Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Scheler" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    From experience to a method. The significance of Karol Wojtyła’s habilitation dissertation in the development of his concept of philosophical cognition of man
    Od doświadczenia do metody. Znaczenie rozprawy habilitacyjnej Karola Wojtyły w rozwoju jego koncepcji filozoficznego poznania człowieka
    Autorzy:
    Mazur, Piotr Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31211783.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Karol Wojtyła
    Max Scheler
    etyka chrześcijańska
    doświadczenie wewnętrzne
    metoda fenomenologiczna
    Wojtyła’s habilitation
    Scheler and Wojtyła
    experience
    exeprience in anthropology
    phenomenological experience
    phenomenological method
    Opis:
    The purpose of the article is to show the significance of Wojtyła’s habilitation dissertation in the development of his concept of philosophical cognition of man. His assessment of the usefulness of Scheler’s ethical system for Christian ethics occupies an intermediate position between the demand to take into account first-person experience in cognition in his initial phase of practising philosophy and the proposal to use the phenomenological method to analyse this experience, and the transition from experience to a system, contained in “Person and Act”. In his habilitation dissertation, Wojtyła analysed the question of man’s inner experience, emphasising its significance for ethics and anthropology. A proper approach to this experience is possible through the phenomenological method. The analysis of Scheler’s system allowed Wojtyła to conclude that although the use of the phenomenological method is necessary in philosophical cognition, it is not sufficient. This method does not cover everything that experience brings. It should also be applied appropriately so that the essential contents of experience are not overlooked. He showed a concrete manner of application of this method to philosophical cognition, and of the combination of this method with the metaphysical method in “Person and Act”.
    Celem artykułu jest pokazanie znaczenia rozprawy habilitacyjnej Karola Wojtyły w rozwoju jego koncepcji filozoficznego poznania człowieka. Dokonana przez niego ocena przydatności systemu etycznego Schelera dla etyki chrześcijańskiej zajmuje miejsce pośrednie między postulatem uwzględnienia doświadczenia pierwszoosobowego w poznaniu w początkowej fazie uprawiania przez niego filozofii, a propozycją wykorzystania metody fenomenologicznej do analizy tego doświadczenia i przejścia od doświadczenia do systemu zawartego w „Osobie i czynie”. Wojtyła w swojej rozprawie habilitacyjnej poddał analizie kwestię doświadczenia wewnętrznego człowieka, podkreślając jego znaczenie dla etyki i antropologii. Właściwe ujęcie tego doświadczenia jest możliwe dzięki metodzie fenomenologicznej. Analiza systemu Schelera pozwoliła Wojtyle stwierdzić, że chociaż posłużenie się metodą fenomenologiczną jest konieczne w filozoficznym poznaniu, to zarazem nie jest wystarczające. Metoda ta nie ujmuje wszystkiego, co niesie ze sobą doświadczenie. Powinna być ona także odpowiednio stosowana, aby nie pomijać istotnych treści doświadczenia. Natomiast konkretny sposób zastosowania tej metody do filozoficznego poznania i łączenia tej metody z metodą metafizyczną pokazał w „Osobie i czynie”.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 121-137
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A lived experience or a reason? From an ethics debate to contemporary culture
    Przeżycie czy racja? Od debaty etycznej do kultury współczesnej
    Autorzy:
    Hołub, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31212432.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    działanie moralne
    racja rozumowa
    doświadczenie wartości
    Max Scheler
    Karol Wojtyła
    moral action
    rational reason
    experience of value
    Opis:
    Karol Wojtyła’s debate with Max Scheler is multi-faceted. One of the central issues here is the dispute over the role of a lived experience and a reason in the structure of moral action. What is the starting point for providing an answer to the moral appeal directed at the human person? Is it a lived experience of an axiological quality called ‘value’ or a rational reason in which the value experienced is only one of the elements? Scheler is essentially in favour of the former scenario: the value carries sufficient power to pull the subject into action. And while his efficacy does not completely disappear here, it is fundamentally dominated by the axiological content (and attraction) of the value. Wojtyła takes a critical view of the German philosopher’s position, and states its inadequacy in the formation of mature moral action. A lived experience of a value is important, but it is not enough. The axiological experience moves the person, and contains an extraordinary force motivating one to undertake a specific act. However, without the participation of reason, it can be misguided and even inadequate. A person has to visualise, and to some extent objectivise the lived value for it to become the object of rational evaluation. Wojtyła’s dispute with Scheler is not just a marginal discussion between two European thinkers, within the hermetic philosophical debate of the 20th century. Indeed, it is part of the perennial questions as to what morality is, what role it plays in human life, and to what extent human beings influence the realisation of moral good and evil. The debate can also be a kind of lens affording a better view of the essence of contemporary disputes concerning both morality and culture. The diminishing and marginalisation of reason (especially in the strong, metaphysical version) in various spheres of life is striking. The tension between the culture of feeling and the culture of thinking is discernible and must prompt a debate. Karol Wojtyła shows what shape such a debate could take, and that it could be enriching for the entirety of contemporary culture.
    Debata Karola Wojtyły z Maksem Schelerem jest wielowątkowa. Jednak jedną z centralnych kwestii jest spór o rolę przeżycia i racji w strukturze działania moralnego. Co jest punktem wyjścia do dania odpowiedzi na apel moralny skierowany do osoby ludzkiej? Czy jest to przeżycie jakości aksjologicznej zwanej wartością czy racja rozumowa, w której wartość doświadczona jest tylko jednym z elementów? Scheler opowiada się zasadniczo za pierwszym scenariuszem: wartość niesie ze sobą wystarczającą moc pociągania podmiotu do działania. I choć nie znika tu całkowicie jego sprawczość, to jednak jest ona zasadniczo zdominowana przez treść (i atrakcję) aksjologiczną wartości. Wojtyła ocenia krytycznie to stanowisko niemieckiego filozofa i stwierdza jego niewystarczalność w formowaniu dojrzałego działania moralnego. Przeżywanie wartości jest ważne, ale niewystarczające. Doświadczenie aksjologiczne porusza osobę i zawiera w sobie niezwykłą siłę motywującą do podjęcia określonego czynu. Jednak bez udziału rozumu, może być nietrafione, a nawet nieadekwatne. Osoba musi zobrazować sobie, poniekąd zobiektywizować przeżywaną wartość, aby stała się ona przedmiotem oceny racjonalnej. Spór Wojtyły z Schelerem nie jest tylko marginalną dyskusją pomiędzy dwoma myślicielami europejskimi, w obrębie hermetycznej debaty filozoficznej XX stulecia. W istocie wpisuje się on w odwieczne pytania, czym jest moralność, jaką rolę pełni w życiu człowieka i na ile człowiek ma wpływ na realizację dobra i zła moralnego. Debata ta również może być swoistym szkłem kontaktowym, przez które lepiej widać istotę współczesnych sporów, tak w obrębie moralności, jak i kultury. Osłabienie i marginalizacja rozumu (szczególnie w wersji mocnej, metafizycznej) w różnych sferach życia jest uderzająca. Napięcie pomiędzy kulturą odczuwania a kulturą myślenia jest dostrzegalne i musi skłaniać do debaty. Karol Wojtyła pokazuje, jak mógłby wyglądać kształt takiej debaty i że mogłaby ona być ubogacająca dla całej kultury współczesnej.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 139-152
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Roman Ingarden and Karol Wojtyła’s Reading of Max Scheler
    Odczytanie Maksa Schelera przez Romana Ingardena i Karola Wojtyłę
    Autorzy:
    Petryszak, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31213844.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Roman Ingarden
    Max Scheler
    etyka
    antropologia
    filozofia człowieka
    fenomenologia
    Karol Wojtyła
    ethics
    anthropology
    philosophy of man
    phenomenology
    Opis:
    The purpose of this paper is to analyze the criticism that Roman Ingarden and Karol Wojtyła made of the ethical system proposed by Max Scheler. On the basis of the indicated similarities in the two critiques, the article defends the thesis that the anthropological and ethical solutions proposed by Wojtyła can complement or develop the anthropology proposed by Ingarden.
    Celem artykułu jest analiza krytyki Romana Ingardena i Karola Wojtyły wobec systemu etycznego zaproponowanego przez Maksa Schelera. Na podstawie wskazanych podobieństw w obu krytykach artykuł broni tezy, że zaproponowane przez Wojtyłę rozwiązania antropologiczne i etyczne mogą uzupełniać lub rozwijać antropologię proponowaną przez Ingardena.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 169-187
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Karol Wojtyła’s dispute with Max Scheler over the concept and role of conscience in morality
    Spór Karola Wojtyły z Maksem Schelerem o koncepcję i rolę sumienia w moralności
    Autorzy:
    Biesaga, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31210108.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Karol Wojtyła
    Max Scheler
    sumienie
    wartość
    powinność
    norma
    sprawczość
    czyn
    spełnianie się osoby
    conscience
    value
    duty
    norm
    causality
    act
    personal fulfilment
    Opis:
    The article, following Karol Wojtyła’s study of Max Scheler’s ethics in his habilitation dissertation, reveals the above-mentioned phenomenologist’s overly narrow view of ethical experience and, for this reason, a narrow and erroneous account of conscience and its role in morality. Scheler’s narrowing of his analyses of ethical experience down to the emotional experience of values and insight into their essence led, as a consequence, to the exclusion of the causality of the real subject of action, i.e. to the exclusion of the objective desire for good, which is an act of self-determination guided by the fact of moral duty and the categorical normativity of conscience. Scheler equated “wanting good” with “the emotional feeling that I am good”. However, the emotional, passive experiencing of values alone is not the causation and performance of an act. The performance of an act is about good as such, permeated by value and moral duty along with the categorical imperative of conscience.  The moral goodness of an act internally permeates the entire dynamism of its performance. The explanation for this kind of personal fulfilment in the act is the potentiality and realization of the nature of the human person. Thus, in the ethical experience, we are dealing not only with the emotional experience of value, but with the experience of moral duty, with the experience of the norm, including the one closest to us, that is, the imperative of conscience, with the involvement of our will towards the performance of a valuable and morally commanded act, as the apex of personal fulfilment.
    Artykuł, za przeprowadzonymi w swej habilitacji przez Karola Wojtyłę badaniami etyki Maksa Schelera, ujawnia zbyt ciasne ujęcie przez wymienionego fenomenologa przeżycia etycznego i z tego powodu zbyt wąskie i błędne ujęcie sumienia oraz jego roli w moralności. Zacieśnienie przez Schelera swych analiz przeżycia etycznego do emocjonalnego przeżywania wartości i wglądu w ich istotę, prowadzi w konsekwencji do wykluczenia sprawczości realnego podmiotu działania, czyli do wykluczenia obiektywnego pragnienia dobra, które to pragnienie jest aktem samodeterminacji, kierowanej faktem powinności moralnej i kategoryczną normatywnością sumienia. Scheler utożsamił „pragnienie dobra” z „emocjonalnym odczuciem, że jestem dobry”. Samo emocjonalne, pasywne przeżywanie wartości nie jest jednak sprawczością i realizacją czynu. W spełnianiu czynu chodzi o dobro jako takie, przeniknięte wartością i powinnością moralną wraz z kategorycznym nakazem sumienia. Dobroć moralna czynu przenika wewnętrznie cały dynamizm jego realizacji. Wyjaśnieniem tego rodzaju spełniania się osoby w czynie jest potencjalność i realizacja natury osoby ludzkiej. W przeżyciu etycznym mamy więc do czynienia nie tylko z emocjonalnym doświadczaniem wartości, ale także z przeżywaniem powinności moralnej, z przeżywaniem norm, w tym najbliższej nam, czyli nakazie sumienia, z zaangażowaniem naszej woli do realizacji wartościowego i moralnie nakazanego czynu, jako szczytowego spełniania się osoby.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 85-97
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The problem of personalism in Karol Wojtyła’s debate with Max Scheler
    Problem personalizmu w dyskusji Karola Wojtyły z Maksem Schelerem
    Autorzy:
    Czachorowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31208765.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    etyka
    Karol Wojtyła
    Max Scheler
    personalizm
    osoba ludzka
    obiektywizm
    zasada realizmu
    emocjonalizm
    postmodernizm
    neuroetyka
    ethics
    personalism
    human person
    objectivism
    principle of realism
    postmodernism
    neuroethics
    Opis:
    The article shows that already in his habilitation dissertation on Max Scheler’s ethics Karol Wojtyła defended the consistent ethical personalism, distorted by the German phenomenologist. However, the pertinent tying of moral values to the supreme, supra-instrumental value of the human person, involved its subjectivization, as a result of which Scheler’s claims to ethical objectivism are unfounded. Besides, in a completely unfounded manner he considered spontaneous emotionality as the centre of the person, thereby losing the person’s causative agency towards moral values, i.e. the central role of the human reason and free will in moral life, thus negating man’s moral responsibility for his actions. This assessment of Scheler’s ethics has relevance for discernment in contemporary posthumanist ethics, which – following Scheler’s lead – attributes the guiding role in moral life to spontaneous emotions.
    Artykuł wykazuje, że już w pracy habilitacyjnej poświęconej etyce Maksa Schelera Karol Wojtyła bronił konsekwentnego personalizmu etycznego, wypaczonego przez niemieckiego fenomenologa. Trafne wiązanie wartości moralnych z nadrzędną, ponadinstrumentalną wartością osoby ludzkiej, wiązało się jednak z jej subiektywizacją, w wyniku czego roszczenia Schelera do obiektywizmu etycznego są bezpodstawne. Oprócz tego całkowicie bezpodstawnie uznał spontaniczną emocjonalność za centrum osoby, gubiąc w ten sposób sprawczość osoby wobec wartości moralnych, czyli centralną rolę ludzkiego rozumu i wolnej woli w życiu moralnym, zaprzepaszczając w ten sposób moralną odpowiedzialność człowieka za swoje czyny. Ta diagnoza etyki Schelera ma znaczenie dla rozeznania we współczesnej posthumanistycznej etyce, która — idąc tropem Schelera — rolę kierowniczą w życiu moralnym przypisuje spontanicznym emocjom.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 71-84
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies