Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Austro-Węgry" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Pułkownik Redl. Polityczne wątki afery w prasie polskiej
Colonel Redl. Political motifs of the affair in Polish press releases
Autorzy:
Stępnik, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909882.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Alfred Redl
Balkan Wars
Austro-Hungary
antisemitism
Wojny Bałkańskie
Austro-Węgry
antysemityzm
Opis:
The most famous spy scandal before the outbreak of the First World War, took place during the time of intensified diplomatic actions taken to stop the Balkan War. At night on May 24th 1913, Colonel Alfred Redl, the chief of staff for the VIII. Corps stationed in Prague – having been exposed by counterintelligence – committed suicide in Klomser Hotel in Vienna. His death was directly connected to the fact that the special commission that consisted of high ranking officers was established in the extraordinary mode. The case of Russian spy was known only to an exclusive group of ‘initiates’. Nevertheless, it was almost immediately leaked to the press and evoked scandal that stirred up public opinion in Austria-Hungary. The motifs of the scandal – described in Polish press releases of that time: in Cracow, Lvov and Warsaw – have been analyzed in the article. They were significant in the context of political struggle, led mainly between two antagonistic forces: the Austrophiles and the Russophiles. Seemingly distant from Polish matters, the spy affair turned out to be an important factor that ‘catalyzed’ political attitudes of the Poles. The aspect of Redl’s nationality became a significant element of the polemics. And the scandal undermined Austro-Hungarian morale, especially the morale of Slavic nations subject to the Empire; the more so as, at exactly the same time, a political corruption affair which Hungarian Prime Minister was involved in, happened in Budapest. The events that happened in Galicia in May and June 1913 – as connected with political and economical turning point that autonomous country reached, which was caused by Austro-Hungarian preparations for Balkan War – have been examined here as the background context. In this article, basing on a wide range of press sources, the author classifies and describes some key political motifs of the Redl affair: especially the change of ideas about the Balkan War – in accordance to common opinions expressed in Polish press – now bringing the fatal threat to Austro-Hungary. (Russia came into possession of mobilization plans). The other topics are: the decline of Austro-Hungarian prestige on the international arena, the criticism of the code applying to officer corps, assigning Redl the Jewish origin by the anti-Semitic press, attacks on the ones that supported Austro-Hungarian orientations, including those who organized a kind of ‘substitute” for Polish military forces under the auspices of the monarchy, and finally – the spy psychosis.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2012, 19, 1; 249-286
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Serbskie kręgi finansowe w Chorwacji na przełomie XIX i XX wieku. Kontekst społeczno-polityczny
Serbian financial elites in Croatia at the turn of the 19th century. Socio-political context
Autorzy:
Paszkiewicz, Jędrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910224.pdf
Data publikacji:
2019-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Serbs
Austro-Hungary
Croatia
financial elites
Serbowie
Austro-Węgry
Chorwacja
elity finansowe
Opis:
W artykule zostały przedstawione okoliczności, w których doszło do wykrystalizowania się serbskich elit finansowych w autonomicznym Królestwie Chorwacji i Sławonii, na przełomie XIX i XX wieku. Pod uwagę wzięto środowiska  które w tym czasie prowadziły działalność finansowo-kredytową. Rola serbskich elit finansowych jest charakteryzowana pod kątem działań ekonomicznych i powiązań społeczno-politycznych. W opisie uwzględniono kontekst “podwójnej autonomii” prawno-politycznej”, w których ówcześnie funkcjonowali prawosławni Serbowie, dotyczącej statusu Królestwa Chorwacji i Sławonii oraz patriarchatu w Karlovcach. Na podstawie analizy założeń programowych Banku Serbskiego z Zagrzebia (Srpska banka; 1895–1918), największej instytucji finansowej, która była kojarzona z serbskim kapitałem w Austro-Węgrzech, przeprowadzona jest refleksja nad wpływem omawianych elit na proces modernizacji społecznej i politycznej ludności serbskiej z obszaru ówczesnej Chorwacji.
The article decribes the circumstances of the emergence of the Serbian financial elites within the autonomous Kingdom of Croatia-Slavonia at the turn of the 19th century, taking into consideration the circles which provided financial and credit services at that time. The role of the Serbian financial elites is discussed from the perspective of their economic activity, social and political affiliations. The discussion includes the context of the dual autonomy in the legal and political field, which regulated the status of the Kingdom of Croatia-Slavonia, the Patriarchate of Karlovci, and determined the overall situation of the Orthodox Serbs.The reflection on the influence of the financial elites on the social and political modernisation processes among the Serbian population of the then Croatian autonomy is created on the basis of the The Serbian Bank in Zagreb programme assumptions (Srpska banka; 1895–1918), which was the most prominent financial establishment associated with the Serbian capital within Austria-Hungary.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 113-127
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emigracja jako czynnik konsolidacji i rewizji kobiecego projektu tożsamościowego. Węgierskie doświadczenia Boženy Němcovej
Emigration as a factor in the consolidation and revision of the female identity project. Hungarian experience of Božena Němcová
Autorzy:
Filipowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908914.pdf
Data publikacji:
2020-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Czech literature
travel journal
emigration
Austro-Hungary
Božena Němcová
literatura czeska
dziennik podróży
emigracja
Austro-Węgry
Opis:
W latach pięćdziesiątych XIX wieku austriackie władze zastosowały represje wobec niektórych działaczy czeskiego ruchu narodowego, co w wielu przypadkach prowadziło do dobrowolnej lub przymusowej emigracji. Dotyczyło to również męża Boženy Němcovej – Josefa. W 1850 roku, mając świadomość nadchodzącej zmiany klimatu politycznego, zdecydował się złożyć podanie o przeniesienie na Węgry. Artykuł koncentruje się na korespondencji pisarki z tego okresu oraz jej dzienniku podróży (Vzpomínky z cesty po Uhřích – 1854) i próbuje odpowiedzieć na następujące pytanie, czy opór pisarki wobec konieczności udania się na emigrację stanowił istotny moment w kształtowaniu się jej kobiecej tożsamości?
In the 1850’s the Austrian authorities repressed some Czech national activists, which in many cases lead to voluntary or forced exile. This was also the case for Božena Němcová’s husband Josef. In 1851 due to his awareness of changes in the political climate and forthcoming persecutions he decided to apply for relocation to Hungary. The paper focuses on Němcová’s correspondence with her husband as well as her travel journal (The Memories of the Hungarian Journey – 1854) and considers the following question. Was her constant refusal to go into exile an important moment for creating her female self?
Źródło:
Bohemistyka; 2020, 1; 5-21
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Central Powers and the Balkans A Study of Diplomatic Activities of Germany and Austro-Hungary in Southeast Europe (1909–1913)
Autorzy:
Rubacha, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654117.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Niemcy
Austro-Węgry
mocarstwa centralne
Bałkany
Europa PołudniowoWschodnia
wojny bałkańskie 1912–1913
Germany
Austro-Hungary
Central Powers
Balkans
Balkan Wars 1912–1913
Opis:
Półwysep Bałkański ze względu na swoje geograficzne położenie na styku „świata zachodniego” i „świata Orientu” od wieków odgrywał ważną rolę zarówno w europejskiej polityce, jak i ekonomii. Jego znaczenie znacznie wzrosło w połowie XIX w., kiedy europejskie mocarstwa wkroczyły w tzw. erę imperialną. Trudno zatem dziwić się, że w tym właśnie czasie ten niewielki region, leżący na „krańcach cywilizowanej Europy”, stał się polem zaciętej walki o strefy wpływów. W rywalizacji tej wzięły udział także Niemcy i Austro-Węgry. Jakkolwiek państwa te odmiennie postrzegały ostateczne cele, zarówno w Berlinie, jak i w Wiedniu zdawano sobie sprawę, że uzyskanie przewagi nad konkurentami może mieć istotny wpływ nie tylko na rozwój rodzimego przemysłu, który zyskiwałby nowe rynki zbytu dla swojej produkcji, ale także na kształtowanie ogólnoeuropejskiej polityki. Tymczasem zachodzące na Bałkanach na początku XX w. procesy i głębokie zmiany, błędnie oceniane i bagatelizowane przez dyplomację mocarstw centralnych, przesądziły o dotkliwej porażce, którą poniosły one w walce o ugruntowanie swej pozycji w Europie Południowo-Wschodniej. Because of its geographic location at the meeting point of the Western world and the Orient, the Balkan Peninsula for many centuries had figured largely both in the European politics and in its economy, and its importance increased in the mid-nineteenth century, when the European powers entered the so-called “imperial phase.” It is hardly surprising then that at this particular period this small region, situated at “the edge of civilized Europe,” had become the arena of fierce fighting for spheres of influence. Germany and Austro-Hungary joined this struggle, too. Even though these two states variously defined their ultimate objectives in the Balkans, it was widely acknowledged both in Berlin and in Vienna that gaining an advantage over the rivals could not only significantly influence the development of domestic industry, which would acquire new markets for its output, but it could also affect the state of European politics. Nevertheless, the new developments and deep transformations occurring in the Balkans at the outset of the twentieth century, misjudged and belittled by the diplomatic services of the Central Powers, resulted in a heavy defeat that they suffered in the endeavors to consolidate their position in Southeast Europe.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 3
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szpiedzy, fortyfikacje, dyslokacje. Austro-węgierski konsulat w Warszawie wobec kwestii militarnych w latach 1908–1914
Spies, fortifications, dislocations. The Austro-Hungarian consulate in Warsaw and the military issues in the years 1908–1914
Autorzy:
Szlanta, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46179254.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
szpiedzy
Królestwo Polskie
Austro-Węgry
dyplomacja
I wojna światowa
armia rosyjska
spies
Russian–Poland
Austro-Hungary
diplomacy
World War I
Russian army
Opis:
W obliczu pogorszenia stosunków pomiędzy Rosją i Austro-Węgrami, do jakich doszło po bośniackim kryzysie aneksyjnym, oba mocarstwa wzmacniały swoją aktywność wywiadowczą. Do austro-węgierskiego konsulatu w Warszawie zgłaszały się osoby oferujące swe usługi szpiegowskie. Dyplomaci habsburscy podchodzili do oferty bardzo ostrożnie, starając się wybadać czy nie mają do czynienia z prowokacją. W takim przypadku mogłoby bowiem dojść do skandalu dyplomatycznego. Nie odrzucali jednak od razu takich propozycji, starając się wybadać w rozmowach szczerość intencji osób gotowych szpiegować na rzecz monarchii naddunajskiej. Konsulat starał się także informować centralę o kwestiach wojskowych, takich jak dyslokacja wojsk, zmiany kadrowe na najwyższych stanowiskach dowódczych w warszawskim okręgu wojskowym czy prowadzone prace fortyfikacyjne. Swą wiedzę jego pracownicy czerpali głównie z miejscowej prasy, rozmów z Polakami i Rosjanami oraz z plotek.
In the face of the deterioration of relations between Russia and Austria–Hungary, which took place after the Bosnian annexation crisis in 1908, both great powers strengthened their intelligence activity. Also the Austro-Hungarian consulate in Warsaw was visited by people offering their espionage services. Habsburg diplomats approached the offers very cautiously and suspiciously, not knowing whether they were dealing with a provocation or not. Their positive answer for such proposals could spark a diplomatic scandal and international crisis. However, they did not immediately reject such proposals, trying to test in direct talks the sincerity of the intentions of people ready to spy for the Danube monarchy. The consulate also tried to inform the headquarters in Vienna about military issues in Russian–Poland, such as changes in the dislocation of Russian troops, personnel changes in the highest command positions in the Warsaw military district or ongoing fortification works. They drew their knowledge on these topics mainly from the local press, conversations with Poles and Russians, and rumors they heard.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 129-141
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dezercje w armiach w czasie I wojny światowej
Desertions in the Armies during the First World War
Autorzy:
Kasprzycki, Remigiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233248.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
desertions
army
soldiers
Great Britain
France
Germany
Austro-Hungary
United States
dezercje
armia
żołnierze
Wielka Brytania
Francja
Niemcy
Austro-Węgry
Stany Zjednoczone
Opis:
I wojna światowa ukazała wielką skalę dezercji. Masowe ucieczki żołnierzy z armii rosyjskiej w 1917 r., austro-węgierskiej w 1918 r., a w drugiej połowie 1918 r. armii niemieckiej stanowiły jedną z głównych przyczyn upadku sił zbrojnych tych państw. Dezercje w zwycięskich wojskach Francji, Wielkiej Brytanii, a także Stanów Zjednoczonych były znacznie mniejsze. Stanowiły jednak poważne ostrzeżenie, że w przyszłej wojnie to zjawisko może być jednym z największych problemów każdej armii.
The First World War revealed a grand scale of desertion. The mass escapes of soldiers from the Russian army in 1917, the Austro-Hungarian army in 1918, and the German army in the second half of 1918 were one of the main reasons for the collapse of the armed forces of these states. Desertions in the victorious armies of France, Great Britain, and also the United States were much less common. Nevertheless, they were a severe warning that in a future war, this phenomenon could be one of the most significant problems of any army.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 3; 53-73
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wszechpolak austriackim ministrem kolei. Wokół kariery politycznej Stanisława Głąbińskiego
Te all-Polish Austrian Minister of Railway. About Stanisław Głąbiński’s political career
Autorzy:
Chudzińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1370424.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Stanisław Głąbiński
Galicja
Austro-Węgry
Stronnictwo Demokratyczno-Narodowe
Ministerstwo Kolei w Wiedniu
Galicia
Austro-Hungary
the Democratic-National Party
Ministry of Railway in Vienna
Opis:
Stanisław Głąbiński (1862–1941) to prawnik, ekonomista i polityk, który w pierwszym okresie swojej działalności naukowej i politycznej związał się z monarchią austro-węgierską. Wybrany do austriackiej Rady Państwa (1902 r.), a następnie do Sejmu Krajowego (1904 r.) robił szybką karierę polityczną. Szczególnie krytykowany był przez konserwatystów krakowskich, którzy obawiali się zmniejszenia swoich wpływów politycznych w Galicji. Konfikty polityczne i narodowościowe, reforma ordynacji wyborczej i tzw. sprawa kanałowa stworzyły przed konserwatystami krakowskimi szansę na odsunięcie Głąbińskiego od bezpośredniego wpływu na politykę i rezygnację z funkcji prezesa Koła Polskiego. W 1911 r. Głąbiński otrzymał w ponownie tworzonym przez Richarda Bienertha rządzie resort Ministerstwa Kolei. Stało się to początkiem upadku pozycji politycznej Głąbińskiego na galicyjskiej scenie politycznej.
Stanisław Głąbiński (1862–1941) was a lawyer, economist and politician, who in the frst period of his activity was related to the Austro-Hungarian Monarchy. Elected to the Austrian State Council (1902), and then to the National Parliament (1904), he made a rapid career. Particularly he was criticised by conservatists from Cracow, who feared that their infuences in Galicia would be diminished. Political and ethnic conficts, the reform of electoral regulations and the so-called “canal issue” provided an opportunity for Cracow conservatists to remove Głąbiński from direct infuence on politics and to make him resign from the position of the president of the Polish Circle. In 1911 Głąbiński received the ministry of railway in the government created by Richard Bienerth. Which was the beginning of the deterioration of Głąbiński’s political position on the Galician political scene.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 507-524
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dziwaczna sekta” w oczach habsburskich dyplomatów. Przyczynek do historii mariawityzmu w latach 1906–1914
The phenomenon of Mariavites in the light of the reports of the Austro-Hungarian Warsaw consuls of 1906–1914
Autorzy:
Szlanta, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446648.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
mariawityzm
katolicyzm
Stephan von Ugron
Ernst Maurig von Sarnfeld
Leopold von Andrian
Królestwo Polskie
Austro-Węgry
Mariavite religious movement
Catholicism
Kingdom of Poland
Austro-Hungary
Opis:
W 1906 r. dyplomaci habsburscy w Warszawie z uwagą obserwowali narodziny ruchu religijnego mariawitów. Ich zdaniem rozłam w Kościele rzymskokatolickim i powstanie Niezależnego Starokatolickiego Kościoła Mariawitów stanowiły zagrożenie dla jedności mariawitów. W raportach konsulowie określali mariawitów mianem „dziwacznej sekty” lub „fałszywie nauczającej”. Zarazem faworyzowali hierarchię rzymskokatolicką. Z drugiej strony władze rosyjskie na różne sposoby (np. wydając zezwolenia na budowę świątyń czy udzielając przywódcom mariawitów audiencji u cara) wspierały nowo powstały Kościół. W ten sposób liczyli na pogłębienie podziałów w społeczeństwie polskim. Ale już w 1907 r. można było zaobserwować gwałtowny spadek dynamiki rozwoju mariawitów i liczby członków nowego Kościoła. Spadek ten został odnotowany z satysfakcją przez konsulów, a z rozczarowaniem przez Rosjan. Zainteresowanie konsulów mariawitami wynikało po części z ich obawy o rozprzestrzenienie się tego ruchu wśród biedoty chłopskiej w Galicji.
Habsburg diplomats in Warsaw watched closely the birth of Mariavite religious movement in Russian-Poland in 1906. In their opinion the split within the dominant Roman-Catholic Church and the establishment of the Independent Old Catholic Church of Mariavite posed a threat to the unity of the Polish nation. Consuls, in their reports, labeled Mariavites as a “bizarre sect” or “false teaching”. The consuls despite their conflict with the Roman Catholic hierarchy unambiguously favored the latter. On the other hand, the Russian authorities in different ways (for example by giving permissions for erecting new churches or granting Mariavite leaders audiences with the tsar) supported a newly established church. In doing so they hoped it would deepen divisions among Polish society. But already in 1907 one could observe the sharp decline in the dynamics of Mariavites and the number of members of the new church. This decline was noted with satisfaction by the consuls and with disappointment by the Russians. The consuls’ interest in Mariavites came partly from their anxiety of a possible spread of the movement among the poor peasants in Austrian-Poland.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 227-241
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mocarstwa centralne a Bałkany. Studium działań dyplomatycznych Niemiec i Austro-Węgier w Europie Południowo-Wschodniej (1909–1913)
Autorzy:
Rubacha, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653768.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Niemcy
Austro-Węgry
mocarstwa centralne
Bałkany
Europa Południowo-Wschodnia
wojny bałkańskie 1912–1913
Germany
Austro-Hungary
Central Powers
the Balkans
South-Eastern Europe
Balkan wars of 1912–1913
Opis:
Półwysep Bałkański ze względu na swoje geograficzne położenie na styku „świata zachodniego” i „świata Orientu” od wieków odgrywał ważną rolę zarówno w europejskiej polityce, jak i ekonomii. Jego znaczenie znacznie wzrosło w połowie XIX w., kiedy europejskie mocarstwa wkroczyły w tzw. erę imperialną. Trudno zatem dziwić się, że w tym właśnie czasie ten niewielki region, leżący na „krańcach cywilizowanej Europy”, stał się polem zaciętej walki o strefy wpływów. W rywalizacji tej wzięły udział także Niemcy i Austro-Węgry. Jakkolwiek państwa te odmiennie postrzegały ostateczne cele, zarówno w Berlinie, jak i w Wiedniu zdawano sobie sprawę, że uzyskanie przewagi nad konkurentami może mieć istotny wpływ nie tylko na rozwój rodzimego przemysłu, który zyskiwałby nowe rynki zbytu dla swojej produkcji, ale także na kształtowanie ogólnoeuropejskiej polityki. Tymczasem zachodzące na Bałkanach na początku XX w. procesy i głębokie zmiany, błędnie oceniane i bagatelizowane przez dyplomację mocarstw centralnych, przesądziły o dotkliwej porażce, którą poniosły one w walce o ugruntowanie swej pozycji w Europie Południowo-Wschodniej.Due to its geographical location nestled between the “Western World” and the “World of the Orient”, the Balkan Peninsula has for centuries been playing an important part both in European politics, and economy. Its significance increased sharply in the mid-nineteenth century, after the European powers entered the so-called imperial era. It is therefore not surprising that at that time this relatively small region at “the end of the civilised world” became the battlefield for zones of influence. The rivalry was also joined by Germany and Austro-Hungary. And although these states had different ultimate ends, it was known both in Berlin, and in Vienna that the advantage over the competitors and opponents could have a great impact not only on the development of national industry, which would gain a new ready market, but also on the shape of European policy. However, the processes of deep changes and transformations that occurred in the Balkans in the early twentieth century, wrongly identified and underestimated by the Central Powers, determined their abject failure in the attempts to strengthen their position in South-Eastern Europe.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galicyjscy uchodźcy wojenni w Żywcu w latach 1914–1915
Galician War Refugees in Żywiec in 1914—1915
Autorzy:
Szczepaniak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25428191.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Żywiec
Galicja
Austro-Węgry
I wojna światowa
uchodźcy wojenni w czasie I wojny światowej
Galicia
Austro-Hungary
World War I
war refugees during the World War I
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie procesu napływu galicyjskich uchodźców wojennych do Żywca w okresie od sierpnia 1914 do maja 1915 roku. W tekście przedstawiono dane liczbowe oraz informacje pozwalające scharakteryzować pod względem wyznaniowym i zawodowym przybyłych do Żywca uchodźców. Zwrócono również uwagę na zaangażowanie mieszkańców miasta w pomoc przybyłej ludności. Brak danych w literaturze historycznej uniemożliwia pełne porównanie zjawiska napływu uchodźców w innych miastach skrajnie zachodniej części Galicji. Zebrane w artykule informacje mogą posłużyć za materiał porównawczy w badaniach tego zagadnienia w kontekście innych miejscowości.
The failures of the Austro-Hungarian armed forces, which took place in the first months of the Great War, led to the emergence of the phenomenon of a war refugee. Some of the refugees did not leave the crownland or they stayed at its western end for a longer time. At that time, many refugees arrived in Żywiec. The aim of this paper is to present the process of the influx of refugees to the city. The conducted research allowed to conclude that about 2300 refugees registered in Żywiec in the period  from August 1914 to May 1915. This number constituted over 40% of the pre-war inhabitants of the city. It is worth remembering that not all refugees entered the registration book kept by the local magistrate; therefore, this group was even larger in reality. The work focuses on the religious and professional structures of the refugees staying in Żywiec. The process of research of addresses that were provided by refugees who registered in Żywiec showed what kind of help was offered to them by the indigenous inhabitants of the city. The paper also attempts to analyse how Żywiec presented itself in comparison with other cities when it comes to the number of refugees staying in the city.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2022, 17, 22; 1-17
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo swojszczyzny („Heimathrecht”) jako wyraz przynależności do gminy
The right of domicile (Heimathrecht) as an expression of belonging to a commune
Autorzy:
Kądzielawski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533056.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
the right of domicile
the right of belonging
the right of citizenship
Galicia
commune
citizenship
domicile
Austro-Hungary
prawo swojszczyzny
prawo przynależności
prawo obywatelstwa
Galicja
gmina
obywatelstwo
swojszczyzna
Austro-Węgry
Opis:
A characteristic feature of Austrian law was the definition of a citizen’s belonging to a commune. It was described as the relationship of domicile (German: Heimathrecht, Polish: swojszczyzna). The details were regulated by the Act of 3rd December 1863 on the regulation of domicile relations. This law was of exceeding significance as it gave the right to stay in the commune, and claim provisions and aid in poverty. With the Act on Citizenship of the Polish State coming into force on 20th January 1920, holding the right of domicile (in one of the communes within the Polish State, that was previously a constituent of the Austro-Hungarian State) was one of the premises deciding about the right to citizenship. Another legal act that defined further the question of citizenship was the act on the regulation of the right of choosing Polish citizenship by the citizens of the former Austrian Empire and the former Kingdom of Hungary and the right of choosing foreign citizenship by the former citizens of these states holding Polish citizenship, of 26th September 1922. Two bylaws were published for the said act. The first, issued by the Council of Ministers on 12th December 1922, and the other – the ordinance of the Minister of Internal Affairs of 6th February 1925. It guaranteed the persons who enjoyed the right of domicile in the territories that had belonged to Austro-Hungary and which found themselves within the borders of the Republic of Poland, the optional right to the Polish citizenship. The right of domicile could be compared to the duty of registering residence, and from the act on registration of people and identity cards in contemporary Polish legislation. The article aims at analysing the legal grounds of the operation of the domicile right against the acts-ensconced obligation of belonging to a commune and the citizenship right. It also contains a description of the practical application of the domicile right.
Cechą charakterystyczną prawodawstwa austriackiego było określenie przynależności obywatela do gminy. Przynależność ta była nazywana stosunkiem swojszczyzny (Heimathrecht). Kwestie te normowała szczegółowo ustawa z dnia 3 grudnia 1863 r. – dotycząca regulacyi stosunków swojszczyzny. Wskazane prawo miało niezwykle istotny charakter, gdyż uprawniało do pobytu w gminie oraz żądania zaopatrzenia i pomocy w ubóstwie. W chwili wejścia w życie ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego posiadanie prawa swojszczyzny „w jednej z gmin na obszarze Państwa Polskiego, stanowiącym poprzednio część składową Państwa Austriackiego lub Węgierskiego” było jedną z przesłanek rozstrzygającą o prawie do obywatelstwa. Kolejnym aktem prawnym, który uszczegółowił temat nabywania obywatelstwa, była ustawa z dnia 26 września 1922 r. o uregulowaniu prawa wyboru obywatelstwa polskiego przez obywateli byłego cesarstwa austriackiego lub byłego królestwa węgierskiego i prawa wyboru obywatelstwa obcego przez byłych obywateli tych państw posiadających obywatelstwo polskie. Do wskazanej ustawy wydano dwa rozporządzenia wykonawcze. Pierwsze wydane przez Radę Ministrów dnia 12 grudnia 1922 r. oraz rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 6 lutego 1925 r. Zagwarantowało ono osobom, które posiadały prawo swojszczyzny na obszarach należących do Austro-Węgier, a które znalazły się w granicach Rzeczypospolitej, prawo opcji obywatelstwa polskiego. W dzisiejszym ustawodawstwie prawo swojszczyzny moglibyśmy porównać do obowiązku meldunkowego z ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Celem artykułu jest analiza prawnych podstaw funkcjonowania prawa swojszczyzny na tle ustawowego obowiązku przynależności do gminy oraz prawa obywatelstwa. Artykuł zawiera również opis praktyki stosowania prawa swojszczyzny
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 169-181
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies