Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "BOHEMIA" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Władysław Łokietek w perspektywie dziejopisarstwa czeskiego XIV wieku
Władysław the Elbow-High from the perspective of Czech chronicles of 14th century
Autorzy:
Iwańczak, Wojciech
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805893.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
król
dziejopisarstwo
Polska
Czechy
king
historiography
Polska
Bohemia
Opis:
Dziejopisarstwo czeskie XIV wieku rozwijało się bogato, a najciekawszym źródłem z tego punktu widzenia jest Kronika zbrasławska. Dziejopisarstwo czeskie nie daje całościowego portretu Władysława Łokietka, ale skupia się na różnych epizodach w perspektywie stosunków polsko-czeskich. Przy takim ujęciu postrzeganie Władysława Łokietka zmienia się wraz ze zdobywaniem przezeń coraz większego znaczenia. Wyraźnie odnotowano brak poparcia przez Łokietka książąt śląskich, którzy jeden po drugim składali hołdy lenne władcy czeskiemu. W ramach ewolucji obrazu Łokietka w historiografii czeskiej obserwujemy malejący protekcjonalizm wobec władcy polskiego, początkowo określa się go jako „króla Krakowa”, ale po śmierci odnotowano zgon króla polskiego (czyli wielkopolskiego) i krakowskiego.
Czech historiography of the 14th century was rich and extensive; the most interesting source in this regard is the Zbraslav Chronicle. Czech historiography does not provide a comprehensive portrait of Władysław the Elbow-High, but focuses on various episodes in bilateral Polish-Czech perspective. With this approach, the perception of Władysław the Elbow-High changes as his importance grows. The lack of support by the Silesian dukes, who one by one offered homage to the Bohemian ruler, is clearly noted. Evolution of Władysław the Elbow-High’s image in Czech historiography is marked by gradually decreasing condescension towards the Polish monarch; initially he is referred to as the “king of Kraków”, but his death is recorded as a death of the King of Poland (i.e. Greater Poland) and Kraków.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 199-212
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozemková držba českých cisterciáckých klášterů 1142–1420
Landed property of the Cistercian houses of Bohemia 1142–1420
Autorzy:
Charvátová, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293809.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
Cystersi
klasztor
Czechy
średniowiecze
Cistercian
monastery
Bohemia
Middle Ages
Opis:
Praca dotyczy posiadłości ziemskich czeskich klasztorów cysterskich w średniowieczu, od ich początku do czasów wojen husyckich, które zupełnie zmieniły sytuację własności czeskich zakonów. Między 1142 a 1357 w królestwie Czech ufundowano dziesięć opactw białych mnichów. W tym kontekście nader ważne okazują się ramy czasowe powstawania indywidualnych domów klasztornych w relacji do głównych średniowiecznych przeobrażeń krajobrazowych (karczowanie) i działalności kultywacyjnej. W Czechach, proces ten, który znacznie zmienił krajobraz księstwa i późniejszego królestwa, nastąpił pomiędzy ostatnimi dziesięcioleciami XII a pierwszymi XIV w. Założenie najwcześniejszych opactw wyprzedziło Pozemková držba českých cisterciáckých klášterů 1142–1420 /Landed property of the Cistercian houses of Bohemia 1142–1420 15 ten wzrost aktywności, ale większość cysterskich klasztorów stanowiła, w taki czy inny sposób, jej integralny komponent. Tylko najpóźniej powstałe cenobium białych mnichów wyłoniło się po zakończeniu tego intensywnego procesu osiedlania się. Dwunastowieczne darowizny dla opactw cysterskich bez wątpienia nie pokrywały ekonomicznych potrzeb klasztorów. Wszystkie fundacje opierały się nie na gospodarstwach uprawianych pracą ręczną beneficjentów zakonu, ale na pobieraniu dochodów poszczególnych wsi. To dotyczyło nawet najwcześniejszych fundacji, które powstawały za życia Bernarda z Clairvaux. Przykład darowizn dla opactw jasno wskazuje, do jakiego stopnia zwyczaje i przyzwyczajenia kraju goszczącego formacje zakonu wpływały na materialne środki nowych fundacji. Zakonnicy cysterscy otrzymywali taką samą materialną pomoc jak inne kościelne instytucje w Czechach, a nie takie, jakimi cieszyły się zakony w Europie Zachodniej. W XIII w. nastąpił znaczny wzrost własności ziemskiej wszystkich klasztorów, większy niż ten z wcześniejszych i późniejszych epok. Choć rozwój poszczególnych klasztornych posiadłości ziemskich trwał aż do wojen husyckich, wszystkie regularne domy musiały poradzić sobie z kryzysem gospodarczym, który rozpoczął się na początku lat 40. XIV w., a szczyt osiągnął na początku kolejnego stulecia. W latach 20. XV w. większość klasztorów cysterskich Czech została podbita przez husytów i stanęła w płomieniach. Po sekularyzacji pozbawiono cystersów większości z ich własności ziemskich i dzierżaw.
This is a paper on landed property of Bohemian monasteries of the Cistercian order in the Middle Ages, from their beginnings up to the epoch of the Hussite wars which completely changed the property situation of the Bohemian houses. Between 1142 and 1357, the kingdom of Bohemia saw the foundation of ten abbeys of the white monks. In view of the emergence and development of monastic landholdings, a major role apparently fell to the chronological range of establishment of individual houses in relation to the main phase of medieval landscape-assarting and -cultivation activities. In Bohemia, this process, which substantially changed the landscapes of the duchy and later kingdom, was situated between the last decades of the 12th and the fi rst decades of the 14th century. Foundations of the earliest houses of the Order preceded this upsurge of activities, but most of the Cistercian abbeys constituted, in one way or another, its integral component. Only the very latest house of the white monks emerged after the termination of this intensive settlement process, which, in the course of the “long 13th century”, covered the entire Bohemia. 12th-century donations to Cistercian abbeys show beyond all doubt that in terms of the property transferred to them, they fell short of complying with economic demands of the Order. All the foundations were based not on landholdings cultivated by manual labour of the monastery incumbents, but on the perception of revenues from singular villages. This related even to the earliest foundations of the Order which sprang up in the lifetime of Bernard of Clairvaux. The example of donations to the abbeys shows clearly to what extent the customs and habits of the land hosting the Order establishments infl uenced the material sustenance of the new foundations. Cistercian monks received the same kind of material support as other ecclesiastical institutions of Bohemia, not that enjoyed by the Order houses in western Europe. The 13th century saw a considerable growth of the extent of landed property of all monasteries, surpassing in its scale that of the earlier and later epochs. Though the expansion of particular monastic landholdings continued until the Hussite wars, all regular houses had to cope with an economic crisis beginning in the forties of 14th century, and climaxing at the beginning of 15th century. During the twenties of the 15th century, most of the Cistercian monasteries of Bohemia were conquered by the Hussites and went up in fl ames. The following secularization, acknowledged by king Sigismund mostly in 1420 and 1421, and confi rmed in writing in 1436–1437, deprived the Cistercians of most of their possessions, leasing them but tiny vestiges of their former landholdings.
Źródło:
Architectus; 2013, 3(35); 3-16
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zeměpanské konfirmační listiny pro česká a slezská města do 1419 roku
Confirmatory documents issued by the rulers for the Bohemian and Silesian cities until 1419
Autorzy:
Velička, Tomáš
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164683.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Bohemia
Silesia
diplomacy
Middle Ages
Czechy
Śląsk
dyplomacja
wieki średnie
Opis:
The author has attempted to provide a holistic view of the practice of confirming the documents for the royal and princely towns in the area of Bohemia and Silesia (the area of Moravia has already been explored in this respect) by the ruler. Confirmatory documents formed an integral part of the production of the writing offices of the rulers of both examined territories, i.e., the Czech kings and the princes of Silesia. Whilst in the case of Bohemia the issuer is unambiguous (the King of Bohemia), the issuers from the region of Silesia could have included the Silesian princes (including the Bishop of Wrocław), the Czech king and the royal starosts (governors) in the principalities directly subject to the Czech ruler as issuers. Generally, confirmatory documents are deemed to have been diplomatic acts which confirmed the existence of a legal reality. These included not only documents (alternatively confirmatory documents issued in the form of a mandate), whereby the rulers confirmed the prevailing legal acts of their predecessors, but also those which confirmed acts of their subjects. A selection of merely one group of recipients was deliberate, notwithstanding the resultant, apparently incomplete image. Such an approach has its advantages, inasmuch as it allows the examination of the resources in a more compact form, and what is more, throughout two territories to some extent shaped by various traditions. The author focuses largely on several issues related to confirmatory documents, notably on the differentiation between confirmatory and dispositive documents. Both types are to some extent convergent, and sometimes the dispositive formula is present in some confirmatory documents. Furthermore, dispositive documents are sometimes deemed to be one of the degrees of confirmation. Nevertheless, in most cases notable is a variance in the usage of both types of documents. First, the author presents a quantitative review of the number of documents issued for particular towns. Was there a direct principle saying that the more important and richer the town, the more confirmative documents are found? How can we measure the ‘validity’ and ’wealth’ of each of the analysed towns? Which towns can boast of confirmations issued by the majority of successive rulers and which have to be satisfied with merely a few acts? This question needs to be explored also from a different point of view: we need to determine the role of confirmatory documents in the policy of the rulers towards the towns as well as how it was reflected in the different phases of the duke’s (king’s) reign. The motives behind issuing individual acts of confirmation and the question what forced the towns to make efforts to have their privileges confirmed are essential elements of the author’s inquiry. The reasons might have been both external, namely the position of the town’s ruler, and internal – problems inherent in the functioning of a given centre.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2014, 2(7); 212-233
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór sądowy pomiędzy Václavem Hankou a Davidem Kuhem w świetle działań austriackiej policji przeciwko czeskim budzicielom narodowym
Autorzy:
Spyra, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560555.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Bohemia
National Revival
police
provocation
Czechs
Czechy
Odrodzenie Narodowe
policja
prowokacja
Opis:
This essay presents the activity of the Austrian secret police that led to legal action being taken up in 1859. That year, Václav Hanka sued David Kuh, the founder and editor of the Prague newspaper “Tagesbote aus Böhmen”, for defamation, after the latter published a series of anonymous articles in his paper, accusing Hanka of forging The Queen’s Court Manuscript and The Green Mountain Manuscript. For several decades, both works influenced the shaping of the Czech political nation, and as it later transpired, the Austrian police were behind the attacks on their authenticity. Further piquancy is added by the fact that thirty years later, Hanka was indeed recognised as the author of the aforementioned manuscripts.
Artykuł prezentuje działania austriackiej tajnej policji, które doprowadziły do tego, że w roku 1859 Václav Hanka pozwał Davida Kuha, wydawcę praskiej gazety „Tagesbote aus Böhmen”, o to, że ten naruszył jego dobre imię, publikując w swojej gazecie serię anonimowych artykułów zarzucających mu, że sfałszował on rękopisy królowodworski i zielonogórski. Oba dzieła przez kilka dziesięcioleci miały wpływ na kształtowanie się ówczesnego politycznego narodu czeskiego, a za tym atakiem na ich prawdziwość, jak się później okazało, stała austriacka policja. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że trzydzieści lat później Hanka rzeczywiście został uznany za autora wspomnianych rękopisów.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2019, 25, 1
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duke Wenceslas and the possible reasons for his assassination in the context of the social transformations of the central Bohemian territory in the first third of the tenth century
Książę Wacław i możliwe powody jego zamordowania w kontekście przemian społecznych w środkowych Czechach w pierwszym trymestrze X wieku
Autorzy:
Petráček, Tomáš
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595326.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
książę Wacław
Czechy
X wiek
historia
Duke Wenceslaus
Bohemia
10th Century
history
Opis:
Autor analizuje źródła z X w. w celu zrekonstruowania historii społecznej Czech w okresie przemian w kierunku zcentralizowanej organizacji państwa i rozwija nową teorię dotyczącą możliwych powodów zamordowania księcia Wacława w 935 r.
In this paper the author analyses sources of the tenth century to reconstruct the social history of Bohemian territory in a period of transition towards a centralised state organisation and develops a new theory on the possible reasons for the assassination of Duke Wenceslaus in the year 935.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2018, 38, 1; 179-193
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stemple monet czeskich z X–XI wieku źródłem do historii Czech
Dies of the Czech tenth-eleventh-century coinage as a source for the history of the Czech lands
Autorzy:
Suchodolski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164640.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
coin
Emma
St. Adalbert
Bohemia
Boleslaus II
moneta
św. Wojciech
Czechy
Bolesław II
Opis:
The paper first adumbrates the issue of coins as a source of information from which historian and other researchers can study the past. The Czech coinage of the tenth and eleventh century is shown as a very complex issue. The paper seeks to explore two of them. One is the origin of Emma Regina, whose coins were supposedly minted in Mielnik. Having presented and briefl y analysed medievalists’ hypotheses concerning the origin of Emma, the author concurred with the hypothesis of her French origin. Next, the article examines a coin referred to as denarius episcopi, i.e., minted by an unnamed bishop. Having emended the coins’ inscription, S. Suchodolski has resolved the problems the source hitherto posed in historiography.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2015, 1(8); 34-56
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The spread and influence of crusading ideology in Bohemia and Poland
Autorzy:
von Güttner-Sporzyński, Darius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409739.pdf
Data publikacji:
2024-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
idea of crusade
holy war
Polska
Bohemia
idea krucjaty
święta wojna
Polska
Czechy
Opis:
This article investigates the transmission and influence of the idea of crusade in Bohemia and Poland, pivotal in shaping East Central Europe’s religious, cultural, and political landscape during the Middle Ages. Exploring cultural exchanges, political alliances, and ecclesiastical influences, it reveals the mechanisms of this ideology’s dissemination and absorption in the Piast realm. It examines the nuanced transformation in attitudes and policies following the reception of the idea of crusade, contributing to a deeper understanding of the interplay between ideology and regional dynastic dynamics and its enduring impact on the Christian world.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2024, 1(40); 186-208
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The monastic rule versus the colors of Polish and Bohemian Cistercian architecture in the 12th and 15 th centuries
Reguła zakonna a kolorystyka polskiej i czeskiej architektury cysterskiej w XII–XV w.
Autorzy:
Łużyniecka, Ewa
Charvátová, Kateřina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312722.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
architecture
color
Polska
Bohemia
Cistercians
order
rule
architektura
kolorystyka
Polska
Czechy
cystersi
zakon
reguła
Opis:
The aim of the article is to show the relationship between the monastic rule and the color scheme of Cistercian buildings in the current territories of Poland and the Czech Republic in the 12th–15th centuries. In the research, which constitutes the basis of the study, the following methods were used: stratigraphic and architectural in situ as well as historical, analytical and comparative. The Cistercian monastic rule recommended formal asceticism and so it was forbidden to make colorful paintings, floors, and stained glass windows. As a result of the research, three periods in the color transformation of Cistercian architecture have been distinguished. The first period (end of the 12th century – 1st half of the 13th century) was characterized by partial compliance with the aforementioned rules. The second period, which took place in the 2nd half of the 13th century, was the beginning of a departure from formal asceticism. In the third period (14th and 15th centuries), there was a decisive departure from the original monastic rule. At that time, the color scheme depended on the financial condition of the order, the level of the painting abilities and the imagination of creators. The monastic rule fell into oblivion.
Celem artykułu jest ukazanie powiązania reguły zakonnej z kolorystyką budowli cysterskich na terenie obecnej Polski i Czech. Przedmiot opracowania stanowi kolorystyka elewacji oraz wnętrz kościołów i klasztorów z XII–XV w., z których część została odkryta przez autorki artykułu, część ujawniono podczas innych prac konserwatorskich. W badaniach, będących podstawą opracowania, zastosowano metody: stratygraficzno-architektoniczną in situ oraz historyczno-analityczne i porównawcze. W regule zakonnej cystersów zalecano ascezę formalną i zabraniano wykonywania barwnych malowideł, posadzek i witraży. Pierwszy okres (koniec XII–1. połowa XIII w.) charakteryzował się częściowym przestrzeganiem wspomnianych zasad. Drugi okres przypadający na drugą połowę XIII w. był początkiem odchodzenia od ascezy formalnej. W trzecim okresie (XIV–XV w.) zaczęto w sposób zdecydowany odchodzić od pierwotnej reguły zakonnej. W tym czasie elewacje klasztorów zdobiono niekiedy polichromiami, a we wnętrzach wybrane ściany pokrywano malowidłami figuralnymi o często kontrastowych zestawieniach barwnych. Wystrój kolorystyczny zależał wówczas od kondycji finansowej zakonu, poziomu warsztatu malarskiego i wyobraźni twórców. Reguła zakonna odeszła w zapomnienie.
Źródło:
Architectus; 2023, 2 (74); 3--20
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śląski akcent w czeskim dokonaniu bawarskiego artysty? [Rec. „Monogramista IP. Oltář svaté Anny Samotřetí v Českým Krumlově", red. Peter Kováč, Marek Zágora, Praha 2020]
A Silesian Accent in the Bohemian Work of a Bavarian Artist? [Rev. "Monogramista IP. Oltář svaté Anny Samotřetí v Českým Krumlově", eds. Peter Kováč, Marek Zágora, Praha 2020]
Autorzy:
Czechowicz, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316041.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
mecenat artystyczny
rzeźba
gotyk
renesans
Czechy
Bawaria
Śląsk
artistic patronage
sculpture
Late Gothic
Renaissance
Bohemia
Bavaria
Silesia
Opis:
Recenzja dotyczy obszernej, zbiorowej monografii ołtarza św. Anny z lat 1519—1524, wykonanego przez bawarskiego rzeźbiarza znanego jako Monogramista IP. Relief powstał na zamówienie czeskiego magnata, Zdeňka Lva z Rožmitála, który był czołową postacią życia politycznego Korony Królestwa Czech w pierwszym trzydziestoleciu XVI wieku. W recenzji zaproponowano inny motyw zamówienia dzieła. Jego treść, związana z rodziną i macierzyństwem, przemawia za tym, że powstało ono jako dar ojca dla syna Adama i jego poślubionej w 1518 roku śląskiej szlachcianki Anny Haugwitz z Biskupic
The review concerns an extensive, collective monograph on the altar of St. Anne from 1519—1524, made by a Bavarian sculptor known as Monogramist IP. The relief was commissioned by the Bohemian lord, Zdenek Lev of Rožmitál, who was a leading figure in the political life of the Crown of the Kingdom of Bohemia in the first thirty years of the 16th century. The review proposed a different motive for commissioning the work. Its content related to family and motherhood suggests that it was created as a gift from a father to his son Adam and his wife, a Silesian noblewoman, Anna Haugwitz of Biskupice, in 1518. The review emphasized the extraordinary values of the publication, both scientific and editorial.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2023, 18, 23; 1-10
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan de La Croon (1600-1665). Exkurs do osudu císařského generála a velitele zemí Koruny české
Autorzy:
Sláma, Lukáš
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1890984.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Jan de La Croon
wojna trzydziestoletnia
Czechy
Biała Góra
wojsko
Thirty Years’ War
Bohemia
White Mountain
army
Opis:
This article is about Jan de La Croon from Werth. At the end of the war he was commander in Plzeň but during five years of service he raised to prominence as one of the most significanat individuals in the imperial army. This article presents the changes in the Imperial Army during the Thirty Years‘ War by resorting to the example of Jan de La Croon (1600-1655).
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2019, 3 (22); 117-126
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Beginnings of Bohemian Municipal Books Demonstrated on Hradec (Králové) (Contribution to Bohemian and Silesian Relations)
Początki czeskich ksiąg miejskich na przykładzie Hradca (Králové) (przyczynek do relacji czesko-śląskich)
Autorzy:
Vojtíšková, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2184965.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
Middle Ages
Bohemia
Hradec Králové
town
municipal book
Magdeburg Law
Silesia
Wrocław
średniowiecze
Czechy
miasto
księga miejska
prawo magdeburskie
Śląsk
Opis:
The paper focuses on the beginnings of the Hradec Králové municipal chancellery and aims to prove that the Silesian region, which with its experience of municipal official activities, contributed through the established Silesian–Bohemian and Bohemian– Silesian contacts to the creation of the oldest Hradec court book based on Magdeburg law.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2020, 75, 4; 5-31
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The iconography of weapons of Western Slavs in the Early Middle Ages. Some notes on the cultural patterns on the example of the so-called Group of Vyšehrad Codex
Ikonografia uzbrojenia Słowian Zachodnich we wczesnym sredniowieczu. Kilka uwag o wzorcach kulturowych na przykładzie tzw. zespołu Kodeksu wyszehradzkiego
Autorzy:
Ławrynowicz, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941973.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
iconography
weapons
Polska
Bohemia
Group of Vyšehrad Codex
Early Middle Ages
ikonografia
broń
Polska
Czechy
zespół Kodeksu wyszehradzkiego
wczesne średniowiecze
Opis:
Wczesnośredniowieczne uzbrojenie z terenu Europy Środkowej doczekało się już licznych podsumowań. Do jego poznania wykorzystywane są niekiedy źródła ikonograficzne. Jednak kluczowym problemem jest kwestia, czy powstały one na miejscu i w pewnym stopniu wyobrażały miejscową rzeczywistość, czy też były importowane. Zarówno we wczesnym, jak i późnym średniowieczu jedynym elementem łączącym dzieło z danym obszarem była się osoba finansująca powstanie dzieła, mająca wpływ na jego formę. W przypadku źródeł wczesnośredniowiecznych przedstawienia uzbrojenia zawężone są do konwencji motywów biblijnych i żywotów świętych i rzadko kiedy związane są z fundatorem w sposób bezpośredni. Dlatego też, niejako automatycznie, ogołocone są one z rodzimości tak typowej dla późnośredniowiecznej ikonografii sakralnej. Nie oznacza to jednak, że takich elementów nie ma. Mają one jednak inny, mniej dosłowny charakter, ukryty w doborze wykorzystywanych motywów religijnych, które „przemycały” elementy kultury dworskiej i rycerskiej, zaczątki której obecne były na dworach Przemyślidów i Piastów już w XI w. Przedstawienia te odzwierciedlać mogą więc aspiracje władców zachodniosłowiańskich w zakresie kultury dworskiej i rycerskiej. Dlatego już na etapie doboru źródeł ikonograficznych służących przeprowadzeniu analizy ukazanego w nich uzbrojenia można uwzględnić dzieła powstałe poza Europą Środkową. Celem badań nie musi być więc identyfikacja „uzbrojenia Słowian Zachodnich”, ale określenie wzorca kulturowego ikonografii broni, z którą Słowianie mieli styczność, który wyrażał ich aspiracje oraz inspirował obyczaj rycerski i ceremoniał dworski. I tylko w takim sensie dzieła te mogą być źródłem do poszerzenia wiedzy o wczesnośredniowiecznym uzbrojeniu Słowian Zachodnich. Dobrym przykładem omawianych źródeł ikonograficznych jest tzw. zespół Kodeksu wyszehradzkiego. Składa się on z czterech spokrewnionych ze sobą stylistycznie ksiąg liturgicznych powstałych najprawdopodobniej w dwóch ostatnich dekadach XI w. Są to evanglelistaria, dwa przechowywane w Polsce: Evangelistarium gnieźnieńskie i Evangelistarium płockie oraz dwa w Czechach: Kodeks wyszehradzki i Evangelistarium z katedry św. Wita. Kodeks wyszehradzki powstał najprawdopodobniej w związku z koronacją Wratysława II w 1085 r. Zapewne przy okazji tej uroczystości katedra św. Vita otrzymała evangelistarium, które porusza tematykę apokaliptyczną. Mniej więcej w tym samym czasie powstały i dotarły do Polski Evangelistaria gnieźnieńskie i płockie, co było wynikiem ówczesnych silnych związków rodzinnych i politycznych Przemyślidów i Piastów. Zapotrzebowanie na dworski i rycerski wzorzec kulturowy otoczenie Wratysława II i Władysława Hermana zaspokoić mogło zawartymi w wymienianych kodeksach scenami ukazującymi majestat władzy poprzez gesty czynione przy użyciu włóczni (fig. 1, 9b) i miecza (fig. 2–7, por. fig. 8). Wątki zawarte w tzw. zespole Kodeksu wyszehradzkiego, poza swym czysto religijnym i dydaktycznym wydźwiękiem, ocierały się o ideologię rycerską, której ważnymi elementami było odwoływanie się do idei męczeństwa oraz obrony słabych. Miecz i włócznia pełnią tu pierwszoplanową rolę. Ponieważ w księgach liturgicznych najistotniejszy był aspekt religijny, włócznia stanowi pierwszoplanowy symbol męczeństwa, śmierci i zmartwychwstania. Broń rycerska (miecz, włócznia, hełm i tarcza) wpleciona została także w cykl pasyjny (fig. 10–15). Oceniając uzbrojenie występujące w tych przedstawieniach, narzuca się standaryzacja stylistyczna broni zaczepnej oraz maniera w zróżnicowanym ukazywaniu uzbrojenia ochronnego: hełmów, detali konstrukcyjnych tarcz i pochew mieczowych. Szczególnie wymownie znaczenie miecza przedstawione zostało w scenie sądu ostatecznego w Evangelistarium z katedry św. Wita (fig. 9a), w której z ust Chrystusa wychodzi miecz symbolizujący jego słowo, a więc jego władzę doczesną i duchową. Powyższe przykłady scen z uzbrojeniem, chociaż pozornie skromne, niosły ze sobą bardzo silny impuls kulturowy. Należy bowiem zdawać sobie sprawę z faktu, że poza nielicznymi iluminacjami, płaskorzeźbami czy elementami rzemiosła artystycznego, elity zachodniosłowiańskie nie miały styczności z ikonograficznym programem symboliki broni. Nie jest przypadkiem, że motywy ukazywania władzy monarszej, widoczne w omawianych dziełach jak i w innych księgach liturgicznych, obecne też były na wizerunkach władców na monetach i pierwszych pieczęciach. Tzw. zespół Kodeksu wyszehradzkiego traktowany może być jako źródło do poznania aspiracji w zakresie manifestowania majestatu przez zachodniosłowiańskich władców i raczej tylko w takim kontekście należy interpretować zawarte w nim przedstawienia uzbrojenia. Nowe wzorce kulturowe płynące z Zachodu także za sprawą iluminowanych kodeksów wzmacniały nacisk, jaki zaczęto w końcu XI w. przykładać do obyczaju rycerskiego i ceremoniału dworskiego. I właśnie z tego czasu pochodzą najwcześniejsze wzmianki o aktach pasowania na rycerza stanowiącego centralny punkt nowego, rycerskiego pojmowania symboliki broni.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Forgotten artworks by Johann Christoph Lischka. The conservator’s examination of the baroque paintings
Zapomniane dzieła Johanna Christopha Lischki. Badania konserwatorskie obrazów barokowego malarza
Autorzy:
Kłoda, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217439.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Silesia
Bohemia
Baroque
painting
technical art historical research
restoration
technical art history
Śląsk
Czechy
barok
malarstwo
badania konserwatorskie
restauracja
techniczna historia sztuki
Opis:
The article presents the results of the technical art historical research conducted on paintings ascribed to the Silesian artist Johann Christoph Lischka (ca. 1650–1712). It tackles the question of the painting techniques, the characteristics of the painter’s manner, and the authenticity of the works of art. It comprises the traditional methods of the art history with research into the materiality of the paintings. During the research, seven paintings were chosen for the investigation. They come from different periods of Lischka’s life and the majority of them were forgotten or discredited as copies of the originals. The four paintings from Czech Republic Saint Joseph, Saint Mary of Egypt, Saint Charles Borromeo and Lamentation of Christ were commissioned by the religious Orders in Bohemia in 1690/1710. The three paintings from Silesia (Lamentation of Christ, Discovery of the True Cross, Angel) were produced after 1708, when Lischka was in charge of his step-father Michael Willmann’s workshop in Lubiąż. The paintings served as the basis for the analysis of Lischka’s painting technique and the later changes in the painting layers. Moreover, the technical art historical study enabled the comparative analysis of the painting techniques used by Lischka and Willmann in search of the factors distinguishing the artists’ works.
W artykule prezentowane są wyniki analiz fizykochemicznych wykonanych na polskich i czeskich obrazach przypisywanych śląskiemu malarzowi Johannowi Christophowi Lischce (ok. 1650–1712). Dzięki przeprowadzonym badaniom możliwe stało się opisanie stosowanej przez artystę techniki i maniery malarskiej oraz weryfi kacja atrybucji wybranych dzieł. Opracowanie łączy tradycyjne metody analizy historycznej, ikonografi cznej i stylistycznej z badaniami konserwatorskimi materialnego tworzywa obrazów. Do badań wytypowano siedem obrazów, które pochodzą z różnych etapów twórczości Lischki i są większości nieznane lub uważane za słabe kopie nieistniejących już realizacji malarza. Cztery obrazy z Czech (Święty Józef, Św. Maria Egipska, Św. Karol Boromeusz i Opłakiwanie Chrystusa) zostały zamówione przez czeskie środowiska zakonne w ostatniej dekadzie XVII i pierwszej dekadzie XVIII wieku. Trzy obrazy ze Śląska (Opłakiwanie Chrystusa, Znalezienie Krzyża Świętego i Anioł) pochodzą z lat 1708–1712, kiedy Lischka kierował lubiąskim warszatatem swojego ojczyma Michaela Willmanna. Obrazy stały się postawą do analizy techniki malarskiej Lischki oraz historii konserwacji i renowacji jego dzieł. Co więcej, analiza fi zykochemiczna umożliwiła porównanie technik malarskich używanych przez malarza i jego ojczyma Willmanna w poszukiwaniu obiektywnego narzędzia pozwalającego rozróżnić dzieła ucznia i mistrza.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2018, 53; 16-30
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czeskiego i morawskiego prawa o ziemi na treść Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego na przykładzie prawa rodzinnego
Autorzy:
Slavickova, Pavla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631618.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
family law
Bohemia
Moravia
Silesia
Early Modern Period
land law
legal history
prawo rodzinne
Czechy
Morawy
Śląsk
wczesna nowożytność
Ordynacja Ziem
historia prawa
Opis:
The aim of this contribution is to assess the extent of adoption of the Bohemian and Moravian land law in the crucial legal documents of 16th century Upper Silesia – the Land Ordinance of the Duchy of Opole and Racibórz, exemplified by the family law. The text is divided into three parts; the first part briefly summarised the process of codification in Bohemia and Moravia and in the Duchy of Opole and Racibórz, the second part analyses the form of the land ordinances and the third part focuses on the content of concrete legal institutes of family law.Besides the above mentioned legal works, the comparison also takes into account the content of the Land Ordinance of the Duchy of Cieszyn and the crucial collection of municipal law, the Municipal Law Code of the Kingdom of Bohemia. The section related to guardianship of underage children, in particular, takes into account the possibility of the adoption from Roman law. Although many articles of the Land Ordinance of Opole and Racibórz contain similarities with the provisions of Bohemian and Moravian Land Ordinances, it would be a rash decision to talk about the adoption as only the principles are similar but not the formulations.Rather than the adoption of Bohemian (and Moravian) law in Silesia, the adoption of the provisions originating in the Roman law, which was a common practice in the given period in Central Europe, seems more probable. In fact, the only proven direct adoption from Bohemian and Moravian land law in the law of the Duchy of Opole and Racibórz is the article Jak sirotci poručníky své kvitovati mají, taken from the Moravian Land Ordinance from 1535 and 1562, in which case the article is identical both in terms of the content and wording.
W pracy podjęto próbę oceny zakresu zapożyczeń z czeskiego i morawskiego prawa o ziemi, obecnych w kluczowych dokumentach prawnych Górnego Śląska, uchwalonych w XVI w., mianowicie Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego, na przykładzie prawa rodzinnego. Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza część opisuje proces kodyfikacji na terenie Moraw i Czech oraz w Księstwie Opolsko-Raciborskim. Druga część stanowi analizę formy ordynacji ziemskich. Trzecia część pracy kładzie nacisk na zawartość wybranych tekstów prawnych z zakresu prawa rodzinnego.Ponadto, porównanie obejmuje zawartość Ordynacji Ziemskiej Księstwa Cieszyńskiego oraz kluczowy dla sprawy zbiór aktów prawa miejskiego Królestwa Czeskiego. Szczególną uwagę zwrócono na artykuły związane ze sprawowaniem opieki nad małoletnimi. Część poświęcona wspomnianej problematyce bierze pod uwagę możliwość adaptacji ustaw z prawa rzymskiego. Chociaż wiele przepisów zawartych w treści Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego jest podobna do Ordynacji Ziemskiej w Czechach i na Morawach, stwierdzenie o przejęciu tychże praw może okazać się nazbyt śmiałe, jako że podobieństwo zauważalne jest jedynie w przypadku podstawowych zasad, nie zaś na poziomie sposobu formułowania tekstu.Bardziej prawdopodobną wydaje się być możliwość, że rozwiązania zawarte w Ordynacji wywodziły się z prawa rzymskiego, co stanowiło powszechną praktykę na terenie ówczesnej Europy Środkowej. W rzeczywistości, jedynym udowodnionym przykładem bezpośredniego przejęcia czeskiego i morawskiego prawa o ziemi obecnego w zarządzeniach Księstwa Opolsko-Raciborskiego jest akt prawny Jak sirotci poručníky své kvitovati mají, zaczerpnięty z Ordynacji Ziemskiej Moraw z okresu 1535–1562, który jest identyczny zarówno pod względem treści, jak i sposobu sformułowania.
Źródło:
Res Historica; 2019, 48
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies