Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Borderlands" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
„Chłopcy od Kmicica”. Szkic o jednym z epizodów Sennika współczesnego Tadeusza Konwickiego
“The Kmicic Boys”. A draft on one of the episodes of Tadeusz Konwicki’s Sennik współczesny [The Contemporary Dream Book]
Autorzy:
Marcinów, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519884.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
Tadeusz Konwicki
wojna
okrucieństwo
Kresy
war
cruelty
Borderlands
Opis:
Artykuł jest poświęcony tematowi okrucieństwa przedstawionemu w najwybitniejszej chyba powieści Konwickiego. Autor analizując sposób przedstawienia tego tematu w Senniku… dochodzi do wniosku, iż pisarz opisując cierpienie zawsze posługuje się obrazami. Sam ten temat bowiem wymyka się opisowi, tradycyjnej literackiej reprezentacji (tu jest zgodny ze zdaniem znanego badacza tego zagadnienia Wolfganga Sofsky’ego). Szkic nie zamyka się na prezentacji tego motywu w jednej powieści Konwickiego – autor pokazuje jego funkcje i ewolucję także w późniejszej twórczości (Nic albo nic; Kilka dni wojny, o której nie wiadomo, czy była) – tu zauważona zostaje wartość „nadziei”. Artykuł omawia ponadto „kłopoty” PRL-owskiej krytyki literackiej z zaprezentowaną przez pisarza kresową partyzancką wojną – piszący o tej powieści wyraźnie unikają głębszej analizy tego tematu. Marcinów kończy swój tekst postawieniem tezy, że powieściową fabułę i realia historyczne łączy motyw zdrady – tu przypomniane zostają losy wybitnego dowódcy polskiej partyzantki na Kresach, porucznika Antoniego Burzyńskiego (pseud. Kmicic).
The aim of the following paper is to analyze the theme of cruelty in what is considered to be the greatest novel written by Tadeusz Konwicki. The author argues that the way it is pictured focuses almost exclusively on imagery, as the theme itself is beyond traditional literary description (as stated before by the scholar Wolfgang Sofsky). The article focuses not the subject within this one single work only, but also introduces the reader to its evolution and later use in other novels (such as Nic albo nic [Nothing or nothing] or Kilka dni wojny, o której nie wiadomo, czy była [A Few Days of the War We Were Never Sure Actually Happened]) – which introduce the value of ‘hope’ within the theme. Additional attention is drawn to the ‘issues’ Communist Poland’s literary criticism had with the way the writer presented partisan movements during war in the Eastern Borderlands clearly avoiding in-depth analysis of the motif. Marcinów concludes that both Sennik współczesny [The Contemporary Dream Book] and the historical period the novel is set within share the significance of the theme of betrayal and links it with the fate of a prominent partisan leader in the Eastern Borderlands, lieutenant Antoni Burzynski, codename Kmicic.
Źródło:
Świat i Słowo; 2021, 37, 2; 87-104
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowa pogranicza (na materiale gwarowym wschodniej Lubelszczyzny)
Слова пограниччя (На діалектному матеріалі Східної Люблінщини)
Autorzy:
Pelcowa, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015579.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
лексема
пограниччя
говірки
Люблінщина
word
Borderlands
dialects
the Lublin region
słowo
pogranicze
gwary
Lubelszczyzna
Opis:
Przedmiotem rozważań jest słownictwo usytuowane geograficznie, mentalnie i historycznie na obszarze Lubelszczyzny wschodniej, rozpatrywane w relacji nazwy do desygnatu i zmian cywilizacyjno-kulturowych wynikających z procesów globalizacyjnych. Są to: 1) nazwy genetycznie wschodniosłowiańskie, a więc wyrazy (lub ich znaczenia) pochodzenia ukraińskiego, białoruskiego; 2) „geograficzne dialektyzmy kresowe” wspólne dla gwar pogranicza wschodniego po obu stronach Bugu, przy czym wspólnota ta wynika wyłącznie z sąsiedztwa terytorialnego; 3) wyrazy funkcjonujące w świadomości językowej mieszkańców wsi jako przynależne do określonej nacji.
Предметом дослідження є лексика, яка в географічному, ментальному та історичному вимірі пов’язана з територією східної Люблінщини; вона розглядається у відношенні до десигната і цивілізаційно-культурних змін, що випливають із глобалізаційних процесів. Сюди належать: 1) генетично східнослов’янські лексеми, тобто слова (або їхні значення) українського, білоруського походження; 2) георгафічні периферійні діалектизми, спільні для говорів східного пограниччя по обидва боки Західного Бугу, причому ця спільність пов’язана виключно із територіальним сусідством; 3) лексеми, що функціонують у мовній свідомості мешканців села як властиві окресленій нації.
The study deals with the geographically, mentally and historically motivated vocabulary of the eastern part of the Lublin region as seen through the prism of the name-designatum relationship and the globalization-related civilization and cultural changes. The vocabulary includes: (1) names of East Slavic provenance, including words and their meanings of the Ukrainian and Belorussian origin; (2) geographically-restricted dialectal borderlands forms common for the formations of the Eastern Borderlands linguistic community alongside the Bug river; (3) words functioning in the villagers’ linguistic awareness of a given national community.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 121-135
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Irony, self-mockery, and ironic turns of events. Marian Załucki’s satirical performances
Autorzy:
Smyczek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650127.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Załucki Marian
satire
comedy show
censorship in the People’s Republic of Poland
Borderlands
Opis:
The article offers an analysis of the works of Marian Załucki (a Polish comedian, poet, children’s literature writer, and author of books: Przejażdżki wierszem, U szczypnij muzo, Ojczyste kpiny!, A n ie m ówiłem?, Niespokojna czaszka, Przepraszam żartowałem, Czy lubi pani Załuckiego?), and constitutes an attempt at presenting the specificity of the comedy scene in the PRL.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 45, 7
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WACŁAW FEDOROWICZ – ZAPOMNIANY KOLEKCJONER Z WITEBSKA
WACŁAW FEDOROWICZ – A FORGOTTEN COLLECTOR FROM VITEBSK
Autorzy:
Konrad, Ajewski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/433270.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Wacław Fedorowicz (1848–1911)
Vitebsk
Borderlands
Museum
collecting
19th - beginnings of 20th century
Opis:
Wacław Fedorowicz (1848–1911) – sworn advocate, one of the most prominent collectors of Polish and Borderlands antiques. Living in Vitebsk, he created a unique private museum at home, gathering relicts of former Eastern Borderlands of the Republic of Poland (the so-called ancient Poland). The collections were catalogued, labeled and presented in special showcases. The collections comprised specialised library (ca. 1000 volumes) and museum collections (between 4500 and 7000 collectibles according to diverse estimations), including: archaeological collection, historical collection dating from the 13th to 19th century, armoury (ca. 300 pieces of military equipment), numismats (ca. 2000 pieces), sigillographic and ethnographic collection, civil orders, hunting gear, stove tiles, antique door handles and Gdansk locks, plaques and statuettes of historical figures, antique women’s and men’s clothes, vessels, lighting devices, jewelry, collection of pipes and snuffboxes dating from the 17th - 18th century, and antiques related to art and science: manuscripts, drawings, pictures of temples, churches, chapels of Borderlands etc., as well as a couple of old Polish oil portraits. The unique collection of masonics dating from 18th and 19th century was one of the biggest in Russia (157 showpieces). Being also active in the field of science, Fedorowicz published i.a. Armorial of Orsha, contributed to the publication of Armorial of the Vitebsk nobility, and initiated the joint publication From the area of Dvina in 1909, presenting the national achievements of the so-called Borderlands. He was one of the founders, and afterwards a member and vice-president of the Vitebsk Archaeological Committee, an associate member of the Polish Sightseeing Society in Warsaw, and from 1885 an associate member of the Society for the Encouragement of Fine Arts of the Kingdom of Poland. After the collector’s death, his collections were nationalised in 1917 and moved to other locations in 1918. In the years 1921–1923 the collection had been re-catalogued and made available to the museum. Nowadays, the items of Fedorowicz’s collection are stored in several institutions in Belarus, mainly in the Vitebsk Regional Museum of Local History, while some items (masonics) were recently presented at special and thematic exhibitions.
Fedorowicz (1848–1911), adwokat przysięgły, był jednym z najwybitniejszych kolekcjonerów zabytków polskich i kresowych. W swoim domu w Witebsku stworzył wyjątkowe prywatne muzeum, w którym gromadził pamiątki przeszłości dawnych kresów Rzeczypospolitej (tzw. starożytności). Zbiory były sklasyfikowane, opisane i prezentowane w specjalnych gablotach. W ich skład wchodziły: biblioteka specjalistyczna (ok. 1000 tomów), oraz zbiory muzealne (wg różnych wyliczeń, od 4500 do 7000 muzealiów), w tym: archeologiczne, historyczne XIII-XIX w., zbrojownia (ok. 300 militariów), numizmaty (ok. 2000 sztuk), kolekcje: sfragistyczna, etnograficzna oraz ordery cywilne, przybory myśliwskie, kafle piecowe, stare klamki i zamki gdańskie, plakiety i figurki postaci historycznych, dawna odzież męska i damska, naczynia, przyrządy oświetleniowe, biżuteria, zbiór fajek i tabakierek z XVII-XVIII w., a także zabytki z dziedziny nauki i sztuki: rękopisy, ryciny, dokumentacja fotograficzna świątyń, kościołów, kaplic kresowych itd., oraz kilka olejnych portretów staropolskich. Wyjątkowym był zbiór massoników – jeden z największych na terenie Rosji (157 eksponatów) z XVIII i XIX wieku. Fiedorowicz działał też na niwie naukowej – wydał m.in. Herbarz Orszański, pomagał w wydaniu Herbarza szlachty witebskiej, a w 1909 r. zainicjował wydanie księgi zbiorowej Z okolic Dźwiny, przedstawiającej dorobek narodowy na tzw. kresach. Był jednym z założycieli, a następnie członkiem i wiceprezesem witebskiej Komisji Archeologicznej, członkiem korespondentem Towarzystwa Krajoznawczego w Warszawie, a także od 1885 r. członkiem korespondentem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Królestwie Polskim. Po śmierci kolekcjonera jego zbiory zostały w 1917 r. znacjonalizowane i w 1918 r. przeniesione w inne miejsca. W latach 1921–1923 dokonano ich nowej inwentaryzacji i udostępnienia muzeum. Obecnie to, co pozostało z kolekcji Fedorowicza znajduje się w kilku instytucjach Białorusi, głównie w witebskim Okręgowym Muzeum Krajoznawczym, a niektóre przedmioty (massonika) były ostatnio pokazywane na okolicznościowych i tematycznych wystawach.
Źródło:
Muzealnictwo; 2014, 55; 118-130
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drohobycz, Drohobycz
Drohobych, Drohobych
Autorzy:
Cembik, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076590.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Drohobych
borderland
Borderlands
multinationality (multiethnicism)
memory
balaka (Lviv jargon)
Drohobycz
pogranicze
Kresy
wielonarodowość (wieloetniczność)
pamięć
bałak (lwowski żargon)
Opis:
Artykuł skupia się na wizerunku przedwojennego Drohobycza w utworach Atlantyda i Ziemia księżycowa Andrzeja Chciuka. Ze względu na wielokulturowość pogranicznego miasta praca jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak w tej dylogii funkcjonują elementy etniczne, religijne i kulturowe. Ważny jest w niej mechanizmu budowania odrębności między polską, żydowską i ukraińską społecznością, które w prozie wspomnieniowej Andrzeja Chciuka tworzą jednolitą całość. W artykule analizuje się też konwencję gawędy, czy specyficznego języka „bałaku” – gwary Lwowa i jego okolic. Kategorią organizującą kształt i jakość przechowywanego we wspomnieniach świata jest „pamięć miejsca”. To ona stanowi fundament wspomnień Andrzeja Chciuka, które autor w omawianych utworach określa mianem „fotoplastikonu” lub „arrasu”. W pracy przytacza się także opinie o Drohobyczu pisarzy i publicystów, którzy odwiedzili to miasto przed drugą wojną światową i w XXI wieku. Dlatego celem artykułu jest ukazanie różnych punktów widzenia na temat tego pogranicznego miejsca.  
This article focuses on the pre-war image of Drohobycz in Atlantyda and Ziemia księżycowa by Andrzej Chciuk. On account of multicultural borderland town, the concept of work is an attempt to answer the question: how the ethnic, religious and cultural elements function in the dilogy. The mechanism of creating the distinctiveness between Polish, Jewish and Ukrainian community is the crucial issue in the dilogy. This mechanism forms the coherent whole in the memorial prose by Andrzej Chciuk. The article analyzes the convention of tale and specific language “bałak” – the dialect of Lvov and the surrounding area. “Place memorial” is the category that establishes the shape and the quality of stored in recollection world. This provides a foundation of Andrzej Chciuk’s memories, which the author describes as “fotoplastikon” or “tapestry”. The work also cities the opinions of writers and journalists about Drohobych, who visited this city before the Second World War and in the 21st century. Therefore, the aim of the article is to show different points of view about this border location.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2018, 8; 53-70
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kazimiery Iłłakowiczówny dyskurs o utraconej ojczyźnie
Autorzy:
Szpunar, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030759.pdf
Data publikacji:
2017-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Iłłakowiczówna
Polish Livonia
Lithuania
Borderlands
lost homeland
homelessness theme
eradication
Inflanty Polskie
Litwa
Kresy
utracona ojczyzna
motyw bezdomności
wykorzenienie
Opis:
Kazimiera Iłłakowiczówna’s literary output is unusually rich. The poet was born in Vilnius and she spent her youth in Polish Livonia (now Latvia) which topography played a crucial role in her literary work. The loss of this “little homeland” contributed to the specific creation of the country of her childhood. Livonia and Lithuania became for the author of The Lithuanian Nightingale the source of both idyll and pain; the peculiar Way of the Cross. In her works the poet mourns and recalls the lost homeland. She also tries to persuade the warring nations to forgive and make peace. She prays for the disappearance of the borders.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 168-184
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granica w świadomości i w rzeczywistości: dwa przykłady z nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej
Border in the Mind and in the Reality: Two Examples of the New EU Member States
Autorzy:
Ptáček, Pavel
Kladivo, Petr
Roubínek, Pavel
Siwek, Tadeusz
Ziener, Karen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427386.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
pogranicza
tożsamość regionalna
percepcja
relacje transgraniczne
Austria
Republika Czeska
Polska
Słowenia
Borderlands
regional identity
perception
cross-border relations
Czech Republic
Polska
Slovenia
Opis:
Postrzeganiem przestrzeni geograficznej, tożsamości regionalnych lub wpływem wydarzeń historycznych na aktualne stosunki społeczne zajmują się różne dyscypliny naukowe. Niniejszy artykuł zajmuje się tymi zagadnieniami z pogranicza geografii i socjologii. Najważniejszym pytaniem, na które zespół autorski starał się odpowiedzieć, było to, jak subiektywne postrzeganie granicy i sąsiedniego kraju wpływa na obiektywne zachowania mieszkańców pograniczy, na kształtowanie ich związków z mieszkańcami regionu spoza granicy oraz powiązań ekonomicznych i kulturowych. Materiałem empirycznym były wyniki badań kwestionariuszowych na pograniczu polsko-czeskim w rejonie Górnego Śląska oraz austriacko-słoweńskim w rejonie Karyntii. Badane były aktualne stosunki transgraniczne w kontekście ich różnych losów historycznych. Stwierdzone różnice determinowane położeniem geograficznym, wiekiem, wykształceniem czy znajomością języków były testowane metodami statystycznymi. Do najważniejszych uzyskanych wniosków należy stwierdzenie, że zmiana funkcjonowania granicy po wejściu krajów do strefy Schengen ma istotne znaczenie, ale mieszkańcy reagują na nią z pewnym opóźnieniem. Efekt bariery w świadomości istnieje nadal zwłaszcza na granicy polsko-czeskiej i dla jego złagodzenia konieczne jest wsparcie instytucjonalne.
Research questions like geographical space perception, regional identities research or the influence of historical events on current social relations are in the focus of many disciplines, including sociology and geography. The authors have focused on research of these and similar problems on the examples of two border regions in four EU countries. The principal question is how the perception of the neighbouring country (respectively region) is influenced by objective circumstances like border regime, level of economic and cultural connectivity and on the other hand also subjective perception by local population. There are presented results of the research on Czech-Polish and Austrian-Slovenian borderlands. Research was focused on perception of current cross-border relations trying to determine crucial cultural and historical events which influenced them. Differences of results are tested by using statistical analysis. The statistical analysis tested potentially different perception and behaviour of people by age, education and different level of neighbour’s state language knowledge. The changes in cross-border regime (as the result of countries accession into Schengen zone) are perceived as important ones but the perception of the border and the intensity of cross-border relations react to this fact with substantial time delay. Institutional support leading to the mitigation of barrier effect perception of the border seems to be important especially in the Czech-Polish borderland.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2017, 1(224); 167-193
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MARIA RODZIEWICZÓWNA – WZÓR KRESOWEJ ZIEMIANKI
Maria Rodziewiczówna - A representative of a Borderlands landowner
Autorzy:
Hebda, Danuta Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460109.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
życie i twórczość Marii Rodziewiczówny
ziemiaństwo kresowe
wartości ziemiańskie
dwór kresowy
patriotyzm
ziemia jako naczelna wartość
life and works of Maria Rodziewiczówna
landowners
Borderlands
landowners’ values
manor
patriotism
land
Opis:
Istotą życia i postawy moralnej ziemian z Kresów Wschodnich był głęboki patriotyzm, przejawiający się głównie w obronie ojcowizny oraz przekonanie o niezwykłym posłannictwie i wyjątkowej pozycji w społeczeństwie. To właśnie tam żyła i działała Maria Rodziewiczówna, popularna niegdyś pisarka. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie tej zapomnianej już dzisiaj postaci – jej dzieł, jej działalności społecznej i patriotycznej, jej codziennego życia w prawdziwie polskim dworze. Autorka pragnie również omówić wartości, które przyświecały kresowym ziemianom, a którym M. Rodziewiczówna z taką gorliwością służyła.
The essence of life and moral attitude of Polish landowners in the lands bordering the Ukraine was patriotism, which manifested itself chiefly in the defence of their heritage and a belief in their special mission and exceptional place in society. Maria Rodziewiczówna, once a very popular Polish writer, lived in these Borderlands. The aim of this article is to remind us of this now forgotten writer - her novels, her social and patriotic works and her life in a real Polish manor. The author also discusses the values which were important for Polish landowners’, and for which M. Rodziewiczówna sacrificed her life.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 490-498
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Invisible destiny? Borderlands and borderlanders as the topic of museum displays after 1989
Los niewidoczny? Kresy i kresowianie jako temat ekspozycji muzealnych po 1989 roku
Autorzy:
Sacha, Magdalena Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932835.pdf
Data publikacji:
2019-08-07
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
art of exhibition
participatory exhibition
Borderlands
Borderlanders
expatriation
Western and Northern Territories
museums of the ‘German East’
wystawiennictwo
wystawa partycypacyjna
Kresy
Kresowianie
ekspatriacja
post-trauma
Ziemie Zachodnie i Północne
muzea „niemieckiego Wschodu”
Opis:
The question of presenting the heritage of the Borderlands and the life of its inhabitants in Polish museums after 1989 is tackled. The main focus of interest are displays perceived as: 1) visual and public form of knowledge transfer; 2) the way of overcoming the trauma of losing one’s native land; 3) tools for creating collective identity and 4) effects of the participation of Borderland circles in creating the display. The goal of the study is an overview of contemporary exhibitions dedicated to the Eastern Borderlands, and the experience of their loss as the result of WW II. Since the residents of the Borderlands were relocated to the ‘former German’ territories, the overview centres on the displays from the Western and Northern Territories. Apart from the local and national aspects, what matters is also the international dimension related to museum presentations of the ‘lost land’ and the fate of migrants. Therefore, the activity of Polish institutions is initially shown in the European context, through recalling the legal framework and working conditions of so called East German museums commemorating the ‘German East’ lost by Germany. The question of the reasons for the disproportion in the presentation of the topic between Poland and Germany is posed, while the to-date achievements of Polish museologists are presented.
Artykuł poświęcony jest kwestii prezentacji dziedzictwa Kresów i losów Kresowian w muzeach polskich po 1989 roku. Głównym punktem zainteresowania są ekspozycje rozumiane jako: 1) wizualna i publiczna forma transferu wiedzy; 2) sposób przepracowania traumy utraty ziem rodzinnych; 3) narzędzie kreowania tożsamości zbiorowej oraz 4) efekt partycypacji środowisk kresowych w kreowaniu wystaw. Celem opracowania jest dokonanie przeglądowej prezentacji współczesnych wystaw poświęconych Kresom i doświadczeniu ich utraty na skutek II wojny światowej. Z uwagi na fakt, że mieszkańców Kresów przesiedlano na ziemie „poniemieckie”, przegląd skupia się na ekspozycjach z terenów Ziem Zachodnich i Północnych. Oprócz aspektu lokalnego i narodowego istotny jest aspekt międzynarodowy, dotyczący muzealnych prezentacji „ziem utraconych” i losów uchodźców. Dlatego też działalność instytucji polskich ukazana jest wstępnie w kontekście europejskim, poprzez przywołanie ram prawnych i warunków pracy tzw. muzeów wschodnioniemieckich, upamiętniających utracony przez Niemcy „niemiecki Wschód”. Artykuł stawia pytania o przyczyny nierównowagi w prezentacji tego tematu pomiędzy Polską a Niemcami i prezentuje dotychczasowe dokonania polskich muzealników.
Źródło:
Muzealnictwo; 2019, 60; 174-188
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kresowość Stanisława Vincenza
Stanisław Vincenz’s Borderlands
Autorzy:
Choroszy, Jan A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/54184853.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Stanisław Vincenz
Kresy
Na wysokiej połoninie
Dialogi lwowskie
Huculszczyzna
Galicja
Lwów
Kołomyja
Krzyworównia
Słoboda Rungurska
Borderlands
On the High Uplands
Dialogi lwowskie [Lviv Dialogues]
Hutsul Region
Galicia
Lviv
Kolomyia
Krivorivnia
Sloboda Rungurska
Opis:
Twórczość Stanisława Vincenza, a zwłaszcza cykl Na wysokiej połoninie, wnosi do tradycji kresowej pierwiastki oryginalne i osobne. W dziejach Kresów najważniejsza dla pisarza była wieloetniczna i wielojęzyczna tkanka społeczna. W eseistycznym cyklu Dialogi lwowskie na plan pierwszy wysunęła się pamięć o ludziach, którzy nadawali miastu rangę intelektualnej metropolii wielonarodowej Rzeczypospolitej. Prowincjonalna kresowość Kołomyi i Krzyworówni podlegała u Vincenza zasadzie polifonii kultur w obrębie wspólnot lokalnych. Rodzinna Słoboda Rungurska stała się przestrzenią twórczej swobody i działania. Kulturowo pojmowana kresowość była kategorią aksjologiczną – łączyła mity i fantazmaty przedmurza chrześcijaństwa, najszlachetniejszej polskości oraz heroiczności szlechecko-rycerskiego życia. Vincenzowskie pojmowanie Kresów styka się z tą aksjologią – w przywołaniu tradycji jagiellońskiej – lecz przekracza ją w płaszczyźnie ontologicznej i etycznej.
Stanisław Vincenz oeuvre, the cycle entitled On the High Uplands, in particular, enriched the borderlands’ tradition with original and separate elements. What is most important for the writer in the history of the borderlands is the multiethnic and multilinguistic social tissue. What emerges to the foreground in his cycle of essays, Dialogi lwowskie [Lviv Dialogues], is the memory of people who considered this city as the top intellectual metropolis of the multinational Polish Republic. The provincial borderland character of Kolomyia and Krivorivnia in Vincenz’s works was subject to the polyphony of cultures within local communities. His hometown, Sloboda Rungurska, became a space of artistic freedom and activity. Borderlands understood in cultural terms were an axiological category, which combined myths and phantasms of Christianity, Polishness in its most noble form and heroic life lived by the ethos of gentry and knighthood. Vincenz’s understanding of the Borderlands touches on axiology, with reference to the Jagiellonian tradition, however, it also transgresses it on the ontological and ethical planes.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2020, 17, 2; 199-212
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy na terenie Marchii Granicznej (Grenzmark Posen-Westpreussen) wobec zdobycia i utrwalania władzy przez nazistów w latach 1933-1939
Poles in the Border March (Grenzmark Posen West Prussia) in the face of the Nazi seizure and consolidation of power from 1933 to 1939
Autorzy:
Nodzyński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146194.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Poles
Union of Poles in Germany (ZPwN)
Border March (Grenzmark Posen West Prussia-GPW)
Borderlands
power
Nazis (NSDAP)
years 1933–1939
Polacy
Związek Polaków w Niemczech (ZPwN)
Marchia Graniczna (Grenzmark Posen-Westpreussen – GPW)
Pogranicze
władza
naziści (NSDAP)
lata 1933–1939
Opis:
W artykule podjęto próbę przedstawienia stosunku i postaw Polaków w prowincji Grenzmark Posen-Westpreussen do procesu przejmowania, a następnie utrwalania władzy nazistowskiej partii NSDAP Adolfa Hitlera w latach 1933–1939. Końcowa cezura rozważań uzasadniona jest tym, że po ataku Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku skończyły się możliwości legalnego i formalnie niezależnego działania polskich organizacji i instytucji w Niemczech, w tym szczególnie Związku Polaków w Niemczech. Ukazano, jak Polacy reagowali na zmiany polityczno-ustrojowe w Niemczech poprzez udział, a następnie bojkot udziału w wyborach parlamentarnych, jak wykorzystywali istniejące do sierpnia 1939 roku możliwości wyrażania poglądów w polskich gazetach czy składania oficjalnych skarg na działania władz lokalnych do pruskiego ministerstwa spraw wewnętrznych. Z przeanalizowanych źródeł wyłania się obraz postępującego zastraszenia polskiej społeczności, w której stopniowo zwyciężały postawy dostosowawcze, konformistyczne – przy utrzymujących się protestach Związku Polaków w Niemczech i jego najaktywniejszych działaczy.
The article attempts to present the attitudes and positions of Poles in the province of Grenzmark Posen West Prussia towards the process of the Nazi NSDAP party led by Adolf Hitler taking and consolidating power from 1933 to 1939. The final part of the discussion is justified by the fact that after Germany’s attack on Poland in September 1939, the possibility of legal and formally independent activities of Polish organizations and institutions in Germany, especially the Union of Poles in Germany, came to an end. The article shows how Poles reacted to political and structural changes in Germany by participating and later boycotting participation in parliamentary elections, utilizing the opportunities for expressing their views in Polish newspapers until August 1939, and lodging official complaints with the Prussian Ministry of Internal Affairs about the actions of local authorities. The analysis of sources reveals an image of increasing intimidation of the Polish community, in which adaptive and conformist attitudes gradually prevailed, despite the continued protests of the Union of Poles in Germany and its most active activists.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 244-268
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gegenwärtige Geschichtsnarrative zu den Silesian Texans als Gegenstand transnationaler Global Silesian Studies
Współczesne naracje historyczne o Silesian Texans/Śląskich Teksańczykach jako przedmiot Global Silesian Studies/Globalnych Studiów Śląskich
Contemporary Historical Narratives on Silesian Texans as a Subject of Transnational Global Silesian Studies
Autorzy:
Kubik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27315987.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Silesian Texans
Narrative
Global History
Oberschlesien
Texas
USA
Global Silesian Studies
Diaspora
(Ober)Schlesische Sprache
Grenzgebiete
Transnationalität
śląscy Teksańczycy
narracja
historia globalna
Górny Śląsk
Teksas
globalne studia śląskie
diaspora
język (górno)śląski
pogranicza
transnarodowość
Narratives
Upper Silesia
(Upper)Silesian Language
Borderlands
Transnationality
Opis:
In diesem Artikel werden ausgewählte Beiträge mit gegenwärtigen Geschichtsnarrativen zu den oberschlesischen Auswanderern nach Texas im 19. Jahrhundert, den sog. Silesian Texans, vorgestellt und besprochen. Dabei werden die darin vorkommenden Zuschreibungen von nationalen Kategorien hinsichtlich der Identität, Sprache, kulturellen und ortsgebundenen Herkunft kritisch hinterfragt. Die dabei verwendete Methode ist die komparatistische Imagologie nach dem „Aachener Programm“. Diese eignet sich in besonderer Weise für derartige Untersuchungen in transnationalen Gebieten wie Oberschlesien und ihren Überseeformen in Texas, USA. Die angeführten Quellen aus den letzten drei Jahrzehnten werden neuesten wissenschaftlichen Erkenntnissen hinsichtlich der Forschung zu den Silesian Texans wie auch der (ober)schlesischen Sprache gegenübergestellt. Der Artikel kann als Bestandaufnahme aktueller Quellen zum Phänomen der Silesian Texans wie auch als ihre kritische Besprechung verstanden werden. In der Untersuchung werden historische Fehler und Anachronismen in den Geschichtsnarrativen aufgezeigt, in denen die Herkunftsregion der Silesian Texans nicht ihrem Charakter als ein Grenzgebiet entsprechend, weder multikulturell noch transnational wahrgenommen wird.
 In this article, selected contemporary historical articles with narratives about the Upper Silesian emigrants to Texas in the 19th century, the so-called Silesian Texans, are cited and discussed. The attributions of national categories with regard to identity, language, cultural and local origin are critically examined. The method used is comparative imagology according to the “Aachener Programm”. This is especially suitable for alike studies in transnational areas such as Upper Silesia and its oversea diaspora in Texas, USA. The cited sources of the last three decades are contrasted with the latest scholarly findings regarding research on the Silesian Texans, as well as the (Upper) Silesian language itself. This article can be seen as a survey of current sources on the phenomenon of the Silesian Texans, as well as a critical discussion of them. The study highlights historical errors and anachronisms in historical narratives in which the Silesian Texans’ region of origin is perceived as neither multicultural nor transnational according to its character as a borderland.
W niniejszym tekście przedstawiono i omówiono wybrane artykuły ze współczesnymi narracjami historycznymi na temat górnośląskich emigrantów do Teksasu w XIX wieku, tzw. śląskich Teksańczyków/Silesian Texans. Krytycznej analizie poddane zostały występujące w nich atrybucje kategorii narodowych w odniesieniu do tożsamości, języka, pochodzenia kulturowego i miejsca. Zastosowana metoda to imagologia porównawcza według „Aachener Programm/Programu z Akwizgranu”. Jest ona szczególnie przydatna do tego typu badań na obszarach transnarodowych, takich jak Górny Śląsk i jego zamorskie formy w Teksasie w USA. Przytoczone źródła z ostatnich trzech dekad są zestawione z najnowszymi wynikami badań nad śląskimi Teksańczykami, jak również nad językiem (górno) śląskim. Artykuł można traktować jako przegląd aktualnych źródeł na temat fenomenu śląskich Teksańczyków, jak również ich krytyczną dyskusję. Studium wskazuje na błędy historyczne i anachronizmy w narracjach historycznych, w których region pochodzenia śląskich Teksańczyków nie jest postrzegany zgodnie z jego charakterem jako region pogranicza, zatem ani jako region wielokulturowy, ani transnarodowy.
Źródło:
Wortfolge. Szyk Słów; 2023, 7; 1-43
2544-4093
Pojawia się w:
Wortfolge. Szyk Słów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies