Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "will" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
God and Some Limits of Science
Autorzy:
Priest, Stephen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446420.pdf
Data publikacji:
2023-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
science
God
subjectivity
objectivity
free will
Being
consciousness
universe
Opis:
Some problems are too subjective, too intimate, too proximal, to admit in principle of any scientific solution: Why is anything you? Is there free will? Is death the end? Other problems are too objective, too macroscopic: Why is there a universe? Why is there anything? What is it to be? Why does mathematics exist? Why does anything happen? Scientific explanation is therefore essentially subject to at least two types of limit, subjective and objective, even though other problems prima facie straddle the subjective/objective divide: What is consciousness? Why is there such a time as the present? Why is there any distinction between right and wrong? Classical (Newtonian-Einsteinian) science largely brackets these problems, but the interpretations of quantum physics variously force them upon us. They only admit of solutions if God exists, there is free-will, and, if some existence is your existence, then you are an immortal soul.
Źródło:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2023, 7, 3; 4-30
2544-302X
Pojawia się w:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podmiotowy aspekt wiary według Immanuela Kanta
The Subjective Aspect of Faith According to Immanuel Kant
Autorzy:
Sieńkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507248.pdf
Data publikacji:
2019-08-20
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Immanuel Kant
religion
faith
truth
practical reason
God
immortality
will
morality
intellect
Opis:
The subjective faith, in Kant’s approach, is a way of recognizing truth. This method is justified by subjective reasons, with the simultaneous lack of objective ones. What is recognized in the way of faith as truths are the postulates of practical reason regarding the existence of God and the immortality of man. The subjectivity of faith is expressed in the fact that it is a disposition, state, principle of mind (habitus) in recognizing truth in what is to be assumed as a necessary condition of the highest good which is the object of the will. Since faith belongs to the moral order, it is sometimes called a moral faith. Its task is to determine the will on the basis of moral law. As a way of recognizing the postulates of practical reason as true, faith takes a form of judgments stating the existence of these postulates. For this reason, the subjective faith is an act of the intellect, because it is the intellect that is entitled to state truths. Kant calls the subjective faith a pure practical rational faith. This faith is the principle of the intellect whereby it states that one should accept the conditions of the highest good in view of the practical imperative to realize this good. The structure of the subjective faith, according to Kant, corresponds to its object. However, in order to recognize its object, the faith does not require any additional conditions in the form of, for example, grace, but it is entirely actualized by virtue of human natural abilities. Therefore, Kant’s rational faith is totally a natural faith.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2019, 8, 3; 717-732
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Divine Providence and Chance in the World: Replies
Opatrzność Boża a przypadek w świecie: odpowiedzi
Autorzy:
Łukasiewicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791054.pdf
Data publikacji:
2020-10-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bóg
przypadek
wolna wola
opatrzność
zło
God
chance
free will
providence
evil
Opis:
W artykule przedstawiam odpowiedzi do zarzutów, zawartych w innych artykułach tego numeru, wobec proponowanej przeze mnie w artykule otwierającym oraz monografii z roku 2014 koncepcji opatrzności i przypadku. Argumentuję, że istnienie różnie rozumianych zdarzeń przypadkowych nie implikuje tezy, że Bóg Stwórca świata nie interesuje się losem indywidualnych bytów stworzonych, w tym istot ludzkich. Staram się w swoich odpowiedziach pokazać, że powodem, dla którego Bóg może dopuszczać występowanie zdarzeń przypadkowych jest Boża wola stworzenia świata względnie autonomicznego, który ma zdolność samodzielnego rozwoju. W świecie takim może występować zło bezcelowe, za które Bóg nie ponosi bezpośredniej odpowiedzialności.
In the paper, I reply to the objections contained in the other papers in this issue raised against my conception of providence and chance presented in the opening article and the book from 2014. I argue that the existence of variously understood random events (chance) does not imply the thesis that God, the Creator of the world is not interested in the fate of individual creatures, including human beings. The reason why God can permit random events to occur is God’s will to create a relatively autonomous world that has the ability to self-develop and self-create. In such a world, there may be pointless evil for which God is not directly responsible.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 3; 249-273
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co wiemy o istocie dobra?
What Do We Know about Good?
Autorzy:
Judycki, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013338.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dobro
wola
doskonałość
Bóg
problem zła
good
will
perfection
God
problem of evil
Opis:
The author claims that neither utility, nor perfection of any object can constitute the essence of good. Utility is the so-called relational attribute, therefore it is variable, and the objects perfect with regard to some respect can be used for bad purposes. Moral virtues also cannot express the essence of good, for their positive character is defined by the fact that they are good. With respect to the scholastic formulation ens et bonum convertuntur, the author says that existence itself, even of the objects perfect to a certain extent, is not good because in the concept of ens scholastics meant the being which is God, and the remaining objects are good inasmuch as they come from God. The scholastic tradition called God good because He created everything according to His good will. Here the author discusses the problem of the universal axiological illusion in the context of the absolute power of God (potestas absoluta). The so-called teleological definition of good (bonum est quod omnia appetunt) is thought to be insufficient, just like the definition that bonum est diffusivum sui. The objection to the first conception says that it understands “good” as an entirely static state of things. In this state all potentialities of an object gain their fulfilment. The second objection, in the spirit of Plotinus’ emanationism, is criticised because it sees good as giving of itself, in which the emanating factor does not participate in its creation. Drawing on some strains of scholastic philosophy and I. Kant, the author formulates a thesis that the essence of good is good will and that God can be called good only then when by creating the world He descends in it (descensio). The God of religion and Christian philosophy fulfils the conditions that determine the essence of good. This is confirmed by the Persons of the Holy Trinity who mutually give Themselves, the creation of finite persons, and the Incarnation. Addressing the problem of evil, the author claims that the only bad thing in the world is bad will. Accordingly, suffering and the so-called natural evil is not evil and the acts of bad will were allowed by God, for otherwise no finite person could know what bad will consists in.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 2; 21-41
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teizm a twardy inkompatybilizm
Theism and Hard Incompatibilism
Autorzy:
Łukasiewicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488759.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
twardy inkompatybilizm
indeterminizm
wolność woli
Bóg
zło
hard incompatibiliom
freedom of will
God
evil
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie stanowiska zwanego twardym inkompatybilzimem i porównanie go z teistyczną, a w szczególności współczesną chrześcijańską koncepcją wolności woli ludzkiej. Twardy inkompatybilizm głosi, że wolność woli ludzkiej, rozumiana zarówno w sposób libertariański, jak i kompatbilistyczny, nie istnieje. W artykule zwraca się uwagę na pewną zbieżność między tezą twardego inkompatybilizmu a opartą na Biblii mądrością chrześcijańską, głoszącą zależność ontyczną i aksjologiczną człowieka od Boga. Zarazem jednak argumentuje się, że jednym z najważniejszych składników teologii i filozofii chrześcijańskiej jest doktryna o wolności woli ludzkiej i ludzkiej odpowiedzialności za zło. Doktryna ta jest niespójna z twardym inkompatybilizmem. W części końcowej artykułu przedstawiona jest syntetycznie propozycja, jak można uzgodnić ze sobą tezę indeterminizmu metafizycznego, która jest spójna z twardym inkomatybilizmem, z tezą libertarianizmu, która jest niespójna z twardym inkompatybilizmem.
The aim of the article is to present and to compare the view on human freedom called hard incompatibilism with the contemporary Christian doctrine on human free will. Hard incompatibilism claims that human free will understood both in a libertarian and compatibilist way does not exist. One stresses in the paper that there is a similarity between hard incompatibilism and Christian wisdom rooted in the Bible and this similarity consists in the fact that humans are deeply dependent in their existence on external conditions. Hard incompatiblism identifies that conditions simply as the external or physical world and Christian wisdom points to God as an ontological and axiological foundation of human being and prospects. However, one argues in the paper that the doctrine of human freedom and responsibility for sin and moral evil is a crucial part of the Christian theology and philosophy. Thus, the Christian doctrine is incoherent with hard incompatibilism. There is a proposal, put forth in the last part of the article, how one can reconcile metaphysical indeterminism—which is coherent with hard incompatibilism—with the libertarian doctrine on the human free will, which is coherent with the Christian view on the nature of human freedom.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 3; 191-203
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia wyboru Sørena Kierkegaarda i Barucha Spinozy a teoria prawa
Autorzy:
Jakubiec, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668047.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
criminal law
determinism
free will
God
philosophy of choice
theory of law
Kierkegaard S.
Spinoza B.
Opis:
Lawyers who deal with applying law in practice very often are not aware of many hidden suppositions, which justify the existence of law and make it reasonable. It is obvious that in discovering them philosophy can be helpful. The main part of this article is the analysis of the thought of two European philosophers: S. Kierkegaard and B. Spinoza. The important field of their interest was a philosophy of human existence. Its significant element is liberty. The attitude to it creates their visions of being.Kierkegaard is well known as the author of „three periods of human life (esthetical, ethical and religious)” concept. In his opinion the necessary element of any progress in existence is taking the plunge and changing the way of life. It is possible by dint of liberty. A totally different vision can be found in Spinosa’a „Ethics more geo-metrico”. The author wants to convince us that the potentiality of making decisions is only an illusion.The possible consequences of the acceptance of such a vision were shown very briefly; the goal of the paper is also to demonstrate that since the beginning of our civilisation we have had to assume a concept similar to Kierkegaardian’s.
Źródło:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2012, 2
2391-6540
2083-9952
Pojawia się w:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doctrinal Controversies of the Carolingian Renaissance: Gottschalk of Orbais’ Teachings on Predestination
KONTROWERSJE DOKTRYNALNE RENESANSU KAROLIŃSKIEGO — GOTTSCHALKA Z ORBAIS NAUCZANIE O PREDESTYNACJI
Autorzy:
Stefańczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488150.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
predestynacja
wolna wola
przedwiedza
natura
Bóg
potępieni
wybrani
predestination
free will
foreknowledge
grace
nature
God
the reprobate
the elect
Opis:
Artykuł podejmuje próbę scharakteryzowania trzech kluczowych kontrowersji doktrynalnych w epoce renesansu karolińskiego, mianowicie: sporu o Eucharystię, sporu o tzw. trina deitas oraz o predestynację. Trzon artykułu stanowi kontrowersja o predestynację, której głównym bohaterem był Gottschalk z Orbais. Artykuł referuje cztery węzłowe kwestie związane z tym problemem: (i) pojęcie Boga, (ii) rozumienie łaski, natury i wolnej woli, (iii) relacji przedwiedzy do predestynacji, (iv) nauki o Odkupieniu, tj. w szczególności stosunku sprawiedliwości do miłosierdzia. Tekst w przeważającej mierze jest próbą interpretacji tekstów z epoki, głównie Gottschalka z Orbais i jego adwersarza Hinkmara z Reims. We wnioskach artukuł wskazuje na trudności w dyskutowanym problemie i przedstawia perspektywę rozwiązania problemu w wiekach następnych.
The article attempts to characterize three key doctrinal controversies in the Carolingian Renaissance, namely: the disputes over the Eucharist, the so-called trina deitas, and predestination. The core of the article is an exposition of the controversy concerning predestination, whose main protagonist is Gottschalk of Orbais. The article discusses four crucial issues related to the problem: (i) the concept of God, (ii) the understanding of grace, nature and free will, (iii) the relation of foreknowledge to predestination, and (iv) the doctrine of redemption, i.e., specifically the relationship between justice and mercy. The article is largely an attempt at an interpretation of the texts of the epoch, mainly those of Gottschalk of Orbais and his adversary, Hincmar of Reims. The conclusions point to difficulties in the issues discussed and outline what attempts at solving this problem have taken place in the coming centuries.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 3; 53-70
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wszechmocny Bóg i niewolna wola. Kluczowe motywy luterskiej teologii w interpretacji współczesnych badaczy jego spuścizny
Almighty God and Unfree Will: Key Motives of Luther’s Theology in the Interpretation of Contemporary Researchers of His Legacy
Autorzy:
Sojka, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035036.pdf
Data publikacji:
2020-07-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Marcin Luter
Bóg
wolność woli
teodycea
Oswald Bayer
Hans-Martin Barth
Albrecht Beutel
Martin Luther
God
freedom of will
theodicy
Opis:
Artykuł skupia się na dwóch wątkach teologii Marcina Lutra – jego wizji Boga i pojmowaniu wolności woli. Czyni to przez pryzmat dwóch współczesnych interpretacji teologii Reformatora przygotowanych przez renomowanych luterologów – Oswalda Bayera i Hansa-Martina Bartha. Ich odmienne w swej perspektywie i uporządkowaniu analizy ukazują teologię Marcina Lutra jako przepojoną radykalną wizją Boga wszechmocnego i pasywnego człowieka, który nie posiada wolności woli w kwestii zbawienia. Te rekonstrukcje teologii wittenberczyka zostały wpisane w pochodzącą od Albrechta Beutela diagnozę kluczowych struktur teologii Marcina Lutra: jej zakorzenienie w chrystocentrycznej wykładni Pisma Świętego, jej pojmowanie w kategoriach sztuki rozróżniania oraz jej oparcie na doświadczeniu.
The article focuses on two topics of Martin Luther’s theology — his vision of God and the understanding of freedom of will. It does so through the prism of two contemporary interpretations of the Reformer’s theology prepared by Oswald Bayer and Hans-Martin Barth, reputable researchers of Martin Luther. Their analyses, which differ in their perspective and order, show the theology of Martin Luther as imbued with the radical vision of an almighty God and passive man who has no freedom of will regarding salvation. These reconstructions were inscribed in the diagnosis of key structures of Martin Luther’s theology by Albrecht Beutel: its rooting in the Christocentric interpretation of the Bible, its understanding in terms of the art of discrimination, and its basing on experience.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 7; 111-139
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzne aspekty medytacji religijnej
The Paper Deals with the Problem of Religious Meditation
Autorzy:
Lasik, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015935.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bóg
człowiek
intelekt
medytacja
modlitwa
religia
zmysły
Tomasz zAkwinu
wola
God
human being
intellect
meditation
prayer
religion
senses
Thomas Aquinas
will
Opis:
The attitude of the Catholic Church towards this matter has been briefly mentioned in the introduction. The main body of the article presents an attempt of philosophical (realistic) characteristic of the nature of religious meditation. Ontological pluralism and creationism have been found as one of the main metaphisical features of the world. However our main attention has been drawn to the antropological implications of the act of meditation. In the article some works concerning religious meditation written by St. Thomae Aquinatis have been recolled. Not only for reasons however but mainly because of timless, realistic solution given there. Meditation is shown as sensual-intellectual cognitive act when the thruth concerning God and the human being is considered. This truth, of natural and revelled kind, due to sensibilities are expressed in the impressions which have an impact to the intellect for further considerations. Cognitive operations are followed by an appetite constituted in acts of senses and mainly in acts of will. The paper has also shown some further consequences of the obtained results. It has been pointed out that an act of religious meditation cannot be seen as one of difficult to explain structure, relies on drowning in unconceptualized atmosphere of God's presence. On the contrary, religious meditation appears to be a highly rational act, having objective foundations, understable (to some extend) for a human being.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 2; 67-82
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Liberum arbitrium” w filozofii średniowiecznej w kontekście teorii deterministycznych
Liberum arbitrium in medieval philosophy in context of deterministic theories
Autorzy:
Szocik, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431227.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
liberum arbitrium
free will
determinism
God
God’s grace
predestination
providence
foreknowledge
compatibilism
wolna wola
determinizm
Bóg
łaska Boża
predestynacja
opatrzność
przedwiedza
kompatybilizm
Opis:
This paper analyzes the concept of 'liberum arbitrium' in the philosophy of Augustine, Anselm and Thomas Aquinas. It underlines their compatibilist connection between the freedom of choice and deterministic factors. Each of them has defended liberum arbitrium, being aware of the potential difficulties related to God’s influence on human fate.
Artykuł analizuje koncepcje liberum arbitrium w filozofii Augustyna, Anzelma i Tomasza z Akwinu. Wskazuje na kompatybilistyczne łączenie przez nich wolności wyboru z istnieniem czynników deterministycznych. Każdy z nich bronił liberum arbitrium, dostrzegając potencjalne trudności związane z wpływem Boga na losy człowieka.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 105-123
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A trial of interpretation of Meister Eckhart’s thought on God and man through the analysis of its paradoxes
Autorzy:
Kaźmierczak, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488241.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sprzeczności
Eckhart
mistyka
interpretacja sprzeczności
Bóg
człowiek
moc
wola mocy
zbawienie
Nietzsche
contradictions
mysticism
interpretation of contradictions
God
man
power
will to power
salvation
Opis:
Artykuł próbuje zinterpretować sprzeczności dotyczącego Boga i człowieka, zawarte w pismach Mistrza Eckharta, jako rezultat egzystencjalnego poszukiwania zbawczej mocy. Moc jako taka ma ambiwalentną naturę. Z jednej strony jest mocą tego, co jest, z drugiej mocą (samo)przezwyciężenia (tego, co jest). Myśl Eckharta jest myślą egzystencjalną, obejmującą całego człowieka, łącznie z jego elementem nieświadomym. To wyjaśnia, dlaczego, szukając zbawczej mocy, mistyk nie do końca był świadomy ambiwalentnej natury mocy. Artykuł przedstawia, jak Eckhart, kierując się pragnieniem zbawczej mocy, akceptuje, a następnie przezwycięża kolejne ujęcia Boga i człowieka. Ukazane są trzy główne, funkcjonujące w studiach nad Eckhartem interpretacje jego sprzeczności („apofatyczna”, „edukacyjna” i „metodologiczna”) oraz argumenty przeciw ich trafności.
This article interprets Eckhart’s contradictions by presenting them as a result of an existential search for salvific power. It is shown that power is ambivalent in nature: it is the power of what is and the power of (self)overcoming (of what is). Just because power is in itself ambivalent and the process of searching for it existentialist (so not completely conscious), Eckhart’s mystical texts are full of contradictions and the German mystic is apparently not aware of it. The sample of them is shown in this article with regard to his ideas on God and man. Three other interpretations of Eckhart’s (“apophatic,” “educational,” “methodological”) are presented and argued against.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 1; 5-22
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edyta Stein: wiara jako decyzja. Refleksje w świetle Augustyna, Kartezjusza, Husserla, Ingardena i Benedykta XVI
Edith Stein: Faith as Decision. Some Thoughts Inspired by Augustine, Descartes, Husserl, Ingarden and Benedict XVI
Autorzy:
Jędraszewski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048540.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
akt wiary
wola
umysł
prawda
jaźń"
epoche (redukcja fenomenologiczna)
Bóg
łaska
act of faith
will
mind
truth
"self"
epoche(phenomenological reduction)
God
grace
Opis:
There are two components of an act of religious faith: human will and God as truth and the Lord. Stein abandons Husserl’s phenomenological reduction in the definition of human “self” for the sake of the influence of God, who shapes human “self”. She stresses the role of the will besides of the mind. The will decides whether “self” can be shaped by God or not. In this way Stein favors Augustine’s understanding of “self” ascribing to the will the leading role in process of finding truth about “self”.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2013, 10; 61-73
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Free Will and Moral Evil: John Duns Scotus’s Theory
Wolna wola a zło moralne. Stanowisko Jana Dunsa Szkota
Autorzy:
Koszkało, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075551.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
wolna wola
zło moralne
grzech
Jan Duns Szkot
Bóg
wolność ograniczona
wolność absolutna
Free will
Moral evil
Sin
John Duns Scotus
God
Limited Freedom
Absolute Freedom
Opis:
W artykule przedstawiam analizy Jana Dunsa Szkota dotyczące związku woli, wolności i zła moralnego. Koncentruję się zwłaszcza na zagadnieniu, czy stworzona wola może grzeszyć ze względu na zło i w jaki sposób można rozumieć akty woli, które mają charakter aktów „ex malitia”. Najpierw prezentuję koncepcję grzesznego aktu moralnego według Akwinaty. Taki akt musi spełniać następujące warunki: sprawca czyni moralnie złe rzeczy celowo, zdecydowanie i bez żalu, ma świadomość popełnianego zła, a akt ten nie jest wynikiem nieuporządkowania emocjonalnego. Na tym tle analizuję koncepcję Dunsa Szkota, pytając z jednej strony o to, czy wola może wydać akt chcenia zła, z drugiej strony, czy ma możliwość chcenia zła w aspekcie zła. Przedstawiam również analizy Szkota dotyczące rodzaju wolności (wolność w ogóle) i gatunków wolności (wolność bezwzględna i wolność ograniczona) oraz poruszam zagadnienie współdziałania woli Boga i woli stworzonej w akcie woli stworzonej, który jest zły moralnie. Ukazuję, że Szkot nie udziela jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy wola może pragnąc zła jako zła. Z jednej strony bowiem twierdzi on, że wola może chcieć tylko dobra, a zła jedynie ujmując je w aspekcie dobra, z drugiej strony uznaje, że jest możliwe chcenie zła jako zła w jednej sytuacji: w akcie nienawiści, który jest skierowany do Boga (absolutnego dobra). W swojej argumentacji Szkot odnosi się do przykładu z dziedziny teologii, powołując się na przykład upadłego anioła, którego akt woli trzeba zinterpretować jako akt „sub ratione mali”, ponieważ nie można ująć nienawiści do Boga jako czegoś dobrego, zwłaszcza dysponując poznaniem, które posiada duch czysty. W artykule ukazuję również związki między etyką Szkota a jego teologią moralną w odniesieniu do aktu woli popełnianego „ex malitia”. Z punktu widzenia teologicznego odróżnienie grzechu z wyboru (pragnienia zła) od grzechu z niewiedzy i grzechu ze słabości pozwala według Szkota sprecyzować i zrozumieć rodzaje grzechów popełniane w odniesieniu do poszczególnych Osób w Trójcy Świętej.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 89-106
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potestas nocendi w świetle komentarzy św. Augustyna do Księgi Hioba 1-2
Potestas nocendi in the light of st. Augustine’s commentary to the Book of Job 1-2
Autorzy:
Terka, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614224.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bóg
diabeł
Hiob
kuszenie
Opatrzność Boża
oskarżenie
podejrzenie
pozwolenie
próba
sprawiedliwość
wolna wola
władza szkodzenia
God
devil
Job
temptation
Providence
accusing
suspicion
permission
trial
justice
free will
the power of harming
Opis:
St. Augustine interprets the tragedy of Job presented in the Bible by two coincidental and connected with each other scenes: the first describes the history of man depressed with suffering, who lost his property, family and health, where the second one shows the dialog on the spiritual level between God and Satan, in consequence of which Satan receives the power of doing damage (potestas nocendi) to Job. The matter of this power, its range and goal are examined by The Bishop of Hippo by means of the relationship analysis between God, deviland Job. The power of harming comes from God and He is definitely responsible for Job’s suffering. He gives this power for devil but only for making man more prefect and revealing His justice. Where the action of devil is the charge of insincere devotion, jealousy, suspecting of hidden sin and temptation of Job in order to make him turn around from God. But for Job the experience of suffering is the trial which is given from God and by it God demands from Job taking a decision. His reply to God is described by St. Augustine as trust and agreement his will with God’s will. The power of harming is limited first by God’s will and permission given by Him, next by devil’s nature as a creature which has to ask for harming permission and hasn’t got any access to human heart, and later by Job’s will and a choice made by him. So potestas nocendi is not license of devil, but first of all the power of God and devil’s desire of harming.
Źródło:
Vox Patrum; 2016, 65; 653-681
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć i Upadek: dlaczego teistyczny ewolucjonizm nie łagodzi problemu zła
Death and the Fall: Why Theistic Evolution Does Nothing to Mitigate the Problem of Evil
Autorzy:
Dembski, William A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970761.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
zło naturalne
okrucieństwo
wolna wola
odpowiedzialność moralna
Bóg
chrześcijaństwo
Karol Darwin
darwinizm
teistyczny ewolucjonizm
koncepcja specjalnego stworzenia
natural evil
cruelty
free will
moral responsibility
God
Christianity
Charles Darwin
Darwinism
theistic evolution
special creation
Opis:
Większość teistycznych ewolucjonistów coraz częściej argumentuje, że dla teizmu chrześcijańskiego korzystne jest przyjęcie idei, iż Bóg stwarzał pośrednio za pomocą procesów darwinowskich, nie zaś bezpośrednio (dokonując oddzielnych aktów stwórczych). Teistyczni ewolucjoniści martwią się, że idea Boga stwarzającego bezpośrednio uniemożliwia rozwiązanie problemu zła. Taki Bóg byłby odpowiedzialny za wszystkie nieudolne i złe projekty, jakie znajdujemy w przyrodzie. Zastępując projektanta darwinowskim doborem naturalnym, teistyczni ewolucjoniści mogą wszystkie takie projekty zrzucić na karb ewolucji. W ich przekonaniu pozwala to rozwiązać problem zła naturalnego i zapewnić uzasadnienie teizmowi chrześcijańskiemu. Martwią się oni, że Bóg, który stwarza poprzez bezpośrednią interwencję, musi być odpowiedzialny za wszystkie złe projekty w świecie. Proponują w zamian rozwiązanie, że Bóg stwarza świat, w którym to ewolucja (drogą doboru naturalnego i losowej zmienności) tworzy takie projekty. W jaki jednak sposób rozwiązuje to podstawowy problem, że Bóg Stwórca ustanowił warunki, w jakich powstają złe projekty? W pierwszym przypadku Bóg działa bezpośrednio, w drugim - pośrednio. W obu przypadkach na Bogu Stwórcy, jako wszechpotężnym źródle wszechrzeczy, ciąży jednakowa odpowiedzialność. Chrześcijanin nie rozwiązuje bowiem problemu zła, zrzucając odpowiedzialność na naturalistyczny proces ewolucji (w tym wypadku - proces stworzony przez Boga). To jak zasypywanie jednego dołka poprzez kopanie następnego. Problem zła stanowi trudne zagadnienie, lecz darwinowska teorii ewolucji, z Bogiem czy bez Niego, nie pomaga go ani trochę złagodzić.
Most theistic evolutionists increasingly argue that Christian theism benefits from the idea that God created indirectly by Darwinian means rather than directly (as in special creation). Theistic evolutionists worry that a God who creates directly renders the problem of evil insoluble. Such a God would be responsible for all the botched and malevolent designs we find in nature. By letting Darwinian natural selection serve as a designer substitute, theistic evolutionists can refer all those botched and malevolent designs to evolution. This, in their view, is supposed to resolve the problem of natural evil and thereby help validate Christian theism. They worry that a God who creates by direct intervention must be held accountable for all the bad designs in the world. Their proposed solution is therefore to have God set up a world in which evolution (by natural selection and random variation) brings about bad designs. But how does this address the underlying difficulty, which is that a creator God has set up the conditions under which bad designs emerge? In the one case, God acts directly; in the other, indirectly. But a Creator God, as the all-powerful source of all being, is as responsible in the one case as in the other. For the Christian it does nothing to resolve the problem of evil by passing the buck to a naturalistic evolutionary process (a process, in that case, created by God). This is filling one hole by digging another. The problem of evil is a difficult issue, but Darwinian evolution, with or without God, does little to mitigate it.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2013, 10; 159-176
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies