Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "świadomość narodowa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Z badań nad filozoficzną problematyką prac Wołodymyra Barwinskiego
On philosophical problems in the selected works by Volodymyr Barvinskyi
Autorzy:
Łosyk, Oresta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441818.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
witalność
przeszłość
świadomość narodowa
walka
praca
godność
Opis:
W artykule przeanalizowano filozoficzne konteksty dziedzictwa ideowego Wołodymyra Barwinskiego (1850–1883) – czołowego przedstawiciela młodej generacji galicyjskich intelektualistów ukraińskich drugiej połowy ХІХ w. Nie był on filozofem z wykształcenia, lecz jego światopogląd teoretyczny, wspierany przez błyskotliwą inteligencję, szeroką erudycję i wykształconą wyobraźnię wyraźnie reprezentował praktyczny charakter słowiańskiej tradycji filozoficznej i humanistycznej refleksji. Podstawę źródłową dla przeprowadzonej analizy stanowiły wybrane teksty Barwinskiego. W nich na podstawie treści wyodrębniono trzy płaszczyzny: historiozoficzną, społeczno-filozoficzną i płaszczyznę etyki stosowanej. Pod ich względem prześledzono, jak mianowicie autor postrzegał i uświadamiał sobie aktualne dla jego epoki tendencje światowej emancypacji narodów i osobowości i za pomocą jakich argumentów „zaszczepiał” je celem dalszej realizacji w warunkach społecznych małej Ojczyzny.
The article analyses the philosophical contexts of the ideological heritage of Volodymyr Barvinskyi (1850‒1883) ‒ the leading representative of the young generation of Galychyna Ukrainian intelligentsia in the second half of the 19th century. He was not a philosopher by education; however, his theoretical outlook, supported by the brilliant intellect, comprehensive knowledge and vivid imagination, clearly represented the practical nature of the Slavic philosophical tradition and humanistic reflection in general. The analysis was conducted on the basis of the selected texts by V. Barvinskyi. Taking into account their content, the three following planes have been outlined: a historiosophical one, a social-philosophical one and the plane of applied ethics. On these grounds it has been observed how the author perceived and comprehended the contemporary trends of world emancipation of nations and individuals, and what arguments he used to ‘ground’ them for the subsequent implementation in the social realities of ‘the small fatherland’.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 151-178
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moc tkwiąca w słowach na przykładzie przemówień Ignacego Jana Paderewskiego (studium przypadku)
The power inherent in words on the example of Ignacy Jan Paderewski’s speeches (case study)
Autorzy:
Załęczny, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348400.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
Paderewski
świadomość narodowa
przemówienie
patriotyzm
national consciousness
speech
patriotism
Opis:
Paderewski – wybitny kompozytor, pianista oraz polityk – obdarzony był także talentem oratorskim. Dał temu wyraz w licznych mowach, świadomie operując całym bogactwem środków artystycznego wyrazu. Istotą artykułu jest zwrócenie uwagi na siłę przekazu słownego, na jego moc sprawczą w określonej sytuacji. Analiza treści i formy pozwoliła na wskazanie wykorzystanych przez Paderewskiego środków budujących przekaz i wpływających na emocje odbiorców. Rozbudowane porównania, plastyczne opisy, wyszukane epitety pobudzały wyobraźnie i zwiększały ekspresję tekstu. Mówca operował symbolami, odwoływał się do świadomości narodowej. Nie tylko muzyką, ale też słowem budował więź ze słuchaczami. Dzięki temu zapisał się w pamięci Polaków, kształtując świadomość narodową, budząc słowem patriotyzm i duchową więź z odradzającą się ojczyzną.
Paderewski – an outstanding composer, pianist and politician – was also gifted as an orator. He expressed this in numerous speeches, consciously operating with a wealth of means of artistic expression. The essence of the article is to draw attention to the power of the verbal message, to its causal power in a specific situation. The analysis of content and form made it possible to indicate the means used by Paderewski to build the message and influence the emotions of the audience. Extended comparisons, vivid descriptions, sophisticated epithets stimulated the imagination and increased the expression of the text. The speaker operated with symbols, appealed to national consciousness. Not only with music, but also with words he built a bond with his listeners. Thanks to this, he went down in the memory of Poles, shaping national consciousness, awakening with words patriotism and spiritual bond with the revived homeland.
Źródło:
Społeczeństwo i Polityka; 2023, 3(76); 177-194
1733-8050
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie komunikacyjne w służbie apoteozy przeszłości w prozie historycznej Zofii Bukowieckiej z okresu zaborów
Communication strategies in the service of the past apotheosis in Zofia Bukowiecka’s historical prose from the partitions period
Autorzy:
Hawrysz, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364869.pdf
Data publikacji:
2019-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
strategie komunikacyjne
świadomość narodowa
zabory
Zofia Bukowiecka
communication strategies
national consciousness
partitions
historical prose for children
Opis:
Celem szkicu jest identyfikacja strategii pisarskich oraz podporządkowanego im repertuaru środków językowych wykorzystanych w apoteozującym opisie państwa, jaki wyłania się z prozy historycznej Zofii Bukowieckiej. Kreacja laudacyjnej wizji przeszłości Polski (zgodna z wytycznymi epoki) jest tworzona przez Z. Bukowiecką programowo i ma charakter edukacyjny, konsolacyjny, wreszcie – najważniejsze – formacyjny, tzn. ma na celu rozbudzanie patriotycznych postaw w pozbawionym państwa narodzie. Spojrzenie na teksty Zofii Bukowieckiej z perspektywy pragmatyki lingwistycznej pozwoliło wyróżnić kilka strategii pisarskich, które służą realizacji apoteozującej wizji przeszłości. Są to idyllizacja pejzażu, perfektyzacja państwa, splendaryzacja władców i magnifikacja narodu. Szczególnie często wykorzystywanymi środkami językowymi (z różnych poziomów organizacji języka i tekstu) realizującymi poszczególne strategie były: nagromadzenie, hiperbola, kontrast, słownictwo aksjologiczne, topos zamilknięcia, bestializacja, argumentum ad verecundiam.
The aim of the sketch is to identify writing strategies and the repertoires of linguistic means used in the apotheosizing description of the state that emerges from Zofia Bukowiecka’s historical prose. Creation of a laudatory vision of Poland’s past (in accordance with the guidelines of the era) is created by Z. Bukowiecka purposively and is of an educational, comforting, and finally – the most importantly – formative nature, i.e. it aims to awaken patriotic attitudes in a nation which was deprived of the state. A look at Zofia Bukowiecka’s texts from the perspective of linguistic pragmatics allowed us to distinguish several writing strategies that serve to implement the apotheosis of the past vision. These are the idyllic stylization of the landscape, the amelioration of the state, the glorification of the rulers and the magnification of the nation. Particularly frequently used linguistic means (from various levels of language and text organization) implementing particular strategies were: accumulation, hyperbole, contrast, evaluative vocabulary, the topos of becoming silent, brutalization, argumentum ad verecundiam.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2019, 5; 33-44
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienia dotyczące świadomości narodowej Polaków na Białorusi w polskiej historiografii na początku XXI wieku
Some issues of the awareness of the national Polish population in Belarus in Polish historiography at the beginning of the 21st century
Autorzy:
Kruczkowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1812112.pdf
Data publikacji:
2020-10-08
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
mniejszość narodowa
Polacy na Białorusi
historiografia
język ojczysty
świadomość narodowa
national minority
Poles in Belarus
national consciousness
historiography
mother tongue
Opis:
W artykule przedstawiono kwestię świadomości narodowej polskiej mniejszości na Białorusi na początku XXI wieku. Okres chronologiczny badań obejmuje lata 2000-2005. Był to stosunkowo stabilny czas działalności polskich organizacji na Białorusi. Uwzględniając lokalną specyfikę, możliwe było wówczas dość znaczące zaangażowanie się w działania kulturalne i edukacyjne. Badając analizowaną problematykę, autor szczególną uwagę zwrócił na cykl konferencji międzynarodowych, organizowanych przez Zarząd Głównych Związków Polaków na Białorusi. W obradach brali udział naukowcy, którzy reprezentowali nie tylko polski punkt widzenia (to badacze z Polski i miejscowi Polacy – obywatele Białorusi), ale również białoruscy naukowcy. Uwzględniano przy tym rosyjskie badania naukowe.
The article analyzes the issues of national consciousness of the Polish national minority in Belarus at the beginning of the 21st century. The chronological period of the study is 2000-2005. It was a relatively quiet period of activity of Polish organizations in Belarus, as per local condition, enabling them to engage in statutory cultural and educational activities. In relation to the declared topic, the most important was the series of international conferences organized by the Board of the Main Unions of Poles in Belarus. The conferences were attended by scientists who represented not only the Polish point of view (they are researchers from Poland and local Poles – citizens of Belarus), but also Belarusian scientists. The studied problems in Polish science were presented in comparison with the Belarusian and partly Russian historical tradition.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2019, 16, 16; 61-82
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jean Price-Mars a haitański nurt indygenizmu
Jean Price-Mars and the Haitian Indigenism
Autorzy:
Mączka, Ewelina Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52159225.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Haiti
indygenizm
Jean Price-Mars
literatura
rdzenność
świadomość narodowa
tożsamość
identity
indigenism
indigenousness
literature
national consciousness
Opis:
W historii Ameryki Łacińskiej indygenizm był ważnym ruchem humanistycznym o charakterze społeczno-kulturowym i artystycznym, którego uaktywnienie wiąże się z inwazją Stanów Zjednoczonych na Haiti w 1915 roku. Założenia indygenizmu skupiały się wokół kwestii związanych z tożsamością, duchowością murzyńską oraz folklorem ludowym. Na ruch wpływ miał Jean Price-Mars oraz autorzy publikujący w czasopiśmie La Revue Indigène. Artykuł porusza tematykę związaną z haitańskim indygenizmem i został podzielony na dwie części: w pierwszej ukazano sylwetkę Jeana Price-Marsa, a w drugiej dokonano charakterystyki indygenizmu haitańskiego oraz wpływu, jaki wywarł na niego wspomniany antropolog haitański.
In the history of Latin America, “indigenism” (indigenous activism) was an important movement, but its Haitian variant stands out significantly from other varieties. It was a humanist movement of a socio-cultural and artistic nature, the activation of which is associated with the United States invasion of Haiti in 1915. The assumptions of indigenism focused on issues related to identity, black spirituality and folk folklore. The movement was influenced by Jean Pirce-Mars and authors publishing in the magazine La Revue Indigène. The article discusses issues related to Haitian indigenism and it is divided into two parts. In the first one, the author presents the profile of Jean Price-Mars. The second part characterizes Haitian indigenism and the influence that this Haitian anthropologist had on it.
Źródło:
Nurt SVD; 2023, 2; 206-219
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Narodowa Demokracja w procesie kształtowania świadomości i tożsamości narodowej Polaków przed I wojną światową w świetle publicystyki „Przeglądu Narodowego” (1908–1914)
Autorzy:
Lubczyńska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040879.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
National Democracy
press
„Przegląd Narodowy” („National Review”)
political journalism
national consciousness
national identity
Narodowa Demokracja
prasa
„Przegląd Narodowy”
publicystyka polityczna
świadomość narodowa
tożsamość narodowa
Opis:
Narodowa Demokracja należała do największych i najpoważniejszych – obok socjalistów, konserwatystów i ruchu ludowego – sił politycznych przełomu XIX i XX w. W okresie przed I wojną światową miała duże poparcie społeczne, które wynikało m.in. z faktu, że jednym z podstawowych elementów jej tożsamości były hasła niepodległościowe oraz program wychowawczy. Należała także do tych sił politycznych, które doceniły rolę prasy w propagowaniu własnej ideologii. Uznaje się, że stworzyła jeden z najbardziej opiniotwórczych systemów prasowych przed 1939 r., wyróżniający się dużą liczbą tytułów przeznaczonych dla różnorodnego odbiorcy oraz siecią kolportażu i dystrybucji tej prasy. Narodowa Demokracja wykorzystywała prasę do transmisji myśli politycznej oraz do osiągania bieżących celów politycznych.            Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest problem kształtowania świadomości i tożsamości narodowej Polaków, podejmowany na łamach organu prasowego ruchu – „Przeglądu Narodowego”, ukazującego się w Warszawie w latach 1908–1914 pod redakcją Zygmunta Balickiego.
National Democracy belonged to the largest and most serious – next to socialists, conservatives and people’s movement – political forces of the turn of the 19th and 20th centuries. In the period before World War I, it had a lot of social support, which stemmed from the fact that one of the basic elements of her identity were independence slogans and an educational program. It was also one of those political forces that appreciated the role of the press in promoting its own ideology. National Democracy is considered the creator of one of the most opinion-forming press systems before 1939, with a large number of titles intended for a diverse audience, and a network of distribution of this press. National Democracy used the press to transmit political thought and to achieve its current political aims.            The subject of the discussion in this article is the problem of shaping the national consciousness and national identity of Poles, undertaken in „Przegląd Narodowy” („National Review”), published in Warsaw in 1908–1914 edited by Zygmunt Balicki.
Źródło:
Res Historica; 2021, 52; 257-279
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość narodowo- historyczna oraz kwestia tożsamości społeczeństwa białoruskiego
National-historical consciousness and the issue of the identity of Belarusian society
Autorzy:
Baziur, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540387.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Białoruś
odrodzenie narodowe
polityka historyczna
Rosja
rusyfikacja
świadomość narodowa
Belarus
historical policy
national consciousness
national revival
Russia
Russification
Opis:
Artykuł zawiera wyniki badań nad świadomością narodową społeczeństwa Białorusi i jej rolą w samoidentyfikacji narodowej Białorusinów. Ocenę stopnia świadomości narodowej autor przedstawił w kontekście polityki historycznej, a zwłaszcza istotnego dylematu (konieczności wyboru) między Zachodem, reprezentowanym przez Polskę i Litwę, a Wschodem, który jest utożsamiany z Rosją? Odrodzenie narodowe Białorusinów ukazane zostało w związku z fiaskiem polityki rusyfikacyjnej władz, realizowanej w latach 1995-2014 – od referendum w sprawie przywrócenia symboliki z czasów Białoruskiej SRR i równości języka rosyjskiego, do aneksji ukraińskiego Krymu i rozpoczęcia wojny hybrydowej w Donbasie. Wspomniane wydarzenia wpłynęły na zmianę postrzegania Rosji przez władze i patriotycznie świadomą część społeczeństwa. Uważana uprzednio za państwo sojusznicze, Rosja stała się w świadomości Białorusinów mocarstwem perspektywicznie zagrażającym niepodległości Białorusi. Jest to widoczne zwłaszcza w obliczu powtarzających się nacisków Rosji na pogłębienie integracji obu państw.
The article contains the results of research on the national consciousness of Belarusian society and its role in the national self-identification of Belarusians. The author assessed the degree of national awareness in the context of historical policy, and in particular the important dilemma (necessity of choice) between the West, represented by Poland and Lithuania, and the East, which is identified with Russia. The national revival of Belarusians was shown in connection with the fiasco of the Russification policy of the authorities, implemented in 1995-2014 - from the referendum on the restoration of the symbols of the Belarusian SSR and the equality of the Russian language, to the annexation of the Ukrainian Crimea and the start of the hybrid war in the Donbass. These events changed the perception of Russia by the authorities and the patriotic conscious part of society. Previously considered an ally, Russia became a power in the minds of Belarusians that threatens Belarus's independence in future. This is especially evident in the face of Russia's repeated pressure to deepen the integration of both countries.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2020, 32; 83/108
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studium historyczno-geograficzne narodowości w Galicji Wschodniej w świetle spisów ludności w latach 1890–1910
Autorzy:
Hołub, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/763118.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Eastern Galicia
Polish-Ruthenian borderland
national consciousness
population census
Historical GIS
Galicja Wschodnia
pogranicze polsko-ruskie
świadomość narodowa
spis ludności
HGIS
Opis:
In this paper there was presented the problem of national identity development in the Eastern Galicia at the turn of the 19th and 20th centuries. The used source materials concerned with thedistribution of population speaking Polish and Ruthenian (Ukrainian) languages and declaring themselves as practising Roman Catholic or Greek Catholic religion within the administrative districts. The data came from the population censuses carried out in the Austro-Hungarian Monarchy in the years 1890, 1900 and 1910. Based on the calibrated maps of the Kingdom of Galicia and Lodomeria and the census data, geostatistical analysis was performed using GIS software. The obtained thematic maps of language and religion distribution in the Eastern Galicia enabled to distinguish the Polish, Polish-Ruthenian and Ruthenian areas. Spatial interpretation of the results was preceded by historical study of the examined area.
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia; 2013, 68, 2
0137-1983
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody kształtowania postaw patriotycznych u młodzieży rodzimego pochodzenia na Śląsku Opolskim w latach 1950-1970
The methods of shaping patriotic attitudes among the indigenous youth of the Opole Silesia in the years 1950-1970
Autorzy:
Dawid, Adriana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547260.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
Śląsk Opolski
polityka edukacyjna w PRL
polonizacja autochtonów na Śląsku Opolskim
edukacja
świadomość narodowa
Opole Silesia
youth
indigenous people
education
national consciousness
Opis:
Mieszkające w województwie opolskim dzieci i młodzież rodzimego pochodzenia były poddawane szczególnym zabiegom władz, które miały na celu ugruntowanie w nich postaw propolskich a wyrugowanie sympatii proniemieckich. W latach 1950–1970 zabiegano o eliminację wśród najmłodszych mieszkańców regionu języka niemieckiego w mowie i piśmie, niwelowano ślady tradycji i kultury niemieckiej w regionie, piętnowano postawy rewizjonistyczne. W zamian za to starano się, by młodzież rodzimego pochodzenia poznała polski język, kulturę, historię oraz kształtowano u niej postawy patriotyczne oraz akceptację dla nowego ustroju i państwowości regionu. Zadania te realizowano przede wszystkim podczas edukacji szkolnej, w czasie zajęć pozalekcyjnych, a także poprzez działalność organizacji młodzieżowych, przy współpracy z organizacjami społecznymi i lokalnym aparatem partyjnym.
Those children and youth living in the Opole Voivodeship who represented indigenous population were subjected to a special actions undertaken by authorities aimed at both strengthening pro-Polish attitudes and eradicating German sympathies. In the years 1950-1970 the youngest inhabitants of the region faced endavours to root out their written and spoken German language, the traces of German tradition and culture were being eliminated and the revisionistic attitudes stigmatized. At the same time efforts were made to familiarize the indigenous youth with Polish language, culture and history, this process being accompanied by disseminating among them patriotic attitudes and acceptance for the new system and statehood which expanded its jurisdiction over the region. These tasks were performed predominantly in the course of the school education and during extra-curricular activities, but youth organizations cooperating with social organizations and the local party apparatus were also involved.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2015, 3, 1; 69-82
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie tożsamości polskiej w okresie zaborów oraz umacnianie świadomości narodowej w okresie II Rzeczypospolitej na przykładzie Towarzystwa Czytelni Ludowych w powiecie tucholskim
Formation of Polish Identity during the Partitions and Strengthening National Consciousness in the Second Polish Republic on the example of the Peoples Reading Society in the Tuchola District
Autorzy:
Redlarski, |paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471891.pdf
Data publikacji:
2020-04-19
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Towarzystwo Czytelni Ludowych
biblioteka, powiat tucholski
Tuchola
zabór pruski
świadomość narodowa
The Society of People’s Readings
library
County
Prussian partition
National consciousness
Opis:
The Society of People’s Readings established in 1880 had a great influence on shaping the national consciousness of Poles living under the occupation. The main aim of the society was to be realized through the creation of a library network in the areas of the Prussian partition. People who lead the library of the Society of People’s Readings should not only share books, but above all, broaden the horizons of people from the lower social layer. That is why popular science meetings, reading meetings, evening parties and folk rallies were organized. In the Tuchola County in 1914 there were 12 libraries with 728 books in their collections. In 1921, the Tuchola district committee, consisting of 14 libraries, was one of the most energetic in the Pomeranian Voivodship.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland; 73-87
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopisma dla kobiet dla Śląsku w latach 1876-1939
Women’s magazines in Silesia 1876-1939
Autorzy:
Sokół, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520121.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
women’s press
national identity
functions of the magazines
Karol Miarka – father and son
national consciousness
prasa kobieca
tożsamość narodowa
rola i funkcje czasopism
Karol Miarka - ojciec i syn
świadomość narodowa
Opis:
The article is related to the establishment and the development of women’s magazines which were published in Silesia during the Prussian regime (years 1876-1918). Author shows the independent titles of the women’s magazines as well as the supplements to the local press that were focused on cases of family, education of children, home teaching of Polish language, Roman Catholic faith and affairs of Polish history, which was banned by the Prussian government during the persecution called ‘Kulturkampf ’. The author presents the women’s magazines as unofficial handbooks of Polish language and national identity. She shows that at the historical moment of the threat of denationalization of young generation the most important part of the transfer of the Polish national identity were on the one hand the Silesian press editors (repressed by the Prussian government), on the other hand the Silesian mothers with their usage of women magazines
Prezentowana pierwsza część pracy dotyczy powstania i rozwoju czasopism dla kobiet na Śląsku, wydawanych w zaborze pruskim w latach 1876–1918. Obejmuje czasopisma samoistne, jak również dodatki do prasy lokalnej, dotyczące rodziny, wychowania dzieci, a przede wszystkim organizacji domowego nauczania języka polskiego, religii katolickiej i historii Polski, usuniętych z programów szkolnych w okresie „Kulturkampfu”. Wobec zagrożenia wynarodowienia młodego pokolenia Polaków na Śląsku wytworzyła się opozycja w obronie polskiej tożsamości narodowej, języka i mowy polskiej, religii katolickiej, kultury i obyczajów. Naukę przeniesiono do domów rodzinnych, gdzie matki – mające największy wpływ na wychowanie dzieci, realizowały domowe wychowanie dzieci w duchu patriotyczno-narodowym. Do tego były potrzebne czasopisma dla kobiet, które przejęły rolę podręczników. Władze pruskie prześladowały wydawców i redaktorów, nakładały na nich kary pieniężne i wyroki pozbawienia wolności, a czasopisma zawieszano na okres stały lub czasowy, co było jednoznaczne z ich likwidacją, a mimo to ciągle się odradzały.
Źródło:
Rocznik Prasoznawczy; 2013, 7; 11-32
1897-5496
Pojawia się w:
Rocznik Prasoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestia tożsamości narodowej ukraińskojęzycznej ludności północnego Podlasia
Question of National Identity of the Ukrainian-Speaking Population of Northern Podlachia
Autorzy:
Roszczenko, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807275.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Białorusini
etnos
gwary
Podlasie
Polacy
polonizacja
świadomość narodowa
Ukraińcy
ukraińskojęzyczny
Belarusians
ethnic group (ethnos)
local dialects
Podlachia
Polish people
Polonization
national identity
Ukrainians
Ukrainian language speakers
Opis:
Północne Podlasie było obszarem kresowym, kolonizowanym przez sąsiednie narody. Przedmiotem artykułu są tereny położone w międzyrzeczu Bugu i Narwi, na których osiedlili się ruscy (ukraińscy) osadnicy z Wołynia i południowego Polesia, tworząc tam zwarty obszar gwar północnoukraińskich. Owej ukraińskojęzycznej, prawosławnej ludności było na północnym Podlasiu w końcu XIX wieku ok. 75 000. Według dwóch polskich międzywojennych spisów ogromna większość owej ludności została uznana za Białorusinów. Dokonane odgórnie „przenarodowienie” miało ogromne znaczenie dla procesu kształtowania się świadomości narodowej u prawosławnych mieszkańców północnego Podlasia. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku odrodził się na tym terenie, głównie wśród młodzieży, ruch ukraiński. Doprowadziło to do ostrej rywalizacji między działaczami białoruskimi i ukraińskimi o prawosławne „dusze”. Dwa ostatnie spisy ludności wykazały, że ukraińską świadomość narodową na północnym Podlasiu deklaruje jeszcze niewiele osób. Wykazały one również, że zachodzi na tym terenie przyśpieszony proces polonizacji.
Northern Podlachia is a part of Poland’s eastern territories once colonized by neighbouring peoples. The paper focuses on the territory situated in the basin area of the Bug River and the Narew River, where the area of Northern-Ukrainian local dialects has been formed as a result of the settlement of Ruthenians (Ukrainians) from Volhynia and Southern Podlachia. In the 19th century, the population of Ukrainian-speaking Orthodox inhabitants of Northern Podlachia was estimated at about 75,000. According to two inter-war population censuses, the vast majority of this population was recognized as Belarusians. This arbitrary classification for the purpose of the censuses had an enormous impact on national identity processes among the Orthodox inhabitants of Northern Podlachia. In the eighties of the 20th century, the Ukrainian national movement was revived in this territory, mostly among the youth. This led to a severe competition for the Orthodox “souls” between Belarusian and Ukrainian activists. The two recent population censuses have shown that only a small number of inhabitants of Northern Podlachia declare their Ukrainian national identity. The censuses have also proven the acceleration of polonization processes in this territory.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2014, 5, 2; 5-20
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka narodowościowa Ukrainy w latach 2000–2022
Nationality policy of Ukraine in 2000–2022
Autorzy:
Halakhova, Yuliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343707.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
nationality policy
national minorities
interethnic relations
rights of national minorities
separatist movements
national consciousness
nationality idea
polityka narodowościowa
mniejszości narodowe
stosunki międzyetniczne
prawa mniejszości narodowych
ruchy separatystyczne
świadomość narodowa
idea narodowościowa
Opis:
Celem było zrozumienie uwarunkowań i mało znanych procesów wpływających na politykę narodowościową Ukrainy. Poznanie ładu rozwoju społeczno-kulturowego Ukrainy, w której istnieją mniejszości narodowe (ważne były ich status prawny oraz postawa obywatelska). Polityka narodowościowa Ukrainy jest ukształtowana i realizowana w niezwykle złożonej sytuacji politycznej. W tym przypadku panujące realia społeczno-polityczne wpływają na kształtowanie się stosunków międzyetnicznych oraz kierunku rozwoju państwa ukraińskiego w kontekście polityki narodowościowej. Zakres temporalny objął lata 2000–2022. Badanie problemu w dłuższym czasie pozwala określić dynamikę i zachodzące zmiany w polityce narodowościowej Ukrainy. Analizowane są dokumenty państwowe do[1]tyczące zapewnienia ochrony praw mniejszości narodowej zgodnie z międzynarodowymi standardami. Warto zaznaczyć, że działania wspólnot etnicznych wpływają na charakter i treść programów oraz ustaw przyjmowanych przez organy władzy państwowej. Tendencje separatystyczne są traktowane jako główne zagrożenie dla integralności i suwerenności Ukrainy. Wraz z tym zidentyfikowano mechanizmy zapobiegające separatyzmowi w kontekście wpływu ze środowiska międzynarodowego. Warto podkreślić, że zmiana struktury narodowościowej i  językowej powoduje zmianę świadomości przez narzucenie odmiennych wartości i  interesów narodowych korzystnych dla innych grup etnicznych. Tożsamość narodowa Ukraińców przez długi czas była zjawiskiem problematycznym. Ważną przesłanką było wskazanie głównych zbieżnych celów oraz interesów Ukraińców i mniejszości narodowych. Postawa narodowa Ukraińców ciągle się zmieniała w wyniku zewnętrznych wpływów, w tym wojny rosyjsko-ukraińskiej, jednak zawierała niezmienne, zakorzenione w świadomości historycznej przejawy − miłość do Ojczyzny, ducha jedności, opartego na dorobku historycznym i wartościach obywatelskich.
The aim was to understand the conditions and little-known processes influencing the nationality policy of Ukraine. Learning about the order of socio-cultural development in Ukraine, where there are national minorities (their legal status and civic attitude were important). Ukraine's nationality policy is shaped and implemented in an extremely complex political situation. In this case, the prevailing socio-political realities influence the formation of inter-ethnic relations and the direction of development of the Ukrainian state in the context of nationality policy. The temporal scope covered the years 2000-2022. Studying the problem over a longer period of time allows us to determine the dynamics and ongoing changes in Ukraine's nationality policy. State documents regarding ensuring the protection of national minority rights in accordance with international standards are analyzed. It is worth noting that the activities of the ethnic communities influence the nature and content of programs and laws adopted by the state authorities. Separatist tendencies are treated as the main threat to the integrity and sovereignty of Ukraine. Along with this, mechanisms have been identified to prevent separatism in the context of influence from the international environment. It is worth emphasizing that a change in the nationality and language structure causes a change in consciousness by imposing different values and national interests that are beneficial to other ethnic groups. The national identity of Ukrainians has been a problematic phenomenon for a long time. An important premise was to indicate the main convergent goals and interests of Ukrainians and national minorities. The national attitude of Ukrainians was constantly changing as a result of external influences, including the Russian-Ukrainian war, but it contained unchanging manifestations rooted in historical consciousness - love for the Homeland, the spirit of unity, based on historical achievements and civic values.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2023, 9, 1; 91-121
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
Autorzy:
Васілюк, Іаанна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106252.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
idea narodowa
świadomość narodowa
tradycja literacka
literatura białoruska XIX wieku
odrodzenie narodowe
białoruski kanon kulturowy
język białoruski
folklor
national idea
national consciousness
literary tradition
Belarusian literature in 20th century
national rebirth
Belarusian cultural canon
folklore
Belarusian language
Opis:
Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 183-195
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cучасная беларуская драматургія ў Польшчы: пераклады і даследаванні
Modern Belarusian Playwriting in Poland: Translations and Studies
Współczesny dramat białoruski w Polsce: przekłady i opracowania
Autorzy:
Kavalyow, Syarhyey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879598.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dramaturgia białoruska
teatr współczesny
wielojęzyczność w literaturze Białorusi
dramat historyczny
tematyka społeczna
świadomość narodowa
kosmopolityzm
Belarusian drama
modern theater
multilingualism in the literature of Belarus
historical drama
social issue
national identity
cosmopolitanism
Opis:
В статье анализируется процесс художественного перевода и научного изучения современной белорусской драматургии в Польше. Автор статьи отмечает возросший интерес польских исследователей и переводчиков к пьесам современных белорусских драматургов. Связано это с успехами белорусской драматургии за рубежом и с развитием славистики в Польше, появлением новой генераци исследователей и переводчиков. Польские исследователи отмечают, что в результате процессов русификаци в Беларуси большинство молодых авторов пишет на русском языке, а на родном языке пишут представители среднего и старшего поколения. Большинство польских переводчиков и исследователей (Андрей Москвин, Агнешка-Любомира Петровская, Каролина Невядомская, Якуб Адамович и др.) обращают свое внимание именно на рускоязычную драматургию Беларуси, но благодаря усилиям Беаты Сивек, Малгожаты Бухалик, Агнешки Гораль польский читатель имеет возможность познакомиться и с творчеством белорусскоязычных авторов.
The article analyzes the process of literary translation and the scientific study of Modern Belarusian playwriting in Poland of nowadays. The author notes the growing interest of Polish researchers and translators to the modern plays of the Belarusian writers. This fact is due to the success of Belarusian Drama Art abroad as well as with the development of Slavic studies in Poland, the advent of a new generation of researchers and translators. Polish researchers have noted that as a result of the Russification process in Belarus, the majority of young authors writes in Russian, however middle and older generations of the play writers prefer to use their native language. Most Polish translators and researchers (Andrei Moskvin, Agnieszka-Lubomira Petrovskaya, Carolina Niewiadomska et al.) are concentrated on Russian language drama in Belarus, but thanks to the efforts of Beata Siwek, Malgorzata Buhalik, Agnieszka Goral Polish readers have the opportunity to get acquainted with the works of Belarusian authors.
Artykuł podejmuje analizę procesu przekładu literackiego i badań naukowych poświęconych współczesnemu dramatowi białoruskiemu w Polsce. Autor artykułu dostrzega wzmożone zainteresowanie polskich badaczy i tłumaczy sztukami współczesnych dramatopisarzy białoruskich. Jest to związane z sukcesami białoruskiej dramaturgii za granicą oraz z rozwojem slawistyki w Polsce, pojawieniem się nowej generacji badaczy i tłumaczy. Polscy badacze zauważają, że w wyniku procesu rusyfikacji na Białorusi większość młodych autorów pisze w języku rosyjskim, natomiast do ojczystego języka zwracają się przedstawiciele średniego i starszego pokolenia. Większość polskich tłumaczy i badaczy (Andriej Moskwin, Agnieszka Lubomira Piotrowska, Karolina Niewiadomska, Jakub Adamowicz i in.) koncentruje swoją uwagę właśnie na rosyjskojęzycznej dramaturgii Białorusi, ale dzięki staraniom Beaty Siwek, Małgorzaty Buchalik, Agnieszki Goral polski odbiorca ma możliwość zaznajomienia się także z twórczością autorów białoruskojęzycznych.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 179-200
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies