkowo-Wschodniej, głównie z powodu groźby ekspansji bolszewickiej Rosji oraz rozprzestrzeniania się reżymów komunistycznych, państwa zachodnie skłaniały się do rozstrzygnięcia polsko-ukraińskiego konfliktu zbrojnego o Galicję na korzyść wewnętrznie zwartej Polski. W dniu 14 marca 1923 r. Rada Przedstawicieli państw Ententy uznała Galicję Wschodnią za część Państwa Polskiego, jego rząd obiecał, że zagwarantuje mniejszościom narodowym możliwość rozwoju życia narodowego i kulturalnego, przyzna autonomię Galicji Wschodniej (z czego się nie wywiązał). Ważne źródło budowania narracji historycznej stanowi kult bohaterów oraz mitologia narodowa, państwowa, lokalna. Współcześnie na świecie, a po części również w Ukrainie, w naukach historycznych akceptuje się fakt funkcjonowania w świadomości społecznej historycznych wyobrażeń. Dla badaczy okresu restytucji nowożytnej polskiej i ukraińskiej państwowości narodowe legendy historyczne (o lwowskich i przemyskich Orlętach, o listopadowym zrywie Ukraińców) nie są przejawem wypaczonej wiedzy historycznej, lecz inną niż historia opowieścią o przeszłości. Jednakowoż w profesjonalnym opisywaniu dziejów powinno dominować podejście krytyczne, opierające się na rzetelnej analizie źródeł i profesjonalnej debacie naukowej.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 189-206
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 20

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies