Temat: stereotyp - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Schöne Polin in lyrischer Verkleidung. Zu zwei Gedichten von Arthur Silbergleit
Piękna Polka w lirycznym przebraniu. O dwóch wierszach Arthura Silbergleita
A Beautiful Polish Woman in a Lyrical Costume. On Two Poems by Arthur Silbergleit
Autorzy:: Nowara-Matusik, Nina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1627915.pdf
Data publikacji:: 2017-12-28
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Arthur Silbergleit
Lyrik
schöne Polin
Stereotyp
liryka
piękna Polka
stereotyp
poetry
beautiful Polish woman
stereotype
Opis:: In dem Artikel wird dem Motiv der schönen Polin in zwei Gedichten des oberschlesischen Dichters Arthur Silbergleit nachgegangen. Die Gedichte werden einer eingehenden textnahen Analyse unterzogen, wobei der leitende Gedanke die Frage nach dem stereotypen Gehalt der von Silbergleit kreierten Frauenbilder ist. Die angestellten Überlegungen führen zu dem Fazit, dass der Dichter sich um ein jenseits bloß nationaler Kategorien liegendes Bild der Polinnen bemüht und sie in erster Linie als realitätsentrückte, in einem Zwischenreich beheimatete Wesen imaginiert.
The author analyses the motif of a beautiful Polish woman in two poems by Arthur Silbergleit. The analysis shows that the structuring of female personas goes beyond the stereotypical frames of perceiving Polish women in national categories, since they have been portrayed as beings settled between the reality and the dream, which makes it impossible to use them for the current political needs during the First World War.
Autorka analizuje motyw pięknej Polki w dwóch wierszach Arthura Silbergleita. Z analizy wynika, że konstrukcja postaci kobiecych wykracza poza stereotypowe ramy postrzegania Polek w kategoriach narodowych. Zostały one bowiem przedstawione jako istoty zadomowione w przestrzeni między rzeczywistością a snem, co uniemożliwia wykorzystanie ich do bieżących potrzeb politycznych w okresie I wojny światowej.
Źródło:: Wortfolge. Szyk Słów; 2017, 1; 25-38
2544-4093
Pojawia się w:: Wortfolge. Szyk Słów
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Jergovicia żonglerka stereotypami. Wokół polskiego przekładu powieści "Srda śpiewa o zmierzchu w Zielone Świątki"
Jergovićevo žonglerstvo stereotipima. U vezi s poljskim prijevodom romana "Srda pjeva, u sumrak, na duhove"
Juggling Stereotypes by Miljenko Jergović On the Polish Translation of the Novel "Srda pjeva, u sumrak, na duhove"
Autorzy:: Majdzik, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/487023.pdf
Data publikacji:: 2013-07-01
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Miljenko Jergović
przekład
stereotyp
interpretacja
prijevod
stereotip
interpretacija
translation
stereotype
interpretation
Opis:: U članku se na osnovi poljskoga prijevoda romana Miljenka Jergovića Srda pjeva, u sumrak, na duhove raspravlja o problemu stereotipa u prijevodu. Odabranim translatološkim postupcima pokazuje se kako je prevoditeljica (Magdalena Petryńska) pokušavala prenijeti stereotipske predodžbe iz izvornoga okvira u poljski kulturni krug. Predstavljeni primjeri prevodilačkog rada također su polazište za refleksiju o povezivanju pojma stereotipa s problemom interpretacije te definitivno potvrđuju kako je čovjek-subjekt (pa tako i Jergovićev lik) kulturno biće. U vezi sa stereotipom postavlja se i pitanje mogućnosti neovisnog (ili stručnog) razumijevanja stvarnosti i umjetnosti. Odgovor se traži pomoću koncepcije S. Turnera i P. Bourdieua koju se pokušava prilagoditi rješavanju pitanja stereotipa.
This article is based on a Polish translation of the novel by Miljenko Jergović Srda pjeva, u sumrak, na duhove and discusses the problem of stereotypes in translation. Selected translation procedures will show the interpreter (Magdalena Petryńska) trying to convey stereotypical notions of the original frame in the Polish cultural circle. Examples of the procedures that interpreter’s followed are also a starting point to the reflection on the idea of linking the problem of interpretation and the problem of stereotype. Through these examples it is shown that the subject (which is also a literary figure) is a cultural being. The problem of stereotype allows for the raising of a question about the independence of reality and art’s interpretation. Response to this question is inquired with the help of the concepts of S. Turner and P. Bourdieu.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 140-153
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Stereotypy w przekładzie słowackich opowiadań "Bajki dla niegrzecznych dzieci i ich troskliwych rodziców" Dušana Taragela
Stereotypy v preklade slovenských "Rozprávok pre neposlušné deti a ich starostlivých rodičov" Dušana Taragela
Stereotypes in the translation of Slovak short stories under the title "Fairy Tales for Naughty Children and Their Caring Parents" by Dušan Taragel
Autorzy:: Buczek, Marta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/487127.pdf
Data publikacji:: 2013-07-01
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: stereotyp i przekład
literatura słowacka
Dušan Taragel
Tomasz Grabiński
literatura słowacka w Polsce
Stereotyp a preklad
slovenská literatúra
slovenská literatúra v Poľsku
Stereotype and translation
Slovak literature
Slovak literature in Poland
Opis:: Marta Buczek, autorka článku zaoberá sa problémom stereotypov v knihe slovenského spisovateľa Dušana Taragela pod titulom "Rozprávky pre neposlušné deti a ich starostlivých rodičov" publikovanej v roku 1997. Článok sa zameriava na pôvodný text a jeho poľský preklad uverejnený v roku 2005, ktorého autorom je Tomasz Grabiński. Zbierka rozprávok Dušana Taragela je zaujímavý príklad použitia stereotypov v literatúre. Autor používa dobre známe stereotypy a núti ich k plneniu úloh v rozpore s ich základnou sémantikou, čo vedie k transformácii jednotlivých zložiek stereotypov a zahŕňa nové atypické štrukturálne vzťahy. Rozprávky Taragela uskutočňujú špecifickú hru so stereotypami pomocou žánru grotesky. Zaujímavé je ako sú tieto translatologické problémy riešené v preklade. Autorka článku sa snaží odpovedať na otázku, čí stereotypy sú prekladateľné do iných jazykov, čí sú prekladateľné v akte kultúrnej komunikácie.
The author of the article raises the problem of stereotypes in the Slovak collection of short stories book under the title "Fairy Tales for Naughty Children and Their Caring Parents" (1997) written by Dušan Taragel. The article focuses on the original text and its Polish translation by Tomasz Grabiński published in 2005. Dušan Taragel‘s short stories are an interesting example of using stereotypes in literature. He uses and forces well known sterotypes to perform tasks inconsistent with their basic semantics which leads to a transformation of the individual components of the stereotype and includes the new atypical structural relationships. Taragel’s short stories undertake a peculiar play with stereotypes using of the genre of the grotesque. An interesting matter is how the Polish translation deals with this and is carried out at all levels play. The article tries to answer the question if stereotypes may be translatable into the second language when the code changes, if they can be translatable in an act of cultural communication.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 224-240
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Stereotyp kobiety — dramat "Sve o ženama" Miro Gavrana i jego polski przekład
Stereotip žene — Gavranova drama "Sve o ženama" i njezin poljski prijevod
Female stereotype — Miro Gavran’s drama "Sve o ženama" and its Polish translation
Autorzy:: Pycia, Paulina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/487243.pdf
Data publikacji:: 2013-07-01
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: stereotyp kobiety
przekład
adaptacja
Miro Gavran
ženski stereotip
prijevod
adaptacija
female stereotypes
translation
adaptation
Opis:: U ovom radu na osnovi Gavranove drame "Sve o ženama" analiziraju se stereotipi žena koji ovise o generaciji, društvu i kulturi. Usporedba originalnog teksta s tekstom poljskog prijevoda Wszystko o kobietach potvrđuje da postoji nekoliko univerzalnih ženskih stereotipa koji su izgrađeni u muškom svijetu. Oni pripisuju ženama osobine kao osjećajnost, popustljivost, brbljavost i svadljivost te specifično jezično ponašanje u interakciji.
In this paper, female stereotypes in Gavran’s drama entitled "Sve o ženama" (eng. "All about women") are analyzed. They are based on generation, society and culture. Comparing the original text of the drama and its Polish translation which is entitled Wszystko o kobietach corroborates the thesis that there are some universal female stereotypes which are created in the world of men. They attribute sensitivity, submissiveness, talkativeness, quarrelsomeness and specific language and social behaviours to women.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 101-114
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Rewolucja białoruska 2020–2021 w zwierciadle publicystyki rosyjskiej (ze szczególnym uwzględnieniem tygodnika „Zawtra”)
The belarusian revolution 2020–2021 in the mirror of russian journalism (with special emphasis on the weekly newspaper “Zawtra”)
Белорусская революция 2020–2021 годов в зеркале российской публицистики (с особым учетом газеты «Завтра»)
Autorzy:: Pieczyński, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20433532.pdf
Data publikacji:: 2021-12-15
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: революция
имагология
пропаганда
стереотип
публицистика
rewolucja
imagologia
propaganda
stereotyp
publicystyka
revolution
imagology
stereotype
journalism
Opis:: W sierpniu 2020 roku na Białorusi wybuchły masowe protesty przeciwko sfałszowaniu wyborów prezydenckich, w których, według oficjalnej wersji, po raz kolejny zwyciężył Alaksandr Łukaszenka. Opozycja wyszła na ulice pod tradycyjnym biało-czerwono-białym sztandarem. W oczach wielu publicystów rosyjskich barwy te stały się barwami nowej „kolorowej rewolucji”. Ich zdaniem, „gospodyni domowa” Swiatłana Cichanouska jest współczesnym Dymitrem Samozwańcem, który z pomocą polskich służb specjalnych próbował dokonać zamachu stanu, żeby wyrwać Białoruś z „ruskiego świata” i podporządkować współczesnej wersji projektu imperialnego Rzeczpospolitej. Obraz „biało-czerwono-białej rewolucji” w zwierciadle publicystyki rosyjskiej został przedstawiony za pomocą terminologii imagologicznej, opracowanej przez Walerija Ziemskowa.
В августе 2020 года в Беларуси начались массовые протесты против фальсификации президентских выборов, на которых, по официальным данным, в очередной раз победил Александр Лукашенко. Оппозиция вышла на улицу под традиционным бело-красно-белым знаменем. В глазах многих российских публицистов это сочетание стало цветами новой «цветной революции». По их мнению, «домохозяйка» Светлана Тихановская — это современный Лжедмитрий, который с помощью польских спецслужб пытался осуществить государственный переворот, чтобы вырвать Беларусь из «русского мира» и подчинить современному аналогу имперского проекта Речи Посполитой. Образ «бело-красно-белой революции» в зеркале российской публицистики описан с помощью имагологической терминологии, разработанной Валерием Земсковым.
In August 2020, mass protests in Belarus against the rigging of the presidential elections, which, according to the official resources, were once again won by Alexander Lukashenko, began. The opposition took to the streets under the traditional white-red-white flag. In many Russian publicists’ opinion, this combination has become the colors of the next “color revolution”. According to them, the “housewife” Svetlana Tikhanovskaya is a modern False Dmitry, who, with the help of the Polish special services, tried to carry out a coup d’etat in order to wrest Belarus from the “Russian world” and subordinate it to the modern analogue of the imperial project of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The image of the “white- red-white revolution” in the mirror of Russian journalism is described using imagological terminology developed by Valery Zemskov.
Źródło:: Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze; 2021, 31; 1-23
0208-5038
2353-9674
Pojawia się w:: Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Żresz jak świnia! Jedz jak człowiek! – czyli o niektórych stereotypach językowych dotyczących jedzenia
You gobble like a hog! Eat like a human!: On Some Linguistic Stereotypes Related to Food
Жрешь как свинья! Ешь как люди! – о некоторых языковых стереотипах, касающихся акта приема пищи
Autorzy:: Gasz, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2054727.pdf
Data publikacji:: 2021-12-14
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: человек
животное
еда
стереотип
язык
człowiek
zwierzę
jedzenie
stereotyp
język
a human
animal
food
stereotype
language
Opis:: Jedzenie (odżywianie się) to czynność (życiowa) właściwa zarówno ludziom, jak i zwierzętom. Wyznacza więc ono pewien wspólny obszar łączący dwie różne perspektywy interdyscyplinarnych badań, określanych odpowiednio jako: food studies i animal studies. Celem niniejszego artykułu jest omówienie ważniejszych stereotypów językowych dotyczących jedzenia. Na podstawie analizy najczęściej używanych w polszczyźnie frazeologizmów zawierających komponenty jeść i żreć zostanie podjęta próba wykrycia podstawowych składników konotacyjnych ich znaczenia, a zarazem rekonstrukcji wyłaniającego się z nich obrazu jedzenia. W trakcie analizy zgromadzonego materiału językowego zostaną wykorzystane wybrane procedury badawcze wypracowane w obrębie semantyki kulturowej (elementy definicji kognitywnej, metafora pojęciowa, animalizacja).
Питание – это жизненный процесс, присущий как людям, так и животным. Оно определяет тем самым некое общее пространство, соединяющее две разные научные перспективы междисциплинарных исследований, называемых соответственно: food studies и animal studies. Настоящая статья имеет целью охарактеризовать важнейшие языковые стереотипы, касающиеся приема пищи. На основе анализа самых частотных в польском языке фразеологизмов, содержащих в своей структуре глагольные компоненты jeść и żreć, предпринимается попытка выявить главные коннотативные компоненты их значения, а также реконструировать, отраженный в них образ акта еды. В ходе анализа собранного языкового материала используются отобранные методы, выработанные в рамках культурной семантики (когнитивная дефиниция, понятийная метафора, зоометафора).
Eating (consumption) is a life activity characteristic of both humans and animals. Therefore, it determines a certain common area combining two different perspectives of interdisciplinary research, which are respectively referred to as food studies and animal studies. The article focuses on the discussion of the most common linguistic stereotypes related to eating. On the basis of the analysis of the most frequently used Polish phraseologisms, including verbs ‘eat’ and ‘gobble’, an attempt will be made to detect the basic connotative components of their meaning, and at the same time, to reconstruct the emerging linguistic image of food stemming from them. In the course of the analysis of the investigated language sample, the author uses selected research procedures formulated in the area of culture semantics (elements of cognitive definition, notational metaphor, animalisation).
Źródło:: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2021, 2 (8); 1-18
2719-2687
2451-3849
Pojawia się w:: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: "Ostatnia Wieczerza" Pawła Huellego (i Jany Unuk) jako konfrontacja z tradycją, z własną i cudzą kulturą
"Zadnja večerja" Pawła Huelleja (in Jane Unuk) kot soočenje z lastno tradicijo in tujo kulturo
"Ostatnia Wieczerza" by Paweł Huelle (and Jana Unuk) as a confrontation with own tradition and other people’s culture
Autorzy:: Tokarz, Bożena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/486814.pdf
Data publikacji:: 2013-07-01
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: stereotyp
przekład
Ostatnia Wieczerza
Paweł Huelle
Jana Unuk
stereotip
prevod
Zadnja večerja
a stereotype
translation
The Last Supper
Opis:: Slovenski prevod romana Zadnja večerja Pawła Huelleja je izšel leta 2010, komaj tri leta po izidu izvirnika, prevedla ga je Jana Unuk. Miselna shema Zadnje večerje (kot podlaga stereotipa), ki jo sestavljajo skupna večerja Jezusa in apostolov na način daritvene gostije, Jezusova vednost o Judeževi izdaji, lastnem mučeništvu in žrtvovanju ter preobrazba in sporočilo vere — obsega strukturo celotnega romana. Stereotip je vključen v kontekst sodobnih dogajanj kot argument širšega dialoga na temo skupnosti, svobode, izdaje, vere in umetnosti. Jana Unuk je pri prenašanju smisla in ideje izvirnika v slovensko kulturo glede na uresničeni jezikovni transfer do določene mere soustvarjalka romana. Kljub prevajalkini zvestobi izvirniku in njenim prevajalskim veščinam miselna shema Zadnje večerje, naravnana na prihodnost, zaradi drugačne pragmatike slovenskega jezika in nekoliko drugačne kulturne imaginacije ni dosegla vseh potencialov izvirnika (zbujajočih upanje). Ko izvirnik vstopa v ciljno kulturo, privzema njene lastnosti celo na ravni prevoda tako univerzalnih stereotipov, kot so religiozni stereotipi.
In 2010, only three years after the Polish edition, a translation by Jana Unuk of the novel Ostatnia Wieczerza (‘The Last Supper’) by Paweł Huelle appeared. The mental schema of The Last Supper (the basis of a stereotype), which is in the character of a sacrificial feast and consists of: the shared supper of Jesus and the apostles, the knowledge of Jesus about the betrayal by Judas, about His own martyrdom, sacrifice and transubstantiation and the message of faith, covers the structure of the entire novel. The stereotype has been introduced into the context of the contemporary events as an argument of a broader dialogue on the topic of community, freedom, betrayal, religion and art. In a way, Jana Unuk has become a co-author of the novel by transferring the sense and the idea of the original version to the Slovenian culture, due to the performed language transfer. Despite the faithfulness to the original and the translation art of the translator, the mental schema of The Last Supper that is oriented upon the future did not receive the potentiality of the original (giving hope) because of the different pragmatics of the Slovenian language and its slightly different cultural conception.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 185-207
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: O stereotypach w recepcji literatury chorwackiej w Polsce w latach 1944—1956
O stereotipima u recepciji hrvatske književnosti u razdoblju 1944—1956
Stereotypes in the reception of Croatian literature in the period of 1944—1956
Autorzy:: Małczak, Leszek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/486908.pdf
Data publikacji:: 2013-07-01
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: recepcja
polityka kulturalna
stereotyp
rezolucja Kominformu
recepcija
kulturna politika
stereotip
rezolucija Informbiroa
reception
cultural policy
stereotype
Cominform Resolution
Opis:: U članku se govori o dvama stereotipima u recepciji hrvatske književnosti u razdoblju od 1944. do 1956. g. Najprije je Jugoslavija politički saveznik, srodan po slavenskom porijeklu, poslije postaje najveći neprijatelj. Ovo se razdoblje sastoji od dva dijela. U prvom od 1944. do 1948. autori iz Jugoslavije prikazuju književnost kao jedinstvenu, jugoslavensku, dok poljski autori instistiraju na razlikama. Tematski književnost se svodi na književnost o ratnoj tematici, a pisci su vrednovani na temelju njihovih političkih opredjeljenja. Oni koji su bili skloni partizanima jesu napredni, socijalistički, oni koji su živjeli u okupiranim zemljama ostaju pod štetnim uticajem zapadne kulture, buržoazijskih principa. U drugom razdoblju od 1949. do 1956., poslije rezolucije Informbiroa, književnost Jugoslavije u Poljskoj prikazuje se kao jedinstvena, prekinuta je svaka vrsta suradnje i komunikacije, govori se da u književnom stvaralaštvu dolazi do niza negativnih pojava koje se opisuju pomoću ratne retorike i najčešće imenuju kao fašizacija, amerikanizacija kulture.
There are two stereotypes in the reception of Croatian literature in the period of 1944—1956. Yugoslavia was a political ally for Comunist and Slavic countries in the begining. After 1948, after the Cominform Resolution of June 28th, it became one of their worst enemies. In the first period from 1944 to 1948 the Yugoslav authors present literature as coherent Yugoslav literature, with Polish reviewers insisting on the diffrences between the Yugoslav republics. Yugoslav literature in this period was about war, and writers are judged according to their political profiles and attitude during the World War II. The ones who symphatized with Partisans were progressive, the ones who lived in the occupied coutries were under the harmful infulence of Western culture, with its bourgeois values. After the Cominform Resolution, the literatures of the various Yugoslav republics are presented as homogeneous with no cultural differences. Every type of communication between Yugoslavia and Poland is broken down at that time. There is war rethoric in extremely negative Polish presentations of literary production in Yugoslavia in the second period.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 253-268
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Stereotyp w subkulturze — subkultura w stereotypie. O słowackim tłumaczeniu "Wojny polsko-ruskiej" pod flagą biało-czerwoną Doroty Masłowskiej
Subkultúra v stereotype, stereotyp v subkultúre Pár poznámok o slovenskom preklade "Wojny polsko‑ruskiej" pod flagą biało‑czerwoną od Doroty Masłovskej
The Subculture in the stereotype, the stereotype in the subculture: A few notes on the Slovak translation of "Wojna polsko-ruska" pod flagą biało-czerwoną by Dorota Masłowska
Autorzy:: Sojda, Sylwia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/486974.pdf
Data publikacji:: 2013-07-01
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: stereotyp
subkultura
przekład
slang
Sneh a krv
ekspresywność
blokersi
subkultúra
preklad
expresivita
paneláková kultúra
stereotype
subculture
translation
expressiveness
subculture of blockers
Opis:: Príspevok sa zameriava na krátku a všeobecnú charakteristiku prekladu poľského románu od Doroty Masłovskej "Wojna polsko‑ruska" pod flagą biało‑czerwoną do slovenčiny (Sneh a krv). Preklad, urobený Tomášom Horváthom, sa snaží ukázať svet poľskej panelákovej mestskej kultúry prostredníctvom jazyka a na pozadí charakteristiky stereotypu v subkultúre. Autorka priblížuje definície subkultúry a stereotypu v odbornej literatúre, najmä sociologickej, ale aj z lingvistického hľadiska. Charakterizuje jazyk v slovenskom preklade z ohľadu na jeho slangovú realizáciu prostredníctvom univerbizovaných jednotiek, vulgarizmov, pejoratívov, dysfemizmov a frazeologických jednotiek. Jedná sa o vyriešenie problematiky vernosti slovenského prekladu voči poľskému originálovi.
This paper focuses on a short general description of the Polish translation of the novel by Dorota Masłowska "Wojna polsko‑ruska" pod flagą biało‑czerwoną into Slovak (Sneh a krv). The translation, prepared by Tomáš Horváth, tries to show the world of the Polish city subculture of blockers based on the background of the stereotypes in this particular subculture. The author presents the definition of a subculture and stereotype in sociological literature, but also from a linguistic point of view. It also characterizes the language in the Slovak translation regardless of its slang implementation through univerbized units, vulgarisms, pejoratives, dysphemisms and phraseological units. This is to resolve the issue of the loyalty of the Slovak translation with the Polish original.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 115-126
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Swój czy obcy? Obraz etniczny społeczności Rusi Kijowskiej w przekazach Pateryku kijowsko-pieczerskiego
Einheimischer oder Fremder? Das ethnische Bild der Gemeinschaft von Kiewer Rus in Pateryk Kijowsko-Pieczerski
Native or Foreign? The Ethnic Image of the Community of Kievan Rus’ in the Accounts of the Kievan Cave Patericon
Autorzy:: Bartnicki, Mariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1955662.pdf
Data publikacji:: 2021-12-03
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Pateryk Kijowsko-Pieczerski
Rurykowicze
etnos
naród
Ruś Kijowska
stereotyp etniczny
The Kievan Cave Patericon
the Rurik dynasty
ethnic identity
nation
Kievan Rus’
ethnic stereotypes
Opis:: Artykuł został poświęcony jednemu z aspektów kształtowania się tożsamości wspólnotowej mieszkańców średniowiecznej Rusi, a mianowicie roli, jaką w tym względzie odgrywały utwory hagiograficzne. Na przykładzie analizy tekstów wchodzących w skład Pateryku Kijowsko-Pieczerskiego podjęto próbę określenia stosunku autorów cerkiewnych do grup etnicznych zamieszkujących władztwo Rurykowiczów. Autor artykułu porusza również kwestię roli tego rodzaju tekstów w kształtowaniu się poczucia jedności wśród mieszkańców ziem ruskich.Przyjrzenie się społeczności kijowskiej XII–XIII w. przez pryzmat wątków etnicznych obecnych w Pateryku pokazuje, że jeszcze w połowie XII w. społeczność kijowska była wielobarwną mozaiką etnosów. Liczne odwołania w tekstach opowiadań do wątków etnicznych pozwalają sądzić, że pamięć o pochodzeniu przodków była ważnym elementem określenia tożsamości na poziomie osobistym oraz społecznym. Głównym filarem, na którym budowano poczucie tożsamości w wymiarze wspólnotowym, była dynastia panująca oraz wspólna wiara, która regulowała sferę obyczajowości i relacji społecznych.
Mariusz Bartnicki’s article is devoted to an aspect of the formation of the community identity of the inhabitants of medieval Rus’, namely the role played in this respect by hagiographic works. On the example of his analysis of the texts included in the Kievan Cave Patericon, Bartnicki seeks to determine the attitude of church authors to ethnic groups inhabiting the territory ruled by the Rurik dynasty. He also addresses the issue of the role of such texts in the formation of a sense of unity among the inhabitants of the Ruthenian lands.Bartnicki’s examination of the Kiev community of the twelfth and thirteenth centuries through the prism of ethnic motifs present in Patericon reveals that even in the mid-twelfth century, the Kiev community was a multi-colored mosaic of various ethnic identities. Numerous references in the texts of the stories to ethnic themes allow us to believe that the memory of the origin of ancestors played an important role in determining identity on both the personal and the social levels. The main pillar on which the communal sense of identity was built was the ruling dynasty and the common faith, which regulated customs and social relations.
Der Artikel ist einem der Aspekte der Entwicklung von Gemeinschaftsidentität unter den Bewohnern der mittelalterlichen Rus gewidmet, und zwar der diesbezüglichen Rolle von hagiographischen Werken. Am Beispiel der Analyse von den in Pateryk Kijowsko-Pieczerski [Paterikon des Kiewer Höhlenklosters] enthaltenen Texten wird versucht, die Beziehung der orthodoxen Autoren zu den unter der Herrschaft von Rurikiden lebenden Volksgruppen zu bestimmen. Der Autor wirft des Weiteren die Frage auf, welche Rolle solche Texte bei der Herausbildung des Zusammengehörigkeitsgefühls unter den Bewohnern der ruthenischen Gebiete spielten.Ein Blick auf die Kiewer Gemeinschaft im 12. und 13. Jahrhundert vor dem Hintergrund der ethnischen Problematik in Pateryk zeigt, dass die Kiewer Gemeinschaft noch in der Mitte des 12. Jahrhunderts ein buntes Mosaik von Ethnien war. Zahlreiche Verweise auf ethnische Motive in den Geschichten lassen vermuten, dass die Erinnerung an die Herkunft der Vorfahren ein wichtiger Faktor bei der Bestimmung der Identität auf persönlicher und sozialer Ebene war. Der Hauptpfeiler, auf den sich das Identitätsgefühl in der Gemeinschaft stützte, war das Herrscherhaus und der gemeinsame Glaube, der den Bereich der Sittlichkeit und der sozialen Beziehungen regelte.
Źródło:: Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2021, 13; 11-25
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:: Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Bułgarska obrzędowość weselna w przekładzie Synowej Georgiego Karasławowa
Българският сватбенен обред в превода на Cнаха на Георги Караславов
Bulgarian wedding rite in translation of Snaha by Georgi Karaslavov
Autorzy:: Mleczko, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/486872.pdf
Data publikacji:: 2013-07-01
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: stereotyp
tradycjonalne bułgarskie wesele
notatka
transfer bezpośredni
ekwiwalencja
стереотип
традиционната българскa сватба
забележка
непосредствен трансфер
еквивалентен израз
stereotype
traditional Bulgarian wedding
note
direct transfer
equivalence
Opis:: В статията се обсъждат въпроси, свързани с някои начини (чрез забележка, непосредствен трансфер или с помощта на еквивалентен израз), по които се предават в превода избрани елементи на българския стереотип около традиционната сватба. Те се анализират поотделно на три равнища: 1) на акционалния код — предбрачните взаимоотношения на младите, които довеждат до избора на бъдещата съпруга; 2) на предметния код — сладката ракия като символ на девствеността на невястата; 3) на вербалния код — обръщенията на съпрузите един към друг.
Article addresses issues related to the ways (note, a direct transfer, equivalence) of rendering in translation selected elements of stereotypical traditional Bulgarian wedding (at the level of the operational plane — relation between representatives of both sexes, leading to the selection of candidates for the wife, objective code — sweet rakija as a symbol of virginity of the bride and verbal code — addressative phrases in relations between husband and wife).
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 61-71
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Prawiek i inne czasy Olgi Tokarczuk w perspektywie lingwistyki kulturowej i ekologicznej
Olga Tokarczuk’s Primeval and other Times – Cultural and Ecological Linguistics Perspectives
Nella quiete del tempo di Olga Tokarczuk nella prospettiva della linguistica culturale ed ecologica
Autorzy:: Sławek, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/16729636.pdf
Data publikacji:: 2022-05-17
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Etnolinguistica
linguistica ecologica
stereotipo etnico
mappa mentale
ethos nazionale
ethnolinguistics
ecological linguistics
ethic stereotype
mental map
national ethos
etnolingwistyka
lingwistyka ekologiczna
stereotyp etniczny
mapa mentalna
etos narodowy
Opis:: Autorka podejmuje próbę odczytania powieści Olgi Tokarczuk Prawiek i inne czasy przez pryzmat kategorii i pojęć współczesnej lingwistyki kulturowej (etnolingwistyki) i ekologicznej, takich jak językowy obraz świata, stereotyp, mapa mentalna, leksykalny ekosystem. Analiza języka utworu za pomocą instrumentarium lingwistyki kulturowej pozwoliła na sformułowanie przekonania, że noblistka stworzyła w tym utworze historyczno-kulturowy i społeczny „portret” tej części Europy Środkowej, która nazywa się Polska prowincjonalna. Jej zdaniem obraz ten składa się pewnego systemu prawd, mitów i nierzadko fałszywych wyobrażeń. Nie podejmując sporu z zespołem obecnych w naszej kulturze i mentalności stereotypów (np. etnicznych), mitów i przeświadczeń, pisarka wskazała na siłę oddziaływania powielanych nadal klisz myślowych. Natomiast narzędzia badawcze lingwistyki ekologicznej pozwoliły dostrzec w powieści polemikę z tradycją humanistyki antroponormatywnej i określić postawę autorki jako proekologiczną.
L’autrice cerca di leggere il romanzo Nella quiete del tempo di Olga Tokarczuk attraverso il prisma di categorie e concetti della linguistica culturale contemporanea (etnolinguistica) e dell’ecologia, come l’immagine linguistica del mondo, lo stereotipo, la mappa mentale, l’ecosistema lessicale. L’analisi del linguaggio dell’opera con con l’ausilio degli strumenti della linguistica culturale ha permesso di formulare la convinzione che il premio Nobel ha creato in quest’opera un “ritratto” storico-culturale e sociale di quella parte dell’Europa centrale chiamata Polonia provinciale. Secondo lei, questa immagine consiste in un certo sistema di verità, miti e spesso false percezioni. Senza entrare in polemica con l’insieme di stereotipi (per esempio stereotipi etnici), miti e credenze presenti nella nostra cultura e mentalità, la scrittrice ha indicato il potere dell’influenza dei cliché mentali ancora riprodotti. Gli strumenti di ricerca della linguistica ecologica, d’altra parte, hanno permesso di scrutare nel romanzo una polemica con la tradizione delle discipline umanistiche antroponormative e di definire l’atteggiamento dell’autrice come pro-ecologico.
Taking recourse to such concepts of cultural and ecological linguistics as the linguistic picture of the world, mental maps, stereotypes and linguistic ecosystem the article tries to reinterpret Olga Tokarczuk’s Primeval and Other Times. Our analysis demonstrates that the Nobel prize winning writer has constituted a  historical, cultural, and social portrait of a  part of Central Europe called “provincial Poland.” This cultural construction is composed of a  system of truths and myths, as well as fictitious imaginings. These are mental cliches which still actively influence cultural and social behaviour in this part of the world. Ecological linguistics helped to identify ways in which Tokarczuk, assuming a  proecological attitude, deconstructs the tradition of anthroponormative thinking.
Źródło:: Fabrica Litterarum Polono-Italica; 2022, 4; 1-14
2658-185X
Pojawia się w:: Fabrica Litterarum Polono-Italica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "stereotyp" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język